thiết bị nhiệt mặt trời

CHặNG 4
THIT Bậ NHIT MT TRèI



Khaùc vồùi pin mỷt trồỡi, thióỳt bở nhióỷt mỷt trồỡi nhỏỷn bổùc xaỷ nhióỷt
mỷt trồỡi vaỡ tờch trổợ nng lổồỹng dổồùi daỷng nhióỷt nng. Thióỳt bở nhióỷt
mỷt trồỡi coù rỏỳt nhióửu loaỷi khaùc nhau tuyỡ thuọỹc vaỡo muỷc õờch sổớ duỷng
cuớa chuùng.

55

4.1. C S LYẽ THUYT TấNH TOẽAN THIT Bậ

4.1.1. Caùc õởnh luỏỷt cồ baớn vóử bổùc xaỷ
4.1.1.1. ởnh luỏỷt Planck
ởnh luỏỷt Planck thióỳt lỏỷp mọỳi quan hóỷ giổợa nng suỏỳt bổùc xaỷ
õồn sừc cuớa vỏỷt õen tuyóỷt õọỳi vồùi bổồùc soùng vaỡ vồùi nhióỷt õọỹ cuớa vỏỷt.


1e.
C
E
T
C
5
1
o
2

=


(4.1)
trong õoù
C
1
, C
2

[m.K] - caùc hũng sọỳ Planck:
C
1
= 0,374.10
-15
W.m
2
;
C
2
= 1,439.10
-2
m.K
, [m] - chióửu daỡi bổồùc soùng,
T, [K] - nhióỷt õọỹ tuyóỷt õọỳi,

Tổỡ bióứu thổùc trón ta coù thóứ thióỳt lỏỷp õọử thở quan hóỷ E
0

= f() ồớ caùc
nhióỷt õọỹ khaùc nhau. Caùc õọử thở naỡy coù õỷc õióứm chung laỡ haỡm E
0

õaỷt
cổỷc õaỷi ồớ mọỹt giaù trở
max
naỡo õoù. Giaù trở
max
coù thóứ xaùc õởnh khi lỏỳy
õaỷo haỡm bióứu thổùc tờnh E

0

theo .


01
T..5
C
e
E
max
2
T.max
2C
0
=

+=





(4.2)

Giaới ra ta coù:
max
.T = 2,898.10
-3
m.K (4.3)

56


0
à

2
8
6104

m
30
20
10
E
0
.10 W/m
-6
T =1200K
T =1200K
T =1200K
3

Hỗnh 4.1. Haỡm phỏn bọỳ E
o

theo

vaỡ T
m
T =900K
T =600K
4.1.1.2. ởnh luỏỷt dởch chuyóứn Wien
Khi vỏỷt nhióỷt õọỹ T coù cổồỡng õọỹ bổùc xaỷ lồùn nhỏỳt thỗ soùng
max
seợ
quan hóỷ vồùi nhióỷt õọỹ theo bióứu thổùc:

max
.T = 2,898.10
-3
m.K

Vỏỷy khi nhióỷt õọỹ T caỡng lồùn thỗ
max
caỡng nhoớ.



E
o

max

max

E
o



Hỗnh 4.2. ởnh luỏỷt dởch chuyóứn Wien.
T
3
T
2
T
1













57

4.1.1.3. ởnh luỏỷt Stephan-Boltzmann
ởnh luỏỷt Stephan-Boltzmann thióỳt lỏỷp mọỳi quan hóỷ giổợa nng
suỏỳt bổùc xaỷ cuớa vỏỷt õen tuyóỷt õọỳi vồùi nhióỷt õọỹ. Nng suỏỳt bổùc xaỷ cuớa

vỏỷt õen tuyóỷt õọỳi tyớ lóỷ vồùi nhióỷt õọỹ tuyóỷt õọỳi muợ 4.


=

=
0
oo
d.EE
(4.4)
hay : E
o
=
0
. T
4
, [W/m
2
] (4.5)
hay :
4
oo
100
T
.CE

=
, [W/m
2
] (4.6)
trong õoù :

0
= 5,67.10
-8
W/m
2
.K
4
- hũng sọỳ bổùc xaỷ cuớa vỏỷt õen tuyóỷt õọỳi,
C
0
= 10
8
.
0
= 5,67, W/m
2
.K
4
- hóỷ sọỳ bổùc xaỷ cuớa vỏỷt õen tuyóỷt õọỳi,
ởnh luỏỷt Stephan-Bolzman coù thóứ sổớ duỷng cho vỏỷt xaùm (A1).

