HƯỚNG DẪN KHẨN CẤP Hỗ trợ nhận thức cho các sự kiện quan trọng sau phẫu thuật 2016

CK1 – GMHS 2016 – 2018

H

NG D N C P C U
NH NG TÌNH HU NG TH
NG G P
TRONG GÂY MÊ H I S C

HU 2018


EMERGENCY MANUAL
Cognitive aids for perioperative critical events 2016, v3.1
STANFORD ANESTHESIA COGNITIVE AID GROUP

D CH GI
L P CK1 – GMHS 2016 – 2018

I H C Y-D

C HU

NGUY N S LINH
NGUY N THANH BÌNH
NGÔ
C C NG
H KH C TRÍ
PHAN BÁ DUY QUANG
LÊ B O HOÀNG
NGUY N ÁNH H NG

INH V N BA
NGUY N V N M NH
YLOL ADRONG
HI U ÍNH
PGS.TS.NGUY N V N MINH
Tài li u l u hành n i b ph c v cho h c t p và ng d ng lâm sàng
Không đ c in n, buôn bán d i m i hình th c
K ni m ngày ra tr ng

Hu 2018


M CL C
Bài 1

Vô tâm thu

1

Bài 2

Nh p ch m - huy t đ ng không n đ nh

4

Bài 3

Ho t đ ng đi n vô m ch

5

Bài 4

Nh p nhanh trên th t – huy t đ ng n đ nh

8

Bài 5

Nh p nhanh trên th t – huy t đ ng không n đ nh

10

Bài 6

Rung th t nh p nhanh th t vô m ch

11

Bài 7

Thuyên t c i

14

Bài 8

Ph n v

15

Bài 9

Co th t ph qu n (

Bài 10

Ch m t nh trong gây mê

Bài 11

b nh nhân đã đ t n i khí qu n )

ng th khó – không d đoán đ

17
18

c

19

Bài 12

Cháy n – đ

Bài 13

Cháy n – b nh nhân

Bài 14

Xu t huy t- h

Bài 15

H huy t áp

24

Bài 16

H oxi máu

26

Bài 17

Ng đ c thu c tê

28

Bài 18

T ng thân nhi t ác tính

29

Bài 19

Thi u máu c tim c c b

31

Bài 20

S c oxy

32

Bài 21

Tràn khí màng ph i

33

Bài 22

S c ngu n đi n

34

Bài 23

Tê t y s ng toàn b

35

Bài 24

Ph n ng truy n máu

36

Bài 25

T c t nh m ch do khí

37

ng th
ng d n truy n máu kh i l

20
22
ng l n

23


VÔ TÂM THU
By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
NG TH NG
D U HI U

+
 M CH

CRP
1. Ép tim 100 – 120 l/p

Sâu 5-6 cm, 1/3 chi u dày thành ng c. Cho phép
l ng ng c c ng ra hoàn toàn
2. Gi m thi u kho ng ngh khi ép tim
3. Thay ng i ép tim sau m i 2 phút

ánh giá hi u qu CPR, c n c i thi n N U
1. EtCO2 < 10 mmHg
2.
ng bi u di n HA đ ng m ch tâm tr ng < 20 mmHg
1. G I GIÚP
2. G I XE
Y
NG
C PC U
3. THÔNG BÁO CHO Ê-KÍP

NGAY L P T C

1. T t thu c mê b c h i và thu c truy n đ ng t nh m ch, t ng oxy 100%, dòng khí cao
2. Thông khí 10 l n/ phút, tránh thông khí quá m c
3. m b o đ ng truy n t nh m ch ch c ch n ( ho c xem xét đ ng truy n trong x ng )
4. Adrenaline ( Adrenalin ) 1mg t nh m ch, l p l i m i 3 -5 phút
5. N u có rung th t/ nh p nhanh th t ( nh p s c đ c )  kh rung ngay
Xem bài rung th t/ Nh p nhanh th t. Bài 6
6. Xem xét ECMO ( Trao đ i oxy qua màng ngoài c th ) n u có th và gi i quy t nguyên nhân
7. Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c thành ng c đ đánh giá nguyên nhân

CH N OÁN

Xem xét các nguyên nhân ph bi n trong chu ph u:

1. Xu t huy t
2. Quá li u thu c mê
3 S c nhi m trùng ho c nguyên nhân gây s c khác
4. PEEP n i sinh
5. Ph n v
6. Sai thu c
7. Tê t y s ng cao
8. Tràn khí màng ph i
9. Ng đ c thu c tê
10. Kích thích ph v
11. Thuyên t c ph i
Tìm và đi u tr nguyên nhân 5T – 6H

CK1-GMHS-YDH-1618

1


CHI TI T

1. Gi m th tích:
- Bù d ch nhanh đ ng t nh m ch
- Ki m tra l i Hb/ Hct
- N u thi u máu ho c m t máu s l ng l n, c n truy n máu
- Xem xét tình tr ng gi m th tích t ng đ i: PEEP n i sinh cao ( t c vòng th ), tê t y
s ng cao, ho c các nguyên nhân s c khác ( nh ph n v )
Xem các bài liên quan
2. Gi m oxy máu
- T ng oxy 100%, dòng cao
- Ki m tra l i k t n i, h th ng th

