Tải bản đầy đủ (.pdf) (98 trang)

(Luận văn thạc sĩ) Phân tích hiệu quả kinh tế và kỹ thuật của mô hình nuôi tôm sú (Penaeus monodon) thâm canh và bán thâm canh ở tỉnh Sóc Trăng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.17 MB, 98 trang )

TRƯ NG ð I H C C N THƠ
KHOA TH Y S N

DƯƠNG VĨNH H O

PHÂN TÍCH HI U QU KINH T
VÀ K THU T C A MÔ HÌNH NUÔI
TÔM SÚ (Penaeus monodon) THÂM CANH
VÀ BÁN THÂM CANH VEN BI N T NH SÓC TRĂNG

LU N VĂN T T NGHI P CAO H C
CHUYÊN NGÀNH NUÔI TR NG TH Y S N

2009


TRƯ NG ð I H C C N THƠ
KHOA TH Y S N

DƯƠNG VĨNH H O

PHÂN TÍCH HI U QU KINH T
VÀ K THU T C A MÔ HÌNH NUÔI
TÔM SÚ (Penaeus monodon) THÂM CANH
VÀ BÁN THÂM CANH VEN BI N T NH SÓC TRĂNG

LU N VĂN T T NGHI P CAO H C
CHUYÊN NGÀNH NUÔI TR NG TH Y S N

Giáo viên hư ng d n
TS. LÊ XUÂN SINH



2009


XÁC NH N C A H I ð NG

i


L IC MT
L i ñ u tiên tôi xin trân tr ng c m ơn Ts. Lê Xuân Sinh ñã t n tình hư ng d n
cho tôi trong su t quá trình h c t p và th c hi n lu n văn t t nghi p này.
Trong quá trình h c t p và th c hi n lu n văn tôi ñư c s giúp ñ và ñ ng viên
c a nhi u t ch c và cá nhân, tôi xin trân thành c m ơn:
- Các th y cô cùng toàn th cán b trong Khoa Thu S n - Trư ng ð i
h c C n Thơ ñã giúp ñ tôi hoàn thành khoá h c.
- ThS. Nguy n Thanh Long, Cn. ð ng Th Phư ng, Ks. ð Minh Chung,
cùng toàn th các anh, ch trong l p Cao h c Thu S n K11 ñã t n tình giúp ñ
tôi trong quá trình th c hi n lu n văn này.
- Ban lãnh ñ o S Khoa h c và Công ngh t nh Sóc Trăng cùng toàn th
các ñ ng nghi p ñã giúp ñ tôi trong quá trình h c t p.
- Các h nuôi tôm Sóc Trăng ñã giúp ñ tôi trong quá trình thu th p s
li u và th c hi n nghiên c u này.
- C m ơn ñ n các thành viên gia ñình tôi, b n bè thân h u ñã t n tình h
tr tôi trong su t quá trình h c t p.
Cu i cùng xin g i l i c m ơn sâu s c nh t ñ n t t c m i ngư i ñã giúp ñ và
chia s khó khăn ñ tôi có s thành công ngày hôm nay. Trong quá trình vi t lu n
văn không th tránh kh i nh ng sai sót, r t mong ñư c s góp ý c a quý th y cô
và toàn th các b n.


Tác gi

Dương Vĩnh H o

ii


TÓM T T
Nghiên c u này ñư c th c hi n t tháng 04 năm 2008 ñ n tháng 9 năm 2009
nh m phân tích, ñánh giá và ki m ch ng các ch tiêu kinh t - k thu t ñ ñ xu t
các gi i pháp c i thi n năng su t và l i nhu n c a các mô hình nuôi tôm sú thâm
canh (TC) và bán thâm canh (BTC) t nh Sóc Trăng. S li u sơ c p ñư c thu
b ng cách ph ng v n tr c ti p 50 h /mô hình; b trí 03 ao/mô hình ñ theo dõi
các ch tiêu môi trư ng và 15 ao/mô hình ñ ki m ch ng các ch tiêu kinh t - k
thu t.
K t qu kh o sát cho th y: Năm 2007, di n tích nuôi, năng su t và s n lư ng
trung bình c a mô hình TC l n lư t là 19.631,7 m2/h , 3.998,7 kg/ha/v và
5.371,6 kg/h /v ; BTC là 17.628,0 m2/h , 2.440,5 kg/ha/v và 3.789,6 kg/h /v .
Các y u t như: t l di n tích ao nuôi/ t ng di n tích khu v c nuôi, m t ñ nuôi,
kích c gi ng th , t ng lư ng th c ăn, lư ng vôi s d ng, m c nư c bình quân ao
nuôi, năng su t và s n lư ng thu ho ch gi a hai mô hình có s khác bi t có ý
nghĩa th ng kê (α = 0,05). Năng su t và l i nhu n ch u tác ñ ng c a các y u t
như: kinh nghi m nuôi, kích c tôm thu ho ch (con/kg), t ng di n tích và s
lư ng ao nuôi. T ng chi phí, t ng chi phí c ñ nh, t ng chi phí bi n ñ i và t ng
thu nh p gi a hai mô hình có s khác bi t (α = 0,05).
Th c nghi m ñư c b trí cũng nh m ñánh giá l i m t s ch tiêu kinh t - k thu t
như hi u qu s d ng th c ăn ñã cung c p và kh năng gây ô nhi m môi trư ng
do nuôi tôm ñ i v i k t qu kh o sát. So v i k t qu kh o sát 2007, năng su t và
s n lư ng mô hình TC th c nghi m cao hơn là 0,68 và 1,77 l n; BTC là 0,27 và
1,1 l n. T ng chi phí bi n ñ i bình quân c a mô hình TC và BTC th c nghi m

2008 cao hơn l n lư t là 0,93 và 0,22 l n, do chi phí tăng, nh t là giá th c ăn cao.
L i nhu n bình quân mô hình TC th c nghi m cao hơn k t qu kh o sát 2007 là
0,24 l n; nhưng mô hình BTC có l i nhu n th p hơn là 0,34 l n. T ng ñ m, lân
ñ u vào mô hình TC ch có 22,61% N và 12,08% P; BTC là 27,12% N và
9,83% P ñư c tôm h p thu, ph n còn l i ñư c th i vào môi trư ng. N u s n xu t
ra 1 t n tôm th t thì ph i th i ra môi trư ng mô hình TC l n lư t là 88kg N và
30kg P, BTC l n lư t là 68Kg N và 25kg P.
ð ngh nuôi tôm sú TC và BTC Sóc Trăng phát tri n n ñ nh và ñ t hi u qu
cao v kinh t - k thu t c n th c hi n m t s gi i pháp ch y u sau: nên duy trì
ñ sâu m c nư c t 1,3-1,4 m; gi m t ñ nuôi TC t 25-30 con/m2 và v i BTC
t 12 -14 con/m2. Chính quy n các c p c n xem công tác quy ho ch là khâu then

iii


ch t, nh t là quy ho ch t ng vùng nuôi; c n có các chính sách nâng cao năng l c
c a cán b qu n lý NTTS; khuy n khích và m r ng s h p tác gi a các nhà t t
c các khâu t ch c s n xu t, cung c p các d ch v ñ u vào, tiêu th s n ph m và
nghiên c u ng d ng.

