Tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành trong thời kỳ 1920 1930 (giai đoạn hình thành cơ bản tư tưởng về con đường cách mạng Việt Nam)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA QUẢN TRỊ NHÂN LỰC

BÀI THẢO LUẬN
MÔN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH

Đề tài 1: Tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành trong thời kỳ
1920 - 1930 (giai đoạn hình thành cơ bản tư tưởng về con
đường cách mạng Việt Nam)

Giảng viên hướng dẫn: Ngô Thị Minh Nguyệt
Sinh viên thực hiện: Nhóm 1
Lớp học phần: 2083HCMI0111

HÀ NỘI, T10 - 2020


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

BIÊN BẢN ĐÁNH GIÁ THẢO LUẬN NHÓM 1
ST
T

Họ và tên

Nội dung công việc

1

Bùi Phương Anh
(Nhóm trưởng)

Thuyết trình + Mở
đầu, kết luận (đề tài
2). Tổng hợp word

2

Nguyễn Thị Kim Anh

2.3; 2.4; 2.5 (Đề tài 1)

3

Nguyễn Thị Lan Anh

2.1.2; 2.1.3 (Đề tài 2)

4

Nguyễn Thị Phương
Anh

2.1; 2.2 (Đề tài 1)

Ý thức tham gia thảo luận

Powerpoint
Mở đầu, kết luận (Đề

tài 1)

5

Phạm Quỳnh Anh

6

Trần Cẩm Anh

1.2.2; 1.2.3 (Đề tài 2)
Căn chỉnh word

7

Trần Phương Anh

1.2.4; 2.1.1 (Đề tài 2)

8

Vũ Mai Anh

1.1.1; 1.1.2 (Đề tài 2)

9

Vũ Thị Lan Anh

2.1.2; 2.1.3 (Đề tài 2)

10

Dương Thị Ánh

1.1; 1.2 (Đề tài 1)

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
2


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

BIÊN BẢN HỌP NHÓM 1 (Lần 1)
HỌC PHẦN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
MÃ HỌC PHẦN: 2083HCMI0111

I. Thời gian: 16h Ngày 16/10/2020
II. Địa điểm: Phòng học 601 nhà V trường Đại học Thương Mại
III. Thành viên tham gia
1. Bùi Phương Anh (nhóm trưởng)

6. Trần Cẩm Anh

2. Nguyễn Thị Kim Anh

7. Trần Phương Anh

3. Nguyễn Thị Lan Anh

8. Vũ Mai Anh

4. Nguyễn Thị Phương Anh

9. Nguyễn Thị Nhung

5. Phạm Quỳnh Anh

10. Dương Thị Ánh

IV. Mục đích cuộc họp
- Tìm hiểu 2 đề tài
Đề tài 1: Tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành trong thời kỳ 1920 - 1930 (giai đoạn
hình thành cơ bản tư tưởng về con đường cách mạng Việt Nam).
Đề tài 2: Sinh viên trường ĐH thương mại học tập và làm theo tư tưởng đạo đức,
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay.
- Nhóm trưởng phân công các công việc cần làm.
- Thống nhất thời gian thực hiện và hạn nộp các tài liệu thảo luận.
V. Tiến trình cuộc họp
- Nhóm nghiên cứu, phân tích đề tài thảo luận.
- Nhóm trưởng phân công công việc

Thuyết trình + Mở đầu, kết luận đề tài

Bùi Phương Anh
3

22/10/2020


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

2
Slide

Phạm Quỳnh Anh

Mở đầu, kết luận đề tài 1

28/10/2020
22/10/2020

Ghi biên bản các buổi thảo luận nhóm

Nguyễn T. Phương Anh

23/10/2020

Chỉnh sửa, tổng hợp, tóm tắt word

Bùi Phương Anh

26/10/2020

Tổng hợp word

Trần Cẩm Anh

27/10/2020

1.1; 1.2

Dương Thị Ánh

21/10/2020

2.1; 2.2

Nguyễn T. Phương Anh

21/10/2020

2.3; 2.4; 2.5

Nguyễn Thị Kim Anh

21/10/2020

1.1.1; 1.1.2

Vũ Mai Anh

21/10/2020

1.1.3; 1.2.1

Nguyễn Thị Nhung

21/10/2020

1.2.2; 1.2.3

Trần Cẩm Anh

21/10/2020

1.2.4; 2.1.1

Trần Phương Anh

21/10/2020

2.1.2; 2.1.3

Nguyễn Thị Lan Anh

21/10/2020

Đề tài 1

Đề tài 2

VI. Đánh giá chung
- Các thành viên đều đồng ý với sự phân công của nhóm trưởng.

- Nhóm làm việc tốt, thống nhất ý kiến, các thành viên nghiêm túc
Cuộc họp kết thúc vào 16h50 ngày 16 tháng 10 năm 2020.

