XD Chuyên đề dạy học đổi mới Phương Pháp dạy học và KTDG

XÂY DỰNG CHUYÊN ĐỀ DẠY HỌC VÀ
DẠY HỌC DỰ ÁN THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH

Người thực hiện: Nguyễn Trung Kiên


MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG ĐỔI MỚI
GIÁO DỤC TRUNG HỌC


Nhiệm vụ trọng tâm từ năm học 2017-2018
1. Tích cực triển khai Chương trình hành
động thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW
đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT.
2. Tiếp tục đổi mới công tác quản lý theo
hướng tăng cường phân cấp, tăng quyền
chủ động của nhà trường
3. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ PPDH nhằm phát
huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của HS.


Nhiệm vụ trọng tâm từ năm học 2017-2018
4. Tiếp tục đổi mới hình thức, phương pháp
thi, KT, ĐG kết quả học tập và rèn luyện của
HS.
5. Tập trung phát triển ĐNGV và CBQLGD về
năng lực chuyên môn, kỹ năng xây dựng
và thực hiện KHGD theo định hướng phát
triển năng lực HS; năng lực đổi mới PPDH,
KTĐG, tổ chức các hoạt động trải nghiệm

sáng tạo.


Về thực hiện chương trình giáo dục THPT
• Tăng cường giao quyền chủ động cho các
cơ sở giáo dục THCS xây dựng và thực hiện
KHGD định hướng phát triển năng lực HS.
• Chỉ đạo và hướng dẫn các trường tạo điều
kiện cho các tổ/nhóm chuyên môn, GV được
chủ động lựa chọn nội dung, xây dựng các
chủ đề dạy học, xây dựng KHDH phù hợp.


Đổi mới phương pháp và hình thức dạy học

• Tiếp tục đổi mới PPDH nhằm phát huy tính tích
cực, chủ động, sáng tạo và vận dụng KT-KN của
HS; tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến
khích tự học;
• Bảo đảm cân đối giữa trang bị kiến thức, rèn
luyện kỹ năng và định hướng thái độ, hành vi
cho HS; chú ý việc tổ chức dạy học phân hoá
theo năng lực của HS.
• Đẩy mạnh việc vận dụng dạy học giải quyết vấn
đề, các phương pháp thực hành, dạy học theo
dự án trong các môn học; tích cực ứng dụng
CNTT-TT phù hợp với nội dung bài học.


Đổi mới phương pháp và hình thức dạy học

• Đa dạng hóa các hình thức học tập, chú ý
các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, NCKH
của HS; sử dụng các hình thức dạy học trên
cơ sở ứng dụng CNTT-TT như: dạy học trực
tuyến, trường học kết nối;...
• Ngoài việc tổ chức cho HS thực hiện các
nhiệm vụ học tập ở trên lớp, cần coi trọng
giao nhiệm vụ và hướng dẫn HS học tập ở
nhà, ở ngoài nhà trường.


Đổi mới kiểm tra và đánh giá
• Đổi mới KTĐG theo hướng chú trọng đánh
giá phẩm chất và năng lực của HS. Chú
trọng đánh giá quá trình; coi trọng đánh giá
để giúp đỡ HS về phương pháp học tập,
động viên sự cố gắng, hứng thú học tập của
các em trong quá trình dạy học.
• Tăng cường ra câu hỏi, bài tập kiểm tra theo
định hướng phát triển năng lực.


DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC


Bản chất của quá trình dạy học
• Dạy học là dạy hoạt động. Trong quá trình dạy
học, học sinh là chủ thể nhận thức, giáo viên có
vai trò tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động
học tập của học sinh sao cho học sinh tự chủ

chiếm lĩnh, xây dựng tri thức.
• Quá trình dạy học các tri thức thuộc một môn
khoa học cụ thể được hiểu là quá trình hoạt
động của giáo viên và của học sinh trong sự
tương tác thống nhất biện chứng của ba thành
phần trong hệ dạy học bao gồm: Giáo viên, học
sinh và tư liệu hoạt động dạy học.