iv


ABSTRACT
This study has been carried out from April 2008 to September 2009 at Soc Trang
province, aiming to analyse and to evaluate the technical and economic indicators
for proposing the solutions to improve the yield and net income of black tiger
shrimp (Penaeus monodon) in semi-intensive and intensive systems. Primary data
was collected by interviewing 50 households/system; setting-out 03 ponds/system
to monitor the environmental indicators, and testing the technical - economic ones

with 15 ponds/system.
The surveyed results showed that in 2007, the average cultured area, average
yield and average shrimp production of intensive systems (IS) were 19,631.7
m2/household, 3,998.7 kg/ha/crop and 5,371.6 kg/household/crop, respectively.
Those munbers for semi-intensive system (SIS) in turn were 17,628.0
m2/household, 2,440.5 kg/ha/crop and 3,789.6 kg/household/crop. The factors
such as ratio of pond area/total cultured area, stocking densities, size of seed, total
amount of pellet, amount of lime, pond water depth and yield of shrimp between
the two models were significanfly different (α = 0.05). The yield and net income
were affected by farming experience, size of shrimp at the harvest (shrimp/kg),
total cultured area, and number of ponds. Those munbers for SIS was 0.27 and
1.1 times, respectively. Total cost, total fixed costs, total variable cost and total
revenue between the two models were significanfly different (α = 0.05).
This experienment was layed aiming for verification of major technical economic indicator as the use feed effect and the surce causing the pollution in
shrimp culture with the 2007 survey results. In comparison with the 2007 survey
results, the yield and production of the experiments of IS was higher than 0.68
and 1.77 times, respectively. The total variable costs of IS and SIS in 2008
experienments were respectively higher than those of 2007 surveyed results
about 0.93 and 0.22 times becauuse of the increasing of price of many inputs,
especially feed. The net income of IS in 2008 experienment was higgher than that
of 2007 surveyed result about 0.24 times. On the otherhand, the net income of
SIS was lower than that of 2007 about 0.34 times. There were only 22.61% N and
12.08% P for IS, was 27.12% N and 9.83% P per total protein, phosphorus inputs
was absorbed by shrimp, the remains were discharged into the environment.
There were 88 kg N and 30 kg P for IS and 68 kg N, and 25 kg P for SIS
discharged into the environment when 1 tone of shrimp was produced..

v



For the futher development of back tiger shrimp farming in Soctrang (IS & SIS),
it inportant to make some major solutions as the follows: the pond water depth of
1.3 - 1.4 m; stocking density of 25-30 post larva/m2 for IS and 12 -14 post
larva/m2 for SIS. Government at all levels need to have more appropriate
planning activities and better policies to improve the capacity of aquaculture
managers as well as to encourage and to expand the cooperation/linkage between
sectors of production, supply of the inputs, maketing of products and applied
studies.

vi


CAM K T K T QU
Tôi xin cam k t lu n văn này ñư c hoàn thành d a trên k t qu nghiên c u c a
tôi ñư c th c hi n t i t nh Sóc Trăng và k t qu này chưa ñư c dùng cho b t c
lu n văn cùng c p nào khác.

Ký tên

Dương Vĩnh H o
Ngày 10 tháng 9 năm 2009

vii


M CL C
Trang

XÁC NH N C A H I ð NG ....................................................................................i
L I C M T ...............................................................................................................ii

TÓM T T .................................................................................................................. iii
ABSTRACT .................................................................................................................v
CAM K T K T QU ................................................................................................vii
M C L C ................................................................................................................ viii
DANH SÁCH B NG.................................................................................................xii
DANH SÁCH HÌNH .................................................................................................xiv
DANH M C T

VI T T T .....................................................................................xv

Chương 1: GI I THI U..............................................................................................1
1.1 M c tiêu nghiên c u ...............................................................................................2
1.2 Gi thuy t nghiên c u ............................................................................................3
1.3 N i dung nghiên c u ..............................................................................................3
Chương 2: T NG QUAN TÀI LI U...........................................................................4
2.1. Tình hình nuôi tôm nư c m n, l

Vi t Nam ......................................................4

2.1.1. S phát tri n ngh nuôi tôm thương ph m ………………………………….4
2.1.2 S phát tri n c a các mô hình nuôi tôm bi n ................................................. 8
2.1.3 Các mô hình nuôi tôm sú

Vi t Nam ........................................................... 9

2.2 M t s k t qu kh o sát v mô hình bán thâm canh và thâm canh ......................10
2.3 Tình hình s d ng ch ph m sinh h c trong nuôi tôm .........................................14
2.4 M t s nghiên c u v vai trò c a cá rô phi trong ao nuôi tôm sú ........................15
2.5 M t s ch tiêu môi trư ng nư c trong ao nuôi tôm sú........................................17
2.5.1 TAN - T ng ñ m amôn (Total Ammonia Nitrogen) .................................... 17

2.5.2 Nitrite (NO2-) ............................................................................................... 17
2.5.3 Nitrate (NO3-) ............................................................................................... 18

viii


2.5.4 TKN - T ng ñ m (Total Kjieldahl Nitrogen) ............................................... 18
2.5.5 T ng lân (TP) .............................................................................................. 18
2.5.6 S tích lu ñ m, lân trong ao nuôi tôm ...................................................... 19
2.6 Tình hình nuôi tôm sú thâm canh và bán thâm canh