Ngày 16 tháng 10 năm 2020
Người viết
Anh
Nguyễn Thị Phương Anh

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

4


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

BIÊN BẢN HỌP NHÓM 1 (Lần 2)
HỌC PHẦN: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
MÃ HỌC PHẦN: 2083HCMI0111
I. Thời gian: 16h Ngày 22/10/2020
II. Địa điểm: Phòng học 601 nhà V trường Đại học Thương Mại
III. Thành viên tham gia
1. Bùi Phương Anh (nhóm trưởng)

6. Trần Cẩm Anh

2. Nguyễn Thị Kim Anh

7. Trần Phương Anh

3.Nguyễn Thị Lan Anh

8. Vũ Mai Anh

4. Nguyễn Thị Phương Anh

9. Nguyễn Thị Nhung

5. Phạm Quỳnh Anh

10. Dương Thị Ánh

IV. Mục đích cuộc họp
- Giúp đỡ, chia sẻ, cùng nhau đưa ra phương án giải quyết khó khăn mà mỗi cá nhân
gặp phải trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
V. Tiến trình cuộc họp
- Tổng hợp, nhận xét phần nội dung tìm hiểu của từng bạn trong nhóm.
- Đánh giá hiệu quả làm việc của từng thành viên và đưa ra các nội dung cần chỉnh
sửa.
VI. Đánh giá chung
- Nhóm làm việc hiệu quả, các thành viên nhiệt tình giúp đỡ lẫn nhau. Các thành viên
nghiêm túc.
Cuộc họp kết thúc vào 16h40 ngày 22 tháng 10 năm 2020.
Ngày 22 tháng 10 năm 2020
Người viết
Nguyễn Thị Phương Anh

BẢNG ĐIỂM THẢO LUẬN NHÓM

Lớp: …………………………………...
Nhóm: …………………………………
5


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

Nhóm trưởng: …………………………
Thư ký: ………………………………..
Điểm TB nhóm: ……………………....
Điểm tổng nhóm: ……………………..
STT

Họ và tên

1

Bùi Phương Anh

2

Nguyễn Thị Kim Anh

3

Nguyễn Thị Lan Anh

4

Nguyễn Thị Phương Anh

5

Phạm Quỳnh Anh

6

Trần Cẩm Anh

7

Trần Phương Anh

8

Vũ Mai Anh

9

Vũ Thị Lan Anh

10

Dương Thị Ánh

Mã SV

Điểm thảo

luận

SV ký tên

Ngày

tháng

năm

Nhóm trưởng
(Ký và ghi rõ họ tên)

MỤC LỤC

6


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

MỞ ĐẦU
Việc nghiên cứu về Hồ Chí Minh nói chung, tư tưởng Hồ Chí Minh nói riêng đã
dược tiến hành từ mấy chục năm nay với sự góp mặt của đông đảo các nhà nghiên cứu
trong và ngoài nước. Trong quá trình nghiên cứu ấy, các nhà lý luận một mặt làm rõ
khái niệm, các nội dung cụ thể của Tư tưởng Hồ Chí Minh. Mặt khác còn chia sự hình
thành và phát triển của tư tưởng Hồ Chí Minh thành những giai đoạn khác nhau. Việc
phân kỳ các giai đoạn như vậy để ta hiểu sâu sắc các mốc phát triển quan trọng, nắm
được nội dung tư tưởng quan trọng trong từng thời kì. Đó không phải sự phân chia đứt

đoạn bởi Tư tưởng Hồ Chí Minh là nhất quán, có kế thừa, phát triển, loại bỏ những
quan điểm không phù hợp, có những luận điểm tư tưởng của người được hình thành,
bổ sung suốt đời. Trên cơ sở phân tích ta có thể phân chia sự hình thành và phát triển
tư tưởng Hồ Chí Minh thành năm giai đoạn. Để trả lời yêu cầu đưa ra: “Trong các thời
kỳ hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh, đâu là thời kỳ hình thành cơ bản tư tưởng về con
đường cách mạng Việt Nam? Tại sao?” Nhóm 1 lựa chọn để tài “Tư tưởng Hồ Chí
Minh hình thành trong thời kỳ 1920 - 1930 (giai đoạn hình thành cơ bản tư tưởng
về con đường cách mạng việt nam”.
Với nội dung như vậy, bài thảo luận được chia làm 2 phần: “Khảo sát những sự
kiện chính ảnh hưởng đến sự hình thành Tư tưởng Hồ Chí Minh từ cuối năm 1920 đến
đầu năm 1930” và “Những nội dung Tư tưởng Hồ Chí Minh hình thành trong giai
đoạn từ cuối năm 1920 đến đầu năm 1930”.
Với tinh thần nghiêm túc, nhiệt tình và sự hướng dẫn tận tình của giảng viên Ngô
Thị Minh Nguyệt, thành viên nhóm 1 đã hoàn thành bài thảo luận và đưa đến độc giả.
7


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

Mặc dù vậy, không thể tránh khỏi sai sót. Nhóm 1 rất mong nhận được phản hồi, góp ý
từ độc giả để bài thảo luận được hoàn chỉnh hơn.
Xin chân thành cảm ơn!