- Nghe ph i ki m tra
- Hút ng n i khí qu n, ki m tra l i v trí ng
- Xem xét X quang ph i
Xem bài H Oxi máu. Bài 16
3. Tràn khí màng ph i áp l c
- Âm ph bào ( Rì rào ph nang) m t
- T nh m ch c n i và đ y l ch khí qu n ( d u hi u mu n )
- X trí c p c u: ch c kim đ gi m áp, v trí: gian s n II trên đ ng trung đòn, sau đó
d n l u ng c
- G i ch p Xquang, nh ng không ch m tr đi u tr
Xem bài Tràn khí màng ph i. Bài 21
4. Thuyên t c m ch vành
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c thành ng c đ đánh giá s di đ ng b t th ng
c a th t ( gi m đ ng, vô đ ng )
- Xem xét can thi p m ch vành c p c u
Xem bài thi u máu c c b c tim. Bài 19
5. Thuyên t c ph i:
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ho c thành ng c đ đánh giá th t ph i
- Xem xét dùng tiêu s i huy t ho c ph u thu t lo i b huy t kh i
6. Ng đ c (ví d : đ ng truy n):
- Xem xét nh m thu c
- Ch c ch n đã ng ng thu c đ ng t nh m ch và t t thu c mê h c h i
- N u ng đ c thu c tê, Xem bài Ng đ c thu c tê. Bài 17

CK1-GMHS-YDH-1618

2


CHI TI T

7. Chèn ép tim c p
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ho c ng c đ lo i tr chèn ép tim c p
- i u tr b ng d n l u màng ngoài tim
8. H thân nhi t
- Gi âm b ng ch n không khí, truy n d ch m, t ng nhi t đ phòng m ,
- Xem xét tim ph i nhân t o
9. T ng thân nhi t:
- N u t ng thân nhi t ác tính, g i xe đ y c p c u s t cao ác tính, dùng ngay Dantrolene
li u 2,5 mg/kg
Xem bài T ng thân nhi t ác tính. Bài 18
10. Khí máu đ ng m ch đ lo i tr :
+ T ng Kali máu:
- Tiêm t nh m ch Calcium Chloride 1g
- Glucose 50% (25g) + Insulin th ng 10 UI, đ ng t nh m ch, theo dõi đ ng máu
- Sodium Bicarbonate 50 mEq
+ Gi m Kali máu: Truy n t nh m ch kali và magie có ki m soát
+ H Glucose máu:
- N u khí máu ch m, ki m tra b ng test Glucose mao m ch
- Cho Glucose 50% ( 25g ), đ ng t nh m ch
- Theo dõi Glucose
+ Toan máu:
- Xem xét Sodium Bicarbonate 50 mEq n u m c đ n ng
- Có th t ng thông khí ( t ng t n s ), nh ng nên gi m trong CPR
+ H Canxi máu:
- Dùng Calcium Chloride 1g, đ ng t nh m ch

H T
H’s

T’s
Tràn khí màng ph i d
áp l c
Chèn ép tim c p

Hypovolemia

Gi m th tích

Hypoxemia
Hyper/Hypoelectrolytes
(NA+, K+, Ca+, Mg+)
Hydrogen ions
Hypoglycemia
Hypo/Hyperthermia

H Oxi

Tension
Pneumothorax
Tamponade (cardiac)

T ng/H đi n gi i
(NA+, K+, Ca+, Mg+)

Thrombosis
Thuyên t c ( m ch vành
(coronary/pulmonary) / ph i )

Toan ki m

H Glucose máu
H /t ng thân nhi t

Trauma
Toxins/Tablets

Ch n th ng
Ng đ c

CK1-GMHS-YDH-1618

3

i


NH P CH M - HUY T

NG KHÔNG

N

NH

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U
HI U

KI M TRA M CH:
- N u KHÔNG có m ch, Xem bài ho t đ ng đi n vô m ch. Bài 3

- N u có m ch, nh ng huy t áp gi m, b t đ u đi u tr
2. G I GIÚP
3. G I XE
NG
C PC U
4. NG NG PH U THU T

I U TR

1. T ng oxy 100%, dòng cao
2. m b o thông khí và oxy hóa máu đ
3. Gi m ho c t t t t c các thu c gây mê
4. Atropin 0,5 – 1 mg, t nh m ch, có th l p l i li u, t i đa 3 mg
Xem xét truy n t nh m ch: Dopamine, Adrenaline
5. T o nh p t m th i qua da
- Cài đ t t n s t i thi u 80 l n/ phút
HO C - T ng c ng đ dòng đi n t i lúc d n đ c nh p cài đ t
- Xác đ nh b nh nhân có m ch v i nh p d n
6. Xem xét truy n t nh m ch
- Dopamine: 2 – 20 mcg/kg/phút
- Adrenalin: 2 – 10 mcg/phút

TI P
THEO

1. Theo dõi huy t áp đ ng m ch xâm l n
2. Xét nghi m khí máu, Hb, i n gi i đ
3. Lo i tr thi u máu c tim : ECG, troponin

H T

CK1-GMHS-YDH-1618

4


HO T

NG I N VÔ M CH

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U HI U
 M CH

CRP
1. Ép tim 100 – 120 l/p
Sâu 5-6cm, 1/3 chi u dày thành ng c. Cho
phép l ng ng c c ng ra hoàn toàn
2. Gi m thi u kho ng ngh khi ép tim
3. Thay ng i ép tim sau m i 2 phút

ánh giá hi u qu CPR, c n c i thi n N U
1. EtCO2 < 10 mmHg
2.
ng bi u di n HA đ ng m ch tâm tr ng < 20 mmHg
1. G I GIÚP
2. G I XE
NG
C PC U
3. THÔNG BÁO CHO Ê-KÍP

