Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG MÔN LÀM QUEN CHỮ CÁI
CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI ĐỐI VỚI HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ
I. Phần mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Trong các môn học của chương trình GDMN, môn làm quen với chữ cái có
một vị trí đặc biệt quan trọng. Là môn học mở đầu cho bước ngoặc của quá
trình giao tiếp, đồng thời nó là thước đo đánh giá kết quả học tập và giảng dạy
các môn học khác trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non. Như
chúng ta đã biết “ Làm quen với chữ cái” là môn học giúp trẻ hình thành và phát
triển những năng lực và thái độ cần thiết cho việc học Tiếng Việt lớp 1. Đối
với trẻ dân tộc thiểu số rất là khó khăn. Bởi lẽ khi trẻ dân tộc thiểu số phát âm
không chuẩn . Vì tiếng mẹ đẻ của các cháu thường phát âm nặng, bên cạnh đó
không phát âm tiếng Việt mà chỉ phát âm bằng tiếng dân tộc thiểu số dẫn đến
trẻ bắt chước, cho nên trong các hoạt động vui chơi đóng vai trò chủ đạo, trẻ
học mà chơi , chơi mà học, cô giáo cần dạy cho trẻ đọc các chữ cái đọc nhiều
lần để trẻ phát âm chính xác. Để sau này khi bước vào trường phổ thông trẻ cần
phải có tính kỉ luật trong học tập, để làm được điều đó trẻ phải nhận biết và
phát âm đúng – chuẩn 29 chữ cái cơ bản.
Môn làm quen làm quen chữ cái ở trường MN được lồng ghép trong nhiều
môn học như: Thơ, chuyện, trò chơi chữ cái. Khám phá khoa học..vv. Bởi vậy
làm quen với chữ cái là một môn học mang tính tổng thể và sáng tạo rất lớn và
là một môn học đặc biệt quan trọng trong trường mầm non.Việc hướng dẫn cho
trẻ 5 tuổi “ Làm quen chữ cái ” là cơ hội tốt để sớm hình thành ở trẻ những năng
lực hoạt động ngôn ngữ. giúp trẻ hoạt động trí tuệ được phát triển, giúp trẻ
hình thành những cơ sở ban đầu của kỹ năng nghe đọc, nói Tiếng Việt. Qua
đó giáo dục tình cảm và tư duy, mở rộng vốn hiểu biết của trẻ góp phần vào
việc phát triển nhân cách toàn diện, chuẩn bị cho trẻ một hành trang “ Tiếng
Việt ” vững chắc để trẻ bước vào lớp 1.
Ngôn ngữ mẹ đẻ phát triển chuẩn chính là phương tiện quan trọng để phát
triển trí tuệ giúp cho việc tiếp thu kiến thức học tập tốt ở các cấp học sau này
đó chỉ là trẻ dân tộc kinh, còn các cháu dân tộc thiểu số là cả một vấn đề rất là
khó khăn. Bởi vậy giáo viên cần phải rèn cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi và bằng
nhiều hình thức kinh nghiệm cách phát âm chuẩn mực cho trẻ dân tộc thiểu số,
qua đó hình thành và phát triển các kỹ năng nghe, nói,đọc, viết cho trẻ dân tộc
thiểu số là rất quan trọng. Đó là nền tảng để hiểu về thế giới chữ viết và tiếp
nhận nhiều tri thức mới. Thông qua các hoạt động sinh hoạt, học tập, lao động,
qua các buổi tham quan, dạo chơi...cần kích thích trẻ sử dụng tiếng việt một
1
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
cách thành thạo mở rộng vốn từ về thế giới xung quanh, tập cho trẻ biết cách
diễn đạt những gì muốn nói một cách rõ ràng, không nói ngọng, không nói lắp,
nói nhẹ nhàng và từ từ thì trẻ có thể phát âm chuẩn những chữ cái đang học
.Như vậy, muốn trẻ dân tộc thiểu số học tốt môn làm quen với chữ cái
trước hết người giáo viên phải tận tâm, gần gủi trẻ, coi trẻ như con đẻ
mình,dạy trẻ phải biết hòa đồng trong tập thể, phải biết những khả năng của
trẻ khi phát âm tiếng việt ở mức độ nào, cần luyện cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi
về cách phát âm tiếng việt. Cho trẻ đọc đi đọc lại nhiều lần, ngoài vốn kiến
thức về đời sống XH về kiến thức văn hóa, thì phải luôn tìm tòi, nghiên cứu, cập
nhật chương trình mới, sách giáo khoa mới, cùng với vốn kinh nghiệm đã có để
trang bị cho mình vốn kiến thức và phương pháp dạy học mới nhằm đạt được
mục đích, yêu cầu của chương trình mới đề ra. Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài:
“Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen với chữ cái cho trẻ 56
tuổi, Đối với học sinh đồng bào dân tộc thiểu số
2. Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài
Nhằm mục đích giúp trẻ nhận biết 29 chữ cái, luyện cách phát âm chuẩn,
hoàn thiện tiếng việt chuẩn cho học sinh dân tộc đồng bào thiểu số phát triển bộ
máy và các cơ quan phát âm, giúp trẻ hứng thú tham gia vào giờ học đạt kết quả
cao, thì đòi hỏi người giáo viên phải có năng lực trong công tác giảng dạy, biết
yêu thương trẻ, gần gũi với trẻ, phát âm chuẩn, truyền thụ kiến thức cho trẻ ở
mọi lúc, mọi nơi, cho trẻ đọc nhiều lần trong ngày về các chữ cái....
Tìm thấy các kiểu bài làm quen với chữ cái ở chương trình mới để thấy
được sự thay đổi so với chương trình cũ. Nâng cao chất lượng dạy và học ở môn
làm quen chữ cái nhằm làm giàu vốn từ cho trẻ.
Hình thành và phát triển các kĩ năng nghe, viết, đọc cho trẻ nhằm giúp các
cháu sử dụng và hoàn thiện các chữ cái rõ ràng, mạch lạc để cho trẻ có hiểu biết
tiếng việt trong quá trình học tập và giao tiếp ở gia đình, nhà trường và xã hội.
Từ đó góp phần hình thành nhận thức, tình cảm, thái độ và hành vi đúng đắn của
trẻ dân tộc thiểu số mầm non trong thời đại hiện nay.
3. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ mầm
non từ 56 tuổi “Đối với học sinh đồng bào dân tộc thiểu số” Tại trường mầm
non Hoa Hồng
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu
Dựa trên khả năng hoạt động của trẻ dân tộc đồng bào thiểu số mà giáo
viên có thể nghiên cứu, tìm tòi sáng tạo các nội dung, phương pháp giảng dạy
khác nhau theo đặc thù tâm lý lứa tuổi của chương trình mầm non mới để truyền
đạt lại cho trẻ.
