Khóa lu n t t nghi p
L IM
1. Tính c p thi t c a
U
tài
Chúng ta ang s ng trong k nguyên thông tin v i m ng internet ã
em
n các ti n ích giúp con ng
i có th v i t i các tài nguyên thông tin
kh ng l vào b t c lúc nào mà h mu n. Trong b i c nh y, li u th vi n có
nên là m t c
o ch v i các n ph m hay không? Hay th vi n s là nơi
ti p t c hành trình h
ng
ng
n m c tiêu ti p c n và t ch c thông tin cho con
i.
N u v y, công ngh thông tin không ph i là m t
là m t
i tác, th m chí là m t
i tác chi n l
t i m c tiêu trên. Th vi n hi n
ng
i dùng tin
i th c nh tranh mà
c tin c y giúp các th vi n i
i vì th ph i tr thành hoa tiêu h
ng d n
n v i th gi i thông tin.
Nhân viên th vi n vì th th c hi n vai trò i u ph i gi a m t bên là
dòng thác thông tin t ng tr
ng nhanh chóng và m t bên là nhu c u thông tin
c a xã h i ngày càng b c thi t và kh!t khe. Ti p c n thông tin trong khu
r"ng internet, th vi n c n ph i t ch c
thông tin d# dàng
c tìm th y,
m$t khác c%ng òi h&i vi c t ch c này không h n ch s ti p c n mà càng
làm t ng ngu n tài nguyên thông tin.
Th vi n không còn là nơi ch n ơn
duy nh t m t cánh r"ng,
c cho ng
i
c l hành qua
y là c m t h th ng “lâm sinh” liên thông gi a
các th vi n, gi a các kh i tri th c.
Th vi n là nơi thông tin
c t ch c, nơi d# dàng tìm th y thông tin,
và ch có giá tr' khi có thông tin và có ng
i bi n thông tin tr nên h u ích.
( làm
i nh n th c trong ti p c n công
c i u ó, th vi n c n thay
chúng. ) n
c ta nh n th c rõ vai trò quan tr ng c a công ngh thông tin
(CNTT), ( ng và Chính ph
vi c
Tr
ng d ng CNTT. Th
ng Th H
ng
ã ban hành nhi u chính sách nh*m t ng c
t
ng Chính ph
1
ã ký Quy t
ng
'nh s
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
81/2001/Q(-TTg phê duy t Ch ơng trình hành
CT/TW c a b Chính tr' v
nghi p hóa, hi n
y m nh ng d ng CNTT trong s nghi p công
i hóa. Trong b i c nh ó công tác thông tin th vi n c%ng
ã, ang và s ti p t c có nh ng bi n
tr
ng tri n khai ch th' 58-
i sâu s!c v i s hi n h u c a môi
ng i n t+.
S phát tri n c a CNTT ã nh h
ng t i ho t
ng thông tin th
vi n. Trong b i c nh bùng n thông tin m nh m hi n nay, không m t th
vi n hay cơ quan thông tin nào có th phát tri n
c mà không ng d ng
các ti n b công ngh , $c bi t là công ngh thông tin. Xu t phát t" th c t
ó tôi ã ch n
tài: “Nghiên c u quá trình ng d ng công ngh thông
tin t i Trung tâm Thông tin Th vi n H c vi n Ngân Hàng” làm
tài
khóa lu n t t nghi p c a mình
2. M c ích nghiên c u
Thông qua vi c tìm hi u quá trình ng d ng CNTT t i Trung tâm
Thông tin Th vi n H c vi n Ngân Hàng, làm rõ nh ng m$t ã
t
c và
h n ch c a vi c ng d ng CNTT trong t"ng khâu công tác t i Trung tâm
t" ó
a ra
a các ki n ngh' nh*m nâng cao hi u qu c a ho t
ng c a
Trung tâm Thông tin Th vi n H c vi n Ngân Hàng.
3.
i tư ng và ph m vi nghiên c u
( i t
trình ho t
ng: Quá trình ng d ng công ngh thông tin trong các quy
ng thông tin th vi n t i Trung tâm Thông tin Th vi n H c
vi n Ngân Hàng.
Ph m vi nghiên c u: Trung tâm Thông tin Th vi n H c vi n Ngân
Hàng
4. Phương pháp nghiên c u
Trong quá trình nghiên c u hoàn thành khóa lu n, tôi ã s+ d ng m t
s ph ơng pháp:
Tr
ng Th H
ng
2
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
o c a ( ng và Nhà n
- Nghiên c u các tài li u ch
cv
ng
l i, chính sách phát tri n khoa h c công ngh trong công tác thông
tin th vi n
- S u t m, thu th p, nghiên c u các tài li u v công ngh thông tin
trong công tác th vi n, tham kh o m t s khóa lu n, lu n v n,
tài nghiên c u…
- Kh o sát th c t ho t
ng c a Trung tâm
- Ph ơng pháp quan sát, i u tra, trao
i, ph&ng v n, phân tích,
t ng h p, th ng kê
5. Tình hình nghiên c u theo hư ng
tài
Hi n nay các trung tâm thông tin th vi n ang t"ng b
hóa, nhi u trung tâm thông tin, th vi n các tr
áp d ng t
ng
c hi n
i
i h c ang t"ng b
c
ng hóa vào các quy trình x+ lý thông tin nên v n
nghiên c u
quá trình ng d ng công ngh thông tin vào các th vi n c%ng
c r t nhi u
ng
i quan tâm. ( tài nghiên c u quá trình ng d ng công ngh thông tin
t i m t trung tâm thông tin th vi n ã
c nhi u tác gi nghiên c u. D
i
ây là m t s công trình tiêu bi u:
- (, Ti n V
ng (2006) -ng d ng công ngh thông tin trong ho t
ng thông tin – th vi n Tr
ng ( i h c Giao thông V n t i
(lu n v n th c s.)
- D ơng H (i p (2007) -ng d ng công ngh thông tin t i Vi n
Kinh t Vi t Nam (lu n v n th c s.)
- Ph m Th' Mai (2009), Nghiên c u phát tri n th vi n i n t+
trong các tr
ng
i h c trên 'a bàn Hà N i hi n nay, Lu n v n
th c s/.
- Các công trình trên
liên quan
Tr
ng Th H
ng
c pt im ts v n
nh các khái ni m
n tài li u i n t+, tài li u s , th vi n i n t+, các y u
3
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
t c u thành th vi n i n t+, vai trò c a th vi n i n t+, ng
d ng công ngh thông tin trong th vi n.
- Ngoài ra có m t s công trình ã
c p t i vi c ng d ng các h
qu n tr' th vi n tích h p Libol, IliB trong ho t
vi n
ng c a các th
ih c
Tuy nhiên, trong các công trình nêu trên không có công trình nào
nghiên c u tr c ti p m t cách toàn di n, h th ng v n
ng d ng công
ngh thông tin t i Trung tâm Thông tin Th vi n H c vi n Ngân Hàng. Do
tài này v n còn khá m i nên tôi ã l a ch n
tài “Nghiên c u quá trình
ng d ng công ngh thông tin t i Trung tâm Thông tin – Th vi n H c
vi n Ngân Hàng”.
