Xây dựng chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần cơ điện thủ đức đến năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
WX

NGÔ ANH TUẤN

XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA
CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ ĐIỆN THỦ ĐỨC ĐẾN
NĂM 2020

Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số
: 60.34.05

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS NGUYỄN THANH HỘI

Thaønh phoá Hoà Chí Minh naêm 2008


L I CAM OAN

hoàn thành m t

tài Lu n v n Th c s kinh t , tác gi ph i tìm

hi u, nghiên c u nhi u tài li u t nhi u ngu n khác nhau, như sách, giáo
trình, t p chí, internet,….

ng th i thu th p các s li u th c t , qua ó th ng

kê, phân tích và xây d ng thành m t
Tôi xin cam oan

tài nghiên c u hoàn ch nh.

tài lu n v n t t nghi p này là công trình nghiên

c u c a tôi. T t c các n i dung và s li u trong

tài này do tôi t tìm hi u,

nghiên c u và xây d ng, các s li u thu th p là úng và trung th c. Các chi n
lư c và gi i pháp là do tôi rút ra t quá trình nghiên c u lý lu n và th c ti n
ho t

ng t i Công ty C ph n Cơ i n Th

c, th c ti n th trư ng mà b n

thân ư c ti p xúc.
Tác gi
Ngô Anh Tu n


M CL C
N i dung
M

Trang

U
1. Lý do ch n

tài nghiên c u

01

2. M c tiêu và ph m vi nghiên c u

01

3. Phư ng pháp nghiên c u

03

4. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a
CH ƠNG I: CƠ S

tài nghiên c u

LÝ LU N CƠ B N C A

1.1. Khái ni m và phân lo i v chi n l

03

TÀI NGHIÊN C U

c kinh doanh

05
05

1.1.1. Khái ni m v chi n lư c kinh doanh

05

1.1.2. Phân lo i chi n lư c kinh doanh

06

1.1.3. Các chi n lư c

07

n v kinh doanh

1.2. Qui trình xây d ng chi n l
1.2.1. Xác

c kinh doanh

09

nh m c tiêu kinh doanh

09

1.2.2. Phân tích môi trư ng bên trong và bên ngoài

10

1.2.2.1. Phân tích môi tr

ng bên trong

11

1.2.2.2. Phân tích môi tr

ng bên ngòai

12

1.2.3. Thi t l p các chi n lư c kinh doanh

14

1.2.4. Các gi i pháp th c hi n chi n lư c kinh doanh

15

1.2.5.

15

ánh giá hi u qu chi n lư c kinh doanh

1.3. M t s ma tr n và kinh nghi m

l a ch n chi n l

c kinh doanh

16

1.3.1. Ma tr n các y u t bên ngoài

16

1.3.2. Ma tr n các y u t bên trong

17

1.3.3. Ma tr n hình nh c nh tranh

18

1.3.4. Ma tr n SWOT

18

1.3.5. M t s kinh nghi m trong l a ch n chi n lư c kinh doanh

20

K t lu n ch ơng I
CH ƠNG II: TH C TR NG S N XU T KINH DOANH C A CÔNG
TY C

PH N CƠ I N TH

21

C

2.1. Gi i thi u t ng quan v Công ty C ph!n Cơ i n Th" #c

21


2.1.1. S ra

i và phát tri n c a Công ty C ph n C

i n Th

c

21

2.1.2. Ngu n nhân l c và c c u t ch c c a Công ty

22

2.1.3. Gi i thi u v máy bi n áp, s n ph m chính c a Công ty

23

2.2. Tình hình s$n xu%t kinh doanh c"a Công ty

25

2.2.1. K t qu kinh doanh

25

2.2.2. Tình hình tài chính

26

2.2.3. Th ph n kinh doanh máy bi n áp c a Công ty

31

2.2.4. Công ngh và qui mô s n xu t

32

2.2.5. N ng l c qu n lý

22

2.3. Tình hình xây d ng chi n l

c kinh doanh c"a Công ty

33

2.3.1. Tình hình xây d ng Chi n lư c kinh doanh.

33

2.3.2. Các gi i pháp th c hi n Chi n lư c kinh doanh.

33

K t lu n ch ơng II

34

CH ƠNG III: XÂY D NG CHI&N L 'C KINH DOANH C A CÔNG
TY C

PH N CƠ I N TH

C &N N(M 2020

3.1. M)c tiêu c"a Công ty C ph!n Cơ i n Th" #c
3.1.1. Các c n c

n n*m 2020

36
36
37
38

xây d ng m c tiêu

n n m 2020

38

3.2. Phân tích môi tr +ng bên trong và môi tr +ng bên ngoài Công ty

39

3.1.2. M c tiêu c a Công ty C ph n C

i n Th

c

3.2.1. Phân tích môi trư ng bên trong

39

3.2.2. Phân tích môi trư ng bên ngoài

41

3.2.2.1. Phân tích môi tr

ng V mô

41

3.2.2.2. Phân tích môi tr

ng Vi mô

42

3.3. Các Ma tr n l a ch n chi n l

c kinh doanh cho Công ty

45

3.2.3. Ma tr n các y u t bên ngoài

45

3.2.4. Ma tr n các y u t bên trong

47

3.2.5. Ma tr n hình nh c nh tranh

48

3.2.6. Ma tr n SWOT

49

3.4. Chi n l

c kinh doanh cho Công ty

n n*m 2020

54

3.4.1. Chi n lư c c p Công ty (chi n lư c chung).

54

3.4.2. Các chi n lư c Marketing mix

55


3.4.3. Các chi n lư c khác

58

3.5. M t s gi$i pháp th c hi n chi n l
ph!n Cơ i n Th" #c

c kinh doanh c"a Công ty C

n n*m 2020.