2
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
Tìm hiểu vị trí của môn làm quen chữ cái trong công tác chăm sóc giáo
dục trẻ. Từ đó đưa ra các biện pháp phù hợp để áp dụng thực hiện có hiệu quả
trong công tác dạy và học ở thôn buôn tại trường lớp mầm non.
Dựa vào các giờ hoạt động chung, hoạt động góc, hoạt động đi dạo đi
chơi, hoạt động ở mọi lúc mọi nơi của cô và trẻ lớp lá 2 phân hiệu buôn cuê
trong trường Mầm non Hoa Hồng, dựa vào tâm sinh lý lứa tuổi mà ta đề ra các
mục tiêu, biện pháp phù hợp với nội dung của từng môn học.
5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp hoạt động thực tiễn, phương pháp quan sát thực tế, phương
pháp đàm thoại, phương pháp nghiên cứu lí luận,phương pháp phân tích và tổng
kết kinh nghiệm.
Quy trình dạy học của chương trình mầm non mới.
Giúp giáo viên và học sinh hiểu rõ nội dung của các đề tài hoạt động Làm
quen với chữ cái qua từng chủ đề, chủ đề nhánh.Qua từng môn học....
Phương pháp kiểm tra chất lượng trên trẻ sau mỗi môn học, học kì và
cuối năm
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận
Trong bước đường học tập. Làm quen với chữ cái là một phần của việc
phát triển ngôn ngữ trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 56 tuổi, làm quen
với chữ cái nó có ý nghĩa quan trọng việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non
Làm quen với chữ cái đối với trẻ dân tộc đồng bào thiểu số là một nấc
thang khó khăn khi trẻ mới bước vào ngưỡng cửa của cuộc sống đầy bí ẩn: cảm
xúc, tình cảm, biết yêu ghét, giận, hờn. Tiếp xúc với chữ cái là nhu cầu không
thể thiếu được đối với trẻ. Bởi chính vì vậy làm quen với chữ cái được coi là
phương tiện giáo dục , hình thành nhân cách cho trẻ. Thông qua khi đọc thơ, kế
chuyện, tranh ảnh có gắn các chữ cái, các trò chơi động tĩnh với làm quen chữ
cái...giúp trẻ dần hình thành trong tâm hồn trẻ về thị hiếu cảm nhận thơ,
chuyện, chữ cái, qua đó giúp trẻ biết cách thể hiện, biểu diễn nhẹ nhàng đơn
giản thông qua từng giai điệu, cách đối thoại trầm bổng trong thơ, chuyện. Có
thể nói Làm quen với chữ cái là nền tảng đưa trẻ đến hoạt động giao tiếp trong
công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
2. Thực trạng
Trường mầm non Hoa Hồng là trường mầm non đạt chuẩn quốc gia giai
đoạn 1 luôn đi đầu trong công tác thi đua dạy tốt, chăm sóc, giáo dục trẻ các dân
tộc trên toàn huyện Krông Ana và đã đạt nhiều thành tích xuất sắc chất lượng
giáo dục không ngừng được nâng cao. Trong các nội dung giáo dục ngôn ngữ là
một trong những nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non và có ảnh hưởng
3
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
rất lớn đến sự phát triển của trẻ dân tộc đồng bào thiểu số nên được các ban
ngành quan tâm, lưu ý. Tình hình của lớp tôi là một lớp có tỷ lệ các cháu dân tộc
đồng bào thiểu số 100% và có nhiều cháu mới đi học lần đầu tiên đến trường
lớp học, nên có nhiều trẻ chưa quen Tiếng Việt, chỉ biết được tiếng nói của dân
tộc mình, những trẻ đó rất khó phát âm chuẩn theo tiềng việt, Biết được một số
đặc điểm của trẻ tôi luôn đến bên trẻ động viên, tuyên dương và kêu gọi lớp
động viên cỗ vũ các bạn, khi các cháu đang trên con đường bước vào làm quen
với chữ cái, phải nói rằng đó là một bước ngoặc khó khăn đối với trẻ và bản
thân tôi. Bởi vậy tôi luôn trao đổi với phụ huynh về nhà giúp đỡ động viên
trẻ.Tăng cường nói tiếng việt nhiều cho trẻ. Song một số trẻ vẫn chưa hứng thú
trong hoạt động, vì thế tôi muốn tìm ra các phương pháp cho trẻ giúp trẻ hứng
thú và tham gia tích cực vào hoạt động môn làm quen chữ cái. C hính vì vậy tôi
luôn mong muốn mang lại cho các cháu một môi trường giáo dục tốt nhất, giúp
các cháu mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, biết quan tâm chia sẻ, biết phát âm
chuẩn khi học môn làm quen chữ cái và thể hiện hết khả năng cuả mình thông
qua việc trò chuyện với cô giáo, bè bạn bằng ngôn ngữ tiếng việt…
2.1 Thuận lợi khó khăn
Thuận lợi
Nhiều năm thực hiện chuyên đề Làm quen chữ cái, từ những thực tế
trên cùng với sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Phòng giáo dục và Đào tạo huyện
Krông ana và Ban giám hiệu nhà trường. Trường đã khắc phục được những khó
khăn trên bằng cách tạo điều kiện cho giáo viên học tập các chuyên đề do
Sở giáo dục, Phòng giáo dục và đào tạo tổ chức khuyến khích động viên giáo
viên
học tập, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, nhà trường tổ chức thăm lớp, dự giờ của
các giáo viên trong trường để góp ý, đúc rút kinh nghiệm. Bên cạnh đó còn tổ
chức cho giáo viên được thăm lớp dự giờ các trường trọng điểm trong huyện về
bộ môn LQVCC và sưu tầm các nguồn phế liệu rẻ tiền, sẵn có ở địa phương để
làm đồ chơi hấp dẫn và phù hợp với trẻ. Tham khảo thêm sách báo tạp chí có
nội dung liên quan đến việc cho trẻ làm quen chữ cái. Gíao viên đã động viên lẫn
nhau sáng tác thơ ca, hò, vè, ca dao, đồng dao, câu đố về chuyên đề do Ngành
học và nhà trường tổ chức.
Lớp tôi luôn luôn được sự quan tâm của Ban Giám hiệu nhà trường, của thôn
buôn, của phụ huynh học sinh, các cấp uỷ Đảng và chính quyền địa phương luôn
quan tâm chăm lo cho công tác giáo dục. Bên cạnh đó hai giáo viên đứng lớp
mẫu giáo lớp đều đạt trình độ chuẩn trở lên, đều là giáo viên giỏi cấp trường,
cấp tỉnh luôn yêu nghề, mến trẻ, nhiệt tình, năng động.
Nhà trường, chuyên môn, tổ khối đã có kế hoạch chỉ đạo chuyên đề làm quen
với chữ cái, từ đó giáo viên đứng lớp rất thuận tiện cho việc thực hiện kế
hoạch.
