Quản trị vốn lưu động trong doanh nghiệp vừa và nhỏ tại tp HCM

B
TR

NG

GIÁO D C VÀ ÀO T O

I H C KINH T THÀNH PH

H

CHÍ MINH

PH M TRINH HI U

QU N TR V N L U
DOANH NGHI P NH
T I THÀNH PH

H

NG TRONG
VÀ V A
CHÍ MINH

LU N V N TH C S KINH T

TP. H CHÍ MINH – N M 2010


TR

NG

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
I H C KINH T THÀNH PH H

CHÍ MINH

PH M TRINH HI U

QU N TR V N L U
NG TRONG
DOANH NGHI P NH VÀ V A
T I THÀNH PH H CHÍ MINH
CHUYÊN NGÀNH
MÃ S

:
:

QU N TR KINH DOANH
60.34.05

LU N V N TH C S KINH T
NG

IH
NG D N KHOA H C
TS. NGÔ QUANG HUÂN

TP. H CHÍ MINH – N M 2010


L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các phân
tích và k t qu nêu trong lu n v n là thành qu nghiên c u khoa h c c a b n
thân.
Tôi xin hoàn toàn ch u trách nhi m v k t qu này.

Ngư i làm lu n v n
Ph m Trinh Hi u


M CL C
Trang
Trang ph bìa
L i cam oan
M cl c
Danh m c các ch vi t t t
Danh m c các b ng
Danh m c các hình
Danh m c các ph l c
PH N M

U

1. Tính c p thi t c a

tài

1

2. M c tiêu nghiên c u c a
3. Ý ngh!a th"c ti#n c a

tài

1

tài

2

4. $%i tư&ng, ph m vi nghiên c u

2

5. Các phương pháp th"c hi n

2

tài

6. B% c c lu n v n
CH ƠNG 1: CƠ S

3
LÝ LU N V N L U

QU N TR V N L U

NG VÀ

NG

1.1. V%n lưu (ng

4
4

1.1.1. Khái ni m v%n lưu (ng

4

1.1.2. Phân lo i v%n lưu (ng

4

1.1.3. Các ch) tiêu o lư ng hi u qu s* d ng v%n lưu (ng

6


1.1.4. Phương pháp xác

nh nhu c+u v%n lưu (ng c a doanh nghi p 8

1.2. Qu n tr v%n lưu (ng

10

1.2.1. Khái ni m qu n tr v%n lưu (ng

10

1.2.2. T+m quan tr ng c a qu n tr v%n lưu (ng

10

1.2.3. Các nguyên t c qu n tr v%n lưu (ng

11

1.2.4. Phân lo i qu n tr v%n lưu (ng

12

1.3. Qu n tr ti n m,t

12

1.3.1. Khái ni m ti n m,t và qu n tr ti n m,t

12

1.3.2. Các y u t% nh hư-ng qu n tr ti n m,t

12

1.3.3. T+m quan tr ng qu n tr ti n m,t

13

1.3.4. Qu n tr v%n +u tư vào ti n m,t và ch ng khoán

13

1.3.5. Qu n tr s% dư t.n qu/ ti n m,t

14

1.3.6. D" báo ti n m,t

16

1.4. Qu n tr kho n ph i thu

18

1.4.1. Khái ni m kho n ph i thu và qu n tr kho n ph i thu

18

1.4.2. Các y u t% nh hư-ng qu n tr kho n ph i thu

18

1.4.3. T+m quan tr ng qu n tr kho n ph i thu

19

1.4.4. Qu n tr chính sách tín d ng

19

1.4.5. Qu n tr s% dư kho n ph i thu

23

1.5. Qu n tr hàng t.n kho

23

1.5.1. Khái ni m và phân lo i hàng t.n kho

23

1.5.2. T+m quan tr ng qu n tr hàng t.n kho

24


1.5.3. Các y u t% nh hư-ng qu n tr hàng t.n kho

25

1.5.4. Qu n tr chi phí hàng t.n kho

25

1.5.5. Qu n tr s% dư hàng t.n kho

27

1.6. Qu n tr kho n ph i tr

28

1.6.1. Khái ni m kho n ph i tr và qu n tr kho n ph i tr

28

1.6.2. T+m quan tr ng qu n tr kho n ph i tr

28

1.6.3. Qu n tr thanh toán kho n ph i tr

28

1.6.4. Qu n tr s% dư kho n ph i tr

30

1.7. Mô hình qu n tr v%n lưu (ng t i các doanh nghi p Châu Âu
1.7.1. Khái ni m qu n tr v%n lưu (ng hi n
1.7.2. Vai trò qu n tr v%n lưu (ng hi n

