THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN DOANH THU BH CCDV TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH ĐƯỢC THỰC HIỆN TẠI CÔNG TY ATICVIETNAM

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN DOANH THU BH CCDV TRONG
KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH ĐƯỢC THỰC HIỆN TẠI
CÔNG TY ATICVIETNAM
2.1. Tổng quan về công ty Aticvietnam
2.1.1.Khái quát chung về công ty
2.1.1.1. Quá trình hình thành và phát triển
Công ty TNHH kiểm toán và tư vấn Việt Nam( có tên giao dịch là Việt Nam
Auditing Consultancy Co., LTD, tên viết tắt là ATICVIETNAM) được thành lập ngày
15/02/2002 theo Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 0102006128 do Sở Kế
hoạch Đầu tư thành phố Hà Nội cấp với số vốn điều lệ là 1 tỷ đồng. Công ty
ATICVIỆTNAM là công ty TNHH hai thành viên trở lên. Các quyền và nghĩa vụ của
thành viên đã được quy định rất rõ trong sổ Điều lệ công ty.
Công ty ATICVIETNAM được thành lập bởi những kiểm toán viên tài năng,
nhanh nhẹn đã có thâm niên làm việc nhiều năm trong lĩnh vực kiểm toán, tư vấn, tài
chính, kế toán thuế tại các công ty kiểm toán và tư vấn hàng đầu Việt Nam. Thêm vào
đó là với tâm huyết được mang những kiến thức, kinh nghiệm của mình để chia sẻ
với khách hàng, cùng với khách hàng vượt qua những thách thức cũng như thành
công trong quá trình kinh doanh và hội nhập kinh tế quốc tế của các kiểm toán viên
nên việc ra đời của công ty ATICVIETNAM là một tất yếu.
Sự ra đời của công ty là một trong những nhân tố góp phần vào những thành
tựu phát triển của nghề kiểm toán, kế toán và tư vấn tài chính… của Việt Nam. Với
phương châm hoạt động của mình, công ty luôn cam kết và đảm bảo cung cấp với
khách hàng các dịch vụ chất lượng hoàn hảo và hiệu quả kinh tế cao. Công ty
ATICVIETNAM luôn chú trọng hoạt động theo nguyên tắc khách quan, độc lập, chịu
trách nhiệm vật chất và giữ bí mật cho khách hàng. Công ty luôn chú trọng hàng đầu
đến chất lượng dịch vụ, hiệu quả tài chính, danh tiếng công ty, lợi nhuận đạt được...
Công ty chuyên cung cấp các dịch vụ về kế toán, dịch vụ kiểm toán, dịch vụ tư vấn
quản lý, tư vấn thuế, tư vấn tài chính, tư vấn đầu tư và tư vấn nguồn nhân lực… tại
Việt Nam. Đặc biệt, Công ty là một trong những Cơ quan đầu tiên thông qua công tác

kiểm toán đã giúp khách hàng thiết lập một quy trình kiểm soát nội bộ hợp lý và hiệu
quả.
1
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
Hiện nay, công ty có trụ sở chính đặt tại: Số 129 – Trung Liệt – Đống Đa – Hà
Nội – Việt Nam do ông Bùi Thế Bình làm Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng
Giám đốc.
Công ty có Chi nhánh đặt tại tỉnh Vĩnh Phúc do ông Vũ Ngọc Tùng làm Giám
đốc.
Trải qua 5 năm hình thành, công ty đã tiến hành thay đổi kinh doanh 3 lần với
mục đích tăng cường vốn điều lệ, thay đổi cơ cấu vốn, bổ sung thêm ngành nghề kinh
doanh mới của doanh nghiệp. Hiện nay, với sự nỗ lực không ngừng vươn lên, bộ mặt
của công ty đã có sự thay đổi rõ rệt. Cụ thể như: quy mô của công ty đã đạt tới 2,2 tỷ
đồng trong đó vốn bằng tiền chiếm tỷ trọng 13,6%, khoản phải thu từ khách hàng
chiếm 5% trong tổng số, tài sản và đầu tư dài hạn chiếm khoảng 60%, còn lại là tài
sản lưu động khác. Tất cả vốn của công ty đều được đầu tư từ nguồn vốn vay và vốn
chủ sở hữu.
2.1.1.2.Chức năng và nhiệm vụ của công ty
Chức năng và nhiệm vụ của công ty đã được xác định rất rõ trong giấy phép
đăng ký kinh doanh của công ty ATICVIETNAM. Cụ thể, công ty ATICVIETNAM
chuyên cung cấp các dịch vụ chuyên ngành lĩnh vực kiểm toán, kế toán, tài chính,
định giá tài sản, tư vấn tài chính, thuế, đầu tư, nguồn nhân lực, báo cáo quyết toán
vốn đầu tư...
Dịch vụ kế toán
Tiến hành cung cấp các dịch vụ kế toán như: dịch vụ giữ sổ kế toán; dịch vụ
hướng dẫn nghiệp vụ kế toán; dịch vụ lập Báo cáo quyết toán; tư vấn hoàn thiện hệ
thống kế toán; chuyển đổi hình thức báo cáo kế toán sang chuẩn kế toán quốc tế hoặc

phù hợp với công ty mẹ; tư vấn, cung cấp và hướng dẫn sử dụng phần mềm kế toán
trên máy vi tính phù hợp với đặc điểm kinh doanh và đảm bảo tính hiệu quả.
Dịch vụ kiểm toán
Đây là loại hình dịch vụ chủ yếu, chiếm tỉ trọng lớn nhất trong tổng doanh thu
của công ty. Trung bình hàng năm, dịch vụ kiểm toán chiếm khoảng 60% doanh thu.
Dịch vụ kiểm toán luôn được thực hiện bởi các kiểm toán viên độc lập, giầu kinh
nghiệm, nhiệt tình với năng lực và trình độ nghiệp vụ tương xứng, đáp ứng phù hợp
trước yêu cầu của công việc đảm trách. Các dịch vụ cung cấp như: kiểm toán báo cáo
tài chính doanh nghiệp; kiểm toán báo cáo quyết toán XDCB; kiểm toán tuân thủ;
kiểm toán hoạt động; kiểm toán báo cáo tài chính của các dự án; kiểm toán tỷ lệ nội
2
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
địa hóa; Các dịch vụ tư vấn khác phát triển trên cơ sở kết hợp kiểm toán như: tư vấn
cải cách và hoàn thiện các chu trình quản lý kế toán, tư vấn và hạn chế các gian lận
trong kinh doanh, tư vấn hỗ trợ thiết lập các hợp đồng kinh tế…
Dịch vụ tư vấn quản lý
Công ty cung cấp cho khách hàng các dịch vụ tư vấn quản lý kinh doanh giúp
khách hàng thành công trong hoạt động sản xuất kinh doanh một cách rõ rệt và bền
vững. Các nội dung dịch vụ gồm: phân tích và hệ thống hóa các quy trình hoạt động
sản xuất kinh doanh; tư vấn lựa chọn hệ thống thông tin quản lý; tư vấn lựa chọn các
giải pháp nhằm áp dụng các phần mềm có hiệu quả…
Dịch vụ tư vấn thuế
Đây là loại hình dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn thứ 2 trong tổng doanh thu. Trung
bình hàng năm, dịch vụ tư vấn thuế chiếm khoảng 20% doanh thu. Công ty luôn chú
trọng cập nhật những thông tin, các văn bản, quy định của nhà nước… về thuế nhằm
làm dịch vụ tư vấn thuế của công ty ngày càng hoàn thiện hơn. Dịch vụ của công ty là:
tư vấn kê khai thuế VAT và các loại thuế khác theo quy định; lập báo cáo quyết toán

thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân; hướng dẫn các nội dung của các
luật thuế, tư vấn về các luật thuế quốc tế; hoạch định kế hoạch tiết kiệm thuế; hỗ trợ
các doanh nghiệp giải đáp các thắc mắc trong lĩnh vực thuế…
Dịch vụ tư vấn tài chính
Các dịch vụ cung cấp gồm: tái cơ cấu tài chính doanh nghiệp; tư vấn tham gia
vào thị trường vốn; tư vấn các nghiệp vụ sát nhập, bán, mua lại doanh nghiệp và cổ
phần hóa…
Dịch vụ tư vấn đầu tư
Dịch vụ bao gồm triển khai việc đầu tư mới, mở rộng hoặc thu hẹp đầu tư.
Dịch vụ này gồm các nội dung sau: tư vấn nghiên cứu dự án đầu tư mới; tư vấn lập
Luận chứng đầu tư; tư vấn lập dự toán cho các dự án đầu tư; tư vấn trình tự thủ tục
tái đầu tư; phân tích đánh giá tình hình thị trường cho các dự án chuẩn bị đầu tư;
hoạch định chiến lược xúc tiến đầu tư…
Dịch vụ tư vấn nguồn nhân lực
Các dịch vụ như: hoạch định chiến lược tuyển dụng, kế hoạch tiền lương và
các ưu đãi về thu nhập; tư vấn các phương thức tuyển dụng; quản trị nhân sự và chiến
lược con người; đào tạo nghiệp vụ và đào tạo nghề…
3
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
2.1.1.3.Địa bàn hoạt động của công ty
Địa bàn hoạt động của công ty tương đối rộng, trải dài theo hình chữ S từ Bắc
vào Nam. Ngoài Trụ sở chính ở Hà Nội, công ty còn mở thêm các Văn phòng đại
diện tại các tỉnh Hà Nam, Khánh Hòa, Hải Phòng, Nam Định và một Chi nhánh ở
Vĩnh Phúc. Công ty mở các văn phòng đại diện, chi nhánh ở các địa điểm trên bởi
công ty cho rằng: đây là những địa bàn trọng điểm với số lượng khách hàng tương
đối lớn trong tương lai không xa. Trong năm 2007, công ty cũng có kế hoạch mở
thêm 2 văn phòng đại diện ở Thành phố Hồ Chí Minh và ở Bình Dương.

2.1.1.4.Cơ sở vật chất kỹ thuật
Chỉ trong một thời gian ngắn sau khi thành lập, công ty đã tiến hành trang bị
cơ sở vật chất kỹ thuật: trụ sở làm việc, máy móc thiết bị… tương đối đầy đủ và hiện
đại. Về máy móc thiết bị phục vụ cho công tác kiểm toán, công ty đã trang bị tương
đối đầy đủ các máy tính, máy tính xách tay… nhằm giúp kiểm toán viên rút ngắn
được thời gian tiến hành, nâng cao được hiệu quả kiểm toán. Trụ sở làm việc của
công ty được thiết kế đầy đủ với các phòng tách biệt, bảng, máy chiếu, máy điều
hòa…Các tài liệu, sách bồi dưỡng nghiệp vụ về thuế, kế toán, kiểm toán, luật…đảm
bảo đủ yêu cầu sử dụng của nhân viên trong công ty.
2.1.1.5.Đối tượng khách hàng của công ty
Cùng với Văn phòng chính tại Hà Nội, Chi nhánh tại tỉnh Vĩnh Phúc và Văn
phòng đại diện tại các tỉnh, thành phố trong cả nước, dịch vụ của công ty đã chiếm thị
phần ngày càng cao. Có được những kết quả, thành tựu đó là nhờ công ty đã cung cấp
cho khách hàng những dịch vụ chất lượng cao, vượt trên sự mong đợi của khách
hàng. Khách hàng của công ty bao gồm các loại hình doanh nghiệp thuộc nhiều thành
phần kinh tế khác nhau. Cụ thể như: các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các
doanh nghiệp nhà nước, các công ty TNHH và cổ phần…Trong đó các công ty cổ
phần và TNHH chiếm thị phần chủ yếu, đồng thời cũng là khách hàng quan trọng
nhất của công ty.
Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài như: Công ty LD Làng Hoa
Thụy Khuê(Liên doanh), Công ty TNHH ARKSUN(100% vốn đầu tư nước ngoài),
Công ty LD Khách sạn Hoàng Gia(Liên doanh)…
Các doanh nghiệp nhà nước như: Các đơn vị thành viên Tổng Công ty Than
Việt Nam, Công ty mía đường Hòa Bình, Công ty công viên Thống nhất…
Các công trình xây dựng cơ bản hoàn thành như: Công trình khách sạn Liễu
4
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

Giai, Công trình khu nhà ở chung cư Lạc Trung – Hà Nội, Công trình quỹ hỗ trợ tài
năng trẻ Hà Nội…
Các dự án chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế tài trợ như: Dự án hỗ
trợ trẻ em của Quỹ Bảo trợ trẻ em công giáo Astralia, Dự án quốc gia về cải cách
hành chính…
Các công ty TNHH và cổ phần hoạt động theo luật doanh nghiệp tại Việt
Nam như: Doanh nghiệp tư nhân Minh Toàn, Công ty TNHH Thương Mại Việt Á…
Có thể đưa ra cơ cấu tỷ trọng khách hàng mà công ty cung cấp dịch vụ như
sau:
• Các công ty TNHH và cổ phần hoạt động theo luật doanh nghiệp tại Việt Nam chiếm
61%
• Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 19%
• Các doanh nghiệp nhà nước 10%
• Các công trình xây dựng cơ bản hoàn thành chiếm 6%
• Các dự án chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế tài trợ chiếm 4%
Chiến lược của công ty là luôn đặt đối tượng khách hàng các công ty TNHH
và cổ phần lên hàng đầu. Bởi ngày nay và trong tương lai gần, công ty TNHH và cổ
phần sẽ là loại hình doanh nghiệp chiếm đại đa số trong các loại hình doanh nghiệp ở
Việt Nam.Trong quá trình hoạt động, công ty luôn có rất nhiều các đối thủ cạnh tranh
trong việc cung cấp các dịch vụ với khách hàng của mình. Vì thế, việc công ty luôn
cố gắng cung cấp các dịch vụ tốt nhất cho khách hàng cũng chính là nhằm cố gắng
duy trì đối tượng khách hàng của công ty.
2.1.1.6. Mục tiêu phát triển của công ty
Phương châm hoạt động của công ty là “Vì sự lớn mạnh của khách hàng cũng
là sự phát triển của chính mình”. Do đó, công ty luôn phấn đấu trở thành một trong
những công ty hàng đầu ở Việt Nam và trong khu vực với chất lượng cao, chi phí
dịch vụ cung cấp là tối thiểu. Cho đến nay công ty vẫn đang trên đà xây dựng và có
những bước phát triển vững mạnh. Từ phương châm đó, công ty đã đưa ra định
hướng phát triển trong tương lai:
• Công ty luôn cố gắng giúp khách hàng đề ra những phương cách mới để tạo

ra, quản lý và đánh giá giá trị trong nền kinh tế toàn cầu đang thay đổi một cách
nhanh chóng.
• Công ty sẽ hướng tới việc đa dạng hóa các loại hình dịch vụ
5
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
• Không ngừng nâng cao lợi ích hợp pháp của các thành viên và nhân viên trong
công ty đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán tương xứng với trình độ
trong khu vực và quốc tế cũng là một mục tiêu mà công ty luôn hướng tới.
• Mở rộng, hợp tác, xây dựng mối quan hệ với thành viên các hãng kiểm toán
hàng đầu Việt Nam và thế giới bằng cách thông qua các hợp đồng hợp danh cùng
thực hiện kiểm toán. Bởi số lượng hợp đồng này còn thấp nên việc hợp tác thông qua
việc ký kết hợp đồng này là hoàn toàn phù hợp.
• Góp phần làm trong sạch, lành mạnh nền tài chính quốc gia: đây là một trong
những mục tiêu mang tầm vĩ mô nhiều hơn của công ty, công ty với những dịch vụ
cung cấp của mình sẽ giúp cho Báo cáo tài chính của doanh nghiệp trở lên trong sạch,
đồng thời sẽ là một công cụ đắc lực để nhà nước quản lý và phát triển bền vững nền
kinh tế và dựa vào kết quả thực hiện mà nhà nước đưa ra những chính sách phù hợp.
2.1.1.7.Kết quả kinh doanh giai đoạn 2002- 2006
Bảng 5: Kết quả kinh doanh của công ty trong 5 năm 2002-2006
(đơn vị: triệu đồng)
Kết quả hoạt động kinh doanh
2002
(Từ 15/02)
2003 2004 2005 2006
Doanh thu 1860 2065 2534 3149 4000
Chi phí 1530 1741 2102 2609 3172
Lợi nhuận 330 324 432 540 828