NGAY L P T C

1. T t thu c mê b c h i và thu c truy n đ ng t nh m ch, t ng oxy 100%, dòng khí cao
2. Thông khí 10 l n/ phút, tránh thông khí quá m c
3. m b o đ ng truy n t nh m ch ch c ch n ( ho c xem xét đ ng truy n trong x ng )
4. Adrenaline (Adrenalin) 1mg t nh m ch, l p l i m i 3-5 phút
5. N u có rung th t/ nh p nhanh th t ( nh p s c đ c )  kh rung ngay
Xem bài rung th t/ Nh p nhanh th t, Bài 6
6. Xem xét ECMO ( Trao đ i oxy qua màng ngoài c th ) n u có th và gi i quy t nguyên nhân
7. Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ng c đ đánh giá nguyên nhân

TI P THEO

Xem xét các nguyên nhân ph bi n trong chu ph u
1. Xu t huy t
2. Quá li u thu c mê
3 S c nhi m trùng ho c nguyên nhân gây s c khác
4. PEEP n i sinh
5. Ph n v
6. Sai thu c
7. Tê t y s ng cao ( G i chung là tê t y s ng toàn b )
8. Tràn khí màng ph i
9. Ng đ c thu c tê
10. Kích thích ph v
11. Thuyên t c ph i
Tìm và đi u tr nguyên nhân 5T – 6H

CK1-GMHS-YDH-1618

5

CHI TI T

1. Gi m th tích:
- Bù d ch nhanh đ ng t nh m ch
- Ki m tra l i Hb/ Hct
- N u thi u máu ho c m t máu s l ng l n, c n truy n máu
- Xem xét tình tr ng gi m th tích t ng đ i: PEEP n i sinh cao ( t c vòng th ), tê t y
s ng cao, ho c các nguyên nhân s c khác ( nh ph n v )
Xem các bài liên quan
2. Gi m oxy máu
- T ng oxy 100%, dòng cao
- Ki m tra l i k t n i, h th ng th
- Nghe ph i ki m tra
- Hút ng n i khí qu n, ki m tra l i v trí ng
- Xem xét X quang ph i
Xem bài H Oxi máu, bài 16
3. Tràn khí màng ph i áp l c
- Âm ph bào ( Rì rào ph nang ) m t
- T nh m ch c n i và đ y l ch khí qu n ( d u hi u mu n )
- X trí c p c u: ch c kim đ gi m áp, v trí: gian s n II trên đ ng trung đòn, sau đó
d n l u ng c
- G i ch p Xquang, nh ng không ch m tr đi u tr
Xem bài Tràn khí màng ph i, bài 21
4. Thuyên t c m ch vành
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ng c đ đánh giá s di đ ng b t th ng c a
th t ( gi m đ ng, vô đ ng )
- Xem xét can thi p m ch vành c p c u
Xem bài Thi u máu c tim c c b , bài 19

5. Thuyên t c ph i:
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ng c đ đánh giá th t ph i
- Xem xét dùng tiêu s i huy t ho c ph u thu t lo i b huy t kh i
6. Ng đ c (ví d : đ ng truy n):
- Xem xét nh m thu c
- Ch c ch n đã ng ng thu c đ ng t nh m ch và t t thu c mê h c h i
- N u ng đ c thu c tê, xem bài Ng c đ c thu c tê, bài 17
7. Chèn ép tim c p
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ho c ng c đ lo i tr chèn ép tim c p
- i u tr b ng d n l u màng ngoài tim

CK1-GMHS-YDH-1618

6


CHI TI T

8. H thân nhi t
- Gi m b ng ch n không khí, truy n d ch m, t ng nhi t đ phòng m
- Xem xét tim ph i nhân t o
9. T ng thân nhi t:
- N u t ng thân nhi t ác tính,g i khay c p c u s t cao ác tính, dùng ngay Dantrolene li u
2,5 mg/kg
Xem bài T ng Thân nhi t ác tính, bài 18
10. Khí máu đ ng m ch đ lo i tr :
+ T ng Kali máu:
- Tiêm t nh m ch Calcium Chloride 1g
- Glucose 50% ( 25g ) + Insulin th ng 10 UI, đ ng t nh m ch, theo dõi đ ng máu
- Nabica 50 mEq

+ Gi m Kali máu: Truy n t nh m ch kali và magie có ki m soát
+ H Glucose máu:
- N u khí máu ch m, ki m tra b ng test Glucose mao m ch
- Cho Glucose 50% (25g), đ ng t nh m ch
- Theo dõi Glucose
+ Toan máu:
- Xem xét Sodium Bicarbonate 50 mEq n u m c đ n ng
- Có th t ng thông khí ( t ng t n s ), nh ng nên gi m trong CPR
+ H Canxi máu:
- Dùng Calcium Chloride 1g, đ ng t nh m ch

H T

CK1-GMHS-YDH-1618

7


NH P NHANH TRÊN TH T – HUY T

NG

N

NH

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U HI U

1. Ki m tra m ch

- N u KHÔNG có m ch, Xem bài ho t đ ng đi n vô m ch, bài 3
- N u huy t đ ng không n đ nh, Xem bài nh p nhanh trên th t – huy t đ ng không n
đ nh, bài 5
- Chu n b s c đi n chuy n nh p đ ng b
Không n đ nh: X y ra đ t ng t và/ ho c ti p t c t t huy t áp nhanh, đ t ng t, thi u máu c tim
c p, huy t áp tâm thu < 75 mmHg
2. Nh p nhanh xoang: Không ph i là nh p nhanh trên th t, n u huy t đ ng n đinh, tìm nguyên
nhân và đi u tr các b nh n n
3. Ngh t i nh p nhanh trên th t h n là nh p xoang n u có d u hi u sau:
− T n s > 150 l n/ phút
− Không đ u
−
t ng t xu t hi n
1. G I GIÚP
2. G I XE
NG
C PC U
3. THÔNG BÁO CHO Ê-KÍP

