Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Thương mại và Đầu tư xây dựng Dung Linh

L I CAM OAN
Tác gi xin cam đoan lu n v n v i đ tài “Gi i pháp nâng cao hi u qu kinh doanh t i
Công ty C ph n Th

ng m i và

u t xây d ng Dung Linh” là công trình nghiên c u

khoa h c đ c l p c a riêng Tác gi . Các s li u s d ng có ngu n g c rõ ràng, k t qu
nghiên c u trong Lu n v n hoàn toàn trung th c và ch a t ng đ
k công trình nghiên c u khoa h c nào tr

c công b trong b t

c đây.

Hà N i, ngày ... tháng .. n m 2017
Tác gi

Nguy n Công S n

i


L IC M

N

hoàn thành lu n v n, ngoài s n l c c a b n thân tác gi đã nh n đ
s quan tâm giúp đ nhi t tình c a các t p th , cá nhân trong và ngoài tr
Tr

c h t, tác gi xin chân thành c m n Tr

ng

c r t nhi u
ng.

i h c Th y l i đã t o đi u ki n thu n

l i cho tác gi trong su t th i gian h c t p và làm lu n v n cao h c.
Tác gi xin bày t s bi t n sâu s c đ n th y giáo Nguy n Kh c Minh ng
h

i đã t n tình

ng d n và đ ng viên tác gi trong su t th i gian hoàn thành lu n v n này.

Tác gi xin chân thành c m n các th y giáo, cô giáo đã quan tâm, góp ý và nh n xét cho
b n lu n v n c a tác gi . Tác gi c ng xin g i l i c m n đ n các th y, cô giáo đã gi ng
d y cho tác gi trong su t th i gian qua.
Xin trân tr ng c m n!
Tác gi

Nguy n Công S n

ii


M CL C

DANH M C CÁC HÌNH .............................................................................................. vi
DANH M C CÁC B NG BI U..................................................................................vii
DANH M C CÁC CH
PH N M
CH

VI T T T .......................................................................... viii

U ............................................................................................................. 1

NG 1 C

S

LÝ LU N VÀ TH C TI N V HI U QU

KINH DOANH

C A DOANH NGHI P.................................................................................................. 4
1.1. Khái ni m, nhân t

nh h

ng đ n hi u qu kinh doanh ........................................ 4

1.1.1. Khái ni m, b n ch t, vai trò, phân lo i hi u qu kinh doanh ..................... 4
1.1.2. Ý ngh a và nhi m v phân tích hi u qu kinh doanh ................................. 9
1.1.3. Các nhân t
1.2. M t s ph

nh h

ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p ......... 9

ng pháp phân tích k t qu kinh doanh .................................................. 14

1.2.1. Ph

ng pháp chi ti t ................................................................................. 14

1.2.2. Ph

ng pháp so sánh ................................................................................ 15

1.2.3. Ph

ng pháp lo i tr ................................................................................ 16

1.2.4. Ph

ng pháp liên h ................................................................................. 16

1.3. Các ch tiêu đánh giá k t qu kinh doanh c a doanh nghi p.................................... 17
1.3.1. Yêu c u đ i v i ch tiêu ............................................................................ 17
1.3.2. Các ch tiêu t ng h p ................................................................................ 19
1.3.3. Các ch tiêu chi ti t ................................................................................... 20
1.4. Nh ng đ c đi m c a doanh nghi p đ u t xây d ng công trình nh h

ng đ n

k t qu kinh doanh c a doanh nghi p ....................................................................... 24
1.4.1. Xây d ng công trình là m t lo i s n xu t công nghi p đ c bi t theo đ n
đ t hàng, s n ph m xây d ng mang tính ch t đ n chi c, riêng l ...................... 24
1.4.2.

it

ng xây d ng th

công t

ng đ i dài .............................................................................................. 24