Sóc Trăng .......................19

Chương 3: V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U..................................24
3.1 ð a ñi m và v t li u nghiên c u...........................................................................24
3.2 Phương pháp nghiên c u ......................................................................................24
3.2.1 ði u tra hi u qu kinh t - k thu t c a các mô hình nuôi ........................... 24
3.2.2 Phân tích s li u ........................................................................................... 25
3.3 B trí th c nghi m ñ ki m ch ng m t s ch tiêu kinh t và k thu t................26
3.3.1 B trí th c nghi m theo dõi ch tiêu môi trư ng .......................................... 26
* Các ch tiêu theo dõi và thu m u......................................................................26
* Phương pháp phân tích các ch tiêu .................................................................27
* Phương pháp tính toán .....................................................................................27
3.3.2 B trí ki m ch ng các ch tiêu kinh t và k thu t ...................................... 30
3.3.3 Phương pháp x lý s li u b trí th c nghi m ............................................. 30
Chương 4: K T QU VÀ TH O LU N..................................................................31
4.1 Hi n tr ng ngh nuôi tôm sú

t nh Sóc Trăng giai ño n 2005-2008 ..................31


4.1.1 Thông tin chung v các mô hình và bi n ñ ng di n tích nuôi tôm .............. 31
4.1.2 Bi n ñ ng năng su t tôm sú nuôi ................................................................. 32
4.1.3 Bi n ñ ng s n lư ng tôm nuôi ..................................................................... 32
4.1.4 Bi n ñ ng giá thu mua tôm thương ph m .................................................... 33
4.2 K t c u và thông s k thu t c a các mô hình nuôi TC và BTC năm 2007 ........34
4.2.1 Thông tin v các ch h nuôi tôm sú ............................................................ 34
4.2.1.1 Tu i và gi i tính c a ch h ...................................................................34
4.2.1.2 Trình ñ h c v n c a ch h ...................................................................35
4.2.2 K t c u mô hình ............................................................................................ 36
4.2.2.1 T ng di n tích s d ng nuôi tôm sú .......................................................36

ix


4.2.2.2 Cơ c u di n tích nuôi tôm sú ..................................................................37
4.2.2.3 Ch t lư ng nư c ao l ng.........................................................................37
4.2.3 Các thông s k thu t và qu n lý ao nuôi ..................................................... 38
4.2.3.1 Qu n lý ao...............................................................................................38
4.2.3.2 Các thông s k thu t..............................................................................39
4.2.4 Thu ho ch và tiêu th s n ph m .................................................................. 43
4.2.5 Ki m ñ nh các ch tiêu k thu t c a mô hình nuôi TC và BTC ................... 44
4.3 Các ch tiêu tài chánh ch y u c a các mô hình TC và BTC năm 2007 ..............44
4.3.1 T ng chi phí ................................................................................................. 44
4.3.1.1 Kh u hao chi phí c ñ nh và cơ c u........................................................44
4.3.1.2 Chi phí bi n ñ i và cơ c u ......................................................................45
4.3.2 T ng thu nh p t tôm sú và các ch tiêu kinh t cơ b n ............................... 46
4.3.3 Ki m ñ nh các ch tiêu kinh t c a hai mô hình TC và BTC ....................... 47
4.3.4 Phân tích các y u t

nh hư ng t i năng su t các mô hình TC và BTC ..... 48


4. 4 K t qu b trí th c nghi m năm 2008 .................................................................53
4.4.1 B trí ki m ch ng ch tiêu môi trư ng ......................................................... 53
4.4.1.1 S phân b ñ m trong ao nuôi tôm sú TC và BTC.................................53
4.4.1.2 S phân b lân trong mô hình nuôi tôm sú TC và BTC .........................54
4.4.1.3 S phân b ñ m, lân trong ao nuôi tôm sú lúc thu ho ch.......................56
4.4.2. B trí ki m ch ng các ch tiêu kinh t và k thu t năm 2008 ..................... 57
4.4.2.1 Thông tin chung v nông h ...................................................................57
4.4.2.2 Qu n lý ao nuôi.......................................................................................58
4.4.2.3 K t c u mô hình và các thông s k thu t ao nuôi .................................58
4.4.2.4 Các ch tiêu tài chánh ch y u c a các mô hình TC và BTC .................62
4.4.2.5 Ki m ñ nh các ch tiêu kinh t c a hai mô hình th c nghi m ................65
4.4.2.6 Ki m ñ nh các ch tiêu kinh t - k thu t c a mô hình TC năm 2007 và
2008 ....................................................................................................................65

x


4.4.2.7 Ki m ñ nh các ch tiêu ch tiêu kinh t - k thu t mô hình BTC năm
2007 và 2008.......................................................................................................66
4.5 Nh n th c c a ngư i dân v nh ng thay ñ i liên quan, thu n l i và khó khăn
trong th c hi n các mô hình .......................................................................................67
4.5.1 Nh n th c c a ngư i dân v các v n ñ liên quan ....................................... 67
4.5.1.1 V y u t k thu t...................................................................................67
4.5.1.2 V kinh t ................................................................................................69
4.5.1.3 V môi trư ng.........................................................................................70
4.5.1.4 V xã h i.................................................................................................71
4.5.2. Th ân l i và khó khăn khi th c hi n mô hình nuôi tôm sú ......................... 72
4.5.2.1. Thu n l i................................................................................................72
4.5.2.2. Khó khăn................................................................................................72

4.5.2.3. Gi i pháp................................................................................................73
Chương 5: K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................................75
5.1. K t lu n ...............................................................................................................75
5.2. Ki n ngh .............................................................................................................76
TÀI LI U THAM KH O ..........................................................................................78
PH L C ................................................................... Error! Bookmark not defined.

xi


DANH SÁCH B NG
B ng 2.2: Di n tích tôm nư c m n, l nuôi toàn qu c (2000-2008)...................... 6
B ng 2.3: S n lư ng tôm nuôi c a toàn qu c và ðBSCL (2000-2008) .................7
B ng 3.2: Cơ c u phân b vùng và s lư ng phi u ñi u tra theo di n tích nuôi. .24
B ng 4.1: Tu i c a ch các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC............................. 35
B ng 4.2: Di n tích m t nư c c a các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC ............ 36
B ng 4.3: Cơ c u di n tích c a các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC................. 37
B ng 4.4: Hình th c c i t o ao c a các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC........... 38
B ng 4.5: Ch ñ thay nư c c a các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC............... 39
B ng 4.6: Th i gian th gi ng và thu ho ch c a các mô hình nuôi tôm sú.......... 39
B ng 4.7: Các thông s v con gi ng, t l s ng và th i gian nuôi c a tôm sú ... 42
B ng 4.8: Lư ng th c ăn cung c p và FCR c a các mô hình nuôi tôm sú .......... 42
B ng 4.9: Lư ng thu c, hoá ch t và ch ph m sinh h c s d ng ........................ 43
B ng 4.10: Thu ho ch và tiêu th s n ph m c a hai mô hình nuôi tôm sú .......... 43
B ng 4.11: K t qu ki m ñ nh các ch tiêu k thu t c a các mô hình nuôi.......... 44
B ng 4.12: Kh u hao chi phí c ñ nh và cơ c u c a các mô hình nuôi tôm sú .... 45
B ng 4.13: Chi phí bi n ñ i và cơ c u c a các mô hình nuôi TC và BCT........... 46
B ng 4.14: T ng thu nh p t các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC.................... 47
B ng 4.15: K t qu ki m ñ nh các ch tiêu kinh t c a hai mô hình nuôi ............ 48
B ng 4.16: Tương quan gi a các y u t