NGAY L P T C

1. T ng Oxy 100%, dòng cao
2. m b o thông khí, oxy hóa m u đ
3. ECG 12 chuy n đ o ho c in ra gi y, sau đó đi u tr các r i lo n nh p
4. N u huy t đ ng không n đ nh b t c th i đi n nào: Xem bài Nh p nhanh trên th t –
huy t đ ng không n đinh, bài 5
5. G n Pad kh rung
6. N u huy t đ ng N NH xem xét
- t đ ng truy n đ ng m ch
- Ki m tra khí máu và đi n gi i

7. Xem xét h i ch n bác s tim m ch

CK1-GMHS-YDH-1618

8


Ph c b QRS h p và đ u
1. Adenosine 6 mg, t nh m ch nhanh và b m d ch đ y thu c (vì thu c phân h y nhanh). Có th
li u th 2: 12 mg t nh m ch.
Tránh dùng n u b nh nhân b hen, h i ch ng WPW (Wolff-Parkinson-White)
2. N u không chuy n v đ c nh p xoang, có th ki m soát t n s
Ch n thu c ch n beta ho c ch n Canxi
* Ch n beta: (tránh dùng b nh nhân b hen)
- Esmolol: b t đ u 0,5 mg/kg, t nh m ch ch m trong 1 phút. Có th l p l i sau 1 phút, truy n t nh
m ch, li u 50 mcg/ kg/ phút
- Metoprolol: B t đ u 1 – 2,5 mg/ kg, t nh m ch. Có th l p l i li u nh trên ho c t ng g p đôi
li u sau 2,5 phút
* Ch n Canxi:
- Diltiazem: 5 – 10 mg, t nh m ch ch m trong 2 phút. Có th l p l i li u sau 5 phút

Ph c b QRS h p và không đ u
1. Ch n thu c ch n beta ho c ch n Canxi
* Ch n beta: (tránh dùng b nh nhân b hen)
- Esmolol: b t đ u 0,5 mg/kg, t nh m ch ch m trong 1 phút. Có th l p l i sau 1 phút, truy n t nh
m ch, li u 50 mcg/ kg/ phút
- Metoprolol: B t đ u 1 – 2,5 mg/ kg, t nh m ch. Có th l p l i li u nh trên ho c t ng g p đôi
li u sau 2,5 phút
* Ch n Canxi:
- Diltiazem: 5 – 10 mg, t nh m ch ch m trong 2 phút. Có th l p l i li u sau 5 phút

2. Amiodarone: 150 mg, t nh m ch ch m trong 10 phút. Có th l p l i 1 li u, duy trì SE đi n 1
mg/ phút trong 6 gi đ u
Ph c b QRS r ng và đ u
1. N u nh p nhanh trên th t d n truy n l ch h ng, s d ng Adenosine: 6 mg, t nh m ch ch m.
Li u th 2: 12 mg, t nh m ch ch m
Tránh dùng n u b nh nhân b hen, h i ch ng WPW
2. N u là nh p nhanh th t ho c không rõ nh p nhanh th t hay là nh p nhanh trên th t, đi u tr :
Amiodarone: 150 mg, t nh m ch ch m trong 10 phút. Có th l p l i 1 li u, duy trì b m tiêm đi n
1mg/ phút trong 6 gi đ u
Có th xem xét dùng Procainamide ho c Sotalol

Ph c b QRS r ng và đa d ng ( Gi ng nh p nhanh th t đa d ng)
N u huy t đ ng không n đ nh, kh rung ngay
N u huy t đ ng n đ nh, g n Pad kh rung và h i ch n tim m ch

H T

CK1-GMHS-YDH-1618

9


NH P NHANH TRÊN TH T – HUY T

NG KHÔNG

N

NH

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U HI U

1. KI M TRA M CH
- N u KHÔNG có m ch, Xem bài ho t đ ng đi n vô m ch, bài 3
2. Không n đ nh: X y ra đ t ng t và/ ho c ti p t c t t huy t áp nhanh, đ t ng t, thi u máu c
tim c p, huy t áp tâm thu < 75 mmHg.
3. Nh p nhanh xoang: Không ph i là nh p nhanh trên th t, n u huy t đ ng n đinh, tìm nguyên
nhân và đi u tr các b nh n n.
4. Ngh t i nh p nhanh k ch phát trên th t h n là nh p xoang n u có d u hi u sau:
− T n s > 150 l n/ phút
− Không đ u, đa d ng
−
t ng t xu t hi n
1. G I GIÚP
2. XE
NG
C PC U
3. THÔNG TIN
N Ê-KÍP

NGAY L P T C

1. T ng Oxy 100%, dòng cao. Gi m n ng đ thu c mê hô h p.
2. m b o thông khí, oxy hóa máu đ .
3. N u Nh p nhanh trên th t huy t đ ng không n đ nh, s c đi n chuy n nh p ngay
Máy s c đi n, hai pha
Ph c b h p và đ u: 50 – 100 J
Ph c b h p và không đ u: 120 – 200 J
Ph c b r ng và đ u: 100 J

Ph c b r ng và không đ u yêu c u s c không đ ng b : 200 J
4. N u s c không chuy n nh p thành công: S c đi n tái đ ng b và t ng m c n ng l ng lên.
5. Trong khi ch máy s c đi n ( không ch m tr ), n u ph c b h p và không đ u, xem xét
Adenosine 6 mg t nh m ch nhanh v i đ y d ch, có th l p l i li u th hai 12 mg.