6.
óng góp v lý lu n và th c ti n c a khóa lu n
V m$t lý lu n: Nghiên c u nh*m óng góp vào quá trình ng d ng
công ngh thông tin t i các cơ quan thông tin th vi n nói chung.
V m$t th c ti#n: Khóa lu n nghiên c u quá trình ng d ng công ngh
thông tin t i Trung tâm Thông tin – Th vi n H c vi n Ngân hàng. ( ng
th i
a ra m t s
ánh, giá nh n xét và giái pháp nh*m giúp Trung tâm có
th hoàn thi n và nâng cao hi u qu ho t
ng ph c v ng
i dùng tin c a
mình.
7. B c c bài khóa lu n
Ngoài danh m c vi t t!t, m c l c, m
u, k t lu n, tài li u tham
kh o. N i dung khóa lu n g m 3 ch ơng:
Ch
ng 1: M t s v n
Ch
ng 2:
chung lý lu n v công ngh thông thông tin
ng d ng công ngh thông tin t i Trung tâm Thông tin
Th vi n H c vi n Ngân hàng
Ch
ng 3: Các gi i pháp hoàn thi n ng d ng công ngh thông tin
c a Trung tâm Thông tin Th vi n H c vi n Ngân hàng
Tr
ng Th H
ng
4
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
Trong quá trình th c hi n khóa lu n, v i th i gian và trình
khóa lu n còn nhi u thi u sót và h n ch , tôi r t mong nh n
có h n,
cs
óng
góp ý ki n c a th y cô và các b n.
M t l n n a tôi xin chân thành c m ơn s giúp 0 c a các th y cô
Khoa Thông tin – Th vi n, Tr
ng ( i h c Khoa h c Xã h i và Nhân v n
Hà N i, s t n tình ch b o c a Ban giám
c và các cán b t i Trung tâm
Thông tin – Th vi n H c vi n Ngân hàng $c bi t là bà Nguy#n Th' Ng c –
Phó Giám
c Trung tâm. Tôi xin g+i l i c m ơn t i th y giáo T.S Nguy#n
Vi t Ngh/a, ng
i ã t n tình tr c ti p h
ng d n và ch b o tôi hoàn thành
khóa lu n này.
Tr
ng Th H
ng
5
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
CH ƠNG 1.
M TS
V N
CHUNG LÝ LU N V
CÔNG NGH THÔNG TIN
1.1. M t s khái ni m cơ b n
1.1.1. Khái ni m công ngh thông tin
Công ngh thông tin (CNTT): (Ti ng Anh: Information Technology,
vi t t!t là IT) là ngành s+ d ng máy tính và ph n m m máy tính
chuy n
i, l u tr , b o v , x+ lý, truy n và thu th p thông tin.
) Vi t Nam thì khái ni m CNTT
c hi u và 'nh ngh/a trong Ngh'
'nh c a Chính ph s 49/CP ký ngày 04/08/1993 v phát tri n CNTT nh
sau: “Công ngh thông tin là t p h p các ph ơng pháp khoa h c, các ph ơng
ti n và công c k/ thu t hi n
i - ch y u là k/ thu t máy tính và vi#n thông
- nh*m t ch c khai thác và s+ d ng có hi u qu các ngu n tài nguyên thông
tin r t phong phú và ti m n ng trong m i l/nh v c ho t
ng c a con ng
i
và xã h i”.
1.1.2. Khái ni m ph n c ng
Ph n c ng, còn g i là c ơng li u (Ti ng Anh: hardware), là các cơ
ph n (v t lý) c th c a máy tính hay h th ng máy tính nh là màn hình,
chu t, bàn phím, máy in, máy quét, v& máy tính, b ngu n, b vi x+ lý CPU,
b m ch ch , các lo i dây n i, loa,
m m,
c ng,
CD-ROM,
ghi, card m ng,... Hay nói khác i ph n c ng là các thi t b' v t lý
cho máy tính hay h th ng máy tính ho t
ng bình th
DVD,
mb o
ng.
1.1.3. Khái ni m ph n m m
Ph n m m (ti ng Vi t còn
là m t t p h p nh ng câu l nh
c g i là nhu li u; ti ng Anh: software)
c vi t b*ng m t ho$c nhi u ngôn ng l p
trình theo m t tr t t xác 'nh nh*m t
ng th c hi n m t s ch c n ng
ho$c gi i quy t m t bài toán nào ó.
Tr
ng Th H
ng
6
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
1.1.4. Các b ph n c u thành c a công ngh thông tin
CNTT bao g m t t c nh ng b ph n liên quan
c ng, ph n m m), các thi t b' i n t+,
ng
n máy tính (ph n
ng truy n d li u,… giúp con
i th c hi n công vi c l u tr , truy n t i và x+ lý thông tin m t cách
nhanh chóng và hi u qu . Nói m t cách hình th c, ta có th xem công ngh
thông tin g m các b ph n c u thành nh sau:
- Ph n c ng
- Ph n m m
- Công ngh t ch c, x+ lý, l u tr , truy n t i thông tin
1.2. Vai trò c a công ngh thông tin trong ho t
Trong th i
tin ã tác
ng thông tin thư vi n
i ngày nay, s phát tri n bùng n c a công ngh thông
ng l n
n cu c s ng c%ng nh s phát tri n c a xã h i. Nh n
th c rõ t m quan tr ng c a c a công ngh thông tin
tn
i v i s phát tri n c a
c B Chính tr' ã ban hành ch th' s 58-CT/TƯ v “
ngh thông tin ph c v s nghi p công nghi p hóa, hi n
y m nh công
i hóa”. Ch th'
58 kh2ng 'nh “ ng d ng và phát tri n công ngh thông tin là m t nhi m v
u tiên trong chi n l
i t t ón
c phát tri n kinh t - xã h i, là ph
ng ti n ch l c
u, rút ng n kho ng cách phát tri n so v i các n
c i tr
c”.
Công ngh thông tin ang thay th d n các ph ơng ti n th công, m i
lo i hình t" qu n tr' m t b máy
cá nhân… c%ng ang t"ng b
c
n cách th c ti p nh n ki n th c c a m,i
c s hóa. Trong b i c nh ó, công tác
thông tin - th vi n c%ng ã, ang và s ti p t c có nh ng bi n
i sâu s!c
v i s hi n h u c a công ngh thông tin. Áp d ng công ngh thôngtin vào
các công o n x+ lý tài li u, ph c v ng
t+ ã tr thành xu h
i dùng tin, xây d ng th vi n i n
ng phát tri n c a ho t
ng thông tin - th vi n toàn
c u. Th vi n i n t+ ã giúp cho các th vi n tri n khai ph c v v
kh&i khuôn viên c a mình, các gi i h n v h n ch ng
th i gian ph c v , h n ch tài li u ph c v
Tr
ng Th H
ng
7
ã
cv
t ra
i s+ d ng, h n ch
t qua. B t c ng
K52 Thông tin – Th vi n
i
Khóa lu n t t nghi p
dùng tin nào, dù
b t c nơi âu, t i b t k3 th i i m nào
u có th
c
ph c v thông tin n u truy c p vào m t th vi n thông qua m ng máy tính.
