Có ý kiến cho rằng: Ký của Hoàng Phủ Ngọc Tường là những áng thơ viết bằng văn xuôi. Anh chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Đề bài: Có ý kiến cho rằng: Ký của Hoàng Phủ Ngọc Tường là những áng thơ viết 
bằng văn xuôi. Anh chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua bài Ai đã đặt tên cho dòng 
sông?
Bài làm
Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trong số rất ít nhà văn viết bút ký nổi tiếng ở nước ta vài 
chục năm nay. Bút ký của Hoàng Phủ Ngọc Tường hấp dẫn người đọc ở  tấm lòng nhân 
văn sâu sắc, trí tuệ  uyên bác và chất Huế  thơ  huyền hoặc, quyến rũ. Đó là những trang 
viết tài hoa, tài tử, tài tình.
Thực ra, bút ký Hoàng Phủ Ngọc Tường chính là những áng thơ văn xuôi cuốn hút người 
đọc. Có độc giả   ở Hà Nội đã công phu cắt từng câu trong bút ký nổi tiếng Ai đã đặt tên 
cho dòng sông của anh xếp lại thành một bài thơ. Ngoài bút ký, anh có nhiều bài thơ  hay  
được rất nhiều độc giả  thuộc như  Địa chỉ  buồn, Dù năm dù tháng, Dòng sông đời mẹ,  
Đêm qua: "Bây giờ đã hết trò chơi/ Đã tàn cuộc rượu để người ra đi/ Đêm qua không biết  
làm gì/ Muốn về tìm gã Trương Chi nghe đàn"... Thơ Hoàng Phủ Ngọc Tường là vẻ đẹp  
của nỗi buồn hoài niệm, những day dứt triết học, từ sâu thẳm thời gian, sâu thẳm đất đai  
vọng lên trong tâm khảm người đọc. Chỉ có bài thơ Bồng bềnh cho tới mai sau là bài thơ 
tình (với chất liệu vũ trụ) rất hay và rất lạ trong mạch thơ buồn viết ra từ máu của Hoàng 
Phủ Ngọc Tường trong vài chục năm nay!
Năm 1986, Hoàng Phủ Ngọc Tường về thăm Lệ Thủy quê vợ là nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ. 
Lệ Thủy là vựa lúa của tỉnh Quảng Bình, nơi sông nước mênh mang trong xanh chảy qua  
những làng quê thấm đẫm điệu hò khoan da diết. Từ chợ Tréo có thể  đi đò về  khắp nơi  
trong huyện. Người Lệ Thủy đam mê dân ca và hò hát. Đêm trăng hò giã gạo, chèo thuyền  
hò mái nhì, mái đẩy, mái bảy, mái ba, mái xếp, mái nện... không khác gì xứ  Huế. Đêm 
Hoàng Phủ ngủ lại với mảnh đất đã cho mình tình yêu, mảnh đất đã cho anh câu thơ khái  
quát: “Ai người làm thơ ai người cứu nước”.
Trong đêm khuya khoắt, tiếng hát từ những con đò chở lúa trên dòng sông Kiến Giang làm 


anh choàng giấc. Anh chạy ra Mũi Viết nơi ngã ba sông, và bàng hoàng ngẩn ngơ  trước 
cảnh tượng thơ  mộng như  tranh thủy mặc: Bắt gặp những cảnh tượng bình minh như 
trong cổ  tích đó, Hoàng Phủ  Ngọc Tường bị  hớp hồn. Để  rồi những hình ảnh đẹp đó đi 

vào tâm hồn thơ  của anh vô cùng xao động và  ấn tượng hơn nhờ  những cặp liên tưởng 
bất ngờ và thú vị: "Có con thuyền trong sương trắng/ Bềnh bồng như một cánh chim/ Có 
em chèo thuyền áo trắng/ Xôn xao như trốn như tìm/ Có vầng mặt trời rựng sáng/ Bồi hồi  
như một trái tim".
Nhờ thủ pháp so sánh, liên tưởng điêu luyện những cảnh thực vào thơ đã thành ảo, thành  
mộng, cái tả đã biến thành cái cảm, cái say, dẫn người đọc đến một trạng thái tình cảm 
mới: Tình yêu! Cô gái chèo thuyền trên sông phút chốc biến thành Nàng Tiên Nữ  giữa  
chốn bồng lai tiên cảnh với những nét đẹp vàng son lấp lánh và cực kỳ sang trọng: “Phấn 
mặt trời trên má”, “bụi mặt trời vương gót chân”, “dấu chân thành hoa hài trên sóng”…
Nhà thơ  Nguyễn Trọng Tạo cho rằng thơ  Hoàng Phủ  Ngọc Tường “…thấm đẫm triết  
học về cái chết... thơ anh buồn mỗi nỗi buồn đứt ruột… Đấy là thơ của cõi âm…”. Đó là  
một nhận xét xác đáng. Nhưng trong nguồn thơ  như  từ  đất vọng lên của Tường lại có  
một bài thơ  khác lạ, bài thơ  “Như  từ  trời vang xuống, đầy chứa chan, khoái cảm và trí  
tuệ. Đó chính là Bồng bềnh cho tới mai sau, bài thơ  về  trái tim tình yêu, “Trái tim mặt 
trời” vĩnh cửu, một bài thơ tình hay và mới mẻ.