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 10


RUNG TH T NH P NHANH TH T VÔ M CH
By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U HI U

CRP
1. Ép tim 100 – 120 l/p
Sâu 5-6 cm, 1/3 chi u dày thành ng c.
Cho phép l ng ng c c ng ra hoàn toàn
2. Gi m thi u kho ng ngh khi ép tim
3. Thay ng i ép tim sau m i 2 phút
ánh giá hi u qu CPR, c n c i thi n N U
1. EtCO2 < 10 mmHg
2.
ng bi u di n HA đ ng m ch tâm tr ng < 20 mmHg
1. G I GIÚP
2. G I XE
NG
C PC U
3. THÔNG BÁO
N Ê-KÍP

I U
TR

1. Kh rung: 120 – 200J ( máy hai pha, theo khuy n cáo nhà s n xu t) .
2. Ti p t c CPR ngay.
3. Kh rung l i sau m i 2 phút, t ng m c n ng l ng h p lý ( l n h n l n 1 ), ti p t c CPR.
4. Sau s c đi n l n 2, Adrenaline: 1 mg t nh m ch nhanh, l p l i sau m i 3 – 5 phút.

KI M
TRA

1. Trong phòng m : T t thu c mê hô h p, t ng Oxy 100%, dòng cao.
2. Thông khí 10 l n/ phút, tránh thông khí quá m c.
3. Ch c ch n có đ ng truy n t nh m ch ( cân nh c đ ng truy n trong x

XEM
XÉT

Xem xét thu c ch ng lo n nh p:
• N u không có m ch: Amiodarone 300 mg t nh m ch nhanh ho c Lidocaine 100 mg t nh
m ch nhanh.
• N u gi m Magie ho c xo n đ nh + kéo dài QT: Magie sulfate 2 g t nh m ch.
• N u t ng Kali máu: Calcium, insulin & glucose, sodium bicarbonat.

ng) .

Tìm và đi u tr nguyên nhân

CK1-GMHS-YDH-1618 11

N u v n còn rung th t/ nh p nhanh th t – s c đi n sau m i 2 phút

CHI TI T

1. Gi m th tích:
- Bù d ch nhanh đ ng t nh m ch
- Ki m tra l i Hb/ Hct
- N u thi u máu ho c m t máu s l ng l n, c n truy n máu
- Xem xét tình tr ng gi m th tích t ng đ i: PEEP n i sinh cao (t c vòng th ), tê t y
s ng cao, ho c các nguyên nhân s c khác (nh ph n v )
Xem bài liên quan
2. Gi m oxy máu
- T ng oxy 100%, dòng khí cao
- Ki m tra l i k t n i, h th ng th
- Nghe ph i ki m tra
- Hút ng n i khí qu n, ki m tra l i v trí ng
- Xem xét X quang ph i
Xem bài gi m oxy máu, bài 16
3. Tràn khí màng ph i áp l c
- Âm ph bào (Rì rào ph nang) m t
- T nh m ch c n i và đ y l ch khí qu n (d u hi u mu n)
- X trí c p c u: ch c kim đ gi m áp, v trí: gian s n II trên đ ng trung đòn, sau đó
d n l u ng c
- G i ch p Xquang, nh ng không ch m tr đi u tr
Xem bài tràn khí màng ph i, bài 21
4. Thuyên t c m ch vành
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c thành ng c đ đánh giá s di đ ng b t th ng
c a th t (gi m đ ng, vô đ ng)

- Xem xét can thi p m ch vành c p c u
Xem bài thi u máu c tim c c b , bài 19
5. Thuyên t c ph i:
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ho c thành ng c đ đánh giá th t ph i
- Xem xét dung tiêu s i huy t ho c ph u thu t lo i b huy t kh i
6. Ng đ c ( ví d : đ ng truy n ):
- Xem xét nh m thu c
- Ch c ch n đã ng ng thu c đ ng t nh m ch và t t thu c mê h c h i
- N u ng đ c thu c tê, Xem bài ng đ c thu c tê, bài 17
7. Chèn ép tim c p
- Xem xét siêu âm tim qua th c qu n ho c ho c thành ng c đ lo i tr chèn ép tim c p
- i u tr tình tr ng viêm màng ngoài tim

CK1-GMHS-YDH-1618 12


CHI TI T

8. H thân nhi t
- Gi âm b ng ch n không khí, truy n d ch m, t ng nhi t đ phòng m ,
- Xem xét tim ph i nhân t o
9. T ng thân nhi t:
- N u t ng thân nhi t ác tính, g i khay c p c u s t cao ác tính, dùng ngay Dantrolene li u
2,5 mg/kg
Xem bài t ng thân nhi t ác tính, bài 18
10. Khí máu đ ng m ch đ lo i tr :
+ T ng Kali máu:
- Tiêm t nh m ch Calcium Chloride 1g
- Glucose 50% (25g) + Insulin th ng 10 UI, đ ng t nh m ch, theo dõi đ ng máu
- Sodium bicarbonate 50 mEq

+ Gi m Kali máu: Truy n t nh m ch có ki m soát kali và magie
+ H Glucose máu:
- N u khí máu ch m, ki m tra b ng test Glucose mao m ch
- Cho Glucose 50% ( 25g), đ ng t nh m ch
- Theo dõi Glucose
+ Toan máu:
- Xem xét sodium bicarbonate 50 mEq n u m c đ n ng
- Có th t ng thông khí ( t ng t n s ), nh ng nên gi m trong CPR
+ H Canxi máu:
- Dùng Calcium Chloride 1g, đ ng t nh m ch
N u v n còn rung th t/ nh p nhanh th t – s c đi n sau m i 2 phút