i

31

i

1.7.3. Phương pháp qu n tr v%n lưu (ng hi n

30

32
i

33

1.8. T0ng quan doanh nghi p nh1 và v2a

34

1.8.1. Khái ni m doanh nghi p nh1 và v2a

34

1.8.2. Quá trình hình thành và phát tri3n DNNVV t2 n m 2000

35

1.8.3. Vai trò DNNVV %i v4i n n kinh t

37

1.8.4. $ nh hư4ng phát tri3n DNNVV

39

TÓM T5T CH ƠNG 1

40

CH ƠNG 2: TH C TR NG QU N TR V N L U
CÁC DOANH NGHI P NH

NG T I

VÀ V A T I TPHCM 42

2.1. Th"c tr ng qu n tr v%n lưu (ng t i các DNNVV t i TPHCM
2.1.1. Phương pháp kh o sát

42
42


2.1.2. Qu n tr ti n m,t

43

2.1.3. Qu n tr kho n ph i thu

44

2.1.4. Qu n tr hàng t.n kho

45

2.1.5. Qu n tr kho n ph i tr

47

2.1.6. Qu n tr v%n lưu (ng hi n

i

48

2.1.7. L&i ích qu n tr v%n lưu (ng

48

2.1.8. Nguyên nhân nh hư-ng qu n tr v%n lưu (ng

49

2.1.9. K t lu n k t qu kh o sát

49

2.2. Nhân t% nh hư-ng

n qu n tr v%n lưu (ng c a DNNVV

50

2.2.1. Phân tích môi trư ng bên ngoài

50

2.2.2. Phân tích môi trư ng bên trong

54

TÓM T5T CH ƠNG 2

56

CH ƠNG 3: GI I PHÁP VÀ KI N NGH QU N TR V N L U
NG T I CÁC DOANH NGHI P NH

VÀ V A T I TPHCM 57

3.1. Gi i pháp qu n tr v%n lưu (ng t i các doanh nghi p nh1 và v2a

57

3.1.1. Gi i pháp qu n tr ti n m,t

57

3.1.2. Gi i pháp qu n tr kho n ph i thu

58

3.1.3. Gi i pháp qu n tr hàng t.n kho

59

3.1.4. Gi i pháp qu n tr kho n ph i tr

60

3.1.5. Gi i pháp qu n tr v%n lưu (ng hi n

i

3.1.6. Các gi i pháp h7 tr& khác
3.2. Ki n ngh qu n tr v%n lưu (ng t i các doanh nghi p nh1 và v2a

61
63
64


3.2.1. $%i v4i Nhà N ơc

64

3.2.2. $%i v4i các trung tâm nghiên c u khoa h c, các trư ng
i h c, các t0 ch c khoa h c và giáo d c ào t o khác

65

3.2.3. $%i v4i các hi p h(i ngh nghi p, hi p h(i doanh nghi p,

các t0 ch c h7 tr& doanh nghi p
3.2.4. $%i v4i các doanh nghi p

66
67

TÓM T5T CH ƠNG 3

68

PH N K T LU N

69

Tài li u tham kh o
Ph l c


DANH M C CÁC CH

VI T T T

C2C (Customer to Cash) :

Bán hàng thu ti n

DIH (Days Inventory Held) :

K8 luân chuy3n hàng t.n kho

DNNVV :

Doanh nghi p nh1 và v2a

DPO (Days Payables Outstanding) :

K8 thanh toán n& ph i tr

DSO (Days Sales Outstanding) :

K8 thu h.i ti n bán hàng

DWC (Days Working Capital) :

Chu k8 v%n lưu (ng

EOQ (Economic order quantity) :

Mô hình lư&ng ,t hàng t%i ưu

F2F (Forecast to Fulfil) :

L p k ho ch th"c hi n

GDP (Gross Domestic Product) :

T0ng s n ph9m qu%c n(i

JIT (Just In Time) :

Mô hình s n xu t hi n

P2P (Purchase to Pay) :

Mua hàng thanh toán

i


DANH M C CÁC B NG
Trang
1. B ng 2.1: T%c ( t ng trư-ng GDP, th i k8 2004 - 2008 (%)

51


DANH M C CÁC HÌNH
Trang
1. Hình 1.1 : Chu k8 v%n lưu (ng ơn gi n
2. Hình 1.2: Trình t" ra quy t

nh bán ch u

3. Hình 1.3 : Ba quy trình chính trong ho t (ng kinh doanh

7
21
32

DANH M C CÁC PH L C
PH: L:C : K t qu kh o sát ng d ng qu n tr v%n lưu (ng trong các
doanh nghi p nh1 và v2a.
1. B ng 1 : K t qu th%ng kê ,c i3m các doanh nghi p nh1 và v2a tham
gia cu(c kh o sát v

ng d ng qu n tr v%n lưu (ng.