4
100

T
.CE






=
, [W/m
2
] (4.7)

vồùi C, [W/m
2
.K
4
]- hóỷ sọỳ bổùc xaỷ cuớa vỏỷt xaùm

Tổỡ caùcbióứu thổùc trón vaỡ nóỳu õỷt

==
Oo
C
C
E
E
goỹi laỡ õọỹ õen cuớa vỏỷt
khi õoù :
4

100
..






=
T
CE
o

(4.8)

4.1.1.4. ởnh luỏỷt Kirchoff
ởnh luỏỷt Kirchoff thióỳt lỏỷp mọỳi quan hóỷ giổợa nng suỏỳt bổùc xaỷ
rióng cuớa mọỹt vỏỷt vồùi nng suỏỳt bổùc xaỷ cuớa vỏỷt õen tuyóỷt õọỳi A
o
= 1.
traỷng thaùi cỏn bũng vóử nhióỷt, thỗ tyớ sọỳ giổợa nng suỏỳt bổùc xaỷ vaỡ hóỷ
sọỳ hỏỳp thuỷ cuớa bỏỳt kyỡ vỏỷt thóứ naỡo cuợng nng suỏỳt bổùc xaỷ cuớa vỏỷt õen
tuyóỷt õọỳi ồớ cuỡng nhióỷt õọỹ vaỡ cuợng chố phuỷ thuọỹc vaỡo nhióỷt õọỹ.


58

Giaớ sổớ coù n vỏỷt coù nng suỏỳt bổùc xaỷ laỡ E
1
, E

2
, . . ., E
n
vaỡ caùc hóỷ
sọỳ hỏỳp thuỷ lỏửn lổồỹt laỡ A
1
, A
2
, . . .,A
n
. Caùc vỏỷt naỡy coù nhióỷt õọỹ nhổ nhau,
theo õởnh luỏỷt Kirchoff ta coù:

)(...
0
2
2
1
1
TfE
A
E
A
E
A
E
n
n
=====
(4.9)

E
o
- Nng suỏỳt bổùc xaỷ cuớa vỏỷt õen tuyóỷt õọỳi coù cuỡng nhióỷt õọỹ.
Tổỡ bióứu thổùc õởnh luỏỷt Kirchoff suy ra: E = E
o
.A
Hay A =
(4.10)


4.1.2. Lyù thuyóỳt vóử bọỹ thu kióứu lọửng kờnh
Hỏửu hóỳt caùc bọỹ thu NLMT õóửu sổớ duỷng kờnh laỡm vỏỷt lióỷu che phuớ
bóử mỷt bọỹ thu vỗ tờnh chỏỳt quang hoỹc ổu vióỷt cuớa noù.
4.1.2.1. Hióỷu ổùng lọửng kờnh
Hióỷu ổùng lọửỡng kờnh laỡ hióỷn tổồỹng tờch luyợ nng lổồỹng bổùc xaỷ cuớa
mỷt trồỡi phờa dổồùi mọỹt tỏỳm kờnh hoỷc mọỹt lồùp khờ naỡo õoù, vờ duỷ CO
2

hoỷc NO
x
. Coù thóứ giaới thờch
hióỷu ổùng lọửng kờnh nhổ
sau: Tỏỳm kờnh hoỷc lồùp khờ
coù õọỹ trong õồn sừc D


giaớm dỏửn khi bổồùc soùng


tng. Coỡn bổồùc soùng

m
khi
E

cổỷc õaỷi, laỡ bổồùc soùng
mang nhióửu nng lổồỹng
nhỏỳt, thỗ laỷi giaớm theo õởnh
luỏỷt Wien = 2,9.10
-3
/T.
Bổùc xaỷ mỷt trồỡi, phaùt
ra tổỡ nguọửn nhióỷt õọỹ cao T
0

= 5762K, coù nng lổồỹng
tỏỷp trung quanh soùng
m0
=
0,5àm, seợ xuyón qua kờnh
E

(à
m)


mo
= 0,5

m
= 8

D
0
0
1
To
T

Hinh 4.3. Hióỷu ổùng lọửng kờnh.


