Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS
MỤC LỤC

Trang

I. PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................2
1. Lý do chọn đề tài...............................................................................................2
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.........................................................................3
3. Đối tượng nghiên cứu.......................................................................................4
4. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu..........................................................................4
5. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................4
II. PHẦN NỘI DUNG............................................................................................4
1. Cơ sở lý luận......................................................................................................4
2. Thực trạng.........................................................................................................6
3. Nội dung, hình thức của giải pháp....................................................................8
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ...................................................................15
I1. Kết luận...........................................................................................................15
2. Kiến nghị...........................................................................................................16
Tài liệu tham khảo................................................................................................18

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 1


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài

Âm nhạc đã được chính thức đưa vào giảng dạy  ở  các trường Trung học  
cơ  sở  từ  năm 2002. Việc khẳng định vị  trí của môn Âm nhạc trong ngành giáo  
dục là một bước tiến lớn của sự  nghiệp giáo dục nghệ  thuật dành cho thế  hệ 
trẻ. Tuy môn Âm nhạc chỉ  được dạy 1 tiết/ tuần nhưng qua môn học cũng đã  

góp phần tích cực vào việc hình thành thị  hiếu âm nhạc lành mạnh cho các đối  
tượng học sinh nhỏ  tuổi đang trong thời kì đầu tiên tiếp cận với nghệ  thuật.  
Việc dạy môn Âm nhạc nội khóa mang tính phổ  cập văn hóa âm nhạc đại trà,  
nhưng ở trường THCS nếu chỉ dạy Âm nhạc nội khóa, chắc chắn việc giáo dục  
âm nhạc sẽ bị hạn chế nhất định.
Trong các trường phổ thông hoạt động âm nhạc ngoại khoá chiếm một vị 
trí quan trọng trong các hoạt động chung của nhà trường. Nhờ  tính chất phong 
trào cộng đồng, đơn giản, dễ tham gia mà hoạt động ngoại khoá đã thu hút được 
mọi lứa tuổi, đặc biệt là đối tượng học sinh phổ  thông. Tuy nhiên, trên thực tế, 
việc tổ chức được một hoạt động âm nhạc ngoại  khóa thực sự  hay và có hiệu 
quả thì không phải đơn vị nào, tổ chức nào cũng làm tốt được. Nó đòi hỏi người  
tổ chức phải có vốn kiến thức về lĩnh vực âm nhạc nhất định, biết định hướng 
được kế hoạch và tổ chức thực hiện một cách khoa học.
Từ lâu, người ta cũng đã nghĩ đến việc tổ chức các hoạt động ngoại khóa  
âm nhạc ở các trường phổ thông để hỗ trợ, bổ sung cho việc giáo dục âm nhạc  
nói chung, tạo thêm môi trường cho các em hoạt động với một sân chơi âm nhạc  
đa dạng. Thực tế, nhiều trường THCS đã tổ  chức được những hoạt động văn  
nghệ  để  các em tham gia vào việc biểu diễn  ở  trong và ngoài nhà trường, làm 
phong phú thêm các sinh hoạt của học sinh có năng khiếu và ham thích nghệ 
thuật, là cơ  hội cho học sinh toàn trường tiếp cận với văn nghệ  quần chúng do 
chính bạn bè của các em cùng tham gia thể hiện. Các hội thi, hội diễn văn nghệ 
chính là một dịp để  đông đảo học sinh đến với sân chơi nghệ  thuật, làm phong  
phú hơn đời sống tinh thần của các em.
Trên thực tế  chúng ta có thể  thấy rằng, giữa giờ  học các môn văn hoá 
thuộc Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội căng thẳng, học sinh được múa, hát, 
vui chơi đó là điều kiện tốt nhất cho các em được thư giãn, lấy lại sự cân bằng 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 2


