Hà Kim Thoa Năm học 2008 - 2009
I. LÝ DO CHäN §Ị TµI.
1/ §Ỉt vÊn ®Ị:
Nh×n chung níc ta ngµy nay, ngµnh gi¸o dơc rÊt quan t©m ®Õn viƯc ph¸t
triĨn ngo¹i ng÷ cho häc sinh phỉ th«ng. Lµ mét gi¸o viªn d¹y ngo¹i ng÷ trong t«i
lu«n xt hiƯn c©u hái “T¹i sao hiƯn nay tõ n«ng th«n ®Õn thµnh thÞ ®©u ®©u ngêi
d©n còng mn cho con em m×nh häc tèt ngo¹i ng÷”. §ã ph¶i ch¨ng lµ kh¸t väng
®ỵc v¬n cao, v¬n xa h¬n cđa thÕ hƯ trỴ, ®Ĩ ®¹t ®ỵc ®Õn ®Ønh cao cđa tri thøc con
ngêi kh«ng thĨ kh«ng biÕt ngo¹i ng÷.
Tríc ®©y ngêi ta ®ỉ dån ®i häc tiÕng Nga víi tiÕng Trung Qc, nhng ngµy
nay ngêi d©n ®· ý thøc ®ỵc mn giao tiÕp víi mäi ngêi trªn mäi miỊn thÕ giíi th×
con ®êng duy nhÊt vµ ng¾n nhÊt ®Ĩ tiÕp cËn ®ỵc víi tinh hoa v¨n ho¸ cđa c¸c níc
®ã chÝnh lµ häc tèt, nghe tèt vµ nãi tèt TiÕng Anh. V× vËy viƯc gi¶ng d¹y vµ häc
tËp bé m«n TiÕng Anh sao cho ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt ®ã lµ mét vÊn ®Ị ®ang ®ỵc
gi¸o viªn chóng t«i quan t©m.
Trong thêi ®¹i ngµy nay, khi mµ c«ng nghƯ th«ng tin, viƠn th«ng, du lÞch,
ngo¹i giao ph¸t triĨn vµ hng thÞnh th× viƯc phỉ cËp TiÕng Anh trªn kh¾p mäi miỊn
lµ chđ tr¬ng ®óng ®¾n cđa Bé GD-§T. ViƯc kh«ng ngõng t×m tßi häc hái ®Ĩ hoµn
thiƯn ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y vµ häc tËp ®Ĩ ®¸p øng nhu cÇu häc tËp vµ giao lu v¨n
ho¸ cđa con ngêi.
Nãi, ®äc, viÕt TiÕng Anh ®· khã nhng nghe TiÕng Anh cßn lµ c¶ mét vÊn
®Ị, kh«ng nh÷ng khã víi ngêi häc mµ cßn khã c¶ víi ngêi d¹y. V× vËy ®Ĩ cho ngêi
häc nghe vµ hiĨu ®ỵc th× ngêi d¹y ph¶i t×m mäi c¸ch n©ng cao vµ ph¸t triĨn thªm
kÜ n¨ng nghe, tr×nh ®é nghe cđa ngêi häc.
Xt ph¸t tõ c¸c yªu cÇu cđa cc sèng, còng nh ®Ỉc thï bé m«n vµ tõ viƯc
d¹y kÜ n¨ng nghe mét sè bµi ë líp 7 vµ c¸c tiÕt nghe ë líp 8, vµ vÊn ®Ị ®ỉi míi ph-
¬ng ph¸p d¹y nghe trong ch¬ng tr×nh SGK líp 9 hiƯn nay ®ang ®ỵc nhiỊu trêng
häc quan t©m bëi kiÕn thøc kh¸ nỈng so víi tr×nh ®é häc sinh ®Ỉc biƯt lµ häc sinh
vïng s©u vïng xa nh trêng t«i ®ang c«ng t¸c. §ang t×m ra mét sè biƯn ph¸p, nãi
cơ thĨ h¬n lµ ph¬ng ph¸p, nh»m hỉ trỵ thªm c¸c d¹ng bµi tËp ®Ĩ kÕt hỵp víi bµi
tËp nghe trong SGK sao cho phï hỵp víi tr×nh ®é häc sinh mµ kh«ng cÇn c¾t xÐn
néi dung kiÕn thøc yªu cÇu. Tuy nhiªn viƯc ¸p dơng mét biƯn ph¸p d¹y nghe míi
SKNN: Biện pháp giúp học sinh học tốt phần kó năng nghe môn Tiếng Anh 9 1
Hà Kim Thoa Năm học 2008 - 2009
nh thÕ nµo cho phï hỵp víi häc sinh cđa m×nh vµ sù thµnh c«ng cđa nã cßn phơ
thc vµo c¸ch thøc tiÕn hµnh cđa tõng gi¸o viªn, sù chØ ®¹o chung thc chuyªn
m«n cđa tõng trêng vµ kh¶ n¨ng tiÕp thu kiÕn thøc, ¸p dơng vµo thùc tiƠn cđa tõng
häc sinh.