59

hoaỡn toaỡn, vỗ D(
m0
) 1. Bổùc xaỷ thổù cỏỳp, phaùt ra tổỡ vỏỷt thu coù nhióỷt õọỹ
thỏỳp, khoaớng T 400K, coù nng lổồỹng tỏỷp trung quanh soùng
m
=
8àm, hỏửu nhổ khọng xuyón qua kờnh, vỗ D(
m
) 0, vaỡ bở phaớn xaỷ laỷi
mỷt thu. Hióỷu sọỳ nng lổồỹng (vaỡo - ra) > 0, õổồỹc tờch luyợ phờa dổồùi tỏỳm
kờnh, laỡm nhióỷt õọỹ taỷi õoù tng lón.
4.1.2.2. Mọ taớ chung vóử bọỹ thu kióứu lọửng kờnh
Bọỹ thu kióứu lọửng kờnh duỡng õóứ gia nhióỷt cho chỏỳt loớng õổồỹc mọ
taớ trón hỗnh 4.4:

Nng lổồỹng bổùc xaỷ mỷt trồỡi chióỳu õóỳn bọỹ thu sau khi truyóửn qua
2 lồùp kờnh 1 vaỡ 3 thỗ õổồỹc hỏỳp thuỷ bồới tỏỳm hỏỳp thuỷ sồn maỡu õen 2,
lổồỹng nhióỷt õổồỹc hỏỳp thuỷ seợ truyóửn cho mọi chỏỳt loớng chổùa trong ọỳng
dỏựn 5. Bọỹ thu õổồỹc boỹc bồới lồùp baớo vóỷ 6 vaỡ lồùp caùch nhióỷt 4 õóứ traùnh
thỏ
ỳt thoaùt nhióỷt ra mọi trổồỡng xung quanh.
213
5
4
6
Hỗnh 4.4. Mỷt cừt bọỹ thu nng lổồỹng Mỷt trồỡi kióứu lọửng kờnh
gọửm 2 lồùp kờnh duỡng õóứ gia nhióỷt cho mọi chỏỳt loớng.
Trón hỗnh 4.4 mọ taớ mọỹt bọỹ thu kióứu lọửng kờnh gọửm 2 lồùp kờnh
duỡng õóứ gia nhióỷt cho mọi chỏỳt loớng vồùi bóử mỷt hỏỳp thuỷ daỷng ọỳng - tỏỳm
caùnh. Coỡn loaỷi bọỹ thu õóứ gia nhióỷt cho mọi chỏỳt laỡ khọng khờ vóử cồ baớn
coù cỏỳu taỷo giọỳng nhổ loaỷi bọỹ thu gia nhióỷt trón, nhổng caùc ọỳng dỏựn chỏỳt
loớng õổồỹc thay thóỳ bũng ọỳng dỏựn khọng khờ coù kờch thổồùc lồùn hồn.


60

Phổồng phaùp tờnh toaùn cuợng tổồng tổỷ nhổ tờnh toaùn bọỹ thu gia nhióỷt
cho chỏỳt loớng.

4.1.2.3. Phổồng trỗnh cỏn bũng nng lổồỹng cuớa bọỹ thu kióứu lọửng
kờnh.
traỷng thaùi ọứn õởnh, hoaỷt õọỹng cuớa bọỹ thu NLMT õổồỹc mọ taớ
bũng phổồng trỗnh cỏn bũng nng lổồỹng gọửm caùc thaỡnh phỏửn: nng
lổồỹng hổợu ờch, tọứn thỏỳt nhióỷt, vaỡ tọứn thỏỳt quang hoỹc. Bổùc xaỷ mỷt trồỡi do
bọỹ thu hỏỳp thuỷ trón mọỹt õồn vở dióỷn tờch bóử mỷt bọỹ thu phúng bũng
hióỷu sọỳ giổợa bổùc xaỷ mỷt trồỡi truyóửn tồùi vaỡ caùc tọứn thỏỳt quang hoỹc.