nh hư ng t i năng su t tôm nuôi........ 48

B ng 4.17: S phân b ñ m trong ao nuôi tôm TC và BTC (g)........................... 54
B ng 4. 18 S phân b lân trong ao nuôi tôm sú TC và BTC (g) ........................ 55
B ng 4.19: S phân b ñ m, lân trong ao nuôi tôm sú lúc thu h ach (%) ........... 56
B ng 4.20: Kinh nghi m nuôi và s lao ñ ng tham gia nuôi tôm sú th c nghi m
............................................................................................................................... 57
B ng 4.21: Hình th c c i t o ao

hai mô hình nuôi th c nghi m....................... 58

B ng 4.22: Di n tích ao nuôi th c nghi m c a hai mô hình th c nghi m ........... 59

xii


B ng 4.23: Th i gian th gi ng và thu ho ch c a mô hình nuôi th c nghi m..... 59
B ng 4.24: Ch tiêu v gi ng, t l s ng và th i gian nuôi c a mô hình th c
nghi m .................................................................................................................. 60
B ng 4.25: Lư ng th c ăn và h s FCR

hai mô hình th c nghi m ................. 60

B ng 4.26: Lư ng thu c hoá ch t s d ng c a hai mô hình nuôi th c nghi m ... 61
B ng 4.27: Lư ng ch ph m sinh h c s d ng
B ng 4.28: Thu ho ch tôm

hai mô hình nuôi th c nghi m 61


hai mô hình nuôi th c nghi m ............................... 62

B ng 4.29: Ki m ñ nh các ch tiêu k thu t c a hai mô hình th c nghi m.......... 62
B ng 4.30: Kh u hao chi phí c ñ nh c a hai mô hình th c nghi m.................... 63
B ng 4.31: Chi phí bi n ñ i và cơ c u c a hai mô hình nuôi th c nghi m.......... 63
B ng 4.32: T ng thu nh p t tôm sú c a hai mô hình nuôi th c nghi m ............ 64
B ng 4.33: Ki m ñ nh các ch tiêu kinh t c a hai mô hình nuôi th c nghi m.... 65
B ng 4.34: Ki m ñ nh các ch tiêu kinh t - k thu t mô hình TC năm 2007 và
2008 ...................................................................................................................... 66
B ng 4.35: Ki m ñ nh các ch tiêu kinh t - k thu t mô hình BTC năm 2007 và
2008 ...................................................................................................................... 67
B ng 4.36 ðánh giá v phát tri n kinh t h khi th c hi n hai mô hình nuôi...... 69
B ng 4.37: Nh ng thu n l i khi th c hi n mô hình nuôi tôm sú

ñ a phương... 72

B ng 4.38: Nh ng khó khăn khi th c hi n mô hình nuôi tôm sú

ñ a phương .. 73

xiii


DANH SÁCH HÌNH
Hình 2.1: Di n tích nuôi tôm sú TC và BTC t nh Sóc Trăng (2003-2007) .....

20

Hình 2.2: B n ñ hành chính t nh Sóc Trăng năm 2007........................................... 23
Hình 3.1: Sơ ñ thu m u bùn ñáy ao nuôi ..................................................................26

Hình 3.2: Ao và tôm sú nuôi th c nghi m .................................................................30
Hình 4.1: Bi n ñ ng di n tích nuôi tôm sú

Sóc Trăng (2004 -2008)......................31

Hình 4.2: Bi n ñ ng năng su t tôm sú

Sóc Trăng (2004 -2008).............................32

Hình 4.3: Bi n ñ ng s n lư ng tôm sú

t nh Sóc Trăng (2004 -2008).....................33

Hình 4.4: Bi n ñ ng giá thu mua tôm sú thương ph m

t nh Sóc Trăng .................34

Hình 4.5: T l ch h theo gi i c a các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC..............35
Hình 4.6: Trình ñ h c v n c a ch các mô hình nuôi tôm sú TC và BTC ...............36
Hình 4.7: ðánh giá ch t lư ng nư c ao l ng s d ng................................................38
Hình 4.8: Ngu n g c con gi ng tôm sú ch n mua th nuôi

các mô hình (%) ........40

Hình 4.9: Hình th c ki m d ch gi ng tôm sú khi th nuôi

các mô hình (%) ..........41

Hình 4.10: nh hư ng c a m c nư c ao nuôi lên năng su t và l i nhu n ................49
Hình 4.11: nh hư ng c a kinh nghi m nuôi lên năng su t và l i nhu n .................50

Hình 4.12: nh hư ng c a m t ñ nuôi

mô hình TC lên năng su t và l i nhu n...51

Hình 4.13: nh hư ng c a m t ñ nuôi

mô hình BTC lên năng su t và l i nhu n 51

Hình 4.14: nh hư ng c a kích c tôm thu ho ch lên năng su t và l i nhu n..........52
Hình 4.15: nh hư ng lư ng th c ăn s d ng lên năng su t và l i nhu n................53
Hình 4.16: ðánh giá v hình th c thâm canh trong nuôi tôm sú TC và BCT............68
Hình 4.17: ðánh giá v h th ng th y l i ph c v nuôi tôm sú TC và BCT.............68
Hình 4.18: ðánh giá v thông tin k thu t ph c v nuôi tôm sú TC và BCT............69
Hình 4.19: ðánh giá c a ngư i dân v môi trư ng ô nhi m do nuôi tôm sú .............70
Hình 4.20: ðánh giá c a ngư i dân v môi trư ng ô nhi m......................................70
Hình 4.21: ðánh giá c a ngư i dân v vi c làm cho ngư i lao ñ ng trong NTST....71
Hình 4.22: ðánh giá v vi c ph n tham gia lao ñ ng trong NTST.........................71

xiv


DANH M C T

VI T T T

ATVSTP :

An toàn v sinh th c ph m

BTC:


Bán thâm canh

BTS:

B Th y s n

DL:

Dương l ch

ðBSCL:

ð ng b ng sông C u Long

ðLC:

ð l ch chu n

FAO:

T ch c Nông lương qu c t

FCR:

H s chuy n hóa th c ăn

NTTS:

Nuôi tr ng thu s n


NN&PTNT:

Nông nghi p và Phát tri n nông thôn

QC:

Qu ng canh

QCCT:

Qu ng canh c i ti n

TC:

Thâm canh

TB:

Trung bình

UBND:
WTO:

y ban nhân dân
T ch c Thương m i th gi i

xv



Chương 1: GI I THI U
Vi t Nam có ti m năng l n cho nuôi tr ng th y s n (NTTS) nư c l . Năm 2005,
t ng di n tích NTTS nư c l là 641.045 ha, v i s n lư ng ñ t ñư c 546.716 t n.
Di n tích nuôi tôm nư c l là 604.479 ha, chi m 94,3% t ng di n tích nuôi nư c
l . S n lư ng tôm nư c l ñ t 324.680 t n (B Thu s n (BTS), 2006). Ngh
nuôi tôm nư c l ñư c phát tri n vào ñ u nh ng năm 1990. Ngh nuôi tôm nư c
l ñã ñem l i l i nhu n r t cao, nhưng cũng ñ i m t v i nhi u r i ro t d ch b nh.
Năm 1994-1995, d ch b nh tôm gây thi t h i l n các mô hình nuôi tôm qu ng
canh (QC) và thâm canh (TC), nguyên nhân là do di n tích nuôi tôm và m c ñ
TC tăng nhanh nhưng ngư i nuôi thi u k thu t, kinh nghi m nuôi và v n, trong
khi ñó h th ng cơ s h t ng trong nuôi tôm nư c l còn r t nhi u h n ch (BTS,
2006).
Trong kho ng th i gian t 1999-2005, di n tích nuôi tôm nư c l tăng 2,9 l n.
Trong khi ñó, s n lư ng tôm nuôi tăng 5,1 l n ch ng t r ng m c ñ TC ñang
ñư c gia tăng. Năm 2005, tôm sú là loài nuôi chính ñ t s n lư ng 290.987 t n, so
v i t ng s n lư ng tôm nuôi nư c l là 324.860 t n (BTS, 2006). M c dù s n
lư ng tôm nuôi có chi u hư ng gia tăng nhưng l i nhu n thu ñư c trên ñơn v
di n tích nuôi có chi u hư ng gi m do giá th c ăn, nhiên li u, ñi n và hóa ch t
tăng (BTS, 2006). Nhìn chung di n tích nuôi tôm nư c l c a mô hình QC và
qu ng canh c i ti n (QCCT) là ch y u, chi m 88,8% t ng di n tích.
ð ng b ng sông C u Long (ðBSCL) là vùng nuôi tôm nư c l tr ng ñi m trong
nư c. Năm 2005, di n tích nuôi tôm nư c l c a ðBSCL ñ t 535.145 ha chi m
88,5%, v i s n lư ng tôm nuôi ñ t 263.560 t n chi m 81,2% so v i c nư c. Các
ðBSCL bao g m: QC, QCCT, bán thâm canh
mô hình nuôi tôm nư c l
(BTC), TC, nuôi k t h p tôm r ng và luân canh tôm-lúa. Các t nh nuôi tôm nư c
l
ðBSCL là Long An, Ti n Giang, B n Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, B c Liêu,
Cà Mau và Kiên Giang (BTS, 2006).


Năm 1990, tôm sú ñư c du nh p t Trung b Vi t Nam v Sóc Trăng nuôi th
nghi m, sau vài năm ngh nuôi tôm phát tri n m nh góp ph n phát tri n kinh t
và n ñ nh xã h i ñ a phương. Năm 2006, Sóc Trăng có di n tích nuôi tôm sú
ñ t 52.421 ha, chi m 10,4 % t ng di n tích nuôi tôm nư c m n, l c nư c và s n
lư ng ñ t 52.566 t n chi m 14, 82% t ng s n lư ng tôm nuôi toàn qu c (T ng
c c Th ng kê, 2007).

1


Hi n nay, ngh nuôi tôm nư c l c a Sóc Trăng là m t trong nh ng ngành kinh t
ch l c c a t nh. Năm 2008, t tr ng giá tr s n xu t th y s n tăng 1,96% so v i
năm 2007, ñ t 86,43% k ho ch, tương ñương 363 tri u USD, chi m 65,03%
t ng s n ph m c a t nh ( y ban nhân dân (UBND) t nh Sóc Trăng, 2009). Năm
2007, theo th ng kê c a các huy n, t l h nuôi tôm sú có lãi ñ t kho ng 75% s
h ; s h nuôi tôm hòa v n kho ng 13%, còn l i 12% s h nuôi tôm b l v n,
do tôm ch m l n, ho c vi c nuôi tôm b thi t h i v i nhi u nguyên nhân. Toàn
t nh ñã th nuôi trên 48.641,9 ha tôm sú, tăng 2.000 ha so v i năm trư c, lư ng
tôm gi ng th nuôi 5,946 t con; trong ñó có trên 26.552 ha nuôi tôm theo mô
hình TC và BTC tăng 4.025 ha so v i năm 2006, chi m 54,59% di n tích nuôi.
Năng su t bình quân c a mô hình nuôi tôm QCCT ñ t 0,6 t n/ha; nuôi tôm TC
ñ t 3,35 t n/ha và nuôi tôm BTC ñ t 1,4 t n/ha (S Thu s n Sóc Trăng, 2007).
Bên c nh nh ng thành t u ñ t ñư c, phát tri n ngh nuôi tôm sú Sóc Trăng còn
nh ng t n t i, h n ch c n kh c ph c như phát tri n và tăng nhanh, nhưng còn
ti m n nhi u r i ro chưa b n v ng; h t ng k thu t chưa ñư c ñ u tư ñ ng b ,
tình tr ng ô nhi m môi trư ng trong các vùng nuôi chưa ñư c x lý tri t ñ ; di n
tích thi t h i trong nuôi tôm sú còn phát sinh hàng năm (UBND t nh Sóc Trăng,
2006). Mô hình nuôi tôm sú TC và BTC t nh ngày càng phát tri n và gia tăng
di n tích nhưng th c tr ng v k thu t nuôi c a ngư i dân ñang áp d ng và hi u
qu kinh t c a t ng mô hình nuôi chưa ñư c ñánh giá t ng k t ñ y ñ .

ð ñáp ng nhu c u này chúng ta c n ph i ti n hành nghiên c u “Phân tích hi u
qu kinh t và k thu t c a mô hình nuôi tôm sú (Penaeus monodon) TC và BTC
t nh Sóc Trăng” nh m ñ xu t gi i pháp qu n lý và phát tri n mô hình nuôi tôm
mang tính b n v ng; giúp nông dân n ñ nh s n xu t thông qua vi c áp d ng các
gi i pháp qu n lý và c i thi n hi u qu kinh t - k thu t c a các mô hình nuôi.