-ng d ng CNTT trong ho t
ng thông tin th vi n là quá trình c i bi n quy
trình công ngh t ch c, x+ lý thông tin, tìm ki m thông tin và ph c v
ng
i dùng tin trên cơ s s+ d ng các ph ơng ti n công c tin h c và các
ph ơng ti n CNTT m i. Nói cách khác là s+ d ng k t qu c a tin h c và
vi#n thông vào ho t
ng thông tin th vi n.
Trong các cơ quan thông tin – th vi n trên th gi i c%ng nh
Nam vi c ng d ng CNTT ã tr thành ph bi n và ang
t c
r t nhanh. Tr c ti p hay gián ti p, các ho t
th vi n ngày nay
Vi t
c tri n khai v i
ng và d'ch v thông tin
u d a trên s h, tr c a máy tính i n t+. Chúng ta
không th hình dung
c, n u không có máy tính i n t+, n u không có
m ng internet, intranet các th vi n, các trung tâm thông tin làm th nào có
th cung c p k'p th i cho ng
thông tin có ch t l
i dùng tin c a mình các s n ph m và d'ch v
ng. Chúng ta c%ng không th hình dung
c n u không
có các h qu n tr' th vi n tích h p, không có các ph n m m chuyên d ng
qu n lý tài li u, các th vi n làm th nào có th qu n lý
kh ng l và v n ang không ng"ng gia t ng v i t c
th y
c m t v n tài li u
chóng m$t. Nói v y
c vai trò $c bi t quan tr ng c a công ngh thông tin và $c bi t
là các ph n m m tích h p ang phát tri n trong nh ng n m g n ây, giúp t
ng hóa các ho t
ng trong th vi n, nâng cao hi u qu và ch t l
ng ho t
ng c a các th vi n.
Vi c ng d ng CNTT trong ho t
ý ngh/a quan tr ng
ng thông tin th vi n có vai trò và
i v i các cơ quan thông tin - th vi n và v i c ng
i
s+ d ng. CNTT giúp cán b th vi n có th ch n l c thông tin h u ích, x+ lý
t
ng công tác nghi p v , giúp ng
i s+ d ng có th khai thác và tìm ki m
thông tin m t cách nhanh chóng và hi u qu . ( ng th i các cơ quan thông
tin – th vi n có th chia s4 ngu n l c thông tin nh*m nâng cao ch t l
Tr
ng Th H
ng
8
ng
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
ph c v b n
c và m r ng kh n ng cung c p d'ch v cho b n
c. Vì v y
có th nói, CNTT có nh ng vai trò quan tr ng sau ây:
i v i các c quan thông tin – th vi n:
- T ch c qu n lý tài li u, qu n lý b n
b n
c, th ng kê s l
ng
c, nâng cao n ng l c ph c v và tìm ki m thông tin trong kho tài li u
m t cách h p lý nhanh chóng và chính xác.
- Th c hi n công tác b sung h p lý và có hi u qu cao. Các
trung tâm có th d a vào các CSDL c a các nhà xu t b n, các vi n nghiên
c u, các cơ quan thông tin th vi n,… cùng v i các thông tin v tài li u
ti n hành b sung m t cách h p lý, nhanh chóng và h u ích.
- CNTT giúp cho vi c x+ lý tài li u, trao
i thông tin m t cách
nhanh chóng và hi u qu .
- Thông qua m ng Internet các trung tâm thông tin – th vi n có
th nh n CSDL toàn v n c a các tài li u i n t+ m t cách nhanh chóng t"
các cơ quan khác trong n
c và trên th gi i.
- T ch c chia s4 thông tin v i các th vi n khác nh trao
i
các bi u ghi nh ng tài li u trùng v i các th vi n khác, nh*m gi m chi phí
x+ lý tài li u th m c tài li u. T ch c nhanh chóng vi c m
t o kh n ng
n liên th vi n
các th vi n liên k t v i nhau cùng xây d ng các ngu n l c
chung.
- Ph c v b n
c m t cách nhanh chóng và hi u qu thông qua
máy tính, các thi t b' i n t+ và ph n m m tích h p.
i v i ng
i dùng tin t i th vi n
- Giúp cho ng
i dùng tin tìm tin
c m t cách nhanh chóng,
chính xác nh ng thông tin mình c n t" các ngu n khác nhau. V i vi c s+
d ng các t" khóa k t h p trong h th ng tra c u tìm tin t
i dùng tin ti n hành nhi u phép tìm t" ơn gi n
tính giúp ng
th&a mãn
Tr
ng trên máy
n ph c t p
c các nhu c u a d ng v thông tin mình c n.
ng Th H
ng
9
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
- CNTT phát tri n ã t o ra nhi u s n ph m. Và vi c ng d ng
CNTT ã giúp cho ng
i dùng tin có i u ki n ti p c n v i nhi u lo i hình
nh CSDL toàn v n trên CD-ROM, CSDL tr c tuy n, e-book,… giúp ng
s+ d ng nhanh chóng
i
c ti p c n v i các tri th c m i, m r ng s ti p thu
tri th c c a nhân lo i.
i v i cán b th vi n
- Giúp cán b th vi n tìm
c nh ng tài li u b n
cc nm t
cách nhanh chóng và chính xác làm gi m th i gian ph c v c a cán b th
vi n và ti t ki m th i gian ch
i c a ng
i dùng tin, ng
i dùng tin
c
ph c v m t cách nhanh chóng và chính xác hơn.
1.3. Vài nét v
ng d ng công ngh thông tin trong công tác thông tin
thư vi n trên th gi i và t i Vi t Nam
Trên th gi i
-ng d ng CNTT vào ho t
ng thông tin th vi n b!t
hi n vào nh ng n m 50 c a th k XX. M i
sách, t o ra m c l c t
ng
u ch là
u
c th c
qu n lý m c l c
tra tìm tài li u, qu n lý công tác b sung,
qu n lý tài chính, t o l p CSDL th m c c a th vi n. Ti p ó là t p trung
vào vi c l u tr , tìm ki m thông tin và t o l p ra các s n ph m thông tin th
m c. Sau ó m d n ra các ho t
ng k. thu t khác, ho t
ng qu n lý và
l u thông tài li u c%ng nh t ch c các s n ph m và d'ch v thông tin.
Nh ng thu t ng c a th i
i k. thu t s nh là: “c ng giao ti p i n
t+”, “d'ch v ch d n o”, “siêu d li u”,… ã d n tr thành quen thu c v i
c ng
ng cán b thông tin th vi n. Ngày nay có l khó hình dung ho t
ng thông tin th vi n tách r i vi c s+ d ng máy tính i n t+, k t n i m ng,
truy c p Internet, khai thác CSDL tr c tuy n và t p chí i n t+. Internet ã,
ang và ngày càng thâm nh p sâu vào ho t
ng thông tin th vi n, giúp cho
các th vi n riêng bi t k t n i v i nhau, khai thác l n ngu n thông tin c a
nhau, nó tr thành công c không th thi u
Tr
ng Th H
ng
10
i v i công tác này.