TNBQ đầu người/tháng 1 0,9 1,2 1,5 2,3
Bảng trên là kết quả kinh doanh của công ty trong 5 năm 2002-2006 theo “Báo
cáo tổng kết công tác năm 2006 và tổng kết 5 năm 2002-2006”. Từ bảng trên ta có
thể thấy: doanh thu của công ty tăng đều đặn trong các năm và tăng nhanh trong 2
năm 2005 và 2006. Năm 2002, doanh thu đạt thấp nhất bởi do công ty mới được
thành lập, còn nhiều vấn đề chưa hoàn chỉnh. Nhưng đến năm 2003, doanh thu đã
tăng lên được 205 triệu đồng so với năm 2002 tức là đạt khoảng 110% so với năm
2002. Năm 2004 doanh thu đã tăng so với năm 2003 là 469 triệu đồng hay đạt
122.7%. Năm 2005 đã tăng thêm 615 triệu đồng hay đạt 124.2% và năm 2006 doanh
thu đã tăng cao, đạt 4000 triệu đồng tức là tăng thêm 851 triệu đồng hay 127% so với
năm 2005. Doanh thu ngày càng tăng cao là do có rất nhiều yếu tố như: số lượng
khách hàng của công ty ngày càng gia tăng, ngày càng có nhiều doanh nghiệp cần có
báo cáo kiểm toán khi công bố báo cáo tài chính. Tuy nhiên, lợi nhuận của công ty lại
không tăng mà có xu hướng giảm trong năm 2003 và bắt đầu tăng ổn định trong 3
6
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
năm tiếp theo. Đặc biệt đến năm 2006, lợi nhuận của công ty tăng cao và đạt 828
triệu đồng. Năm 2003, lợi nhuận giảm vì năm đó công ty đã mua rất nhiều công cụ
dụng cụ phục vụ cho công tác kiểm toán nhưng lại phân bổ 1 lần dẫn đến chi phí năm
đó tăng lên cao vượt trội so với doanh thu đạt được. Cũng chính vì lí do đó mà thu
nhập bình quân đầu người/ tháng của công ty năm 2003 giảm so với các năm khác,
chỉ đạt 0,9 triệu đồng.
2.1.2.Đặc điểm quản lý công ty
2.1.2.1.Đội ngũ nhân viên
Công ty có đội ngũ nhân viên giầu kinh nghiệm và năng lực cao được đào tạo
chuyên nghiệp trong các lĩnh vực như tài chính, thuế, kế toán, kiểm toán, ngân
hàng…tại các trường đại học trong và ngoài nước, đã từng làm việc và giữ những

chức vụ quan trọng tại các công ty kiểm toán hàng đầu tại Việt Nam như VaCo,
AFC… Nhân viên trong công ty luôn nhanh nhẹn, tháo vát, có tư cách đạo đức…
đảm bảo đáp ứng tốt với nhiệm vụ công việc được giao phó. Hiện tại công ty có
khoảng 30 nhân viên, trong đó số lượng kiểm toán viên có chứng chỉ CPA là 3 người.
Nhân viên trong công ty luôn được đào tạo cơ bản trong những lĩnh vực mà công ty
cung cấp dịch vụ. Trong một vài năm tới, số lượng nhân viên có chứng chỉ kiểm toán
viên hành nghề sẽ tăng lên đáng kể bởi do những nhân viên có đủ điều kiện, tư cách
sẽ được công ty tạo điều kiện thi chứng chỉ CPA do Bộ Tài chính tổ chức.
2.1.2.2. Đặc điểm tổ chức hoạt động tại công ty
Đối tượng khách hàng của công ty tương đối rộng, nằm trải dài từ Bắc vào
Nam. Chính vì thế, nên ngoài trụ sở chính ở Hà Nội thì công ty còn mở thêm các văn
phòng đại diện ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước, chi nhánh ở tỉnh Vĩnh Phúc.
Để phù hợp với hoạt động kinh doanh của mình, công ty đã xây dựng cho mình một
mô hình tổ chức như sau:
7
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
Sơ đồ 4: Sơ đồ tổ chức bộ máy công ty TNHH ATICVIETNAM
Hội đồng thành viên
Tổng giám đốc
Phó tổng GĐ
Phó tổng GĐ
Chi nhánh
Văn phòng ĐD
Phòng NV1
Phòng NV2
Phòng NV3
Phòng TH

Tại Vĩnh Phúc
Hà Nam
Khánh Hòa
Hải Phòng
Nam Định
Bộ máy tổ chức của công ty có chức năng và nhiệm vụ chính như sau:
Hội đồng thành viên(HĐTV): Bao gồm 3 thành viên, đứng đầu là Chủ tịch
Hội đồng thành viên và hai thành viên. HĐTV có các quyền và nhiệm vụ: quyết định
chiến lược phát triển và kế hoạch kinh doanh hàng năm của công ty, quyết định thời
8
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
điểm và phương thức huy động vốn, quyết định phương thức đầu tư và dự án đầu tư
có giá trị trên 50% tổng giá trị tài sản được ghi trong BCTC tại thời điểm công bố
gần nhất của công ty, quyết định giải pháp phát triển thị trường, mua sắm trang thiết
bị mới, ứng dụng công nghệ thông tin, thông qua hợp đồng vay, cho vay, bán tài sản
có giá trị bằng hoặc lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi trên BCTC tại thời
điểm công bố gần nhất của công ty, quyết định cơ cấu tổ chức quản lý công ty, sửa
đổi và bổ sung điều lệ công ty …
Tổng giám đốc(Hiện tại ở công ty Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Tổng
giám đốc): Là người điều hành mọi hoạt động kinh doanh hàng ngày của công ty,
chịu trách nhiệm trước HĐTV về việc thực hiện các quyền hạn và nghĩa vụ của mình.
Tổng giám đốc chính là thành viên của HĐTV nên việc quản lý luôn đảm bảo được
lợi ích của chủ sở hữu.Tổng giám đốc có các quyền và nhiệm vụ sau đây: tổ chức
thực hiện các quyết định của HĐTV, quyết định các vấn đề liên quan đến hoạt động
kinh doanh hàng ngày của công ty, tổ chức thực hiện kế hoạch kinh doanh và phương
án đầu tư của công ty, ban hành quy chế quản lý nội bộ công ty, trình bày báo cáo
quyết toán tài chính hàng năm lên HĐTV, kiến nghị phương án sử dụng lợi nhuận

