Lãnh đạo cũng là nghệ sĩ

Lãnh đạo cũng là nghệ sĩ
Chúng ta thường xem lãnh đạo là một nghệ thuật, do đó, người sở hữu thứ nghệ thuật ấy -
nhà lãnh đạo - chính là nghệ sĩ. Thực tế, có rất nhiều điểm tương đồng giữa lãnh đạo và
quá trình sáng tạo, cũng như giữa những người làm chủ hai quá trình ấy.
* Người nghệ sĩ thường biết rõ chính mình: Các nghệ sĩ thường nhận thức về điểm mạnh,
điểm yếu của họ, khi nào và ở đâu họ làm việc tốt nhất. Họ dành thời gian để nghĩ xem mình là ai,
mình muốn tạo ra điều gì, mình sẽ sử dụng phong cách nào để diễn đạt chúng và mình sẽ sử
dụng các vật liệu thô mình có ra sao.
Là lãnh đạo, việc xác định chúng ta là ai rất quan trọng. Tác giả Warren Bennis trong cuốn "Trở
thành một nhà lãnh đạo" (On Becoming A Leader) nói về việc xác định chúng ta là ai là nền tảng
của việc lãnh đạo: "Điều thực sự đúng đắn cho các nhà lãnh đạo là, dù sự thực này tốt hơn hoặc
tệ hơn với mỗi chúng ta: chúng ta là vật liệu thô của riêng chúng ta. Chỉ khi chúng ta biết chúng ta
làm từ cái gì, chúng ta muốn làm được cái gì, chúng ta mới bắt đầu cuộc sống của chúng ta - và
chúng ta phải làm nó cho dù có một âm mưu vô tình của con người hoặc các sự kiện chống lại
chúng ta".
Hiểu chúng ta là ai là nền tảng của việc lãnh đạo vĩ đại. Bạn biết về mình như thế nào?
* Nghệ thuật là một hoạt động tự thể hiện: Xu hướng đầu tiên của một nghệ sĩ là thể hiện chính
mình một cách đầy đủ. Việc diễn tả ý tưởng và tầm nhìn của một ai đó là bước quan trọng trong
việc tạo ra một tác phẩm nghệ thuật vĩ đại. "Bất kỳ ai muốn thể hiện mình đầy đủ thì phải có quan
điểm. Lãnh đạo mà không có viễn cảnh và quan điểm thì không phải là lãnh đạo và tất nhiên đó
phải là viễn cảnh riêng và tầm nhìn riêng. Nó phải thực sự và phải là nguyên bản, bởi vì, bạn là
nguyên bản" - Warren Bennis nói vậy.
Nghệ sĩ và lãnh đạo thường cố gắng để diễn tả tầm nhìn và mục đích của mình. Đó là đam mê của
họ và là nguồn gốc của khát vọng. Việc lãnh đạo là một hoạt động sáng tạo, một sự diễn đạt tầm
nhìn và mục tiêu. Khả năng truyền đạt một cách rõ ràng của lãnh đạo về việc họ là ai, họ chịu trách
nhiệm về điều gì, họ sẽ đi đâu là một đòi hỏi quan trọng để xây dựng sự tin cậy và tạo ra môi
trường hỗ trợ cho các hành động.
* Tác phẩm nghệ thuật vĩ đại là độc nhất và vô giá: tác phẩm nghệ thuật vĩ đại là độc đáo và
duy nhất, điều này khiến nó trở thành vô giá. Không có ai có thể mua hay sao chép được sự độc
đáo. Các nhà lãnh đạo là nguyên bản, họ không thể bắt chước những người khác, họ có thể học
hỏi từ người khác nhưng họ vẫn là chính họ. "Để trở thành một nhà lãnh đạo, bạn phải là chính

