Văn hoá doanh nghiệp không thể thiếu trên đường hội nhập

Văn hoá doanh nghiệp không thể thiếu trên đường
hội nhập
Trong khi các DN đang dồn tâm sức vào cuộc cạnh tranh quyết liệt cho từng mặt hàng trên
thị trường khi VN vừa chính thức gia nhập WTO, các chuyên gia cho rằng, vào thời điểm
“nóng” này, vấn đề văn hoá DN hơn lúc nào hết cần được cộng đồng DN đặt lên tầm chiến
lược, coi như một “tài sản vô hình” không thể thiếu để bước vào hành trình mới đầy thách
thức…
Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại & công nghiệp VN (VCCI) cho biết, hiện
chưa có một nghiên cứu đầy đủ nào về văn hoá DN và việc xây dựng văn hoá của cộng
đồng DN VN nhưng trên thực tế, các DN đã và đang hình thành những nét văn hoá mang
bản sắc riêng. Ít nhất, chúng ta có thể quan sát thấy điều đó qua những yếu tố bên ngoài
như thương hiệu, lòng tin của đối tác kinh doanh. Nhiều DN đã xây dựng được một hình
ảnh hướng vào khách hàng cũng như lòng tin với những đối tác quốc tế, điển hình như Cty
Kinh Ðô, Biti’s hay Pierre Cardin An Phuoc… Theo ông Lộc, “văn hoá DN là sự nhận
thức chung về các giá trị của DN, được mọi người trong DN dù ở trình độ và vị trí khác
nhau vẫn có thể miêu tả về văn hoá với cùng cách hiểu giống nhau”. Bản sắc riêng này
được thể hiện thông qua nhiều khía cạnh mà chúng ta có thể “nhìn thấy được”. Cụ thể là:
Tầm nhìn, triết lý và chiến lược kinh doanh tạo dựng lòng tin với nhân viên trong DN và
cam kết với khách hàng, đối tác và các bên liên quan; hệ thống các nội quy hay chủ trương,
chính sách chi phối kết quả SXKD của DN; cách ứng xử giao tiếp giữa lãnh đạo và nhân
viên, giữa nhân viên với nhau hay giữa DN với khách hàng và đối tác…
Thực tế trong cơ chế thị trường, không ít DN VN đã trưởng thành, trụ vững và phát triển
mạnh mẽ, mà nguyên nhân sâu xa chính là do các DN này đã và đang coi trọng xây dựng
văn hoá cho mình. Ðơn cử, Cty bóng đèn phích nước Rạng Ðông có thời gian đã phải
ngừng sản xuất 6 tháng, song tập thể CBCNV ở đây đã bắt tay bồi dưỡng chính trị, văn hoá
kinh doanh, nâng cao tay nghề để làm chủ công nghệ mới, giáo dục tinh thần hợp tác đoàn
kết giữa từng dây chuyền, từng phân xưởng, coi trọng xây dựng thiết chế và đời sống văn
hoá Cty. Nhờ đó, chẳng bao lâu Rạng Ðông đã khôi phục và đẩy mạnh sản xuất, sáng tạo
ra nhiều mặt hàng có sức cạnh tranh giành lại được thị phần lớn ở phía Bắc và một phần thị
trường phía Nam, không những thế, Công ty còn vươn ra nhiều thị trường quốc tế. Hay
như Cty taxi Mai Linh, đã chủ động xây dựng văn hoá DN của mình bằng cách liên tục mở

lớp đào tạo kiến thức, phẩm chất văn hoá của Cty cho mọi thế hệ thành viên. Và chính điều
này là một nhân tố quyết định sự phát triển liên tục, bên vững cho thương hiệu “Mai Linh”.
Tuy nhiên, PGS-TS. Ðào Duy Quát, Phó trưởng Ban Tư tưởng-văn hoá Trung ương khẳng
định, hiện còn không ít cấp lãnh đạo, DN và doanh nhân chưa nhận thức được vai trò, động
lực của văn hoá trong phát triển kinh tế, thậm chí còn coi việc xây dựng văn hoá doanh
nhân là vấn đề viển vông, nằm ngoài quá trình SXKD. Hiện tượng Cty, chủ DN làm ăn
theo kiểu “đánh quả”, chụp giật, buôn gian bán lận… không còn là hiếm. Những DN này
lúc đầu phất lên rất nhanh do thắng những quả đậm nhưng không ít trong số họ đã phá sản,
chủ DN phải bước ra vành móng ngựa. Theo một khảo sát mới đây của VCCI, doanh nhân
VN có tinh thần hợp tác tốt chỉ chiếm 12%, nhưng kém thì có tới 52%; uy tín quốc tế có
4% và khả năng cạnh tranh quốc tế khá có 8%. Ðặc biệt, có tới 92% DN “xếp loại” văn
hoá kinh doanh bình thường và kém. Thực tế DN VN nhìn chung rất “bỡ ngỡ” với các tiêu
chuẩn cho hội nhập như trách nhiệm xã hội của DN, an toàn vệ sinh lao động và hệ thống
quản lý môi trường, phong cách làm việc chuyên nghiệp và tính sáng tạo, sẵn sàng hợp tác.
Rõ ràng khi hội nhập, văn hoá sẽ thay đổi, mọi nhân viên thuộc DN cũng phải thay đổi để
thích nghi với quy trình kinh doanh mới, được chuẩn hoá. Nhất là khi đã vào WTO, DN
cần vượt qua chính mình để thành thạo “luật chơi mới”, sẵn sàng liên kết với đối tác đáng
tin cậy để đôi bên cùng có lợi thay vì chỉ nghĩ đến quyền lợi của bản thân. Ông Ðặng Lê
Nguyên Vũ, Tổng giám đốc Cty Cà phê Trung Nguyên cho rằng: “Nếu không sớm hình
thành một nền văn hoá doanh nhân, DN phù hợp, chúng ta không thể giải quyết được bài
toán liên kết, không thể có được cơ chế phối hợp hiệu quả để tạo nên những tập đoàn kinh
tế lớn, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế. Người Việt chúng ta thường chỉ mạnh, chỉ
thật sự đoàn kết trong thời khắc khó khăn. Ðây chính là thời điểm cần phải làm cho mọi
doanh nhân, DN và lớn hơn là toàn thể cộng đồng ý thức được điều này!”.
Nguồn : NQ Center