4
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
Lớp có sân trường rộng rãi thoáng mát nên việc tổ chức các hoạt động đi
dạo đi chơi, hoạt động giảng dạy thơ ,chuyện, chữ cái ở mọi lúc mọi nơi đều
thuận tiện trong công tác công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
Học sinh được chia theo độ tuổi và thực hiện đúng chương trình của từng
độ tuổi theo quy định của Vụ GDMN, nên việc nhận thức môn làm quen chữ cái
của trẻ trong lớp tương đối đồng đều.
Khó khăn
Trong quá trình thực hiện chuyên đề bản thân tôi còn gặp nhiều khó
khăn,đa phần là học sinh dân tộc đồng bào thiểu số, một số cháu mới đi học năm
đầu tiên nên chưa mạnh dạn, nhiều cháu còn nói ngọng, nói lắp, chưa biết phát
âm tiếng việt nhận thức của trẻ còn gặp rất nhiều khó khăn. Mặc dù trường đã
mua sắm đầy đủ về cơ sở vật chất cũng như đầu tư về chuyên môn nhưng cũng
chưa thực sự đáp ứng đủ so với nhu cầu học tập của chuyên đề "Làm quen chữ
cái". Bên cạnh đó phụ huynh ở lớp hoàn toàn là dân tộc đồng bào thiểu số nghề
nghiệp chính chủ yếu là làm nông nghiệp nên không ít phụ huynh chưa nhận
thức được hết tầm quan trọng của độ tuổi mẫu giáo. Còn xem nhẹ việc học ở
độ tuổi này. Cho con nghỉ học còn tuỳ tiện, đi muộn về sớm, chưa chịu khó dạy
thêm cho con ở nhà khi trẻ phát âm chữ cái. Một số phụ huynh chỉ nghĩ rằng trẻ
đến lớp chỉ có dạy hát mà thôi , không nghĩ đến việc học chữ cái của con em
mình nên đã dẫn đến việc tiếp thu bài của tiết học không đồng đều. Những thực
trạng trên gây khó khăn trong việc truyền thụ kiến thức của cô và khả năng tiếp
thu của trẻ đó là sự bất cập giữa gia đình và nhà trường. Nhận thức của trẻ
không đồng đều, một số trẻ còn nói ngọng, nói lắp, chưa phát âm chuẩn, dẫn
đến khi đọc thơ khả năng và năng khiếu chưa cao, kể chuyện chưa được rò ràng,
LQCC của một số cháu chưa chuẩn...
2.2. Thành công hạn chế
Thành công
Hầu hết trẻ đã nhận biết cấu tạo các chữ cái, làm quen với chữ cái, đọc ,
viết chữ cái theo từng chủ đề, chủ đề nhánh khác nhau .Qua đó trẻ còn đọc thơ,
chuyện, đồng dao, ca dao ở mọi lúc mọi nơi.
Hạn chế
Một số trẻ tiếp thu chậm, phát âm nặng, không có khả năng, năng khiếu
khi thể hiện tình cảm, cảm xúc qua kể chuyện, đọc thơ.
Đồ dùng dạy học phục vụ cho môn học chưa có sự sáng tạo
2.3. Mặt mạnh mặt yếu
Mặt mạnh
Bản thân tôi ra trường đã nhiều năm, công tác tại thôn buôn khá dài, tiếp
thu với trẻ dân tộc đồng bào dân tộc thiểu số quá nhiều. Có trình độ chuyên môn
5
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
trên chuẩn và có khả năng tiếp cận với môn làm quen chữ cái một cách nhẹ
nhàng lôi cuốn trẻ vào tiết học. Ngoài ra còn tổ chức tốt các hoạt động kể
chuyện, đọc thơ ở mọi lúc mọi nơi giúp trẻ phát triển vốn từ. Hơn nữa trong
năm qua đã được tập huấn về tăng cường tiếng việt cho trẻ MN được phổ biến
rộng rải trên toàn tỉnh….
Mặt yếu
Mặc dù mặt mạnh như vậy, Nhưng bên cạnh đó còn hạn chế về cách tổ
chức một tiết hoạt động làm quen chữ cái cho trẻ dân tộc đồng bào thiểu số
chưa được hoàn chỉnh theo chương trình mầm non mới mà còn có sự hạn chế,
chưa có sự linh hoạt sáng tạo
2.4. Các nguyên nhân và các yếu tố tác động
Thực hành trên trẻ trẻ dân tộc đồng bào thiểu số công tác đổi mới môn
làm quen chữ cái trên cơ sở định hướng phương pháp giảng dạy để áp dụng vào
thực tiển có hiệu quả trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Nêu ra quy trình dạy học của chương trình đổi mới, giúp giáo viên và trẻ
dân tộc đồng bào thiểu số hiểu rõ đặc trưng của từng đề tài.
Hình thành thói quen, nề nếp, hành vi văn minh, kĩ năng hoạt động… giúp
trẻ dân tộc đồng bào thiểu số lĩnh hội kiến thức một cách trọn vẹn qua tư duy
của trẻ
Tìm hiểu vị trí của môn làm quen chữ cái trong công tác GDMN để
truyền đạt cho trẻ dân tộc đồng bào thiểu số một cách có hiệu quả.
Tìm hiểu sự khác nhau giữa chương trình cũ và chương trình mới trên cơ
sở đó giúp giáo viên có những sáng tạo linh hoạt hơn trong cách chọn đề tài phù
hợp với chủ đề và đặc thù của lớp có nhiều trẻ dân tộc đồng bào thiểu số
2.5 Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra
Môn làm quen chữ cái đối với trẻ dân tộc đồng bào thiểu số luôn là những
trăn trở đối với bản thân tôi. Có thể nói dạy hay, lối cuốn trẻ vào học môn làm
quen với chữ cái giáo viên phải có năng khiếu, tính kiên trì, linh hoạt và luôn luôn
sáng tạo tìm tòi ra những cái hay, cái mới thì mới mang lại hiệu quả cao trong
giảng dạy. Nhưng đối với trẻ dân tộc đồng bào thiểu số cần có sự miệt mài
luyện từng âm chữ
Trẻ luôn thích cái mới lạ, nhất là tranh ảnh đẹp, cái con rối với các kiểu
dán màu sắc khác nhau, các trò chơi mới lạ, các câu hỏi đặc ra giúp trẻ tư duy,
trải nghiệm...Để đáp ứng với mục tiêu chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm
non, chúng ta cần chú ý đổi mới phương pháp giảng dạy, phát huy tối đa tính tích
cực, chủ động sáng tạo của trẻ ở tất cả các hoạt động, từ đó giúp cho việc tổ
chức hoạt động của giáo viên có những thuận lợi hơn.