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
S phát tri n m nh m c a CNTT và vi#n thông ã d n
n s xu t
hi n th vi n i n t+ (Electronic library), th vi n s (Digital library), th
vi n o (V tual library) và th vi n a ph ơng ti n (Multimedia library),…
(ó có th coi là thành t u trong vi c ng d ng CNTT trong ho t
ng thông
tin th vi n.
) Vi t Nam
( u nh ng n m 80 các th vi n Vi t Nam ã b!t
u ng d ng CNTT
vào công tác th vi n, ch y u là s+ d ng các ch ơng trình s5n có
l p các
cơ s d li u th m c qu n lý v n tài li u nh các ch ơng trình CDS/ISIS
ho$c WINISIS.
( u nh ng n m 90 ã xu t hi n các m ng c c b (LAN) trong các
th vi n. Tuy nhiên, công tác ng d ng tin h c trong ho t
vi n m i ch
vi n
c ti n hành tri n khai
ng thông tin th
m t s Trung tâm Thông tin – Th
u ngành các Trung tâm khoa h c l n nh Th vi n Qu c gia Vi t
Nam, C c Thông tin khoa h c và công ngh Qu c gia,...
Trong nh ng n m
u th k XXI, vi c ng d ng CNTT trong các cơ
quan thông tin – th vi n
c ti n hành r ng rãi trong các th vi n l n, nh t
là các th vi n hay cơ quan thông tin c p qu c gia, c p b , các th vi n
i
h c l n, hình thành nên nhi u trung tâm h c li u l n.
Tuy nhiên, vi c ng d ng CNTT ch a
c ti n hành
ng b . Các
th vi n ch a có s ph i h p trong x+ lý tài li u, t o l p các CSDL, m,i th
vi n t xây d ng CSDL cho mình ch a tuân theo chu n nh t 'nh, không có
s trao
i, k t n i gi a các th vi n d n
c a cán b th vi n, lãng phí ti n c a Nhà n
Tr
ng Th H
ng
11
n vi c t n th i gian và công s c
c, thi t cho ng
i dùng tin.
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
CH ƠNG 2.
!NG D"NG CÔNG NGH THÔNG TIN T#I
TRUNG TÂM THÔNG TIN – TH
VI N
H$C VI N NGÂN HÀNG
2.1. Gi i thi u v Trung tâm Thông tin – Thư vi n H%c vi n Ngân hàng
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Trung tâm Thông tin
Th vi n H c vi n Ngân hàng
H c vi n Ngân hàng là Trung tâm ào t o và nghiên c u v l/nh v c
ngân hàng c a c n
c mà ti n thân là tr
ng Cao c p Nghi p v Ngân
hàng. S hình thành và phát tri n c a Trung Tâm – Thông tin Th vi n c%ng
g!n li n v i s phát tri n c a h c vi n.
Ho t
ng th
:;9nh l p Tr
vi n
ã
c b!t
u ngay t"6 nh ng 789y m i6
ng Cao c p Nghi p < 6 Ngân ;9ng tuy v i quy mô còn
r t 7;&6=>. N8?9i vi c @; c < 6=Ao <96:9i li u tham B; o, th i gian này
Th vi n CDn kiêm C 6 vi c EF n GH6 kho 8IAo :JKnh, t 6 ch c cho m
8IAo :JKnh
ng
n
i v i ; c viên CAc B;?A6 9o : o; biên ch 6th vi n C; 6CL61
i, sinh ;? t CMng @;Dng NIAo < .
N m 1985, Tr
ng Cao c p Nghi p v
Ngân hàng thành l p
phòng Nghiên c u khoa h c và b ph n Th vi n, theo quy t 'nh c a
Ban giám hi u nhà tr
ng, ã
c chuy n t" phòng Giáo v v phòng
Nghiên c u khoa h c v i biên ch 3 ng
i. Công tác ch y u v n là
ph c v sách báo tham kh o cho cán b , h c sinh. Vi c cho m
trình
i v i h c sinh do phòng Giáo v
N m 1992, Ngân ;9ng Nhà n
Ti n t 6-6PQn R ng v i Tr
n giáo
m nh n.
c ra quy t
'nh OAt nh p Vi n
ng Cao c p Nghi p < 6Ngân ;9ng
6:;9nh
l p Trung tâm (9o : o <96 Nghiên c u khoa ; c Ngân ;9ng. Vi n
Nghiên c u Ti n t 6 -6 PQn R ng Ngân ;9ng
c
i tên :;9nh Vi n
Khoa ; c Ngân ;9ng, G96 m t b 6 ph n trong H i s 6 C;Qnh C a Trung
Tr
ng Th H
ng
12
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
tâm 9o : o. STc 79y b 6ph n th vi n C a Tr
Ngân ;9ng
c OAt nh p v i @;Dng T
R ng Ngân ;9ng
ng Cao c p Nghi p < 6
li u C a Vi n Ti n t 6 -6 PQn
hình :;9nh nên U;Dng T li u - biên R'ch (thu c
Vi n Khoa ; c Ngân ;9ng).
N m 1996, th c hi n ch th' c a Th ng
c Ngân hàng Nhà n
c
Vi t Nam v vi c nâng c p và nâng t m th vi n c a Trung tâm t ơng
x ng v i yêu c u ào t o và nghiên c u khoa h c, ph c v yêu c u
ào t o cán b có trình
giai o n
i m i ho t
sau và trên
i h c ngành ngân hàng trong
ng ngân hàng phù h p v i cơ ch th' tr
T"6 :;Ang 2/1998, sau khi H c vi n Ngân hàng
@;Dng T li u - Biên R'ch
c
ng.
c thành l p,
i tên G96U;Dng T li u - Th vi n <96
Xu t = n -6G96 m t ơn v' tr c thu c Vi n Nghiên c u Khoa ; c Ngân
;9ng (tr
c ây G96Vi n Khoa ; c Ngân ;9ng).
'nh h
Trên cơ s
ng phát tri n c a H c vi n v lâu dài, h c
t p kinh nghi m c a các tr
không ng"ng
y m nh ho t
ng
i h c khác trong n
c, v i m c ích
ng thông tin - t li u - th vi n ph c v
công tác h c t p, gi ng d y và NCKH, t"6:;Ang 3/2004 @;Dng T li u
- Th vi n <96 Xu t = n thu c Vi n Nghiên c u Khoa ; c Ngân ;9ng
V6
c NIAm
c H c vi n chuy n :;9nh Trung tâm Thông Tin - Th
Vi n thu c H c vi n.