3.5.1. Nhóm gi i pháp nh m nâng cao ch t lư ng s n ph m, rút ng n
th i gian giao hàng.

59
59
50

51

3.5.2. Nhóm gi i pháp c i thi n tình hình tài chính

62

3.5.3. Nhóm gi i pháp nh m m! r ng th trư ng kinh doanh MBA

64

3.5.4. Nhóm gi i pháp v ngu n nhân l c

66

3.6. M t s ki n ngh,

58

3.6.1. Ki n ngh

i v i c quan qu n lý c p trên

58

3.6.2. Ki n ngh

i v i c quan qu n lý Nhà nư c

58

K t lu n

70

Tài li u tham kh$o

71

Ph) l)c

72


DANH M C CÁC KÝ HI U, T
S
TT

Ch vi t

y

01 B c u chì r i cho tr m bi n áp
02 Cán b công nhân viên
03 Công ty

VI T T T
Ký hi u, vi t t t
FCO
CBCNV
Cty

04 Công ty Thi t b

i n4

05 Công ty Thi t b

i n Than khoáng s n

06 C ph n
07 Electric Mechanical Company

THIBIDI
TKV
CP
EMC

08 Khoa h c k thu t

KHKT

09 Máy bi n áp i n l c

MBA

10 Qu c t

QT

11 S n xu t kinh doanh

SXKD

12 Trách nhi m h u h n

TNHH


DANH M C S

, B NG TRONG LU N V N

1. DANH M C S
Th t

Tên s
qui trình ho ch

Trang

S

1.1

S

nh chi n lư c kinh doanh

09

S

1.2

Môi trư ng ho t

S

1.3

S

mô hình n m c nh tranh c a Porter

13

S

2.1

S

c c u t ch c c a Công ty

22

S

3.1

Th ph n n i

ng c a doanh nghi p

10

a kinh doanh máy bi n áp n m 2008

43

2. DANH M C B NG
Th t

Tên b ng

Trang

B ng 1.1

Ma tr n các y u t bên ngoài

16

B ng 1.2

Ma tr n các y u t bên trong

17

B ng 1.3

Ma tr n hình nh c nh tranh

18

B ng 1.4

Ma tr n SWOT

18

B ng 2.1

B ng thông s k thu t c b n c a máy bi n áp

24

B ng 2.2

K t qu kinh doanh c a Công ty C ph n C
c trong ba n m 2005, 2006 và 2007

25

B ng 2.3

B ng cân i k toán c a Công ty CP C
trong ba n m 2005, 2006 và 2007

B ng 2.4

Các ch s tài chính tính t b ng cân
qu kinh doanh

B ng 2.5

i n Th

i n Th

c

27

i k toán và k t

37

Th ph n kinh doanh máy bi n áp c a Công ty C ph n
C i n Th
c t 1998 n 2007

31


B ng 2.6

B ng th ng kê s n lư ng máy bi n áp c a Công ty CP C
i n Th

B ng 3.1

c t 1998

T c

36

n 2006

t ng trư ng doanh thu kinh doanh máy bi n áp

c a các
B ng 3.3

n 2007

Giá tr s n xu t và phân ph i i n n ng c a Vi t Nam t
n m 2000

B ng 3.2

32

37

n v trong m t s n m g n ây.

B ng th ng kê ánh giá ch t lư ng máy bi n áp c a các

40

n v s n xu t kinh doanh máy bi n áp ch y u t i Vi t
Nam.
B ng 3.4

Ma tr n các y u t bên ngoài c a Công ty CP C
Th

B ng 3.5

i n

46

c

Ma tr n các y u t bên trong c a Công ty CP C

i n Th

47

c
B ng 3.6

Ma tr n hình nh c nh tranh c a Cty CP C

B ng 3.7

Ma tr n SWOT c a Công ty CP C

B ng 3.8

B ng ví d v nhu c u vay v n khi thay
c a v n lưu ng

i n Th

i n Th
it c

c

c

48
50

quay

63


-1-

M
1. Lý do ch n

tài nghiên c u

Công ty C ph n C
m t

U

i n Th

c ti n thân là Công ty C

i n Th

c là

n v tr c thu c ngành i n chuyên s n xu t và s a ch a máy bi n áp, m t
t ư c nhi u thành

thi t b quan tr ng trong lư i i n. Trong nh ng n m qua ã

tích trong s n xu t kinh doanh, óng góp áng k cho s phát tri n c a ngành i n
c ng như s nghi p công nghi p hóa, hi n
Tuy nhiên hi n nay

i hóa

t nư c.

phù h p v i n n kinh t th trư ng và h i nh p kinh t

qu c t mà Vi t Nam ang xây d ng và phát tri n, thì Ngành i n Vi t Nam nói

chung và Công ty C ph n C
i cho phù h p.

i n th

c nói riêng c ng c n ph i có nh ng thay

ây c ng chính là lý do Công ty C

thành Công ty C ph n C

i n Th

c vào

i n Th

c chuy n sang

u n m 2008 v a qua, t c là chuy n

t doanh nhi p Nhà nư c sang doanh nghi p

i chúng ho t

ng hoàn toàn theo

c ch th trư ng.
Khi chưa chuy n sang c ph n hóa Công ty C
k ho ch do T p oàn

i n Th

c ho t

ng theo

i n l c Vi t Nam giao nhi m v , do ó chi n lư c kinh

doanh chưa th hi n rõ ràng, ch y u v n là ho t

ng nh m

m b o s n lư ng và

doanh thu theo k ho ch ư c giao còn hi u qu kinh doanh chưa ư c xem tr ng.
Khi chuy n sang thành công ty C ph n, Công ty ph i t xây d ng chi n lư c kinh
doanh và hi u qu kinh doanh ph i ư c !t lên hàng

u.

