Để kiểm toán nhà nước là công cụ hỗ trợ đắc lực công tác quản lý tài chính và tài sản công

KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC - 25 NĂM XÂY DỰNG VÀ TRƯỞNG THÀNH

Để Kiểm toán nhà nước là công cụ
hỗ trợ đắc lực công tác quản lý
tài chính và tài sản công
TS. Nguyễn Minh Phong*

K

iểm tốn nhà nước (KTNN) được thành lập theo Nghị định số 70/CP ngày 11/7/1994 của
Chính phủ và hoạt động theo Điều lệ tổ chức và hoạt động của KTNN ban hành kèm theo
Quyết định số 61/TTg ngày 24/01/1995 của Thủ tướng Chính phủ. Trải qua 25 năm xây
dựng và trưởng thành, với địa vị pháp lý ngày một nâng cao, từ một cơ quan luật định
thành cơ quan hiến định, KTNN đã song hành cùng với sự phát triển của đất nước, đóng vai trò quan trọng
trong cơng tác quản lý tài chính cơng, tài sản cơng.
Từ khóa: Kiểm tốn nhà nước, tài chính cơng, tài sản cơng.
State Audit of Vietnam is a tool to support the management of public finance and property
The State Audit of Vietnam (SAV) was established under Decree No. 70/CP of the Government and
operates under the Organization and Operation Charter of the SAV issued together with Decision No.
61 /TTg dated January 24, 1995 of Prime Minister. Over 25 years of establishment and growth, with an
enhancing legal status, from a statutory agency to a constitutional agency, SAV has kept abreast with the
development of the country, played an important role in the management of public finance and property.
Keywords: State Audit of Vietnam, public finance, public property.
Những thành tích quan trọng và đáng tự hào
25 năm qua là q trình KTNN khơng ngừng
nâng cao vị thế và khẳng định mình, từ cơ quan
pháp định thành cơ quan được hiến định, có vị
thế, vai trò, trách nhiệm cao trong bộ máy quản lý
nhà nước.
Đặc biệt, KTNN đã đạt được những thành tích
rất quan trọng và đáng tự hào trong các hoạt động

kiểm tốn tn thủ, kiểm tốn hoạt động, kiểm
tốn tài chính.

tốn dự án đầu tư; 127 cuộc kiểm tốn chun đề;
16 cuộc kiểm tốn hoạt động và 1 cuộc kiểm tốn
dự án khác. Tổng cộng kiến nghị xử lý tài chính
323.601 tỷ đồng, gồm: Các khoản tăng thu: 68.338
tỷ đồng; các khoản giảm chi: 69.545 tỷ đồng; tăng
giá trị vốn DNNN tại các cơng ty cổ phần: 14.773
tỷ đồng; xử lý tài chính khác: 170.945 tỷ đồng. Giai
đoạn 2012-2017, kết quả thực hiện kiến nghị kiểm
tốn là 83.437/117.973 tỷ đồng (đạt 71%). KTNN
cũng đã kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy bỏ

Tính chung giai đoạn 1994-2017, KTNN đã

1083 văn bản sai quy định hoặc khơng phù hợp với

thực hiện 2.413 cuộc kiểm tốn, trong đó có: 1.285

quy định chung của Nhà nước và thực tiễn; chuyển

cuộc kiểm tốn NSNN; 488 cuộc kiểm tốn DNNN

hàng chục vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật

* Phó Ban Tun truyền Lý luận, Báo Nhân dân
56

và các tổ chức tài chính ngân hàng; 496 cuộc kiểm

Số 140 - tháng 6/2019

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TỐN


sang cơ quan điều tra, cung cấp nhiều bộ hồ sơ,

thu, giảm chi cho ngân sách nhà nước 44.466 tỷ

tài liệu cho các cơ quan có thẩm quyền để phục vụ

đồng, tăng 18,39% so với năm 2017; kiến nghị xử

công tác kiểm tra, giám sát và thực hiện tố tụng.