Trên thực tế Tôi dạy chương trình mầm non mới ở môn làm quen chữ cái
nhiều năm, nhưng vẫn còn lúng túng trong việc chọn đề tài để xây dựng mạng
nội dung, mạng hoạt động,sao cho phù hợp với trẻ dân tộc đồng bào thiểu số đa
6
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
số bản thân tôi tự đặt câu hỏi, trả lời, nhắc đi, nhắc lại nhiều lần trong tiết học
để cho trẻ lắng nghe, quan sát, sau đó trẻ có thói quen dần dần.
Việc xây dựng kế hoạch hoạt động trong ngày chưa có sự logic, chưa sáng
tạo chưa đưa ra được yêu cầu phù hợp với lớp mình .
Để đạt được mục đích, xuất phát từ tình hình thực tế của lớp mà bản thân
tôi đang chủ nhiệm, tôi cần tìm ra các biện pháp tháo gỡ để thực hiện chương
trình đổi mới đạt kết quả tốt và phát triển đúng mục tiêu theo kế hoạch đã đề ra:
Nắm vững tâm sinh lý theo từng lứa tuổi của trẻ; hình thành nhân cách của trẻ
thông qua các hoạt động nghe đọc thơ chuyện trong các giờ hoạt động chung,
hoạt động góc, đi dạo đi chơi, đàm thoại cùng trẻ nhiều lần. Tất cả các câu hỏi
đặt ra nhằm khích thích trẻ cảm nhận những tình cảm, tư duy, suy nghĩ, trí
tưởng tượng sáng tạo của trẻ. Các câu hỏi phù hợp với khả năng của từng trẻ
nhưng không áp đặt để làm mất đi sự hứng thú của trẻ, tạo cho trẻ có sự tranh
luận, thảo luận sôi nổi, khơi gợi tính tò mò, sáng tạo, và thích học môn LQCC
3. Giải pháp, biện pháp
3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp
Từ những vấn đề trên cho trẻ các kỹ năng, thói quen nghe, nói, đàm thoại
qua môn làm quen chữ cái giúp trẻ biết giao tiếp, diễn tả, cảm nhận được cái
đẹp trong cuộc sống, tình yêu quê hương đất nước, tình cảm giữa con người với
con người, con người với mọi cảnh vật xung quanh trẻ. Biết hòa đồng với mọi
người xung quang trẻ
Bên cạnh đó còn xác định rõ mục đích tìm ra những biện pháp thiết thực
để thực hiện tốt môn làm quen chữ cái trong lớp cho trẻ dân tộc đồng bào thiểu
số tại trường mầm non Hoa Hồng theo chương trình mầm non mới hiện nay.
3.2 Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp
Nói đến môn làm quen với chữ cái theo chương trình mầm non mới là
nâng cao chất lượng giáo dục nhằm giúp trẻ luôn sáng tạo trong cách nghĩ, cách
thể hiện qua minh hoạ theo từng đề tài của từng chủ đề, chủ điểm khác nhau.
Khơi gợi ở trẻ tính tò mò, sáng tạo và khả năng tư duy trong khi thể hiện.
Nhiều năm qua bản thân tôi là một giáo viên đứng lớp kiêm tổ trưởng các
khối, tôi phải có một trình độ chuyên môn nhất định để nắm bắt, cập nhật kịp
thời chương trình mầm non mới nhằm giúp bản thân tôi lĩnh hội kiến thức một
cách trọn vẹn từ cảm nhận thơ chuyện đến làm quen các chữ cái cho trẻ một
cách dễ hiểu. Muốn làm tốt các nội dung thì bản thân tôi phải thực hiện các biện
pháp sau:
cái.
Biện pháp1: Cách lên lớp của giáo viên trong tiết học làm quen với chữ
Khi cho trẻ dân tộc đồng bào thiểu sô làm quen chữ cái là kiến thức
truyền thụ đến trẻ phải hết sức ngắn gọn, tuyệt đối hình thức tránh sự rập
7
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
khuôn, luôn sáng tạo đổi mới vì thế trước khi lên lớp một tiết dạy làm quen chữ
cái tôi phải chuẩn bị đồ dùng, soạn bài nghiên cứu kĩ bài soạn. Nắm rõ yêu cầu
của bài dạy, chọn trò chơi phù hợp .Ngoài ra để tạo hứng thú thì cô phải có nghệ
thuật lên lớp ngôn ngữ diễn đạt ngắn gọn để hấp dẫn trẻ vào tiết học. Trước
khi vào bài tôi chọn nhiều hình thức như kể chuyện , đọc thơ, vè hoặc những trò
chơi cuốn hút trẻ vào thực tế để trẻ dễ nhớ, dễ hiểu tránh gò bó, mặt khác bản
thân tôi luôn hòa đồng với trẻ giúp trẻ trong tiết học có sự thoải mái, ưu ái với
những học sinh cá biệt, Bởi vậy khi dạy trẻ dân tộc đồng bào thiểu sô bản thân
tôi đã xác định được vai trò trách nhiệm của một người mẹ, người cô cần phải
làm gì trước làm gì sau, để cho trẻ có thể hiểu được bài một cách hoàn thiện
Biện phát 2: Tạo môi trường làm quen chữ cái.
Đối với trẻ mẫu giáo thì những gì mới lạ, đẹp mắt hấp dẫn là gây sự chú
ý của trẻ. Vì thế việc tạo môi trường làm quen chữ cái trong lớp học rất cần
thiết .
Ví dụ: ở góc học tập tôi lụa chọn cách trang trí phù hợp, nổi bật được chủ
dề, chủ đề nhánh. Như chủ đề thực vật thì tôi cắt một cây to có nhiều loại quả ,
sau đó cho trẻ cắt các chữ cái L, M, N dán chữ cái dưới các quả theo sự hướng
dẫn của cô giáo như Lá thì trẻ dán chữ L, quả na thì trẻ dán chữ N, quả mận thì
trẻ dán chữ M...
Hoặc tôi vẽ về hình ảnh “Cây chuối”viết chữ in thường hết cả bài thơ
nhưng những chữ cái cô định cho trẻ làm quen thì cô tô với màu sắc khác nổi
bật để trẻ dể nhận thấy.
Và những hình ảnh đó tôi thường thay đổi để phù hợp với chủ đề và các
nhóm chữ cái khác nhau .Không những ở góc học tập mà ở các góc khác tôi đều
viết tiếng và từ tương ứng, tôi dùng các chữ cái để làm kí hiệu cho đồ dùng của
trẻ như : ghế , sách vở, khăn, bàn chải,dép đi trong nhà của trẻ. Kết quả của
biện pháp này tôi đánh giá đạt 70%.