t"n t i và phát tri n

trong n n kinh t th trư ng v i nhi u áp l c c nh tranh thì Công ty c n ph i xây
d ng cho mình m t chi n lư c kinh doanh hi u qu , ây c ng là tình hình chung
c a t t c các doanh nghi p Nhà nư c khi chuy n sang c ph n hóa. Xu t phát t
nh ng òi h#i c a th c t nêu trên tác gi

ã ch n

kinh doanh c a Công ty C ph n Cơ i n Th

c

tài: “Xây d ng chi n lư c
n n m 2020”

2. M c tiêu và ph m vi nghiên c u:
M c tiêu: M c tiêu nghiên c u c a
di n v th c tr ng ho t

tài là ánh giá m t cách khá toàn

ng s n xu t kinh doanh c a Công ty C ph n C

i n


-2-

Th

c, tìm ra nh ng l i th , nh ng y u kém, nh ng c h i và nh ng e d a, t

ó xây d ng chi n lư c phát tri n Công ty
S$ d% ch n th i i m

n n m 2020.

n n m 2020 vì ây chính là m c th i gian mà Nhà

nư c ã !t ra là chuy n Vi t Nam thành nư c công nghi p,

i v i ngành i n ó

c ng là th i i m hoàn thi n h th ng lư i i n.
i v i tác gi th c hi n

tài, ây chính là vi c áp d ng các lý thuy t qu n

tr kinh doanh vào m t tình hu ng c th c a cu c s ng, qua ó v a ki m nghi m
và nâng cao ki n th c, v a giúp ích cho công vi c kinh doanh hi n t i ư c bài b n
h n, hi u q a h n.
Ph m vi nghiên c u: Ph m vi nghiên c u c a

tài là xây d ng c s$ lý

lu n v xây d ng chi n lư c kinh doanh m t cách c b n nh t cho m t doanh
nghi p.

i v i Công ty CP C

b n nh t có nh hư$ng

i n Th

c ch& t p trung phân tích m t y u t c

n vi c xây d ng chi n lư c kinh doanh, t

chi n lư c kinh doanh cho Công ty C ph n C
dung c a

i n Th

c

ó xây d ng

n n m 2020. N i

tài g"m các ph n chính như sau:

Chư ng 1: C s$ lý lu n v chi n lư c và xây d ng chi n lư c kinh doanh:
Ph n này nêu m t cách c b n nh t khái ni m v chi n lư c kinh doanh và qui
trình

ho ch

nh m t chi n lư c kinh doanh.

"ng th i c ng nêu m t s ma

tr n giúp l a ch n chi n lư c kinh doanh và m t s kinh rút ra t vi c nghiên c u
lý lu n v xây d ng chi n lư c kinh doanh.
Chư ng 2: Th c tr ng kinh doanh c a Công ty C ph n C
trong th i gian v a qua: Ph n này gi i thi u s ra

i n Th

c

i và phát tri n c a Công ty,

lo i s n ph'm kinh doanh chính, ánh giá tóm t(t tình hình s n xu t kinh doanh
c a Công ty C ph n C

i n Th

c trong th i gian g n ây. T

ó tìm ra

nh ng c h i, nh ng i m m nh và i m y u c a Công ty làm c s$ cho vi c
ho ch

nh chi n lư c c a Công ty $ ph n sau c a

Chư ng 3:
ph n C

i n Th

tài.

nh hư ng chi n lư c phát tri n kinh doanh c a Công ty C
c

n n m 2020: Ph n này nêu m c tiêu; phân tích môi

trư ng bên trong, bên ngoài, xây d ng các ma tr n l a ch n chi n lư c, t

ó thi t


-3-

l p chi n lư c kinh doanh c a Công ty C ph n C
"ng th i c ng
ki n ngh

xu t nh ng gi i pháp

i n Th

c

n n m 2020.

th c hi n chi n lư c ó và m t s

i v i c quan c p trên và Nhà nư c.

3. Phư ng pháp nghiên c u
tài i t p trung vào nghiên c u, phân tích các thông tin và s li u th c p
thu th p ư c qua các phư ng ti n thông tin
ty C ph n C

i n Th

i chúng và tr c ti p t n i b Công

c $ nh ng n i dung c b n nh t.

Vi c nghiên c u và xây d ng các ma tr n l a ch n chi n lư c ư c th c
hi n b ng phư ng pháp chuyên gia, t c là tham kh o ý ki n nh ng chuyên gia có
am hi u sâu v s n ph'm, v tình hình th trư ng kinh doanh máy bi n áp t i Vi t
Nam

ó thi t l p các tiêu chí và ánh giá các tiêu chí ó. )u i m c a

t

phư ng pháp này là

n gi n d* th c hi n, tuy nhiên phư ng pháp này c ng có

như c i m là m c

chu'n xác thư ng không $ m c

cao so v i vi c kh o sát

th c t vì nó xu t phát t ý chí ch quan c a các chuyên gia. M!c dù v y phư ng
pháp này c ng

xây d ng m t chi n lư c kinh doanh t t.

4. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a

tài:

Ý ngh a khoa h c: Trong n n kinh t th trư ng, chi n lư c kinh doanh
có tính quy t
r t quan tr ng

nh

n s thành b i c a m t doanh nghi p, chi n lư c kinh doanh là

i v i t t các doanh nghi p ch không ch& riêng doanh nghi p nào

ó. Mu n t"n t i và phát tri n thì trư c tiên ph i có m t chi n lư c kinh doanh t t
và hi u qu .
Có nhi u cách ti p c n
nghi p.

