Kinh tế chính trị dung tính tất yếu của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay

1

MỤC LỤC

I. MỞ ĐẦU
Đất nước ta đang bước vào thời kỳ phát triển mới, thời kỳ đẩy tới một bước
công nghiệp hóa, hiện đại hóa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng văn minh từng bước đi lên chủ nghĩa xã hội. Cơ chế quản lý kinh tế mới ở
nước ta hiện nay là cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước bằng pháp
luật, chính sách, kế hoạch và các công cụ khác.
Từ thực tiễn đổi mới những năm qua, tại đại hội Đảng IX đã khẳng sự tất
phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là một tất yếu,
trong đó Nhà nước đóng vai trò điều hành nền kinh tế vĩ mô (định hướng và điều


2

tiết) nhằm phát huy vai trò tích cực, hạn chế và ngăn ngừa các mặt tiêu cực của
nền kinh tế thị trường. Trong quá trình đổi mới và thực hiện việc cải cách hành
chính hiện nay, cải cách là công cụ quản lý kinh tế vĩ mô được đổi mới và ngày
càng hoàn thiện. Chiến lược phát triển kinh tế xã hội là định hướng cơ bản cho
sự vận động của cơ chế thị trường ở nước ta.
Thực tế đã chứng minh từ khi nước ta chuyển sang nền kinh tế trị trường
định hướng xã hội chủ nghĩa và nâng cao vai trò kinh tế của Nhà nước trong nền
kinh tế thị trường ở nước ta hết sức quan trọng, đặc biệt là trong những năm gần
đây, sự quản lý vĩ mô của Nhà nước đã và đang tạo điều kiện cho nền kinh tế thị
trường phát huy mặt tích cực và khắc phục những mặt hạn chế, đời sống của
toàn thể nhân dân thực sự được cải thiện.
Như vậy, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là bước
ngoặt mang tính đột phá của nền kinh tế Việt Nam, cần nghiên cứu và làm rõ nội
dung tính tất yếu của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt

Nam hiện nay để hiểu rõ cơ sở lý luận, thực tiễn của việc phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
II.NỘI DUNG
2.1. Một số vấn đề lý luận
Theo giáo trình Kinh tế chính trị học Mác Lênin của Học viện Chính trị
Quốc gia Hồ Chí Minh:
Kinh tế thị trường (KTTT) là giai đoạn phát triển cao của kinh tế hàng hóa,
trong đó các yếu tố đầu vào, đầu ra đều thông qua thị trường; các chủ thể trong
nền kinh tế chịu sự tác động của các quy luật của thị trường và tìm kiếm lợi ích
thông qua sự điều tiết của giá cả thị trường.


3

Cơ chế thị trường là cơ chế điều tiết nền kinh tế bằng các quy luật, các quan
hệ kinh tế của thị trường như: quy luật giá trị, quy luật lưu thông tiền tệ; quan hệ
cung cầu, cạnh tranh nhằm mục tiêu lợi nhuận.
2.2. Đặc trưng của kinh tế thị trường
Kinh tế thị trường được phát triển ở các loại hình khác nhau trong lịch sử
phát triển, nhưng phổ biến nhất là nền kinh tế hỗn hợp và hiện nay có nhiều
quốc gia trên thế giới phát triển theo mô hình này. Kinh tế thị trường hỗn hợp là
nền kinh tế vừa vận hành theo cơ chế thị trường, vừa chịu sự điều tiết của nhà
nước.
Kinh tế thị trường có bốn đặc trưng cơ bản:
- Nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà nước là nền kinh tế đa chủ
thể. Các chủ thể kinh tế dựa trên các chế độ sở hữu khác nha và khi tham gia
hoạt động trong nền kinh tế được tự chủ sản xuất kinh doanh, hoạt động theo
luật pháp.
- Trong nền kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà nước, thị trường vừa
là căn cứ, vừa là đối tượng của mọi hoạt động sản xuất kinh doanh; tức là các

hoạt động sản xuất kinh doanh phải xuất phát từ nhu cầu của thị trường và luôn
hướng tới phục vụ thị trường.
- Cơ chế thị trường và giá cả là công cụ quan trọng để phân bổ các nguồn
lực của nền kinh tế quốc dân.
- Vai trò điều tiết của nhà nước trong nền kinh tế thị trường:
+ Định hướng, tạo môi trường, kiểm soát và điều tiết sự phát triển của nền
kinh tế
+ Phân bổ các nguồn lực và phân phối lại thu nhập
+ Giải quyết các vấn đề xã hội, bảo vệ môi trường để đảm bảo sự phát triển
bền vững cho nền kinh tế.


