Thu thập yêu cầu từ người sử dụng

Mô hình nghiệp vụ - Thu thập yêu cầug ệp ụ ậpy
 Quan điểmthuthập/phân tích yêu cầucủamôhình
nghiệp hệ thống gồm có AI/Làm những gì/Khi nàonghiệp vụ: hệ thống gồm có AI/Làm những gì/Khi nào
 Lược đồ Use-case :
 Actor & Use-case
 Các mối quan hệ : Actor – Actor ; Actor-Use-case, - Use-case-Usace
 Actor xác định mộtbộ vai trò mà ngườihoặcvậtsẽ
đóng vai khi tương tác với hệ thống phần mềmđóng vai khi tương tác với hệ thống phần mềm
 Actor nằm ngoài phạmvicủahệ thống
 Chỉ quan tâm các thông điệp mà actor gửihaynhận
 Không quan tâm cấu trúc bên trong của actor Không quan tâm cấu trúc bên trong của actor
 Phân loạiactor
 Chủ yếu/Thứ yếu
 Tí h / Th độ
Trường ĐạiHọc Bách Khoa - Khoa Công Nghệ Thông Tin
Copyright 2004 – Th.S Nguyễn Cao Trí –
4444
 Tích cực / Thụ động
Mô hình nghiệp vụ - Thu thập yêu cầug ệp ụ ậpy
z A primary actor uses the system's primary functions
( bk hi )(e.g. a bank cashier);
z A secondary actor uses the system's secondary
functions (e.g. a bank manager, system administrator);functions (e.g. a bank manager, system administrator);
z An active actor initiates a use-case;
z A passive actor only participates in one or more use-
cases.
Trường ĐạiHọc Bách Khoa - Khoa Công Nghệ Thông Tin
Copyright 2004 – Th.S Nguyễn Cao Trí –
4545
Nhận diện các ACTORậ ệ
 Trả lờimộtsố câu hỏinhư


Ai là ngườisử dụng chứcnăng chính củahệ thống ?
 Ai cầnsự hỗ trợ từ hệ thống để thựchiệncôngviệc
thường nhật của họ ?thường nhật của họ ?
 Ai phảithựchiện công việcbảodưỡng, quảntrị và giữ
cho hệ thống hoạt động ?ệ g ạ ộ g
 Hệ thống sẽ kiểm soát thiếtbị phầncứng nào ?
 Hệ thống đang xây dựng cầntương tác vớinhững hệ
ốthống khác hay không ?
 Ai hoặcvậtthể nào quan tâm đếnhaychịu ảnh hưởng
bởi kết quả mà hệ thống phần mềm tạo ra ?
Trường ĐạiHọc Bách Khoa - Khoa Công Nghệ Thông Tin
Copyright 2004 – Th.S Nguyễn Cao Trí –
4646
bởi kết quả mà hệ thống phần mềm tạo ra ?
Biểu diễn ACTOR trong UMLg
 Actor đượcbiểudiễnbằng ký hiệuhìnhngười
 At đ là ột lớ (l ) ó ttlà
Tên Actor
 Actor đượcxemlà một lớp (class) có stereotype là
<<actor>>
 Giữa các actor có thể có quan hệ tổng quá hoá Giữa các actor có thể có quan hệ tổng quá hoá
 Ví dụ: Sinh viên, giảng viên và khách đềulàđộcgiả củahệ thống
quảnlýthư viện: độcgiả là actor tổng quát hóa của 2 actor sinh viên
và giảng viênvà giảng viên
 Ví dụ:mộthệ thống đăng ký môn họctrong
trườn
g đạihọc
Trường ĐạiHọc Bách Khoa - Khoa Công Nghệ Thông Tin
Copyright 2004 – Th.S Nguyễn Cao Trí –

4747
g ạ ọ
Các Actor trong hệ thống đăng ký môn họcg ệ g gý ọ
Sinh viên
Phòng đào tạo
Sê
Hệ thống đăng Hệ thống đăng
ký ô hký ô hký môn họcký môn học
Giảng viên
Hệ thống quản lý học phí
Trường ĐạiHọc Bách Khoa - Khoa Công Nghệ Thông Tin
Copyright 2004 – Th.S Nguyễn Cao Trí –
4848
Phòng tài vụ
Khái niệm Use-caseệ
 Use-case biểudiễnmộtchứcnăng củahệ thống phần
mềmmềm
 Use-case đượcbiểudiễnbằng mộtchuỗi các thông
điệptraođổi bên trong hệ thống và mộthoặcmộtsố
ổthông điệptraođổivới actor
 Mộtsố quy ước

Use-case luôn luôn được bắt đầu bằng thông điệp đến từ

Use-case luôn luôn được bắt đầu bằng thông điệp đến từ
actor
 Use-case phải hoàn tất: chuỗi thông điệpphảikếtthúc
bằ kết ả thểbằng kết quả cụ thể.
 Lỗithường gặp: chia nhỏ use-case trở thành những
chứcnăng vụnvặt

Trường ĐạiHọc Bách Khoa - Khoa Công Nghệ Thông Tin
Copyright 2004 – Th.S Nguyễn Cao Trí –
4949
Khái niệm Use-caseệ
 Use-case đượcbiểudiễnbằng hình ellipse:
Tên UseTên Use--casecase
 Điểmmở rộng là mộtvị trí trong use-case mà tại đócó
thể chèn chuỗi sự kiện của một use-case khác
Tên UseTên Use casecase
thể chèn chuỗi sự kiện của một use case khác
 Use-case có thể chứa điềukiệnrẽ nhánh, xử lý lỗi,
ngoạilệ...
 Minh dụ củause-caselàkịch bản (scenario): miêu tả
cụ thể trình tự các sự kiệnxảy ra khi Use-case được
thực hiện
Trường ĐạiHọc Bách Khoa - Khoa Công Nghệ Thông Tin
Copyright 2004 – Th.S Nguyễn Cao Trí –
5050
thực hiện.