lý khác 45.134 tỷ đồng. Đồng thời, qua kiểm toán,

Riêng giai đoạn 5 năm 2009-2013, KTNN đã
phát hiện, xử lý và kiến nghị thu hồi, giảm thanh
toán hơn 9239 tỷ đồng, so với mức từ 317 tỷ đồng
năm 2009, lên 658 tỷ đồng năm 2010; 708 tỷ đồng
năm 2011; 2.252 tỷ đồng năm 2012 và năm 2013 là
5.304,2 tỷ đồng (lớn hơn năm 2009 tới 17 lần)…
Trong 5 năm 2013-2017, KTNN đã phát hiện
và kiến nghị xử lý hơn 195 nghìn tỷ đồng; từ năm
2016-2018: KTNN đã thực hiện 778 cuộc kiểm
toán theo theo kế hoạch, kết quả xử lý tài chính là
169.191 tỷ đồng; kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc

KTNN đã kiến nghị sửa đổi, thay thế 115 văn bản
pháp luật nhằm bịt lỗ hổng về cơ chế, tránh thất
thoát, lãng phí; kiến nghị xử lý trách nhiệm theo
quy định của pháp luật đối với hàng chục tập thể
và cá nhân. Năm 2018, KTNN đã chuyển hồ sơ 5
vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật được phát
hiện qua kiểm toán sang cơ quan Cảnh sát điều
tra để điều tra, làm rõ và xử lý theo quy định của
pháp luật. Ngoài ra, KTNN đã cung cấp 146 báo
cáo kiểm toán và các tài liệu liên quan cho các cơ
quan của Quốc hội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương,
Ban Nội chính Trung ương, cơ quan điều tra và

hủy bỏ, thay thế 321 văn bản (02 luật, 13 nghị định,

các cơ quan nhà nước khác có thẩm quyền để phục

31 thông tư, 24 nghị quyết, 77 quyết định, 174 văn

vụ công tác điều tra, kiểm tra, giám sát và thực

bản khác) nhằm bịt lỗ hổng về cơ chế, về tổ chức

hiện tố tụng. Đồng thời, KTNN đã kiến nghị xử

thực hiện quy định của Nhà nước nhằm tránh thất

lý trách nhiệm nhiều tập thể và cá nhân về những

thoát, lãng phí.

tồn tại, sai phạm trong các hoạt động quản lý, điều

Riêng năm 2018, KTNN đã hoàn thành 253/253
cuộc kiểm toán theo kế hoạch. Tổng hợp kết quả

hành, sử dụng tài chính công, tài sản công, cũng
như trong bảo vệ môi trường.

xử lý tài chính đến ngày 31/12/2018, KTNN đã

KTNN đã cung cấp hàng trăm bộ hồ sơ, tài liệu

kiến nghị xử lý tài chính 89.600 tỷ đồng, mức cao

kiểm toán và báo cáo chuyên đề cung cấp thông

nhất trong hơn 24 năm hoạt động. Trong đó, tăng

tin phục vụ kịp thời công tác kiểm tra, giám sát và
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019

57


KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC - 25 NĂM XÂY DỰNG VÀ TRƯỞNG THÀNH

các phiên họp của UBTVQH, Chính phủ và các

KTNN đã có những đóng góp thiết thực vào cơng

cơ quan nhà nước có thẩm quyền... Kết quả kiểm

tác quản lý tài chính và tài sản cơng, cũng như

tốn của KTNN đã cung cấp nhiều thơng tin phục

kiểm sốt quyền lực, nâng cao hiệu quả cơng tác

vụ Quốc hội trong q trình xem xét phê chuẩn

đấu tranh phòng, chống tham nhũng của Đảng và

quyết tốn NSNN, quyết định dự tốn NSNN; giúp

Nhà nước ta.