1.4.3. Xây d ng công trình th
các yêu t môi tr

ng có kh i l

ng l n, giá tr l n, th i gian thi

ng di n ra ngoài tr i, ch u tác đ ng tr c ti p c a

ng tr c ti p, do v y thi công xây d ng mang tính th i v .. 24

iii


1.4.4. Xây d ng công trình đ

c th c hi n trên các đ a đi m bi n đ ng. S n

ph m xây d ng mang tính ch t c đ nh, g n li n v i đ a đi m xây d ng, khi
hoàn thành không nh p kho nh các ngành v t ch t khác ................................. 25
1.4.5. C s v t ch t, k thu t và công ngh xây d ng...................................... 25
1.4.6. Nguyên v t li u xây d ng và công tác t ch c đ m b o nguyên v t li u
ph c v công trình xây d ng .............................................................................. 26
1.5. Nh ng công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài .............................................. 26
CH

NG 2 TH C TR NG HI U QU KINH DOANH T I CÔNG TY C PH N

TH

NG M I VÀ

UT

XÂY D NG DUNG LINH ........................................ 29

2.1. Gi i thi u v Công ty C ph n Th

ng m i và

u t xây d ng Dung Linh ....... 29

2.1.1. L ch s phát tri n ...................................................................................... 29
2.1.2. Ch c n ng, nhi m v và c c u t ch c .................................................. 30
2.1.3. Ngành ngh ho t đ ng kinh doanh ........................................................... 33
2.2. Th c tr ng k t qu kinh doanh t i Công ty C ph n Th

ng m i và

u t xây

d ng Dung Linh t n m 2014 đ n n m 2016 ........................................................... 33
2.2.1. M t s k t qu kinh doanh ch y u.......................................................... 35
2.2.2. K t qu s d ng v n ................................................................................. 43
2.2.3. K t qu s d ng chi phí kinh doanh ......................................................... 44
2.3. Phân tích hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty c ph n th

ng m i và

xây d ng Dung Linh ................................................................................................. 47
2.3.1. Phân tích k t qu kinh doanh t ng h p .................................................... 47
2.3.2. Phân tích ch tiêu k t qu s d ng v n s n xu t kinh doanh ................... 49
2.3.3. Phân tích kh n ng sinh l i c a v n s n xu t........................................... 49
2.3.4. Phân tích kh n ng sinh l i và t c đ chung chuy n c a v n l u đ ng .. 50
2.4. ánh giá chung v k t qu kinh doanh t i Công ty C ph n Th

ng m i và

u

t xây d ng Dung Linh ............................................................................................. 51
2.4.1. K t qu đ t đ

c ...................................................................................... 51

2.4.2. H n ch , t n t i ......................................................................................... 52
2.4.3. Nguyên nhân c a nh ng h n ch , t n t i ................................................. 53

CH

NG 3 M T S

GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU

CÔNG TY C PH N TH

NG M I VÀ
iv

UT

KINH DOANH T I

XÂY D NG DUNG LINH ... 55


3.1. Ph

ng h

ng ho t đ ng kinh doanh c a Công ty C ph n Th

ng m i và

u

t xây d ng Dung Linh ............................................................................................. 55
3.2. C n c và nguyên t c đ xu t các gi i pháp .............................................................. 56

3.2.1. C n c đ xu t gi i pháp .......................................................................... 56
3.2.2. Nguyên t c đ xu t gi i pháp ................................................................... 57
3.3. Nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu kinh doanh t i
Công ty C ph n Th

ng m i và

u t xây d ng Dung Linh................................ 58

3.3.1. Nhóm gi i pháp các y u t đ u ra ............................................................ 58
3.3.2. Nhóm gi i pháp các y u t đ u vào.......................................................... 66
K t lu n Ch

ng 3......................................................................................................... 76

K T LU N VÀ KI N NGH ....................................................................................... 77
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................................. 86

v


DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1. S đ t ch c b máy qu n lý c a Công ty .................................................. 31

vi


DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 2.1. K t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty qua các n m 2014 – 2016 ........34
B ng 2.2. Phân tích k t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty ...................................36

B ng 2.3. K t qu ho t đ ng kinh doanh t ho t đ ng tài chính c a Công ty ..............40
B ng 2.4. B ng k t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty t n m 2014 – 2016 ........43
B ng 2.5. K t qu s d ng chi phí kinh doanh c a C ph n th

ng m i và đ u t

xây d ng Dung Linh giai đo n 2014-2016 ..................................................................44
B ng 2.6. B ng k t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty t n m 2014 - 2016 .........48
B ng 3.1.

nh h

ng n i dung đào t o........................................................................63