4

2.3. Tính tất yếu của việc chuyển đổi sang kinh tế thị trường định
hưỡng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay
Kinh tế thị trường là mô hình kinh tế tất yếu khách quan của nền sản xuất
lưu thông hàng hóa đã phát triển. Nó ra đời trong tiến trình phát triển của lịch
sử, là sản phẩm của nhân loại. Phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa ở Việt Nam là tất yếu, khách quan thể hiện ở những nội dung sau:
Một là, Nền sản xuất hàng hóa Việt Nam sau thời kỳ đổi mới đã phát triển
mạnh, những yếu tố cơ bản của quan hệ thị trường được hình thành và phát
triển, vì vậy tất yếu nền kinh tế thị trường xuất hiện.
Trong suốt quá trình 30 năm đổi mới, Đảng ta nhận thức ngày càng rõ, sát
thực tế hơn về tính tất yếu, mục tiêu, bản chất, đặc trưng, cấu trúc, thể chế và cơ
chế vận hành của nền KTTT định hướng XHCN. Khi bắt đầu đổi mới, Đảng
quan niệm kinh tế hàng hóa có những mặt tích cực cần vận dụng. Trong quá
trình đổi mới, từ thực tiễn, Đảng nhận thức rõ hơn, kinh tế hàng hóa, KTTT là
phương thức, điều kiện tất yếu để xây dựng CNXH; từ chỗ áp dụng cơ chế thị
trường tiến đến phát triển KTTT, đưa ra quan niệm và từng bước cụ thể hóa mô

hình và thể chế KTTT định hướng XHCN.
Nhìn lại các kỳ đại hội của Đảng, kể từ Đại hội VI - Đại hội đề ra đường lối
đổi mới đất nước - đã nêu rõ những sai lầm, khuyết điểm chủ quan trong đánh
giá tình hình, xác định mục tiêu và bước đi; về bố trí cơ cấu kinh tế, cải tạo xã
hội chủ nghĩa, xây dựng quan hệ sản xuất mới, sử dụng các thành phần kinh tế;
về cơ chế quản lý kinh tế, phân phối lưu thông. Trên cơ sở đó, Đại hội VI đã đề
ra đường lối bố trí lại cơ cấu sản xuất, điều chỉnh lớn cơ cấu đầu tư; nêu quan
điểm mới về xây dựng quan hệ sản xuất XHCN, sử dụng và cải tạo đúng đắn các
thành phần kinh tế, đổi mới cơ chế quản lý. Đại hội VI tuyên bố tiến hành công


5

cuộc đổi mới toàn diện đất nước, trong đó đặc biệt nhấn mạnh phải đổi mới tư
duy, trước hết là tư duy kinh tế, phải nắm vững quy luật khách quan.
Kế thừa và phát triển đường lối đổi mới của Đại hội VI, Đại hội VII khẳng
định phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận động theo cơ chế thị
trường có sự quản lý của Nhà nước. Cũng tại Đại hội VII, lần đầu tiên Đảng đã
đưa ra khái niệm "định hướng XHCN" trong việc phát triển kinh tế.
Đại hội VIII có bước phát triển mới, thể hiện ở chủ trương: "Xây dựng nền
kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường đi đôi với
tăng cường vai trò quản lý của Nhà nước theo định hướng XHCN. Tăng trưởng
kinh tế gắn liền với tiến bộ và công bằng xã hội, giữ gìn và phát huy bản sắc văn
hóa dân tộc, bảo vệ môi trường sinh thái". Đảng cũng nêu rõ: "Vận dụng các
hình thức kinh tế và phương pháp quản lý nền KTTT là để sử dụng mặt tích cực
của nó phục vụ mục đích xây dựng CNXH chứ không đi theo con đường tư bản
chủ nghĩa".
Đến Đại hội IX, lần đầu tiên Đảng đã chính thức khẳng định nền KTTT
định hướng XHCN là mô hình kinh tế tổng quát của Việt Nam trong thời kỳ quá
độ đi lên CNXH. Mục đích của nền kinh tế này là phát triển lực lượng sản xuất,

phát triển kinh tế để xây dựng cơ sở vật chất của CNXH, nâng cao đời sống
nhân dân. Phát triển lực lượng sản xuất hiện đại gắn với quan hệ sản xuất mới
phù hợp trên cả ba mặt sở hữu, quản lý và phân phối.
Đại hội X đã tiếp tục khẳng định đường lối phát triển KTTT định hướng
XHCN; để đi lên CNXH, Việt Nam phải phát triển nền KTTT định hướng
XHCN; đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; xây dựng nền văn hóa tiên
tiến, đậm đà bản sắc dân tộc làm nền tảng tinh thần của xã hội; xây dựng nền
dân chủ XHCN, thực hiện đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng Nhà nước pháp
quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; xây dựng Đảng trong