CHƯƠNG 1:

KHẢO SÁT NHỮNG SỰ KIỆN CHÍNH ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ
HÌNH THÀNH TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TỪ CUỐI NĂM
1920 ĐẾN ĐẦU NĂM 1930

1.1. Hoạt động thực tiễn của Hồ Chí Minh từ cuối năm 1920 đến đầu năm
1930
Thời kỳ từ năm 1920 đến năm 1930 nổi lên những sự kiện lớn :


Thời kì ở Pháp

Vào tháng 7 năm 1920 Nguyễn Ái Quốc đọc Sơ thảo lần thứ nhất những Luận
cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lênin đăng trên báo L'Humanité (tờ này là
cơ quan phát ngôn của Đảng Cộng sản Pháp), từ đó Bác đi theo chủ nghĩa cộng sản.
Nguyễn Ái Quốc tham dự Đại hội lần thứ 18 của Đảng Xã hội Pháp tại Tours với tư
cách là đại biểu Đông Dương, trở thành một trong những sáng lập viên của Đảng Cộng
sản Pháp. Sau này, Bác thừa nhận: "Lúc đầu, chính là chủ nghĩa yêu nước chứ không
phải chủ nghĩa cộng sản đã làm tôi tin theo Lênin, tin theo Quốc tế III. Tại Đại hội lần
thứ 18 của Đảng Xã hội Pháp họp tại Tua vào cuối tháng 12-1920,Nguyễn Ái Quốc đã
bỏ phiếu tán thành việc gia nhập Quốc tế thứ III, tham gia sáng lập Đảng Cộng sản
Pháp và trở thành người Cộng sản Việt Nam đầu tiên. Sự kiện này đánh dấu một bước
ngoặt trong tư tưởng chính trị của Nguyễn Ái Quốc, từ lập trường yêu nước chuyển
sang lập trường Cộng sản.
8


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

Năm 1921, Hồ Chí Minh cùng một số nhà yêu nước của các thuộc địa Pháp lập ra
Hội Liên hiệp Thuộc địa (Union intercoloniale - Association des indigènes de toutes
les colonies) với mục đích đoàn kết lực lượng chống chủ nghĩa thực dân, thông qua tổ

chức đó truyền bá chủ nghĩa Mác- Lênin đến các dân tộc thuộc địa.
Năm 1923, với tư cách đảng viên Đảng Cộng sản Pháp, Người ra tranh cử vào Hạ
viện Pháp, nhưng thất bại. Trong lần đầu tiên tham gia bầu cử Quốc hội đó, Đảng
Cộng sản Pháp giành được tất cả 1,2 triệu phiếu ủng hộ trên tổng số 5 triệu phiếu cử
tri, nhưng Nguyễn Ái Quốc trượt chân dân biểu Quốc hội.


Thời kì ở Liên Xô lần thứ nhất:

Tháng 6 năm 1923, Nguyễn Ái Quốc đến Moskva học tập tại trường Đại học
Phương Đông của Quốc tế Cộng sản. Tại Đại hội lần thứ 5 Quốc tế Cộng sản ông được
cử làm ủy viên Ban Phương Đông, phụ trách Cục Phương Nam. Trong Tham luận
trình bày tại Đại hội lần thứ năm của Quốc tế Cộng sản (1924), Nguyễn Ái Quốc chỉ ra
sự to lớn của hệ thống thuộc địa: "Năm 1876: 1/4 tỷ người dân thuộc địa thì năm 1914:
1/2 tỷ dân thuộc địa. Đến đầu những năm 20, diện tích các nước thuộc địa gấp 5 diện
tích các nước chính quốc, còn dân số chính quốc chưa bằng 3/5 số dân các nước thuộc
địa. Số dân thuộc địa Anh đông gấp hơn 8,5 số dân nước Anh còn đất đai rộng gấp 252
lần của nước Anh...".
Ngày 23-6-1924, phát biểu tại phiên họp thứ 8 Đại hội 5, Nguyễn Ái Quốc nói:
"Tôi đến đây không ngừng lưu ý Quốc tế Cộng sản đến một sự thật là: thuộc địa vẫn
đang tồn tại, và vạch ra để Quốc tế Cộng sản thấy rằng: cách mạng, ngoài vấn đề
tương của các thuộc địa còn có cả nguy cơ của các thuộc địa. Song, tôi thấy rằng hình
như các đồng chí chưa hoàn toàn thấm nhuần tư tưởng rằng vận mệnh của giai cấp vô
sản thế giới và đặc biệt là vận mệnh của giai cấp vô sản ở các nước đi xâm lược thuộc
địa gắn chặt với vận mệnh của giai cấp bị áp bức ở các thuộc địa. Vì vậy, tôi sẽ tận
dụng mọi cơ hội có được, gợi ra những vấn đề và nếu cần, tôi sẽ thức tỉnh các đồng chí
về vấn đề thuộc địa".


