Ông già và Biển cả là một bản anh hùng ca ca ngợi tư thế ngạo nghễ hào hùng của con người trên thế giới này. Hãy phân tích đoạn trích Đương đầu với đàn cá dữ để làm nổi bật tinh

Đề bài: "Ông già và Biển cả" là một bản anh hùng ca ca ngợi tư thế ngạo nghễ hào  
hùng của con người trên thế  giới này. Hãy phân tích đoạn trích "Đương đầu với 
đàn cá dữ" để làm nổi bật tinh thần đó
Bài làm
Ơnixt Hêminguây (1899 ­ 1961) là một cây bút văn xuôi nổi tiếng của Mỹ. Ngoài số hơn 
năm mươi truyện ngắn, đầy sức hấp dẫn, trong đó có các truyện xuất sắc như Tuyết trên  
đỉnh Kilimangiaro, Hạnh phúc ngắn ngủi của Francis Macomber, Năm mươi ngàn đô la... 
Hêminguây còn sáng tạo nên những thiên tiểu thuyết nổi tiếng thu hút sự chú ý của nhiều  
nhà nghiên cứu phê bình văn học và công chúng độc giả: Mặt trời vẫn mọc (1926), Giã từ 
vũ khí (1929), Chuông nguyện hồn ai (1940), Ông già và biển cả (1952).
Ông   già   và   biển   cả   góp   phần   đem   lại   niềm   vinh   quang   cho   Hêminguây.   Năm   1953, 
Hêminguây được trao giải Pulitzer, và năm 1954 nhà văn được nhận giải thưởng Nobel. 
Tác phẩm này là sự tiếp nối, phát triển một bước cao hơn, là sự thể hiện tập trung nhất, 
sinh động nhất nguyên lý "tảng băng trôi", nghệ thuật độc thoại nội tâm và những tìm tòi, 
đổi mới khác về kỹ thuật tiểu thuyết của Hêminguây Đương đầu với đàn cá dữ phản ánh 
chặng cuối cùng trong việc săn bắt cá của ông lão khi sắp tới bờ. Đây là đoạn trích tiêu  
biểu thể  hiện rõ nét nội dung sâu sắc và nghệ  thuật độc đáo của tác phẩm Ông già và  
biển cả.
Mở đầu đoạn trích Đương đầu với đàn cá dữ, Hêminguây tạo nên bức tranh cụ thể: khung 
cảnh trời tối, "hơi lạnh ban đêm" lan tỏa khắp biển cả bao la, khiến ông lão "tê cứng cả 
người, mình mẩy chỗ  nào cũng đau nhức", toàn thân "mệt rã rời". Sau ba ngày hai đêm 
ròng rã trên biển, vật lộn với sóng gió, săn bắt cá, chống cự  với đàn cá mập, ông lão 
Xantiagô đã suy kiệt sức lực, sống trong tâm trạng lo âu và có phần rệu rã tinh thần.
Nhà văn sử  dụng nghệ  thuật đối lập một cách có dụng ý trong việc thể  hiện trạng thái  
tâm lý của ông lão: "Mình chỉ  mong sao không còn phải đánh nhau với chúng nữa. Mình 
hết lòng mong mỏi là không còn phải đánh nhau với chúng nữa". Sự láy lại một câu nói,  


một ý nghĩ bộc lộ rõ sự mong mỏi lẫn nỗi ám ảnh, lo lắng của nhân vật. Nhưng cái diều 
luôn ám ảnh lão, điều lão không chờ đợi lại xảy ra: "vào quãng nửa đêm", ông lão một lần  
nữa phải "kháng cự một cách tuyệt vọng" với đàn cá dữ. Có lúc "chiếc thuyền con chòng  

