Dấu chấm phảy

GV: LÊ THỊ THU TRANG
TRƯỜNG THCS PHƯỚC LỘC
GIÁO ÁN DỰ THI
GIÁO VIÊN GIỎI CẤP TRƯỜNG

KIỂM TRA BÀI CŨ
Thế nào là liệt kê ? Có các kiểu liệt kê nào ? Kể ra .
Cho VD về kiểu liệt kê mà em vừa trình bày ?
* Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng lọat từ hay cụm từ cùng
lọai để diễn tả được đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía
cạnh khác nhau của thực tế hay tư tưởng, tình cảm.
* Xét theo cấu tạo : Có 2 kiểu liệt kê
+ Theo từng cặp
+ Không theo từng cặp
* Xét theo ý nghĩa : Có 2 kiểu liệt kê
+ Tăng tiến
+ Không tăng tiến
vd : Sân trường em có trồng rất nhiều lọai cây như : Cây
bàng, cây phượng, cây điệp…

Tiết 127
DẤU CHẤM LỬNG
VÀ DẤU CHẤM PHẨY
(…)
(;)

DẤU CHẤM LỬNG VÀ
DẤU CHẤM PHẨY
TI T 127Ế
I – DẤU CHẤM LỬNG

a. Chúng ta có quyền tự hào vì những tranglịch sử vẻ
vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo,
Lê Lợi, Quang Trung,
(Hồ Chí Minh)


Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng tương tự chưa
liệt kê hết.
* Ví dụ SGK-121
…

b. Thốt nhiên một người nhà quê, mình mẩy
lấm láp, quần áo ướt đầm, tất tả chạy xông vào
thở không ra lời :
- Bẩm quan lớn đê vỡ mất rồi !
(Phạm Duy Tốn)

Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay ngập ngừng,
ngắt quãng.
c. Cuốn tiểu thuyết được viết trên bưu thiếp

(Báo Hà Nội mới)
 Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn bị cho
sự xuất hiện của một từ ngữ biểu thị nội dung
bất ngờ
… …
…

a/ Nó nói nó không đến được. Nó bận
lắm, bận ngủ

b/ Tin mới đây, tin mới là không có gì
mới

Chuẩn bị cho sự xuất hiện của một từ
ngữ biểu thị nội dung hài hước, châm biếm
c/ Chẳng những thế, văn chương còn
sáng tạo ra sự sống. [ ]
 Để trong dấu ngoặc đơn để chỉ ý lược
bớt.
…
…
…

I – DẤU CHẤM LỬNG
- Tỏ ý còn nhiều sự vật, hiện tượng
tương tự chưa liệt kê hết.
- Thể hiện chỗ lời nói bỏ dở hay
ngập ngừng, ngắt quãng.
-
Làm giãn nhịp điệu câu văn, chuẩn
bị cho sự xuất hiện của một từ ngữ
biểu thị nội dung bất ngờ. Chuẩn bị
cho sự xuất hiện của một từ ngữ
biểu thị nội dung hài hước, châm
biếm.
=> Học ghi nhớ 1 (SGK/122)

Bài tập 1/123 : Trong mỗi câu có dấu
chấm lửng dưới dây, dấu chấm lửng
được dùng để làm gì ?

a/ - Lính đâu ? Sao bay dám để cho
nó chạy xồng xộc vào đây như vậy ?
Không còn phép tắc gì nữa à ?
- Dạ, bẩm
- Đuổi cổ nó ra !
(Phạm Duy Tốn)
 Thể hiện chỗ lời nói ngập ngừng,
ngắt quãng
…

b/ Ô hay, có điều gì bố con trong nhà
bảo nhau chứ sao lại
(Đào Vũ)

Thể hiện chỗ lời nói bỏ dỡ.
c/ Cơm áo, vợ, con, gia đình bó
buộc y.
(Nam Cao)
 Tỏ ý còn nhiều sự việc, hiện tượng
tương tự chưa liệt kê hết.
…
…

TIẾT 127
DẤU CHẤM LỬNG VÀ DẤU CHẤM
PHẨY
II – DẤU CHẤM PHẨY
Ví dụ (SGK/122)
a/ Cốm không phải thức quà của người vội ; ăn cốm
phải ăn từng chút ít, thong thả và ngẫm nghĩ.

 Đánh dấu ranh giới giữa các vế của một câu ghép
có cấu tạo phức tạp.

b/ Những tiêu chuẩn đạo đức của con người mới
phải chăng có thể nêu lên như sau : yêu nước,
yêu nhân dân; trung thành với sự nghiệp xây
dựng chủ nghĩa xã hội và đấu tranh thực hiện
thống nhất nước nhà; ghét bóc lột, ăn bám và
lười biếng; yêu lao động, coi lao động là nghĩa vụ
thiêng liêng của mình; có tinh thần làm chủ tập
thể, có ý thức hợp tác, giúp nhau; chân thành và
khiêm tốn; quý trọng của công và có ý thức bảo
vệ của công ; yêu văn hóa, khoa học và nghệ
thuật; có tinh thần quốc tế vô sản.
(TheoTrường Chinh)
 Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận trong
một phép liệt kê phức tạp.