xây d ng chi n lư c kinh doanh cho m t doanh

tài nghiên c u có m t ý ngh%a khoa h c là t ng h p lý lu n ã có t

nhi u ngu"n khác nhau

xây d ng m t qui trình xây d ng chi n lư c kinh doanh

cho m t doanh nghi p m t cách c b n nh t, d* hi u và d* s d ng.
Ý ngh a th c ti n: Qui trình xây d ng chi n lư c kinh doanh ư c áp
d ng xây d ng chi n lư c kinh doanh cho Công ty C ph n C

i n Th

c

n

n m 2020, ó là m t doanh nghi p Qu c doanh m i ư c c ph n hóa, trư c ó


-4-

vi c xây d ng chi n lư c kinh doanh chưa ư c quan tâm vì ch y u kinh doanh
theo k ho ch c p trên giao. ây c ng chính là tình hình chung c a t t c các doanh
nghi p Nhà nư c m i chuy n sang c ph n hóa t i Vi t Nam, mà

t"n t i và phát

tri n thì trư c tiên là ph i xây d ng ư c m t chi n lư c kinh doanh hi u qu . Do
ó

tài c ng có th áp d ng xây d ng chi n lư c kinh doanh cho các doanh

nghi p khác có !c i m tư ng t .


-5-

CH ƠNG I: CƠ S

LÝ LU N CƠ B N C A
NGHIÊN C U

TÀI

1.1. Khái ni m và phân lo i chi n lư c kinh doanh
1.1.1. Khái ni m v chi n lư c kinh doanh:
Theo c'm nang kinh doanh Harvard thì chi n lư c là m t thu t ng quân s
xu t phát t Hy L p dùng

ch& k ho ch dàn tr n và phân b l c lư ng

t

ư c các m c tiêu trong chi n tranh. Ngày nay thu t ng chi n lư c ư c s d ng
trong nhi u lãnh v c c a xã h i, !c bi t là trong l%nh v c kinh t . Theo Fred R.
David, thì chi n lư c là nh ng phư ng ti n

t t i các m c tiêu dài h n, còn theo

s gia Edward Mead Earle thì: “Chi n lư c là ngh thu t ki m soát và dùng ngu"n
l c c a m t qu c gia ho!c m t liên minh các qu c gia nh m m c ích

m b o và

gia t ng hi u qu cho quy n l i thi t y u c a mình” và còn nhi u quan i m tư ng
t .
Tóm l i, chi n lư c chính là vi c ho ch
t ư c m c tiêu

nh phư ng hư ng và cách th c

ra.

Chi n lư c kinh doanh: Theo Bruce Henderson, chi n lư c gia "ng th i là
nhà sáng l p t p oàn tư v n Boston thì: “chi n lư c kinh doanh là s tìm ki m th n
tr ng m t k ho ch hành

ng

phát tri n và k t h p l i th c nh tranh c a t

ch c. Nh ng i u khác bi t gi a b n và

i th c nh tranh là c s$ cho l i th c a

b n”. Theo giáo sư Alfred Chandler thu c trư ng
“Chi n lư c kinh doanh là ti n trình xác

i h c Havard

nh ngh%a:

nh các m c tiêu c b n dài h n c a

doanh nghi p, cách l a ch n phư ng hư ng hành

ng và phân b tài nguyên nh m

th c hi n các m c tiêu ó”
Trong môi trư ng c nh tranh hi n nay, có th nói chi n lư c kinh doanh
chính là vi c xác

doanh nghi p
cách t t nh t.

nh m c tiêu kinh doanh, l p k h ach và phân b ngu"n l c c a
t o ra l i th c nh tranh nh m

t ư c m c tiêu kinh doanh m t


-6-

1.1.2. Phân lo i chi n lư c kinh doanh
1.1.2.1. Phân lo i theo c p
Chi n l

chi n lư c: ta có các chi n lư c như sau:

c c p công ty: Là chi n lư c t ng th c a Công ty nh m

t

ư c m c tiêu c a Công ty.
c c p kinh doanh: ó là các chi n lư c b ph n các

Chi n l

doanh c a Công ty, m+i

n v chi n lư c b ph n s, nh m

n v ch c n ng ó và t ng các

n v kinh

t ư c m c tiêu cho
t ư cm c

n v chi n lư c nh m giúp công ty

tiêu c a Công ty.
Các chi n l
Công ty, ví d

c c p ch c n ng:

ó là chi n lư c theo ch c n ng c a

chi n lư c tài chính, chi n lư c ngu"n nhân l c, chi n lư c

marketing ,…
1.1.2.2. Phân lo i theo ph m vi chi n lư c: ta có các chi n lư c như sau:
Chi n l
nh ng v n

c chung: hay còn ư c g i là chi n lư c t ng quát,

quan tr ng nh t, bao trùm nh t, có ý ngh%a lâu dài và quy t

c p

n

nh s

s ng còn c a doanh nghi p.
Chi n l

c b ph n: Là chi n lư c c p hai như: chi n lư c marketing,

chi n lư c tài chính, chi n lư c giá, chi n lư c phân ph i, chi n lư c chiêu th ,…
Chi n lư c chung và chi n lư c b ph n liên k t ch!t ch, v i nhau t o thành
m t chi n lư c kinh doanh hoàn ch&nh.
1.1.2.3. Phân lo i theo hư ng ti p c n chi n lư c: ta có các chi n lư c như sau:
Chi n l
quy t

nh

c t p trung: Ch& t p trung vào nh ng i m then ch t có ý ngh%a

i v i s n xu t kinh doanh c a Công ty ch không dàn tr i các ngu"n

l c.
Chi n l

c d a trên u th t ơng

i: Tư tư$ng ho ch

nh chi n lư c là

d a trên s phân tích, so sánh s n ph'm hay d ch v c a mình so v i các
c nh tranh, tìm ra i m m nh c a mình làm ch+ d a cho vi c ho ch

i th

nh chi n lư c

kinh doanh.
Chi n l
phá m i

c sáng t o t n công: Chi n lư c kinh doanh d a trên s khai

giành ưu th trư c
Chi n l

i th c nh tranh.

c t do: Là chi n lư c không nh(m vào các y u t then ch t mà

khai thác nh ng nhân t bao quanh nhân t then ch t.