HĐND các cấp thực hiện giám sát và phê chuẩn
quyết tốn ngân sách địa phương; giúp các Bộ,
ngành cải thiện, nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong
quản lý, sử dụng NSNN, tiền và tài sản nhà nước.
Các kết luận và kiến nghị kiểm tốn của KTNN đã
giúp Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành thấy rõ
những bất cập trong hệ thống các văn bản pháp luật
hiện hành cũng như những thiếu sót cần khắc phục
trong việc quản lý, sử dụng NSNN để có giải pháp

KTNN khơng chỉ là thành tích và cơng sức, trách
nhiệm, mà còn là rất nhiều những hy sinh và áp lực
căng thẳng khó nói hết, cũng như còn có những

quan ngại, lo lắng và nguy cơ về những khoảng
trống pháp lý, trách nhiệm và những thách thức to
lớn về phát triển lành mạnh nền kinh tế - tài chính
quốc gia.

cụ thể nhằm hồn thiện hệ thống pháp luật, thiết

Để nâng cao năng lực, hiệu lực và hiệu quả của

lập lại các trật tự, kỷ cương trong sử dụng NSNN,

KTNN trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí

đảm bảo cơng khai, minh bạch trong quản lý tài

Sự hình thành và phát triển KTNN Việt Nam

chính, tài sản cơng; phát hiện và ngăn chặn những
thất thốt, lãng phí trong chi tiêu NSNN, góp phần
tích cực trong cơng cuộc đấu tranh phòng, chống
tham nhũng…
tốn, đặc biệt trong những năm gần đây, cũng có
nhiều chuyển biến tích cực. Cơng tác xây dựng và
phổ biến pháp luật, tổ chức cán bộ và đào tạo, hợp
tác quốc tế, nghiên cứu khoa học, ứng dụng cơng
nghệ thơng tin vào hoạt động kiểm tốn... ngày
càng gặt hái được nhiều thành cơng, mang lại kết
quả tốt, hỗ trợ đắc lực cho KTNN trong thực hiện
nhiệm vụ kiểm tốn.
Đặc biệt, các đơn vị được kiểm tốn đều thừa

nhận KTNN hoạt động cơng tâm và chun nghiệp.
Hơn nữa, với địa vị pháp lý được nâng cao, KTNN
Việt Nam ngày càng khẳng định uy tín trên trường
quốc tế. Năm 2018 đánh dấu mốc quan trọng khi
KTNN Việt Nam đăng cai tổ chức Đại hội Tổ chức
Các cơ quan kiểm tốn tối cao châu Á (ASOSAI)
lần thứ 14 và đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASOSAI
nhiệm kỳ 2018-2021. Hiện nay, KTNN Việt Nam
đang là thành viên Ban điều hành ASOSAI trong 3
nhiệm kỳ liên tiếp từ 2015-2024.
Những kết quả trên là minh chứng cho thấy,
Số 140 - tháng 6/2019

khơng chỉ là sự hồn thiện hệ thống chính trị và bộ
máy nhà nước mà còn là nhu cầu tự thân của nền
kinh tế thị trường định hướng XHCN và phù hợp
nhu cầu của nhân dân về việc cơng khai, minh bạch

Cùng với đó, việc thực hiện kiến nghị kiểm

58

Đằng sau những con số khơ khan trên của

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TỐN

nền tài chính quốc gia.
Nghị quyết số 63/2013/QH13 của Quốc hội về
tăng cường các biện pháp đấu tranh phòng, chống
tội phạm cũng đặt ra cho KTNN nhiều nhiệm vụ