B ng 3.2. B ng ch phí chi t kh u thanh toán ...............................................................69
B ng 3.3. B ng ch phí d ki n c a gi i pháp ...............................................................70
B ng 3.4.

c tính k t qu c a gi i pháp .....................................................................71

B ng 3.5. B ng danh sách máy móc thi t b c n mua thêm ..........................................73
B ng 3.6. Tác đ ng c a vi c t ng TSC t i tình hình v n...........................................75
B ng 3.7.

c tính k t qu c a bi n pháp.....................................................................75

vii


DANH M C CÁC CH

VI T T T

Ch vi t t t

Ch vi t đ y đ

BHXH

B o hi m xã h i

BHYT

B o hi m y t

BHTN

B o hi m th t nghi p

CBCNV

Cán b công nhân viên

CPSX

Chi phí s n xu t

L TT

Lao đ ng tr c ti p

L GT

Lao đ ng gián ti p

DN

Doanh nghi p

MTV

M t thành viên

SXKD

S n xu t kinh doanh

TMDV

Th

TSC

Tài s n c đ nh

ng m i d ch v

viii

PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Kinh t th tr

ng là vi c t ch c n n kinh t xã h i d a trên c s m t n n s n xu t

hàng hóa. Th tr

ng luôn m ra nh ng c h i kinh doanh m i nh ng đ ng th i c ng

ch a đ ng nh ng nguy c đe d a doanh nghi p.
c nh tranh kh c nghi t c a c ch th tr
đ ng, tìm tòi m t h

có th đ ng v ng tr

c quy lu t

ng đòi h i các doanh nghi p ph i luôn v n

ng đi m i cho phù h p. Vì v y các doanh nghi p ph i quan tâm,

tìm m i bi n pháp đ nâng cao hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p.
Nâng cao hi u qu kinh doanh luôn là m i quan tâm hàng đ u c a các doanh nghi p.
Có nâng cao hi u qu kinh doanh thì doanh nghi p m i t n t i và phát tri n, qua đó
m r ng s n xu t, nâng cao đ i s ng cán b nhân viên và t o đ

c s phát tri n b n

v ng cho doanh nghi p.
V n đ nâng cao hi u qu kinh doanh là bài toán khó v i nhi u doanh nghi p.
ta hi n nay, s doanh nghi p đ t đ
v n ch a nhi u.

n

c

c hi u qu trong quá trình s n xu t kinh doanh

i u này có nhi u nguyên nhân nh : h n ch trong công tác qu n lý,

h n ch trong n ng l c s n xu t hay kém thích ng v i nhu c u c a th tr
đó các bi n pháp nâng cao hi u qu kinh doanh ngày càng đ

ng… Do

c các doanh nghi p chú

tr ng.
Công ty C ph n Th

ng m i và

u t xây d ng Dung Linh là m t doanh nghi p

ho t đ ng trong ngành xây d ng công trình. Công ty đã có nhi u đóng góp trong vi c

phát tri n v c s h t ng c a t nh L ng S n và đ t n

c qua nh ng công trình quan

tr ng mà Công ty đã tr c ti p thi công, góp ph n vào công cu c phát tri n c a đ t
n

c. Trong l nh v c kinh doanh m c dù tr i qua nhi u khó kh n trong giai đo n đ u

thành l p c ng nh nh ng n m kinh t kh ng ho ng, nh ng Công ty đã t ng b
v

c

t qua nh ng khó kh n và ngày càng l n m nh. Trong quá trình phát tri n đó c ng

có nhi u đ tài nghiên c u, đánh giá v k t qu s n xu t kinh doanh c a Công ty t khi
m i thành l p cho đ n nay. Nh ng ch a có m t đ tài nào phân tích và đánh giá hi u
qu kinh doanh mà Công ty đã đ t đ

c, đ tìm ra nh ng đi m m nh, đi m y u, t n

t i, h n ch đ qua đó góp ph n vào vi c nâng cao h n n a hi u qu s n xu t c a
1


Công ty.
V i nh ng lý do trên, tác gi ch n đ tài “Gi i pháp nâng cao hi u qu kinh doanh
ng m i và

u t xây d ng Dung Linh” làm đ tài lu n

v n th c s , nh m giúp Công ty có đ

c cái nhìn t ng quát v hi u qu kinh doanh

t i Công ty C ph n Th

trong nh ng n m qua và đ a ra nh ng gi i pháp nh m nâng cao hi u qu kinh doanh
c a Công ty trong nh ng n m s p t i.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Nghiên c u đ xu t m t s gi i pháp phù h p v i th c ti n và kh thi nh m nâng cao
hi u qu kinh doanh c a Công ty C ph n Th

ng m i và

u t xây d ng Dung Linh

trong th i gian t i.
3.