6

sạch, vững mạnh; bảo đảm vững chắc quốc phòng và an ninh quốc gia; chủ động
và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế.
Đại hội XI tiếp tục nhấn mạnh yêu cầu giữ vững định hướng XHCN của
nền KTTT, và đã có những tư tưởng, quan điểm mới. Đại hội nêu rõ: Nền KTTT
định hướng XHCN ở Việt Nam là nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần vận
hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước dưới sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản. Trong nền KTTT định hướng XHCN, cơ chế thị trường phải
được vận dụng đầy đủ, linh hoạt để phát huy mạnh mẽ và có hiệu quả mọi nguồn
lực nhằm phát triển nhanh và bền vững nền kinh tế, nâng cao đời sống của nhân
dân, khuyến khích làm giàu hợp pháp đi đôi với xóa đói, giảm nghèo, tăng
cường đồng thuận xã hội để thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ,
công bằng, văn minh.
Sự đổi mới đó đã từng bước hình thành và phát triển các yếu tốt cơ bản của
thị trường như: giá cả hình thành theo cơ chế tự do, trên thị trường có các chủ
thể tự chủ sản xuất kinh doanh theo luật pháp để tìm kiếm lợi nhuận, nền kinh tế
từng bước vận hành theo các quy luật và quan hệ của kinh tế thị trường…Đó là
những điều kiện, tiền đề cho sự hình thành phát triển của nền kinh tế thị trường.

Hai là, Trong lịch sử phát triển các mô hình kinh tế của nhân loại đã trải
qua thì kinh tế thị trường là mô hình kinh tế có hiệu quả nhất. Kinh tế thị trường
đã tạo ra năng suất lao động cao, tạo ra nguồn hàng lớn để đáp ứng nhu cầu
ngày càng cao của tiêu dùng và sử dụng có hiệu quả nguồn lực quốc gia hơn
nền kinh tế tự cung tự cấp, tập trung bao cấp.
KTTT định hướng XHCN là nền kinh tế mở phù hợp với xu thế hội nhập
kinh tế quốc tế để phát triển trong thời đại ngày nay. Nền KTTT định hướng
XHCN thực chất là kiểu tổ chức nền kinh tế dựa trên nguyên tắc và tuân thủ
những quy luật của kinh tế thị trường, tức là thể hiện đầy đủ các đặc trưng


7

chung, cơ bản của nền KTTT như: (1) Các chủ thể KTTT tồn tại độc lập, tự do
kinh doanh, tự chủ về kinh tế; (2) Các loại thị trường cơ bản và các yếu tố cơ
bản của tưng loại thị trường được hình thành đồng bộ; (3) Cạnh tranh thực sự là
môi trường, là động lực phát triển; (4) Giá cả được hình thành trên cơ sở quan
hệ cung – cầu; (5) Sự can thiệp của Nhà nước vào nền KTTT nhất thiết phải theo
nguyên tắc thị trường, tôn trọng quy luật thị trường.
Kinh tế thị trường ở Việt Nam là KTTT định hướng XHCN, do đó quá trình
phát triển KTTT đồng thời cũng là quá trình tăng cường các yếu tố bảo đảm
định hướng XHCN. Các yếu tố định hướng XHCN mang "tính nội sinh" trong
quá trình phát triển KTTT ở Việt Nam là những "dấu hiệu" hay là tiêu chí để
nhận biết bản chất và phân biệt KTTT nước ta với KTTT các nước khác. Tại Đại
hội lần thứ VII của Đảng, vấn đề định hướng XHCN trong xây dựng nền kinh tế
hàng hóa nhiều thành phần trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
đã được đề cập. Đại hội lần thứ VIII của Đảng đã nêu ra 6 điểm về định hướng
XHCN. Đại hội lần thứ X của Đảng đã phát triển quan điểm của Đại hội VIII và
nêu ra 7 nội dung định hướng XHCN trong nền KTTT. Đó là: (1)Thực hiện mục
tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh; (2)Giải phóng