quan trọng. Đó là: Tập trung kiểm tốn các tập
đồn kinh tế, tổng cơng ty nhà nước, các doanh
nghiệp nhà nước, các ngành, lĩnh vực quản lý,
sử dụng vốn, tài sản nhà nước dễ nảy sinh tham
nhũng, tiêu cực; kịp thời kiến nghị khởi tố và chủ
động chuyển giao vụ việc có dấu hiệu tội phạm,
cung cấp đầy đủ các tài liệu cần thiết cho cơ quan
điều tra, Viện Kiểm sát xem xét khởi tố hình sự;
theo dõi chặt chẽ, thường xun đơn đốc việc thực
hiện kết luận và kiến nghị xử lý sau kiểm tốn;
tăng cường kỷ cương, kỷ luật cơng vụ; thường
xun thanh tra, kiểm tra việc thực thi nhiệm vụ
của đội ngũ cán bộ, cơng chức, kịp thời thanh lọc,
xử lý nghiêm minh người mắc sai phạm, tiêu cực,
nâng cao chất lượng đội ngũ kiểm tốn viên, đáp
ứng u cầu đấu tranh phòng, chống các tội phạm
về kinh tế, tham nhũng...


Theo Luật KTNN 2015
đã được Quốc hội thông
qua và có hiệu lực thi hành
từ 01/01/2016, đối tượng
kiểm toán của KTNN là
việc quản lý, sử dụng tài
chính công, tài sản công
và các hoạt động có liên
quan đến việc quản lý, sử
dụng tài chính công, tài sản
công của đơn vị được kiểm

toán. Mục tiêu kiểm toán
của các cuộc kiểm toán
đều xác định: Phát hiện kịp
thời các sai phạm, hành vi
tham nhũng, lãng phí trong công tác quản lý và
sử dụng tài chính công, tài sản công; xác định rõ

thời, KTNN là cơ quan tư vấn cho Quốc hội về việc
ban hành các đạo luật về tài chính nhà nước. Đứng
trên góc độ quản lý, điều hành và sử dụng NSNN,

trách nhiệm của tập thể, cá nhân và kiến nghị xử lý

KTNN là cơ quan thực hiện chức năng giải toả

vi phạm theo quy định. Hoạt động kiểm toán của

trách nhiệm cho Chính phủ và cơ quan của Chính

Kiểm toán nhà nước là việc đánh giá và xác nhận

phủ trước Quốc hội, trước nhân dân về hiệu quả

tính đúng đắn, trung thực của các thông tin tài

quản lý, điều hành và sử dụng NSNN. KTNN là cơ

chính công, tài sản công hoặc báo cáo tài chính liên

quan tư vấn quan trọng cho Chính phủ trong việc

quan đến quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản

đề ra các chính sách kinh tế, tài chính để quản lý,

công; việc chấp hành pháp luật và hiệu quả trong

điều hành và sử dụng tiết kiệm có hiệu quả NSNN.

quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. Quy
định này giúp Quốc hội kiểm soát tốt hơn việc sử
dụng tài chính ngân sách nhà nước và tài sản công
của cơ quan hành pháp, tư pháp...
KTNN là công cụ giúp cho công dân có thể
tham gia, giám sát Chính phủ, các cơ quan, tổ chức
có sử dụng NSNN, là cơ sở để thực hiện đầy đủ
quyền làm chủ của nhân dân trong quá trình quản
lý tài chính của Nhà nước. KTNN được xem là một
công cụ để Quốc hội thực hiện tốt nhất việc kiểm
tra, giám sát một cách toàn diện đối với quá trình
quản lý, điều hành và sử dụng NSNN đối với Chính
phủ và các cơ quan của Chính phủ từ việc lập dự
toán ngân sách, tổ chức thực hiện và lập báo cáo
quyết toán ngân sách hàng năm. Ý kiến nhận xét

Với nguyên tắc “hoạt động độc lập và chỉ tuân
theo pháp luật”, KTNN là kênh thông tin quan
trọng và đáng tin cậy, là tuyến phòng ngừa và người
lính gác cuối cùng trong guồng máy và quy trình
quản lý nhà nước, nhằm phát hiện và kiến nghị

xử lý những bất cập, sai phạm trong chính sách và
tuân thủ chính sách, trong hoạt động của các doanh
nghiệp, tổ chức, đơn vị, góp phần hoàn thiện các
văn bản chính sách và thực hiện nhiệm vụ chuyên
môn của các đơn vị, siết chặt kỷ luật, kỷ cương và
nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài chính, tài
sản công, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đấu
tranh phòng chống tham nhũng và các biểu hiện
lợi ích nhóm, tư duy nhiệm kỳ...

