Slide Pháp luật kinh doanh quốc tế chương 1

CH NG 1
KHÁI
Á QUÁT
Á CHUNG V
PHÁP
Á LU T KINH DOANH
QU C T


CH

NG 1

Tài li u h c t p:
1. GS. TS. Nguy n Th M (Ch biên), Giáo trình Pháp
lu t trong ho t đ ng kinh t đ i ngo i, NXB Thông tin
và truy n thông, 2009
2. GS.TS. Nguy n Th M (Ch biên), Giáo trình Pháp
lý đ i c ng, NXB Giáo d c 2008
3 B lu t dân s Vi t Nam n m 2005
3.
4. Lu t Th ng m i Vi t Nam n m 2005


CH

NG 1

Tài
à li u ttham
a kh o

1. Tr ng H Lu t Hà N i, Giáo trình Lu t Th ng m i qu c
t , NXB Công an nhân dân,
dân 2010
2. Tr ng H Kinh t qu c dân, Giáo trình Lu t Th ng m i
qu c t (đ ng ch biên: TS.
TS Tr n Th Hòa Bình,
Bình TS.
TS Tr n
V n Nam), NXB Lao đ ng-xã h i, 2005
3 PGS.
3.
PGS TS.
TS Mai
M i H ng Qu
Q , TS.
TS
V n ii, “T pháp
há qu c t
Vi t Nam”, NXB H Qu c gia TP H Chí Minh, n m 2006
4. Nguy n Th H ng, Giáo trình kinh doanh qu c t , NXB
Lao đ ng xã h i, 2003
5. René David, Nh ng h th ng pháp lu t chính trong th gi i
đ ng đ i (ng i d ch: TS. Nguy n S D ng, ThS. Nguy n
c Lâm), NXB Thành ph H Chí Minh, 2003


CH

NG 1

K t c u ch ng:
I. T ng quan v pháp lu t kinh doanh qu c t
1. Kinh doanh qu c t và đ c đi m c a ho t đ ng kinh doanh
qu c t
2. Pháp lu t kinh doanh qu c t và đ c đi m c a pháp lu t kinh
d
doanh
h qu c t
3. Pháp lu t kinh doanh qu c t và pháp lu t th ng m i qu c t

II. Các h th ng pháp lu t tiêu bi u trên th gi i và xung
đ t pháp lu t trong kinh doanh qu c t
1. Các h th ng pháp lu t tiêu bi u trên th gi i
2. Xung đ t pháp lu t trong kinh doanh qu c t


CH

NG 1

I T ng quan v pháp lu t kinh doanh qu c t
I.

Ví d :
Công ty X c a n c A bán 500 máy tính cho m t
hãng Y
n c B.
B 40% s máy tính này b h ng
trong th i gian 6 tháng s d ng. Ng i bán đ ngh
đ c thay

th
th các
á máy
á h ng theo
th
đi u ki n b o
hành đã q
quy
y đ nh trong
g H p đ ng.
g Vì t l h h ng
g
cao, ng i mua mu n h y H p đ ng. H p đ ng
không có quy đ nh gì v h y h p đ ng.
ng Hai bên ph i
nghiên c u lu t áp d ng cho H p đ ng.


CH

NG 1

I T ng quan v pháp lu t kinh doanh qu c t
I.

Ví d (t.):
( )
N u áp d ng lu t c a n c B thì Lu t mua bán hàng
hó c a n c B quy đ nh
hóa

h nh
h sau: “H y h p đ ng:
n u ng
g i bán g
giao hàng
g có ch t l ng
gx uđ nn i
các khi u n i theo đi u ki n b o hành là quá nhi u
thì ng i mua có th tr l i hàng cho ng i bán và
nh n l i s ti n đã tr cho hàng hóa đó”.


CH

NG 1

I T ng quan v pháp lu t kinh doanh qu c t
I.

Ví d (t.):
( )
N u áp d ng lu t c a n c A thì th c ti n xét x c a
n c A đã ch
h p nh
h n hai
h i án
á l sau đây
đâ
Án l 1: 500 máy tính nh p v thì có 30% máy h ng.
ng

Th m phán đã cho phép ng i nh p kh u h y h p
đ ng,
ng tr l i máy và l y l i ti n
Án l 2: ng
g i mua nh p v 1000 máyy tính trong
g đó
400 máy h ng. Th m phán đ a ra gi i pháp là n u
ng i xu t kh u s a ch a máy h ng thì ng i nh p
kh u không đ c h y h p đ ng.