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

về  tâm lý để  tiếp thu tốt hơn trong các giờ  học tiếp theo. Ngoài ý nghĩa trên,  
hoạt động Âm nhạc ngoại khoá còn góp phần tích cực giúp học sinh ôn luyện, 
củng cố  những kiến thức, kĩ năng âm nhạc đã học  ở  các giờ  chính khoá. Hơn  
nữa, trong nhà trường,  ở  mọi cấp học, hoạt động âm nhạc ngoại khoá là cơ  sở 
để duy trì phong trào văn hoá văn nghệ, xây dựng những hình thức sinh hoạt tập  
thể lành mạnh, tạo không khí vui tươi, phấn khởi.. Học sinh được tham gia vào 
các chương trình hoạt động như  vậy, với các em còn nhút nhát, thiếu tự  tin sẽ 
thêm lạc quan, mạnh dạn hơn trong mọi hoạt động, hoà nhập trong cộng đồng. 
Hoạt động âm nhạc ngoại khoá còn là môi trường thuận lợi để học sinh phát huy 
mọi khả năng âm nhạc của mình. Qua đó, giáo viên có thể tiếp tục đánh giá năng 
lực hoạt động âm nhạc của từng em. Mặt khác, có thể phát hiện những học sinh 
có năng khiếu âm nhạc để có biện pháp bồi dưỡng hạt nhân tiêu biểu làm nòng  
cốt cho phong trào ca hát của trường phổ thông.
Như vậy, tổ chức hoạt động âm nhạc ngoại khoá luôn hướng tới giáo dục 
đạo đức, thẩm mĩ cho học sinh , hình thành  ở  các em nhu cầu và sở  thích âm 
nhạc. 
         Với những ý nghĩa trên, hoạt động âm nhạc ngoại khoá là một nội dung rất 
quan trọng đối với một giáo viên âm nhạc. Người giáo viên âm nhạc không chỉ 
dạy tốt môn âm nhạc trong các giờ học chính khoá, mà còn phải tổ chức tốt các 
hoạt động âm nhạc ngoại khoá ở trường phổ thông. Một điều thực tế cho thấy,  
có rất nhiều giáo viên âm nhạc, ngoài công tác giảng dạy còn phải kiêm nhiệm 
thêm công tác Đoàn, Đội hay công tác văn thể mĩ của một trường phổ thông. Vì  
vậy, nắm được phương pháp, cách thức tổ  chức các hoạt động âm nhạc ngoại 
khoá, là điều rất quan trọng và cần phải có đối với một giáo viên âm nhạc nói  
chung, giáo viên âm nhạc  ở các trường phổ  thông nói riêng. Là một gáo viên đã 
đã và đang trực tiếp tham gia giảng dạy và tổ chức các hoạt động âm nhạc ngoại 
khoá trong các trường học, tôi xin phép được trình bày "Một số  biện pháp  nâng  
cao hiệu quả hoạt động Âm nhạcngoại khoáở Trường THCS". Đây chỉ là những  
kinh nghiệm của bản thân qua quá trình công tác mong muốn được chia sẻ cùng 

các đồng nghiệp thân yêu để cùng học hỏi và trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau.  Và 
cũng không hẳn đây đã là những giải pháp có tính hoàn thiện nhất, vì vậy, rất  
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 3


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

mong được sự  đóng góp ý kiến và cùng trao đổi của các quí thầy cô giáo để đề 
tài của tôi được hoàn thiện hơn.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
2.1: Mục tiêu
­ Xác định được chức năng, nhiệm vụ, mục đích ý nghĩa của các hoạt 
động ngoại khóa Âm nhạc
­ Đưa ra một số biện pháp, cách thức tổ chức các hoạt động ngoại khóa ở 
trường THCS
­ Thông qua đề tài, giúp các giáo viên phụ trách biết cách thực hiện và thực  
hiện có hiệu quả các hoạt động ngoại khóa Âm nhạc trong trường THCS.
2.2: Nhiệm vụ:
­ Học hỏi, tìm hiểu, lập kế hoạch cho các hoạt động ngoại khóa
­ Đưa ra một số biện pháp cụ thể để thực hiện có hiệu quả các hoạt động 
ngoại khóa
3. Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động 
Âm nhạc ngoại khóa ở Trường THCS.
4. Giới hạn của đề tài:  
­ Môi trường nghiên cứu: hoạt động ngoại khóa ở trường THCS
­ Phạm vi nghiên cứu: Trường THCS Buôn Trấp
­ Khả  năng áp dụng của đề  tài: Áp dụng được đối với các trường THCS  
trên địa bàn huyện.
5. Phương pháp nghiên cứu:
a. Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận: Tham khảo sách, tài liệu; trao 

đổi, học hỏi kinh nghiệm với các đồng nghiệp của các trường thường xuyên tổ 
chức các hoạt động ngoại khóa Âm nhạc có hiệu quả; đọc và tổng hợp thông tin 
các vấn đề liên quan đến đề tài.
b. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực  tiễn:
­ Quan sát thực tiễn, khảo sát thực tế  1 số  trường trong và ngoài Huyện 
cũng như  trong trường THCS Buôn Trấp để  đưa ra một số  phương pháp phù 
hợp.
­ Quan sát, dự  các buổi sinh hoạt ngoại khóa âm nhạc ở trường và một số 
trường bạn.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 4


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

c. Phương pháp thống kê, toán học.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận: 
Nghị quyết TW 2 khóa VIII khẳng định: “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp  
giáo dục – đào tạo, khắc phục nối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư 
duy sáng tạo của người học. Từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến và 
phương tiện hiện đại vào quá trình dạy ­ học, đảm bảo điều kiện và thời gian tự 
học, tự nghiên cứu cho học sinh …” và Luật giáo dục điều 28.2 đã nêu “ phương 
pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tính cực, tự giác, chủ động sáng tạo 
của học sinh, phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng 
phương pháp tự  học, rèn luyện kỹ  năng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác 
động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”. Như vậy 
để  đáp ứng điều này trong dạy – học, buộc các nhà giáo phải thay đổi phương 
pháp giáo dục sao cho phù hợp với nhu cầu và quá trình học tập của học sinh,  
đáp  ứng được yêu cầu xu thế phát triển của thời đại, góp phần đào tạo con 
người theo hướng có đủ Đức ­ Trí ­ Thể ­ Mỹ.