ChÝnh v× nh÷ng lÝ do trªn ®©y t«i qut ®Þnh chän ®Ị tµi nghiªn cøu “BiƯn
ph¸p gióp häc sinh häc tèt phÇn kÜ n¨ng nghe m«n tiÕng Anh 9“ víi mét sè ý
kiÕn ®Ĩ gãp phÇn cho c¸c giê d¹y kÜ n¨ng nghe ®¹t hiƯu qu¶ cao h¬n.
2/ Mơc ®Ých ®Ị tµi:
§Êt níc ViƯt Nam hiƯn nay ®ang trªn ®µ tiÕn lªn chđ nghÜa x· héi vµ ®ang
khÝch lƯ nỊn kinh tÕ më cưa ®ãn nhËn sù ®Çu t cđa c¸c doanh nghiƯp níc ngoµi.
VËy nªn c¸c b¸c sÜ kÜ s, thËm chÝ c¶ c«ng nh©n cđa c¸c doanh nghiƯp trªn kh«ng
thĨ kh«ng ®ỵc trang bÞ vèn TiÕng Anh giao tiÕp c¬ b¶n ®Ĩ cã thĨ giao tiÕp ®¬n
thn víi c¸c chđ ®Çu t, víi ®èi t¸c. Do ®ã viƯc häc TiÕng Anh trë thµnh nhu cÇu
cÊp thiÕt, nã lµ nhÞp cÇu nèi liỊn c¸c nỊn v¨n ho¸ trªn thÕ giíi vµ ®a ViƯt Nam ®Õn
víi thÕ giíi.
ViÕt, nãi hay ®äc TiÕng Anh lµ rÊt khã nhng quan träng h¬n hÕt vÉn lµ nghe
TiÕng Anh. V× nã kh«ng nh÷ng khã víi ngêi häc mµ cßn khã c¶ víi ngêi trùc tiÕp
gi¶ng d¹y. V× vËy ®Ĩ cho ngêi häc nghe vµ hiĨu ®ỵc th× ngêi d¹y ph¶i t×m mäi biƯn
ph¸p gióp n©ng cao vµ ph¸t triĨn thªm kÜ n¨ng nghe, tr×nh ®é nghe cđa ngêi häc.
Chóng ta nªn gãp phÇn vµo viƯc nghiªn cøu ®Ị tµi tõ ®ã x¸c ®Þnh néi dung
vµ ph¬ng ph¸p h×nh thµnh, x©y dùng thiÕt kÕ mét bµi d¹y nghe, gi¶m ®é khã yªu
cÇu cđa bµi tËp nghe, nhng vÉn t«n träng néi dung kiÕn thøc SGK hiƯn hµnh.
Nh»m ®¹t ®ỵc yªu cÇu d¹y häc cđa m×nh nãi riªng vµ yªu cÇu hiĨu ®ỵc bµi häc
cđa häc sinh nãi chung mét c¸ch chđ ®éng s¸ng t¹o, phï hỵp víi tr×nh ®é tiÕp thu
kiÕn thøc cđa häc sinh THCS c¸c hun vïng s©u vïng xa vµ phï hỵp víi ®iỊu
kiƯn c¬ së vËt chÊt cßn thiÕu thèn.