it

ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u

a.

it

ng nghiên c u

it

ng nghiên c u c a đ tài là hi u qu kinh doanh c a Công ty C ph n Th

m i và

ng

u t xây d ng Dung Linh. Tuy nhiên, hi u qu ho t đ ng là ph m trù r t

r ng và ph c t p bao g m c r i ro trong kinh doanh, do v y lu n v n ch t p trung
nghiên c u m t s ch tiêu hi u qu c b n trong ho t đ ng kinh doanh.
b. Ph m vi nghiên c u
- Ph m vi v n i dung và không gian nghiên c u: Hi u qu kinh doanh c a Công ty C
ph n Th

ng m i và

u t xây d ng Dung Linh. Tuy nhiên, hi u qu ho t đ ng là

ph m trù r t r ng và ph c t p bao g m c r i ro trong kinh doanh, do v y lu n v n ch
t p trung nghiên c u m t s ch tiêu hi u qu c b n trong ho t đ ng s n xu t kinh
doanh.
- Ph m vi v th i gian nghiên c u: Lu n v n s s d ng các s li u trong 3 n m t
n m 2014 đ n n m 2016 đ phân tích đánh giá th c tr ng. Các gi i pháp c a lu n v n
s đ
4. Ph

c đ xu t cho giai đo n 2017-2022.

ng pháp nghiên c u

Trong quá trình tri n khai các v n đ đ t ra, lu n v n áp d ng phép bi n ch ng c a ch
ngh a duy v t bi n ch ng làm c s ph

ng pháp lu n. Ngoài ra, đ đi sâu phân tích,
2


đánh giá đ tài còn s d ng m t s ph

ng pháp nghiên c u c th s d ng đan xen

nhau trong quá trình nghiên c u gi i quy t các v n đ c a lu n v n:
- Ph

ng pháp phân tích th ng kê và t ng h p;

- Ph

ng pháp so sánh, đ i chi u;

- Bên c nh đó, lu n v n còn s d ng ph
li u, s li u th c t đ có nh ng đ nh h

ng pháp quan sát th c t , ti p c n các t

ng gi i quy t đ tài.

3

CH
NG 1 C S LÝ LU N VÀ TH C TI N V
DOANH C A DOANH NGHI P
1.1. Khái ni m, nhân t

nh h

HI U QU

KINH

ng đ n hi u qu kinh doanh

1.1.1. Khái ni m, b n ch t, vai trò, phân lo i hi u qu kinh doanh
1.1.1.1. Khái ni m v hi u qu kinh doanh
Trong n n kinh t th tr

ng hi n nay m c tiêu lâu dài bao trùm các doanh nghi p là

kinh doanh có hi u qu và t i đa hoá l i nhu n. Môi tr
đòi h i m i doanh nghi p ph i có nh ng chi n l

ng kinh doanh luôn bi n đ i

c kinh doanh thích h p. Công vi c

kinh doanh là m t ngh thu t đòi h i s tính toán nhanh nh y, bi t nhìn nh n v n đ
t m chi n l

c. Hi u qu s n xu t kinh doanh luôn g n li n v i ho t đ ng kinh doanh,

vì v y ph i xem xét nó trên nhi u góc đ . Hi n nay có nhi u quan đi m khác nhau v
hi u qu SXKD:
M t là: Hi u qu s n xu t kinh doanh là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình đ s
d ng các ngu n nhân tài, v t l c c a doanh nghi p đ đ t k t qu cao nh t trong quá
trình kinh doanh v i t ng chi phí th p nh t. [9]
Hai là: Hi u qu s n xu t kinh doanh di n ra khi xã h i không th t ng s n l
lo t hàng hoá khác. M t n n kinh t có hi u qu n m trên đ
Ba là: Hi u qu kinh t ph n ánh ch t l
k t qu và chi phí b ra đ đ t đ

ng m t

ng gi i h n c a nó. [9]

ng, ho t đ ng kinh t và đ

c xác đ nh b ng

c k t qu đó. [9]