( n nay, ;? t
ng thông tin - t li u <96th vi n C a Trung tâm
v 6cơ = n V6;?9n :;9nh nhi m < 6C; 6 y u
c giao <96CL6 Lng 8Lp
Ang k 6 <9o :;9nh :Qch 9o : o chung C a W c vi n. Trung tâm V6 <96
ang d n tr 6:;9nh nơi cung c p thông tin, ki n th c b 6sung cho CAn
b 6 8I ng viên <96 sinh viên, : o nên nh ng ti n
6 thi t th c cho vi c
R y t t, ; c t t. T" n m h c 2008, H c vi n th c hi n ào t o theo h
th ng tín ch , Th vi n ã tr thành gi ng
Tr
ng Th H
ng
13
ng th 2 c a ng
i h c,
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
nhu c u m r ng phòng
c, t o thêm hình th c ph c v , s n ph m và
d'ch v m i ã ngày càng c n thi t.
2.1.2. Ch c n ng, nhi m v c a Trung tâm Thông Tin - Th Vi n
H c vi n Ngân Hàng
C%ng gi ng nh các trung tâm thông tin – th vi n
i h c khác,
Trung tâm TT –TV HVNH là ơn v' s nghi p có ch c n ng là nơi cung c p
thông tin, tài li u cho cán b gi ng viên và h c sinh c a H c vi n Ngân
hàng, ph c v ho t
ng gi ng d y, h c t p, ào t o, nghiên c u khoa h c,
tri n khai ng d ng ti n b khoa h c, công ngh và qu n lý c a H c vi n
thông qua vi c s+ d ng, khai thác các lo i hình tài li u trong th vi n và các
ngu n tin khác.
Trung tâm Thông tin – Th vi n H c vi n Ngân Hàng có nhi m
v :
- Tham m u giúp Giám
ho t
c H c vi n xây d ng quy ho ch, k ho ch
ng dài h n và ng!n h n c a th vi n; t ch c i u ph i toàn b h
th ng thông tin, th vi n trong H c vi n.
- B sung, phát tri n ngu n thông tin trong n
c và n
c ngoài áp
ng nhu c u gi ng d y, h c t p, nghiên c u khoa h c và chuy n giao công
ngh c a H c vi n; Thu nh n các tài li u do H c vi n xu t b n, các công
trình nghiên c u khoa h c ã
c nghi m thu, tài li u h i th o, khoá lu n,
lu n v n th c s., lu n án ti n s. c a cán b , gi ng viên, sinh viên, h c viên,
ch ơng trình ào t o, giáo trình, các n ph m tài tr , bi u t$ng, tài li u trao
i gi a các th vi n.
- T ch c x+ lý, s!p x p, l u tr , b o qu n các lo i tài li u; Xây d ng
h th ng tra c u thích h p, thi t l p m ng l
tin t
Tr
i truy c p và tìm ki m thông
ng hoá; Xây d ng cơ s d li u.
ng Th H
ng
14
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
- T ch c ph c v , h
ng d n ng
i
c khai thác, tìm ki m, s+ d ng
hi u qu ngu n tài li u và các s n ph m d'ch v thông tin – th vi n thông
qua các hình th c ph c v c a th vi n phù h p v i quy 'nh chung.
- Xây d ng quy ho ch, k ho ch, t ch c b i d 0ng chuyên môn,
nghi p v , ngo i ng , tin h c cho cán b th vi n
l c có ch t l
phát tri n ngu n nhân
ng nh*m nâng cao hi u qu công tác.
- Qu n lý cán b , tài s n theo s phân c p c a Giám
c H c vi n; b o
qu n, ki m kê 'nh k3 v n tài li u, cơ s v t ch t k. thu t và tài s n khác
c a Trung tâm Thông tin - Th vi n; ti n hành thanh l c ra kh&i kho các tài
li u l c h u, h nát theo quy 'nh c a H c vi n và c a Nhà n
c.
- Tham gia các h i ngh nghi p, các h i ngh', h i th o khoa h c v
thông tin th vi n trong n
t ch c cá nhân trong n
c và qu c t ; Liên k t h p tác v i các th vi n,
c và n
c ngoài v ti p nh n tài tr , vi n tr , trao
i ngu n l c thông tin, kinh nghi m chuyên môn, tham gia các m ng thông
tin phù h p v i quy 'nh c a H c vi n và pháp lu t.
ng d'ch v có thu phù h p v i quy 'nh c a pháp
- T ch c các ho t
lu t và ch c n ng nhi m v
- Th c hi n ch
c giao.
báo cáo theo quy 'nh.
- Th c hi n các nhi m v khác do Giám
2.1.3. C c u t ch c,
c H c vi n giao.
i ng cán b c a Trung tâm Thông tin Th vi n
H c vi n Ngân Hàng
• C c u t ch c:
Trung tâm có cơ c u t ch c hành chính ch$t ch và khoa h c bao
g m: t b sung và biên m c, t nghi p v và t s n ph m và d'ch v thông
tin, d
i s ch
o c a lãnh
ph i h p ho t
ng.
Tr
ng
ng Th H
o Trung tâm theo nguyên t!c th ng nh t và
15
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
- Ban giám
trách nhiêm tr
Phó giám
c: g m có 1 giám
c Hi u tr
c và 1 phó giám
ng và i u hành m i ho t
c tr c ti p ôn
c truy n t i các ho t
c. Giám
c ch'u
ng c a Trung tâm.
ng v i cán b c a
Trung tâm.
- T x+ lý nghi p v : có 3 cán b có trình
chuyên th c hi n các ho t
chuyên môn nghi p v
ng b sung các lo i tài li u phù h p v i nhu c u
nghiên c u, gi ng d y và h c t p c a ng
i dùng tin và ti n hành x+ lý tài
li u.
- T ph c v b n
c: có 9 cán b th vi n có nhi m v gi i thi u
ngu n tài li u và ph c v ng
trách nhi m ph c v g+i
i dùng tin. Ngoài ra còn có 2 cán b ch'u
, qu n lý sinh viên ra vào Trung tâm.
BAN GIÁM
T x+ lý nghi p v
B
ph n
b
sung
B
ph n
biên
m c
S
C
T ph c v
Phòng
c
m
t ng 2
Phòng
c
m
giáo
trình
T s n ph m và d'ch v thông tin
Phòng
c
m
t ng 4
Phòng
c
báo,
t p chí
t ng 5
Phòng c
KL, LV,
(TNC, tài
li u ngo i
v n,…
c c u t ch c c a Trung tâm Thông tin – Th vi n
H c vi n Ngân hàng
Tr
ng Th H
ng
16
K52 Thông tin – Th vi n
Phòng
Internet
và tài
li u
i n t+
Khóa lu n t t nghi p
i ng cán b :
•
Trung tâm Thông tin – Th vi n H c vi n Ngân hàng hi n có t ng s 17 cán
b (2 nam và 15 n ) trong ó có: 02 th c s/ chuyên nghành thông tin th
vi n; 01 th c s/ chuyên nghành toán tin h c; 10 c+ nhân chuyên nghành
thông tin th vi n (có 04 cán b
ang h c ti p cao h c); 02 c+ nhân các
ngành khác; 2 cán b trung c p. ( tu i c a các cán b th vi n còn khá tr4
(trên 80% cán b th vi n có
tu i 25 – 35) có trình
chuyên môn nghi p
v v ng vàng, có s5n n ng l c, luôn s5n sang ti p thu cái m i và là
ng l c
l n trong xu th h i nh p và phát tri n.