CH

NG 1

11. Kinh doanh qu c t và đ c đi m c a ho t đ ng kinh
doanh qu c t
1.1. Khái ni m
- Kinh doanh: là vi c th c hi n liên t c m t,
t m t s ho c
t t c các công đo n c a quá trình đ u t , t s n xu t đ n
tiêu th s n phNm
N ho c cung ng d ch v trên th tr ng
nh m m c đích sinh l i ( 4-K2-Lu t DN n m 2005))
-Kinh doanh qu c t : là ho t đ ng kinh doanh có y u t
n c ngoài
ài
quan h phát
hát sinh
i h t ho

h t đ ng kinh
ki h doanh
d h
có y u t n c ngoài - VD: xu t nh p khNu, v n t i qu c
t , đ u t qu c t , chuy n giao công ngh


CH

NG 1

Quan h phát sinh t ho t đ ng kinh doanh có y u t
n c ngoài ( 758- BLDS2005)
- Ch th : có ít nh t m t trong các bên tham gia là c
quan, t ch c, cá nhân n c ngoài, ng i Vi t N am đ nh
c
n c ngoài ho c là các quan h dân s gi a các bên
th gia
tham
i là công
ô dân,
dâ t chh c Vi t N am
- Khách th : tài s n liên qquan đ n qquan h đó n c
ngoài
- N i dung:
d
c n c đ xác
á l p, thay
th đ i,
i chh m d t quan h

đó theo pháp lu t n c ngoài, phát sinh t i n c ngoài


CH

NG 1

11. Kinh doanh qu c t và đ c đi m c a ho t đ ng kinh
doanh qu c t (t.)
1.2. c đi m c a ho t đ ng kinh doanh qu c t
-Ch
Ch th c a ho t đ ng kinh doanh qu c t th ng là các
th ng nhân có qu c t ch ho c n i c trú/tr s th ng
m i đ t t i các n c khác nhau
- Th ng có s di chuy n v n,
n tài s n,
n nhân l c qua biên
gi i qu c gia
- Di n ra trong môi tr ng ph c t p (khác bi t v v n hóa,
tthói
ó que
quen kinh doa
doanh;; các y u t tthuu c v đ a lý,
ý, khí
h u…)


CH

NG 1

I T ng quan v pháp lu t kinh doanh qu c t
I.
2. Pháp lu t kinh doanh qu c t và đ c đi m c a pháp
lu t kinh doanh qu c t
2 1 Khái ni m pháp lu t kinh doanh qu c t
2.1.
Phápp lu t kinh doanh q
qu c t ((International Business
Law) là t ng h p các quy ph m pháp lu t đi u ch nh m i
quan h phát sinh t ho t đ ng kinh doanh qu c t


CH

NG 1

I T ng quan v pháp lu t kinh doanh qu c t
I.
2. Pháp lu t kinh doanh qu c t và đ c đi m c a pháp
lu t kinh doanh qu c t
22
2.2.
c đi m pháp lu t kinh doanh qu c t
- Tính pph c t p và đa d ngg v ngu
g n lu t áp
p d ng
g
- S đan xen, giao thoa c a các h th ng pháp lu t qu c
gia

i
- Có hi n t ng
g xung
gđ tp
pháp
p lu t


CH

NG 1

22. Pháp lu t kinh doanh qu c t và đ c đi m c a pháp
lu t kinh doanh qu c t
2.2. c đi m pháp lu t kinh doanh qu c t
Ngu n lu t áp d ng:
- i u c qu c t
- Lu t qu c gia
- T p quán
á TMQT


CH

NG 1

I T ng quan v pháp lu t kinh doanh qu c t
I.
3. Pháp lu t kinh doanh qu c t và pháp lu t th
m i qu c t

PLKDQT

• International Business Law
• Ch th : cá nhân, t ch c
•
i t ng đi u ch nh, n i dung
đi u ch nh, bi n pháp c ng ch ?