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 13


THUYÊN T C

I

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U HI U

Ngh t i thuyên t c i b nh nhân mang thai ho c sau sinh, n u đ t ng t xu t hi n các d u
hi u sau:
1. Suy hô h p, gi m đ bão hòa oxy
2. Suy tu n hoàn: T t huy t áp, m ch nhanh, r i lo n nh p, ng ng tim
3. R i lo n đông máu ± ông máu r i rác trong lòng m ch (DIC)
4. Co gi t

5. R i lo n tri giác
6. Suy thai không rõ nguyên nhân
1. G I GIÚP
2. G I XE
NG
C PC U
3. THÔNG BÁO
N Ê-KÍP

I U TR

1.
phòng có th ng ng tim ph i, và ph u thu t l y thai c p c u
2. T th b nh nhân: Nghiêng trái.
3. T ng Oxi 100%, dòng khí cao.
4. Thi t l p đ ng truy n t nh m ch l n ( Ph n trên c th ).
5. H tr tu n hoàn v i d ch truy n, thu c v n m ch và tr tim.
6. Chu n b đ t n i khí qu n c p c u.
7. Khi có th , theo dõi huy t áp đ ng m ch xâm nh p, xem xét l y đ ng truy n trung tâm ho c
đ ng truy n trong x ng x ng cánh tay.
8.
phòng m t máu kh i l ng l n và đông máu r i rác trong lòng m ch.
9. Cân nh c h tr tu n hoàn: IABP(đ t bóng đ i xung đ ng m ch ch ) /ECMO
( oxy hóa máu ngoài c th ) /CPB ( tim ph i nhân t o ).

LO I TR

Lo i tr các nguyên nhân khác (có th có d u hi u t
1. S n gi t
2. Xu t huy t

3. Thuyên t c khí
4. Trào ng c
5. Ph n v
6. Thuyên t c ph i
7. Quá li u thu c mê
8. Nhi m khu n
9. B nh lý c tim, van tim, thi u máu c tim
10. Ng đ c thu c tê toàn thân
11. Tê t y s ng toàn b

ng t )

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 14


PH N V
By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U HI U

M t vài D U HI U có th không th y
1. Gi m oxy máu, khó th , th nhanh
2. Ban đ / Mày đay
3. T t huy t áp (có th n ng)
4. Nh p nhanh
5. Co th t ph qu n/ ran rít
6. T ng áp l c đ nh th vào
7. Phù m ch (phù n đ ng th )

b nh nhân gây mê

1. G I GIÚP
2. G I XE
NG
C PC U
3. THÔNG BÁO CHO Ê-KÍP
4. XEM XÉT D NG PH U THU T
1. N u b nh nhân không có m ch, b t đ u CPR, Bolus Adrenaline 1 mg, t nh m ch và truy n
d ch th tích l n
2. C ng ngh t i tình hu ng ho t đ ng đi n vô m ch, bài 3
LO I TR

Xem xét và lo i tr các nguyên nhân khác:
∗ Thuyên t c ph i
∗ Tràn khí màng ph i
∗ Nh i máu c tim
∗ Xu t huy t
∗ Quá li u thu c gây mê
∗ Trào ng c

CK1-GMHS-YDH-1618 15


I U TR

1. Ng ng ti p xúc d nguyên: Thu c giãn c , nh a latex, kháng sinh, d ch keo, protamine, ch
ph m máu, ch t c n quang, chlorhexidin.
2. T t thu c mê hô h p n u t t huy t áp. Xem xét các thu c có tác d ng gây quên.
3. T ng Oxy 100%, dòng cao.

4. Truy n d ch nhanh, t nh m ch, có th t i vài lít d ch.
5. Dùng Adrenaline, t nh m ch, li u t ng d n, m i 2 phút.
B t đ u 10 – 100 mcg, t nh m ch, t ng li u d n m i 2 phút cho t i khi D U HI U lâm sàng c i
thi n. B t đ u truy n Adrenaline s m, có th c n li u > 1 mg.
6. N u không c i thi n, ti p t c đi u tr , nh ng xem xét nguyên nhân khác ( Xem bài t t huy t
áp, bài 15, gi m oxi máu, bài 16 xem xét ch n đoán khác).
7. Xem xét Vasopressin ho c NorAdrenaline truy n t nh m ch.
8. i u tr co th t ph qu n b ng Salbutamol và Adrenaline (n u n ng).
9. Xem xét thêm đ ng truy n t nh m ch, theo dõi huy t áp đ ng m ch xâm nh p.
10. N u có d u hi u phù m ch, xem xét đ t n i khí qu n s m ( n u có phù n đ ng th ).
11. Sau khi x trí n đ nh, xem xét kháng H1 ( Diphenhydramine 25- 50 mg t nh m ch ), Kháng
H2 ( Ranitidine 50 mg t nh m ch ), Corticosteroids ( Methylprednisolone 125 mg t nh m ch )

SAU S C

Xem xét g i máu xét nghi m khi b nh nhân n đ nh
1. Xét nghi m Tryptase ( N ng đ đ nh < 60 phút, sau ph n v )
2. Xét nghi m Histamin ( N ng đ đ nh < 30 phút, sau ph n v )
3. N u tính h ng n ng, xem xét l u n i khí qu n và an th n
4. Có th tái phát sau đi u tr ban đ u: Theo dõi 24h sau ph n v
5. Cho b nh nhân làm test d ng sau ph u thu t

