Vẻ đẹp của tình mẫu tử trong bài thơ Thư gửi mẹ của Êxênin

Đề bài: Vẻ đẹp của tình mẫu tử trong bài thơ “Thư gửi mẹ" của Êxênin
Bài làm
Nói đến Xecgây Êxênin là nói đến một tâm hồn Nga trong sáng, đằm thắm và đầy mẫn  
cảm. Thơ  của ông là tiếng lòng của một người con đối với người mẹ Tổ quốc thân yêu  
của mình. Dù là một người chưa hề đặt chân tới nước Nga, chưa sống tại đồng quê nước 
Nga, nhưng chúng ta có thể cảm nhận được thiên nhiên Nga qua những câu thơ trong trẻo,  
tươi tắn và thanh thoát của X. Êxênin. Chúng ta coi ông là ca sĩ của đồng quê nhưng chúng 
ta cũng không quên ỏng là một người con rất yêu kính mẹ mình.
X.Êxênhin có những bài thơ thật hay, thật đằm thắm viết về người mẹ. Một trong những  
bài thơ ấy là "Thư gửi mẹ" ­ là thư viết dưới dạng một bài thơ. Khi biết mẹ mang nặng  
trong lòng nỗi lo iu về mình, đứa con xa đã viết thư  về cho mẹ. Lời lẽ bài thơ  thật bình 
dị, mộc mạc. Nhưng trong những câu chữ   ấy là tấm lòng của người con đối với người  
mẹ
Me có còn đó chăng, thưa mẹ?
Con vẫn còn đây. Xin chào mẹ của con!
Lẽ  thông thường, mở  đầu một lá thư  ta thường có những lời thăm hỏi sức khoẻ. Nhưng 
Êxênin đã không làm như vậy. Cũng là một lời hỏi thăm sức khỏe của mẹ, là một lời tự 
kể về tình hình của mình, nhưng Êxênin đã đặt ra vấn đề sống ­ chết của cả hai mẹ con:  
Mẹ có còn đó không ­ con vẫn còn đây... Cách mở  đầu lá thư  thật khác thường. Nó đem 
lại cho chúng ta nhiều cảm xúc và những mối hoài nghi khác nhau. Tình cảm người con  
dành cho mẹ thật thiết tha, trìu mến. Nhưng trong những lời nói ấy, ta thấy được dự cảm 
và hoài nghi tất sẽ có trong trái tim người mẹ của đứa con xa: Con trai của ta viết gì lạ 
thế, hay có chuyện gì đã xảy ra rồi. Như vậy, ngay từ đầu, cảm xúc của bài thơ đã được  
đẩy lên cao.
Sau những băn khoăn về sự sống của mẹ, người con trai khao khát


Ánh sáng diệu kỳ những tia nắng hoàng hôn
Xin cứ tỏa trên mái nhà của mẹ.
Tai sao không phải là ánh sáng tươi tắn buổi ban mai mà lại là ánh sáng của những tia  
nắng khi hoàng hôn buông xuống? Khi hoàng hôn xuống,  ấy là lúc một ngày sắp qua,  

hoàng hôn xuống và ngày dần qua hết. Ánh sáng  ấy tỏa  ấm trên mái nhà của mẹ, an  ủi  
mẹ mỗi chiều thương nhớ con. Phải chăng, sau những lời lẽ này còn là mong muốn khác  
của người con trai, mong mẹ đừng lụi tắt đi trong lòng niềm tin về sự sống của mình?
Hai khổ  thơ  tiếp theo, nhà thơ  đã giãi bày lý do viết thư  của mình và thể  hiện sự  thấu  
hiểu trước nỗi lo âu của mẹ.
Ở khổ thứ hai, nhà thơ đã làm hiện lên một hình tượng đẹp đẽ về tình mẹ muôn đời. Ta 
có thể  hình dung được trong cảnh chiều hôm, một người mẹ  già nua đang đứng  ở  đầu  
làng ngóng về  nơi đứa con xa. Gương mặt bà, dáng điệu và biểu lộ  nỗi đau khổ, lo âu  
mang nặng trong lòng. Và trên vai người mẹ ấy là chiếc áo khoác xưa cũ nát. Đằng sau bà 
là một mảnh vườn nhỏ, một căn nhà nhỏ  bằng gỗ. Tất cả  lặng im giữa hoàng hôn.  
Những tia nắng cuối ngày còn kịp in trên mai tóc bạc:
Phiền muộn lo âu quá đỗi về con
Rằng mẹ thường lừng thững ra đứng đường
Khoác tấm áo choàng xưa cũ nát.
Chỉ  cần riêng câu thơ  "Phiền muộn lo âu quá đỗi về  con" đã nói lên đầy đủ  tấm lòng  
thương con của mẹ và sự đồng cảm của con đối với nỗi lòng mẹ.
Trong bóng tối của chiều hôm xanh ngắt
Mẹ mãi hình dung ra một cảnh hãi hùng
Có kẻ nào vừa đâm trúng tim con