mình, là người tạo nên cuộc sống riêng của chính mình" - Warren Bennis viết vậy.
* Nghệ thuật là một kỹ năng có thể có được bằng cách học tập, thực hành và quan sát: Có
một định nghĩa nói rằng "nghệ thuật là một kỹ năng có thể giành được bằng việc học tập, thực
hành hoặc quan sát". Các nghệ sĩ vĩ đại không phải sinh ra đã vĩ đại. Họ có tiềm năng và kỹ năng
của họ được mài rũa và phát triển theo thời gian. Nghệ thuật cần nhiều thời gian để có thể luyện
tập, cần kỷ luật cá nhân, sự kiên định và một niềm đam mê mãnh liệt. Việc lãnh đạo giống như một
nghệ thuật có thể được bày tỏ. Giống như nghệ thuật, chúng ta có thể học cách lãnh đạo bằng
cách nâng cấp cấp độ 3 P "đam mê - luyện tập - biểu diễn" (passion-practice-performance).
Nếu nghệ thuật có thể dạy được thông qua việc luyện tập, thì việc lãnh đạo cũng vậy, và cũng
giống như nghệ thuật, việc luyện tập lãnh đạo hàng ngày là tất yếu. Một nhà lãnh đạo không luyện
tập cũng giống như một nghệ sĩ không tập diễn, rốt cuộc cả hai trường hợp đều bị mất đi khán giả.
Việc lãnh đạo không phải là quyền hay chức danh, nó được bộc lộ, được chắt lọc và được tạo ra.
* Nghệ thuật chỉ có thể được dạy một cách hiệu quả bởi chính các nghệ sĩ: Bạn không thể
cho cái mà bạn không có. Cần một nghệ sĩ dạy về nghệ thuật. Chắc chắn, bạn có thể học các kỹ
thuật diễn xuất, nhưng điều phân biệt một nghệ sĩ giỏi với một nghệ sĩ vĩ đại thường được nắm
bắt hơn là được học hỏi. Lấy một nghệ sĩ dạy về nghệ thuật, cũng giống đòi hỏi một nhà lãnh
đạo dạy và hướng dẫn những người khác trở thành lãnh đạo. Việc lãnh đạo đòi hỏi chúng ta học
hỏi từ những người có "mẹo" lãnh đạo. Cần lấy lãnh đạo để dạy lãnh đạo. Hãy xem, bạn có thể
học được "mẹo" lãnh đạo từ nhà lãnh đạo khác hay không?
* Tác phẩm nghệ thuật thường kể một câu chuyện: Các tác phẩm vĩ đại thường kể một câu
chuyện và truyền cảm xúc tới khán giả. Việc lãnh đạo vĩ đại cũng giống như kể một câu chuyện
thực sự và làm cho mọi người trở thành một phần của câu chuyện.
Là lãnh đạo chúng ta cần phải kể những câu chuyện lãnh đạo của chúng ta. Annette Simmons -
tác giả của nhiều cuốn sách và bài viết về lãnh đạo cho rằng có ít nhất 6 loại câu chuyện mà các
nhà lãnh đạo nên kể để gắn kết và ảnh hưởng tới người khác: Đó là câu chuyện về tôi là ai, câu
chuyện về việc tại sao tôi ở đây, câu chuyện về tầm nhìn của tôi, câu chuyện về việc dạy dỗ, câu
chuyện về các giá trị trong hành động, câu chuyện "tôi biết những điều anh đang suy nghĩ".
* Sáng tạo nghệ thuật là quá trình phức tạp: Hoạt động sáng tạo là một quá trình phức tạp, có
nhiều mâu thuẫn, nghịch lý. Các nghệ sĩ thành công học cách chung sống với sự mâu thuẫn bằng
cách dành nhiều thời gian vào việc suy nghĩ xem họ có thể áp dụng các kỹ năng như thế nào. Suy

nghĩ về việc họ muốn tạo ra điều gì, họ cần xử lý các vật liệu họ có như thế nào. Việc lãnh đạo
cũng tương tự như vậy. Cho dù chúng ta muốn tin việc lãnh đạo là một quá trình được kiểm soát
chặt chẽ, vẫn có nhiều công việc của lãnh đạo rất phức tạp. Nếu lãnh đạo muốn giải quyết một
cách hiệu quả những phức tạp này, họ cần dành nhiều thời gian hơn trong việc cân nhắc, suy
nghĩ, và ít thời gian hơn trong việc chỉ đạo và kiểm soát.
Nguyệt Ánh
Theo The practice of leadership