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 16


CO TH T PH QU N

B NH NHÂN Ã

T N I KHÍ QU N

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
D U HI U

1. Áp l c đ nh đ ng th t ng
2. Nghe ph i: ran rít
3. T ng th i gian th ra
4. T ng EtCO2 v i d ng sóng EtCO2 nghiêng, d c lên
5. Gi m Vt n u thông khí b ng ch đ ki m soát áp l c PCV
1. G I GIÚP
2. G I XE
NG
C PC U
3. THÔNG BÁO CHO Ê-KÍP

B NH NHÂN B CO TH T PH QU N, KÈM
T NG T T T HUY T ÁP THÌ CÓ TH
DO B Y KHÍ – C N NG T K T N I B NH NHÂN V I MÁY TH
KHÍ THOÁT RA
NGOÀI

I U TR

1. T ng oxy 100%, dòng cao.
2. Thay đ i t l I:E cho phép th ra đ .
3. Cho ng sâu ( Sevoflurane ho c Propofol ).
4. Lo i tr v n đ ng n i khí qu n b ng cách nghe ph i và hút ng NKQ ( thông khí 1 bên,
xo n ng NKQ, nút đ m gi i ).

5. Dùng thu c giãn ph qu n: ng v n beta 2 ( salbutamol x t, t nh m ch ) +/- Thu c kháng
cholinergic ( Ipratropium ).
6. N u n ng h n, xem xét dùng Adrenaline b t đ u 10 mcg và t ng d n, theo dõi nh p nhanh và
t ng huy t áp.
7. Xem xét ketamine: 0.2 – 1.0 mg/kg t nh m ch.
8. Xem xét hydrocortisone 100 mg t nh m ch.
9. Xem xét khí dung Adrenaline.
10. Lo i tr ph n v ( t t huy t áp/ nh p nhanh/ ban đ ). Xem bài Ph n v , bài 8
11. Xem xét khí máu đ ng m ch.

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 17


CH M T NH TRONG GÂY MÊ
By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
KI M
TRA

- Ch c ch n đã NG NG cung c p thu c mê hô h p, thu c mê t nh m ch
- Ki m tra giãn c t n d (n u b nh nhân ch a t nh, theo dõi b ng máy), hóa gi i giãn c phù
h p

XEM XÉT

1. Hóa gi i Opioid: Naloxone b t đ u 40 mcg, t nh mach, l p l i m i 2 phút, li u t i đa 400 mcg
2. Hóa gi i Benzodiazepine: Flumazenil b t đ u 0,2 mg t nh m ch m i 1 phút, li u t i đa 1 mg
3. Hóa gi i Scopolamine: Physostigmine 1 mg t nh m ch (T ng ho t tính h Cholinergic bao
g m nh p ch m xoang nghiêm tr ng, c n ph i có Atropin s n sàng)

KI M TRA

1. Theo dõi monitor: Ki m tra xem có H oxy máu? T ng CO2? H thân nhi t?
2. Khám th n kinh, n u có th , đánh giá d u hi u li t khu trú (n u đang đ t ng n i khí qu n
khám: đ ng t , chuy n đ ng không t ng x ng, nôn, v.v
N u có d u hi u b t th ng ho c nghi ng đ t qu , c n ch p CT não và h i ch n bác s
n i/ngo i th n kinh
3. H đ ng huy t: Ki m tra glucose máu
4. Làm xét nghi m: Khí máu đ ng m ch kèm đi n gi i
Lo i tr hôn mê do t ng CO2, t ng ho c h Natri máu
5. Ki m tra nh m thu c ho c sai li u

I U
TR

1. i u tr các b t th ng v oxy hóa máu, thông khí, xét nghi m và nhi t đ
2. N u có r i lo n tri giác, theo dõi b nh nhân ICU, khám b nh th ng xuyên, ch p l i CT
ho c MRI não n u c n

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 18


NG TH

OÁN

KHÓ – KHÔNG D

C

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group and Vladimir Nekhendzy, MD
N u không th y hai dây thanh âm ho c không đ t đ c NKQ trong l n soi thanh qu n đ u tiên
1. Xem xét thao tác bên ngoài thanh qu n; BURP ( n s n nh n ra sau, lên trên, sang ph i).
2. Xem xét dùng que d n Bougie.
3. Gi i h n s l n soi thanh qu n là 2.
4. Khuy n cáo h tr đèn soi thanh qu n có màn hình.
5. Tr c khi đ t l i đèn soi, thông khí b ng mask v i airway mi ng, m i.
6. Xem xét đ t t th b nh nhân t i u và/ ho c ch n l i đèn phù h p .
7. N u thành công, xác đ nh v trí ng NKQ v i bi u hi n EtCO2 và nghe ph i đ u 2 bên.
KHÔNG

T

C NKQ

1. C g ng thông khí b ng maskface – xem xét đ t airway mi ng
2. G i l y xe n i khí qu n khó
KHÔNG TH THÔNG KHÍ

THÔNG KHÍ THÀNH CÔNG

G I GIÚP
!
t airway m i, mi ng, thông khí
gi mask hai tay

N u không thông khí đ b ng

maskface ho c mask thanh qu n
Xem ô đ

KHÔNG TH
THÔNG KHÍ
1. t mask thanh qu n n u kh thi
2. Xem xét d ng c thông khí trên
thanh môn (SGA),
t n i khí qu n
qua mask thanh qu n, combitube,
ho c ng thanh qu n
(SGA: Supraglotic airway)

THÔNG KHÍ
THÀNH CÔNG

Xem xét các tình hu ng sau:
1. Cho b nh nhân t nh l i
2. Ti n hành ph u thu t v i LMA ho c
maskface
3. Soi thanh qu n có màn hình
4. Dùng ng n i soi m m
5.
t LMA sau đó đ t NKQ qua LMA
6.
t n i khí qu n ng c dòng

KHÔNG TH
THÔNG KHÍ

Khai khí qu n c p c u
1. G i giúp đ ph u thu t.
2. Th c hi n m màng nh n giáp
3. Xác nh n thông khí thành công b ng EtCO2 và nghe thông khí 2 ph i.