-7-

1.1.3. Các chi n lư c

n v kinh doanh

1.1.3.1. Các chi n lư c c nh tranh theo M. Porter:
Chi n l

u nh phí th p: Là chi n lư c t o ra l i th c nh tranh

cd n

nh chi phí th p, s d ng chi phí th p
c nh tranh nh m thu hút s

nh giá dư i m c giá c a các

ông khách hàng nh y c m v i giá c

i th

gia t ng l i

nhu n.
c khác bi t hóa: Là chi n lư c t o ra s n ph'm d ch v và các

Chi n l

chư ng trình Marketing khác bi t rõ r t so v i

i th c nh tranh nh m thu hút

khách hàng.
c h n h p: k t h p chi phí th p h p lý v i khác bi t hóa

Chi n l

1.1.3.2. Các chi n lư c c nh tranh dành cho các ơn v kinh doanh theo v trí th
ph n trên th trư ng:
Trong quá trình kinh doanh, m+i
trư ng, do ó m+i

n v chi m ư c v trí khác nhau trên th

n v có chi n lư c riêng phù h p v trí c a mình.
c dành cho các ơn v kinh doanh d n

Chi n l

m+i ngành kinh doanh

u có

n v kinh doanh ư c xem là d n

n v này có th ph n l n nh t và d n
trí d n

u này thì
+ Chi n l

u th tr

u các

ng: Trong
u th trư ng,

i th c nh tranh.

gi v ng v

n v ph i có chi n lư c riêng, ch y u là các chi n lư c:
c m r ng t ng nhu c u th tr

ng: Là vi c khai thác t i a kh

n ng tiêu th s n ph'm b ng các bi n pháp như: Tìm ki m khu v c

a lý m i, tìm

ki m khách hàng m i, phát tri n công c m i hay khuy n khích s d ng s n ph'm
nhi u h n,…
+ Chi n l

c b o v th ph n: Các

chi m m t v trí d n

nv d n

u, do ó c n ph i có chi n lư c

u th trư ng luôn b

ed a

b o v v trí d n

uc a

mình, ó là các chi n lư c như: Phòng th v trí b ng cách luôn rà soát

có nh ng

chi n lư c b o v v trí c a mình, thư ng dùng các gi i pháp như luôn ch&nh
các ho t

ng

gi

n

ư c chi phí th p, d ch v hoàn h o,… nh m gi chân khách

hàng; a d ng hóa s n ph'm

t ng thêm s l a ch n cho khách hàng hay

im i

liên t c nh m t ng các giá tr gia t ng cho khách hàng,…
• Chi n lư c phòng th bên sư n: Luôn quan tâm b o v nh ng i m y u
c a mình, ó là nh ng i m d* b

i th t n công.


-8-

• Chi n lư c phòng th phía trư c: Chi n lư c này ư c th c hi n m t
cách n ng

ng b ng cách t n công vào

công mình,
giám sát ư c

th c hi n c n ph i có

i th trư c khi h có th t n

i ng nhân viên gi#i có kh n ng

i th c nh tranh.

• Chi n lư c phòng th ph n công: Khi b t n công c n ph i ưa ra nh ng
òn ph n công

t n công l i nh m gi v ng v th c a mình.
ư c th c hi n b ng cách luôn

i m i,

phát tri n s n ph'm m i, th trư ng m i, a d ng hóa,… nh m

phòng

• Chi n lư c phòng th di

ng:

nh ng b t tr(c c a th trư ng.
• Chi n lư c phòng th co c m: b ng cách t p trung nh ng ngu"n l c vào
nh ng i m m nh c a mình, không dàn tr i.
+ Chi n l
th

c m r ng th ph n: Các

nv d n

u th trư ng luôn có l i

m$ r ng th ph n b ng cách thâu tóm, mua l i các

công các

nv

i th nh#, t n

i th c nh tranh y u.

1.1.3.3. Các chi n lư c c nh tranh dành cho các ơn v kinh doanh thách th c
th trư ng:
Thư ng ư c s d ng cho các

nv

nhưng có ti m l c m nh có th t n công
t ng th ph n,

th c hi n c n ph i xác

ng th hai, ba, b n,… trên th trư ng
nv d n

u và các

nh rõ m c tiêu,

n v khác

gia

i th c nh tranh và l a

ch n chi n lư c t n công thích h p, có th là các chi n lư c như t n công phía
trư c, t n công bên sư n, t n công ư ng vòng,….
1.1.3.4. Các chi n lư c dành cho các ơn v theo sau th trư ng:
ó là các

n v y u không

tìm cách tránh né i theo sau các

s c

ư ng

u v i các

n v m nh, do ó

n v m nh. Các chi n lư c có th l a ch n như:

mô ph#ng hoàn toàn, t c là b(t chư c hoàn toàn các

n v m nh; mô ph#ng m t

ph n, t c là ch& b(t chư c m t ph n và mô ph#ng có c i ti n, t c là b(t chư c và có
c i ti n cho phù h p v i mình.

1.2. Qui trình ho ch

nh chi n lư c kinh doanh

Theo c'm nang kinh doanh Harvard thì qui trình ho ch
xu t kinh doanh ư c th hi n qua s

" dư i ây (S

" 1.1)

nh chi n lư c s n


-9-

S

" 1.1. S

" qui trình ho ch

nh chi n lư c kinh doanh

Nhi m v / S m ng

M c tiêu

Môi trư ng bên
ngoài

Môi trư ng bên
trong

L p chi n lư c

Gi i pháp th c hi n

ánh giá hi u q a

1.2.1. Xác

nh nhi m v hay s m ng c a doanh nghi p

M+i doanh nghi p
ng c a doanh nghi p

u có nhi m v hay s m ng nh t
u ph i hư ng

nh, t t c các ho t

n nhi m v c a mình. Chính vì v y chi n

lư c s n xu t kinh doanh c ng ph i b(t ngu"n t nhi m v c a doanh nghi p,
nhi m v là c s$ cho chi n lư c kinh doanh và m c ích c a chi n lư c c ng là
nh m hoàn thành nhi m v c a doanh nghi p.
Do ó vi c

u tiên c a quá trình ho ch

nh chi n lư c s n xu t kinh doanh

là ph i xác

nh ư c nhi m v hay s m ng c a doanh nghi p là gì.

