Suy nghĩ về thắng và bại, dại và khôn trong cuộc sống

Đề bài: Suy nghĩ về thắng và bại, dại và khôn trong cuộc sống
Bài làm:
Trong cuộc sống ai cũng mong muốn mình trở  thành một người chiến thắng, một người 
thành công, khôn ngoan nhất. Chẳng vậy mà Tố Hữu đã viết:
"Ai chiến thắng mà không hề chiến bại
Ai nên khôn mà chẳng dại đôi lần?"
Thế  nhưng không phải ai cũng là người đạt được đích đến thành công, hay chiến thắng.  
Bởi bài học rút ra ở đây, sau mỗi lần chiến dại, dại khờ là sự kiên cường, quyết tâm cao  
hơn nữa, là những kinh nghiệm để  tích lũy cho những lần sau này. Vậy thắng bại, dại  
khôn là như thế nào trong cuộc sống của chúng ta?
Cũng như câu thơ mà Tố Hữu đã đúc kết, từ chiêm nghiệm thực tế mà chúng ta hiểu rằng 
chiến thắng ­ chiến bại, dại ­ khôn trong cuộc sống hôm nay đều là những thăng trầm, 
những thử thách mà cuộc sống dành tặng cho chúng ta. Chúng là những quy luật hết sức  
tự nhiên của loài người và bất cứ ai cũng đều gặp phải. Tuy mang ý nghĩa khác nhau, đối  
lập với nhau thế nhưng chúng lại luôn đi song hành cùng với nhau, bổ sung và hoàn thiện  
cho nhau. Như "thắng" tức là sự vượt qua khó khăn, thử thách, cản trở cũng như đối thủ 
để  đạt tới đích đến, thành công, khẳng định được bản lĩnh cũng như  sức mạnh của bản  
thân mình. Vậy "khôn" là gì? Đó là sự khôn ngoan, khôn khéo, hiểu biết trong hành động, 
trong suy nghĩ, cách  ứng xử. Đây là hai từ  ngữ  thường được dùng để  chỉ  những người  
thành công, có nhiều thành tựu trong cuộc sống. Và đối lập với hai tính từ chỉ sự tốt đẹp 
này là "dại" và "bại", nó dùng để  chỉ  sự thua thiệt, thiếu khôn khéo, khôn ngoan, đôi khi  
chỉ sự vấp ngã, sai lầm.
Tuy có ý nghĩa đối lập là vậy, những sự song hành của chúng lại là điều khiến chúng ta 
phải suy nghĩ, để tâm. Bởi có chiến bại mới có chiến thắng, có dại rồi mới có khôn như 
câu thành ngữ  nổi tiếng: "Thất bại là mẹ  thành công". Phải, ai mà chẳng từng thất bại,  
từng dại khôn vài lần trong cuộc sống của mình, thế  nhưng điều quan trọng nhất mà sự 
thắng bại, dại khôn mà chúng ta muốn nói  ở  đây là những bài học được rút ra từ  những 
điều đó. Để chiến thắng, chúng ta phải trải qua khó khăn, đôi khi là thất bại liên tiếp rồi 
mới có được thành công như mong đợi. Khôn dại cũng vậy, có dại, có sai lầm thì ta mới  