2. B ng 2 : K t qu th%ng kê ý ki n ánh giá các l&i ích mong &i t2 qu n tr
v%n lưu (ng.
3. B ng 3 : K t qu th%ng kê ý ki n ánh giá các phương pháp qu n tr ti n
m,t ang ư&c ng d ng t i doanh nghi p
4. B ng 4 : K t qu th%ng kê ý ki n ánh giá các phương pháp qu n tr
kho n ph i thu ang ư&c ng d ng t i doanh nghi p
5. B ng 5 : K t qu th%ng kê ý ki n ánh giá các phương pháp qu n tr hàng
t.n kho ang ư&c ng d ng t i doanh nghi p
6. B ng 6 : K t qu th%ng kê ý ki n ánh giá các phương pháp qu n tr
kho n ph i tr

ang ư&c ng d ng t i doanh nghi p.

7. B ng 7 : K t qu th%ng kê ý ki n ánh giá các phương pháp qu n tr v%n
lưu (ng hi n

i ang ư&c ng d ng t i doanh nghi p.

8. B ng 8 : K t qu th%ng kê ý ki n ánh giá nguyên nhân doanh nghi p
chưa áp d ng

các phương pháp qu n tr v%n lưu (ng.

1

PH N M
1. Tính c p thi t c a

U

tài

Các doanh nghi p nh1 và v2a là thành ph+n kinh t quan tr ng c a n n
kinh t th trư ng Vi t Nam. Trong b%i c nh cu(c kh ng ho ng kinh t toàn
c+u, các doanh nghi p nh1 và v2a luôn ph i %i m,t trư4c nh ng nguy cơ phá
s n như gi m doanh thu do nhu c+u tiêu dùng gi m, ngu.n v%n vay b thu h;p,
lãi su t vay t ng cao, thu h.i n& khó kh n d
n tình tr ng thi u v%n, m t

tính thanh kho n. M,c dù, Nhà Nư4c ,c bi t quan tâm h7 tr& các doanh
nghi p nh1 và v2a thông qua các chính sách kích thích kinh t như h7 tr& lãi
su t vay, mi#n gi m thu thu nh p doanh nghi p, thu nh p kh9u. Tuy nhiên,
v n

h t s c c p bách và c+n thi t là các doanh nghi p nh1 và v2a ngoài

vi c qu n lý v%n ch,t ch= nh>m duy trì ho t (ng s n xu t kinh doanh vư&t
qua giai o n kh ng ho ng hi n nay, còn bi t cách s* d ng v%n hi u qu t2
nh ng gói chính sách kích thích kinh t c a Nhà Nư4c.
Qu n tr v%n lưu (ng là m(t trong nh ng bi n pháp h7 tr& c+n thi t

cho các doanh nghi p nh1 và v2a hi n nay. Ch) c+n nh ng c i thi n nh1 trong
qu n lý ti n m,t, n& ph i thu, hàng t.n kho, n& ph i tr s= làm t ng n(i l"c
v%n doanh nghi p và gi m nhu c+u tài chính bên ngoài.
2. M c tiêu nghiên c u c a

tài

$ tài ư&c th"c hi n nh>m

t các m c tiêu sau:

- $ánh giá th"c tr ng qu n tr v%n lưu (ng t i các doanh nghi p nh1 và
v2a t i thành ph% H. Chí Minh.
- $ xu t các gi i pháp nh>m hoàn thi n công tác qu n tr v%n lưu (ng
trong các doanh nghi p nh1 và v2a.