Vai trò của GV và HS trong DH tích cực
Tổ chức, kiểm tra,
định hướng, trao đổi,
tranh luận
GIÁO VIÊN

HỌC SINH

TƯ LIỆU DẠY HỌC

Hành động với tư
liệu dạy học, tổ chức,
kiểm tra, định hướng
hoạt động học của
học sinh

Hành động với tư
liệu dạy học, trao
đổi, tranh luận với
nhau và với giáo
viên

Tiêu chí xây dựng kế hoạch bài học theo
phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực
• Mức độ phù hợp của chuỗi hoạt động học với mục
tiêu, nội dung và phương pháp dạy học được sử
dụng.
• Mức độ rõ ràng của mục tiêu, nội dung, kĩ thuật tổ
chức và sản phẩm cần đạt được của mỗi nhiệm vụ
học tập.
• Mức độ phù hợp của thiết bị dạy học và học liệu được
sử dụng để tổ chức các hoạt động học của học sinh.
• Mức độ hợp lí của phương án kiểm tra, đánh giá trong
quá trình tổ chức hoạt động học của học sinh.


Kĩ thuật tổ chức một hoạt động học
Mỗi nhiệm vụ học tập của học sinh được tổ chức thực
hiện theo quy trình như sau:
•Chuyển giao nhiệm vụ học tập: nhiệm vụ học tập rõ
ràng và phù hợp với khả năng của học sinh;
•Thực hiện nhiệm vụ học tập: khuyến khích học sinh
hợp tác với nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập;
•Báo cáo kết quả và thảo luận: khuyến khích cho học
sinh trao đổi, thảo luận với nhau về nội dung học tập;
•Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập: nhận
xét về quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học
sinh.

Tiêu chí hoạt động của giáo viên
• Mức độ sinh động, hấp dẫn học sinh của phương
pháp và hình thức chuyển giao nhiệm vụ học tập.
• Khả năng theo dõi, quan sát, phát hiện kịp thời
những khó khăn của học sinh.
• Mức độ phù hợp, hiệu quả của các biện pháp hỗ
trợ và khuyến khích học sinh hợp tác, giúp đỡ
nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập.
• Mức độ hiệu quả hoạt động của giáo viên trong
việc tổng hợp, phân tích, đánh giá kết quả hoạt
động và quá trình thảo luận của học sinh.


Tiêu chí hoạt động của học sinh
• Khả năng tiếp nhận và sẵn sàng thực hiện nhiệm
vụ học tập của tất cả học sinh trong lớp.
• Mức độ tích cực, chủ động, sáng tạo, hợp tác của
học sinh trong việc thực hiện các nhiệm vụ học
tập.
• Mức độ tham gia tích cực của học sinh trong trình
bày, trao đổi, thảo luận về kết quả thực hiện
nhiệm vụ học tập.
• Mức độ đúng đắn, chính xác, phù hợp của các kết
quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh.


QUY TRÌNH XÂY DỰNG CHUYÊN ĐỀ


1. Xác định vấn đề cần dạy

• Căn cứ vào nội dung chương trình, sách
giáo khoa của môn học và những ứng
dụng kĩ thuật, hiện tượng, quá trình trong
thực tiễn, tổ/nhóm chuyên môn xác định
các nội dung kiến thức liên quan với nhau
được thể hiện ở một số bài/tiết hiện hành,
từ đó xây dựng thành một vấn đề chung
để tạo thành một chuyên đề dạy học
trong môn học.


1. Xác định vấn đề cần dạy
• Trường hợp có những nội dung kiến thức liên
quan đến nhiều môn học, các tổ chuyên môn
liên quan cùng nhau lựa chọn nội dung để
thống nhất xây dựng các chủ đề tích hợp, liên
môn.
• Vấn đề cần giải quyết có thể là một trong các
loại sau:
- Vấn đề tìm kiếm, xây dựng kiến thức mới.
- Vấn đề kiểm nghiệm, ứng dụng kiến thức.
- Vấn đề tìm kiếm, xây dựng, kiểm nghiệm và
ứng dụng kiến thức mới.