Biện pháp 3: Gây hứng thú cho trẻ trên hoạt động làm quen chữ cái
Như chúng ta đã biết về đặc điểm tâm sinh lí của trẻ mẫu giáo, sự tập trung
chú ý chưa bền vững, trẻ thích những cái đẹp mới lạ có sự hấp dẫn cao.Nên
việc gây hứng thú cho trẻ ở môn học này lại càng quan trọng hơn bởi tính chất
cứng nhấc và khô khan có phần “ Kỉ luật”. Nếu như cô giáo cứ ép buộc trẻ ngồi
học tuân thủ như một học sinh tiểu học hoặc một tiết dạy không có sáng tạo,
rập khuôn sẽ dẫn đến trẻ uể oải trong tiết học, phân tán tư tưởng, nhàm chán,
tiếp thu bài hạn chế. Vì thế tôi đã tìm ra một số biện pháp gây sự hứng thú cho
trẻ đó là: Trước hết là phải chuẩn bị đồ dùng đầy đủ cho cô và trẻ. Đồ dùng đó
phải có tính thẩm mĩ cao vì đồ dùng rất cần thiết , trẻ mẫu giáo suy nghĩ bằng
hình thức tư duy hình tượng, tư duy gắn liền với tình cảm.Trẻ ghi nhớ những gì
gây ấn tượng mạnh.Chính vì thế khi cho trẻ “ Làm quen chữ cái” Tôi cho rằng
đồ dùng trực quan là yếu tố đầu tiên.
8
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
Bước đầu trẻ được làm quen với từng chữ cái có trong nhóm chữ và trẻ
được lần lượt làm quen các chữ qua vật chất, hình ảnh vật thật, tranh ảnh mà
trong đó có chứa một chữ cái mà chúng ta định cho trẻ làm quen.
Ví dụ: cho cháu làm quen với chữ cái O,Ô,Ơ
chủ điểm “ Trường mầm non” với nhóm chữ cái O,Ô,Ơ vào bài tôi sẽ kể
cho trẻ nghe câu chuyện “ Vịt con trong ngày khai trường” Câu chuyện được kể
đi, kể lại nhiều lần, sau đó hỏi trẻ ngày đầu tiên vịt con chuẩn bị trong cặp được
những gì ? trẻ nói bảng con, vở , hộp màu...tôi cho trẻ làm quen chữ O trong từ “
Bảng con” khi viết trên bảng thành thạo cô giáo bảo vịt con lấy gì? ( Hộp màu)
và cô cho trẻ làm quen chữ cái Ô trong từ “ Hộp màu” cô giáo ra bài tập về nhà
vào đâu? “ Quyển vở” cũng như ở phần trên tôi cho trẻ chơi trò chơi tạo dáng
chữ cái. Bạn nào có thể tạo dáng chữ O trên cơ thể ? Trẻ tạo như cong hai ngón
tay lại, cháu thì há miệng ra, cháu thì dùng hai cánh tay...
Trên cơ thể bộ phận nào giống chư O ( Mắt , miệng, đầu...)
Cho trẻ tạo dáng chữ Ô . cho trẻ nắm tay nhau thành vòng tròn lớn , hai trẻ
làm dấu .Với chữ Ơ cô cũng thực hiện như thế.
Trong khi dạy muốn trẻ ghi nhớ các chữ cái được lâu hơn cô cần liên hệ
thực tế hỏi trẻ chữ cái đó giống cái gì , hay con gì, đồ vật gì ? Để phát huy tính
tích cực của trẻ , nhưng cô giáo cần phải nhắc đi ,nhắc lại nhiều lần. Vì đây là
học sinh dân tộc thiểu số
Ví dụ : Trẻ làm quen chữ cái AĂ Â ( Chủ đề gia đình)
Trước tiên là cách vào bài đã gây sự hứng thú đối với trẻ , tôi cho cả lớp
đọc thơ “ giữa vòng gió thơm” qua tranh thơ trẻ có thể hiểu được trong bài thơ
có chứa các chữ cái đang hoc, trẻ có thể lấy thước chỉ vào các chữ cái mà trẻ đã
được học qua bài thơ. Như chữ cái A trong câu thơ (này chú gà nâu) hoặc là chữ
Ă trong câu thơ ( Hãy yên lặng nào ) chữ Â trong câu thơ ( Phe phẩy quạt nan )
khi trẻ nhận biết được các chữ cái trong câu thơ thì phải nói rằng cả một quá
trình mà trẻ có rất nhiều cố gắng trong việc tiếp thu khi LQVCC....
Hoặc trong hoạt động ngoài trời tôi cùng trẻ trò chuyện về các phương tiện
giao thông , chơi trò chơi “ các phương tiện giao thông vào bến” tôi huy động trẻ
sưu tầm bìa cát tông, tranh , ảnh , họa báo về các phương tiện giao thông như :
máy bay, tàu, ô tô...hướng dẫn trẻ cắt sát mép các hình đó. Sự tìm tòi cắt dán sẽ
tạo cho trẻ khéo léo ở đôi bàn tay thuận lợi trong việc viết chữ, dán chữ lên các
phương tiện giao thông, trẻ hứng thú hơn với chính đồ dùng mình tự làm ra.
Theo chương trình mầm non mới thì việc sử dụng công nghệ thông tin các
phần mềm powerpoint, phần mềm kissmarsk, phần mềm tương tác giúp cho trẻ
hứng thú , tập trung chú ý nhiều hơn vào tiết học làm quen chữ cái .
Ví dụ : Khi dạy chữ cái trên giáo án điện tử cô cho trẻ được lên kích chuột
vào các chữ cái đã học, hoặc cho trẻ lên kích chuột vào các chữ cái giống nhau.
Muốn thực hiện tốt phần này bản thân tôi luôn luôn sát sao với trẻ từng buổi lên
9
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
lớp hướng dẫn trẻ từng cách cầm con chuột, bấm đi bấm lại nhiều lần để cho
trẻ có một thói quen khi sử dụng học các chữ cái trên điện tử...
Kết quả từ việc cô và trẻ cùng làm đồ dùng học tập và sử dụng phần
mềm trên giáo án điện tử tôi thấy trẻ hứng thú hơn vào tiết học ,bản thân tôi lên
lớp tự tin hơn, gần gũi trẻ hơn.
Biện pháp 4: Lồng ghép tích hợp các môn học khác
Muốn trẻ học hiểu bài và có sự kích thích hơn về môn học LQCCl bản
thân tôi phải xác định chủ đề lên kế hoạch tổ chức lồng ghép , tích hợp các môn
học một cách hợp lí để trẻ phát huy hứng thú khuyến khích trẻ tích cực chủ
động say mê trong tiết học.
Ngoài việc dẫn dắt bằng ngôn ngữ thì sự linh hoạt , sáng tạo ứng xử
nhanh của giáo viên trong một tiết dạy mang lại sự chú ý cho trẻ , cô giáo phải
kết hợp nhuần nhuyễn các bộ môn khác vào tiết học làm quen chữ cái và phù
hợp với từng chủ đề.