Trong giai đoạn hiện nay, xu hướng dạy học hiện  đại với sự  kết hợp  
nhiều phương pháp, hình thức dạy học đặc biệt là việc đưa các hoạt động ngoại  
khóa (HĐGDNGLL) vào trường phổ  thông nói chung và trường THCS nói riêng 
là một hướng đi đúng đắn và tích cực, vì đó là những hoạt động tiếp nối hoạt  
động dạy học trên lớp và là con đường gắn lí thuyết với thực tiễn, tạo nên sự 
thống nhất giữa nhận thức với hành động, góp phần hình thành tình cảm, niềm 
tin đúng đắn ở học sinh. Hoạt động ngoại khóa còn là điều kiện tốt nhất để học 
sinh   phát   huy   vai   trò   chủ   thể   và   tính   tích   cực,   chủ   động   của   các   em   trong 
quá trình học tập và rèn luyện. Các hoạt động ngoại khóa  còn giúp các em học 
sinh có điều kiện phát huy hết khả năng sáng tạo, óc tư  duy của mình. Hơn  thế 
nữa, các em còn có thể biến những kiến thức trong các tiết học thành những kĩ 
năng vận dụng trong cuộc sống hàng ngày và người thầy thì có thể kiểm nghiệm  
được kiến thức bài giảng cũng như  phương pháp dạy học xem phù hợp hay 
chưa?
Như chúng ta biết, Âm nhạc trong nhà trường phổ  thông là một môn học, 
là sư  phạm nghệ  thuật và không nhằm mục đích đào tạo năng khiếu ca hát, mà 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 5


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

điều quan trọng hơn cả là qua bộ môn, giúp học sinh có hứng thú tìm hiểu những  
kiến thức căn bản về  âm nhạc, phần nào có được khả  năng cảm thụ  âm nhạc. 
Tuy nhiên, nếu chúng ta chỉ truyền đạt cho các em kiến thức mà không cho thực 
hành hay việc thực hành chỉ  gói gọn trong các tiết học  theo phân phối chương 
trình thì âm nhạc sẽ mất đi tính nghệ thuật vốn có của nó, các tiết học Âm nhạc 
sẽ  trở  lên nhàm chán không cuốn hút cho dù người thầy có dùng phương  pháp 
dạy – học nào đi nữa. 
Vẫn biết bộ môn Âm nhạc ở trường phổ thông không phải để  đào tạo ra 
các ca sĩ, nghệ  sĩ tuy nhiên chúng ta cũng nhận rõ một điều là học mà không đi 

đôi với hành thì kết quả  cuối cùng sẽ  không được như  mong đợi trong khi đó 
hầu hết các hoạt động ngoại khóa hiện nay  ở nhà trường phổ  thông do tổ  chức 
Đoàn – Đội phụ  trách tổ  chức và thực hiện đều cần có các hoạt động văn hoá 
văn nghệ mà trên thực tế đó lại là một vấn đề khó khăn bởi lẽ mỗi khi cần một 
vài tiết mục văn nghệ  là các em lại đưa đẩy nhau, e ngại, rồi không biết  chọn 
bài nào ... dẫn đến chất lượng các buổi sinh hoạt không cao, không tạo được sự 
cuốn hút các em tham gia. Là một giáo viên môn Âm nhạc, lại được chi bộ  và 
ban giám  hiệu phân công phụ trách công tác phong trào văn nghệ    trong nhà 
trường do vậy qua thực tế giảng dạy, công tác và nghiên cứu tôi nhận thấy, để 
các hoạt động  ngoại khóa Âm nhạc thực sự đổi mới, có chất lượng  hơn nữa ta 
cần phải cho các em học sinh được rèn luyện kĩ năng thực hành Âm nhạc của  
mình mà theo tôi thì các hoạt động ngoại khoá chính là một sân chơi lí tưởngđể 
thực hiện việc đó. 
2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu
Qua thực tế  giảng dạy và nghiên cứu tôi nhận thầy, lứa tuổi học sinh  
THCS bao gồm những em từ  11 đến 15 tuổi. Đây là lứa tuổi thiếu niên với  
những thay đổi phức tạp cả  về tâm lí và sinh lí, lứa tuổi mà các em luôn muốn 
khẳng định mình và có tình tích cự  xã hội mạnh mẽ. Do đó, người giáo viên chỉ 
cần khơi dạy trong các em sự tự tin, tính tích cực và phát huy khả năng sáng tạo 
của các em là ta có thể đạt được kết quả như mong đợi trong cả việc dạy – học 
và hoạt động ngoại khóa. 

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 6


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

Qua khảo sát thực trạng nhằm tích hợp, rèn kĩ năng thực hành  Âm nhạc với 
hoạt động ngoại khóaở  trường THCS Buôn Trấp, tôi nhận thấy một số   ưu, 
nhược điểm sau:

* Về ưu điểm (thuận lợi): 
Theo luật giáo dục điều 28.2 đã nêu “ phương pháp giáo dục phổ thông phải 
pháthuy tính tính cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc 
điểm của từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ 
năng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm 
vui, hứng thú học tập cho học sinh”. 
Với chủ trương đó, những năm gần đây, Bộ giáo dục và đào tạo, Sở  giáo 
dục và đạo tạo , Phòng giáo dục và đạo tạo cũng như trường THCS Buôn Trấp 
thường xuyên tổ chức triển khai, tập huấn và áp dụng những phương pháp mới  
vào dạy học, các hoạt động ngoại khóa theo chủ đề chủ điểm được quan tâm và 
đề  cao đặc biệt là việc đưa hoạt động giáo dục ngoài giờ  lên lớp vào chương 
trình giáo dục . Với mục tiêu đổi mới phương pháp dạy học bắt kịp với yêu cầu 
của thời đại, từ năm học 2009 – 2010, ngành giáo dục các cấp đã triển khai đồng 
loạt việc thực hiện HĐGDNGLL  ở  các trường phổ  thông. Bên cạnh đó là rất 
nhiều các hoạt động sinh hoạt tập thể  mang tính chất ‘‘học mà chơi – chơi mà 
học”khác. Hưởng ứng phong trào đó, toàn trường đã đẩy mạnh việc áp dụng các 
phương   pháp   mới   trong   công   tác và   giảng   dạy,   thường   xuyên   tổ   chức   các 
chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ, chuyên đề  về hoạt động ngoại khóa. Bên 
cạnh đó, các giáo viên còn tự học, tự nghiên cứu qua các tài liệu, sách tham  khảo 
và tích hưởng  ứng xây dựng và tổ  chức thực hiện các hoạt động ngoại khóa. 
Đây cũng chính là nhiệm vụ  trọng tâm, là một trong những tiêu chí thi đua của 
mỗi giáo viên trong nhà trường. 
Trường THCS Buôn Trấp (từ  ban giám hiệu đến giáo viên) có lòng yêu 
nghề, có phong trào tích cực tìm hiểu, học tập và áp dụng phương pháp mới vào  
giảng dạy. Các hoạt động ngoại khóa được tổ  chức thường xuyên. Các em học 
sinh chăm học, hiếu học, tích cực tham gia các phong trào. Bên cạnh đó, nhà 
trường còn nhận được sự quan tâm, tạo điều kiện của địa phương cũng như của 
phòng giáo dục huyện. 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 7

SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

Nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và giáo dục học sinh bằng nhiều hình  
thức, phương pháp, từ  nhiều năm nay trường THCS Buôn Trấp đã thực hiện 
nghiêm   túc   và   có hiệu   quả   các   buổi   sinh   hoạt   ngoại   khóa   theo   chủ   đề   chủ 
điểm. Về  cơ  sở  vật chất, trong những năm gần đây nhà trường đã ngày càng 
được trang bị đầy đủ về trang thiết bị dạy ­ học: Có nhiều máy tình với cấu hình  
khá mạnh và được nối mạng internet, có máy chiếu projector, có trang âm loa  
máy và trang đạo cụ  khá đầy đủ phục vụ  cho các hoạt động sinh hoạt tập thể 
ngoài trời… Học sinh rất hứng thú với các hoạt động tập thể, các buổi biểu diễn  
văn nghệ chào mừng, hội diễn, hội thi .Đó thực sự là những điều kiện thuận lợi  
để thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm này. 
* Về nhược điểm (khó khăn): 
Trực tiếp giảng dạy môn Âm nhạc  ở  trường THCS Buôn Trấp  và được 
thâm nhập một số  trường THCS khác về  môn học Âm nhạc. Bản thân tôi thấy 
rõ thực trạng của việc dạy môn Âm nhạc còn hạn chế và có nhiều bất cập đặc  
biệt là việc rèn kĩ năng thực hành bộ môn cho học sinh, hầu hết các em còn e dè  
khi được yêu cầu trình bầy lại một bài hát, hay một bài TĐN trước các bạn. 
Quy trình để thiết kế, thực hiện việc đưa thực hành môn Âm nhạc vào các 
buổi sinh hoạt , hoạt động ngoại khóa còn nhiều vấn đề phức tạp như: Nội dung 
các buổi sinh hoạt  chưa đa dạng, đôi khi nội dung không sát với chủ  đề  buổi 
sinh hoạt... Việc thể hiện kĩ năng biểu diễn âm nhạc trong nhà trường của hầu 
hết học sinh mới chỉ  là bước đầu. Do vậy, các em còn chưa thực sự  phát huy  
được khả năng, đôi khi các em còn lúng túng, thiếu tự tin. 
Qua thực tế  rất nhiều cuộc thi liên quan đến hoạt động Âm nhạc do các 
ngành, các cấp tổ  chức, chúng ta có thể  thấy chất lượng của rất nhiều trường,  
nhiều đơn vị chưa cao; việc tham gia của các em còn lúng túng và thiếu tự tin.
3. Nội dung và hình thức của giải pháp
a.  Mục tiêu của giải pháp: Những biện pháp, giải pháp được đưa ra trong 

đề  tài sẽ  giúp chúng ta có được những cách thức, biện pháp tối  ưu nhất trong  
vuieecj  nâng cao chất  lượng các  hoạt  động ngoại khóa    Âm nhạc  ở  trường  
THCS; đồng thời sẽ giúp những giáo viên phụ trách có được những kiến thức và 
kĩ năng cơ  bản trong việc tổ  chức các hoạt động Âm nhạc ngoại khóa có hiệu  
quả..
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 8