T các đ nh ngh a trên ta có th rút ra đ nh ngh a v hi u qu kinh doanh nh sau:
“Hi u qu s n xu t kinh doanh là m t ph m trù kinh t bi u hi n s t p trung c a s
phát tri n kinh t theo chi u sâu, ph n ánh các trình đ khai thác, các ngu n l c và
trình đ chi phí các ngu n l c đó trong quá trình tái s n xu t nh m th c hi n m c tiêu
kinh doanh”.
1.1.1.2. B n ch t c a hi u qu s n xu t kinh doanh
Hi u qu s n xu t kinh doanh là m t đ i l

ng so sánh: so sánh gi a đ u vào và đ u

ra, so sánh gi a đ u ra v i đ u vào, so sánh gi a chi phí kinh doanh b ra v i k t qu
kinh doanh thu đu c... [2]
4


ng trên góc đ xã h i, chi phí xem xét ph i là chi phí xã h i do có s k t h p c a
các y u t lao đ ng, t li u lao đ ng và đ i t
s l

ng và ch t l

ng lao đ ng theo m t t

ng quan c v

ng trong quá trình kinh doanh đ t o ra s n ph m, d ch v đ tiêu

chu n cho tiêu dùng. C ng nh v y, k t qu thu đ

c ph i là k t qu t t, k t qu có

ích. K t qu đó có th là 1 đ i l

ng v t ch t đ

đ

ng s n ph m, nhu c u đi l i, giao ti p, trao đ i...) và

c th a mãn c a nhu c u (s l

c t o ra do có s chi phí hay m c đ

có ph m vi xác đ nh (t ng tr giá s n xu t, giá tr s n l

ng hàng hóa th c hi n...)

T đó có th kh ng đ nh, b n ch t c a hi u qu chính là hi u qu c a lao đ ng xã h i
đ

c xác đ nh b ng cách so sánh l

ng k t qu h u ích cu i cùng thu đ

cv il

ng

hao phí lao đ ng xã h i.
Hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ph i đ

c xem xét m t cách toàn

di n, c v m t th i gian và không gian trong m i quan h v i hi u qu chung c a toàn
b n n kinh t qu c dân. Hi u qu đó bao g m c hi u qu kinh t và hi u qu xã h i.
[2]
V m t th i gian, hi u qu mà doanh nghi p đ t đ

k , t ng k kinh doanh không đ

c trong t ng giai đo n, t ng th i

c làm gi m sút hi u qu c a các giai đo n, các th i

k và các k kinh doanh ti p theo.
V m t không gian, hi u qu s n xu t kinh doanh ch có th coi là đ t toàn di n khi
toàn b ho t đ ng c a các b ph n mang l i hi u qu và không làm nh h

ng đ n

hi u qu chung.
V m t đ nh l

ng, hi u qu s n xu t kinh doanh ph i đ

gi a thu và chi theo h

c th hi n

m it

ng t ng thu gi m chi.

ng trên góc đ n n kinh t qu c dân, hi u qu mà doanh nghi p đ t đ
ch t v i hi u qu c a toàn xã h i.
n n kinh t th tr

ng quan

ng theo đ nh h

c ph i g n

ó là đ c trung riêng có, th hi n tính u vi t c a
ng xã h i ch ngh a.

5


1.1.1.3. Vai trò c a hi u qu s n xu t kinh doanh
Hi u qu s n xu t kinh doanh ngày càng đóng vai trò quan tr ng trong ho t đ ng kinh
t c a m i doanh nghi p và trong toàn xã h i nói chung, đ

