Bai 29-30 Hap thu chat dinh duong va thai phan. Ve sinh tieu hoa.

Giáo án sinh 8
Ngời soạn và giảng dạy: GV : nguyễn văn lực
Tuần: 15 - Tiết: 29.
Ngày soạn: . /11/2010
Ngày dạy: . /11/2010
Bài : 29-30
Hấp thụ chất dinh dỡng và thải
phân.
Vệ sinh Tiêu hoá.
I. Mục tiêu:
Học sinh trình bày đợc những đặc điểm cấu tạo của ruột non phù hợp với chức
năng hấp thụ các chất dinh dỡng:
- Các con đờng vận chuyển các chất dinh dỡng từ ruột non tới các cơ quan, tế
bào.
- Vai trò của gan trên con đờng vận chuyển các chất dinh dỡng
- Vai trò của ruột già trong quá trình tiêu hoá của cơ thể.
Học sinh trình bày đợc các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hoá và mức độ tác hại
của nó.
Học sinh chỉ ra đợc các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá và đảm bảo sự tiêu hoá có
hiệu quả.
II. Các kĩ năng sống cơ bản đợc giáo dục trong bài
- Kĩ năng tự tin khi trình bày ý kiến trớc nhóm, tổ, lớp.
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin để tìm hiểu sự hấp thụ các châta dinh d-
ỡng ở ruột non; con đờng vận chuyển, hấp thụ các chất và vai trò của gan; sự thải
phân.
- Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực.
- Kĩ năng đặt mục tiêu: Bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại và đảm
bảo sự tiêu hoá có hiệu quả.
- Kĩ năng hợp tác, ứng xử/giao tiếp trong khi thảo luận.
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin khi đọc SGK, các tài liệu liên quan để
tìm hiểu các biện pháp bảo vệ hệ tiêu hoá khỏi các tác nhân có hại và đảm bảo sự

tiêu hoá có hiệu quả.
- Kĩ năng tự nhận thức: xác định đợc những thói quen ăn uống hàng ngày của
bản thân có thói quen nào tốt và cha tốt.
III. phơng pháp dạy- học
- Vn ỏp tỡm tũi.
- Trực quan.
- Động não.
- Dạy học nhóm
Giáo án sinh 8
Ngời soạn và giảng dạy: GV : nguyễn văn lực
IV. phơng tiện dạy- học
- Tranh hình phóng to SGK 28.1, 28.2.
- Tranh ảnh phóng to hình 29.1, 29.2 (SGK)
- Bảng 29 (SGK)
V. tiến trình dạy học
1. ổn định tổ chức lớp.
2. Kiểm tra bài cũ.
?1. Hoạt động tiêu hoá ở ruột non là gì?
?2. Những loại chất nào trong thức ăn còn đợc tiêu hoá ở ruột non?
?3. Những đặc điểm nào của ruột non giúp nó đảm nhiệm tốt vai trò hấp thụ
các chất dinh dỡng?
3. Bài mới.
Mở bài: Thức ăn sau khi biến đổi thành chất dinh dỡng đợc cơ thể hấp thụ nh thế
nào?
Em đã bao giờ bị sâu răng hay rối loạn tiêu hoá cha? Nguyên nhân nào
dẫn đến bệnh đó?
Hoạt động 1
Tìm hiểu sự hấp thụ dinh dỡng
Mục tiêu: + Khẳng định đợc ruột non là nơi hấp thụ chất dinh dỡng.
+ Cấu tạo của ruột non phù hợp với sự hấp thụ

Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung
- GV yêu cầu:
+ Căn cứ vào đâu ngời
ta khẳng định rằng ruột non
là cơ quan chủ yếu của hệ
tiêu hoá đảm nhận vai trò
hấp thụ chất dinh dỡng?
- GV nhận xét và phân
tích trên đồ thị.
- GV yêu cầu trả lời
câu hỏi.
+ Diện tích bề mặt hấp
thụ có liên quan tới hiệu
quả hấp thụ nh thế nào?
+ Ruột non có đặc
điểm cấu tạo nào làm tăng
diện tích bề mặt hấp thụ và
khả năng hấp thụ?
- Cá nhân nghiên SGK tr 93
- Trao đổi nhóm thống
nhất câu trả lời.
Yêu cầu:
+ Dựa vào thực
nghiệm.
+ Phản ánh qua đồ thị
- Đại diện nhóm trình
bày nhóm khác nhận xét bổ
sung.
- HS tiếp tục nghiên
cứu hình 29.1 tr. 93 ghi nhớ

kiến thức.
Yêu cầu:
+ Diện tích tăng
hiệu quả hấp thụ tăng.
- Ruột non là nơi hấp thụ
chất dinh dỡng.
- Cấu tạo ruột non phù hợp
với việc hấp thụ:
+ Niêm mạc ruột có nhiều
nếp gấp.
+ Có nhiều lông ruột và
lông ruột cực nhỏ.
Giáo án sinh 8
Ngời soạn và giảng dạy: GV : nguyễn văn lực
- GV đánh giá giới thiệu cấu
tạo đặc biệt của niêm mạc
ruột trên hình phóng to.
+ Nếp gấp lông ruột,
hệ thống mao mạch.
- Đại diện nhóm trình bày
và cá nhân bổ sung.
+ Mạng lới mao mạch máu
và bạch huyết dày đặc.
+ Ruột dài tổng diện
tích bề mặt 500m
2
.
Hoạt động 2
Tìm hiểu con đờng vận chuyển các chất
sau khi hấp thụ và vai trò của gan.

Mục tiêu: Chỉ rõ 2 con đờng vận chuyển chất đó là con đờng máu và bạch huyết.
Nêu vai trò quan trọng của gan.
Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung
- GV yêu cầu:
+ Hoàn thành bảng 29.
+ Gan đóng vai trò gì
trên con đờng vận chuyển
các chất dinh dỡng về tim?
- GV kẻ bảng 29 để
các nhóm chữa bài.
- GV đánh giá kết quả
của nhóm, tìm hiểu bao
nhiêu nhóm trả lời đúng và
nhóm còn sai nhiều.
- Hoàn thiện kiến thức
bằg cách khái quát hoá trên
hình 29.3
- HS nghiên cứu hình
29.3 SGK tr. 94 kết hợp bài
28.
- Đại diện nhóm lên
điền vào bảng của GV, một
vài nhóm trình bày bằng lời
và nhóm khác bổ sung.
- HS tự hoàn thiện kiến
thức.
- Bảng 29/sgk
Bảng 29. Các con đờng vận chuyển chất dinh dỡng đã đợc hấp thụ
Các chất dinh dỡng đợc hấp thụ và vận
chuyển theo đờng máu

Các chất dinh dỡng đợc hấp thụ và vận
chuyển theo đờng bạch huyết
- Đờng.
- Axit béo và Glyxêrin.
- Axit amin.
- Các Vitamin tan trong nớc.
- Các muối khoáng.
- Nớc.
- Lipít (các giọt nhỏ đã đợc nhũ tơng
hoá)
- Các Vitamin tan trong dầu (Vitamin:
A, D, E,K....)
Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung
- GV giảng giải thêm
về chức năng dự trữ của gan
- Vai trò của gan:
Giáo án sinh 8
Ngời soạn và giảng dạy: GV : nguyễn văn lực
đặc biệt là các vitamin
điều này liên quan đến độ
dinh dỡng.
- Còn chức năng khử
độc của gan là lớn nhng
không phải là vô tận và liên
quan đến mức độ sử dụng
tràn lan của hoá chất bảo vệ
thực vật gây nhiều bệnh
nguy hiểm về gan.
Cần đảm bảo an
toàn thực phẩm.