có kinh nghiệm để tích lũy, để trưởng thành từng ngày.
Bởi vậy mới nói, trong cuộc sống, con người sẽ luôn gặp phải những vấn đề đối lập như 
thế  này, điều quan trọng nhất là chúng ta phải biết rút ra những bài học, những kinh 
nghiệm sống quý báu từ  những sai lầm, thất bại  ấy. Để  từ  đó, chúng ta hướng tới sự 
thành công, vượt qua chính bản thân mình. Bởi hạnh phúc, thành công không tự dưng đến 
với ta. Đó là cả  một quá trình chúng ta nỗ  lực, tích lũy kinh nghiệm bản thân, cho đi để 
được nhận lại.
Để  có chiến thắng, có được hạnh phúc, con người phải vượt qua nhiều chặng đường 
gian nan. Chúng ta phải học được cách tìm được nguyên nhân từ trong chính thất bại để 
khắc phục, để  làm nên chiến thắng cuối cùng vẻ vang. Cũng như  khôn, dại, chẳng ai có  
thể  khẳng định chắc chắn rằng chưa từng một lần dại dột làm thử  một điều gì đó. Thế 
nhưng có thể  chính từ  sự  dại dột, liều lĩnh  ấy lại giúp ta nhận thức chính xác về  cuộc 
sống cũng như  tìm ra cho mình một lối sống,  ứng xử, kinh nghiệm riêng để  từng bước  
trưởng thành hơn.
Đúng vậy, cuộc sống càng nhiều thử  thách thì khả  năng chúng ta gặp thất bại, gặp khó 
khăn, làm chuyện dại dột lại càng tăng thêm. Nhưng điều quan trọng nhất là chúng ta  
nhận thức được sai lầm của mình rồi tìm ra nguyên nhân và dần khắc phục nó. Mặc dù 
mỗi chúng ta đều hạn chế tối đa mắc phải những sai lầm, thế nhưng không thể phủ nhận 
được sự tất yếu cũng như sự cần thiết của những sai lầm. Bởi mỗi lần vấp ngã, chúng ta  
sẽ nhớ lâu hơn, sẽ tìm ra giải pháp phù hợp với bản thân mình hơn nữa. Điều đó sẽ giúp  
ích cho chúng ta để giải quyết những khó khăn trong cuộc sống để cải thiện cuộc đời của 
chính chúng ta.
Đã xác định thắng ­ bại, dại ­ khôn là một quy luật mang tính tất yếu, khó lòng tránh khỏi,  
thế nhưng chúng ta không thể tự cho phép bản thân mình vấp ngã liên tiếp mà không nhận  
ra sai lầm ở trong đó. Chúng ta biết tới một Edison chế tạo ra bóng đèn điện sau hơn hai  
ngàn lần sai lầm, thất bại. Có người nói ông thật dại dột khi cứ  mãi đi tìm một điều 
không thể, nhưng những bài học rút dần ra sau mỗi lần thất bại đã khiến ông trở  thành 
nhà sáng chế  tài năng nhất thế  kỉ  XX. Có thể  nói, sự  thất bại, dại dột cũng là một sự 
khích lệ, một điều động viên tinh thần chúng ra trong hoàn cảnh khó khăn. Khi gặp thất 

bại, hãy đừng buông xuôi, đừng chú tâm tới những lời gièm pha của người đời, hãy tự tạo 
ra cho mình một bản sắc riêng được tạo thành từ  kinh nghiệm của chính minh. Hãy kiên  
tâm và đủ  nghị  lực để  không gục ngã trước khó khăn, thử  thách mà cuộc đời mang đến, 
bởi biết đâu sau đó đã là cầu vồng rạng rỡ của thành công. Hãy nhớ tới Bill Gates, để trở 
thành một ông chủ  lớn đã mất bao nhiêu năm, sau bao lần thất bại rồi mới trở  thành 
người thành công, người chiến thắng như thế. Tất nhiên, ông chẳng thể tránh khỏi những  
sai lầm, dại dột. Hãy nghĩ tới Walt Disney, trước khi trở thành ông chủ  ­ một kẻ  giàu có 
bậc nhất thế giới, có trí tưởng tượng về một thế  giới cổ tích tuyệt vời như  thế  từng bị 
đuổi khỏi công ty vì "thiếu trí tưởng tượng" và bị từ chối tới ba trăm linh hai lần trước khi 
thành lập được Disney. Tôi không khuyến khích bạn mắc sai lầm nhưng hãy cứ thử  một 
lần làm điều mình muốn để rút ra được những kinh nghiệm cho chính bản thân mình. Bởi 
nếu cứ  giấu dốt, cứ  không dại đi một lần thì bao giờ  chúng ta mới tiến tới được thành 
công.
Xã hội càng phát triển, chúng ta càng có nhiều cơ  hội hoàn thiện và phát triển bản thân  
mình, thế nhưng song hành với đó là thật nhiều khó khăn, thử thách, Nhưng hãy đừng nản 
lòng, hãy cứ cố gắng rèn luyện dù thất bại, dù bị dè bỉu là một kẻ thất bại vì biết đâu đó,  
một ngày những kinh nghiệm kia sẽ  giúp bạn trưởng thành, trở  thành một người chiến 
thắng. Đặc biệt là giới trẻ chúng ta, hãy cứ thử sức mình, hãy mắc sai lầm để thấy rằng  
chúng ta vẫn còn non trẻ, còn phải học tập và tích lũy nhiều hơn nữa. 
Con người ai cũng mong sẽ đi đến được thành công, không trở thành một kẻ thất bại, một  
kẻ dại dột. Thế nhưng, quy luật tồn tại của vũ trụ  là thế  mà chúng ta chỉ là những kẻ đi 
theo. Bởi vậy, hãy luôn cố  gắng tích lũy kinh nghiệm, hãy đừng nản lòng, hãy để  ra cho 
mình những bài học riêng vì đó có thể  là hành trang, nền tảng vững chắc để  chúng ta 
bước vào một tương lai tương sáng.