3/ LÞch sư ®Ị tµi:
Tõ thùc tiƠn gi¶ng d¹y ë trêng THCS Mü Th¹nh T©y tõ khi ®ỉi míi SGK
cho ®Õn nay ®· nhiỊu n¨m t«i nhËn thÊy kÜ n¨ng nghe lµ khã nhÊt trong bèn kÜ
n¨ng cđa m«n TiÕng Anh. §Ỉc biƯt lµ vµo nh÷ng n¨m tríc c¬ së vËt chÊt cßn thiÕu
nhiỊu nªn kh¶ n¨ng nghe cßn h¹n chÕ. ChÝnh v× vËy t«i lu«n mong mn t×m ra
SKNN: Biện pháp giúp học sinh học tốt phần kó năng nghe môn Tiếng Anh 9 2
Hà Kim Thoa Năm học 2008 - 2009
nh÷ng biƯn ph¸p ®Ĩ gióp c¸c em häc tèt h¬n. Tríc t×nh h×nh ®ỉi míi ph¬ng ph¸p
d¹y häc lµ kh¸ nỈng ®èi víi häc sinh. Phn phèi ch¬ng tr×nh th× ®a sè phÇn nghe v
nÜi ®a vµo cïng mét tiÕt nn thêi gian ®Ĩ cho häc sinh rn lun kÜ n¨ng rÊt h¹n hĐp.
T«i qut t©m sÏ thùc hiƯn nh÷ng kinh nghiƯm tÝch lòy ®ỵc cho c¸c em häc sinh
líp 9
1
, 9
2
cđa trêng trong n¨m häc 2008 – 2009. Víi mơc tiªu lµ gióp c¸c em häc
tèt h¬n phÇn nghe Anh V¨n 9 nãi riªng vµ gãp phÇn n©ng cao chÊt lỵng häc sinh
®i lªn theo quan ®iĨm chØ ®¹o cđa ngµnh nãi chung. KÕt qu¶ ®ã t«i sÏ tr×nh bµy ë
phÇn sau.
4/ Pham vi ®Ị tµi:
§Ị tµi nµy ®ỵc ¸p dơng cho häc sinh líp 9 mµ t«i ®ang trùc tiÕp gi¶ng d¹y
t¹i trêng THCS Mü Th¹nh T©y trong n¨m häc 2008- 2009.
II. NéI DUNG C¤NG VIƯC.
1. Thùc tr¹ng ®Ị tµi:
Qua qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y trªn l¬p t«i ®· n¾m ®ỵc t×nh h×nh häc tËp cđa c¸c em
häc sinh líp 9
1
, 9
2
víi sè lỵng 86 häc sinh. Riªng t«i cã mét sè nhËn ®Þnh chung
vỊ kh¶ n¨ng nghe cđa c¸c em còng nh nh÷ng u ®iĨm thÇy vµ trß lµm ®ỵc nh sau:
- Mét sè häc sinh tÝch cùc ®ãng gãp ý kiÕn x©y dùng bµi.
- §a phÇn vỊ nhµ cã chn bÞ bµi.
- Tù gi¸c ho¹t ®éng theo cỈp nhãm, ph¸t huy tÝnh tù häc.
- Gi¸o viªn nhiƯt t×nh, lu«n t×m ra nhiỊu ph¬ng ph¸p ®Ĩ gióp häc sinh häc dƠ
h¬n trong nh÷ng tiÕt nghe.
- Phèi hỵp ®ång nghiƯp , chuyªn m«n trao ®ỉi ph¬ng ph¸p d¹y häc qua c¸c
phong trµo thao gi¶ng dù giê.
- Gi¸o viªn lu«n kiĨm tra tËp cđa häc sinh ®Ĩ n¾m ®ỵc kh¶ n¨ng tiÕp thu cđa
c¸c em .
Tuy nhiªn vÉn cßn nh÷ng tån t¹i sau:
VÉn cßn nhiỊu häc sinh thơ ®éng do ý thøc häc tËp vµ kh¶ n¨ng tiÕp thu nªn dƠ
g©y cho häc sinh sù nhµm ch¸n vµ giê häc trë nªn ®¬n ®iƯu.
