MỘT SỐ LÝ LUẬN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÂN SỰ

MỘT SỐ LÝ LUẬN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÂN SỰ
I. Công tác quản lý nhân sự :
1. Khái niệm về Quản lý ,nhân sự và quản lý nhân sự :
1.1 Khái niệm về quản lý :
Cho đến nay vẫn chưa có định nghĩa thống nhất về quản lý.Đặc biệt
biết sang thế kỷ 21 các quan niệm về quản lý càng phong phú hơn.
Dưới đây là một số khái niệm :
Theo Tailor : Làm quản lý là bạn phải biết rõ :muốn người khác phải
làm gì về chú ý đến tốt nhất,kinh tế nhất mà họ làm.
Theo Fayel : Quản lý là một hoạt động mà mọi tổ chức đều có ,nó
gồm 5 yếu tố tạo thành là :kế hoạch ,tổ chức ,chỉ đạo ,điều chỉnh và
kiểm soát.Quản lý chính là thực hiện các kế hoạch ,tổ chức ,chỉ đạo
,điều chỉnh và kiểm soát ấy.
Theo Hart Koont :Quản lý là xây dựng và duy trì một môi trường tốt giúp
con người hoàn thành một cách hiệu quản mục tiêu đã định
Theo sách Khoa Học Quản Lý : Quản lý là sự tác động của chủ thể
quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt được những mục tiêu nhất định
trong điều kiện biến động của môi trường của môi trường .
1.2 Khái niệm về Nhân sự :
Nhân sự được hiểu là tất cả những người tham gia vào các hoạt
động của tổ chức, bất kể họ làm gì, giữ vị trí hay cương vị gì trong tổ
chức đó.
Nhân sự trong một tổ chức có vai trò quan trọng ,bất kỳ tổ chức nào
hoạt động cũng cần phải liên quan đến con người trong tổ chức,không
một tổ chức nào có thể tách con người ra khỏi hoạt động của tổ chức
.Con người vừa là một yếu tố tham gia cấu thành nên tổ chức ,vừa là
chủ thể trong các quá trình hoạt động của tổ chức.
1.3 Khái niệm về Quản lý nhân sự :
Quản lý nhân sự là một bộ phận của quản lý.Quản lý suy cho cùng
thực chất là quản lý con người.Chính vì vậy cũng có nhiều khác niệm
khác nhau về quản lý nhân sự :

Quản lý nhân sự là việc tuyển mộ, tuyển chọn, duy trì, phát triển, sử
dụng, động viên và cung cấp những tiện nghi cho tài nguyên nhân sự
thông qua tổ chức .
Quản lý nhân sự là việc bố trí, sử dụng những người lao động,
cùng với máy móc, thiết bị, những phương pháp công nghệ, công nghệ
sản xuất, những nguồn nguyên nhiên liệu một cách có hiệu quả nhất
trong tổ chức .
Quản lý nhân sự là công tác quản lý con người trong quan vi nội bộ
tổ chức ,là đối xử của tổ chức doanh nghiệp với người lao động .Quản
lý nhân sự chịu trách nhiệm đưa người lao động vào doanh nghiệp giúp
họ thực hiện các công việc ,thù lao cho người lao động và giải quyết các
vấn đề phát sinh.
Tóm lại,Quản lý nhân lực là: Tổng thể các hoạt động nhằm thu hút
hình thành, xây dựng, sử dụng và duy trì phát triển một lực lượng lao
động có hiệu quả đáp ứng yêu cầu hoạt động của tổ chức, đảm bảo
thực hiện thắng lợi những mục tiêu và thoả mãn người lao động tốt nhất
.
2. Chức năng và vai trò của quản lý nhân sự :
Nhân sự là chìa khóa thành công của mọi doanh nghiệp,tổ
chức.Mục tiêu của quản lý nhân sự cơ bản trong doanh nghiệp là thu
hút ,lôi cuốn những người giỏi về với doanh nghiệp ,Sử dụng hiệu quả
nguồn nhân lực nhằm tăng năng suất lao động và nâng cao tính hiệu
quả của doanh nghiệp ,động viên ,thúc đẩy nhân viên tạo điều kiện cho
họ bộc lộ ,phát triển và cống hiến tài năng cho doanh nghiệp ,giúp họ
gắp bó ,tận tâm và trung thành với tổ chức ,doanh nghiệp .
2.1.Chức năng của quản lý nhân sự :
Hoạch định nguồn nhân lực
Tuyển dụng lao động
Phân công sử dụng lao động
Đào tạo và phát triển