Thời kì ở Trung Quốc (1924-1927):

Ngày 11 tháng 11 nǎm 1924, Nguyễn Ái Quốc rời Liên Xô tới Quảng Châu, lấy
tên là Lý Thụy, làm phiên dịch trong phái đoàn cố vấn của chính phủ Liên Xô bên
9


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

cạnh Chính phủ Trung Hoa Dân quốc. Thời gian này Bác cũng gặp mặt một số nhà
cách mạng lão thành người Việt đang sống và hoạt động lưu vong trên đất Trung
Quốc, trong đó có Phan Bội Châu.
Năm 1925, Bác (lúc này mang tên Vương) lựa chọn một số phần tử tích cực của
Tâm tâm xã, huấn luyện thêm và trên cơ sở đó, lập ra Cộng sản đoàn, rồi tiếp tục dựa
trên Cộng sản đoàn mà thành lập Việt Nam Thanh niên Cách mạng Đồng chí Hội (hay
còn gọi là Hội Việt Nam cách mạng thanh niên) vào tháng 6. Hội này phái người về
nước vận động và đưa thanh niên sang Quảng Châu đào tạo. Cho tới 1927, hội mở
được 3 khoá gần 10 lớp huấn luyện, đào tạo 75 hội viên, mỗi khóa chỉ kéo dài 2-3
tháng. Nguyễn Ái Quốc đứng lớp, Hồ Tùng Mậu và Lê Hồng Sơn phụ giảng. Việc làm
quan trọng nhất của hội trong thời gian này là cử được người đi học tại Đại học
Phương Đông (Liên Xô) và trường Quân chính Hoàng Phố của Quốc dân Đảng Trung
Quốc.
Cùng năm 1925, Bác tham gia thành lập Hội Liên hiệp các dân tộc bị áp bức ở Á
Đông, do Liêu Trọng Khải, một cộng sự thân tín của Tôn Dật Tiên, làm hội trưởng và
ông làm bí thư.
Tháng 5 năm 1927, chính quyền Trung Hoa Dân Quốc đặt những người cộng sản
ra ngoài vòng pháp luật, Bác rời Quảng Châu đi Hồng Kông, rồi sang Moskva. Tháng
11 năm 1927, Bác được cử đi Pháp, rồi từ đó đi dự cuộc họp Đại hội đồng của Liên
đoàn chống chiến tranh đế quốc từ ngày 9 tháng 12 đến ngày 12 tháng 12 năm 1927 tại

Bruxelles, Bỉ. Sau đó, Bác cũng qua Ý.
• Những năm 1828-1930:
Mùa thu 1928, Hồ Chí Minh từ châu Âu đến Thái Lan, với bí danh Thầu Chín
(trong tiếng Thái và tiếng Lào, "thầu" chỉ người nhiều tuổi và biểu thị sự tôn kính) để
tuyên truyền và huấn luyện cho Việt kiều, đồng thời móc nối một số thanh thiếu niên
Việt Nam sang Thái Lan hoạt động. Theo Bác Hồ - hồi ký, phần kể của Lê Mạnh Trinh
thì khi đó có khoảng 2 vạn người Việt sống ở Thái Lan, kiếm sống chủ yếu bằng lao
động và sinh sống khá rải rác, thiếu liên kết, tập trung nhiều hơn cả là ở vùng Đông
Bắc. Cho tới thời điểm 1928, đa số họ mới di cư sang Thái Lan trong vòng khoảng
mấy chục năm. Ngô Quảng, Thần Sơn, Phan Bội Châu, Đặng Tử Kính... đã từng hoạt
động tại Thái, tuy nhiên không ai trong số họ tuyên truyền và tổ chức cho Việt kiều cả.
10


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

Cuối năm 1929, Hồ Chí Minh rời Thái Lan, theo ngả Singapore để sang Trung
Quốc, triệu tập và chủ trì Hội nghị thành lập Đảng (đầu năm 1930)
Năm 1930: Phong trào cách mạng Việt Nam phát triển mau chóng, hình thành ở
trong nước ba tổ chức cộng sản hoạt động độc lập. Một yêu cầu khách quan đặt ra phải
thống nhất các tổ chức làm một. Theo chỉ thị của Quốc tế Cộng Sản, tháng 2/1930, Hồ
Chí Minh đac chủ trì Hội nghị Hợp nhất các tổ chức cộng sản, sáng lập nên Đảng
Cộng sản Việt Nam.
1.2. Hoạt động lý luận của Hồ Chí Minh từ cuối năm 1920 đến đầu năm 1930
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những
vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam. Những luận điểm về cách mạng Việt Nam
trong tư tưởng Hồ Chí Minh được hình thành, phát triển suốt đời cùng sự biến đổi của
thực tiễn cách mạng và quá trình nhận thức của Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, giai đoạn từ

