Hướng dẫn vẽ biểu đồ địa lý thi thử đại học 2010

TRƯỜNG THPTBC NGUYỄN CÔNG TRỨ
CÁCH VẼ BIỂU ĐỒ ĐỊA LÍ
Giới thiệu
- Vẽ biểu đồ chỉ sử dụng một màu mực (khơng được dùng viết đỏ và
viết chì).
- Xem kỹ đơn vị mà đề bài cho (đơn vị thực tế hay đơn vị %).
- Nếu cần có thể chuyển đơn vị thích hợp, tính tốn chính xác.
- Vẽ biểu đồ sạch sẽ, theo thứ tự của đề bài.
- Ký hiệu rõ ràng, ghi số liệu và chú thích đầy đủ.
- Ghi tựa đề cho biểu đồ đã vẽ.
PHẦN I: NHẬN BIẾT SỐ LIỆU ĐỂ XÁC ĐỊNH BIỂU ĐỒ CẦN VẼ

Cơ cấu, tỉ lệ %
trong tổng số
1 hoặc 2 mốc năm (nhiều thành phần) Biểu đồ Tròn
3 mốc năm trở lên (ít thành phần) Biểu đồ Miền
 Biểu đồ Tròn : Mơ tả cơ cấu các thành phần trong một tổng thể
 Biểu đồ miền : Vừa Mơ tả cơ cấu các thành phần trong một tổng thể;
vừa mơ tả động thái PT của hiện tượng.

Tình hình phát triển
Biểu đồ Đường Biểu đồ Cột
Tốc độ tăng trưởng
 Mơ tả động thái PT của hiện tượng.
 SS mối tương quan về độ lớn giữa các hiện tượng
PHẦN II: NHẬN XÉT BIỂU ĐỒ VÀ BẢNG SỐ LIỆU
Cơ cấu
So sánh từng thành phần ở mỗi mốc thời gian
tăng hay giảm, thành phần này hơn hay kém
thành phần kia bao nhiêu lần ở mỗi giai đoạn.
Tỉ lệ % trong tổng số

So sánh hai thành phần
-Tình hình phát triển qua các
năm
-Tốc độ tăng trưởng qua các
năm
Nhận xét tăng hay giảm ở mỗi mốc thời
gian (giai đoạn nào nhanh, nhanh
nhất… giai đoạn nào giảm, giảm nhiều
nhất …)
GV:ĐẶNG VĂN CHUM
- 1 - 10/20/2013
TRNG THPTBC NGUYEN CONG TRệ
PHN III: CCH V CC DNG BIU
I. Biu TRềN:
* Khi no v biu Trũn?
Khi bi yờu cu v biu Trũn hay biu cn th hin c cu, t l (ớt
nm, nhiu thnh phn).
- bi cho s liu tuyt i, (thc t) phi chuyn sang s liu tng i
(%).
- V theo chiu kim ng h, theo th t bi, ly mc chun l kim ng
h ch s 12.
- Trc khi v ghi rừ 1% = 3,6o.
- S liu ghi trong vũng trũn phi l s liu %.
- Cn chỳ ý ln (bỏn kớnh ca cỏc vũng trũn cn v).
Vớ d:
V biu th hin c cu tng sn phm trong nc phõn theo khu vc
kinh t ca cỏc nm 1990, 1999.
n v: t ng
Nm Tng s Nụng - Lõm
Ng nghiờp

Cụng nghip
Xõy dng
Dch v
1990 131.968 42.003 33.221 56.744
1999 256.269 60.892 88.047 107.330
Cỏch chuyn i n v t s liu thc t sang s liu %: Mun tớnh % ca
s no thỡ ly s ú nhõn cho 100 v chia cho tng s: (%)
** (%)
Tng t ta cú bng s liu sau khi chuyn i n v thc t ra n v %.
Nm Nụng - Lõm Ng
nghiờp
Cụng nghip Xõy
dng
Dch v
1990 31,8 25,2 43,0
1999 23,8 34,4 41,8
GV:ẹAậNG VAấN CHUM
- 2 - 10/20/2013
TRNG THPTBC NGUYEN CONG TRệ