hoặc xử lý lỗ trong kinh doanh, tuyển dụng lao động…
Phó Tổng giám đốc: Là người giúp việc cho Tổng giám đốc. Phó Tổng giám
đốc có nhiệm vụ thực thi các quyết định của Tổng giám đốc, đồng thời tiến hành
tham mưu cho Tổng giám đốc xây dựng những chính sách trong công ty, quản lý
công ty, trực tiếp điều hành các phòng nghiệp vụ của công ty.
Các văn phòng đại diện: Chịu trách nhiệm tìm hiểu nhu cầu, thị trường tại các
tỉnh, thành phố đặt văn phòng đại diện và các huyện, quận xung quanh. Các văn
phòng đại diện còn thực hiện nhiệm vụ như trực tiếp xúc tiến và tiếp cận với khách
hàng tại khu vực này để tiến hành chào hàng, giới thiệu năng lực của công ty tới
những đơn vị có nhu cầu bằng cách phát giấy giới thiệu về công ty, các hình thức
khuyến mãi khi sử dụng dịch vụ của công ty...
Chi nhánh: Đứng đầu là Giám đốc, dưới là các phòng nghiệp vụ và phòng
hành chính tổng hợp. Có cơ cấu tổ chức và hoạt động tại chi nhánh tương tự như trụ
sở chính của công ty.
Các phòng nghiệp vụ(phòng NV1, NV2, NV3): Có nhiệm vụ tìm hiểu khách
hàng, trực tiếp thực hiện các hợp đồng cung cấp dịch vụ đã được ký kết bao gồm:
dịch vụ kế toán,dịch vụ kiểm toán BCTC, dịch vụ kiểm toán vốn đầu tư XDCB, dịch
9
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
vụ tư vấn tài chính, thuế, tư vấn đầu tư, tư vấn nguồn nhân lực…
Phòng Hành chính tổng hợp: Bao gồm hai bộ phận là bộ phận kế toán và bộ
phận hành chính. Bộ phận hành chính của phòng hành chính tổng hợp làm những
công tác như: theo dõi thời gian làm việc của nhân viên, điều động xe khi cần thiết…
Bộ phận kế toán của phòng hành chính tổng hợp có nhiệm vụ hạch toán các nghiệp
vụ phát sinh trong kỳ của công ty. Bộ máy kế toán của công ty là tương đối giản đơn,
gọn nhẹ, phù hợp với đặc điểm của công ty là chỉ cung cấp dịch vụ đơn thuần. Hiện
nay công ty vẫn sử dụng kế toán thủ công để hạch toán.

Ngoài ra công ty còn có hội đồng chuyên gia tư vấn: Công ty luôn cộng tác
với các chuyên gia hàng đầu tại các Bộ như: BTC, BCN, BGTVT, BXD…nhằm làm
cho dịch vụ của công ty ngày càng hoàn thiện hơn.
Bên cạch đó, công ty luôn duy trì cho mình một số lượng cộng tác viên:
nhằm mục đích đảm bảo cho hoạt động của công ty được diễn ra liên tục, thường
xuyên, đáp ứng đầy đủ mọi yêu cầu dịch vụ cung cấp của khách hàng đặc biệt là
trong giai đoạn mùa vụ và đối với các hợp đồng liên quan đến định giá tài sản.
2.1.3.Tổ chức công tác kế toán
Hệ thống kế toán
Hiện nay công ty đang áp dụng hệ thống kế toán theo Quyết định số
15/2006/QĐ-BTC. Quyết định này bao gồm bốn phần:
• Phần thứ nhất: Hệ thống tài khoản kế toán
• Phần thứ hai: Hệ thống báo cáo tài chính
• Phần thứ ba: Chế độ chứng từ kế toán doanh nghiệp
• Phần thứ tư: Chế độ sổ kế toán và hình thức kế toán
Niên độ kế toán
Niên độ kế toán của công ty bắt đầu từ ngày 01/01 và kết thúc vào ngày 31/12
hàng năm, ngoại trừ năm bắt đầu thành lập(2002) thì niên độ bắt đầu từ ngày
15/02/2002 và kết thúc vào ngày 31/12/2002.
Cơ sở lập báo cáo tài chính
BCTC được lập theo một đơn vị tiền tệ thống nhất là đồng Việt Nam và phù
hợp với các quy định, chuẩn mực hiện hành của Chế độ Kế toán Việt Nam.
Hạch toán và chuyển đổi ngoại tệ
Các nghiệp vụ phát sinh liên quan đến ngoại tệ đều được công ty ghi sổ theo
tỷ giá thực tế. Cuối năm tài chính, các khoản mục tiền tệ có gốc ngoại tệ được đánh
10
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP

giá lại, quy đổi theo tỷ giá bình quân trên thị trường ngoại tệ liên Ngân hàng do Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam công bố vào ngày lập Bảng cân đối kế toán cuối năm tài
chính. Chêch lệch tỷ giá phát sinh trong kỳ kế toán hoặc đánh giá lại số dư các khoản
mục tại thời điểm cuối năm được kết chuyển vào 515(doanh thu hoạt động tài chính)
hoặc 635(chi phí tài chính).
Hình thức sổ kế toán áp dụng
Công ty áp dụng hình thức Nhật kí chung.
Nguyên tắc ghi nhận doanh thu(The Realization Principle)
Doanh thu là số tiền thu được sau khi cung cấp các dịch vụ. Thời điểm doanh
thu cung cấp các dịch vụ được ghi nhận là khi kết quả của giao dịch đó được xác
định, bất kể khách hàng đã trả tiền hay chưa. Trường hợp việc cung cấp các dịch vụ
liên quan đến nhiều kỳ kinh doanh thì doanh thu của việc cung cấp các dịch vụ đó sẽ
được kế toán công ty ghi nhận trong kỳ theo kết quả phần công việc hoàn thành, vào
ngày lập Bảng cân đối kế toán của kỳ đó.
2.1.4. Hồ sơ kiểm toán của công ty ATICVIETNAM
Hồ sơ kiểm toán là các tài liệu do kiểm toán viên lập, thu thập, phân loại, sử
dụng và lưu trữ trong một cuộc kiểm toán. Hồ sơ kiểm toán tại công ty
ATICVIETNAM được chia thành các số từ 1000 đến 8000, cụ thể như sau:
A, Mục lục kế hoạch kiểm toán(phần tổng hợp)
1000: Lập kế hoạch
1100: Lập kế hoạch giao dịch và phục vụ khách hàng
1200: Đánh giá rủi ro kiểm toán và môi trường kiểm soát
1400: Tìm hiểu hoạt động của khách hàng
1500: Tìm hiểu quy trình kế toán
1600: Thực hiện các thủ tục phân tích sơ bộ
1700: Xác định các mức độ trọng yếu
1800: Đánh giá rủi ro và lập kế hoạch kiểm toán
B, Mục lục kế hoạch kiểm toán
2000: Báo cáo
2100: Báo cáo về giao dịch và dịch vụ khách hàng

2200: Báo cáo tài chính
2300: Tóm tắt kiểm toán
2400: Báo cáo khác
11
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
C, Mục lục quản lý kiểm toán
3000: Quản lý
3100: Đánh giá và thực hiện giao dịch và dịch vụ khác
3200: Quản lý thời gian và nguồn tài liệu kiểm toán
3300: Cuộc họp của khách hàng
D, Kiểm tra chi tiết tài sản
5000: Kiểm tra chi tiết tài sản
5100: Tiền
5200: Các khoản đầu tư, thuế giá trị gia tăng đầu vào
5300: Các khoản phải thu
5400: Hàng tồn kho
5500: Chi phí trả trước
5600: Tài sản cố định
5700: Tài sản cố định vô hình, các tài sản khác, XDCB dở dang
E, Kiểm tra chi tiết công nợ
6000: Kiểm tra chi tiết công nợ
6100: Vay ngắn hạn đến hạn trả
6200: Phải trả nhà cung cấp – người mua trả tiền trước
6300: Vay và nợ dài hạn
6400: Thuế và các khoản nộp nhà nước
6500: Phải trả công nhân viên
6600: Chi phí phải trả, phải trả nội bộ, phải trả khác

F, Kiểm tra chi tiết nguồn vốn
7000: Kiểm tra chi tiết nguồn vốn
7100: Nguồn vốn chủ sở hữu
7200: Chêch lệch đánh giá lại tài sản
7300: Chêch lệch tỷ giá
7400: Các quỹ
G, Kiểm tra chi tiết báo cáo thu nhập
8000: Kiểm tra chi tiết báo cáo thu nhập
8100: Doanh thu
8110: Bảng tổng hợp
8120: Ghi chú soát xét hệ thống
12
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
8130: Chương trình kiểm toản
8140: Giấy tờ làm việc
8200: Giá vốn hàng bán
8300: Chi phí quản lý doanh nghiệp
8400: Chi phí bán hàng
8500: Thu nhập khác
8600: Chi phí khác
2.1.5. Chương trình kiểm toán khoản mục doanh thu do aticvietnam xây dựng
Aticvietnam đã xây dựng chương trình kiểm toán mẫu cho tất cả các phần
hành, tất cả các khoản mục và áp dụng cho tất cả các cuộc kiểm toán. Bởi vậy, kiểm
toán viên không phải thiết kế chương trình kiểm toán khoản mục doanh thu cho từng
khách hàng. Do giới hạn về thời gian cũng như phạm vi luận văn nên em chỉ xin đi
sâu vào nghiên cứu kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ.
a, Bản chất