+ Điều hoà các chất
trong máu luôn ổn định, dự
trữ.
+ Khử độc.
Hoạt động 3
Tìm hiểu về vai trò của ruột già trong quá trình tiêu hoá.
Mục tiêu: Chỉ rõ vai trò quan trọng của ruột già, đó là khả năng hấp thụ nớc,
muối khoáng.
Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung
- GV hỏi:
+ Vai trò chủ yếu của
ruột già trong quá trình tiêu
hoá ở cơ thể ngời là gì?
+ GV đánh giá kết
quả.
- GV cần giảng giải
thêm:
+ Ruột già không phải
là nơi chứa phân (vì ruột dài
1,5 m).
+ Ruột già có hệ sinh
vật.
+ Hoạt động cơ học
của ruột già: dồn chất chứa
trong ruột xuống ruột thẳng.
- GV liên hệ 1 số
nguyên nhân gây lên bệnh
táo bón ảnh hởng tới ruột và
hoạt động của con ngời: Đó
là lối sống ít vận động thể

lực, giảm nhu động ruột già.
Ngợc lại: ăn nhiều
chất xơ, vận động vừa phải
ruột già hoạt động dễ
dàng.
- HS nghiên cứu SGK
trả lời câu hỏi.
- HS nhận xét bổ sung.
- HS tự hoàn thiện kiến
thức.
HS có thể hỏi thêm về
bệnh viêm đại tràng.
- HS đọc kết luận
SGK.
- Hấp thụ nớc cần thiết cho
cơ thể.
- Thải phân (chất cặn bã) ra
khỏi cơ thể.
Hoạt động 4.(1-B30)
Giáo án sinh 8
Ngời soạn và giảng dạy: GV : nguyễn văn lực
Tìm hiểu về các tác nhân gây hại cho hệ tiêu hoá
Mục tiêu: HS chỉ ra đợc các tác nhân gây hại và ảnh hởng của nó tới các cơ quan
trong hệ tiêu hoá.
Hoạt động dạy Hoạt động học Nội dung
- GV yêu cầu:
+ Hoàn thành bảng 30.1.
- GV đánh giá kết quả và hoàn
thành bảng 30.1
- Cá nhân nghiên ghi

nhớ kiến thức
- Trao đổi nhóm thống nhất
câu trả lời.
- Đại diện nhóm trình bày
nhóm khác nhận xét bổ sung.
- HS tự sửa chữa
- HS quan sát tranh ảnh các
bệnh hệ tiêu hoá.
Bảng(Dới)
GV yêu cầu:
+ Cho biết các tác nhân gây
hại cho hệ tiêu hoá?
+ Mức độ ảnh hởng tới các cơ
quan do các tác nhân gây ra nhue
thế nào?
+ Ngoài các tác nhân trên em
còn biết có tác nhân nào nữa gây hại
cho hệ tiêu hoá.
- HS dựa vào bảng kiến
thức trả lời một cách khái quát.
- HS có thể nêu: một số loại
trùng gây tiêu chảy, một số chất
bảo vệ thực phẩm.
Tác nhân Cơ quan hoặc hoạt động
bị ảnh hởng
Mức độ ảnh hởng
Vi khuẩn - Răng
- Dạ dày, ruột
- Các tuyến tiêu hoá
- Tạo môi trờng Axit làm hỏng men

răng.
- Bị viêm loét.
- Bị viêmtăng tiết dịch.
Giun sán - Ruột
- Các tuyến tiêu hoá
- Gây tắc ruột
- Gây tắc ống dẫn mật
Ăn uống không
đúng cách
- Các cơ quan tiêu hoá
- Hoạt động tiêu hoá
- Hoạt động hấp thụ
- Có thể bị viêm
- Kém hiệu quả
- Giảm
Khẩu phần ăn không
hợp lý
- Các cơ quan tiêu hoá
- Hoạt động tiêu hoá
- Hoạt động hấp thụ
- Dạ dày và ruột non bị mệt mỏi, gan
có thể bị xơ.
- Bị rối loạn.
- Kém hiệu quả
Hoạt động 5. (2-B30)