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp:
 Để  nâng cao hiệu quả các buổi sinh hoạt ngoại khóa Âm nhạc ở  trường 
THCS, trong quá trình thực hiện giảng dạy bộ môn, tôi luôn quan tâm tìm tòi sự 
đổi mới trong thiết kế và phương pháp lên lớp từ đó càng thấy dõ hơn một trong 
những vấn đề cần quan tâm là phải đổi mới phương pháp theo hướng ‘‘học phải 
đi đôi với hành” để phù hợp hơn với nhu cầu và môi trường giáo dục hiện đại. 
Định hướng chung của phương pháp giảng dạy mới này là chuyển từ  mô hình  
chỉ học trên lớp với mục tiêu là thuộc bài sang mô hình học mọi lúc, mọi nơi, 
học đi đôi với hành” và gắn liền kiến thức trên lớp với thực tiễn. 
            Trước tiên, tôi xin được liệt kê các hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc 
ngoaị  khoá phổ  biến quen thuộc, thường được sử  dụng trong các trường phổ 
thông như sau:
­ Hát ­ múa tập thể, hát các bài hát truyền thống, sinh hoạt Đoàn, Đội
­ Tổ  chức các nhóm đội văn nghệ  chủ  lực (đội múa, đội đồng ca, hợp 
xướng, nhóm ­ tốp hát, tốp nhạc).
­ Các câu lạc bộ văn hóa nghệ thuật khối lớp hoặc toàn trường.
­ Hoạt động biểu diễn nghệ thuật trong các ngày lễ hội: ngày khai giảng, 
ngày bế giảng năm học, các buổi lễ khai mạc….
­ Tổ chức các cuộc thi hát, trò chơi âm nhạc.
­ Tổ  chức xem biểu diễn hoặc nghe nói chuyện, gặp gỡ  các văn nghệ  sĩ  

nổi tiếng (thông qua các phương tiện nghe, nhìn..)
Các hình thức hoạt động âm nhạc nêu trên có thể tổ chức ở trường, lớp, ở trong  
và ngoài giờ học, ở từng khối hoặc toàn trường mang tính chất phong trào. Giáo 
viên tiến hành thường xuyên hoặc đột xuất trong từng thời gian qui định, sao cho 
phù   hợp   với   hoàn   cảnh,   điều   kiện,   không   gian,   đặc   điểm   của   nhà   truờng.  
Giáo viên âm nhạc cần lưu ý, các hoạt động của chúng ta nếu chỉ  mang tính cá 
nhân, không có tính tập thể  trong sự  phối, kết hợp công việc với các tổ  chức  
khác trong nhà trường sẽ rất khó thành công. Trong các hoạt động trên, nếu khéo 
léo phối hợp chặt chẽ  với người phụ  trách công tác Đoàn, Đội, giáo viên mĩ 
thuật, giáo viên văn học, giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên bộ môn khác chắc 
chắn sẽ đạt được kết quả tốt. Sau đây, tôi xin được trình bày một số  giải pháp  
tổ chức hoạt động âm nhạc ngoại khoá cụ thể như sau:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 9


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

*Lập kế hoạch cho việc tổ chức các hoạt động Âm nhạc ngoại khóa
          Trước tiên, để  các hoạt động âm nhạc ngoại khóa trong các trường phổ 
thông được tốt, người giáo viên âm nhạc phải có kế hoạch và biết lập kế hoạch 
chi tiết cho từng hoạt động. Trong kế hoạch phải định hướng hoạt động cho cả 
năm hay từng học kì, từng tháng (theo chủ đề chủ điểm hoặc phục vụ kế hoạch  
đột xuất theo các yêu cầu của nhà trường, của địa phương). Sau đó cần phải có  
sự  phân công và tổ  chức các hoạt động cho các thành viên cùng tham gia một 
cách hợp lý, phù hợp với khả  năng, năng lực của từng thành viên, đặc biệt cần  
phải có sự  kết hợp với hội đồng nhà trường (thông qua Ban giam hiệu) để  huy 
động nhiều lực lượng cùng tham gia.
* Biện pháp tổ chức đối với một số hoạt động cụ thể
­  Hướng dẫn tổ chức dàn đồng ca ­ hợp xướng.
               Ở  một trường phổ  thông muốn phát triển phong trào ca hát trong nhà 

trường cần thiết phải xây dựng được một đội đồng ca hợp xướng. Do vậy,  
người giáo viên nên thực hiện tuần tự theo các bước như sau:
* Chọn thành viên của đội đồng ca hợp xướng: không nên tuyển chọn một 
cách ồ ạt, cần phải có tiêu chuẩn, đó là giọng hát tốt, sự yêu thích và say mê với  
nghệ thuật ca hát, có tai nghe và trí nhớ âm nhạc tốt để nhanh chóng hoàn thành  
các bè. Số  lượng cũng không nên nhiều quá để  việc luyện tập tiến hành được  
gọn nhẹ (Số lượng khoảng từ 20 ­ 25 em).
* Việc lựa chọn tác phẩm: Việc này quyết định phần lớn sự  thành công 
của tiết mục nói riêng và của hoạt động biểu diễn nói chung. Vì vậy, việc lựa  
chọn các tác phẩm phải phù hợp với khả  năng âm nhạc của học sinh, có nội  
dung sát với chủ đề, chủ điểm, đồng thời phải có sự đa dạng của các tiết mục.
* Triển khai việc luyện tập: Theo kế hoạch đã dự định. Cần chuẩn bị đầy 
đủ  các phương tiện, đồ  dùng phục vụ  cho quá trình luyện tập như: phòng tập, 
âm thanh, ánh sáng, nhạc cụ... và cả việc bố trí, sắp xếp đội hình biểu diễn cho  
thích hợp. 