1920 đến 1930 đáng được ghi nhận là một trong những giai đoạn quan trọng bậc nhất
trong quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh với sự hình thành về
cách mạng giải phóng dân tộc, về đảng cộng sản, về mối quan hệ giữa cách mạng
thuộc địa và cách mạng quốc tế… Những nội dung tư tưởng hình thành trong giai đoạn
này được thể hiện bằng những hoạt động thực tiễn của Hồ Chí Minh và chủ yếu ở các
tác phẩm: Bản án chế độ thực dân Pháp (1925), Đường cách mệnh (1927), và các tác
phẩm tập hợp trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của đảng (1930).
Bản án chế độ thực dân Pháp là một tác phẩm chính luận do Nguyễn Ái Quốc viết
bằng tiếng Pháp và được xuất bản năm 1925–1926 trên một tờ báo của Quốc tế Cộng
sản có tên Imprékor. Nội dung tác phẩm tố cáo thực dân Pháp đã bắt dân bản xứ phải
đóng "thuế máu" cho chính quốc... để "phơi thây trên chiến trường châu Âu"; "đày
đọa" phụ nữ, trẻ em thuộc địa; các thống sứ, quan lại thực dân "độc ác như một bầy
thú dữ" v.v.... Tác phẩm được cho là đã "hướng các dân tộc bị áp bức" đi theo con
đường Cách mạng Tháng Mười Nga, tiêu diệt "hai cái vòi của con đỉa đế quốc" – một
"vòi" bám vào giai cấp vô sản ở chính quốc, một "vòi" bám vào nhân dân thuộc địa.
Tác phẩm được cho là đã đề ra cho dân Việt Nam "con đường đấu tranh giải phóng"
theo chủ nghĩa Mác-Lênin.

11


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

Đường cách mệnh (là tác phẩm ghi lại những bài giảng của Nguyễn Ái Quốc cho
các lớp đào tạo cán bộ tại Quảng Châu do bộ tuyên truyền của Hội Liên hiệp các dân
tộc bị áp bức phát hành vào đầu năm 1927. Đường cách mệnh giới thiệu tính chất và
kinh nghiệm các cuộc cách mạng Mỹ (1776), cách mạng Pháp (1789), Cách mạng
tháng Mười Nga (1917) và khẳng định chỉ có Cách mạng tháng Mười Nga là triệt để.

Tác phẩm được cho là đã nhấn mạnh tính chất và nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam
là cách mạng "giải phóng dân tộc", lực lượng cách mạng bao gồm: sĩ, nông, công,
thương, cho rằng cách mạng là "sự nghiệp của quần chúng", vì vậy phải động viên, tổ
chức và lãnh đạo đông đảo quần chúng "vùng lên đánh đuổi kẻ thù". Đường cách
mệnh cho rằng cách mạng Việt Nam là một bộ phận của cách mạng thế giới, cần được
sự giúp đỡ quốc tế, nhưng không được ỷ lại mà cần "chủ động", "tự cường", được cho
là đã khẳng định muốn đưa cách mạng đến thắng lợi thì "cần phải có sự lãnh đạo của
một Đảng cách mạng".
Trong thời gian ở Trung Quốc ông cũng lập ra tờ Thanh niên làm cơ quan phát
ngôn của hội tới tháng 2 năm 1930, tờ này ra được 208 số. Trong thập niên 1920, một
trong những quan điểm của Bác về cách mạng là: cách mạng giải phóng dân tộc ở
thuộc địa có thể bùng nổ và giành thắng lợi trước cách mạng vô sản ở chính quốc.
Ngày 3 tháng 2 năm 1930 (hoặc ngày 6 tháng 1 năm 1930 ) tại Cửu Long thuộc
Hương Cảng, ông thống nhất ba tổ chức đảng cộng sản thành Đảng Cộng sản Việt
Nam trong một hội nghị được tổ chức tại nhà một người công nhân, ngoài ông còn có
năm người khác là các đại diện cộng sản. Các văn kiện quan trọng nhất (như Chính
cương vắn tắt, Sách lược, Điều lệ vắn tắt của Đảng, Lời kêu gọi nhân dịp thành lập
Đảng) của hội nghị này đều do ông soạn thảo và được cho là thể hiện những quan
điểm và tư tưởng khác với chủ trương khi đó của Quốc tế Cộng sản
Trong thời gian ở Liên Xô, Nguyễn Ái Quốc tranh thủ viết bài cho các báo Nhân
đạo (L’Humanité), Đời sống công nhân (La Vie Ouvrière), Sự thật (Pravda), Người
cùng khổ (Le Paria), Thư tín quốc tế (Inprékor), Tạp chí Cộng sản vv.v..
Các bài báo tập trung nói về các vấn đề liên quan đến giai cấp công nhân, đến
cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân ở các thuộc địa, mối quan hệ giữa cách mạng vô
sản ở chính quốc và cách mạng thuộc địa.
12


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

CHƯƠNG 2:

NHỮNG NỘI DUNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH HÌNH
THÀNH TRONG GIAI ĐOẠN TỪ CUỐI NĂM 1920 ĐẾN ĐẦU
NĂM 1930