chành trên những cái lưng cá mập". Bằng chi tiết miêu tả  gián tiếp, qua cảm giác của  
nhân vật, người đọc nhận thấy kẻ thù của ông lão là cá một đàn cá đông đúc và dữ  tợn. 
Trong đêm tối, ông lão chỉ nhìn thấy, "những vệt nước do những chiếc vi cá mập xẻ dọc  
ngay trên mặt biển và những đường lân tinh lấp lánh kéo theo đằng sau đuôi". Những hàm 
răng cá mập liên tiếp táp ngoạm con cá kiếm. Kẻ thù của ông lão tụm nhau cả lại ở phía  
sau, "khi thì con nọ tiếp con kia, khi thì cả bẫy một lượt" đâm bổ vào con mối.
Trong khi đó, ông lão chỉ có một mình tay không vũ khí. kiệt sức và buộc vào trận với nỗi 
ám ảnh, "lão biết rõ sự chiến đấu của lão là vô ích". Đã vậy, bóng đêm dường như  cũng 
vào hùa với đàn cá dữ, chở  che chúng. Trong tình thế  bất lợi, ông lão vẫn kiên trì chống  
trả, nhưng đó là một sự cố gắng tuyệt vọng: "lão vụt nháo nhào", lão "tháo ngay chiếc tay  
lái và nắm chắc cả  hai tay mà vụt túi bụi ra bốn phía", lão lại "hoa cái tay lái lên quật 
đúng vào hàm răng con cá mập", '’lão quật liên hồi hai bậc, ba bận, mười bận". Qua ngôn  
ngữ người kể chuyện ta biết một chuỗi hành động liên tiếp của nhân vật hướng vào lũ cá 
mập. Song, đây không phải là những đòn tiến công chủ động, có tính toán mà là sự chống 
trả, sự đối phó bị động của ông lão. Sự "ra đòn" của ông lăo không mảy may khiến đàn cá 
mập khiếp sợ. "Chúng đâm bổ vào xác con cá. Mỗi lần ngoạm xong một miếng, chúng lại 
lùi ra rỗi quay trở lại, những miếng thịt chúng vừa dứt được lấp lánh dưới nước"
Bằng nghệ thuật tương phản, Hêminguây đã dựng nên bức tranh sinh động về cuộc chiến 
đấu không cân sức giữa ông lão và đàn cá dữ. Cuộc tấn công dữ  dội của đàn cá mập để 
giành lấy con cá kiếm và sự chống trả liên tiếp, gắng gượng của ông lão được khắc họa 
một cách sắc nét qua ngôn ngữ người kể chuyện vừa giản dị, ngắn gọn, vừa khách quan.  
Sự  kết hợp giữa kể  và tả  có vai trò tạo nên sức gợi hình, gợi cảm. Để  nhấn mạnh, tô  
đậm tình thế  bất lợi và sự  :Hồng cự "tuyệt vọng", "vô ích" của ông lão, nhà văn hướng 
vào thể hiện cảm nhận của nhân vật về sự việc xảy ra qua các cụm từ "chợt thấy", "hiểu  
rằng", "có cảm giác", "cảm thấy". Với cảm giác nhạy bén, ông lão nhận ra đàn cá rất  


đông khi chỉ nhìn những vệt nước và đường lân tinh được tạo nên bởi vi và đuôi cá. Ông 
lão "nghe rõ" cả  tiếng những hàm răng cá mập táp con cá kiếm. Tay lão "chợt thấy" có 
một vật gì ngoạm lấy cái chày và giật phát đi. Sau đó, lão "cảm thấy’ một mùi vị  kỳ  dị 