2

3. Ý ngh a th c ti n c a

tài

$ tài có ý ngh!a th"c ti#n trong vi c ưa ra nh ng gi i pháp thi t th"c
góp ph+n ng d ng qu n tr v%n lưu (ng hi n

i phù h&p v4i i u ki n c a

các doanh nghi p nh1 và v2a t i thành ph% H. Chí Minh nh>m giúp các
doanh nghi p t ng hi u qu s* d ng v%n lưu (ng, t ng l&i nhu n và gi m r i

ro thi u h t v%n lưu (ng trong tình hình kinh t khó kh n hi n nay.
4. !i tư#ng, ph$m vi nghiên c u
a)

it

ng nghiên c u

$%i tư&ng nghiên c u c a

tài là công tác qu n tr v%n lưu (ng t i

các doanh nghi p nh1 và v2a.
b) Ph m vi c a

tài

Lu n v n ư&c th"c hi n d"a trên k t qu

i u tra kh o sát th"c ti#n v

tình hình qu n tr v%n lưu (ng trong ph m vi gi4i h n t i 50 doanh nghi p
nh1 và v2a t i thành ph% H. Chí Minh.
5. Các phương pháp th c hi&n

tài

Lu n v n ư&c th"c hi n d"a trên phương pháp

nh tính v4i các y u t%

sau :
- Phương pháp thu th p d li u: ph1ng v n tr"c ti p ch doanh nghi p
ho,c trư-ng phòng tài chính k toán trong các doanh nghi p nh1 và v2a 3 l y
thông tin i n vào các b ng câu h1i i u tra. Các doanh nghi p nh1 và v2a
ư&c ch n theo phương pháp ch n mthương m i, d ch v khác nhau.
- Phương pháp phân tích d li u: các d li u thu th p ư&c x* lý b>ng
ph+n m m SPSS 16.0 qua phương pháp th%ng kê mô t . Các k t qu qua x* lý
s= ư&c phân tích và t0ng h&p 3 nêu lên th"c tr ng qu n tr v%n lưu (ng và
ra các gi i pháp phù h&p.


3

6. B! c c lu'n v(n
K t c u c a lu n v n g.m có ba chương:
- Chương 1: Cơ s- lý lu n v%n lưu (ng và qu n tr v%n lưu (ng.
- Chương 2: Th"c tr ng qu n tr v%n lưu (ng t i các doanh nghi p nh1
và v2a t i thành ph% H. Chí Minh.
- Chương 3: Gi i pháp và ki n ngh qu n tr v%n lưu (ng t i các doanh
nghi p nh1 và v2a t i thành ph% H. Chí Minh.


4

CH ƠNG 1: CƠ S

LÝ LU N V N L U

QU N TR V N L U
1.1. V N L U

NG VÀ

NG

NG

1.1.1. Khái ni&m v!n lưu )ng
V%n lưu (ng c a doanh nghi p là ngu.n v%n +u tư c a doanh nghi p
vào tài s n lưu (ng. Tài s n lưu (ng là nh ng tài s n ng n h n và thư ng
xuyên luân chuy3n trong quá trình kinh doanh. Trên b ng cân %i k toán c a
doanh nghi p, tài s n lưu (ng ư&c th3 hi n - kho n ti n m,t, các ch ng
khoán có kh n ng thanh kho n cao, các kho n ph i thu và d" tr t.n kho.
V%n lưu (ng ròng ư&c th3 hi n qua công th c sau:
V%n lưu (ng ròng = Tài s n ng n h n - N& ng n h n
M c chênh l ch gi a các tài s n lưu (ng và các kho n n& ng n h n g i
là v%n lưu (ng ròng, nhưng các nhà qu n tr tài chính thư ng g i nó m(t
cách ơn gi n là v%n lưu (ng. N& ng n h n ch y u là các kho n n& ph i tr
v hàng mua ho,c n& vay v%n lưu (ng ph i tr trong ng n h n. Khi doanh
nghi p ang s* d ng hàng mua mà chưa ph i thanh toán ngay có ngh!a là
doanh nghi p ang chi m d ng ư&c thêm m(t ngu.n v%n lưu (ng c a nhà
cung c p. Do ó, n& ng n h n mà ch y u là kho n ph i tr c?ng có nh
hư-ng l4n

n ngu.n v%n lưu (ng ròng c a doanh nghi p.