Về cơ bản, các Tài khoản trong nhóm này phản ánh các doanh thu thu được từ
hoạt động sản xuất kinh doanh chính, cũng như các khoản giảm trừ doanh thu.
b, Mục đích kiểm tra
Xác định đúng số doanh thu phát sinh trong kỳ lập Báo cáo tài chính, đảm bảo
khoản mục doanh thu không tồn tại các sai sót trọng yếu.
c, Mục tiêu kiểm toán
Bảng 6: Mục tiêu kiểm toán
Mục tiêu chung Mục tiêu chi tiết
Đầy đủ Mọi nghiệp vụ phát sinh liên quan đến doanh thu và các khoản giảm trừ
doanh thu đều được phản ánh trên sổ sách kế toán một cách đầy đủ, đúng
kỳ và đảm bảo không có sai sót trọng yếu phát sinh.(Chú ý đến STT của
các hóa đơn bán hàng)
Có thật Xem xét tính trung thực của số liệu trên BCTC và trên các chứng từ kế
toán như doanh thu và các khoản giảm trừ trên sổ kế toán, trên hóa đơn,
trên chứng từ…
Chính xác Các khoản doanh thu và các khoản giảm trừ phải được phản ánh vào sổ
sách kế toán theo đúng giá trị thực của nó và phù hợp với các chứng từ
gốc đi kèm.
Số liệu trên các tài khoản doanh thu và các tài khoản giảm trừ có được
tính toán chính xác và có sự phù hợp giữa sổ cái, sổ chi tiết và báo cáo tài
chính không.
Tuân thủ Đơn vị có nhất quán trong việc thực hiện nguyên tắc ghi nhận doanh thu
và các khoản giảm trừ doanh thu của đơn vị không
13
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
Việc xác định doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu có được thực
hiện theo đúng các quy định hiện hành của Nhà nước hay không

Đơn vị có tuân thủ hợp đồng bán hàng đã ký kết với các khách hàng hay
không
Trình bày và
khai báo
Các nghiệp vụ phát sinh liên quan đến doanh thu và các khoản giảm trừ
phải được hạch toán đúng tài khoản kế toán
Việc kết chuyển số liệu giữa các sổ kế toán và báo cáo tài chính phải được
thực hiện một cách chính xác và phù hợp với các nguyên tắc kế toán.
14
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
d, Chương trình kiểm toán khoản mục doanh thu
Bảng7: Chương trình kiểm toán khoản mục doanh thu tại Aticvietnam
Thủ tục kiểm toán
Người
thực hiện
Tham
chiếu
I. Kiểm tra hệ thống kiểm soát
1. Kiểm tra chính sách và thủ tục ghi nhận doanh thu, chính
sách giá bán trong từng thời kỳ, từng đối tượng đồng thời
thu thập các văn bản về hệ thống kiểm soát nội bộ đối với
doanh thu(bên ngoài, nội bộ, khách hàng thương xuyên)
2. Thu thập những thông tin về hệ thống kiểm soát nội bộ của
khách hàng, chính sách và quy trình về kiểm soát, lập hóa
đơn bán hàng, giá bán cho từng loại hàng và từng thời kỳ,
cho phép bán chịu…
Kiểm tra tính tuân thủ: Chọn mẫu một số các nghiệp vụ bán

hàng cho khách bên ngoài để kiểm tra, soát xét xem chúng
có tuân theo hệ thống kiểm soát nội bộ từ khâu bán hàng
đến thu tiền hay không?
Hợp đồng mua bán chính trong kỳ kế toán có ảnh hưởng
lớn tới khoản mục doanh thu. Chọn mẫu một số hợp đồng
phát sinh trong kỳ và kiểm tra chi tiết.
Các bộ phận tham gia vào thực hiện doanh thu: Phòng ban
tham gia vào quá trình tiêu thụ?Các chức năng giao hàng và
viết hóa đơn có tách biệt không?Mối quan hệ giữa các bộ
phận này với nhau?Phụ trách việc tiêu thụ Hàng hóa?Ai
quản lý, kế toán doanh thu?
Dùng các tài liệu gì, sổ sách như thế nào để theo dõi doanh
thu?Hiện tại, doanh nghiệp theo dõi DT như thế nào qua sổ
sách?, giữa các bộ phận có sự đối chiếu?
Khi nào doanh nghiệp áp dụng việc thu tiền ngay, khi nào
áp dụng việc ghi nợ(trả chậm)?
Trong kỳ doanh nghiệp có áp dụng nhiều loại giá cho một
loại sản phẩm không?Giá cả có thường xuyên biến động
không?Lý do biến động?
Kiểm soát hóa đơn và thực hiện việc giao hàng:
15
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
Quá trình tiêu thụ hàng hóa của DN ntn?từ tiếp thị đến giao
hàng và thanh toán?
Kiểm soát chữ ký của người mua hàng trong hóa đơn, các
hóa đơn giao hàng có được theo dõi để đảm bảo rằng việc
giao hàng đã được thực hiện, thực hiện chính xác.

Các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán và giá
trị hàng bán bị trả lại có được sự phê chuẩn của người phụ
trách không?
Ghi chép các sai sót, chênh lệch trên giấy tờ làm việc.
Thu thập thông tin về các cán bộ chủ chốt của hệ thống
KSNB phần doanh thu.
II. Thủ tục phân tích
1. Đối chiếu số liệu trên BCTC với số liệu trên các sổ kế toán
tổng hợp và sổ chi tiết.
Phân tích:
So sánh doanh thu của kỳ này với kỳ trước theo từng tháng
và trong một kỳ với nhau. Từ đó xác định nguyên nhân biến
động của doanh thu như tăng sản lượng hàng hóa bán ra, do
điều chỉnh giá hay thay đổi cơ cấu sản lượng hàng bán…
Tính tỷ lệ lãi gộp/doanh thu của những mặt hàng, loại hình
dịch vụ chủ yếu và so sách theo tháng, quý, với năm
trước.Từ đó, phát hiện và giải thích mọi thay đổi quan
trọng, tìm ra những khoản doanh thu không bị bỏ sót hoặc
quên không ghi sổ.
So sánh tỷ trọng lợi nhuận thuần từ hoạt động SXKD với
DT thuần giữa kỳ này với kỳ trước, đánh giá khả năng sinh
lời của DT qua các kỳ.
Tổng hợp các quan hệ tài khoản đối ứng để tìm ra các đối
ứng bất thường doanh thu.
Phân tích DT theo từng tháng, từng quý với Giá vốn, thuế
GTGT…theo từng mặt hàng, từ đó tìm các tỷ lệ bất thường.
So sánh doanh số bị trả lại và được ghi giảm giá bằng một
số tỷ lệ so với tổng doanh thu với các năm trước.
III. Kiểm tra chi tiết
16

Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
1. Kiểm tra chọn mẫu: Căn cứ vào việc phân tích doanh thu,
KTV tìm các điểm bất hợp lý từ đó kiểm tra chi tiết:
Kiểm tra tính có thật và tính đầy đủ của nghiệp vụ doanh
thu: đối chiếu nghiệp vụ bán hàng được ghi chép trên sổ kế
toán, nhật ký bán hàng với các chứng từ gốc có liên quan
như: đơn đặt hàng, hợp đồng kinh tế, thanh lý hợp đồng,
lệnh bán hàng, phiếu xuất, hóa đơn…kết hợp xem xét và
kiểm tra quá trình thanh toán.
2. Kiểm tra tính chính xác của nghiệp vụ doanh thu: Kiểm tra
số lượng, đơn giá và tính toán trên hóa đơn, kiểm tra việc
quy đổi đồng tiền bán hàng bằng ngoại tệ ra đồng tiền hạch
toán; đối chiếu số liệu trên hóa đơn với sổ chi tiết và sổ
tổng hợp doanh thu
3. Kiểm tra việc phân loại doanh thu: Phân biệt doanh thu bán
chịu, doanh thu thu tiền ngay, doanh thu nhận trước, doanh
thu hàng đổi hàng…phân biệt doanh thu bán hàng với các
khoản thu nhập khác; phân biệt từng loại doanh thu liên
quan đến từng loại thuế suất khác nhau, loại sản phẩm khác
nhau;
Kiểm tra tính hợp lý của từng loại doanh thu nói trên so với
quy định của VBPL hiện hành
4. Kiểm tra tính đúng kỳ đối với nghiệp vụ doanh thu: Kiểm
tra chứng từ của một số nghiệp vụ doanh thu phát sinh trước
và sau thời điểm khóa sổ(5 đến 10 ngày) để xem xét ngày
tháng ghi trên sổ nhật ký bán hàng, vận đơn với ngày tháng
trên nhật ký bán hàng và sổ chi tiết;

Kiểm tra tính cộng dồn: Cộng lại số phát sinh trên sổ nhật
ký bán hàng, sổ chi tiết của một số tháng hoặc cả năm tùy
theo khối lượng nghiệp vụ phát sinh của doanh nghiệp;
cộng lại số phát sinh lũy kế của các tài khoản doanh thu.
5. Kiểm tra số phát sinh giảm doanh thu:
Kiểm tra các khoản giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại:
có thể kiểm tra 100% hoặc chọn mẫu:
Đối chiếu các khoản giảm giá hàng bán với các quy chế
17
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
quản lý của doanh nghiệp, xem xét xem các chứng từ này
có được duyệt hay không?
Mọi khoản hàng bán bị trả lại đều phải có văn bản của
người mua ghi rõ số lượng, đơn giá, và giá trị hàng bán bị
trả lại, xác định lý do trả lại hàng kèm theo chứng từ nhập
kho số hàng bị trả lại hoặc chứng từ khác chứng minh cho
số hàng đã bị trả lại.
Kiểm tra việc hạch toán các khoản giảm trừ xem có đúng
quy định hiện hành không?
6. Đối chiếu với các phần hành kiểm toán khác có liên quan
Chú ý kiểm tra số dư chi tiết các khoản công nợ để phát
hiện các khoản đã đủ điều kiện ghi nhận doanh thu nhưng
vẫn còn treo công nợ.
10. Kết luận
Hoàn thiện giấy tờ làm việc(tham chiếu) và giải quyết
những vấn đề còn tồn tại(nếu có)
Đưa ra các bút toán điều chỉnh và những vấn đề được đề

cập trong thư quản lý.
Lập bảng tổng hợp nhận xét cho khoản mục thực hiện.
2.1.5.3. Công tác kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán
Với mục tiêu nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động kiểm toán,
ATICVIETNAM đã xây dựng một quy trình kiểm soát hiệu quả nhằm càng làm tăng
chất lượng cuộc kiểm toán. Công ty luôn có những chính sách kiểm soát chất lượng
kiểm toán từ những giai đoạn chuẩn bị kiểm toán đến khi phát hành báo cáo kiểm
toán. Kết thúc mỗi cuộc kiểm toán, nhóm kiểm toán phải hoàn thiện hồ sơ kiểm toán
theo đúng quy định của công ty(sắp xếp giấy làm việc, đánh tham chiếu, các thông tin
về khách hàng…) và kiểm toán viên lập báo cáo kiểm toán. Trước khi báo cáo kiểm
toán được phát hành, hồ sơ kiểm toán sẽ được soát xét bởi phó tổng giám đốc công
ty. Đây cũng chính là một công việc thể hiện công tác kiểm soát chất lượng hoạt động
kiểm toán của công ty ATICVIETNAM.
2.2. Thực trạng kiểm toán doanh thu BH&CCDV trong kiểm toán BCTC tại
công ty kiểm toán Aticvietnam
18
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
Về thực trạng kiểm toán doanh thu trong kiểm toán Báo cáo tài chính do công
ty Aticvietnam thực hiện có thể khái quát thông qua hai khách hàng của công ty là
công ty ABC(khách hàng mới) và công ty XYZ(khách hàng cũ).
2.2.1.Công tác chuẩn bị kiểm toán
2.2.1.1.Đánh giá khả năng chấp nhận kiểm toán
Sau khi nhận được Thư mời kiểm toán, công ty kiểm toán sẽ tiến hành tìm
hiểu những thông tin sơ bộ về khách hàng và xem xét khả năng chấp nhận kiểm toán.
Công ty kiểm toán sẽ không nhận lời kiểm toán khi tính độc lập không được đảm bảo
hoặc xét thấy không đủ năng lực phục vụ khách hàng…
• Với công ty ABC: là khách hàng mới, chuyên cung cấp các mặt hàng văn

phòng, bao bì, bao dệt PP, chai PET; xuất nhập khẩu trực tiếp; kinh doanh thiết bị và
vật tư ngành nhựa, giấy, văn phòng phẩm; kinh doanh thiết bị ngành in; in bao bì và
nhãn mác các loại; mua bán nguyên, nhiên vật liệu phi nông nghiệp. Kiểm toán viên
tiến hành thu thập thông tin về các khía cạnh như: lĩnh vực kinh doanh, tình trạng tài
chính, hệ thống kiểm soát chất lượng, tính liêm chính của Ban Giám đốc Công ty
khách hàng…và đồng thời thu thập các thông tin hữu ích từ phía KTV tiền nhiệm. Và
Công ty đã đi đến kết luận chấp nhận kiểm toán.
• Với công ty XYZ: là khách hàng truyền thống của công ty, Công ty XYZ là
Công ty liên doanh được thành lập tại Việt Nam theo Giấy phép đầu tư số 01/GP-UB
ngày 05/04/2002. Công ty chuyên cung cấp các sản phẩm về may mặc và xuất khẩu
đi Châu Âu.Vì thế, công ty kiểm toán Aticvietnam giảm lượng tối đa các công việc
trong khâu tiếp cận khách hàng.
2.2.1.2.Nhận diện các lý do kiểm toán của công ty khách hàng
Thực chất của việc nhận diện các lý do kiểm toán của công ty khách hàng là
việc xác định người sử dụng BCTC và mục đích sử dụng báo cáo của họ. Việc xác
định người sử dụng BCTC và mục đích sử dụng báo cáo của họ là hai yếu tố chính
ảnh hưởng đến số lượng bằng chứng phải thu thập và mức độ chính xác của các ý
kiến mà KTV đưa ra trong báo cáo kiểm toán. Từ đó, công ty tiến hành lựa chọn đội
ngũ nhân viên thích hợp để tiến hành kiểm toán ở bước tiếp theo trong giai đoạn lập
kế hoạch kiểm toán.
Mục đích của cuộc kiểm toán đối với cả hai công ty đều là nhằm đưa ra ý kiến
nhận xét độc lập của công ty kiểm toán về tính trung thực, hợp lý của Báo cáo tài
chính. Đồng thời cuộc kiểm toán cũng là mục đích đưa ra ý kiến nhận xét về hệ thống
19
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
kế toán, chính sách quản lý tài chính của công ty nhằm giúp đơn vị hoàn thiện hơn
nữa hệ thống kế toán và chính sách quản lý tài chính.