2.1.3. Ng
i dùng tin c a Trung tâm Thông tin Th vi n H c vi n
Ngân Hàng
( it
ng ng
i dùng tin c a Trung tâm t ơng
nhi u c p khác nhau. Có th chia ng
i a d ng v trình
i dùng tin c a Trung tâm thành
nh ng nhóm cơ b n sau:
- Nhóm cán b qu n lý: bao g m ban giám hi u, các cán b lãnh
c a ( ng và Nhà n
c, các tr
ng phó khoa, b môn, các phòng ban ch c
n ng, các t ch c, … tr c thu c H c vi n. Tuy s l
$c bi t quan tr ng vì h c v"a là ng
ng không l n nh ng
i dùng tin, v"a là ch th thông tin. H
v"a th c hi n ch c n ng qu n lý giáo d c ào t o, v"a là ng
các chi n l
o
i xây d ng
c phát tri n c a H c vi n.
- Nhóm cán b nghiên c u, gi ng d y: H c vi n có kho ng 100 cán b
gi ng d y. H có trình
cao, có h c hàm h c v', tham gia tr c ti p công tác
gi ng d y và nghiên c u khoa h c theo t"ng chuyên ngành.
- Nhóm sinh viên và h c viên cao h c, nghiên c u sinh: (ây là nhóm
ng
i dùng tin ông
o nh t, là nh ng ng
i ang theo h c các ch ơng
trình ào t o theo các chuyên ngành khác nhau c a H c vi n (v i s l
kho ng 15000 sinh viên và 250 h c viên sau
Tr
ng Th H
ng
17
ng
i h c) h tham gia nghiên c u
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
khoa h c hàng n m chính h c%ng là nh ng ng
i t o ra ngu n tài li u n i
sinh cho th vi n.
2.1.5. Ngu n l c thông tin c a Trung tâm Thông tin – Th vi n H c vi n
Ngân Hàng
Trung tâm Thông tin – Th vi n H c vi n Ngân hàng v i có v n tài
li u khá phong phú, c th :
- Sách: hi n t i Trung tâm có kho ng 6051 tên sách ch y u là các lo i
giáo trình, sách tham kh o ti ng Vi t. V n i dung kho sách c a Trung tâm
ch y u là các tài li u kinh t , chính tr', ti n t , ngân hàng, v n hoá, xã h i…
Ngoài s sách ti ng Vi t, Trung tâm có kho ng 286 tên sách ngo i v n,
sách t p có 4 b , sách b có 2 b .
- Xn ph m 'nh k3 : có 102
u tài li u trong ó có 55 lo i báo và 42 lo i
t p chí còn l i là các n ph m khác v i n i dung t ơng
i phong phú và a
d ng.
- Ngu n tài li u n i sinh:
c a nhà tr
ng, ph n ánh
t u khoa h c c%ng nh
c t o ra trong quá trình ho t
ng ào t o
y
có h th ng, ti m n ng, th m nh, các thành
'nh h
ng phát tri n c a H c vi n. (ây là ngu n
thông tin h u ích ph c v h c t p, gi ng d y nghiên c u khoa h c c a cán
b , gi ng viên, h c vi n và sinh viên g m có: 100 lu n án ti n s/, 963 lu n
v n th c s/, 2268 khóa lu n t t nghi p, 327 k y u khoa h c và
tài nghiên
c u khoa h c.
T" cu i n m 2009 Trung tâm c%ng m i b!t
CD
n
u tháng 9 n m 2010 Trung tâm b!t
cho
n nay Trung tâm ã s hoá
u ti n hành làm /a
u ti n hành s hoá tài li u và
c: 26 lu n án, 76
tài nghiên c u
khoa h c, 50 lu n v n, 21 khoá lu n.
Tr
ng Th H
ng
18
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
Trung tâm c%ng ã r t chú ý
on-line. Trung tâm ã ch
n
n ngu n thông tin i n t+, các CSDL
ng liên h v i các Nhà xu t b n trong và ngoài
xin cung c p mi#n phí m t s tài li u. ($c bi t trong n m 2007,
c
2008 và 2010, Trung tâm ã liên h và
c Nhà xu t b n Emeral (Anh) cho
phép cán b , giáo viên và sinh viên H c vi n truy c p mi#n phí
khai thác
các CSDL i n t+ on-line v l/nh v c kinh t , tài chính - ngân hàng, giúp ti t
ki m
c 1 kho n kinh phí không nh& (kho ng 1400 USD/tháng) cho H c
vi n.
T"
u tháng 4 /2008, Trung tâm ã ti p nh n và
a vào khai thác 1
CSDL sách i n t+ m i E-Brary v i th i h n truy c p 3 n m (4/2008 –
4/2011). (ây là m t CSDL sách i n t+ toàn v n v i hơn 40.000
thu c l/nh v c tài chính - ngân hàng và qu n tr' - kinh doanh
hơn 170 Nhà xu t b n danh ti ng và tr
kinh phí
ng
u sách
c t p h p t"
i h c l n trên th gi i. T ng
mua quy n truy c p và s+ d ng CSDL này kho ng 13.000
USD/n m.
Toàn b s tài li u có trong Th vi n ã biên m c các chu n nghi p
v hi n
i (Khung phân lo i DDC, kh m u MARC 21, qui t!c biên m c
Anh - M.), giúp hình thành các phòng
c t ch n
t o t i a kh n ng
ti p c n ngu n thông tin - t li u cho b n
c, t o kh n ng trao
i và liên
thông d li u gi a các th vi n c a các tr
ng
i h c và các th vi n khác
Trung tâm ã và ang xây d ng CSDL
hình thành ngu n d li u
trong toàn qu c.
i n t+, giúp ng
i dùng tin (NDT) có th truy c p và tìm ki m thông tin t"
xa.
Tr
ng Th H
ng
19
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
2.1.6. Gi i thi u v c s v t ch t - k thu t c a Trung tâm Thông tin –
Th vi n H c vi n Ngân Hàng
K t" tháng 9 n m 2006, Tr s Trung tâm Thông tin – Th vi n H c
vi n Ngân hàng là m t khu riêng bi t v i ngôi nhà 7 t ng có t ng di n tích
s+ d ng trên 1600 m2,
(NDT) và các ho t
c trang b'
ng b
ph c v cho ng
i dùng tin
ng nghi p v .
- H th ng máy tính cho sinh viên truy c p Internet: 37 máy trong ó
có 36 máy cho sinh viên s+ d ng và 01 máy dành cho vi c qu n lý
- Phòng máy tính cho giáo viên truy c p Internet: 12 máy
- H th ng máy tính tra c u: 06 máy
- H th ng máy tính dùng cho các b ph n nghi p v : 08 máy
T t c các máy tính này
u
c n i m ng v i máy ch c a H c
vi n. Các phòng làm vi c và phòng máy tính
tín hi u Wirless
u
c trang b' c
u phát
ph c v cho vi c truy c p không dây vào m ng LAN.
( ng th i, Trung tâm c%ng
c trang b' riêng 1
ng ADSL
ph c v
cho vi c k t n i h th ng máy tính v i m ng Internet.