() ()
()()







++






+
+=
2
cos1
2
cos1

g
dbd
d
d
b
bb
DAEERDAEDABES
(4.11)
Tọứn thỏỳt nhióỷt tổỡ bọỹ thu õóỳn mọi trổồỡng xung quanh do dỏựn
nhióỷt, õọỳi lổu vaỡ bổùc xaỷ coù thóứ õổồỹc bióứu dióựn nhổ laỡ tờch sọỳ cuớa hóỷ sọỳ
tọứn thỏỳt nhióỷt K vaỡ õọỹ chónh lóỷch nhióỷt õọỹ trung bỗnh cuớa tỏỳm hỏỳp thuỷ
T
tb
vồùi nhióỷt õọỹ mọi trổồỡng T
a
. traỷng thaùi ọứn õởnh, nng lổồỹng hổợu
ờch cuớa bọỹ thu coù dióỷn tờch F laỡ hióỷu sọỳ giổợa bổùc xaỷ mỷt trồỡi hỏỳp thuỷ
õổồỹc vaỡ tọứn thỏỳt nhióỷt:

( )
[ ]
atbhi
TTKSFQ =
(4.12)
ỏy laỡ phổồng trỗnh nng lổồỹng cồ baớn cuớa bọỹ thu kióứu lọửng
kờnh. óứ xaùc õởnh nng lổồỹng hổợu ờch, ngoaỡi caùc õaỷi lổồỹng coù thóứ xaùc
õởnh trổỷc tióỳp nhổ F, ta cỏửn phaới xaùc õởnh S, K vaỡ T
tb
. Cổồỡng õọỹ bổùc xaỷ

mỷt trồỡi S coù thóứ tờnh toaùn bũng lyù thuyóỳt theo phổồng trỗnh trón hoỷc
õo thổỷc nghióỷm bũng bổùc xaỷ kóỳ mỷt trồỡi. Hóỷ sọỳ tọứn thỏỳt nhióỷt K cuợng
coù thóứ xaùc õởnh bũng lyù thuyóỳt truyóửn nhióỷt hay bũng thổỷc nghióỷm.
Coỡn nhióỷt õọỹ trung bỗnh cuớa tỏỳm hỏỳp thuỷ T
tb
khoù tờnh toaùn hoỷc khoù õo
õổồỹc, vỗ noù cuợng laỡ haỡm sọỳ cuớa caùc thọng sọỳ kóỳt cỏỳu bọỹ thu, bổùc xaỷ
truyóửn tồùi vaỡ thọng sọỳ vỏỷt lyù cuớa chỏỳt loớng õi vaỡo bọỹ thu.
óứ õaùnh giaù khaớ nng hỏỳp thuỷ NLMT cuớa bọỹ thu ngổồỡi ta dổỷa
vaỡo hióỷu suỏỳt cuớa noù. Hióỷu suỏỳt cuớa bọỹ thu õổồỹc õởnh nghộa laỡ tyớ sọỳ


61

giổợa nng lổồỹng hổợu ờch truyóửn cho mọi chỏỳt vaỡ NLMT tồùi bọỹ thu
trong cuỡng mọỹt khoaớng thồỡi gian:


=
dtEF
dtQ
n
hi


(4.13
)


Hóỷ sọỳ tọứn thỏỳt nhióỷt K cuớa bọỹ thu

Vióỷc phỏn tờch tọứn thỏỳt nhióỷt õọỳi vồùi bọỹ thu kióứu lọửng kờnh coù yù
nghộa quan troỹng trong vióỷc tờnh toaùn thióỳt kóỳ bọỹ thu. Coù thóứ bióứu dióựn
tọứn thỏỳt nhióỷt cuớa bọỹ thu kióứu lọửng kờnh coù hai lồùp kờnh nhổ sồ õọử hỗnh
4.5a.
Taỷi mọỹt vở trờ nhỏỳt õởnh trón tỏỳm phúng hỏỳp thuỷ coù nhióỷt õọỹ laỡ
T
p
, nguọửn NLMT, S õổồỹc bọỹ thu hỏỳp thuỷ vaỡ phỏn bọỳ thaỡnh caùc thaỡnh
Ta
1

c
2
-a

1
c
2
-a
bx
bx

1

c
1
-c
2
1
T

c
2
T
c
1
c
1
-c
2

bx
p-c
1
1

p-c
1
1
S
Q
hi
T
p


T
b
b-a
bx

1
b-a

1
T
a
Ta
T
a
T
c
2
T
c
1
T
p
T
b
S
Q
hi
R
2
R
3
R
4
R
5

R
1

a) b)

Hỗnh 4.5. Sồ õọử maỷng nhióỷt cuớa bọỹ thu kióứu lọửng kờnh vồùi 2 lồùp kờnh.