1.1 M c tiêu nghiên c u
M c tiêu chung:
Nghiên c u này nh m ñánh giá hi u qu c a mô hình nuôi tôm sú TC và BTC
t nh Sóc Trăng ñ t ñó ñưa ra các gi i pháp qu n lý và c i thi n hi u qu c a mô
hình nuôi tôm sú, góp ph n giúp nông dân n ñ nh s n xu t d a trên hi n tr ng ñã
ñư c ñánh giá.
Các m c tiêu c th g m có
(1) ðánh giá ñư c hi u qu c a mô hình nuôi tôm sú TC và BTC
Trăng.

2

t nh Sóc


(2) Phân tích và ñánh giá ñư c các y u t kinh t và k thu t nh hư ng ñ n năng
su t và chi phí trong nuôi tôm sú thương ph m.
(3) Ki m ch ng m c ñ tích lu ñ m và lân trong tôm và ao nuôi.
(4) ð xu t m t s gi i pháp ch y u ñ c i thi n hi u qu kinh t và k thu t c a
mô hình nuôi tôm sú t i ñ a bàn nghiên c u.
1.2 Gi thuy t nghiên c u
(1) Không có s khác bi t v năng su t tôm nuôi c a các mô hình do tác ñ ng c a
ngu n tôm gi ng, m t ñ th gi ng, th i gian th gi ng, th i gian thu ho ch trong
t ng mô hình nuôi. Nhưng có s khác bi t gi a hai mô hình nuôi TC và BTC.

(2) Không có s khác bi t v chi phí gi ng, th c ăn và thu c/hoá ch t ñ u tư gi a
hai mô hình nuôi tôm TC và BTC.
(3) Không có s khác bi t v t ng chi phí và l i nhu n gi a hai mô hình nuôi.
(4) Không có s khác bi t v m t ñ th gi ng, năng su t, th c ăn, thu c hóa
ch t, chi phí bi n ñ i, thu nh p và l i nhu n gi a k t qu kh o sát và th c
nghi m.
1.3 N i dung nghiên c u
- Kh o sát ñánh giá tình hình nuôi tôm sú TC và BTC Sóc Trăng thông qua các
ch tiêu kinh t - k thu t ch y u.
- B trí th c nghi m theo dõi ch tiêu môi trư ng và ki m ch ng m t s ch tiêu
kinh t - k thu t ch y u c a hai mô hình nuôi tôm sú TC và BTC t i Sóc Trăng.
- ð xu t các gi i pháp cơ b n nh m c i thi n hi u qu kinh t - k thu t c a các
mô hình này.
1.4 Gi i h n c a ph m vi nghiên c u c a ñ tài
Do ñi u ki n th c t nên ñ tài ñư c gi i h n như sau:
- T ch c ch n m u ñi u tra các vùng nuôi tr ng ñi m trong t nh.
- Ch theo dõi các ch tiêu NO2-, NO3-, TKN, TN, PO43-, TP c a môi trư ng ñ t,
nư c
- Ch ki m ch ng b ng th c nghi m ch tiêu năng su t và t ng chi phí, chi phí
bi n ñ i, thu nh p và l i nhu n.

3


Chương 2: T NG QUAN TÀI LI U
2.1. Tình hình nuôi tôm nư c m n, l

Vi t Nam

2.1.1. S phát tri n ngh nuôi tôm thương ph m

Theo Tr n Văn Như ng và ctv (2004) ngh nuôi tôm QC xu t hi n Vi t Nam
kho ng 100 năm trư c. S li u ghi chép ñư c cho th y vào th p k 1970s c mi n
B c và mi n Nam Vi t Nam ñ u t n t i hình th c nuôi tôm QC. Di n tích nuôi
tôm ðBSCL th i kì này ñ t kho ng 70.000 ha. Mi n B c, trư c năm 1975 có
15.000 ha nuôi tôm nư c l (Ling, 1973 và Rabanal, 1974 trích d n b i Tr n Văn
Như ng, 2004) .
Ngh nuôi tôm nư c l
Vi t Nam th c s phát tri n t sau năm 1987 và nuôi tôm
thương ph m phát tri n m nh vào nh ng năm ñ u th p k 90 c a th k XX (Vũ
ð Quỳnh, 1989; Ph m Khánh Ly, 1999). Các y u t quan tr ng chi ph i s phát
tri n ngành nuôi tôm th i kì này g m: vi c du nh p và c i ti n thành công công
ngh s n xu t gi ng tôm nhân t o, công ngh nuôi thương ph m, nhu c u tôm trên
th trư ng th gi i tăng cao và Chính ph th c hi n chính sách ñ i m i kinh t .
ð n gi a th p k 90 (1994-1995), phát tri n nuôi tôm có ph n ch ng l i do Vi t
Nam g p n n d ch b nh tôm nuôi ðBSCL (Tr n Văn Như ng và ctv, 2004).
Ch ng ñư ng phát tri n ti p ngh nuôi tôm ñư c ñánh d u vào năm 2000, khi
Chính ph ban hành Ngh quy t s 09/NQ-CP ngày 15/6/2000, ñã cho phép
chuy n ñ i m t ph n di n tích tr ng lúa năng su t th p, ñ t làm mu i, ñ t hoang
hoá sang nuôi tr ng thu s n. T 250.000 ha năm 2000, di n tích nuôi tôm ñã
tăng lên 478.000 ha năm 2001. Ch trong vòng 1 năm, 235.000 ha g m 232.000
ha ru ng lúa, 1.900 ha ru ng mu i và 1.200 ha di n tích ñ t hoang hoá ng p m n
ñã ñư c chuy n ñ i thành ao nuôi tôm. ð n h t năm 2003 c nư c có 530.000 ha
di n tích nuôi tôm, bao g m c ph n nuôi tôm luân canh v i tr ng lúa. Ngoài ra
có 26.000 ha trong t ng s 136.000 ha r ng ng p m n cũng ñư c ñưa vào nuôi
tôm dư i hình th c tôm r ng k t h p. Trong giai ño n này, Vi t Nam là nư c có
di n tích nuôi tôm vào lo i l n nh t trên th gi i (Tr n Văn Như ng và ctv,
2004).
S li u c a T ng C c Th ng Kê (2006) cho th y r ng: Trong nuôi tr ng thu s n
nh ng năm 2001-2005 có s chuy n ñ i m nh m v cơ c u nuôi theo xu hư ng
tăng di n tích nuôi tôm nhanh hơn so v i tăng di n tích nuôi cá. Năm 2005, di n