2.2.1.3.Lựa chọn đội ngũ nhân viên kiểm toán
Công ty kiểm toán luôn lựa chọn các KTV có năng lực chuyên môn và tính
thận trọng, độc lập, chính trực, khách quan. Để đảm bảo tính độc lập của kiểm toán
viên, công ty kiểm toán khi tiến hành lựa chọn đội ngũ nhân viên kiểm toán luôn đưa
ra một bảng câu hỏi về tính độc lập của KTV. Một phần của Bảng câu hỏi như sau:
• Kiểm toán viên có là thành viên trong Hội đồng quản trị của công ty khách
hàng hay không?
• Kiểm toán viên có họ hàng, anh em ruột là người lãnh đạo công ty khách hàng
hay không?
• Kiểm toán viên có làm dịch vụ kế toán cho công ty khách hàng hay không?
(như trực tiếp ghi chép, giữ sổ kế toán, lập báo cáo tài chính…)
• Kiểm toán viên có góp vốn cổ phần, cho vay hoặc vay vốn từ khách hàng,
hoặc là cổ đông chi phối của khách hàng, hoặc có ký kết hợp đồng gia công, dịch vụ,
đại lý, tiêu thụ hàng hóa với khách hàng hay không?
Sau khi xem xét các câu trả lời của các KTV với Bảng câu hỏi trên, Công ty
tiến hành lựa chọn đội ngũ nhân viên kiểm toán.
Công ty ABC: Do là khách hàng mới nên công ty kiểm toán tiến hành lựa
chọn những kiểm toán viên có hiểu biết trong lĩnh vực kinh doanh của công ty ABC.
Nhóm kiểm toán bao gồm:
Chủ nhiệm kiểm toán: Nguyễn Văn Thắng
Kiểm toán viên: Lê Việt Dũng
Kiểm toán viên: Vũ Văn Tài
Người soát xét: Nguyễn Văn Thắng
Trợ lý kiểm toán viên: Nguyễn Văn Tuyên
Công ty XYZ: Công ty kiểm toán lựa chọn đội ngũ nhân viên mà trong đó có
thành viên đã từng kiểm toán từ lần trước. Công ty XYZ năm 2005 Báo cáo tài chính
của công ty đã được kiểm toán bởi Chủ nhiệm kiểm toán Vũ Văn Tài. Và năm 2006,
Ông Vũ Văn Tài sẽ tiếp tục kiểm toán cho công ty XYZ. Nhóm kiểm toán bao gồm:
Chủ nhiệm kiểm toán: Vũ Văn Tài
Kiểm toán viên: Lê Việt Dũng

Trợ lý kiểm toán viên: Bùi Đức Chung
20
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
20
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
2.2.1.4. Hợp đồng kiểm toán
Đại diện của hai bên(Công ty Aticvietnam và khách hàng) sẽ xúc tiến gặp gỡ
để trao đổi và cũng là để đề xuất yêu cầu của mình về những nội dung trong hợp
đồng. Hợp đồng kiểm toán có thể được ký kết trực tiếp bởi các bên hoặc Công ty
kiểm toán Aticvietnam sẽ tiến hành soạn thảo hợp đồng, và sau đó sẽ fax cho khách
hàng để khách hàng ký.
Với Công ty ABC: Hai bên sẽ tiến hành thỏa thuận các điều khoản trong Hợp
đồng kiểm toán. Hợp đồng kiểm toán được ký kết trực tiếp giữa hai bên.
Còn với khách hàng cũ như Công ty XYZ:Việc thỏa thuận các điều khoản
trong Hợp đồng kiểm toán sẽ được bỏ qua(mà các điều khoản trong hợp đồng được
lấy ra từ cuộc kiểm toán năm trước).
Những điều khoản quan trọng mà Hợp đồng kiểm toán giữa công ty
Aticvietnam và khách hàng được ký kết có thể được đưa ra như sau:
• Nội dung dịch vụ
• Luật định và chuẩn mực
• Trách nhiệm và quyền hạn của các Bên
• Báo cáo kiểm toán
• Phương thức thực hiện
• Phí dịch vụ và phương thức thanh toán
• Cam kết thực hiện và thời hạn hoàn thành
• Hiệu lực, thời hạn Hợp đồng.
Sau khi Hợp đồng kiểm toán được ký kết, Công ty kiểm toán Aticvietnam sẽ
tiến hành yêu cầu khách hàng cung cấp các Báo cáo tài chính gồm: Bảng cân đối kế
toán, Báo cáo kết quả kinh doanh, Thuyết minh Báo cáo tài chính và Báo cáo lưu

chuyển tiền tệ, Giải trình của Ban giám đốc về Báo cáo tài chính năm 2006 và một
vài tài liệu cần thiết khác. Sau khi nhận được đủ các tài liệu cần thiết, công ty kiểm
toán Aticvietnam bắt đầu tiến hành lập kế hoạch kiểm toán.
2.2.2.Lập kế hoạch kiểm toán và thiết kế chương trình kiểm toán
Lập kế hoạch kiểm toán là giai đoạn đầu tiên mà các kiểm toán viên phải thực
hiện trong mỗi cuộc kiểm toán nhằm tạo điều kiện pháp lý cũng như những điều kiện
cần thiết khác cho cuộc kiểm toán. Việc lập kế hoạch kiểm toán đã được quy định rõ
trong các Chuẩn mực Kiểm toán hiện hành. Cụ thể, Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam
số 300(Lập kế hoạch kiểm toán) có nêu: Kế hoạch kiểm toán phải được lập cho mọi
21
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
21
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
cuộc kiểm toán. Kế hoạch kiểm toán phải được lập một cách thích hợp nhằm đảm
bảo bao quát hết các khía cạnh trọng yếu của cuộc kiểm toán, phát hiện gian lận, rủi
ro và những vấn đề tiềm ẩn. Đồng thời kế hoạch kiểm toán cũng đảm bảo cho cuộc
kiểm toán được hoàn thành đúng thời hạn. Kế hoạch kiểm toán trợ giúp KTV phân
công công việc cho trợ lý kiểm toán và phối hợp với KTV và chuyên gia khác về
công việc kiểm toán.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc lập kế hoạch kiểm toán, Công ty đã
dựa vào những quy định của việc lập kế hoạch kiểm toán và kết hợp với những kinh
nghiệm làm việc của KTV để tiến hành xây dựng kế hoạch kiểm toán phù hợp và có
hiệu quả. Để lập kế hoạch kiểm toán, KTV thực hiện các công việc sau đây:
2.2.2.1.Thu thập thông tin cơ sở về khách hàng
2.2.2.1.1.Tìm hiểu về khách hàng
Tìm hiểu về khách hàng là giai đoạn đầu tiên trong quy trình lập kế hoạch kiểm
toán. Trong giai đoạn này, các KTV của Công ty kiểm toán Aticvietnam sẽ tiến hành
tìm hiểu những thông tin khái quát nhất về công ty khách hàng như: loại hình doanh
nghiệp, ngành nghề kinh doanh, kết quả hoạt động trong mấy năm qua…

Để thu thập thông tin về khách hàng, KTV phải kết hợp quan sát đồng thời
phỏng vấn Ban giám đốc và thu thập các văn bản như: Giấy phép thành lập và Điều
lệ công ty; các BCTC như Bảng Cân đối kế toán, Báo cáo Kết quả hoạt động kinh
doanh…; Biên bản thanh tra hay kiểm tra của năm hiện hành hay trong vài năm
trước; Biên bản các cuộc họp cổ đông, Hội đồng quản trị và Ban giám đốc; Các hợp
đồng và cam kết quan trọng…
* Đối với Công ty ABC: Là một khách hàng mới nên Công ty kiểm toán
Aticvietnam phải tìm hiểu và thu thập đầy đủ mọi thông tin cần thiết về công ty ABC
Tổ chức
Công ty ABC được thành lập và hoạt động theo Giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh số 0103003317, đăng ký lần đầu ngày 11/12/2003, đăng ký thay đổi lần
thứ nhất ngày 20/4/2004, đăng ký thay đổi lần thứ hai ngày 07/04/2005 và đăng ký
thay đổi lần thứ 3 ngày 15/4/2005, đăng ký thay đổi lần thứ 4 ngày 11/5/2006 do Sở
kế hoạch và đầu tư Thành phố Hà Nội cấp, cụ thể:
Tên công ty: ABC
Tên giao dịch: Công ty cổ phần ABC(ABC joint stock company-
CLOSTACO)
22
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
22
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
Vốn điều lệ: 4.500.000.000 VNĐ
Số lượng lao động: 205 người
Ngành nghề kinh doanh:
• Sản xuất, kinh doanh các mặt hàng văn phòng, bao bì, bao dệt PP, chai PET;
Xuất nhập khẩu trực tiếp;
• Kinh doanh thiết bị và vật tư ngành nhựa, giấy, văn phòng phẩm;
• Kinh doanh thiết bị ngành in;
• In bao bì và nhãn mác các loại;

