Kết thúc tác phẩm Số phận con người, nhà văn M.Sôlôkhôp viết: Không... nóng bỏng lăn trên má anh. Dựa vào tác phẩm và suy nghĩ của bản thân, em hãy phát biểu ý kiến về lời trữ

Đề bài: Kết thúc tác phẩm Số phận con người, nhà văn M.Sôlôkhôp viết: "Không... 
nóng bỏng lăn trên má anh". Dựa vào tác phẩm và suy nghĩ của bản thân, em hãy  
phát biểu ý kiến về lời trữ tình ngoài đề nói trên
Bài làm
Đọc Số phận con người của M.Sôlôkhôp, ai cũng thấy rõ nhân vật Xôcôlôp là con người 
có một ý chí và nghị lực phi thường. Nhưng chính con người kiên cường, sắt thép ấy lại 
luôn dạt dào một tinh thần nhân hậu, nhân ái. Một con người đã mất mát quá nhiều trong 
chiến tranh. Sau chiến thắng, anh vẫn tiếp tục phải chịu đựng và hy sinh cho người khác. 
Ngay tiếng khóc đau buồn cũng chỉ thường diễn ra trong chiêm bao, còn ban ngày anh phải 
dùng nghị lực để kìm lại và giấu đi vì một lý do cao thượng biết bao nhiêu. Đúng như lời 
người dẫn truyện đã phát biểu: "Không, không phải những người đứng tuổi đã bạc đầu  
trong chiến tranh chỉ  khóc trong chiêm bao đâu. Họ  cũng khóc trong thực tại đấy. Cái 
chính ở đây là phải biết kịp thời quay mặt đi. Cái chính ở đây là đừng làm tổn thương trái 
tim em bé, đừng để  cho em thấy những giọt nước mắt đàn ông hiếm hoi, nóng bỏng lăn 
trên má anh".
Nổi bật lên trong truyện là hai con người, một già "đứng tuổi đã bạc đầu trong chiến 
tranh" và một còn bé bỏng, ngây thơ. Nhưng cả  hai đều hứng trọn quá nhiều mất mát.  
"Hai con người côi cút, hai hạt cát đã bị sức mạnh phũ phàng của bão tố chiến tranh thổi  
bạt tới những miền xa lạ...". Sau chiến tranh họ gặp và nương tựa vào nhau. Cuộc đời  
của Xôcôlôp quả  là một cuộc đời quá bất hạnh: chiến tranh đã cướp đi của anh tất cả 
những người thân yêu nhất ­ vợ  và hai con gái trúng bom, người con trai duy nhất là 
Anatôli lớn lên, ra mặt trận và lại ngã xuống chiến trường đúng ngày toàn thắng (9­5­
1945). Bản thân Xôcôlôp cũng bị thương, bị bắt làm tù binh, chịu đựng bao nhiêu cực hình  
của trại tù phát xít, thế rồi dũng cảm, mưu trí, trở lại được đội ngũ của mình. Ngày chiến 
thắng cũng là ngày anh không còn gì để mất: "Trái tim tôi đã suy kiệt, đã bị chai sạn vì đau  
khổ". Anh chỉ còn biết mượn rượu giải sầu, Xôcôlôp gần như bị đẩy vào ngõ cụt bế tắc.  
Chính lúc  ấy thì anh gặp bé Vania, cậu bé không nhà không cửa, không ai thân thích và 


không nơi nương tựa "bạ đâu ngủ đó", "thằng bé rách bươm xơ mướp. Mặt mũi thì bê bét 
nước dưa hấu, lem luốc, bụi bặm, bẩn như ma len, đầu tóc rối bù những cặp mắt ­ cứ 