1.2.2. Xác

nh m c tiêu kinh doanh

Bư c ti p theo c a quá trình ho ch
chính là xác

nh chi n lư c s n xu t kinh doanh

nh ư c m c tiêu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. M c tiêu

chính là k t qu hay là cái ích mà m t doanh nghi p s, hư ng
s$

u tiên và quan tr ng nh t

n, nó chính là c

xây d ng chi n lư c s n xu t kinh doanh.

Nhi m v hay là s m nh c a doanh nghi p mang tính t ng quát, còn m c
tiêu là c th hóa nhi m v hay s m nh c a doanh nghi p, ví d

nhi m v c a m t


- 10 -

Ngân hàng là huy
huy

ng v n và cho vay, thì m c tiêu c th hóa nhi m v $ ây là

ng và cho vay bao nhiêu, trong th i gian bao lâu? s lư ng và

i tư ng

khách hàng là ai,…
M c tiêu ư c xây d ng trên c s$ nhi m v hay là s m nh c a doanh
nghi p và các y u t môi trư ng bên trong và bên ngòai doanh nghi p. M c tiêu
ph i phù h p v i các i u ki n c khách quan và ch quan, t c là c n ph i ư c cân
nh(c xây d ng và i u ch&nh d a trên c s$ các y u t môi trư ng c bên trong và
bên ngoài doanh nghi p.
1.2.3. Phân tích môi trư ng bên trong và bên ngoài
B t k m t doanh nghi p hay m t ngành s n xu t kinh doanh nào c ng !t
trong m t môi trư ng nh t

nh, bao hàm c các y u t ch quan (môi trư ng bên

trong) và các y u t khách quan (môi trư ng bên ngoài).

phân tích các y u t

môi trư ng bên trong và bên ngoài, chúng ta có th s d ng các s li u có s-n ho!c
qua kh o sát nghiên c u t bên trong và bên ngoài doanh nghi p.

S

" 1.2. Môi trư ng ho t

ng c a doanh nghi p

- 11 -

1.2.3.1. Phân tích các y u t môi trư ng bên trong
Các y u t môi trư ng bên trong chính là các y u t ch quan, có nh hư$ng
n ho t

ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, bao g"m c các y u t có tác

ng tích c c và tiêu c c. Các y u t có tác
doanh nghi p, như

ng tích c c chính là i m m nh c a

i ng các b công nhân viên gi#i, chuyên nghi p; dây chuy n

s n xu t hi n

i; ngu"n l c tài chính d"i dào; thư ng hi u m nh, n i ti ng,… Các

y u t có tác

ng tiêu c c chính là i m y u c a doanh nghi p, như: Dây chuy n

s n xu t l c h u, c k.; ngu"n l c tài chính eo h/p,…
Có th nói, phân tích các y u t môi trư ng bên trong chính là phân tích
i m m nh và i m y u c a doanh nghi p.
phân tích i m m nh, chúng ta t p h p t t c nh ng y u t là ưu th c a
doanh nghi p, phân tích, so sánh v i

i th c nh tranh và ánh giá m c

l i th kinh doanh cho doanh nghi p c a t ng y u t
em

t o ra

ó, "ng th i ch& ra y u t nào

n l i th nh t cho doanh nghi p c n ph i t n d ng t i a, y u t nào c n t n

d ng ti p theo,…
phân tích i m y u, chúng ta t p h p t t c nh ng y u t là như c i m
c a doanh nghi p, phân tích, so sánh v i
ng x u

i th c nh tranh và ánh giá m c

n quá trình kinh doanh c a doanh nghi p c a t ng y u t

ch& ra y u t nào có tác

tác

ó, "ng th i

ng x u nh t cho doanh nghi p c n ph i quan tâm kh(c

ph c ngay, y u t nào c n kh(c ph c ti p theo,…
Các lãnh v c c b n c a y u t môi trư ng bên trong là:
Nhân l c và t ch c: Bao g"m các y u t như: Ch t lư ng ngu"n nhân

l c, c c u t ch c ngu"n nhân l c, chính sách duy trì và phát tri n ngu"n nhân
l c,…
Ngu"n l c tài chính: bao g"m các y u t như: N ng l c tài chính, qu n tr
tài chính, h th ng k toán,…
N ng l c s n xu t: bao g"m các y u t như: dây chuy n công ngh s n
xu t, qui mô s n xu t, ch t lư ng s n ph'm, giá thành s n xu t,…