Giữa quán rượu ồn ào loạn đả.
Trước nỗi lo âu của mẹ, chàng trai trấn an người
Mẹ thân yêu! xin mẹ cứ yên lòng
Đó chỉ là cơn nặng nề mộng mị
và chàng đã gạt bỏ những tin đồn thất thiệt:
Con có đâu nát rượu sa đà
Đến nỗi chết mà không nhìn thấy mẹ.
Trong tấm lòng người con trai, mẹ mãi mãi là niềm tin, nguồn động viên cho mình vững 
bước giữa cuộc đời đã nhiều nỗi chán chường từng trải. Cuộc sống của anh đã nhiều mất 

mát, nhọc nhằn nhưng trong tâm trí, hình ảnh mẹ bao giờ cũng thiêng liêng nhất. Vì anh 
khao khát được trở về ngôi nhà xưa nhỏ bé của mẹ.
Con vẫn như xưa đằm thắm dịu dàng
Vẫn như xưa chỉ một niềm mong ước
Sớm thoát khỏi nỗi chán chường buồn bực
Để trở về với mái nhà xưa.
"Con sẽ về khi vào độ xuân sang" ­ Chàng trai hứa. Khi mùa xuân đến, đất trời sẽ thay 
tấm áo u ám của mùa đông mà khoác lên mình tấm áo choàng xinh đẹp của mùa xuân. Khi 
ấy, những lộc biếc trong "mảnh vườn trắng của ta" hẳn cũng đang đâm lên như những 
niềm hy vọng đang nảy nở trong lòng con ­ ấy là mơ ước, là khao khát được trở về với 
mẹ:
Con sẽ về khi vào độ xuân sang
Mảnh vườn trắng của ta đâm chồi nảy lộc


Thế nhưng, nếu tám năm về trước chàng trai dặn mẹ:
Sáng mai mẹ đánh thức con dậy sớm
Người mẹ hiền nhẫn nại của con ơi
thì bây giờ chàng lại xin mẹ đừng đánh thức mình:
Chi có điều mẹ nhé, mỗi ban mai
Đừng đánh thức con như tám năm về trước.
Bởi, nếu mẹ đánh thức anh dậy sớm, như ngày xưa, những ước mơ đã mất, những mộng 
đẹp không thành cũng sẽ thức dậy, dằn vặt trong tâm hồn anh. Có lẽ chính bởi những 
ước mơ ấy đã không trở thành hiện thực nên nỗi chán chường buồn bực trong lòng anh 
càng thêm chất chứa, nó dấy thêm lên theo năm tháng. Như vậy, mặc dầu không bị cuộc 
đời đẩy đưa đến mức nát rượu, sa đà nhưng cuộc đời người con vẫn đầy trắc trở mà 
không hề bằng phẳng. Anh khao khát được về bên mẹ vì chỉ có mẹ. căn nhà gỗ. mảnh 
vườn trắng xinh xắn và quê hương mới có thể lả niềm an ủi, và mang lại cho anh sự yên 
tĩnh trong tâm hồn.
Một mặt người con dặn mẹ đừng đánh thức mình vào mỗi sớm, mặt khác anh cũng không 

muốn mẹ dạy mình nguyện cầu:
Cũng đứng dậy con nguyện cầu, vô ích!
Nẻo về xưa đã khép lại rồi.
Sư nguyện cầu ở đây phải chăng là để nói đến Chúa? Dường như trong lòng người con 
có một sự đổ vỡ về niềm tin với Chúa. Phải chăng sau bao nỗi chán chường từng trải, 
anh đã nhận ra Chúa không thể cứu rỗi mình được, khỏng thể trả lại mình về với niềm 
tin yêu cuộc sống trước đây, mà chỉ có mẹ là chốn nương tựa về tinh thần duy nhất:
Chi có mẹ là diệu kỳ, ánh sáng, niềm vui,


Chỉ mình mẹ nâng con vững bước.
Ở trên khổ một, ta đã một lần bắt gặp ánh sáng diệu kỳ, nhưng đó là ánh sáng của thiên 
nhiên, của buổi hoàng hôn. Còn ở đây, ánh sáng diệu kỳ chính là ánh sáng của tình mẹ. 
Chỉ nhờ ánh sáng tình mẹ, lòng con mới có thể ấm lại và con lại tiếp tục vững bước trên 
đường đời dù đường đời không hề êm đềm, bình lặng.
Cuối bài thơ, một lần nữa hình ảnh người mẹ già nua với tấm áo choàng cũ nát lại hiện 
ra. Cũng là hình ảnh người mẹ ấy, tình cảm ở mỗi khổ một khác. Nếu ở khổ một hình 
ảnh mẹ gắn liền với tình mẹ, thì ở đây lại chứa đựng tình cảm của người con:
Hãy quên đi những lo âu, mẹ nhé
Đừng buồn phiền quá đỗi vì con
Xin mẹ đừng lững thững ra đứng đường
Khoác tấm áo choàng xưa cũ nát.
Có thể coi khổ cuối bài thơ là điệp khúc như trong một bài hát dân ca. Trong đó, hình ảnh 
người mẹ đặc biệt được nhấn mạnh. Kết cấu đầu cuối tương ứng này cho ta thấy đối 
với người con, mẹ luôn là điểm tựa, đồng thời, mẹ cũng là nỗi trăn trở, lo âu nhất trong 
lòng.
"Thư gửi mẹ" là một bài thơ giản dị, chân thực và có sức truyền cảm mạnh mẽ không chi 
riêng đối với người mẹ ­ người nhận thư mà còn đối với tất cả chúng ta ­ những độc giả 
của Êxênin. Cả bài thơ là những đợt sóng dạt dào của tình mẹ con ­ nó đã rung lên trong 
lòng chúng ta một sợi tơ thiêng liêng là tình mẫu tử muôn đời. Dù người con tâm hồn đã 

chai sạn vì sóng gió cuộc đời, thì với tình mẹ, tâm hồn ấy lại như được hồi sinh. Cho nên, 
bài thơ tuy là của thi sĩ viết cho người mẹ của riêng mình nhưng nó có thể soi sáng cho 
tình mẫu tử của bất cứ ai. Nó bồi đáp cho chúng ta thêm những tình cảm của tình người, 
tình mẹ... khiến tâm hồn chúng ta trong trẻo hơn, thánh thiện và cao thượng hơn.