H¬n n÷a häc sinh cđa trêng t«i ë vïng s©u cßn thiƯt thßi rÊt nhiỊu vỊ viƯc t×m
nh÷ng t liƯu còng nh c¬ së vËt chÊt ®Ĩ gióp c¸c em häc tèt h¬n, häc sinh cha
SKNN: Biện pháp giúp học sinh học tốt phần kó năng nghe môn Tiếng Anh 9 3
Hà Kim Thoa Năm học 2008 - 2009
chuyªn cÇn cßn nhiỊu, kh«ng thc bµi khi ®Õn líp, ®êng ®i khã kh¨n, mÊt
nhiỊu thêi gian v× vËy khi ®Õn trêng c¸c em rÊt mƯt mái lµm gi¶m ®i sù nhiƯt
t×nh, h¨ng h¸i trong häc tËp, nªn viƯc n©ng cao chÊt lỵng vµ sư dơng ®ỉi míi
ph¬ng ph¸p vÉn gỈp nhiỊu khã kh¨n.
Cơ thĨ lµ t«i ®· kh¶o s¸t chÊt lỵng c¸c em ngay tõ ®Çu n¨m häc cho kÕt qu¶
thËt ®¸ng b¸o ®éng. ( Tỉng sè häc sinh lµ 86 em )
• Giái: 1 ( 1,2 % )
• Kh¸: 15 ( 17,4% )
• Trung b×nh: 30 ( 34,9% )
• Ỹu: 40 ( 46,5% )
Tõ nh÷ng thùc tr¹ng khã kh¨n trªn t«i ®ã qut t©m t×m ra mét sè biƯn
ph¸p ®Ĩ gióp c¸c em häc tèt h¬n m«n tiÕng Anh 9 ®Ỉc biƯt lµ kÜ n¨ng nghe cđa
c¸c em nh»m gióp c¸c em cã hµnh trang thËt tèt ®Ĩ bíc vµo ngìng cưa cđa cÊp
III mµ kh«ng cßn bì ngì.
2. Néi dung cÇn gi¶i qut:
§Ĩ mét giê d¹y thµnh c«ng cao vµ gióp c¸c em häc tèt h¬n v× ®iỊu khã kh¨n
ë ®©y lµ mét tiÕt theo ph©n phèi ch¬ng tr×nh nghe vµ nãi ®a vµo cïng mét tiÕt.
Do ®Ỉc trng bé m«n ngo¹i ng÷, ph¬ng ph¸p d¹y häc kh«ng ®ßi hái ph¶i ®i theo
mét trËt tù nhÊt ®Þnh, do ®ã gi¸o viªn lu«n ph¶i chó ý ®Õn c¸c biƯn ph¸p
chun t¶i kiÕn thøc ®Õn cho ngêi häc sao cho hỵp lÝ nhÊt. H¬n thÕ n÷a do t×nh
h×nh chung cđa ®Þa ph¬ng hÇu hÕt c¬ së vËt chÊt phơc vơ cho häc sinh häc tËp
cßn thiÕu thèn. Häc sinh phÇn nhiỊu lªn cÊp II míi ®ỵc lµm quen víi m«n
TiÕng Anh vµ sù hiĨu biÕt kiÕn thøc x· héi cßn h¹n hĐp. C¸c em cßn rơt rÌ nhót
nh¸t cha nhí ngay nh÷ng g× ®ỵc häc, vèn tõ vùng l¹i h¹n chÕ nªn trong qu¸
tr×nh d¹y häc gi¸o viªn gỈp rÊt nhiỊu khã kh¨n. Ngêi gi¸o viªn cÇn chn bÞ
chu ®¸o vỊ ph¬ng tiƯn d¹y häc v phn bè thêi gian sao cho hỵp lÝ ®Ĩ d¹y tèt. V×
thÕ ®Ĩ thùc hiƯn mét híng míi trong mét giê nghe gi¸o viªn ph¶i ®ång thêi kÕt
hỵp c¸c biƯn ph¸p thÝch hỵp.