của KTNN về các dự toán ngân sách và các báo

Với tinh thần đó, đầu tư cho phát triển hoạt

cáo quyết toán ngân sách của Chính phủ là cơ sở

động KTNN là cần thiết và là khoản đầu tư hiệu

quan trọng để Quốc hội xem xét, phê duyệt dự toán

quả, mang lại những giá trị không thể tính được

ngân sách và báo cáo quyết toán ngân sách. Đồng

cả về kinh tế và ngoài kinh tế, nhất là trong bối
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019

59

KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC - 25 NĂM XÂY DỰNG VÀ TRƯỞNG THÀNH

cảnh chuyển mạnh từ quản lý “tiền kiểm” sang

Các KTNN chun ngành, khu vực, các đồn

“hậu kiểm”, từ quản chặt sang hỗ trợ và đồng

kiểm tốn cần triển khai, thực hiện nghiêm túc

hành, tăng cường thanh tra sự tn thủ và hiệu

quy định chuẩn mực đạo đức Hồ Chí Minh đối với

quả hoạt động thực tế theo u cầu phát triển bền

ngành KTNN “cơng minh, chính trực, nghệ tinh,

vững hiện nay.

tâm sáng”; quy định về quy tắc ứng xử của kiểm

Cần nhấn mạnh rằng, mặc dù việc thực hiện
kiến nghị kiểm tốn ngày càng tăng về tỷ lệ qua

Bộ Quy tắc đạo đức nghề nghiệp;

các năm song vẫn còn chậm, làm ảnh hưởng đến

Đẩy mạnh cơng tác thanh tra, kiểm tra nội bộ

hiệu lực, hiệu quả hoạt động của KTNN. Thơng

ngành, trong đó chủ yếu về trách nhiệm quản lý

qua hoạt động kiểm tốn, việc phòng, chống tham

điều hành, tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ,

nhũng mới phát huy hiệu quả cao ở khía cạnh

cơng tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí của

phòng ngừa, ngăn chặn hành vi tham nhũng,

đơn vị và người đứng đầu đơn vị; việc thực hiện

việc phát hiện xử lý tham nhũng còn hạn chế do

chính sách pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được

Luật Phòng, chống tham nhũng và Luật KTNN

giao của các đơn vị, tổ chức, cá nhân trực thuộc

hiện nay chưa quy định nhiệm vụ của KTNN về

KTNN trong hoạt động kiểm tốn.

thực hiện quyền điều tra, xác minh phòng, chống,

tham nhũng.

Đặc biệt, KTNN cần “đi trước một bước”, đề
cao vai trò “cảnh báo” cao hơn vai trò “xử lý”; tiếp

Để xứng đáng với niềm tin và kỳ vọng lớn về

tục kiện tồn hệ thống tổ chức gắn với cải cách

vai trò của KTNN đối với đất nước là cơ quan

hành chính, cơ cấu lại ngạch cơng chức, chức danh

bảo vệ luật pháp, bảo vệ sự liêm chính trong q

nghề nghiệp viên chức và và tăng cường năng lực

trình điều hành, quản lý nền tài chính quốc gia,

đội ngũ cán bộ chun mơn trình độ cao; coi trọng

Nhà nước cần có cơ chế đặc thù cho KTNN, cả về

giáo dục văn hóa ứng xử, chuẩn mực đạo đức nghề

biên chế, chính sách thu hút người tài và về đãi ngộ,

nghiệp, bản lĩnh chính trị vững vàng, siết chặt kỷ

dưỡng liêm và bảo vệ an tồn cá nhân; tăng cường

luật, kỷ cương, ln cập nhật kiến thức, tích lũy

xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN

kinh nghiệm để đáp ứng u cầu ngày càng cao

và tiếp tục hiện thực hóa cơ chế bảo đảm “Kết luận

trong thực hiện nhiệm vụ. Đồng thời, đổi mới

kiểm tốn có giá trị bắt buộc thực hiện” như quy

mạnh mẽ tồn diện về nội dung, phương pháp và

định của Điều 7, Luật Kiểm tốn nhà nước 2015.