+ Tích hợp môn âm nhạc:
Đặc trưng của tiết học làm quen chữ cái là rất khô khan vì thế lồng ghép
âm nhạc vào tiết học sẽ giúp trẻ giải tỏa được sự căng thẳng và tiếp thu các chữ
cái dễ dàng hơn.
Ví dụ : Nhóm chữ cái O, Ô ,Ơ tôi cho trẻ hát vận động bài “ Hoa bướm”
( bài hát có sáu câu, có chứa các chữ cái O,Ô,Ơ).Qua bài hát đó tăng thêm sự chú
ý ở trẻ.
+ Tích hợp môn khám phá khoa học:
Khi cho trẻ làm quen chữ cái đạt hiệu quả cao nhất thì phải có tranh ảnh,
mô hình , vật thật có chứa các chữ cái mà cô định cho trẻ làm quen mà những cái
đó đều xuất phát từ môi trường xung quanh.
Ví dụ : Khi dạy tiết chữ cái H,K .Tôi cho trẻ tìm hiểu chữ H qua từ “ Hoa
hồng” trẻ được quan sát ngẵm nhìn, sờ vào bông hoa sẽ làm tăng sự hứng thú ở
trẻ.Hoặc trò chơi thì tôi gắn chữ cái lên hoa, quả , lá ...con vật , phương tiện
giao thông phù hợp với chủ đề tăng thêm sự tích cực hợt động trong trò chơi.
+ Tích hợp môn văn học:
Khi cho trẻ làm quen chữ cái tôi thường tích hợp bộ môn văn học vì nó phù
hợp với bộ môn chữ cái, khi tích hợp một câu chuyện, bài thơ có nhân vật, sự
vật, con vật có tên gọi trong đó có chứa chữ cái mà cô định cho trẻ làm quen.
Ví dụ : Câu chuyện “ Sự tích hồ gươm” cô kể cho trẻ nghe câu chuyện sau
đó đưa tranh “ Rùa vàng” ra cho trẻ lên rút chữ cái đã được học. Hôm nay cô sẽ
dạy cho các con chữ cái V và R
Và các chữ cái khác cũng vậy tôi thường dùng thơ ca , hò vè câu đó để gây
hứng thú .
+ Tích hợp môn tạo hình:
10
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
Sau khi trẻ hoạt động nhiều thì bộ môn tạo hình rất phù hợp với trạng thái
tĩnh.Tôi cho trẻ tô chữ cái rỗng theo yêu cầu của cô hoặc trẻ được cắt ra, xé ,
dán các chữ cái.
+ Tích hợp môn làm quen với toán:
Tích hợp môn toán với tiết chữ cái thường trong các trò chơi chữ cái trẻ
đếm số lượng kiểm tra kết quả đội nào lấy được nhiều món đồ có chữa chữ cái
hơn.
* Rèn cho trẻ phát âm chuẩn
Muốn cho trẻ phát âm đúng trước tiên cô giáo phải là người phát âm chuẩn
xác .Vì.trẻ dân tộc đồng bào thiểu số khi đọc cách phát âm không giống nhau, trẻ
đọc Chữ L thành nợ, hoặc ngược lại, còn có trẻ đọc S , X không rõ. Do ảnh
hưởng của bố mẹ phát âm nặng hơn nữa không phải tiếng mẹ đẻ nên trẻ dân
tộc đồng bào thiểu số đã tự rèn phát âm cho mình theo sự hướng dẫn của cô giáo
tôi nghiên cứu tài liệu hướng dẫn cách phát âm và tự tập phát âm các chữ
đó vào các thời gian rãnh rỗi.
Khi cho trẻ làm quen với các chữ cái tôi thường giới thiệu chữ cái định cho
trẻ làm quen rồi phân tích kĩ cấu tạo của chữ cái đó và cách phát âm.
Ví dụ : Cách phát âm chữ cái đ d
Khi đọc mẫu tôi cố gắn đọc to , rõ ràng âm thật chuẩn để trẻ nghe rõ cách
đọc, đồng thời tôi nêu rõ cách phát âm cho trẻ hiểu
Chữ đ: Khi đọc tôi uốn lưỡi một cách nhẹ nhàng, đọc nhiều lần cho trẻ
nhìn và nghe
Chữ d: Khi đọc nhẹ nhàng hơn và cũng đọc nhiều lần
Đối với những trẻ phát âm không chuẩn tôi cho trẻ luyện tập cá nhân
nhiều hơn các trẻ khác , thường xuyên quan tâm giúp đỡ trẻ phát âm đúng, chính
xác.
* Giáo dục trẻ mọi lúc mọi nơi kết hợp với phụ huynh
Ở lứa tuổi mẫu giáo trẻ” học bằng chơi , chơi bằng học” ghi nhớ của trẻ
không có chủ định chóng nhớ mau quên do đó việc làm quen chữ cái không dừng
lại trên tiết học mà phải thường xuyên mọi lúc mọi nơi hoạt động trong cuộc
sống hàng ngày để củng cố thêm kiến thức kỹ năng đã học.
Ví dụ : Khi trẻ hoạt động góc tôi hỏi trẻ con đang chơi ở góc nào? ở mỗi
góc tôi hỏi từng nhóm về các hoạt động của góc đó và kiểm tra trẻ về các chữ
cái trên mỗi góc “ Góc xây dựng” có các chữ cái nào hoặc “góc học tập” có các
chữ cái nào...
Hay khi hoạt động ngoài trời , dạo chơi cô giáo cũng có thể cung cấp về
chữ cái qua các trò chơi ngoài trời
Ngoài giờ học ở lớp, trong giờ đón trả trẻ tôi trao đổi với phụ huynh về
tầm quan trọng của môn làm quen chữ cái, nhắc nhở phụ huynh về nhà nên trò
chuyện với trẻ bằng tiểng việt, để trẻ có một trí nhớ về các chữ cái đang được
cô dạy ở tại trường, hướng phụ huynh vào việc cùng ôn lại chữ cái đã học ở lớp
11
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
cho trẻ, động viên phụ huynh cho trẻ đi học chuyên cần để trẻ tiếp thu kịp với
các bạn trong lớp. Cô giáo phối hợp với phụ huynh trong việc đóng góp tìm thêm
nguyên liệu vật liệu có sẵn ở địa phương để bổ sung vào đồ dùng học tập cho
trẻ qua đó việc dạy và học sẽ đạt hiệu quả cao hơn.
* Kết thúc và rút kinh nghiệm qua quá trình nghiên cứu.
Trong tiết học bả thân tôi nhận xét kịp thời, gợi ý bổ sung nội dung để trẻ
sửa sai, và từ đó trẻ học tập tốt hơn ở các giờ học sau, bám sát các yêu cầu để
phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ, qua đó giáo dục trẻ tình cảm thẩm mĩ,
tình cảm yêu mến gắn bó với con người, cảnh vật. Hình thành nên những con
người yêu cái đẹp và biết tô vẽ cái đẹp, mô tả cái đẹp bằng ngôn ngữ của mình.