3/ BiƯn ph¸p gi¶i qut:
SKNN: Biện pháp giúp học sinh học tốt phần kó năng nghe môn Tiếng Anh 9 4
Hà Kim Thoa Năm học 2008 - 2009
§Ĩ gãp phÇn vµo viƯc th¸o gì nh÷ng khã kh¨n còng nh gióp cho mét tiÕt
d¹y nghe tèt h¬n, ngêi gi¸o viªn cÇn chn bÞ c¸c bíc sau:
a/ Chn bÞ c¸c ph¬ng tiƯn d¹y häc:
Tríc khi tiÕn hnh mét tiÕt d¹y nghe gi¸o viªn nªn chn bÞ b¨ng, ®Üa, m¸y,
nghe mét hc nhiỊu lÇn, chó ý nh÷ng chç khã vµ nãi nhanh, c¸c cÊu tróc cè ®Þnh
nh»m gỵi më gióp häc sinh dƠ nhËn d¹ng h¬n trong qu¸ tr×nh nghe.
Gi¸o viªn cÇn chn bÞ thiÕt kÕ l¹i c¸c bµi tËp nghe trong SGK sao cho phï
hỵp h¬n vµ photo cho häc sinh phiÕu häc tËp. ViƯc nµy gióp cho gi¸o viªn vµ häc
sinh tiÕt kiƯm thêi gian chÐp bµi trªn líp. Ngoµi viƯc thiÕt kÕ bi tËp nghe ph hỵp,
gi¸o viªn cßn ph¶i chn bÞ tèt c¸c lo¹i ®å dïng d¹y häc nh tranh ¶nh hc b¶ng
phơ (nÕu cÇn).
ViƯc chn bÞ, thiÕt kÕ ®å dng cho cc trß ch¬i hc c¸c ho¹t ®éng trªn líp
còng l mét trong nh÷ng biƯn php gip häc sinh nghe tèt h¬n. Gi¸o viªn yªu cÇu häc
sinh thùc hiƯn ®iỊu nµy gióp cho giê häc hỵp lÝ vµ c¸c tiÕn tr×nh lªn líp diƠn ra
tr«i ch¶y h¬n.
b/ Qu¸ tr×nh lªn líp:
Gi¸o viªn t¹o ra kh«ng khÝ tho¶i m¸i hµo høng, kh«ng qu¸ c¨ng th¼ng b»ng
c¸ch giíi thiƯu c¸c chđ ®Ị bµi nghe, hc c¸c trß ch¬i cã liªn quan ®Õn bµi häc
gióp cho häc sinh bíc vµo nghe víi t©m lÝ tho¶i m¸i, ph¶i ®ỵc kÕt hỵp hµi hoµ
trong phÇn tríc khi nghe ( Pre-listening ).
Gi¸o viªn cÇn cung cÊp nh÷ng tõ vùng quan träng phÇn nghe mµ häc sinh
sÏ ph¶i hiĨu.
Trong qu¸ tr×nh nghe gi¸o viªn chó ý ®Õn yªu cÇu cđa bµi tËp ®· ®ỵc thiÕt
kÕ l¹i sao cho häc sinh cã thĨ lµm viƯc dƠ dµng h¬n.
Sau khi nghe xong, gi¸o viªn ph¶i chn bÞ s½n c¸c ho¹t ®éng cho phÇn
cđng cè nh: d¹ng bµi tËp tr¾c nghiƯm ( ®óng sai, c©u hái, lùa chän….) , trß ch¬i,
tãm t¾t néi dung…… nh»m kiĨm tra sù hiĨu bµi cđa häc sinh vµ ph¸t triĨn thªm kÜ
n¨ng nãi hc viÕt.
NÕu kÕt hỵp nhn nhun c¸c kh©u tõ viƯc chn bÞ ®Õn qu¸ tr×nh tiÕn hnh
giê nghe th× häc sinh rÊt hµo høng kh«ng cßn sỵ häc nghe n÷a.
VỊ phÝa häc sinh, c¸c em cÇn chn bÞ vµ thùc hiƯn c¸c bíc sau:
SKNN: Biện pháp giúp học sinh học tốt phần kó năng nghe môn Tiếng Anh 9 5