tích nuôi tr ng thu s n ñ t 959,9 nghìn ha, tăng 49,5% so v i năm 2000, trong

4


ñó di n tích nuôi cá tăng 5%, di n tích nuôi tôm tăng 82,8%. Vì v y, t l di n
tích nuôi tôm ñã tăng t 53,2% năm 2000 lên 64,8% năm 2005; di n tích nuôi cá
gi m t 42,9% xu ng còn 30,2%. Di n tích nư c m n, l nuôi tr ng thu s n năm
2005 ñã tăng lên ñ t 686,2 nghìn ha, chi m 71,5% t ng di n tích nuôi tr ng thu
s n (năm 2000 là 396,5 nghìn ha, chi m 61,9%). Nh v y, s n lư ng thu s n nuôi
nư c m n, l năm 2005 ñ t 574,2 nghìn t n, g p 2,6 l n năm 2000 và chi m 39,9%
s n lư ng nuôi tr ng (t tr ng năm 2000 là 36,7%).

Theo báo cáo c a BTS (2004) năm 2003 di n tích nuôi th y s n nư c l và m n
ñ t kho ng 575.137 ha, trong ñó có 546.000 ha là di n tích nuôi tôm, t ng s n
lư ng tôm nuôi x p x 200.000 t n và có kho ng 80% s n lư ng tôm ñư c nuôi
ðBSCL. Ngh nuôi tôm vì th ñã tr thành h at ñ ng quan tr ng nh t c a ngành
nuôi tr ng th y s n vùng ven bi n ðBSCL. T ñ u năm 2000, nuôi tôm c a
ðBSCL chuy n nhanh chóng t k thu t nuôi QC và QCCT sang k thu t nuôi TC
và BTC. Hơn n a, Quy t ñ nh 09/NQ-CP ngày 15/6/2000 v vi c chuy n d ch cơ
c u trong s n xu t nông nghi p ñã d n ñ n m t s chuy n d ch nhanh t ñ t tr ng
lúa sang ñ t nuôi tôm. S m r ng di n tích ñ t nuôi tôm m t cách t phát và m nh
m
Vi t Nam, ñ c bi t ðBSCL th t s ñã ñưa ñ n m t s lưu ý: ñó là s gia
tăng s d ng con gi ng, th c ăn, thu c (ñ c bi t thu c kháng sinh) và hóa ch t (ñ c
bi t hóa ch t c i t o ao, di t t p, x lý nư c,...) trong nuôi tôm. Theo T Quang
Ng c (2002), ch t lư ng con gi ng không ñ m b o ñ th nuôi, năng l c qu n lý
c a ngành th y s n còn y u kém t ng th i ñi m là nguyên nhân x y ra các v n
ñ v môi trư ng trong nuôi tôm.
Năm 2006, tôm sú ñã ñư c th nuôi m t ñ th p, công ngh x lý vi sinh b t ñ u

ñư c áp d ng m t s vùng nuôi t o môi trư ng thu n l i cho tôm sinh trư ng
nên s n ph m thu ho ch t i ña là c l n, ñư c giá, nên ngư i nuôi tôm có lãi. S n
lư ng tôm nuôi ñ t 355.000 t n, tăng 7,49% so v i năm 2005 (BTS, 2007).
Năm 2007 ngh NTTS ñã phát tri n m nh trên c ba vùng sinh thái: ng t, l ,
m n. Vi c chuy n d ch cơ c u t i nh ng vùng kinh t khó khăn, t năm 2000 ñ n
nay, các t nh ðBSCL ñã chuy n ñ i hơn 325.000 ha ñ t bưng trũng, nhi m phèn,
nhi m m n sang nuôi các lo i th y ñ c s n có giá tr xu t kh u cao như: cá tra, cá
basa, tôm càng xanh, tôm sú, nhuy n th hai m nh v cùng m t s ñ i tư ng có
giá tr khác. ð n nay di n tích NTTS toàn vùng lên hơn 750.000 ha, tăng g n g p
ñôi so v i năm 2000 và nâng s n lư ng nuôi tr ng hàng năm lên trên 1,3 tri u t n
nguyên li u (Website c a ð ng C ng s n Vi t Nam, 2008).

5


B ng 2.1: Di n tích tôm nư c m n, l nuôi toàn qu c (2000-2008)
Nă m
Ch tiêu
2000

2001

2002

2003

2004

2005


2006 2007 2008*

2007/
2000

Di n tích (nghìn ha)
T ng di n tích nuôi m n, l

397,1

502,2 556,1 612,8 642,3

661,0 683,0 711,4 713,8

1,79

Tôm nư c m n, l

324,1

454,9 509,6 574,9 598,0

528,3 612,1 633,4 629,3

1,94

T l c a di n tích tôm
m n, l so c nư c (%)

81,62


90,58 91,64 93,82 93,10

79,92 89,62 89,04 88,16

(Ngu n: T ng c c Th ng kê, 2009), (*) s li u sơ b )

Năm 2007, t ng di n tích nuôi tôm nư c m n, l c a c nư c ñ t kho ng 711.400
ha chi m 89,62% di n tích nuôi th y s n m n, l toàn qu c (711.400 ha), cao hơn
năm 2008 là 88,16%. T năm 2000 ñ n 2007, di n tích nuôi th y s n m n l tăng
t 397.100 ha lên 713.800 ha (1,79 l n), di n tích nuôi tôm nư c m n, l tăng
1,94 l n. (B ng 2.1) (T ng c c Th ng kê, 2009). Tuy nhiên, năm 2008, di n tích
nuôi tôm nư c m n, l có xu hư ng gi m so v i năm 2007.
Năm 2008, s n lư ng nuôi tôm c nư c tăng t 93.503 t n (năm 2000) lên
388.395 t n (4,15 l n), khu v c ðBSCL, s n lư ng tôm nuôi tăng t 68.995 t n
lên 307.070 t n (4,45 l n), chi m 79,07% s n lư ng tôm nuôi toàn qu c, có xu
hư ng gi m so v i năm 2007. Giai ño n 2000 -2008, các t nh có di n tích nuôi
tôm bi n có s n lư ng tôm nuôi tăng như t nh Trà Vinh ñ t 19.789 t n, tăng 8,6
l n nhưng có xu hư ng gi m so v i năm 2007; Sóc Trăng ñ t 58.790 t n, tăng 5,3
l n. Tuy nhiên, s n lư ng tôm nuôi c a t nh Cà Mau ñ t 94.291 t n, tăng 2,7 l n
nhưng chi m 31,17% s n lư ng tôm nuôi c a ðBSCL. Theo sau ñó là t nh Sóc
Trăng (20,84% c a ðBSCL) và B c Liêu (19,15% c a ðBSCL) (B ng 2.2 )
(T ng c c Th ng kê, 2009). S n lư ng tôm nuôi c a Sóc Trăng tăng so v i năm
2007 là do m r ng di n tích và tăng m c ñ TC trong nuôi tôm nư c nư c m n,
l , năng su t tôm nuôi cao hơn các t nh.
Báo cáo c a ngành th y s n các t nh ðBSCL (trích d n b i báo Nông nghi p Vi t
Nam, 2008) cho th y năm 2007, có 50 - 65% di n tích nuôi tôm có lãi, nhưng l i
nhu n thu ñư c c a nông dân không cao.