Tổ chức đánh giá kết quả trên trẻ còn những vướng mắc cần nghiên cứu
rút kinh nghiệm, nhằm giúp bản thân tôi có một tri thức để làm giàu vốn từ cho
trẻ để trẻ thích ứng với chương trình hiện nay.
3.3 Điều kiện thực hiện các giải pháp, biện pháp
Muốn thực hiện các biện pháp, giải pháp trước hết ản thân tôi phải năng
động sáng tạo, tâm huyết với nghề nghiệp, đầu tư chiều sâu vào công tác chuyên
môn, mở rộng các chuyên đề đã học. Ngoài ra cần linh hoạt, nhẹ nhàng, sáng tạo
trong cách nghĩ, cách làm và biết phối hợp chặt chẽ với nhà trường, đoàn thể
trong công tác nâng cao chất lượng dạy môn làm quen với chữ cái đối với trẻ dân
tộc đồng bào thiểu số
Những giải pháp, biện pháp luôn đảm bảo các yếu tố cần thiết, thiết thực
nhưng đảm báo tính vừa sức của trẻ, đặc biệt quan trọng phải chú ý đến
phương pháp đổi mới mà cô và cháu cùng thực hiện.
3.4 Mối quan hệ giữa các biện pháp, giải pháp
Mỗi giải pháp, biện pháp đều có tác dụng riêng nhưng đều có tác dụng hỗ
trợ cho nhau là cùng chung một nhiệm vụ cung cấp các kiến thức, giúp trẻ hứng
thú tham gia vào các hoạt động một cách tích cực sáng tạo, linh hoạt, trãi nghiệm
trong học tập. Đặc biệt ngôn ngữ của trẻ trở nên mạch lạc hơn trong học tập,
vui chơi.
3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
* Kết quả khảo nghiệm
65 70% trẻ nắm được 29 chữ cái của chương trình mầm non mới. Có
các kỹ năng nghe, đọc, kể chuyện diễn cảm, phát âm chính xác, tham gia các trò
chơi sáng tạo.
Kiểm tra sau chuyên đề:
+ 50% số trẻ loại tốt
+ 40% đạt loại khá
12
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
60% trẻ tích cực hoạt động (đọc thuộc 29 chữ cái , nắm được mặt
chữ ,Kể chuyện, đọc thơ lưu loát diễn cảm, thể hiện tình cảm, nét mặt, điệu
bộ...). trẻ hoạt động mang màu sức văn học nghệ thuật rõ nét.
* Giá trị khoa học
Làm quen chữ cái là đề tài giúp giáo viên mang lại hiệu quả cao trong giảng
dạy và cung cấp kiến thức cho trẻ mang tính giáo dục cao và được sử dụng rộng
rãi trong nhà trường. Làm quen chữ cái đem đến cho trẻ khă năng tư duy, năng
động, tích cực hoạt động. Từ đó giáo viên biết lựa chọn những cách thức có
những yếu tố ngôn ngữ, tính biểu cảm đồng cảm để trẻ tiếp thu một cách dễ
dàng . Các kỹ năng đọc đọc diễn cảm, kể chuyện luôn được hoàn thiện trong
suốt những năm ở trường mầm non.
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu.
a. Đối với giáo viên
Giáo viên đã nắm được phương pháp môn làm quen với chữ cái theo
chuyên đề đã được học. Nắm được nội dung của từng hoạt động trong mỗi tiết
dạy theo từng thể loại và yêu cầu trọng tâm của tiết dạy. Phát huy khả năng tích
cực sáng tạo của trẻ. Biết sắp xếp môi trường học tập phù hợp với từng chủ đề
để giúp trẻ dễ học, dễ nhớ, dễ nhận biết về từng đề tài ở mọi lúc mọi nơi. Đối
vơi trẻ dân tộc đồng bào thiểu số cái quan trọng nhất cô giáo phải thực hiện các
biện phát hổ trợ cho trẻ khi trẻ gặp khó khăn trong lúc trẻ phát âm...
Giáo viên tự chủ động, tìm tòi, học hỏi để làm giàu vốn kiến thức về
chữ cái như đọc thơ, kể chuyện sáng tạo, phát âm các chữ cái chuẩn, tự sáng tác
một số bài thơ ngắn gọn mang tính giáo dục theo từng chủ đề. Sưu tầm một số
bài thơ, các trò chơi và biết tự tạo ra những trò chơi mang tính giáo dục cao.
b. Đối với trẻ
Trẻ biết đọc, kễ diễn cảm, rõ lời, tự tin thể hiện lại một cách hồn nhiên,
nhí nhảnh theo từng thể loại đề tài. Trẻ đọc tương đối các âm từ tiếng việt một
cách thành thạo để sau này khi các cháu lên trường tiểu học không bỡ ngỡ
Thể hiện được nhiều bài hát trong chương trình và ngoài chương trình có
nội dung phong phú.
Trẻ ở hiểu được nội dung một số bài thơ, câu chuyện, biết tự, nắm
vững 29 chữ cái trước khi vào lớp 1. Biết minh họa các nhân vật trong nội dung
câu chuyện. Trẻ tự tin khi kể chuyện độc lập và kết hợp cùng bạn bè, cùng cô
và chơi được những trò chơi mang tính sáng tạo.
*Kết quả thu được qua khảo nghiệm như sau:
Nội dung
Trước khi thực hiện
13
Sau khi thực hiện các
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
các biện pháp
biện pháp
Trẻ nhận biết cách phát âm
29 chữ cái rõ ràng
40%
70%
Nhận biết đúng mặt 29 chữ
cái
35%
70%
Tô viết trùng khít lên chấm
mờ, hoàn thành vở tập tô
sạch sẽ
40%
80%
III. Phần kết luận, kiến nghị
1. Kết luận
Nâng cao chất lượng làm quen chữ cái cho trẻ mầm non, bản thân tôi nhận
thấy đây là một bài học giúp tôi có một kiến thức vững vàng làm hành trang cho
mình để bước vào công cuộc xây dựng và đổi mới giáo dục hiện nay trong đó có
Giáo dục mầm non. Vì vậy tôi đã không ngừng phát huy những thành tích đã đạt
được, trên cơ sở đó tiếp tục tìm tòi, sáng tạo trong cách nghĩ cách làm để nâng
cao hiệu quả giảng dạy ngày càng cao.
Sáng tạo trong công tác giảng dạy, đặc biệt là nâng cao chất lượng
chuyên môn cho bản thân. Tuyên truyền sâu rộng đến các bậc cha mẹ học sinh
và cộng đồng thấy được tầm quan trọng của môn làm quen chữ cái trong
chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non.