như những ngôi sao sáng ngời sau trận mưa đêm". Chiến tranh cũng đã cướp đi của Vania  
tất cả. Lòng Xôcôlôp dâng trào xúc động: "Những giọt nước mắt nóng hổi sôi lên ở  mắt 
tôi và lập tức tôi quyết định: Không thể để cho mình với nó chìm nghỉm riêng rẽ được!". 
Anh đã nhận cậu bé làm con và ngay lúc đó tâm hồn anh "cảm thấy nhẹ nhõm và bừng  
sáng lên”. Từ  khi gặp bà Vania, Sôcôlôp gần như  quên hẳn đi bản thân với bao nỗi đau  
khổ của chính mình. Anh dồn hết tình thương ấp ủ cho Vania. Và chính cậu bé đã mang  
lại cho anh niềm vui và sự an ủi bất ngờ: ''Tôi thức giấc, thấy nó rúc vào nách tôi như con  
chim sẻ dưới mái ra, ‘ngáy khe khẽ, tôi thấy lòng vui không lời nào tả xiết!". Cứ đêm đêm 
nhìn ngắm Vania ngủ  say sưa, trái tim tưởng đã hoá đá của Xôcôlôp lại "trở  lên êm dịu  
hơn". Xôlôkhôp đã giành rất nhiều chi tiết để miêu tả sự ngây thơ trong trắng của Vania.  
Chính cậu bé cũng đã phải gánh chịu quá nhiều đau thương, mất mát. Nhưng vì còn quá 
non nớt ngây thơ nên tất cả quá khứ đau thương ấy đôi khi chỉ bùng lóe lên trong kí ức rồi 
vụt tắt. Sôlôkhôp viết: "Tri nhớ trẻ con cứ quầng sáng mùa hạ, soi sáng tất cả trong chốc 
lát rồi vụt tắt." Cái chi tiết "chiếc áo banh tô bằng da" mà Vania nhớ lại là bố mình trước 
kia vẫn mặc, câu hỏi bất ngờ  của cậu về  chiếc áo  ấy đã khiến Xôcôlôp giật mình và  
"phải đánh trống lảng". Thực ra anh không muốn chú bé biết sự  thật cay đắng lúc  ấy, 
chưa nên làm u ám tâm hồn thơ ngây của cậu bé "có cặp mắt xanh như da trời”, long lanh  
"như những ngôi sao sáng ngời sau trận mưa đêm". Thực sự Sôcôlôp đã gánh chịu tất cả 
gánh nặng mất mát thay cho cậu bé để tâm hồn trong trắng, thơ ngây ấy được thanh thản,  
yên vui,  Xôcôlôp cũng là  một  con  người  bình  thường như  bao nhiêu con  người  khác 
Nhưng cái cao đẹp của tâm hồn hồn anh là đức hy sinh, là ý chí và nghị lực phi thường, là 
lòng vị  tha, nhân hậu. Anh đã cố  ghìm mình, cứng cỏi luốt thầm những giọt lệ mỗi khi  
nghĩ về số phận của mình: "Ban ngày bao giờ cũng trấn tĩnh được, không hớ ra một tiếng  
thở dài, một lời than vãn, nhưng ban đêm thức giác thì gối ướt đẫm nước mắt". Vượt ra 
ngoài ý chí kiên cường, sắt đá của người đã được tôi luyện bằng gian khổ, hy sinh, anh đã 
phải khóc trong những cơn mơ. Lời tự thuật chân thành, chân thực khiến người đọc càng 
xúc động trước sự cao cả của tâm hồn anh, không muốn tâm hồn Vinia buồn tủi, khổ đau,


Xôcôlôp gánh chịu tất cả. Thực ra đâu phải là anh không biết khóc, không rơi nước mắt 

được giữa ban ngày. Lời trữ tình ngoại đề của người dẫn dẫn truyện cũng chính là những  
suy nghĩ sâu sắc và thấm đượm tình người, hiểu thấu đáo lòng người. "Không, không  
phải những người đứng tuổi đã bạc đầu trong chiến tranh chỉ khóc trong chiêm bao đâu. 
Họ  cũng khóc trong thực tại đấy. Cái chính  ở  đây là phái biết kịp thời quay mặt đi. Cái  
chính  ở đây là đừng làm tổn thương trái tim em bé, đừng để  cho em thấy giọt nước mắt 
đàn ông hiếm hoi nóng bỏng lăn trên má anh".
Là một yếu tố  ngoài cốt truyện, trữ  tình ngoại đề  trực tiếp thể  hiện và giãi bày những  
cảm xúc, ấn tượng, tình cảm và tư tưởng chủ quan của tác giả đối với hiện thực mà ông 
ta mô tả. Với đoạn văn trữ tình ngoại đề trên, sôlôkhôp bày tỏ  lòng khâm phục của mình  
trước một con người vừa kiên cường, vừa nhân hậu, bao dung. Đoạn trữ tình ngoại đề ấy  
cũng làm rõ thêm quan điểm nghệ thuật của Sôlôkhôp. "Nghệ sĩ không thể lạnh lùng khi  
sáng tạo... Khi viết, máu nhà văn phải sôi lên".