T" tháng 7 n m 2010, Trung tâm s+ d ng Ph n m m Ilib 4.0 c a
Công ty TNHH gi i pháp ph n m m CMC trong các ho t
ng chuyên môn
th vi n.
- Các thi t b' h, tr ho t
photocopy,
u
ng nghi p v : máy in, máy scan, máy
c mã v ch,…(máy in laze: 05 chi c, máy Scan Epson 02
chi c, máy photocopy: 01 chi c)
- H th ng giá sách, thang l y sách, xe
- H th ng bàn
c, gh ng i dành cho b n
phù h p v i tiêu chu n c a th vi n hi n
Tr
ng Th H
ng
y sách m i, hi n
20
c
i.
c trang b'
i. Hi n nay các phòng
c
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
cùng m t lúc có th
áp ng
ch, ng i cho g n 400
c gi , v i
y
ánh sáng, h th ng qu t mát, qu t thông gió.
Ngoài ra, Trung tâm còn
ph c v b n
c l!p $t h th ng thang máy, t g+i
c, h th ng báo cáo cháy t
ng. Trung tâm ã ti n
hành ánh ch t" vào tài li u và l!p $t h th ng c ng t"
h n ch
vi c th t thoát v n tài li u.
2.2. Yêu c&u c p thi t ph i ng d ng công ngh thông tin t i Trung tâm
Thông tin – Thư vi n H%c vi n Ngân Hàng
Hi n nay, cu c cách m ng khoa h c k. thu t và công ngh trên th
gi i ang di#n ra nh v% bão. S bùng n v công ngh , $c bi t trên các
l/nh v c chính c a công ngh thông tin hi n
i nh tin h c, vi#n thông, vi
x+ lý ang là m t trong nh ng nguyên nhân quan tr ng có tác d ng quy t
'nh d n
theo h
n s thay
ng hi n
i cơ b n trong l/nh v c ho t
i hóa. M$t khác, s c n thi t ph i t
trình công tác, các h th ng và m ng l
b i kh i l
ng hóa các quy
i thông tin th vi n
c gi i thích
ng thông tin trên m i l/nh v c không ng"ng t ng lên và t ơng
ng v i nó là nhu c u thông tin c a ng
c as
ng thông tin th vi n
ông ng
i s+ d ng ngày càng t ng. Nhu c u
i s+ d ng cùng v i tính ch t ph c t p và kh i l
ng l n các
công vi c ph i làm b*ng tay trong quá trình x+ lý thông tin ngày m t t ng, là
nguyên nhân làm cho máy tính và các ph ơng ti n k. thu t có liên quan ã
c ng d ng vào ho t
ng thông tin th vi n.
Cu c cách m ng vi x+ lý vào gi a nh ng n m 70 c a th p k XX t o
cơ s cho s xu t hi n máy tính cá nhân PC (Personal Computer) v i n ng
l c l u tr và t c
ng
i s+ d ng, ã
x+ lý cao, giá thành r4, có giao di n than thi n v i
a vi c s+ d ng máy tính ph bi n
kh!p m i nơi và
trong m i l/nh v c c a cu c s ng. Do v y, vi c ng d ng máy tính
i hóa ho t
hi n
ng thông tin – th vi n là i u t t y u và ang tr thành hi n
th c.
Tr
ng Th H
ng
21
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
T" nh ng n m 1980 – 1990, s phát tri n m nh m c a các m ng vi#n
thông truy n d li u qu c gia và qu c t trên cơ s k. thu t s i cáp quang,
qua v tinh và qua m ng vi ba ã t o nên kh n ng n i m ng vô cùng l n.
Trên th gi i ã và ang xu t hi n, t n t i và phát tri n các “siêu xa l thông
tin” liên k t hàng tri u ng
i, t ch c, cơ quan trong t"ng qu c gia c%ng nh
trong ph m vi khu v c và toàn c u, mà tiêu bi u là liên m ng thông tin toàn
c u Internet. S phát tri n này ã t o ra m t lo i d'ch v hoàn toàn m i trong
ho t
ng thông tin – th vi n, ó là d'ch v hoàn toàn m i trong ho t
ng
thông tin th vi n, ó là d'ch v khai thác thông tin qua h th ng m ng.
Vi c ng d ng máy tính trong vi c x+ lý thông tin tuy ch m i b!t
u
t" nh ng n m 1960, nh ng ã em l i nh ng hi u qu vô cùng to l n: ã có
th th c hi n vi c t p trung thông tin trong nh ng b nh l n, nh ng CSDL
và NHDL (Ngân hàng d li u), làm t ng nhanh t c
t t c các công o n
x+ lý thông tin. M$t khác, s k t h p gi a máy tính và vi#n thông ã d n
s hình thành, phát tri n các h th ng và m ng thông tin t
ng hóa, cho
phép các th vi n có th liên k t v i nhau trên m ng máy tính
ngu n l c. Trong nh ng n m g n ây ã b!t
n
chia s4
u xu t hi n các th vi n d a
trên m ng máy tính: th vi n i n t+ và ti p theo ó là các th vi n s . (ó có
th xem nh là xu h
ng quan tr ng nh t c a t
ng hóa th vi n trong
t ơng lai.
Trong i u ki n hi n nay, chúng ta khó có th hình dung
c m t th
vi n ho t
ng mà không có máy tính. Vi c ng d ng công ngh thông tin
vào ho t
ng thông tin th vi n không ch giúp
ng
i dùng tin, nâng cao ch t l
y nhanh t c
ng công tác mà nó c%ng ã và s giúp c i
bi n toàn b các quy trình công ngh hi n hành, làm thay
b n v ph ơng th c ho t
ng c%ng ch t l
li u, qu n lý kho t li u
n vi c ph c v ng
gian tìm ki m và nâng cao v ch t l
dùng, t ng s l
ng b n
Tr
ng
ng Th H
ph c v
i m t cách c n
ng các khâu thu th p, x+ lý tài
i dùng tin, giúp rút ng!n th i
ng các thông tin cung c p cho ng
i
c. Quá trình ng d ng CNTT ang t o ra nhi u
22
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
kh n ng m i mà tr
c ây ng
i cán b th vi n và cán b thông tin không
th có, b*ng cách xóa b& các thao tác th công và nâng cao hi u qu các thao
tác còn s+ d ng. Vi c ng d ng CNTT vào ho t
ng th i s t o ra các ho t
m i có giá tr'
ng thông tin – th vi n
ng d'ch v thông tin, các s n ph m thông tin
áp ng nhu c u ngày càng t ng lên c a ng
i dùng tin,
t ng cao hi u su t s+ d ng và khai thác ngu n tài li u trong kho c a th
vi n, góp ph n chia s4 ngu n l c thông tin v i các cơ quan thông tin – th
vi n khác. Vì v y vi c ng d ng CNTT vào các ho t
ng thông tin – th
vi n là xu th t t y u c a các cơ quan thông tin – th vi n hi n nay, trong ó
có c Trung tâm Thông tin – Th vi n H c vi n Ngân hàng. Do CNTT là t p
h p các ph ơng pháp khoa h c, các ph ơng ti n và công c k. thu t hi n
i
– ch y u là k. thu t máy tính và vi#n thông nh*m t ch c, khai thác và s+
d ng có hi u qu các ngu n tài nguyên thông tin r t phong phú và ti m tàng
trong m i l/nh v c ho t
ng c a con ng
trong nh ng y u t quan tr ng
ho t
i và xã h i. H t ng CNTT là m t
vi c th c hi n vi c ng d ng CNTT vào
ng th vi n.