Quản lý lương bổng
Quản lý tiến trình đánh giá công việc
An toàn lao động và sức khoẻ.
2.2.Vai trò của quản lý nhân sự :
Con người là yếu tố cấu thành nên tổ chức ,vận hành tổ chức và
quyết định sự thành bại của tổ chức .Nguồn nhân lực là một trong
những nguồn lực không thể thiếu được của tổ chức.Mặt khác ,quản lý tổ
chức cũng không hiệu quản nếu tổ chức không quản lý tốt nguồn nhân
lực .
Một tổ chức hay doanh nghiệp dù cho có nguồn tài chính phong
phú ,nguồn tài nguyên dồi dào với hệ thống máy móc thiết bị hiện đại
.có công thức khoa học kỹ thuật thần ký mà không có yếu tố của con
người thì cũng vô dụng .Chính cách quản lý nhân sự giúp cho phát huy
nguồn lực con người .Cung cách quản lý nhân sự tạo ra bộ mặt văn hóa
của doanh nghiệp tổ chức ,tạo ra bầu không khí vui tươi khấn khởi hay
căng thẳng .
Quản lý nhân sự giúp khai thác tốt các khả năng tiềm năng nâng
cao năng suất lao động và lợi thế cạnh tranh cho tổ chức .Quản lý nhân
sự thể hiện quan điểm nhân bản về quyền lợi người lao động nâng cao
vị thế và giá trị người lao động ,chú trọng giải quyết hài hòa các mối
quan hệ lợi ích giữa tổ chức ,doanh nghiệp với người lao động.
3. Một số học thuyết về quản lý nhân sự :
Quản lý suy cho cùng là quản lý con người .Chính vì vậy các thuyết
quản lý tựu chung lại đều có thể là cơ sở cho thuyết quản lý nhân sự .
3.1.Thuyết X:
Thuyết con người kinh tế(Taylor, Gant, Ghinbert, Fayol…).
Thuyết chủ trương sử dụng quyền lực trong quản lý để điều khiển
và quyền lợi vật chất cùng hình phạt để thúc đẩy .
Thuyết này cho rằng : bản chất của con người là lười biếng, máy
móc. Con người chỉ làm việc cầm chừng để kiếm sống và luôn lẩn tránh

công việc. Vì vậy phải phân chia công việc thành các thao tác lặp đi lặp
lại để dễ học và dễ quản lý. Các nhà quản lý thường xuyên giám sát,
đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện công việc các nhân viên. Sử dụng hệ
thống có trật tự rõ ràng và một chế độ khen thưởng, trừng phạt nghiêm
khắc. Với phong cách quản lý này làm cho nhân viên cảm thấy lo lắng
và sợ hãi. Lao động chấp nhận các công việc nặng nhọc với mức lương
cao và người chủ hà khắc. Với định mức lao động thường rất cao đòi
hỏi công nhân phải làm việc cật lực làm cho người lao động dễ rơi vào
cảm giác mệt mỏi .Công nhân bị gắn chặt với dây chuyền sẽ biến thành
những công cụ biết nói,bị méo mó về tâm sinh lý.Người lao động gắn
chặt một vị trí làm cho người lao động thụ động không phát huy được
tính sáng tạo .
3.2.Thuyết Y:
Thuyết con người xã hội(Gregor, Maslow, Likest…).
Thuyết tin vào bản chất tốt đẹp của con người quan tâm đến các
yếu tố tự tạo ra động cơ làm việc sáng tạo ,tự chủ và tự hoàn thiện.
Thuyết này dựa trên những thành quả của tâm lý học,coi trọng yếu
tố con người và quan hệ xã hội .Động lực người lao động không chỉ là
lợi ích vật chất mà còn là tâm lý xã hội và ảnh hưởng của tập thể
.Thuyết này đánh giá tiềm ẩn trong con người là những khả năng rất lớn
cần được khơi gợi và khai thác. Con người ở bất kỳ cương vị nào cũng
có tinh thần trách nhiệm cao và làm việc hết sức để hoàn thành các
công việc được giao.Các nhân viên cần được tôn trọng, được chia sẻ ,
được tự khẳng định mình. Phương pháp quản lý được áp dụng là thông
qua sự tự giác, tạo điều kiện thuận lợi để nhân viên chủ động làm việc.
Nhà quản lý phải tin tưởng chủ động lôi cuốn nhân vào công việc, có
quan hệ hiểu biết và thông cảm lẫn nhau giữa cấp trên và cấp dưới.
Thuyết đã đóng góp vào cho sự nghiên cứu và thực hành quản lý,các
nhà quản lý hiểu rõ hơn về động lực hoạt động của con người và ảnh
hưởng của tập thể với cá nhân ,mối quan hệ nhân sự trong công

việc.Tuy nhiên việc chú ý quá mức đến yếu tố con người làm cho thuyết
xa rời thực tế ,không phải con người được thỏa mãn cũng là cho năng
suất lao động cao
3.3. Thuyết Z:
Thuyết này cho rằng sự quan tâm đến con người và yêu cầu con
người làm việc tận tâm với tinh thần cộng đồng là chìa khóa dẫn tới
năng suất lao động cao.Gắn người lao động vào tổ chức, sự tế nhị trong
cư xử và phối hợp chặt chẽ trong tổ chức là yếu tố quyết định đến sự
thành công của tổ chức. Thuyết này các nhà quản lý quan tâm đến nhân
viên , tạo điều kiện cho nhân viên được học hành, phân chia quyền lợi
công bằng. Phương pháp này làm trung thành với tổ chức,gắn bó lâu
dài với tổ chức , có tinh thần tập thể cao .Thuyết thành công nhất đó là
gắn người lao động vào trong công ty,người lao động coi công ty như
gia đình làm việc luôn coi trong đến lợi ích tập thể ,lợi ích của công ty .