mạnh mẽ và không ngừng phát triển sức sản xuất, nâng cao đời sống nhân
dân; (3)Đẩy mạnh xóa đói, giảm nghèo,đồng thời khuyến khích mọi người dân
làm giàu chính đáng và giúp đỡ, tạo điều kiện để người khác thoát nghèo,từng
bước khá giả hơn; (4)Phát triển kinh tế nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần
kinh tế, trong đó kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền
tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân; (5)Thực hiện tiến bộ và công bằng xã
hội ngay trong từng bước và từng chính sách phát triển; tăng trưởng kinh tế đi
đôi với phát triển văn hóa, y tế, giáo dục…giải quyết tốt các vấn đề xã hội vì
mục tiêu phát triển con người; (6)Thực hiện chế độ phân phối chủ yếu theo kết


8

quả lao động, hiệu quả kinh tế, đồng thời theo mức đóng góp vốn cùng các
nguồn khác và thông qua phúc lợi xã hội; (7)Phát huy quyền làm chủ xã hội của
nhân dân bảo đảm vai trò quản lý,điều tiết nền kinh tế Nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của Đảng.
Ba là, Phát triển kinh tế thị trường là yêu cầu của quá trình hội nhập kinh
tế quốc tế. Hội nhập kinh tế quốc tế đang là xu hướng tất yếu của thời đại, thực
chất đó là sự tham gia của các quốc gia vào “sân chơi” chung của nền kinh tế
thế giới đó là các nền kinh tế thị trường. Với chủ trương của Đảng ta là tích cực
chủ động hội nhập kinh tế thế giới thì việc phải chuyển sang nền kinh tế thị
trường là tât yếu.
Kinh tế thị trường được thừa nhận là thành tựu chung của nền văn minh
nhân loại, không phải là cái riêng của chủ nghĩa tư bản và KTTT không đồng
nhất với chủ nghĩa tư bản. Đại hội VIII của Đảng (1996) đã chỉ rõ: Sản xuất
hàng hóa là thành tựu của nền văn minh nhân loại, nó không đối lập với chủ
nghĩa xã hội, nó cần thiết cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và cả khi
chủ nghĩa xã hội đã được xây dựng. Văn kiện Hội nghị lần thứ sáu, Ban Chấp
hành Trung ương Đảng khóa X về tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường

định hướng xã hội chủ nghĩa cũng đã chỉ rõ: Nền KTTT là sản phẩm của văn
minh nhân loại được phát triển tới trình độ cao dưới chủ nghĩa tư bản, nhưng
bản thân KTTT không đồng nghĩa với chủ nghĩa tư bản.
Bốn là, Thực tiễn phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
ở nước ta từ 2001 đến nay đã đạt được nhiều thành tựu to lớn: tốc độ tăng
trưởng kinh tế cao bình quân 7,26%/năm, tổng sản phẩm quốc nội, thu nhập
bình quân tăng cao… điều đó chứng tỏ nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị
trường là phù hợp với điều kiện Việt Nam trong bối cảnh thế giới mới.


9

Năm là, Việt Nam có tiền đề chính trị xã hội để nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa phát triển. Đó là sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản và sự
quản lý của Nhà nươc xã hội chủ nghĩa trong phát triển kinh tế. Mặt khác, sự
đồng thuận của đại đa số nhân dân trong quá trình thực hiện phát triển kinh tế
đất nước để xây dựng chủ nghĩa xã hội đã tạo tiền đề vững chắc cho nền kinh tế
thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa phát triển.
Như vậy, lựa chọn KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam không phải là sự
gán ghép chủ quan giữa KTTT với chủ nghĩa xã hội, mà là nắm bắt và vận dụng
sáng tạo xu thế khách quan của KTTT trong thời đại ngày nay, là sự kết tinh trí
tuệ của toàn Đảng, toàn dân trong quá trình xây dựng đất nước.
Trên cơ sở nhận thức tính quy luật phát triển của thời đại và sự đúc rút kinh
nghiệm phát triển kinh tế thị trường trên thế giới, đặc biệt là từ thực tiễn xây
dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam và Trung Quốc, Đảng Cộng sản Việt Nam đã
đưa ra chủ trương phát triển nền KTTT định hướng XHCN. Chủ trương xây
dựng và phát triển KTTT định hướng XHCN thể hiện tư duy, quan niệm của
Đảng ta về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng
sản xuất trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là một hình

thức đặc thù của kinh tế thị trường, thể hiện sâu sắc mối quan hệ giữa phát triển
kinh tế thị trường với bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh tế. Đặc
trưng cơ bản nhất của kinh tế thị trường là sự tồn tại của nhiều hình thức sở hữu,
nhiều thành phần kinh tế, đa dạng các loại hình doanh nghiệp trong điều kiện
phân công lao động xã hội ngày càng phát triển. Những đặc trưng này tự nó
không mang tính chất tư bản chủ nghĩa. Tính chất tư bản chủ nghĩa không phải
là thuộc tính vốn có của kinh tế thị trường. Tính chất của một nền kinh tế thị
trường phụ thuộc vào tính chất của những bộ phận cấu thành của nó, đặc biệt là