6



B ng 2.2: S n lư ng tôm nuôi c a toàn qu c và ðBSCL (2000-2008) (ðVT: t n)
T nh

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2008*

2007

2008*/
2000

Long An

595


1.725

2.202

4.264

4.072

6.014

7.190

6.968

5.720

9,6

Ti n Giang

1.174

1.405

2.576

4.322

6.297


7.998

8.273

9.381

1.0118

8,6

B n Tre

5.827

8.024 11.454 13.698 19.398

25.090 23.446

25.362

22.842

3,9

Trà Vinh

2.310

4.391


4.928

19.688 24.142

24.814

19.789

8,6

Vĩnh Long

64

71

76

52

44

47

34

27

27


0,4

ð ng Tháp

316

396

634

645

221

103

402

953

1504

4,8

5

178

305


459

651

698

815

1060

1297

259,4

1.764

4.800

18.461 22.847

28.350

28.601

16,2

17

65


4,8

An Giang
Kiên Giang
C n Thơ

9.574 12.884

6.675 10.183 15.228
67

H u Giang

78

100

75

124

206

81

24

45

34


25

27

27

Sóc Trăng

11.143 13.700 15.980 21.211 27.424

42.837 52.696

58.495

58.790

5,3

B c Liêu

0.403 28.347 37.392 55.268 68.342

63.616 58.400

64.151

63.984

6,2


Cà Mau

35.377 55.330 60.619 62.443 67.936

81.100 88.443

89.737

94.291

2,7

T ng ðBSCL 68.995 118.432 142.909 182.221 222.643 265.761 286.837 309.531 307.070

4,45

C nư c

93.503 154.911 186.216 237.880 281.816 327.194 354.514 384.519 388.359

T
l
c a
ðBSCL so
toàn
qu c
(%)

73,79


76,45

76,74

76,60

79,00

81,22

80,91

80,50

4,15

79,07

(Ngu n: T ng c c Th ng kê, 2009), (*) s li u sơ b )

Theo C c Nuôi tr ng Th y s n thu c B Nông nghi p & Phát tri n Nông thôn
(Trích d n b i Thông t n xã Vi t Nam, 2009) năm 2009, các t nh ðBSCL ñưa
di n tích nuôi tôm sú lên hơn 560.000, tăng 27.000 ha so v i năm 2008, t p trung
t i các t nh Cà Mau, B c Liêu, Sóc Trăng, Kiên Giang, Trà Vinh và B n Tre.

7


2.1.2 S phát tri n c a các mô hình nuôi tôm bi n

Theo s li u c a T ng C c Th ng Kê: Riêng ñ ng b ng sông C u Long 5 năm
qua ñã chuy n 335 nghìn ha cây tr ng hi u qu kinh t th p và ñ t hoang hoá
sang nuôi tr ng thu s n, ñưa di n tích nuôi tr ng thu s n toàn vùng năm 2005
lên 685,8 nghìn ha, trong ñó 35 nghìn ha nuôi tôm theo phương pháp công nghi p.
Các t nh có di n tích nuôi tr ng thu s n l n là Cà Mau 278,2 nghìn ha; B c Liêu
118,7 nghìn ha; Kiên Giang 90,9 nghìn ha. Di n tích chuy n ñ i sang nuôi tr ng
thu s n thư ng ñư c áp d ng v i nhi u phương th c khác nhau như: tràm-cá, lúatôm vùng ng p lũ; chuyên tôm ho c tôm-lúa vùng ng p m n ven bi n.
Năm 2005, mô hình nuôi tôm bi n ñ u tư th p như QC và QCCT chi m ưu th
88,8% (536.863 ha) t ng di n tích nuôi tôm bi n c a c nư c. ðBSCL chi m
kho ng 468.855 ha (90,9% c a khu v c này). Mô hình nuôi tôm sú ñ u tư th p
như nuôi tôm-r ng chi m 256.112 ha, trong ñó t nh Cà Mau có kho ng 200.255
ha. Tôm-lúa có kho ng 121.739 ha (Cà Mau: 35.000 ha, Kiên Giang 46.371 ha và
B c Liêu 24.823 ha).
Toàn qu c có t ng di n tích nuôi tôm TC là 7.367 ha vào năm 1999 ñ t ñ n
67.616 ha vào năm 2005, chi m 11,2% di n tích. T l di n tích nuôi tôm TC c a
các t nh Nam Trung b chi m kho ng 79,4% c a vùng này (11.432 ha nuôi TC
trong t ng s 14.391 ha di n tích nuôi tôm bi n c a vùng này) cao hơn khu v c
ðBSCL là 9,02% (48.290 ha). M c dù t l di n tích nuôi tôm bi n TC c a
ðBSCL th p hơn các vùng khác trong nư c nhưng t ng di n tích nuôi c a mô
hình này chi m 71% t ng di n tích nuôi tôm bi n TC c a c nư c (BTS, 2006). .
T l di n tích nuôi tôm bi n BTC tăng nhanh vào nh ng năm 2002-2003, sau ñó
tăng ch m. Trong k ho ch phát tri n nuôi tôm bi n, di n tích nuôi tôm BTC và
TC c a ðBSCL chi m t l trung bình 10% vào năm 2010 (BTS, 2003). Theo
th ng kê c a BTS (2006) thì năm 2005 c nư c có 535.863 ha nuôi tôm QCCT
chi m 88% di n tích nuôi tôm c nư c và 67.616 ha di n tích nuôi tôm TC/BTC.
ðBSCL có 486.855 ha di n tích nuôi tôm QCCT, chi m 91% di n tích nuôi tôm
khu v c, trong ñó tôm- r ng là 256.112 ha (Cà Mau có 200.255 ha) và tôm- lúa là
12.1793 ha.

8



×