62

phỏửn sau: nng lổồỹng hổợu ờch Q
hi
, tọứn thỏỳt nhióỷt qua caùc lồùp kờnh ngn
vaỡ qua õaùy bọỹ thu.
Ta coù thóứ bióứu dióựn sồ õọử naỡy mọỹt caùch õồn giaớn hồn hỗnh 4.5b
hay sồ õọử tổồng õổồng hỗnh 4.6.
Tọứn thỏỳt nhióỷt qua caùc lồùp kờnh laỡ tọứng cuớa trao õọứi nhióỷt õọỳi
lổu vaỡ trao õọứi nhióỷt bổùc xaỷ giổợa caùc bóử mỷt song song. ồớ traỷng thaùi ọứn
õởnh thỗ nng lổồỹng trao õọứi giổợa tỏỳm hỏỳp thuỷ cuớa bọỹ thu coù nhióỷt õọỹ
T
p
vaỡ lồùp kờnh thổù nhỏỳt coù nhióỷt õọỹ T
c1
õuùng bũng lổồỹng nhióỷt trao õọứi
giổợa caùc lồùp kờnh kóỳ tióỳp vaỡ cuợng bũng lổồỹng nhióỷt trao õọứi giổợa lồùp
kờnh ngoaỡi cuỡng vồùi mọi trổồỡng xung quanh. Vaỡ nhổ vỏỷy tọứn thỏỳt nhióỷt
qua kờnh (trón mọỹt õồn vở dióỷn tờch) õuùng bũng lổồỹng nhióỷt truyóửn tổỡ
tỏỳm hỏỳp thuỷ õóỳn bóử mỷt kờnh thổù nhỏỳt:
()
( )

1
11
1
4
1
4
11.
+

+=

cp
cp
cpcptrt
TT
TTq




(4.14
)
Trong õoù
p
,
c1
laỡ õọỹ õen cuớa tỏỳm hỏỳp thuỷ vaỡ cuớa lồùp kờnh thổù
nhỏỳt,
p-c1
laỡ hóỷ sọỳ truyóửn nhióỷt õọỳi lổu giổợa 2 tỏỳm phúng nghióng

song song (tỏỳm hỏỳp thuỷ vaỡ kờnh), nóỳu goỹi
bx
p-c1
laỡ hóỷ sọỳ trao õọứi nhióỷt
bổùc xaỷ giổợa tỏỳm hỏỳp thuỷ vaỡ kờnh thỗ ta seợ coù:


( )
( )
1
1
1. cp
cp
bx
cptrtt
TTq +=





(4.15
)
Với
( )
( )
1
11
1
2

1
2
1
1
+
++
=

cp
cpcp
cp
bx
TTTT




Nhiệt trở R
3
sẽ là:

1
Ta
T
p
S
Q
hi
K
tt

Hỗnh 4.6. Sồ õọử maỷng nhióỷt
tổồng õổồng cuớa bọỹ thu



63

bx
cpcp
R
11
3
1

+
=


(4.16
)
R
3
laỡ nhióỷt trồớ truyóửn nhióỷt giổợa tỏỳm hỏỳp thuỷ vaỡ kờnh. Cuợng tổồng tổỷ ta
coù bióứu thổùc tờnh cho nhióỷt trồớ gổợa 2 tỏỳm kờnh R
2
. Theo nguyón lyù
chung thỗ chuùng ta coù thóứ lừp caỡng nhióửu tỏỳm kờnh che thỗ nhióỷt trồớ
caỡng lồùn, nhổng trong thổỷc tóỳ caùc bọỹ thu thổồỡng õổồỹc giồùi haỷn nhióửu
nhỏỳt laỡ õóỳn 2 lồùp kờnh.

