Phân tích đoạn thơ sau trong bài Đất nước: Em ơi em... Nhưng họ đã làm ra Đất Nước

Đề bài: Phân tích đoạn thơ sau trong bài Đất nước: "Em ơi em... Nhưng họ đã làm 
ra Đất Nước"
Bài làm
Nguyễn Khoa Điềm là nhà thơ  thuộc thế  hệ  những nhà thơ  trưởng thành trong cuộc  
kháng chiến chống Mĩ cứu nước của dân tộc ta. Thơ ông đã phản ánh khá sinh động hình  
ảnh hào hùng của nhân dân ta, đất nước ta trong cuộc đấu tranh một mất một còn với kẻ 
thù để  giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Hay nói một cách khác, thơ  Nguyễn  
Khoa Điềm thể hiện một tình yêu nước, yêu chân lí cách mạng tha thiết, bộc lộ niềm tự 
hào dân tộc cao độ, niềm tin chắc chắn vào tương lai tất thắng của cách mạng. Đặc biệt  
là Nguyễn Khoa Điềm luôn có ý thức nhắc nhở thế hệ hôm nay và những thế hệ mai sau  
phải biết gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước của dân tộc. Điều này được Nguyễn 
Khoa Điềm bộc lộ khá rõ trong đoạn thơ sau:
Em ơi em
Hãy nhìn rất xa
Vào bốn nghìn năm đất nước
Năm tháng nào cũng người người lớp lớp
Con gái, con trai bằng tuổi chúng ta
Cần cù làm lụng
Khi có giặc người con trai ra trận
Người con gái trở về nuôi cái cùng con
Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh
Nhiều người đã trở thành anh hùng


Nhiều anh hùng cả anh và em đều nhớ
Nhưng em biết không
Có biết bao người con gái, con trai
Trong bốn nghìn lớp người giống ta lứa tuổi
Họ đã sống và chết
Giản dị và bình tâm
Không ai nhớ mặt đặt tên

Nhưng họ đã làm ra Đất Nước.
Đoạn thơ đã thể hiện được cái "tâm" của nhà thơ đối với đất nước. Nhà thơ  mong muốn 
thế  hệ hôm nay đừng bao giờ  quên đi nguồn cội của mình, đừng đánh mất quá khứ, bởi  
quá khứ đã làm nên hiện tại, không có quá khứ thì làm sao có hiện tại. Dân tộc ta có lịch  
sử  bốn nghìn năm dựng nước và giữ  nước. Đó là một quá khứ  bi thương nhưng rất hào 
hùng của dân tộc. Chính cái quá khứ ấy đã hun đúc làm nên bề dày truyền thống của dân 
tộc, làm cho dân tộc vẫn tồn tại đến ngày hôm nay qua bao cuộc chiến tranh xâm lược  
của kẻ  thù mạnh hơn ta gấp bội về  nhiều mặt như  quân số, kinh tế, vũ khí... chúng ta  
thắng kẻ thù bằng sức mạnh của lòng yêu nước. Chính vì vậy mà trong đoạn thơ này, nhà 
thơ Nguyễn Khoa Điềm đã nhắc nhở, khuyên nhủ thế hệ hôm nay hãy nhìn rất xa vào quá 
khứ của dân tộc:
Em ơi em
Hãy nhìn rất xa
Vào bốn nghìn năm đất nước
Nhìn về quá khứ rất xa để thấy được năm tháng nào cũng người người lớp lớp bất phân 
già trẻ, gái trai cũng luôn vừa cần cù làm lụng để  kiếm miếng ăn vừa đánh giặc cứu 


nước, bất chấp hy sinh, gian khổ, bất chấp trước bạo lực của kẻ thù:
Năm tháng nào cũng người người lớp lớp
Con gái, con trai bằng tuổi chúng ta
Cần cù làm lụng
Khi có giặc người con trai ra trận
Người con gái trở về nuôi cái cùng con
Ông cha ta ngày trước đã luôn đặt quyền lợi của Tổ quốc lên trên hết, họ sẵn sàng hy sinh 
những tình cảm riêng tư của mình như tình yêu, tình chồng vợ để đi đánh giặc cứu nước 
với một thái độ dứt khoát mà không hề so đo, tính toán, phân bì, hơn thiệt. Hơn nữa, chủ 
nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng của dân tộc ta là một chủ nghĩa yêu nước, anh hùng 
tập thể, bất phân già trẻ, đàn ông hay đàn bà:
Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh

Nhiều người đã trở thành anh hùng
Nhiều anh hùng cả anh và em đều nhớ
Đúng là nhiều người đàn bà anh hùng cả anh và em đều nhớ. Chúng ta làm sao quên được 
những người đàn bà đã đi vào lịch sử của dân tộc trong quá khứ như bà Trưng, bà Triệu...
Và trong cái chiều dài của lịch sử dân tộc ấy, có biết bao lớp người con gái, con trai giống  
như lớp tuổi chúng ta bây giờ, họ đã sống và chết một cách giản dị và bình tâm không ai  
nhớ mặt đặt tên, nhưng mà nhà thơ đã khẳng định vai trò của họ đối với đất nước thật vô  
cùng to lớn. Họ chính là những con người bình thường, giản dị, nhưng có một tình cảm  
sâu đậm đối với đất nước. Khi đất nước lâm nguy, bị kẻ thù xâm chiếm, họ tạm gác lại  
những tình cảm riêng tư, lên đường đi chiến đấu, đem máu xương của mình hiến dâng  
cho Tổ quốc. Chính họ là những con người "làm ra Đất Nước".


Nhưng em biết không
Có biết bao người con gái, con trai
Trong bốn nghìn lớp người giống ta lứa tuổi
Họ đã sống và chết
Giản dị và bình tâm
Không ai nhớ mặt, đặt tên
Nhưng họ đã làm ra Đất Nước.
Điều này còn được nhà thơ khẳng định rõ trong hai câu thơ cũng ở trong trích đoạn này:
Để Đất Nước này là Đất Nước nhân dân
Đất Nước của nhân dân, Đất Nước của ca dao, thần thoại.
Lời nhắn nhủ  của nhà thơ  đối với thế  hệ  hôm nay hết sức thuyết phục, bởi nó không 
phải là lời giáo huấn suông, mà lời giáo huấn ấy dựa trên một sự thật rõ ràng, hiển nhiên  
từ hiện thực lịch sử sinh động của dân tộc ta.
Hiện thực ấy qua từng thời đại đã làm nên bề dày truyền thống yêu nước của lịch sử dân 
tộc.
Tóm lại, trong đoạn thơ  trên, nhà thơ  Nguyễn Khoa Điềm đã bộc lộ  tấm lòng yêu nước 
thiết tha, lòng tự  hào dân tộc cao độ  của mình và nhà thơ  muốn truyền lại cảm xúc trào 

dâng ấy đến với thế hệ hôm nay với mong ước những thế hệ hôm nay đừng bao giờ quên  
đi truyền thống tốt đẹp  ấy của dân tộc, phải biết kế  thừa, gìn giữ  và phát huy những  
truyền thống tốt đẹp  ấy, để  đưa đất nước đi xa hơn "đến những tháng ngày mơ  mộng" 
trong tương lai.