H T
CK1-GMHS-YDH-1618 19


CHÁY N

–

NG TH

By Stanford Head & Neck Anesthesia & Surgery, Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group
CHÁY N

D U HI U

KHÔNG PH I

NG TH : Xem bài Cháy n - B nh nhân, Bài 13

NGHI NG CHÁY n u:
t nhiên có ti ng n , tia l a, ng n l a, khói h i nóng, ho c mùi.
1. G I GIÚP
.
2. THÔNG BÁO CHO Ê-KÍP GM-PT

NGAY L P T C

PH U THU T VIÊN:
1. RÚT NG NKQ.
2. Lo i b d v t đ ng th nh m nh NKQ
3.
n c mu i ho c n c vào trong đ ng th c a b nh nhân.
4. Ki m tra toàn b đ ng th ( bao g m n i soi ph qu n ) đ đánh giá t n th ng và lo i b
nh ng m nh v n còn sót l i.
BÁC S GÂY MÊ:
1. D NG T T C CÁC KHÍ VÀO
NG TH B NG CÁCH NG T K T N I V I
MÁY GÂY MÊ.
2. Khi ch c ch n cháy n đ c d p t t: Tái l p thông khí, tránh cung c p O2 b sung n u có th .
3. Xem xét đ t l i NKQ ngay tr c khi đ ng th phù n và ph i h p v i ph u thu t viên n i soi
ph qu n.
4. Ki m tra các m nh v n c a NKQ đ ch c ch n không còn l i gì trong đ ng th .
5. L u l i t t c tài li u đ ph c v đi u tra và nghiên c u sau này.

CK1-GMHS-YDH-1618 20


D
PHÒNG

Ph u thu t có nguy c cao, bao g m nh ng ph u thu t đ c li t kê d i đây.
• Th o lu n v i nhóm v phòng và qu n lí cháy n trong th i gian chu n b tr c m .
• Tránh FiO2 > 0.3 và tránh N2O.
i v i ph u thu t Laser cho dây thanh và thanh qu n:
• S d ng n i khí qu n ch ng tia Laser ( Cuff đ n ho c đôi ).

• m b o Cuff NKQ đ sâu d i dây thanh âm.
• Làm cuff đ u g n NKQ b ng n c mu i có pha xanh methylene.
• m b o Laser ch đ STANDBY khi không s d ng.
• Ph u thu t viên b o v Cuff NKQ b ng g c
T.
• Ph u thu t viên xác nh n FiO2 < 0.3 và không có N2O tr c khi s d ng Laser.
i v i ph u thu t không Laser trong h u h ng :
• NKQ PVC thông th ng có th s d ng.
• Xem xét chèn g c t xung quanh NKQ đ h n ch t i thi u rò r O2.
• Xem xét vi c hút liên t c ph u tr ng trong h u h ng.

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 21


CHÁY N
CHÁY N

– B NH NHÂN

NG TH : Xem bài Cháy n –

ng th , bài 12

By Stanford Anesthesia Cognitive Aid Group, Stanford Head & Neck Anesthesia & Surgery
D U HI U

NGHI NG N U :
Ti ng n đ t ng t, tia l a, ng n l a, khói, h i nóng, ho c mùi

1. THÔNG BÁO CHO Ê-KÍP
2. G I GIÚP
3. G I BÌNH CH A CHÁY.
NGAY L P T C

1. T t h t các khí đang cung c p cho b nh nhân.
2. Lo i b các v t li u đang cháy và d cháy kh i b nh nhân ngay l p t c cho các thành viên
khác d p t t.
3. D p l a:
• N u thi t b đi n b cháy, ch s dung CO2 đ d p l a (an toàn cho v t th ng).
• N u không ph i thiêt b đi n, c g ng d p t t b ng n c mu i và g c th m t
4. Ch m sóc b nh nhân: thông khí b ng không khí trong phòng, ki m soát ch y máu, đánh
giá t n th ng và các d u hi u s ng.
5. Cân nh c s tán b nh nhân và HO C n u khói ho c ti p t c cháy dùng ph ng án t i
ch .
6. óng c a phòng m
7. T t ngu n khí cung c p cho phòng m .
8. Thông báo phòng cháy ch a cháy.

D
PHÒNG

• Trao đ i thông tin v i nhóm tr c ph u thu t ( Time Out ) n u có nguy c cao.
• Nguy c cao nh t trong cho ph u thu t đ u và c v i an th n có theo dõi MAC.
– S d ng dây th đ ng m i thay cho mask, n u có th
– Tr i s ng ph u thu t tránh O2, xem xét hút ch đ ng n u c n thi t.
– S d ng n ng đ O2 t i thi u đ đ m b o SpO2 đ .
• N u n ng đ O2 cao là c n thi t thì nên s d ng Mask thanh qu n ho c NKQ.
• Làm khô hoàn toàn dung d ch sát khu n da ch a c n.

• Xem xét ph tóc và râu b ng keo bôi tr n tan trong n c. ( gi ng KI )
Nh k : Ngu n nhiên li u + ch t oxi hóa + tia l a = CHÁY

H T

CK1-GMHS-YDH-1618 22