- 12 -

N ng l c qu n lý: bao g"m các y u t như: N ng l c qu n lý s n xu t,
qu n lý ch t lư ng, qu n lý kinh doanh, qu n lý ngu"n nhân l c, qu n lý nguyên
v t li u,…
Ti p th và bán hàng: Bao g"m các y u t như: Nghiên c u phát tri n th
trư ng, h th ng kênh phân ph i, d ch v h u mãi,…
1.2.3.2. Phân tích các y u t môi trư ng bên ngoài
Các y u t môi trư ng bên ngoài chính là các y u t khách quan, có nh
hư$ng

n ho t

ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, bao g"m c các y u t

có tác

ng tích c c và tiêu c c. Các y u t có tác

ng tích c c chính là c h i cho

doanh nghi p, như nhu c u th trư ng gia t ng, chính sách h+ tr c a Nhà nư c, các

i u ti t kinh t v% mô c a Nhà nư c,… Các y u t có tác
nh ng e d a

ng tiêu c c chính là

i v i doanh nghi p, như: Nhu c u th trư ng s t gi m; thêm nhi u

i th c nh tranh m i; giá c v t tư t ng cao,…
Có th nói, phân tích các y u t môi trư ng bên ngoài chính là phân tích c
h i và nguy c c a doanh nghi p.
phân tích c h i, chúng ta t p h p t t c nh ng y u t t môi trư ng bên
ngoài có th
y ut

em l i c h i cho doanh nghi p, phân tích, ánh giá c h i do nh ng

ó mang l i, "ng th i ch& ra c h i nào là t t nh t c n ph i n(m b(t ngay, c

h i nào c n t n d ng ti p theo,…
phân tích nh ng e d a, chúng ta t p h p t t c nh ng y u t t môi
trư ng bên ngoài c a doanh nghi p, phân tích và ánh giá m c
quá trình kinh doanh c a doanh nghi p c a t ng y u t
nào có tác

tác

ng x u

n

ó, "ng th i ch& ra y u t

ng x u nh t cho doanh nghi p c n ph i né tránh ngay, y u t nào c n

ph i quan tâm ti p theo,…
Môi trư ng các y u t bên ngoài có th phân ra thành hai lo i là môi trư ng
v% mô và môi trư ng vi mô.
Các y u t môi trư ng v mô: Môi trư ng v% mô có nh hư$ng

n s n xu t

kinh doanh c a doanh nghi p: Bao g"m các y u t như: Kinh t , chính tr , khoa h c
k. thu t,…


- 13 -

Các y u t môi trư ng vi mô: Ch y u là áp l c c nh tranh, trong n n kinh
t th trư ng, doanh nghi p hay g!p ph i chính là áp l c c nh tranh. M t công c r t
hi u qu

phân tích áp l c c nh tranh, chính là mô hình n m c nh tranh c a

Porter.
Theo s

" mô hình n m c nh tranh c a Porter, doanh nghi p luôn ph i ch u

n m áp l c c nh tranh, bao g"m: áp l c c nh tranh t các
ngành; áp l c c nh tranh t các

i th hi n t i trong

i th m i; áp l c t khách hàng; áp l c t nhà

cung c p và áp l c t s n ph'm hay d ch v thay th (S

" 1.3. S

" mô hình n m

c nh tranh c a Porter)
S

" 1.3. S

" mô hình n m c nh tranh c a Porter

Áp l c c nh tranh t các

i th hi n t i: Trong các ngành kinh doanh

luôn t"n t i nhi u doanh nghi p cùng kinh doanh các s n ph'm cùng lo i,
t"n t i và phát tri n, các doanh nghi p này luôn tìm cách t o l i th


- 14 -

cho mình

chi m v th gi a các

i th c nh tranh, do ó m t doanh

nghi p luôn ph i ch u áp l c c nh tranh t các

i th hi n t i.

Áp l c t khách hàng: Khách hàng luôn òi h#i doanh nghi p ph i áp
ng t t nh t các nhu c u c a mình c v s n ph'm l n giá c , vì v y h
luôn m!c c v i doanh nghi p

sao cho nh n ư c s n ph'm t t nh t

v i chi phí th p nh t. Do ó doanh nghi p luôn ph i ch u áp l c t kh
n ng thư ng lư ng c a các khách hàng.
Áp l c t nhà cung c p:

ó chính là áp l c

doanh doanh nghi p luôn ph i c n

u vào,

ti n hành kinh

n nguyên v t li u, d ch v t các

nhà cung c p khác. Do ó luôn ph i ch u áp l c àm phán t các nhà
cung c p.

i th m i: ó là các

Áp l c t các
m t áp l c c nh

i th ti m 'n s, xu t hi n và t o ra

i v i doanh nghi p.

Áp l c t các s n ph m, d ch v thay th : Các s n ph'm, d ch v này s,
làm thay

i nhu c u trên th trư ng, vì v y s, nh hư$ng

n quá trình

kinh doanh c a doanh nghi p.
1.2.4. Thi t l p chi n lư c kinh doanh
C n c vào m c tiêu c a doanh nghi p, tình hình bên trong và bên ngoài
doanh nghi p

thi t l p chi n lư c kinh doanh bao g"m các n i dung c b n như

sau:
Nh n di n và l a ch n c h i có th giúp doanh nghi p
kinh doanh

t ư c m c tiêu

ra.

L a ch n th trư ng m c tiêu c a doanh nghi p, ó là th trư ng giúp
doanh nghi p có th t n d ng c h i m t cách t t nh t.
L a ch n lo i s n ph'm d ch v cung ng cho th trư ng m c tiêu
Xây d ng chi n lư c marketing mix cho th trư ng và s n ph'm ã ch n:
• Chi n l

c s n ph m: Xác

nh ch ng lo i, s lư ng s n ph'm cung

ng, ch t lư ng, giá thành, kích thư c, m u mã và các v n

khác liên quan

n s n ph'm sao cho áp ng t t yêu c u c a th trư ng m c tiêu và có th
t ư c m c tiêu c a doanh nghi p.


- 15 -

• Chi n l
toán

c giá: Xây d ng c ch giá k t h p v i phư ng th c thanh

áp ng yêu c u khách hàng.

• Chi n l
ph'm

c phân ph i: T ch c h th ng kênh phân ph i

ưa s n

n th trư ng m c tiêu m t cách nhanh nh t.