1.1.2. Phân lo$i v!n lưu )ng
a. Phân lo i theo vai trò t ng lo i v n l u

ng trong quá trình s n

xu t kinh doanh
Theo cách phân lo i này, v%n lưu (ng ư&c chia thành :


5

- V%n lưu (ng trong khâu d" tr s n xu t : bao g.m giá tr c a v t tư,
nhiên li u, ph tùng thay th , công c lao (ng.
- V%n lưu (ng trong khâu s n xu t : bao g.m giá tr c a s n ph9m ddang, bán thành ph9m, thành ph9m.
- V%n lưu (ng trong khâu lưu thông bao g.m : giá tr c a thành ph9m,
v%n b>ng ti n, các kho n +u tư ng n h n, các kho n ph i thu.
Cách phân lo i này cho th y vai trò và s" phân b% c a t2ng lo i v%n
trong t2ng khâu c a quá trình kinh doanh. T2 ó, doanh nghi p có th3 i u
ch)nh cơ c u sao cho có hi u qu s* d ng cao nh t.
b. Phân lo i theo hình thái bi u hi n
Theo cách này, ngư i ta chia v%n lưu (ng ra làm ba lo i :
- V%n b>ng ti n bao g.m v%n b>ng ti n (k3 c vàng, b c, á quý), các
kho n +u tư ng n h n.
- V%n v t tư hàng hóa bao g.m giá tr v t tư, v t tư, nhiên li u, ph tùng
thay th , công c lao (ng, giá tr c a s n ph9m d- dang, bán thành ph9m,
thành ph9m.
- V%n trong thanh toán là n& ph i thu, các kho n ký cư&c, ký qu/ ng n
h n.
c. Phân lo i theo ngu n hình thành
Xét v ngu.n hình thành, v%n lưu (ng có th3 hình thành t2 các ngu.n :
v%n i u l , v%n t" b0 sung, v%n vay, v%n liên doanh, liên k t.
Cách phân lo i này cho th y cơ c u ngu.n tài tr& cho nhu c+u v%n lưu

(ng c a doanh nghi p. M7i ngu.n tài tr&

u có chi phí s* d ng v%n riêng.

Do ó, doanh nghi p c+n xem xét cơ c u ngu.n tài tr& t%i ưu 3 gi m chi phí
s* d ng v%n.


6

1.1.3. Các ch* tiêu o lư+ng hi&u qu, s- d ng v!n lưu )ng
a. Ch tiêu ph n ánh t c

luân chuy n v n l u

ng

T%c ( luân chuy3n v%n lưu (ng có th3 o b>ng hai ch) tiêu là s% l+n
luân chuy3n (s% vòng quay v%n) và k8 luân chuy3n v%n (s% ngày c a m(t
vòng quay v%n). V%n lưu (ng luân chuy3n càng nhanh thì hi u su t s* d ng
v%n lưu (ng c a doanh nghi p càng cao và ngư&c l i.
- S% l+n luân chuy3n v%n lưu (ng ph n ánh s% vòng quay v%n ư&c
th"c hi n trong m(t th i k8 nh t

nh, thư ng tính trong m(t n m. Công th c

tính toán như sau :
L =

M

VL$

(1.1)

Trong ó : L là s% l+n luân chuy3n (s% vòng quay) c a v%n lưu (ng trong k8
M là t0ng m c luân chuy3n v%n trong k8 (doanh thu thu+n)
VL$ là v%n lưu (ng bình quân trong k8
S% vòng quay v%n càng nhi u ch ng t1 v%n lưu (ng càng ư&c s*
d ng có hi u qu .
- K8 luân chuy3n v%n ph n ánh s% ngày 3 th"c hi n m(t vòng quay
v%n lưu (ng. Công th c xác
K=

360

nh như sau :
(1.2)

L

Trong ó : K là k8 luân chuy3n v%n lưu (ng.
b. Chu k v n l u

ng

Chu k8 v%n lưu (ng là kho ng th i gian tính t2 khi doanh nghi p
thanh toán kho n ph i tr v hàng mua ph c v cho s n xu t kinh doanh. Qua
quá trình s n xu t, v%n lưu (ng ư&c k t tinh trong hàng t.n kho t2 nguyên
v t li u

n bán thành ph9m r.i thành ph9m. V%n lưu (ng ch) ư&c thu h.i

khi thu ư&c các kho n ph i thu nh bán thành ph9m (Hình 1.1).