Vận dụng một số trò chơi gây hứng thú cho trẻ 5 6 tuổi làm quen với chữ
cái có tác dụng rất lớn đối với trẻ. Trẻ nhận biết và phát âm chính xác 29 chữ
cái tiếng Việt theo kiểu mẫu in thường và viết thường. Rèn khả năng chú ý, ghi
nhớ có chủ định cho trẻ. Ngoài ra, giáo viên có ý thức nghiên cứu, tìm tòi học hỏi
để nâng cao chất lượng giảng dạy bộ môn và vận dụng linh hoạt các phương
pháp để truyền thụ kiến thức đến trẻ một cách nhẹ nhàng, hiệu quả.
Thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo chương trình giáo dục
mầm non mới đối với môn làm quen chữ cái, đây là một yêu cầu hết sức thiết
thực trong giai đoạn đổi mới giáo dục hiện nay. Mỗi giáo viên đều thấy rõ vai
trò trách nhiệm của mình trong việc tổ chức các hoạt động làm quen chữ cái cho
trẻ và giúp trẻ tham gia một cách tích cực, chủ động, sáng tạo. Trẻ được tích
cực tham gia hoạt động trong học tập, vui chơi thông qua hoạt động làm quen
chữ cái sẽ giúp trẻ mạnh dạn hơn, thông minh hơn khi tiếp cận với các môn học
khác. Đó cũng là tiền đề giúp trẻ vào học lớp 1 ở trường Tiểu học một cách tốt
nhất.
14
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
Tôi sẽ tiếp tục cố gắn trau dồi chuyên môn để tiếp tục đưa ra các biện
pháp giúp trẻ làm quen chữ cái đạt hiệu quả cao nhất, phù hợp với thực tế địa
phương , của lớp mình để phát huy tính tích cực độc lập của trẻ.
III.2. Kiến nghị
* Đối với Ban Giám hiệu: Ban Giám hiệu cần có sự chỉ đạo cụ thể, làm
tốt công tác kiểm tra, đánh giá rút kinh nghiệm cho giáo viên và có kế hoạch bồi
dưỡng cho giáo viên còn những mặt hạn chế, luôn tổ chức các buổi hội thảo về
chuyên đề làm quen với chữ viết để giáo viên được trao đổi những vướng mắc
trong chuyên môn.
* Đối với giáo viên: Trong quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ
đồng bào dân tộc thiểu số giáo viên phải linh hoạt, có óc sáng tạo. Thường
xuyên thay đổi các hình thức và sử dụng các thủ thuật lên lớp, giúp trẻ hứng thú
và hoạt động một cách tích cực. Biết tâm lý của từng trẻ, động viên trẻ luôn đọc
các chữ cái đúng theo sự hướng dẫn của cô..
Thường xuyên bổ sung và thay đổi đồ dùng dạy học một cách sáng tạo.
Biết vận dụng biện pháp lồng ghép tích cực các môn học một cách khoa
học, nhẹ nhàng, thoải mái để khai thác tối đa hoạt động nhận thức cho trẻ.
Bản thân tôi không ngừng học tập, trau dồi kiến thức để nâng cao chuyên
môn nghiệp vụ và trình độ nhận thức. Biết kết hợp hoạt động trong tiết học và
ngoài tiết học một cách phù hợp và khoa học nhằm phát huy tối đa tính tích cực
hoạt động của trẻ, cung cấp kiến thức cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Giáo viên
nên có sổ nhật ký để cập nhật thông tin trong từng ngày để bổ sung, điều chỉnh
cho trẻ một cách kịp thời. Trên đây là một số kinh nghiệm dạy bộ môn Làm quen
chữ cái đối với trẻ dân tộc thiểu sô mà tôi đã rút ra được trong quá trình giảng
dạy nhằm giúp trẻ phát triển về mọi mặt đạo đức, nhân cách, phẩm chất, thẩm
mỹ, trí tuệ và ngôn ngữ. Với khuôn khổ một bài viết nhỏ, vấn đề chỉ dừng lại ở
một phạm vi hạn chế, chưa thể bao quát hết được tất cả. Đồng thời trong quá
trình viết vẫn còn những thiếu sót nhất định, tôi rất mong được sự góp ý xây
dựng của các bạn đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo giúp tôi ngày càng có nhiều
sáng kiến kinh nghiệm hay trong giảng dạy bộ môn yêu thích.
Băng Ađrênh, ngày 28 tháng 2 năm 2016
Người viết
15
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
Trương Thị Ninh
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
......………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………...................
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
CHỦ TỊCH
MỤC LỤC
TT
I
1
2
3
4
5
II
1
2
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
NỘI DUNG
3
3.1
3.2
3.3
Phần mở đầu
Lý do chọn đề tài
Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài
Đối tượng nghiên cứu
Gíơi hạn phạm vi nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Phần nội dung
Cơ sở lí luận
Thực trạng
Thuận lợikhó khăn
Thành cônghạn chế
Mặt mạnhmặt yếu
Các nguyên nhân và các yếu tố tác động
Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề
tài đã đặt ra
Giải pháp , biện pháp
Mục tiêu của giải pháp,biện pháp
Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp,biện pháp
Điều kiện để thực hiện các giải pháp , biện pháp
3.4
3.5
Mối quan hệ giữ các giải pháp, biện pháp
Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
16
Số trang
Trang 1
Trang 1
Trang 2
Trang 2
Trang 3
Trang 3
Trang 3
Trang 3
Trang 2
Trang 4
Trang 5
Trang 5
Trang 6
Trang 6
Trang 7
Trang 7
Trang 7
Trang
7.8.9.10.11
Trang 11
Trang 11
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
4
III
III.
1
III.
2
nghiên cứu
Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học
của vấn đề nghiên cứu
Phần kết luận, kiến nghị
Kết luận
Kiến nghị
Trang 12
Trang 13
Trang 13
Trang 14
TÀI LIỆU THAM KHẢO
TRONG QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU
1. Giáo dục mầm non (Đại học sư phạm thành phố hồ Chí Minh)
2. Chương trình Giáo dục mầm non ba lứa tuổi ( Nhà xuất bản Giáo dục)
3. Sách bồi dưỡng thường xuyên chu kỳ II (20072008) của Vụ Giáo dục
mầm non.
4. Tuyển tập bài thơ, chuyện kể mầm non (Vụ Giáo dục mầm non)
5. Tâm lý Giáo dục mầm non (Bộ GD&ĐT trường Đại học sư phạm
Thành phố Hồ Chí Minh)
6. Tham khảo trên mạng internet
+ Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5 6 tuổi .
Website hỗ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em : www mam non.com .
7. Tâm lý học trẻ em ( Nguyễn Thị Hòa – Nhà xuất bản Đại học sư phạm
Hà Nội)
17
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng
Một số biện pháp Nâng cao chất lượng môn làm quen chữ cái cho trẻ 56 tuổi đối với học
sinh dân tộc thiểu số
18
Trương Thị Ninh – Trường Mầm non Hoa Hồng