( ng th i cùng v i s gia t ng nhanh chóng kh i l
h c ã nh h
tác
ng
ng t i ho t
ng tri th c khoa
ng c a các cơ quan thông tin th vi n, tr
ch t
n thành ph n cơ c u c a kho tài li u. Sách báo và n ph m 'nh
k3 xu t b n theo chu trình th ơng m i truy n th ng, có nhi u h n ch vì
hàng n m các cơ quan m t m t kho n chi phí khá l n cho vi c mua nguyên
v t li u (gi y t , s sách, tài li u). Hơn n a do ch t li u gi y r t nhanh h&ng
nên ph i th
ng xuyên thay th , b o qu n tài li u r t t n kém v chi phí
t và m t nhi u th i gian, công s c. Ho t
mà hi u qu
t
u
ng qu n lý t n nhi u th i gian
c không cao.
Trung tâm Thông tin – Th vi n H c vi n Ngân hàng c%ng nh các
Trung tâm thông tin th vi n khác v n tài li u t ng lên ngày càng nhanh
chóng mà nh ng tài li u này ch y u là tài li u b*ng ch t li u truy n th ng
(gi y) r t khó l u tr và b o qu n; di n tích, kho giá
Tr
ng Th H
ng
23
l u tr tài li u thì
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
ngày càng h n ch . M$t khác, nh ng thông tin ch a
ng trong tài li u này
r t nhanh chóng tr nên l,i th i không còn phù h p v i nhu c u thông tin
c a ng
i dùng tin.
($c bi t do $c thù c a H c vi n là ào t o ra nh ng cán b ngân
hàng gi&i v chuyên môn và nghi p v vì v y òi h&i v n tài li u ph i
th
ng xuyên
ng
c b sung m t cách
y
và có n i dung phong phú áp
c nhu c u c a cán b h c viên trong tr
ng. Mu n v y, Trung tâm
ph i ti n hành ng d ng công ngh thông tin phù h p v i xu h
kh!c ph c nh ng v n
ng và
khó kh n h n ch .
2.3. Quá trình ng d ng công ngh thông tin trong ho t
ng thông tin
thư vi n t i Trung tâm Thông tin – Thư vi n H%c vi n Ngân hàng
c ti n hành t ơng
Quá trình ng d ng CNTT t i Trung tâm
mu n so v i Trung tâm Thông tin – Th vi n các tr
khác trên toàn qu c,
ng
i
i h c, h c vi n
c chia làm 3 giai o n:
- Giai o n 1: T n m 1992
n
u n m 2006
Cùng v i s phát tri n m nh m c a CNTT và truy n thông, ho t
ng
ng d ng CNTT vào các ngành, các l/nh v c phát tri n nhanh chóng. Vi c
ng d ng CNTT vào ho t
tri n khai và ã
t
ng thông tin th vi n c%ng nhanh chóng
c m t s k t qu
c
áng k .
T i Trung tâm th i gian này vi c ng d ng CNTT ã
t
cm ts
k t qu nh :
B!t
u t" tháng 2/1998, Phòng T li u – Th vi n và xu t b n ã b!t
u th+ nghi m n i m ng v i m ng BATIN c a Công ty 3C (Computer
Communication Compagny). (ây là b
ct pd
t ban
u và ào t o, cung
c p các k. n ng thi t y u cho cán b v khai thác thông tin qua m ng. M$c
dù nh ng thông tin thu
c trong th i i m này t" m ng BATIN là r t ít,
nh ng vi c n i m ng ã em l i l i ích không nh&, giúp cho vi c tri n khai
công tác tìm ki m ngu n thông tin m i theo úng xu th c a th i
Tr
ng Th H
ng
24
i.
K52 Thông tin – Th vi n
Khóa lu n t t nghi p
T" tháng 4/1999,
t ng c
ng ngu n thông tin ph c v
nghiên c u khoa h c, Phòng T li u ã
ngh' và
ào t o,
c Ban giám
vi n cho phép n i m ng Internet, m ra thêm m t ho t
cH c
ng nghi p v m i.
M$c dù i u ki n thi t b' còn y u, nh ng vi c tri n khai khai thác thông tin
trên m ng ã góp ph n tích c c trong vi c ph c v nhu c u ào t o, nghiên
c u khoa h c.
( i v i ho t
vi n ã b!t
u
ng nghi p v
ã b!t
c trang b' máy tính và
u ng d ng c a CNTT. Th
c cài $t ph n m m qu n lý d
li u CDS/ISIS. Công tác xây d ng CSDL b!t
u
c tri n khai: b
c
u
ti n hành vi c xây d ng CSDL cho kho sách c a Th vi n Khoa h c và kho
sách c a sinh viên. Sau g n 1 n m tri n khai công vi c th vi n ã l p, x+ lý
và nh p máy
c g n 1500 bi u ghi ( n h t n m 2002 là hơn 2500 bi u
ghi). Vi c tra c u thông tin, tìm ki m tài li u b!t
máy tính, do ó ã góp ph n nâng cao ch t l
nhiên, b
c
u
c ti n hành trên
ng ph c v b n
c. Tuy
u vi c tìm tin trên máy ch do cán b th vi n tr c ti p th c
hi n. ( giúp ng
i
c có th t mình s+ d ng máy vi tính tra c u thông
tin, Phòng T li u ã m i gi ng viên t" Trung tâm Thông tin – th vi n
Tr
ng ( i h c Khoa h c Xã h i và Nhân v n Qu c gia sang m m t l p
ào t o ng
i dùng tin cho các cán b c a Vi n và Th vi n trong th i gian
m t tu n l#.
Không k 2 máy vi tính
n m 2001, th vi n ch m i
c k t n i v i nhau, có t c
máy tính này ch y u
c $t t i phòng T li u, thì tính
nh t
c trang b' 2 chi c máy vi tính th h c% ch a
x+ lý ch m, dung l
ng
c ng nh&. Các
dùng nh p các b n ghi CSDL và tra c u tìm tài li u,
thông tin qua 2 CSDL mà Th vi n ang ti p t c xây d ng, b sung là
CSDL c a kho sách giáo viên và kho sách c a sinh viên. Lúc
CDS/ISIS ch y trong môi tr
u ph n m m
ng DOS (là ph n m m ph bi n nh t
c
dùng cho các th vi n trong nh ng n m 1995 – 1996) nên khá khó kh n cho
ng
i s+ d ng n u không có các k. n ng c n thi t. Nh ng
Tr
ng Th H
ng
25
n n m 2002,
K52 Thông tin – Th vi n