7

Bán thành ph9m
Nguyên v t li u

Thành ph9m

Kho n ph i tr

Kho n ph i thu

Ti n
Hình 1.1: Chu k8 v%n lưu (ng ơn gi n
Chu k8 v%n lưu (ng ư&c tính b>ng t0ng c a k8 thu h.i ti n bán hàng
và k8 luân chuy3n hàng t.n kho tr2 i k8 thanh toán n& ng n h n. Chu k8 v%n
lưu (ng giúp các nhà qu n lý có nh ng bi n pháp thích h&p nh>m t ng hi u
qu s* d ng v%n lưu (ng t i t2ng khâu riêng bi t trong quá trình ho t (ng
s n xu t kinh doanh.
Công th c xác

nh như sau :

DWC = DSO + DIH – DPO

(1.3)

Trong ó : DWC là chu k8 v%n lưu (ng
DSO là k8 thu h.i ti n bán hàng
DIH là k8 luân chuy3n hàng t.n kho
DPO là k8 thanh toán n& ph i tr
- K8 thu h.i ti n bán hàng DSO (Days Sales Outstanding) ư&c tính
như sau:
K8 thu h.i ti n bán hàng = S% dư trung bình kho n ph i thu x 365 ngày
T0ng doanh thu tr ch m
(1.4)
Th i gian thu h.i ti n bán hàng o lư ng hi u qu ho t (ng qu n lý
v%n lưu (ng c a doanh nghi p. DSO cho bi t s% ngày trung bình mà công ty


8

c+n 3 thu h.i l i ti n bán hàng. DSO cao ngh!a là doanh nghi p m t nhi u
th i gian 3 thu h.i s% ti n ã bán hàng và ngư&c l i DSO th p cho th y n ng
l"c thu h.i công n& c a doanh nghi p t%t.
- K8 luân chuy3n hàng t.n kho DIH (Days Inventory Held)
K8 luân chuy3n hàng t.n kho = S% dư trung bình hàng t.n kho x 365 ngày
Giá v%n hàng bán
(1.5)
T@ l này cho ta bi t s% ngày trung bình t.n kho c a doanh nghi p. S%
ngày trung bình càng th p có ngh!a n ng l"c gi i quy t hàng t.n kho c a
doanh nghi p t%t
- K8 thanh toán n& ph i tr DPO (Days Payables Outstanding)
K8 thanh toán n& ph i tr = N& mua hàng ph i tr x 365 ngày
Giá v%n hàng bán

(1.6)

K8 thanh toán n& ph i tr cho ta bi t s% ngày trung bình ph i thanh toán
các kho n ph i tr c a doanh nghi p. DPO càng cao có ngh!a doanh nghi p
ang chi m d ng v%n c a các %i tác kinh doanh khác làm l&i cho ho t (ng
kinh doanh c a doanh nghi p.
“Ngu.n : Qu n tr tài chính ng n h n, Nguy#n T n Bình n m 2007”[1]
1.1.4. Phương pháp xác .nh nhu c/u v!n lưu )ng c a doanh
nghi&p
Nhu c+u v%n lưu (ng c a doanh nghi p là s% v%n lưu (ng thư ng
xuyên, c+n thi t 3

m b o ho t (ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p

ư&c ti n hành liên t c và có hi u qu .
Có hai phương pháp xác
nghi p

nh nhu c+u v%n lưu (ng c a doanh


9

a. Ph ơng pháp tr c ti p
Công th c tính toán t0ng quát như sau:
k
V=

n

(Mij x Nij )
i =1 j = 1

(1.7)

Trong ó: V là nhu c+u v%n lưu (ng c a doanh nghi p
M là m c tiêu dùng bình quân 1 ngày c a lo i v%n tính
N là s% ngày luân chuy3n c a lo i v%n ư&c tính toán
i là s% khâu kinh doanh (i = 1, k)
j là lo i v%n s* d ng (j=1, n)
M c tiêu dùng bình quân 1 ngày c a m(t lo i v%n nào ó trong khâu
tính toán ư&c tính b>ng t0ng m c tiêu dùng trong k8 (theo d" toán chi phí)
chia cho s% ngày trong k8 (tính chAn 360 ngày/n m)
S% ngày luân chuy3n c a m(t lo i v%n nào ó ư&c xác

nh c n c

vào các nhân t% liên quan v ngày luân chuy3n c a lo i v%n ó trong t2ng
khâu tương ng.
u i3m c a phương pháp tính toán tr"c ti p là xác

nh ư&c nhu

c+u c th3 c a t2ng lo i v%n trong t2ng khâu kinh doanh. Do ó, t o i u ki n
t%t cho vi c qu n lý, s* d ng v%n theo t2ng lo i trong t2ng khâu s* d ng. Tuy
nhiên do v t tư s* d ng có nhi u lo i, quá trình s n xu t kinh doanh thư ng
qua nhi u khâu vì th vi c tính toán nhu c+u v%n theo phương pháp này tương
%i ph c t p, m t nhi u th i gian.
b. Ph ơng pháp gián ti p
$,c i3m c a phương pháp gián ti p là d"a vào k t qu th%ng kê kinh