trong mồm.
Hoàn toàn đơn độc ngoài biển khơi, trong trạng thái sức khỏe suy sụp, lại phải đương 
đầu với đàn cá dữ trong đêm tối, dường như toàn thân ông lão căng ra, tất cả các giác quan  
tập trung cao độ, để  theo dõi, chống đỡ  với kẻ  thù. Những biểu hiện kế  tiếp nhau của  
cảm giác, thị giác, thính giác, xúc giác và vị giác của ông lão góp phần tạo nên sự gia tăng  
tính chất bi đát của nhân vật trong trận chiến đấu bất đắc dĩ này
Ngoài ngôn ngữ người kể chuyện, những lời độc thoại nội tâm của Xanchiagô có ý nghĩa  
quyết định trong việc khắc họa hình tương nhân vật và tạo nên "mạch ngầm văn bản"  
Lời độc thoại nội tâm đầu tiên biểu lộ tâm trạng lo âu. sư mệt mỏi của ông lão trước khi  
diễn ra cuộc đọ  sức với đàn cá mập. Những độc thoại nội tâm còn lại tập trung ở  phần  
sau của đoạn trích và lần lượt xuất hiện khi Xanchiagô đã thất bại trước những đợt tân 
công con cá kiếm của lũ cá mập hung dữ.
Không bảo vệ được con cá kiếm và lại bị  thương, ông lão nhổ  nước bọt xuống biển và  
nói: "Cho chúng mày nuốt đi lũ cá mập kia. Nuốt dị đó tưởng tượng là vừa giết được một 
con người". Lời độc thoại này vừa giàu sắc thái biểu cảm vừa mang ý nghĩa hài hước.  
Ngôn ngữ độc thoại ở đây vừa thể hiện sự thách thức, vừa biểu hiện sự khinh bỉ của ông 
lão đối với kẻ thù. Sắc thái hài hước của lời "đối thoại" cho thấy, khi đã "nếm mùi thất  
bại", ông lão trở  nên bình tĩnh hơn, coi đó là chuyện bình thường. Suy nghĩ như  vậy, lão  
phần nào cảm thấy thanh thản và gắng đưa con thuyền về bến một cách an toàn.
Lời độc thoại nội tâm tiếp sau đó lại mang sắc thái khác. Ông lão tự  nhủ: "Ngẫm cho  
cùng thì gió cũng là bạn tốt của ta. Hoặc nói cho đúng hơn, đôi khi cũng là bạn tốt. Và  
biển cả  nữa biển cả  với những bạn hữu và kẻ  thù của ta. Lão lai nghĩ: Và cả  chiếc 
giường ta nằm nữa. Chiếc giường là bạn của ta đấy! Chỉ cái giường thôi! Ôi được nằm  
trong giường dễ chịu biết bao!". Suy nghĩ của ông lão rất giản dị, đời thường, đậm chất  


trữ tình khi nói về những cái gần gũi, thân thiết. Sắc thái hài hước đượm về chua chát ẩn 
chứa trong sự tương phản giữa suy nghĩ mộng mơ và thực tế bi đát trước mắt. "Thua trận  
liểng xiểng" trong cuộc chống cự với lũ cá mập, hiện tại đàn cá dữ chưa chịu buông tha,  
vẫn xông tới "ngậm vào bộ  xương" cá kiếm, lão lại nghĩ tới sự  nghỉ  ngơi trên chiếc  

giường thân thuộc. Trong lúc một mình đơn độc ngoài biển khơi, bị đàn cá mập tấn công 
tứ phía, bị màn đêm bao phủ, ông lão lại muốn biến tất cả từ gió, biển cả... thành bạn bè.  
Lời độc thoại thể hiện đầy đủ  hơn, sinh động hơn tính cách nhân vật. Ông lão từng trải 
qua nỗi cô đơn và tự vượt lên trên sự cô đơn
Trong các lời độc thoại nội tâm của ông lão Xantiagô, lời độc thoại cuối cùng mang hình 
thức của đối thoại. Ông lão nghĩ suy, tìm ra nguyên nhân sự thất bại của mình và ông nói  
to lên: "Không, không có cái gì cả. Ta đã đi quá xa!". Rõ ràng ở đây không chỉ  là câu chữ 
đơn thuần trên văn bản: ông lão đã đi quá xa bờ mà lời thoại còn mang ý nghĩa sâu xa: ông  
lão thất bại vì đuổi theo một kỳ vọng quá lớn, vượt ra khỏi giới hạn của con người.
Ông già và biển cả  không đơn thuần là chuyện săn bắt cá, chuyện ông già với biển cả. 
Ngay hành động bắt cá cũng không được miêu tả một cách cụ thể với những chi tiết sinh  
động, sắc nét. Trong Đương đầu với đàn cá dữ, ngoài những chi tiết tả thực cuộc chống  
cự  tuyệt vọng của ông già Xanchiagô, những lời độc thoại nội tâm và độc hoại mang 
dáng dấp đối thoại của nhân vật tạo nên tầng nghĩa ẩn dụ  triết lý. Cuộc săn bắt cá của  
ông lão là một  ẩn dụ  về hành trình đầy gian khổ  của con người để  thực hiện khát vọng 
lớn lao. Nhân vật Xanchiagô là một kiểu anh hùng trong sáng tác của Hêminguây. Hình  
tượng nhân vật này vượt ra ngoài khuôn khổ của nó và trở thành một biểu tượng về con  
người: Ông già và biển cả là thiên anh hùng ca về con người.