Nhióỷt trồớ R1 giổợa bóử mỷt kờnh vồùi mọi trổồỡng xung quanh coù
daỷng tổồng tổỷ nhổ bióứu thổùc trón nhổng hóỷ sọỳ truyóửn nhióỷt õọỳi lổu tổỡ
bóử mỷt kờnh õóỳn mọi trổồỡng xung quanh
w
, lỏỳy giaù trở bũng 5 - 10
W/m
2
K (coi tọỳc õọỹ gioù trung bỗnh khoaớng 5m/s). Nhióỷt trồớ bổùc xaỷ tổỡ
mỷt kờnh õổồỹc tờnh toaùn theo nhióỷt õọỹ bổùc xaỷ cuớa bỏửu trồỡi T
s
,

nhổng õóứ
tióỷn cho tờnh toaùn ta coù thóứ tham khaớo giaù trở cuớa nhióỷt trồớ naỡy theo
nhióỷt õọỹ mọi trổồỡng xung quanh laỡ T
a
, do õoù
bx
c2-a
coù thóứ vióỳt laỡ:


( )
( )
( )
ac
scscsc
cac
TT
TTTTTT

=

2
2
22
22
22


(4.17
)
Vaỡ nhióỷt trồớ R
1
seợ laỡ :
ac
bx
w
R

+
=
2
1
1


(4.18
)

Vỏỷy hóỷ sọỳ tọứn thỏỳt qua caùc lồùp kờnh tổỡ tỏỳm hỏỳp thuỷ cuớa bọỹ thu ra
mọi trổồỡng xung quanh laỡ :
321
.
1
RRR
K
trtt
++
=

(4.19
)
óứ xaùc õởnh giaù trở cuớa K
tt.tr
õỏửu tión ta cỏửn giaớ õởnh nhióỷt õọỹ cuớa
caùc lồùp kờnh, ta tờnh õổồỹc caùc hóỷ sọỳ truyóửn nhióỷt bũng õọỳi lổu vaỡ bổùc
xaỷ giổợa caùc bóử mỷt song song, theo cọng thổùc trón ta xaùc õởnh õổồỹc hóỷ
sọỳ tọứn thỏỳt K
tt.tr
vaỡ tổỡ õoù ta xaùc õởnh õổồỹc doỡng nhióỷt tọứn thỏỳt qua bóử
mỷt bọỹ thu, õỏy cuợng chờnh laỡ doỡng nhióỷt trao õọứi giổợa caùc bóử mỷt. Tổỡ


64

õoù ta lỏửn lổồỹt tờnh laỷi õổồỹc caùc giaù trở nhióỷt õọỹ cuớa caùc lồùp kờnh T
j
. So

saùnh caùc giaù trở nhióỷt õọỹ tờnh õổồỹc vồùi caùc nhióỷt õọỹ giaớ õởnh ban õỏửu,
nóỳu chuùng xỏỳp xố nhau thỗ giaù trở giaớ thióỳt laỡ chỏỳp nhỏỷn õổỷồc, coỡn nóỳu
khọng xỏỳp xố thỗ ta phaới lỏỳy caùc giaù trở T
c
mồùi tờnh õổồỹc laỡm nhióỷt õọỹ
tờnh toaùn cuớa caùc bóử mỷt õóứ xaùc õởnh giaù trở K
tt.tr
mồùi vaỡ tờnh lỷp cho
õóỳn khi naỡo caùc T
c
tờnh õổồỹc gỏửn vồùi giaù trở caùc T
c
giaớ thióỳt.

( )
bx
jiji
aptrtt
ij
TTK
TT

+

=

.

(4.20
)

Tọứn thỏỳt nhióỷt qua õaùy bọỹ thu õổồỹc bióứu dióựn bồới 2 nhióỷt trồớ R
4
,
R
5
trong hỗnh 4.1-5b. R
4
laỡ nhióỷt trồớ cuớa lồùp caùch nhióỷt vaỡ R
5
laỡ nhióỷt
trồớ õọỳi lổu vaỡ bổùc xaỷ cuớa õaùy bọỹ thu vồùi mọi trổồỡng xung quanh.
Thổồỡng õọỹ lồùn cuớa R
5
coù thóứ giaớ thióỳt laỡ xỏỳp xố bũng 0 vaỡ tọứng nhióỷt
trồớ seợ xỏỳp xố bũng R
4
, hay hóỷ sọỳ tọứn thỏỳt nhióỷt cuớa õaùy bọỹ thu:

cn
daytt
R
K


==
4
.
1

(4.21

)
vồùi và
cn
laỡ hóỷ sọỳ dỏựn nhióỷt vaỡ chióửu daỡy cuớa lồùp caùch nhióỷt.
Tọứn thỏỳt nhióỷt qua vaùch bón cuớa bọỹ thu tờnh toaùn khaù phổùc taỷp.
Tuy nhión trong mọỹt hóỷ thọỳng bọỹ thu õổồỹc thióỳt kóỳ tọỳt thỗ tọứn thỏỳt nhióỷt
naỡy rỏỳt nhoớ nón coù thóứ boớ qua. Cuợng coù thóứ tờnh tọứn thỏỳt nhióỷt naỡy theo
cọng thổùc cuớa Tabor:

( )
bthu
ben
bentt
F
KF
K =
.

(4.22
)
Vồùi (KF)
ben
laỡ tờch sọỳ giổợa hóỷ sọỳ truyóửn nhióỷt qua vaùch bón cuớa
bọỹ thu K vồùi tọứng dióỷn tờch caùc vaùch bón bọỹ thu F, K = (/)
ben
, coỡn
F
bthu
laỡ dióỷn tờch bọỹ thu. Trong tờnh toaùn nóỳu (KF)
ben

rỏỳt nhoớ so vồùi F
bthu

thỗ Ktt.
ben
coù thóứ boớ qua.
Vỏỷy tọứng tọứn thỏỳt nhióỷt cuớa bọỹ thu:
K
tt
= K
tt.tr
+ K
tt.day
+ K
tt.ben

(4.23
)




65

4.1.2.4. Phỏn bọỳ nhióỷt õọỹ trón bóử mỷt bọỹ thu kióứu lọửng kờnh

Xeùt mọỹt bọỹ thu nng lổồỹng Mỷt trồỡi coù kóỳt cỏỳu kióứu ọỳng - tỏỳm
(hỗnh 4.4). Khi nhỏỷn bổùc xaỷ mỷt trồỡi, bóử mỷt tỏỳm seợ truyóửn nhióỷt cho
caùc ọỳng coù mọi chỏỳt chuyóứn õọỹng bón trong. Phỏn bọỳ nhióỷt õọỹ trón bóử
mỷt tỏỳm seợ coù daỷng nhổ hỗnh 4.7b. Ta coù thóứ nhỏỷn xeùt laỡ nhióỷt õọỹ trón

bóử mỷt tỏỳm phỏn bọỳ khọng õọửng õóửu. Theo phổồng X, nhióỷt õọỹ bóử mỷt
tỏỳm coù trở sọỳ lồùn nhỏỳt ồớ vở trờ giổợa khoaớng caùch 2 ọỳng, coỡn trón phaỷm
vi mọựi ọỳng do hóỷ sọỳ truyóửn nhióỷt lồùn nón gỏửn nhổ nhióỷt õọỹ õọửng õóửu
(hỗnh 4.7c). Coỡn theo phổồng Y doỹc theo truỷc ọỳng, do mọi chỏỳt chuyóứn
õọỹng nhỏỷn nhióỷt nón nhióỷt õọỹ tng dỏửn (hỗnh 4.7d).
ó
ứ tờnh toaùn õổồỹc phỏn bọỳ nhióỷt õọỹ trón bóử mỷt tỏỳm, ngổồỡi ta sổớ
duỷng caùc giaớ thiết sau:
1- Quaù trỗnh truyóửn nhióỷt ồớ traỷng thaùi ọứn õởnh.
2- Caùc ọỳng goùp cuớa daỡn ọỳng cung cỏỳp lổu lổồỹng nổồùc õọửng õóửu
cho caùc ọỳng.
3- Doỡng nhióỷt truyóửn qua kờnh che vaỡ qua õaùy caùch nhióỷt cuớa bọỹ
thu laỡ doỡng nhióỷt mọỹt chióửu, doỡng nhióỷt bổùc xaỷ qua kờnh khọng

Y
X
Môi chất lỏng
X
Y
T
Tấm
ống
X
ống
T T
Y
a)
b)
c)
d)

Hỗnh 4.7. Sồ õọử phỏn bọỳ nhióỷt õọỹ trón mỷt tỏỳm hỏỳp thuỷ.



66