2.1. Con đường cách mạng Việt Nam
Trong giai đoạn từ năm 1920 đến năm 1930, Nguyễn Ái Quốc có những hoạt động
thực tiễn và hoạt động lý luận hết sức phong phú, sôi nổi trên địa bàn nước Pháp
(1921-1923), Liên Xô (1923-1924), Trung Quốc (1924-1927), Thái Lan (1928- 1929).
Trong khoảng thời gian này, tư tưởng Hồ Chí Minh về cách mạng Việt Nam đã hình
thành về cơ bản.
Người viết nhiều bài báo tố cáo chủ nghĩa thực dân, đề cập đến mối quan hệ mật
thiết giữa cách mạng thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc. Khẳng định cách
mạng giải phóng dân tộc thuộc địa là một bộ phận của cách mạng vô sản thế giới.
Các tác phẩm của Nguyễn Ái Quốc như Bản án chế độ thực dân Pháp (1925),
Đường cách mệnh (1927). Cương lĩnh đầu tiên của Đảng (Chánh cương vắn tắt. Sách
lược vắn tắt, Chương trình tóm tắt) (1930) và nhiều bài viết khác của Người trong giai
đoạn này là sự phát triển và tiếp tục hoàn thiện tư tưởng, cách mạng về giải phóng dân
tộc. Những tác phẩm có tính chất lý luận nói trên chứa đựng những nội dung căn bản
sau đây :
13


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

Bản chất của chủ nghĩa thực dân là "ăn cướp" và "giết người". Vì vậy, chủ nghĩa
thực dân là kẻ thù chung của các dân tộc thuộc địa, của giai cấp công nhân và nhân
dân lao động toàn thế giới.
Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường cách
mạng vô sản và là một bộ phận của cách mạng vô sản thế giới. Giải phóng dân tộc
phải gắn liền với giải phóng nhân dân lao động, giải phóng giai cấp công nhân.
Cách mạng giải phóng dân tộc ở thuộc địa và cách mạng vô sản ở chính quốc có
mối quan hệ khăng khít với nhau, nhưng không phụ thuộc vào nhau. Cách mạng giải
phóng dân tộc có thể bùng nổ và giành thắng lợi trước cách mạng vô sản chính quốc.
Ở đây, Nguyễn Ái Quốc muốn nhấn mạnh vai trò tích cực, chủ động của các dân tộc
thuộc địa trong cuộc đấu tranh giải phóng khỏi ách áp bức, bóc lột của chủ nghĩa thực
dân.
2.2. Về Mục tiêu của cách mạng
Cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại mới phải đi theo con đường cách
mạng vô sản. Giải phóng dân tộc phải gắn liền với giải phóng nhân dân lao động, giải
phóng giai cấp công nhân, phải kết hợp độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội.
Như chúng ta đã biết, Hồ Chí Minh ra đi tìm đường cứu nước với một xuất phát
điểm duy nhất là lòng yêu nước thương nòi. Người muốn ra nước ngoài, “xem nước
Pháp và các nước khác làm thế nào rồi sẽ về giúp đồng bào mình”. Năm 1919, Người
gia nhập Đảng Xã hội Pháp vì đó là tổ chức duy nhất bênh vực quyền lợi của các thuộc
địa mà chưa hề có nhận thức rõ ràng về Chủ nghĩa Mác – Lênin, về Chủ nghĩa xã hội.
Đúng như sau này, Người đã thổ lộ: “Lúc bấy giờ, tôi ủng hộ Cách mạng Tháng Mười
chỉ là theo cảm tính tự nhiên. Tôi chưa hiểu hết tầm quan trọng lịch sử của nó. Tôi
kính yêu Lênin vì Lênin là một người yêu nước vĩ đại đã giải phóng đồng bào mình;
trước đó, tôi chưa hề đọc một quyển sách nào của Lênin viết.
Tôi tham gia Đảng Xã hội Pháp chẳng qua là vì các “ông bà” ấy- (hồi đó tôi gọi
các đồng chí của tôi như thế) – đã tỏ đồng tình với tôi, với cuộc đấu tranh của các dân
tộc bị áp bức. Còn như Đảng là gì, công đoàn là gì, chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa
cộng sản là gì, thì tôi chưa hiểu.” (Con đường dẫn tôi đến chủ nghĩa Lênin – Bài viết

14


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

cho tạp chí Các vấn đề phương Đông (Liên Xô) nhân dịp kỷ niệm lần thứ 90 ngày sinh
của V.I.Lênin, năm 1960.)
Tháng 7 năm 1920, một sự kiện có tính chất bước ngoặt xảy ra với Hồ Chí Minh,
khi lần đầu tiên Người đọc trên báo Nhân đạo của Đảng xã hội Pháp “Luận cương về
vấn đề dân tộc và thuộc địa” của Lênin. Theo Người thì tuy bài báo có những khái
niệm chính trị khó hiểu nhưng “cứ đọc đi đọc lại nhiều lần, cuối cùng tôi cũng hiểu
được phần chính. Luận cương của Lênin làm cho tôi rất cảm động, phấn khởi, sáng tỏ,
tin tưởng biết bao? Tôi vui mừng đến phát khóc lên”. Từ đó, Người hoàn toàn tin theo
Lênin, ủng hộ Quốc tế III.
Đó cũng là cơ sở cho quyết định lịch sử của Hồ Chí Minh 5 tháng sau đó, tháng 12
năm 1920, tại Đại hội Đảng Xã hội Pháp họp tại Tua, Người đã bỏ phiếu tán thành gia
nhập Quốc tế cộng sản và tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp. Người trở thành
người cộng sản Việt Nam đầu tiên. Người đã đi từ Chủ nghĩa yêu nước đến với Chủ
nghĩa Mác Lênin.
Hồ Chí Minh khẳng định: bây giờ chủ nghĩa nhiều, học thuyết nhiều nhưng chủ
nghĩa chân chính nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Mác – Lênin. Người viết: muốn
giải phóng dân tộc không có con đường nào khác là con đường cách mạng vô sản.
“Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp
bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ”.
Từ đó, Hồ Chí Minh ra sức tuyên truyền Chủ nghĩa Mác – Lênin vào trong nước,
thành lập Đảng cộng sản để lãnh đạo cách mạng Việt Nam đi đến thành công.
2.3. Lực lượng lãnh đạo
Giai đoạn 1920 -1930 là những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc cho việc tập hợp