cách thức thực hiện hoạt động kiểm tốn; mở rộng

Đồng thời, song song với việc hồn thiện cơ cấu
tổ chức bộ máy, nâng cao chất lượng đội ngũ cán
bộ, cơng chức, viên chức và người lao động của
KTNN theo mơ hình tập trung gọn nhẹ, KTNN
cần nỗ lực phát huy sức mạnh tập thể, tích cực
trong việc đổi mới phương pháp, cách thức tổ chức
kiểm tốn, nâng cao chất lượng cơng tác xây dựng
kế hoạch kiểm tốn, kiểm sốt chất lượng kiểm
tốn, chú trọng phát triển cả 3 loại hình kiểm tốn
(kiểm tốn báo cáo tài chính, kiểm tốn tn thủ,
kiểm tốn hoạt động). Cùng với việc đẩy mạnh

kiểm tốn tổng hợp, kiểm tốn chun đề, KTNN
khơng ngừng tăng cường việc xác nhận quyết tốn
ngân sách các địa phương, NSNN.
60

tốn viên nhà nước và Chuẩn mực KTNN số 30 -

Số 140 - tháng 6/2019

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TỐN

hợp tác quốc tế, hồn thiện cơ chế phối hợp với
các cơ quan hữu quan để tránh chồng chéo trong
hoạt động và rút ngắn thời gian kiểm tốn; tăng
cường tính minh bạch và kịp thời của các kết luận
kiểm tốn, nâng cao tính khả thi của các kiến nghị;
khơng ngừng nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả,
chất lượng hoạt động KTNN theo hướng chính quy,
chun nghiệp cao, từng bước hiện đại, trở thành
cơ quan kiểm tra tài chính cơng có trách nhiệm và
uy tín, đáp ứng u cầu sự nghiệp cơng nghiệp hố,
hiện đại hố đất nước, phù hợp với các thơng lệ và
chuẩn mực quốc tế.
Ngồi ra, KTNN cần tăng cường phối hợp xây
dựng và tổ chức thực hiện các quy chế phối hợp với


các cơ quan, như: Uỷ ban Tài chính - Ngân sách

chéo giữa hoạt động thanh tra, kiểm tra với hoạt

của Quốc hội, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ

động KTNN. Ngoài ra, cần bổ sung quy định chế

Quốc phòng, Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương

tài đối với các hành vi vi phạm Luật KTNN của

về phòng, chống tham nhũng, Bộ Công an, Toà án

đơn vị được kiểm toán và của tổ chức, cá nhân có

Nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao

liên quan; bổ sung quy định xử phạt vi phạm hành

và Thanh tra Chính phủ...; phối hợp xây dựng và tổ

chính trong lĩnh vực KTNN, quy định thẩm quyền,

chức thực hiện thỏa thuận hợp tác thông tin, tuyên

mức phạt tối đa trong lĩnh vực KTNN; quy định cụ

truyền với Thông tấn xã Việt Nam.

thể do Chính phủ quy định...