10

tính chất của Nhà nước và tính chất của thành phần kinh tế giữ vai trò chủ đạo
trong nền kinh tế thị trường đó. Một nền kinh tế thị trường mang tính chất tư bản
chủ nghĩa là do trong nền kinh tế đó các doanh nghiệp tư bản chủ nghĩa (doanh
nghiệp sử dụng và bóc lột lao động làm thuê để chiếm đoạt giá trị thặng dư) tạo
nên thành phần kinh tế tư bản chủ nghĩa giữ vai trò chủ đạo, chi phối nền kinh
tế, điều tiết nền kinh tế, mang tính chất tư bản chủ nghĩa, là người đại diện cho
quyền và lợi ích của tư bản. Khi các doanh nghiệp, thành phần kinh tế chi phối
nền kinh tế là các doanh nghiệp tư bản và thành phần kinh tế tư bản chủ nghĩa,
nhà nước là nhà nước tư bản chủ nghĩa thì tất yếu, nền kinh tế thị trường đó là
nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa.
Do tính chất và quy luật phát triển của thời đại, một nước chưa qua giai
đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa có thể quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chủ
nghĩa tư bản như một chế độ xã hội. Nền KTTT định hướng XHCN là mô hình
kinh tế để thực hiện sự quá độ này. Đây là một nền KTTT với nhiều hình thức sở
hữu, nhiều thành phần kinh tế, nhiều loại hình doanh nghiệp, vận động theo cơ
chế thị trường có sự quản lý, điều tiết của Nhà nước.
Tính chất định hướng XHCN của nền KTTT này là do thành phần kinh tế
nhà nước giữ vai trò chủ đạo, chi phối, định hướng hoạt động của nền kinh tế,

cùng với kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế,
và do Nhà nước, người quản lý, điều tiết chung cả nền kinh tế là Nhà nước mang
tính chất XHCN. Với kết cấu như vậy, thì nền KTTT sẽ định hướng phát triển
theo mục tiêu XHCN, là nền KTTT định hướng XHCN. Định hướng XHCN
không phải là "cái đuôi" được gán ghép chủ quan vào nền KTTT mà là tính chất
của nền KTTT này.
Một trong những nội dung mấu chốt, quan trọng nhất trong định hướng
XHCN nền KTTT của Việt Nam là phát triển bền vững. Phát triển bền vững là


11

một quá trình phát triển toàn diện kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục…bảo vệ môi
trường về sự phát triển con người. Khi nói đến phát triển bền vững, là nói đến cả
3 trụ cột là: kinh tế, xã hội và môi trường. Văn kiện Đại hội lần thứ XI của Đảng
Cộng sản Việt Nam đã nhấn mạnh: Phát triển kinh tế thị trường gắn với giải
quyết hài hòa các vấn đề xã hội, môi trường. Như vậy, trong đường lối phát triển
của Việt Nam, khái niệm "định hướng XHCN" chỉ có ý nghĩa thực tiễn khi mang
"nội hàm" phát triển bền vững vì sự tiến bộ xã hội, sự phát triển tự do và toàn
diện của mỗi cá nhân. Vì lẽ đó, KTTT và định hướng XHCN là không mâu
thuẫn nhau.
Nghiên cứu về tính tất yếu của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay có giá trị và ý nghĩa rất lớn đối với các cán bộ,
cơ quan đơn vị. Mỗi cán bộ cần thấm nhuần các quan điểm lý luận, nhận thức
một cách đúng đắn, triệt để và nhất quán về nền kinh tế thị trường định hướng
xã hội chủ nghĩa, giúp cho mỗi chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về những
thuận lợi, khó khăn; những thời cơ, vận hội; nguy cơ và thách thức đan xen nhau
để từ đó với quyết tâm chính trị cao chúng ta phải phấn đấu vượt qua, tránh
được căn bệnh chủ quan, nóng vội, duy ý chí; trong nhận thức phải xuất phát từ
thực tế khách quan tôn trọng và hành động theo quy luật.