nghi m v v%n lưu (ng bình quân n m báo cáo, nhi m v s n xu t kinh
doanh n m k ho ch và kh n ng t ng t%c ( luân chuy3n v%n lưu (ng n m
k ho ch 3 xác

nh nhu c+u v%n lưu (ng c a doanh nghi p n m k ho ch


10

Công th c tính
Vnc = VL$0 x
Trong ó : Vnc

M1

M0

x ( 1 + t) (1.8)

: là nhu c+u v%n lưu (ng n m k ho ch

M1, M0 : là t0ng m c luân chuy3n v%n lưu (ng n m k ho ch và
n m báo cáo
VL$0
t

: là s% dư bình quân v%n lưu (ng n m báo cáo
: là t@ l gi m (t ng) s% ngày luân chuy3n v%n lưu (ng
n m k ho ch so v4i n m báo cáo
v4i t = [(K1 – K0) x 100% ] / K0

K1

: là k8 luân chuy3n v%n lưu (ng n m k ho ch

K0

: là k8 luân chuy3n v%n lưu (ng n m báo cáo

Phương pháp gián ti p trong xác

nh nhu c+u v%n lưu (ng có ưu

i3m là tương %i gi n ơn, giúp doanh nghi p ư4c tính ư&c nhanh chóng
nhu c+u v%n lưu (ng n m k ho ch 3 xác

nh ngu.n tài tr& phù h&p.

“Ngu.n : Qu n tr tài chính ng n h n, Nguy#n T n Bình n m 2007”[1]
1.2. QU N TR V N L U

NG

1.2.1. Khái ni&m qu,n tr. v!n lưu )ng
Qu n tr v%n lưu (ng c a doanh nghi p là vi c l"a ch n và ưa ra các
n vi c s* d ng v%n lưu (ng, t0 ch c và th"c hi n các

quy t

nh liên quan

quy t

nh ó nh>m t ng hi u qu s* d ng v%n lưu (ng, phát huy t%i a vai

trò c a v%n lưu (ng trong ho t (ng s n xu t kinh doanh.
1.2.2. T/m quan tr0ng c a qu,n tr. v!n lưu )ng
Qu n tr v%n lưu (ng gi vai trò quan tr ng trong ho t (ng s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p
- $ m b o v%n lưu (ng +y
doanh,

và k p th i cho ho t (ng s n xu t kinh

m b o kh n ng thanh kho n c a doanh nghi p.


11

- T0 ch c s* d ng v%n ti t ki m và

t hi u qu nh>m nâng cao l&i

nhu n c a doanh nghi p.
- Giám sát, ki3m tra ch,t ch= tình hình s* d ng v%n lưu (ng.
V%n lưu (ng dư th2a ho,c thi u h t

u gây ra nh ng h u qu khôn

lư ng. Thi u h t v%n lưu (ng làm m t kh n ng thanh toán các kho n n&

h n và có th3 d
n

n phá s n. V%n lưu (ng th2a s= làm t ng chi phí s n xu t

kinh doanh và b1 lB các cơ h(i kinh doanh khác.
1.2.3. Các nguyên t1c qu,n tr. v!n lưu )ng
Các nhà qu n tr thư ng d"a vào các nguyên t c này 3 xác

nh m c

v%n lưu (ng phù h&p v4i doanh nghi p mình.
a. Nguyên t c phân tán r i ro
$ây là s" cân nh c gi a l&i nhu n và r i ro. R i ro là khi doanh nghi p
không thanh toán ngh!a v khi n&

n h n. Các nhà qu n tr thư ng mu%n

gi m r i ro này b>ng cách duy trì m c v%n lưu (ng cao.
b. Nguyên t c chi phí v n
Các nhà qu n tr luôn t o s" cân b>ng gi a r i ro và chi phí v%n. Vì
thông thư ng r i ro th p thì chi phí v%n cao, chi phí th p thì r i ro cao.
c. Nguyên t c

nh v v n

Ph thu(c vào k ho ch +u tư vào tài s n lưu (ng. Doanh nghi p t ng
v%n lưu (ng s= làm t ng giá tr doanh nghi p th3 hi n qua 2 công th c sau :
- Ph+n tr m (%) v%n lưu (ng trên t0ng tài s n

- Ph+n tr m (%) v%n lưu (ng trên t0ng doanh thu
d. Nguyên t c k h n thanh toán
Các doanh nghi p c+n cân %i các ngu.n v%n 3 thanh toán các kho n
ph i tr

n h n.