2. Lựa chọn nội dung chuyên đề
• Căn cứ vào tiến trình sư phạm của phương pháp
dạy học tích cực được sử dụng để tổ chức hoạt
động học cho học sinh, từ tình huống xuất phát
đã xây dựng, dự kiến các nhiệm vụ học tập cụ

thể tiếp theo tương ứng với các hoạt động học
của học sinh, từ đó xác định các nội dung cần
thiết để cấu thành chuyên đề. Lựa chọn các nội
dung của chuyên đề từ các bài/tiết trong sách
giáo khoa của một môn học hoặc/và các môn học
có liên quan để xây dựng chuyên đề dạy học.


3. Xác định chuẩn KT, KN, TĐ và NL
• Xác định chuẩn kiến thức, kĩ năng, thái độ
theo chương trình hiện hành và các hoạt động
học dự kiến sẽ tổ chức cho học sinh theo
phương pháp dạy học tích cực, từ đó xác định
các năng lực và phẩm chất có thể hình thành
cho học sinh trong chuyên đề sẽ xây dựng.
• Một số năng lực chung: Tự học, phát hiện và
giải quyết vấn đề, sáng tạo; Giao tiếp và hợp
tác; Sử dụng CNTT&TT.
• Một số phẩm chất: Nhân ái, khoan dung; Làm
chủ bản thân; Thực hiện nghĩa vụ học sinh.


4. Mô tả 4 mức độ yêu cầu và biên
soạn câu hỏi/bài tập KTĐG
• Xác định và mô tả 4 mức độ yêu cầu (nhận biết,
thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao) của mỗi
loại câu hỏi/bài tập có thể sử dụng để kiểm tra,
đánh giá năng lực và phẩm chất của học sinh
trong dạy học.
• Biên soạn các câu hỏi/bài tập cụ thể theo các

mức độ yêu cầu đã mô tả để sử dụng trong quá
trình tổ chức các hoạt động dạy học và kiểm
tra, đánh giá, luyện tập theo chuyên đề đã xây
dựng.


5. Thiết kế tiến trình dạy học
• Thiết kế tiến trình dạy học chuyên đề thành các
hoạt động học được tổ chức cho học sinh có thể
thực hiện ở trên lớp và ở nhà, mỗi tiết học trên
lớp có thể chỉ thực hiện một số hoạt động trong
tiến trình sư phạm của phương pháp và kĩ thuật
dạy học được sử dụng. Trong chuỗi hoạt động
học, đặc biệt quan tâm xây dựng tình huống
xuất phát. Các hoạt động tiếp theo trong tiến
trình dạy học thể hiện tiến trình sư phạm của
phương pháp dạy học được lựa chọn.


6. Thử nghiệm tiến trình dạy học
• Mỗi môn lựa chọn 01 trong số các chuyên đề
đã xây dựng được để tổ chức dạy thử nghiệm
• Nhóm được lựa chọn đóng vai trò giáo viên:
Tổ chức, kiểm tra, định hướng hoạt động học
• Các nhóm còn lại đóng vai trò học sinh: Thực
hiện hoạt động học dưới sự hướng dẫn của
giáo viên
• Sau bài học, tổ chức thảo luận, rút kinh
nghiệm theo các tiêu chí trong CV 5555

Đăng kí trên “Trường học kết nối”
• Mỗi môn/tỉnh tạo thành 1 nhóm đăng kí vào 1
chuyên đề/môn học/lớp trên TH kết nối tại địa
chỉ:
• Đăng kí theo tài khoản đã được cấp tại các
đơn vị: Vào “Sinh hoạt chuyên môn”, chọn
“Lĩnh vực” và “Lớp” để tìm bài tập huấn.
• Dự thảo về chuyên đề đang xây dựng trong
lớp tập huấn được đưa lên mạng để tiếp tục
thảo luận sau giờ lên lớp.
• Cuối đợt, mỗi nhóm phải nộp SP lên mạng.


Yêu cầu về sản phẩm
1. Vấn đề cần dạy và tên của chuyên đề.
2. Nội dung của chuyên đề.
3. Chuẩn kiến thức, kĩ năng, thái độ và những
phẩm chất, năng lực của học sinh có thể hình
thành và phát triển trong dạy học CĐ.
4. Bảng mô tả 4 mức yêu cầu (nhận biết, thông
hiểu, vận dụng, vận dụng cao) của các loại câu
hỏi/bài tập kiểm tra, đánh giá trong quá trình
dạy học chuyên đề.