II. Biu Min:
* Khi no v biu Min?
Khi bi yờu cu v biu Min hay biu cn th hin c cu t l
(nhiu nm, ớt thnh phn).
- bi cho s liu tuyt i phi chuyn sang s liu tng i (tc i ra
%).
- V ln lt t di lờn trờn theo th t ca bi.
- Ly nm u tiờn trờn trc tung, phõn chia khong cỏch nm theo t l
tng ng.
- Ghi s liu vo ỳng v trớ tng min trong biu ó v.

Vớ d: V biu th hin s chuyn dch c cu tng sn phm trong nc
thi k 1985 1998.
n v: (%)

Nm
Ngnh
1985 1988 1990 1992 1995 1998
Nụng - Lõm Ng
ghiờp
40,2 46,5 38,7 33,9 27,2 25,8
Cụng nghip Xõy dng 27,3 23,9 22,7 27,2 28,8 32,5
Dch v 32,5 27,6 38,6 38,9 44,0 39,5
GV:ẹAậNG VAấN CHUM
- 3 - 10/20/2013
TRNG THPTBC NGUYEN CONG TRệ

III. Biu ng: (ng biu din hay cũn gi l th)
* Khi no v biu ng?
Khi bi yờu cu v biu ng hay biu cn th hin s phỏt trin,
tc tng trng qua cỏc mc thi gian.
- ng biu din c v trờn h trc ta vuụng gúc (trc ng th hin
ln ca cỏc i lng, trc nm ngang th hin cỏc mc nm, cỏc quc
gia, cỏc vựng kinh t.
- Mc nm u tiờn biu hin trờn trc tung, phõn chia khong cỏch nm
theo t l tng ng.
Vớ d 1: V biu ng th hin s phỏt trin dõn s ca nc
ta trong thi k 1921 1999

Nm 1921 1960 1980 1985 1990 1993 1999
S dõn (triu ngi) 15,6 30,2 53,7 59,8 66,2 70,9 76,3

GV:ẹAậNG VAấN CHUM
- 4 - 10/20/2013
TRNG THPTBC NGUYEN CONG TRệ

Vớ d 2: V biu NG th hin s phỏt trin dõn s v sn lng lỳa
nc ta (1981 1999).

Nm 1981 1984 1986 1988 1990 1996 1999
S dõn (triu ngi) 54,9 58,6 61,2 63,6 66,2 75,4 76,3
Sn lng lỳa (triu tn) 12,4 15,6 16,0 17,0 19,2 26,4 31,4


GV:ẹAậNG VAấN CHUM
- 5 - 10/20/2013
TRNG THPTBC NGUYEN CONG TRệ
Vớ d 3: V biu ng th hin s gia tng din tớch, sn lng v
nng sut lỳa trong thi gian 1975 1997 ca nc ta.
Nm Din tớch
(nghỡn ha)
Sn lng
(nghỡn tn)
Nng sut
(t/ha)
1975 4856 10293 21.2
1980 5600 11647 50.8
1985 5704 15874 27.8
1990 6028 19225 31.9
1997 7091 27645 39.0
HD: Vỡ õy cú 3 n v khỏc nhau nờn phi i sang n v chun l
n v %.

Cỏch tớnh nh sau: Ta ly nm mc 1975 (nm u tiờn) l 100%, sau ú
tớnh % cỏc thnh phn cũn li.


Tng t ta s cú bng s liu sau khi ó i 3 n v khỏc nhau thnh mt
n v thng nht l % nh bng s liu sau õy:
Nm Din tớch Sn lng Nng sut
1975 100,0 100,0 100,0
1980 115,3 113,2 98,1
GV:ẹAậNG VAấN CHUM
- 6 - 10/20/2013