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 10


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

           Học sinh tập luyện Erobic tại nhà đa chức năng của nhà trường
­ Trước khi tập phải cho học sinh khởi động giọng, có thể  cho nghe tác 
phẩm trước qua (băng, đĩa nếu có), hoặc qua bản nhạc Demo. 
­ Khi tập, nên tập từ những bài có hình thức đơn giản đến phức tạp, nếu 
bài có bè thì phải tập hát chuẩn xác cho từng bè sau đó mới ghép hoà các bè với 
nhau. Khi phối hợp các bè với nhau, phải có sự kết hợp của động tác chỉ huy, để 
có sự kết hợp giữa các bè, đồng thời cũng tạo sự hào hứng, phấn khởi, niềm vui  
cho toàn đội. 
­ Quá trình tập luyện cần hết sức lưu ý việc thể hiện sắc thái, tình cảm và 

tính chất của bài. 
­ Tổ chức hát ­ múa tập thể. Khi thực hiện hoạt động này cần lưu ý :
­ Luyện tập, biểu diễn cho đồng đều.
­ Tiến hành tập hát và thuộc các bài hát trước, sau đó mới tập các động tác  
múa minh họa.
­ Phải có sự  kết hợp nhuần nhuyễn giữa các động tác múa đơn giản với 
nhịp điệu âm nhạc.
­ Phải có sự  đầu tư về trang phục, đạo cụ sao cho phù hợp, sinh động và  
đẹp mắt.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 11


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

            Học sinh tham gia thi văn nghệ ­ Tiết mục múa tập thể
­ Phần âm nhạc trong khi biểu diễn có thể  GV diễn tấu trực tiếp bằng  
nhạc cụ (Đàn phím điện tử) hoặc dùng băng, đĩa...Song, cần lưu ý nếu GV diễn  
tấu trực tiếp thì phải có sự luyện tập kỹ càng, trôi chảy để tránh tình trạng bị sai 
hoặc bị  vấp khi biểu diễn còn nếu sử  dụng băng đĩa thì phải đảm bảo chất  
lượng về mặt âm thanh.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 12


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

             Học sinh trình diễn văn nghệ theo nhóm nhạc Aucostic
­  Tổ chức các chương trình biểu diễn văn nghệ
Đây là một hoạt động rất quan trọng và cần thiết trong các trường phổ 
thông, đòi hỏi người giáo viên âm nhạc phải hội tụ  đầy đủ  các kiến thức, kỹ 

năng thực hành cá nhân đã học để  vận dụng cho việc tổ  chức hoạt động này. 
Đây cũng là một trong những hoạt động để  đánh giá khả  năng và năng lực của 
người giáo viên âm nhạc. Trong các trường học nói chung, các trường phổ thông 
nói riêng, các ngày lễ, ngày hội, ngày khai giảng, bế giảng năm học... không thể 
thiếu được một chương trình văn nghệ. Vì vậy, yêu cầu của một chương trình 
văn nghệ phải đảm bảo: 
­ Tính phong trào
­ Tính nghệ thuật
­ Tính giáo dục
­ Bố cục chương trình phải hài hoà, sinh động, hấp dẫn
­ Nội dung chương trình phù hợp với chủ đề, chủ điểm.
* Việc xây dựng và tổ chức một chương trình biểu diễn văn nghệ sẽ gồm  
các bước sau:
­ Xác định chủ đề, chủ điểm của chương trình
­ Lựa chọn các tiết mục biểu diễn: phải lựa chọn các tác phẩm sao cho  
phù hợp với chủ đề của chương trình: việc lựa chọn các tiết mục có một ý nghĩa 
quan trọng cho sự  thành công của buổi biểu diễn. Vì vậy, các tác phẩm được 
chọn trước hết phải có giai điệu hay, đặc sắc, nội dung âm nhạc phải chặt chẽ,  
phù hợp với chủ đề  và phải thể hiện được một phong cách âm nhạc nhất định.  
Một điều cần lưu ý, các bài hát được lựa chọn dù có hay đến mấy mà quá khó  
đối với khả  năng của học sinh, đều không đạt hiệu quả  cao. Các bài hát trong  
chương trình phải đa dạng về thể loại, có thể dùng cả các bài hát dân ca để tạo 
cho mầu sắc của chương trình được phong phú. Tính chất âm nhạc trong các tác 
phẩm cũng phải sinh động: Có vui nhộn, có trữ  tình, trầm lắng, có sôi nổi, hào  
hùng sẽ làm cho chương trình trở nên hấp dẫn, hài hoà.
­ Xác định hình thức biểu diễn và phần nhạc đệm
­ Lựa chọn người tham gia biểu diễn
­ Chuẩn bị trang phục, đạo cụ cho phù hợp với các tiết mục.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 13

SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

­  Sắp xếp, bố cục chương trình:
Khi đã chọn được các tác phẩm có chất lượng, phong phú về thể loại, cần 
phải sắp xếp các yếu tố  này thành một chương trình có tính logíc, hài hoà. Các  
tiết mục được sắp xếp phải có sự tương phản về thể loại, tính chất âm nhạc và 
hình thức biểu diễn. Nếu xếp tất cả các tiết mục cùng một thể  loại, một kiểu  
diễn liên tục sẽ làm cho người nghe bị nhàm chán, mệt mỏi. Để có một chương 
trình biểu diễn hài hoà, cần xen kẽ  các tiết mục ít người và nhiều người biểu 
diễn, xen kẽ giữa hát và múa...Mở đầu có thể là hát tốp ca, đồng ca, hợp xướng,  
hoặc màn múa ­ hát rộn rã vui tươi, kết thúc chương trình cũng nên dùng một tiết  
mục tập thể, có đông người tham gia, để tạo không khí tưng bừng, hào hứng, sôi  
nổi của buổi biểu diễn. 
*Quá trình tập luyện:
­ Phải thực hiện theo đúng kế hoạch đã lập ra
­  Ưu tiên thời gian luyện tập cho các tiết mục khó, các tiết mục có đông 
người tham gia (các tiết mục tập thể)
­ Các tiết mục có múa minh họa, phải tách riêng phần hát và phần múa để 
luyện tập, khi nào cả  hai khối đó thực hiện một cách thuần thục mới cho ghép  
lại với nhau.
­   Lưu   ý   phần   nhạc   đệm   phải   có   ngay   trong   quá   trình   luyện   tập.
*Viết lời giới thiệu, dẫn chương trình
Đây cũng là một trong những việc cần phải có sự đầu tư, chuẩn bị thật tốt  
để  đem lại hiệu quả  của chương trình. Lời giới thiệu chỉ  cần ngắn gọn, cô  
đọng, súc tích, hấp dẫn, sát với nội dung của chương trình, tránh tình trạng lan 
man dài dòng. 
­ Nếu phần giới thiệu có nhạc nền thì phần nhạc phải cho âm lượng vừa 
phải và luôn phải nhỏ  hơn phần lời dẫn. Kết thúc chương trình bao giờ  cũng 
phải có lời tuyên bố, kèm theo lời cảm ơn các đại biểu và khán giả đã chú ý theo 

dõi động viên.
­ Việc lựa chọn người dẫn chương trình cũng phải có sự  hài hoà cả  về 
mặt hình thức, tác phong và đặc biệt là lời nói và ngữ  điệu nói sao cho có sự 
cuốn hút và lôi cuốn người nghe ngay từ  lúc bắt đầu chương trình. Việc này, 
cũng cần phải có sự tập dượt và duyệt trước khi biểu diễn chính thức. 
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 14


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

­ Trước khi buổi biểu diễn được chính thức cần phải tổ chức các buổi báo 
cáo sơ duyệt, tổng duyệt có đầy đủ các thành phần tham dự để đóng góp ý kiến 
cho chương trình và sau đó phải bổ  sung, khắc phục những điều còn chưa hoàn  
thiện về mặt nghệ thuật, tác phong, trang phục, đạo cụ...có như vậy khi chương  
trình biểu diễn chính thức mới đạt kết quả cao.
Một số  hình  ảnh tham gia các hoạt động Âm nhạc ngoại khóa của  
học sinh trường THCS Buôn Trấp

 
Cô và trò tham gia hoạt động biểu diễn văn nghệ chào mừng tại trường
  

Học sinh tham gia biểu diễn văn nghệ quần chúng tại Trung tâm văn hóa tỉnh.

c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 15


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

Các giải pháp, biện pháp trên đay có một mối quan hệ  mật thiết, bổ  sung cho  
nhau để cho một kết quả tốt. Các biện pháp phải được thực hiện một cách đồng 
bộ  và khoa học, và phải có sự  phối hợp một cách chặt chẽ  giữa những thành 
viên có liên quanm Có như vậy, các hoạt động Âm nhạc ngoại khóa ở các trường  
THCS nói riêng và các trường THPT nói chung mới  thực sự đạt hiệu quả cao.
d. Kết quả  khảo nghiệm, giái trị khoa học của vấn đề  nghiên cứu, phạm 
vi và hiệu quả ứng dụng
Với một ngôi trường lớn nằm  ở  Trung tâm huyện, trong nhiều năm qua, bằng 
những biện pháp này, hoạt động Âm nhạc ngoại khóa của trường đã phát huy 
những mặt tích cực rất rõ rệt.Các em học sinh tham gia các hoạt động ngoại 
khóa luôn là những hạt giống văn nghệ của ngành, của trường. Thực tế là hằng  
năm các em đều tham gia cacs chương trình hoạt động lớn đem lại hiệu quả cao,  
ví dụ như các tiết mục văn nghệ chào mừng của các Đại hội khuyến học huyện, 
Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ, Hội khỏe Phù Đổng…Trong các cuộc thi văn nghệ 
của ngành giáo dục, các em cũng tham gia và gặt hái được những kết quả  rất  
đáng khích lệ  như: giải nhì tiết mục, giải khuyến khích toàn đoàn tại Hội thi 
Giai điệu tuổi hồng cấp tỉnh năm 2016, giải Ba toàn đoàn tại Hội thi Học sinh  
Tiểu học và THCS hát dân ca năm 2014...và rất nhiều các cuộc thi khác nữa. 
Các em cũng rất tự  tin trong việc tham gia các hoạt động lớn. Đa số  các 
chương trình, các em đã có thể tự học hỏi qua các phương tiện và tự tập luyện.  
Điển hình là gần đây có cuộc thi nhóm nhảy do Sữa đậu nành Fami tổ  chức tại 
trường vào cuối năm 2017 vừa qua. Các em đã trở  thành là một trong số  rất 
nhiều   trường   trong   cả   tỉnh   được   chọn   đăng   video,   được   nhận   những   phần 
thưởng hết sức có giá trị từ chương trình.
Như  vậy, có  thể  nói  rằng, hoạt  động  Âm nhạc ngoại khóa  ở  Trường 
THCS Buôn Trấp trong những năm gần đây đã có những chuyển biến rất lớn,  
học sinh chủ động, sáng tạo hơn trong việc tham gia hoạt động. phong trào văn 
nghệ của trường ngày càng phát triển theo hướng tích cực. Đặc biệt, chất lượng 
của nhiều chương trình văn nghệ  đã   được nâng lên rõ rệt, thể  hiện được thị 
biếu âm nhạc tích cực của các em học sinh.