• Chi n l

c chiêu th : ây chính là chi n lư c h+ tr xây d ng thư ng

hi u, nâng cao hình nh cho doanh nghi p nh m thu hút ư c nhi u khách
hàng
1.2.5. Các gi i pháp th c hi n chi n lư c kinh doanh
ó là các gi i pháp v nhân l c, ngu"n l c tài chính, t ch c qu n lý kinh
doanh, qu n lý s n xu t,… nh m th c hi n ư c các chi n lư c kinh doanh ã thi t
l p. Hay nói m t cách khác ó là vi c s(p x p và b trí các ngu"n l c c a Công ty
th c hi n thành công chi n lư c kinh doanh ã l a ch n, như:
• S(p x p c c u t ch c doanh nghi p cho phù h p
• Phân b , duy trì và phát tri n ngu"n nhân l c
• Phân b ngu"n l c tài chính
• Xây d ng m t mô hình qu n lý khoa h c và hi u qu
1.2.6.

ánh giá hi u qu chi n lư c ã l p
M t chi n lư c kinh doanh hi u qu khi nó phù h p v i tình hình kinh t xã

h i, phù h p v i th c tr ng doanh nghi p và có th t n d ng t t nh ng c h i

t

ư c m c tiêu cho doanh nghi p. Chính vì v y ánh giá hi u qu chi n lư c kinh
doanh là r t quan tr ng. Vi c ánh giá hi u qu chi n lư c kinh doanh ch y u $
các bư c như sau:
Rà soát ki m tra tính phù h p c a chi n lư c kinh doanh trư c khi chính
th c tri n khai th c hi n. B$i vì như ã
có tính quy t

nh

c p $ ph n trư c, chi n lư c kinh doanh

n thành b i c a doanh nghi p, do ó nó ph i ư c th'm tra c'n

th n.
ánh giá hi u qu ho t

ng c a doanh nghi p theo t ng giai o n th c

hi n chi n lư c kinh doanh nh m tìm ra nh ng khi m khuy t, nh ng thi u sót c a
chi n lư c, t

ó có s ch&nh s a và b sung k p th i.


- 16 -

1.3. M t s ma tr n và kinh nghi m

l a ch n chi n lư c kinh doanh

1.3.1. Ma tr n các y u t bên ngoài
1.3.1.1. Khái ni m:
Ma tr n các y u t bên ngoài là ma tr n nh m ánh giá các y u t bên ngoài có
nh hư$ng
d a

n ho t

ng c a Công ty, bao g"m các y u là c h i và các y u t

e

n Công ty.

1.3.1.2. Cách xây d ng ma tr n:
L p b ng li t kê t t c các y u t môi trư ng bên ngoài có nh hư$ng
ng c a công ty, ánh giá m c

tác

ng hay m c

n ho t

quan tr ng c a t ng y u t

b ng cách cho i m tr ng s , t ng các i m tr ng s c a t t c các y u t b ng 1
hay 100%.
ánh giá m c

y ut t 1

ph n ng c a Công ty v i các y u t b ng cách phân lo i các

n 4, trong ó 4 là Công ty ang có ph n ng t t nh t và 1 là th p nh t.

Ti p theo là tính i m t m quan tr ng c a t ng y u t b ng các nhân tr ng s
v i i m phân lo i tư ng ng, sau ó c ng các i m t m quan tr ng l i
t ng s

i m quan tr ng c a Công ty. T ng s

tìm ra

i m quan tr ng cao nh t là 4 và

th p nh t là 1, trung bình là 2,5 i m.
Trong trư ng h p t ng s

i m quan tr ng là 4 thì cho th y Công ty ang n(m

b(t t t nh t các c h i và ki m soát t t nh t các m i e d a t bên ngoài. N u t ng
i m là 1 thì cho th y Công ty không n(m b(t ư c c h i và không th ki m

s

soát ư c các m i e d a t môi trư ng bên ngoài.
B ng 1.1. Ma tr n các y u t bên ngoài
Các y u t môi
trư ng bên ngoài

M c

quan tr ng
(tr ng s )

Li t kê các y u t
môi

trư ng

bên

ngoài:
T ng c ng:

1,00

Phân lo i

i m quan tr ng


- 17 -

1.3.2. Ma tr n các y u t bên trong:
1.3.2.1. Khái ni m:
Ma tr n các y u t bên trong là ma tr n nh m ánh giá các y u t bên trong có
nh hư$ng

n ho t

ng c a Công ty, bao g"m các các m!t m nh và m!t y u c a

Công ty
1.3.2.2. Cách xây d ng ma tr n:
L p b ng li t kê t t c các y u t môi bên trong có nh hư$ng
c a công ty, ánh giá m c

tác

ng hay m c

n ho t

ng

quan tr ng c a t ng y u t b ng

cách cho i m tr ng s , t ng các i m tr ng s c a t t c các y u t b ng 1 hay
100%.
ánh giá m c
y ut t 1

ph n ng c a Công ty v i các y u t b ng cách phân lo i các

n 4, trong ó 4 là Công ty ang có ph n ng t t nh t và 1 là th p nh t.

Ti p theo là tính i m t m quan tr ng c a t ng y u t b ng các nhân tr ng s
v i i m phân lo i tư ng ng, sau ó c ng các i m t m quan tr ng l i

t ng s

i m quan tr ng c a Công ty. T ng s

tìm ra

i m quan tr ng cao nh t là 4 và

th p nh t là 1, trung bình là 2,5 i m.
Trong trư ng h p t ng s

i m quan tr ng là 4 thì cho th y Công ty ang có

nhi u i m m nh và có th kh(c ph c t t các i m y u. N u t ng s

i m là 1 thì

cho th y Công ty không có i m m nh và không th kh(c ph c các y u kém c a
mình.
B ng 1.2. Ma tr n các y u t bên trong
Các y u t môi
trư ng bên trong

M c

quan tr ng
(tr ng s )

Li t kê các y u t
môi trư ng bên

trong:
- Các i m m nh
- Các i m y u
T ng c ng:

1,00

Phân lo i

i m quan tr ng