• Mua bán nguyên, nhiên vật liệu phi nông nghiệp.
Chi nhánh: Không
Văn phòng đại diện: Không
Hội đồng quản trị và Ban giám đốc của Công ty ABC tại thời điểm lập
BCTC năm 2006 gồm:
Họ và tên Hội đồng quản trị Ban giám đốc
Nguyễn Đức Đảng Chủ tịch Hội đồng quản trị
Nguyễn Thị Hiền Phó chủ tịch Hội đồng quản trị Phó Giám đốc
Phạm Tiến Vinh Ủy viên Hội đồng quản trị Giám đốc
Nguyễn Khánh Tùng Ủy viên Hội đồng quản trị Phó Giám đốc
Trần Công Đô Ủy viên Hội đồng quản trị
Phạm Xuân Phương Kế toán trưởng
Địa chỉ trụ sở chính của công ty: Trụ sở chính Công ty: Số 536A Minh
Khai, Phường Vĩnh Tuy, Quận Hai Bà Trưng, Thành phố Hà Nội.
Điện thoại: 04.8624073-04.8625076
Fax: 04.8626832
Kết quả hoạt động kinh doanh: Lợi nhuận trước thuế của Công ty cho kỳ
hoạt động từ ngày 01/012006 đến ngày 31/12/2006 của Công ty là 798.410.349
VNĐ. Trong năm qua, tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty là có xu hướng
tốt. Doanh thu bán ra cao hơn rất nhiều so với năm 2005 trong mối quan hệ với giá
vốn hàng bán. Điều này dẫn đến lợi nhuận của năm 2006 là tăng so với năm 2005.
* Đối với Công ty XYZ: Đây là khách hàng truyền thống của công ty, Công
ty đã tiến hành cung cấp dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính cho công ty XYZ đến
nay là năm thứ 3. Năm nay, Công ty kiểm toán Aticvietnam ký hợp đồng cung cấp
dịch vụ kiểm toán Báo cáo tài chính cho công ty XYZ từ ngày 1/1/2006 đến
31/12/2006. Do đó, Các thông tin về hoạt động kinh doanh hay các thông tin về cơ
cấu tổ chức, bộ máy sẽ được lấy từ hồ sơ kiểm toán năm trước và công ty kiểm toán
23
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
23

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
chỉ bổ sung thêm những thông tin mới nếu nó có ảnh hưởng trọng yếu đến hoạt động
của doanh nghiệp.
Công ty XYZ là công ty liên doanh giữa Việt Nam và Hàn Quốc, được thành
lập theo Quyết định thành lập số 456/QĐ-UB ngày 21/05/2000 do Ủy Ban Nhân dân
tỉnh K cấp.
Hoạt động chủ yếu của công ty là sản xuất sản phẩm may mặc, gia công các
sản phẩm hàng may mặc tiêu dùng trong nước hay xuất khẩu.
Công ty XYZ có tư cách pháp nhân, có con dấu riêng, được giao dịch và ký
kết hợp đồng kinh tế, mở tài khoản tại ngân hàng G theo quy định của Pháp luật.
Nguồn vốn kinh doanh:
Vốn pháp định: 1.000.000.000 VND
Số lượng lao động: 180 người
Trong giai đoạn này có thể thực hiện phương pháp phỏng vấn, thu thập tài liệu
kết hợp với quan sát để tìm hiểu tình hình.
2.2.2.1.2.Tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ
Tìm hiểu hệ thống kiểm soát nội bộ là một công việc quan trọng và tất yếu
trong mọi cuộc kiểm toán. KTV và công ty kiểm toán phải có sự hiểu biết đầy đủ về
hệ thống kiểm soát nội bộ để lập kế hoạch kiểm toán và để xác định thời gian cũng
như phạm vi của các cuộc kiểm toán phải thực hiện. Để tìm hiểu hệ thống kiểm soát
nội bộ của khách hàng, KTV phải tiến hành tìm hiểu về môi trường kiểm soát, về quy
trình kế toán… của khách hàng.
2.2.2.1.2.1.Môi trường kiểm soát
* Công ty ABC:
Hội đồng quản trị của ABC gồm 5 thành viên: Chủ tịch, Phó Chủ tịch và 3 Ủy
viên. Ban Giám đốc gồm 3 người: 1 Giám đốc và 2 Phó Giám đốc. Ban Giám đốc
đồng thời là thành viên của Hội đồng quản trị. Thành viên Hội đồng quản trị là những
người có năng lực và kinh nghiệm được uy tín bổ nhiệm.
Hội đồng quản trị và Ban giám đốc của Công ty ABC chịu trách nhiệm quyết

định mọi vấn đề liên quan đến hoạt động kinh doanh của công ty.
Giám đốc Công ty đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định mọi vấn đề
liên quan đến hoạt động kinh doanh hàng ngày của Công ty, có nhiệm vụ tổ chức
thực hiện kế hoạch đồng thời phải chịu trách nhiệm trước Hội đồng quản trị về việc
thực hiện các quyền và nghĩa vụ được giao. Giám đốc Công ty là người có trình độ
24
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
chuyên môn cao, am hiểu về lĩnh vực chuyên môn của công ty và có nhiều kinh
nghiệm trong công tác lãnh đạo.
Phó Giám đốc là người có kinh nghiệm thực tiễn và trình độ chuyên môn cao,
giúp Giám đốc công ty quản lý và điều hành các công việc hàng ngày.
Kế toán trưởng là người có trình độ, liêm khiết và luôn nắm vững tình hình tài
chính của Công ty. Các nhân viên kế toán của Công ty đều có trình độ từ trung cấp
trở lên và đều có tư cách, phẩm chất ngay thẳng, trung thực; do đó có thể tin tưởng
vào hệ thống kế toán của Công ty.
* Công ty XYZ:
Công ty kiểm toán chỉ cần cập nhật những thông tin về sự thay đổi trong bộ
máy lãnh đạo, cơ cấu tổ chức hay những điểm nổi bật của công ty mà các KTV cần
đặc biệt chú ý.
Môi trường kiểm soát của công ty XYZ được thiết lập như sau:
Ban Giám đốc gồm 3 thành viên: 1 Giám đốc và 2 Phó Giám đốc. Và 1 Kế
toán trưởng luôn giúp đỡ Ban Giám đốc trong các vấn đề về kế toán, tài chính,
thuế…
Giám đốc là người điều hành cao nhất trong Công ty, chịu trách nhiệm về mọi
hoạt động trong Công ty.
Phó Giám đốc là người giúp việc cho Giám đốc, cùng Giám đốc chịu trách
nhiệm quản lý và điều hành Công ty.

Bên cạnh đó, trong hệ thống kiểm soát của Công ty có nhược điểm mà Công
ty vẫn chưa khắc phục được trong mấy năm qua như:
• Công ty chưa có quy định về lưu trữ và luân chuyển chứng từ, điều này đã gây
nhiều khó khăn cho KTV trong quá trình tìm kiếm bằng chứng.
• Luân chuyển nhiều lần cán bộ lãnh đạo và phòng kế toán trong kỳ kế toán.
• Công ty chưa có quy chế tài chính, quy chế sử dụng tài sản cố định và công ty
cũng chưa xây dựng quy chế khen thưởng, đãi ngộ đột xuất.
Qua tìm hiểu, KTV nhận thấy: đội ngũ nhân viên kế toán của Công ty khá tốt,
kế toán trưởng là người thận trọng, cẩn thận, có trình độ nghiệp vụ cao. Tuy nhiên,
KTV đã chú ý một điểm rằng: khả năng có thể sai sót do luân chuyển cán bộ kế toán
nhiều lần trong kỳ và lưu trữ chứng từ chưa phù hợp.
2.2.2.1.2.2.Hệ thống kế toán
* Đối với Công ty ABC:
25
Đỗ Như Hoa - Kiểm toán 45A
25