lực lượng của các dân tộc thuộc địa, và sự phát triển của phong trào cộng sản và công
nhân quốc tế, thúc đẩy việc thành lập các cơ quan liên hiệp hành động giữa các nước
thuộc địa và giữa phong trào cách mạng các dân tộc bị áp bức với phong trào công
nhân ở chính quốc. Với vai trò tích cực của Nguyễn Ái Quốc, "Hội Liên hiệp thuộc
địa" ra đời (1921). Với sự uỷ nhiệm của Quốc tế Cộng sản và trong cương vị Uỷ viên
Bộ phương Đông, phụ trách Cục phương Nam của Quốc tế III và với tư cách là Uỷ
viên Hội đồng Quốc tế Nông dân, Người đã góp phần cổ vũ, giúp đỡ phong trào cách
15


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

mạng và tham gia vào việc thành lập một số đảng công nhân ở vùng Đông Nam Á;
tham gia với tư cách là một thành viên trong phái đoàn cố vấn của Liên Xô bên cạnh
Chính phủ Tôn Trung Sơn, v.v.. Người cũng có điều kiện tham dự nhiều diễn đàn lớn,
nơi hội tụ trí tuệ của các trào lưu cách mạng thời đại, đấu tranh cho sự đoàn kết và
thống nhất trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế và giữa các dân tộc bị áp
bức trên toàn thế giới. Sau Đại hội Tua, Nguyễn Ái Quốc còn tham dự và đấu tranh sôi
nổi ở Đại hội lần thứ nhất của Đảng Cộng sản Pháp (1922), Hội nghị Quốc tế Nông
dân lần thứ nhất (1923), Đại hội "Liên đoàn chống đế quốc" (Brúcxen, 1927) và các
Đại hội của tổ chức Công hội, Thanh niên , Phụ nữ quốc tế, các diễn đàn và tổ chức
khu vực như Hội nghị thành lập "Hội liên hiệp các dân tộc bị áp bức" (phương Đông)
ở Trung Quốc, ... nhưng quan trọng nhất là Người đã tham dự Đại hội lần thứ V Quốc
tế Cộng sản (1924) - đại hội đầu tiên của Quốc tế Cộng sản có đại biểu người Đông
Dương và cũng là đại biểu duy nhất của các nước thuộc địa của thực dân Pháp tham
dự.
Trong giai đoạn này, Nguyễn Ái Quốc là người đã không dừng ở tố cáo chế độ
thực dân mà bằng nhiều biện pháp khác nhau góp phần thức tỉnh, động viên nhân dân

các dân tộc bị áp bức cũng như đồng bào ở xứ sở mình đứng lên đấu tranh theo con
đường mới, bảo đảm đem đến thắng lợi cuối cùng. Nguyễn ái Quốc luôn chǎm lo đến
việc xây dựng lực lượng nòng cốt, lãnh đạo cuộc đấu tranh và đưa phong trào giải
phóng thuộc địa đi vào quỹ đạo cách mạng vô sản. Bằng nhiều phương thức hoạt động
khác nhau, Người đã góp phần tạo ra cơ sở nhận thức đúng về sự cần thiết phải phối
hợp giữa cách mạng ở các nước thuộc địa với phong trào cách mạng đòi quyền dân
sinh, dân chủ ở chính quốc.
2.4. Lực lượng tham gia
Nước ta là một nước nông nghiệp lạc hậu do vậy nông dân là lực lượng đông đảo
nhất trong xã hội, bị đế quốc, phong kiến bóc lột nặng nề. Vì vậy muốn cách mạng
thắng lợi cần phải thu phục, lôi cuốn được nông dân đi theo, cần xây dựng khối công
nông liên minh làm động lực cho cách mạng. Đồng thời phải tập hợp rộng rãi các giai
tầng khác vào trận tuyến đấu tranh chung của dân tộc.
Trong cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng, Hồ Chí Minh viết: “Đảng phải thu
phục cho đươc đại đa số dân cày và phải dựa vững vào hạng dân cày nghèo”. Đồng
16


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

thời lại “phải hết sức liên lạc với tiểu tư sản, trí thức trung nông…để lôi kéo họ về phe
vô sản giai cấp. Còn đối với phú nông, trung, tiểu địa chủ và tư bản Việt Nam mà chưa
rõ mặt phản cách mạng thì phải lợi dụng, ít nữa là làm cho họ trung lập. Bộ phận nào
đã ra mặt phản cách mạng thì phải đánh đổ”. Đây là quan điểm thể hiện tầm cao của
Tư tưởng Hồ Chí Minh. Người đã vượt qua được những hạn chế của các đồng chí
đương thời của mình, thường nhấn mạnh quá cao vấn đề đấu tranh mà không chú ý tận
dụng được sức mạnh đoàn kết dân tộc để đánh đổ kẻ thù chung, đáp ứng yêu cầu khẩn
thiết nhất của lịch sử.