Trên đây là một vài nghiệm của bản thân tôi về  việc tổ  chức hoạt động 
âm nhạc ngoại khoá qua những năm công tác, chắc rằng sẽ  không tránh khỏi  
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 16


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

những điều còn thiếu sót. Vì vậy, tôi rất mong đón nhận được sự  đóng góp ý  
kiến của các đồng chí trong hội nghị để bản tham luận của tôi được hoàn thiện 
hơn và đồng thời tôi cũng có thêm được những kinh nghiệm để  hướng dẫn, tổ 
chức tốt hoạt động này trong quá trình công tác của mình.
III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận: 
Qua quá trình nghiên cứu, thực hiện đề  tài “Một số  biện pháp   nâng cao 
hiệu quả hoạt động Âm nhạc ngoại khóa ở Trường THCS”, áp dụng cụ thể tại  
Trường THCS Buôn Trấp, đã cho chúng ta thấy hiệu quả  của đề  tài, thể  hiện 
qua các hoạt động phong trào văn nghệ bề nổi của nhà trường. Chính chất lượng  
của các hoạt động, sự hăng say, đam mê và nhiệt tình của các em học sinh là kết  
quả minh chứng cho sự thành công của đề tài nghiên cứu. Với những biện pháp 
cụ  thể  được đặt ra, đề  tài này có thể  sử  dụng cho các trường THCS trên toàn 
huyện, thậm chí có thể áp dụng cho các trường tiểu học. Tuy nhiên, tùy vào điều 
kiện, hoàn cảnh cụ  thể  của từng trường, từng vùng thuận lợi hay khó khăn thì 
trong quá trình thực hiện, các thầy cô có thể linh động hơn, sáng tạo hơn để  có 
thể phù hợp với điều kiện thực tế của trường mình.
2.Kiến nghị:
Xuất phát từ  đặc trưng của bộ  môn Âm nhạc, từ  mục đích yêu cầu cần  
đạt được của các hoạt động cũng như từ thực tiến giảng dạy, tôi mạnh dạn đề 
xuất một số ý kiến như sau: 
Đối với Bộ  giáo dục và đào tạo: Nên có nhiều những tiết sinh hoạt mẫu  
có chất lượng, có định hướng rõ ràng về  nội dung, cách thức sinh hoạt, yêu 

cầu…, để cho giáo viên và các em được tham khảo và học hỏi.
Đối với Sở  ­ Phòng giáo dục và đào tạo: Thường xuyên tổ  chức các đợt  
tập huấn về  kĩ năng, chuyên môn nghiệp vụ, về  việc đổi mới cách thức sinh  
hoạt ngoại khóa để các giáo viên có cơ hội được giao lưu học hỏi những cái hay  
cái mới để về áp dụng tại trường   được tốt hơn.
­  Đối với Nhà trường: tạo điều kiện về  cơ  sở  vật chất, về  thời gian và  
các yếu tố liên quan tới các hoạt động ngoại khóa nói chung và Âm nhạc ngoại 
khóa nói riêng để  đưa phong trào, các hoạt động bề  nổi của trường ngày một  
phát triển hơn.
Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 17


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS

Xin chân thành cảm ơn.
                                                          Buôn Trấp, ngày 20 tháng 3  năm 2018

                                                                 Nguyễn Thị Thanh Trà

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 18


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS
XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………

                                                      CHỦ TỊCH HĐSK

                                         

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 19


SKKN : Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động âm nhạc ngoại khóa ở trường THCS
TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Sách giáo khoa và sách Giáo viên Âm nhạc ­ Mỹ thuật 8 (NXB Giáo dục)
2. Hoạt động dạy học ở trường THCS (Nguyễn Bảo Ngọc – Hà Thị Đức)
3.Vở học và bài tập thực hành 8
 (NXB Giáo dục)
4. Tài liệu BDTX Âm nhạc THCS quyển 1, 2 – Chu kì III
 (Bộ GD – ĐT)
5. Các hình ảnh, tư liệu trên Internet
6. Thiết kế bài giảng Âm nhạc 8 (NXB Hà Nội)
7. Một số tài liệu khác.
                                                              
                                                                       
                                    
                                  

Người thực hiện: Nguyễn Thị Thanh Trà 20