Đặc biệt, thực tiễn đang đặt ra nhu cầu tiếp tục

Bên cạnh đó, cũng cần sửa đổi, bổ sung thẩm

chỉnh sửa, hoàn thiện Luật KTNN nhằm phát huy

quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật của

vai trò của KTNN trong công tác phòng, chống

Tổng Kiểm toán nhà nước, như bổ sung thẩm

tham nhũng (PCTN) theo quy định của Luật PCTN

quyền ký thông tư liên tịch của Tổng Kiểm toán

năm 2018; Theo đó, cần bổ sung nhiệm vụ phòng,

nhà nước nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công

chống tham nhũng (PCTN) theo quy định của

tác phối hợp giữa KTNN và các cơ quan chức năng

pháp luật về phòng, chống tham nhũng cho KTNN

trong PCTN; mở rộng phạm vi ban hành quyết

và sửa đổi, bổ sung một số nội dung liên quan, bảo

định của Tổng Kiểm toán nhà nước theo hướng:

đảm sự thống nhất và tương thích giữa Luật KTNN

Quy định và hướng dẫn chuẩn mực KTNN, quy

với Luật PCTN và các luật có liên quan, tạo cơ sở

trình kiểm toán, hồ sơ kiểm toán và phương pháp

pháp lý để KTNN thực hiện nhiệm vụ về PCTN.

chuyên môn, nghiệp vụ áp dụng trong tổ chức và

Đồng thời, bổ sung quy định KTNN, Kiểm toán

hoạt động kiểm toán cho phù hợp thực tiễn.

viên nhà nước khi thực hiện nhiệm vụ kiểm toán

Đặc biệt, cần khẳng định và cụ thể hóa cơ chế

có quyền xác minh để làm rõ vụ việc có dấu hiệu

thực thi hiệu lực các ý kiến của Kiểm toán nhà

tham nhũng theo quy định của pháp luật PCTN; bổ

nước, nhất là cơ chế hiệu lực thực thi các kết luận

sung căn cứ ban hành quyết định kiểm toán đối với

và các kiến nghị KTNN; tiếp tục sửa đổi, bổ sung

vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật; cần bổ sung

và hoàn thiện thêm thể chế về các vấn đề, như: Quy

nhiệm vụ giám định tư pháp về tài chính công, tài

định về kiểm soát chất lượng kiểm toán; xử lý đối

sản công trong các vụ án tham nhũng, nhằm tạo cơ

với trường hợp sau khi kết thúc một cuộc kiểm

sở pháp lý để KTNN thực hiện các yêu cầu của cơ

toán mà cơ quan thẩm quyền khác phát hiện vụ

quan tiến hành tố tụng về giám định đối với một số

việc tham nhũng xảy ra tại cơ quan, tổ chức, đơn vị

vụ việc cụ thể về lĩnh vực tài chính, ngân hàng, xây

đã tiến hành kiểm toán về cùng một nội dung, cùng

dựng... phục vụ cho giải quyết vụ án tham nhũng

hồ sơ, tài liệu đã kiểm toán, thì từng đoàn kiểm

kinh tế. Việc KTNN tham gia vào nhiệm vụ thực

toán, thành viên Đoàn kiểm toán và cá nhân có liên

hiện giám định về các nội dung chuyên môn liên

quan đã tiến hành kiểm toán cuộc đó nếu có lỗi

quan phục vụ yêu cầu giải quyết các vụ án, nhất là

phải tùy theo tính chất, mức độ vi phạm phải xử lý

án tham nhũng kinh tế là một giải pháp quan trọng

kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo

trong việc thúc đẩy giải quyết có hiệu quả các vụ

quy định của pháp luật, nhằm đề cao trách nhiệm

án, vụ việc cần phải có cơ quan chuyên môn làm

và chất lượng, sự bình đẳng, cũng như để phòng

giám định tư pháp độc lập trong hoạt động tố tụng.

tránh sự lạm dụng trong hoạt động kiểm toán.

Hơn nữa, cần cụ thể hóa trách nhiệm và cơ

chế phối hợp trong công tác thanh tra, kiểm tra,

Ngày nhận bài: 30/5/2019

kiểm toán để hạn chế tình trạng trùng lặp, chồng

Ngày duyệt đăng: 3/6/2019
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 140 - tháng 6/2019

61