12

1.2.4. Phân lo$i qu,n tr. v!n lưu )ng
Qu n tr v%n lưu (ng ư&c phân lo i theo ho t (ng qu n tr

ng v4i

t2ng lo i v%n lưu (ng bao g.m qu n tr ti n m,t, qu n tr kho n ph i thu,
qu n tr hàng t.n kho, qu n tr n& ph i tr . Trong các b( ph n qu n tr v%n lưu
(ng riêng bi t có các ,c i3m khác nhau v phương pháp qu n tr s= ư&c
nêu c th3 - các ph+n ti p theo.
1.3. QU N TR TI2N M3T
1.3.1.Khái ni&m ti n m4t và qu,n tr. ti n m4t
Ti n m,t là lo i tài s n ng n h n có tính thanh kho n cao, ph c v
nh ng nhu c+u chi tiêu trư4c m t và (t xu t c a doanh nghi p.
Qu n tr ti n m,t là quá trình bao g.m qu n lý lưu lư&ng ti n m,t t i
qu/ và tài kho n thanh toán - ngân hàng, ki3m soát chi tiêu, d" báo nhu c+u
ti n m,t c a doanh nghi p, bù

p thâm h t ngân sách, gi i quy t tình tr ng

th2a, thi u ti n m,t trong ng n h n c?ng như dài h n.

1.3.2. Các y u t! ,nh hư5ng qu,n tr. ti n m4t
B t k8 m(t doanh nghi p nào khi lưu tr ti n m,t c?ng nh>m

n các

(ng cơ sau:
- $(ng cơ ho t (ng, giao d ch: Thông su%t quá trình t o ra các giao
d ch kinh doanh : mua s m nguyên v t li u, hàng hóa và thanh toán các chi
phí c+n thi t cho doanh nghi p ho t (ng bình thư ng (tr lương công nhân,
n(p thu …).
- $(ng cơ +u cơ: là m(t ph n ng trư4c d" báo khan hi m, bi n (ng
giá c hàng hóa, nguyên v t li u ho,c s" bi n (ng v t@ giá h%i oái trên th
trư ng


13

- $(ng cơ d" phòng: là m(t hành (ng d" phòng trư4c kh n ng gia
t ng nhu c+u chi tiêu do t ng quy mô ho t (ng s n xu t kinh doanh ho,c
nhanh chóng áp ng nh ng cơ h(i kinh doanh (t xu t.
1.3.3. T/m quan tr0ng qu,n tr. ti n m4t
M c tiêu qu n tr ti n m,t là 3 gi m thi3u r i ro v kh n ng thanh
toán, t ng hi u qu s* d ng ti n, t%i thi3u hóa chi phí cơ h(i c a s% ti n m,t
t.n qu/ không sinh l i, .ng th i ng n ng2a các hành vi gian l n v tài chính
trong n(i b( doanh nghi p ho,c c a bên th ba.
1.3.4. Qu,n tr. v!n /u tư vào ti n m4t và ch ng khoán
a. Chi n l

c thanh kho n th p

Theo chi n lư&c thanh kho n th p, m c ( +u tư vào ti n m,t và
ch ng khoán là t%i thi3u. Do ó, ti n m,t và ch ng khoán ch) chi m t@ tr ng
nh1 trong t0ng tài s n.
Tuy nhiên, i u ó có ngh!a là d" tr thanh kho n s= gi m i và r i ro
m t kh n ng thanh toán t ng lên n u doanh thu b

nh hư-ng b-i giai o n

suy thoái c a n n kinh t .
b. Chi n l

c thanh kho n v a

Theo chi n lư&c thanh kho n v2a, m c ( +u tư cao hơn vào ti n m,t
và ch ng khoán vì v y r i ro thanh kho n tương ng c?ng s= th p hơn.
c. Chi n l

c thanh kho n cao

Theo chi n lư&c thanh kho n cao, m c ( +u tư nhi u vào ti n m,t và
ch ng khoán. R i ro m t thanh kho n và r i ro phá s n ư&c gi m thi3u nh
m c d" tr thanh kho n cao nhưng kh n ng sinh l i c a công ty s= th p.