PLTMQT

• International Trade Law
• Ch th : qu c gia
•
i t ng đi u ch nh
nh, n i dung
đi u ch nh, bi n pháp c ng ch ?

ng


CH

NG 1

II. Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th
II
gi i và xung đ t pháp lu t trong kinh doanh qu c t
1. Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
- Dòng h Common Law

- Dòng h Civil Law
- Dòng h Islamic Law (dòng h pháp lu t H i giáo)
- H thh ng Indian
I di Law
L
- Dòng h Socialist Law (pháp lu t XHCN )
- H th ng Chinese Law


CH

NG 1

1. Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.1. Dòng h Common Law
- T n t i
Anh (tr Scotland), Hoa K (tr bang
Lousiana Puerto Rico),
Lousiana,
Rico) Australia,
Australia Ailen,
Ailen N ew Zealand,
Zealand
Canada (tr Québec), Singapore…
- N gu n ch y u c a pháp lu t là lu t án l (case law).
g t o các qquy
y t c pphápp lu t.
Các thNm pphán có vai trò sáng
Bên c nh case law có equity law.
- M t s nguyên t c pháp lu t quan tr ng:

+ Nguyên
g y t c “Stare Decisis”
+ Vai trò c a k thu t ngo i l


CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.
1.1. Dòngg h Common Law
- Cách trích d n án l : “Read v. Lyons (1947) A.C 156”
+ N guyên đ n: Read
+ B đ n: Lyons
L
+ V.:
V : Versus - ngh a là “ch
ch ng l ii”
+ 1947,, 156: tuyy n t p Law Reports
p
n m 1947,, tr.156
A.C: Appeal Court


CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i

1.
1.1. Dòngg h Common Law
-T t ng:
+ Th t c rõ ràng,
+ H thh ng ch
h ng c đ

c quy đ nhh chi
hi tii t

+ T t ng thNm v n là ph bi n
vai trò c a lu t s là r t l n


CH

NG 1

11. Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.1. Dòng h Common Law
- u đi m: Tính linh ho t nh k thu t ngo i l và vai trò
c a equity law; Tính m v i kh n ng t o ra quy ph m
m i nh th c ti n xét x
-Nh c đi m: H th ng pháp lu t ph c t p, khó ti p c n;
Tính h th ng hóa c a pháp lu t không cao
S phát
tri n c a lu t thành v n (codified law), đ c bi t trong l nh
v c TM: Lu t mua bán hàng hóa c a Anh n m 1979; B
lu t th ng m i th ng nh t c a M (UCC) n m 1952

CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.
1 2 Dòng h Civil Law
1.2.
-T
T n t i các n c Châu Âu l c đ a, Trung M , N am M ,
B c M (Mexico, vùng Québec- Canada), ph n l n Châu
Phi, m t s qu c gia Châu Á, Trung ông…
-NN gu n c a pháp lu t: các v n b n lu t là ngu n quan
tr ng nh t.
t Vai trò c a án l r t m nh t.
t


CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.
1.2. Dòngg h Civil Law
- Hình th c c a pháp lu t: Hi n pháp, các B lu t đ s ,
các Lu t và nhi u v n b n pháp lu t khác, đ c s p x p
theo m t tr t t có th b c
- C u trúc c a h th ng pháp lu t: Có s phân chia rõ ràng

gi a lu t công và lu t t
+ Lu t công: bao g m các ngành lu t…
+ Lu t t : bao g m các ngành lu t…


CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.
1 2 Dòng h Civil Law
1.2.
-T t ng:
g
+ ThNm phán ch xét x theo lu t
+ ThNm
N phán không b ràng bu c b i nh ng b n án
tr c và có quy n “tìm
tìm ki m t do trong khuôn kh
pháp lu t”


CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.
1.2. Dòngg h Civil Law

- u đi m:
+ Tính h th ng hóa, d ti p c n
+ T o đi u ki n và kh n ng to l n cho s lan t a c a
h th ng này
-NN h c đi m:
+ Thi u tính m
+ Thi u s linh ho t
+ ôi khi b l c h u so v i thh c t


CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.
1 2 Dòng h Civil Law
1.2.
- Xu h ngg côngg nh n và ápp d ng
g án l t i các n
law (đ c bi t
c)

c Civil


CH

NG 1

1 Các dòng h , h th ng pháp lu t c b n trên th gi i
1.
1.3. Dòng h Islamic Law
- Là h th ng lu t ngoài ph ng Tây quan tr ng nh t hi n
nay trong kinh doanh qu c t
- Là h th ng lu
l t c a các
á qu c gia
i theo
th đ o H i.
i T nt i
trên 30 qu c gia (chi m kho ng 800 tri u dân) các
châu l c: Ar p Xêut, Lib ng, Ixraien, Indonesia, Pakixtan,
Ai C p, các n c CH Trung Á c …