2.5. Phương pháp cách mạng
Cách mạng là sự nghiệp của quần chúng nhân dân, của cả dân tộc đại đoàn kết. Vì
vậy, cần tập hợp, giác ngộ và từng bước tổ chức quần chúng đấu tranh từ thấp lên cao.
Đây là quan điểm cơ bản đầu tiên của Nguyễn Ái Quốc về nghệ thuật vận động quần
chúng đấu tranh cách mạng. Phương pháp đấu tranh để giành chính quyền, giành lại
độc lập tự do bằng bạo lực của quần chúng và có thể bằng phượng thức khởi nghĩa dân
tộc.
Hồ Chí Minh đã nghiên cứu và rút ra kinh nghiệm lịch sử từ các vị tiền bối. Người
luôn khâm phục, đánh giá các cụ Phan Đình Phùng, Hoàng Hoa Thám, Phan Bội
Châu, Phan Châu Trinh… đều là những vị anh hùng dân tộc, yêu nước thương dân
nhưng phương pháp đấu tranh của các cụ chưa đúng và Người không đồng tình.
Cụ Phan Chu Trinh chỉ yêu cầu Người Pháp thực hiện cải lương. Người nhận ra
điều đó là sai lầm, chẳng khác gì đến xin giặc rủ lòng thương.
Cụ Phan Bội Châu hy vọng Nhật giúp đỡ để đuổi Pháp. Điều đó rất nguy hiểm,
chẳng khác gì “đưa hổ cửa trước, rước beo cửa sau”.
Cụ Hoàng Hoa Thám còn thực tế hơn, vì trực tiếp đấu tranh chống Pháp nhưng
nặng cốt cách phong kiến.
Hồ Chí Minh thấy rằng chỉ có bằng bạo lực của quần chúng nhân dân, và phải tự
dựa vào mình “đem sức ta mà giải phóng cho ta”, chứ không thể ỷ lại trông chờ bên
ngoài. Đó là những nhận thức đúng đắn đem lại nền độc lập cho nước ta ngày nay.

17


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

KẾT LUẬN

Với 10 năm hoạt động sôi nổi, từ năm 1920 đến 1930, cùng với sự phát triển mạnh
mẽ của phong trào vô sản trên thế giới, sự phát triển mạnh mẽ của phong trào giải
phóng dân tộc trong nước, Hồ Chí Minh đã hoạt động rất tích cực, sôi nổi. Được sự
giúp đỡ nhiệt tình của các đồng chí bạn bè, Người đã nhận thức và hiểu được các quy
luật vận động và phát triển của phong trào cách mạng trong nước và thế giới, tư đó
Người tiếp cận với ánh sáng Chủ nghĩa Mác Lênin, sáng lập nên Đảng cộng sản Việt
Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Người đi từ người
yêu nước chân chính đến người cộng sản. Trong quá trình ấy, các tư tưởng cơ bản về
cách mạng Việt Nam của Hồ Chí Minh hình thành và phát triển. Những tư tưởng ấy
được chính Người vận dụng và rèn dũa, trong đó có rất nhiều điểm sáng tạo với chủ
nghĩa Mác Lênin. Và ngày nay, sau một thế kỉ, những tư tưởng ấy vẫn sáng chói và soi
đường cho chúng ta bước tiếp. Tuy nhiên, sự phát triển biện chứng của chủ nghĩa Mác
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh cũng đòi hỏi chúng ta cần tiếp tục nghiên cứu làm
theo đồng thời bổ sung phát triển thêm những nội dung tư tưởng mới nhằm đáp ứng
nhu cầu thực tiễn đang thay đổi từng ngày, từng giờ.

18


Tư tưởng Hồ Chí Minh

Nhóm 1

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh/Bộ giáo dục và đào tạo. Chủ biên Mạch
Quang Thắng
2. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội, 2011
3. Những mẩu chuyện về đời hoạt động của Hồ Chủ tịch/Trần Dân tiên. Nxb trẻ
2002
4. Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam/Đại tướng Võ

Nguyên Giáo Chủ biên. Nxb Chính trị Quốc gia, 1997
5. Hồ Chí Minh biên niên tiểu sử (tập 1+2)/Viện Hồ Chí Minh. Nxb Chính trị
Quốc gia, 2007
6. Một số website:
/>%E1%BB%A7a_H%E1%BB%93_Ch%C3%AD_Minh_trong_giai_%C4%91o
%E1%BA%A1n_1911-1941
/>30/
/>
19