Từ những vấn đề lý luận đã nêu trên, thực tiễn việc phát triển kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và
lãnh đạo với những thành tựu hết sức khả quan, cho phép mỗi chúng ta khẳng
định niềm tin tuyệt đối dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng và sự đồng thuận
của nhân dân, sự nghiệp đổi mới nhất định sẽ thành công.
Đối với với mỗi chúng ta, mỗi cơ quan đơn vị, cần quyết tâm đồng thuận
một lòng xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất, dân chủ,
giàu mạnh và văn minh trên con đường quá độ đi lên CNXH. Làm cho vị thế của


12

Việt Nam ngày càng trở nên quan trọng trong khu vực và trên thế giới. Dân tộc
Việt Nam bước đến đài vinh quang, sánh vai cùng các cường quốc năm châu
trên thế giới.
Đối với cơ quan em công tác hiện nay, Đảng ủy Khối Doanh nghiệp tỉnh
Thái Nguyên, cần thường xuyên tổ chức tuyên truyền, làm rõ những vấn đề lý
luận mới, bổ sung về phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,
tạo ra niềm tin, kiên định vào sự lãnh đạo của Đảng cho đội ngũ công nhân,
người lao động; cố gắng, nỗ lực để phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn,
nhiệm vụ sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp, đơn vị và cho đất nước.

III. KẾT LUẬN
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, tư tưởng, đường lối phát
triển KTTT định hướng XHCN hiện nay đã được thể chế hóa thành pháp luật,
tạo hành lang pháp lý cho nền kinh tế vận hành có hiệu quả đã giúp Việt Nam
từng bước nhanh chóng chuyển từ một nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung quan
liêu, bao cấp sang nền kinh tế thị trường vận hành theo các quy luật của thị
trường, đồng thời có sự quản lý và điều tiết của Nhà nước xã hội chủ nghĩa.
Nền KTTT định hướng XHCN ở Việt Nam là nền kinh tế vận hành đầy đủ,

đồng bộ theo các quy luật của KTTT, đồng thời đảm bảo định hướng XHCN phù
hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước. Đó là nền KTTT hiện đại và hội


13

nhập quốc tế; có sự quản lý của Nhà nước pháp quyền XHCN, do Đảng Cộng
sản Việt Nam lãnh đạo, nhằm mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công
bằng, văn mình".
Nền KTTT định hướng XHCN tại Việt Nam có quan hệ sản xuất tiến bộ
phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất; có nhiều hình thức sở
hữu, nhiều thành phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo,
kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế; các chủ thể thuộc
các thành phần kinh tế bình đẳng, hợp tác và cạnh tranh theo pháp luật; thị
trường đóng vai trò chủ yếu trong huy động và phân bổ có hiệu quả các nguồn
lực phát triển, là động lực chủ yếu để giải phóng sức sản xuất; các nguồn lực nhà
nước được phân bổ theo chiến lược, quy hoạch, kế hoạch phù hợp với cơ chế thị
trường. Nhà nước đóng vai trò định hướng, xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh
tế, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, minh bạch và lành mạnh; sử dụng các
nguồn lực của Nhà nước và công cụ, chính sách để định hướng và điều tiết nền
kinh tế, thúc đẩy sản xuất kinh doanh và bảo vệ môi trường; thực hiện tiến bộ,
công bằng xã hội trong từng bước, từng chính sách phát triển. Phát huy vai trò
làm chủ của nhân dân trong phát triển kinh tế - xã hội. Tất cả đều khẳng định,
việc phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam là một
tất yếu khách quan.


14

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ giáo trình Cao cấp lý luận chính trị - Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí
Minh, Nhà xuất bản lý luận chính trị.
2. Tài liệu Báo cáo Tổng kết 30 năm đổi mới.
3. Trang web Đảng cộng sản: dangcongsan.vn.
4. Văn kiện Đại hội XII của Đảng.


15


16

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
VIỆN KINH TẾ CHÍNH TRỊ

BÀI THU HOẠCH MÔN KINH TẾ CHÍNH TRỊ
“Tính tất yếu của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
ở Việt Nam hiện nay”

Học viên: Nguyễn Hải Quân
Mã số học viên: FF170097
Lớp: Hoàn chỉnh CCLLCT, K68-C01(2017-2018)

HÀ NỘI – 2017
s


17