c th hi n c th qua các

khía c nh sau:
i v i n n kinh t qu c dân: Hi u qu s n xu t kinh doanh là m t ph m trù kinh t
quan tr ng. Nó ph n ánh yêu c u c a quy lu t ti t ki m th i gian, ph n ánh trình đ
s n xu t và m c đ hoàn thi n các quan h s n xu t trong c ch th tru ng. Trình đ
phát tri n c a l c lu ng s n xu t ngày càng cao, quan h s n xu t ngày càng hoàn
thi n thì hi u qu s n xu t ngày càng đu c nâng cao. [4]
i v i doanh nghi p. Hi u qu s n xu t kinh doanh trong doanh nghi p n u đu c
xem xét m t cách tuy t đ i chính là l i nhu n. Nó chính là c s đ duy trì s t n t i
và phát tri n, đ tái m r ng s n xu t, c i thi n đ i s ng cán b công nhân viên trong
doanh nghi p và giúp doanh nghi p th c hi n các ngh a v v i Nhà nu c. Doanh
nghi p l y hi u qu s n xu t kinh doanh làm c n c đ đánh giá vi c s d ng lao
đ ng, v n, nguyên v t li u, trình đ qu n lý c ng nhu vi c k t h p các y u t trên m t
cách h p lý. T đó các doanh nghi p s có bi n pháp qu n lý thích h p đ đi u ch nh

khi c n thi t. Do v y hi u qu chính là c n c quan tr ng và chính xác đ doanh
nghi p đánh giá ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a mình.[4]
i v i ng

i lao đ ng: Hi u qu s n xu t kinh doanh s giúp c i thi n đ i s ng cán

b công nhân viên. Do v y hi u qu s n xu t kinh doanh chính là đ ng l c thúc đ y,
kích thích ngu i lao đ ng hãng say s n xu t, quan tâm đ n hi u qu lao đ ng c a mình
và nh v y s đ t đ

c hi u qu kinh t cao h n. M i ng

i lao đ ng làm n có hi u

qu s giúp doanh nghi p kinh doanh có hi u qu , d n t i hi u qu c a c n n kinh t
qu c dân.[4]
V i nh ng lý do đó, đòi h i doanh nghi p ph i nâng cao nh n th c v hi u qu s n
xu t kinh doanh và không ng ng nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a chính
doanh nghi p, b i đó chính là đ ng l c c b n và c s cho s t n t i và phát tri n c a
chính doanh nghi p.

6


1.1.1.4. Phân lo i hi u qu s n xu t kinh doanh
Ph m trù hi u qu s n xu t kinh doanh đu c bi u hi n

nhi u d ng khác nhau, chính

vì v y vi c phân lo i hi u qu s n xu t kinh doanh là c s đ xác đ nh các ch tiêu

hi u qu . Theo các cách phân lo i d a trên nh ng tiêu chí khác nhau giúp cho ta hình
dung m t cách t ng quát v hi u qu s n xu t kinh doanh, do v y có các cách phân
lo i sau:
Hi u qu tuy t đ i và hi u qu t

ng đ i: Trong công tác qu n lý hi u qu s n xu t

kinh doanh, vi c xác đ nh hi u qu nh m giúp 2 m c đích:
Th nh t: Phân tích, đánh giá trình đ qu n lý và s d ng các lo i chi phí trong ho t
đ ng s n xu t kinh doanh.
Th hai: Là phân tích lu n ch ng v kinh t xã h i c a các ph
nhi m v c th nào đó khi ch n l y m t ph

ng án khác nhau trong

ng án có l i nh t.

Hi u qu tuy t đ i:
Là hi u qu đ
đ

c tính toán cho t ng ph

ng án b ng cách xác đ nh m c l i ích thu

c so v i chi phí b ra. Ch ng h n tính toán l

phí ho c m t đ ng v n b ra. V m t l

ng l i nhu n thu đ

ng, hi u qu này bi u hi n

c t đ ng chi

các ch tiêu khác

nhau: N ng su t lao đ ng, l i nhu n, th i h n hoàn v n...[3]
Hi u qu t

ng đ i:

Là hi u qu đu c xác đ nh b ng cách s p x p t
phí ho c các k t qu

các ph

ng quan các đ i l

ng án v i nhau, các ch tiêu s p x p đ

đánh giá m c đ hi u qu các ph

ng án đ ch n ph

ng th hi n chi
c s d ng đ

ng án có l i nh t v kinh t .[3]

Tuy nhiên vi c xác đ nh ranh gi i hi u qu c a các doanh nghi p ph i đ

c xem xét

m t cách toàn di n c v m t không gian và th i gian trong m i quan h chung v i
hi u qu c a toàn n n kinh t qu c dân.
Hi u qu chi phí t ng h p:
Th hi n m i t

ng quan gi a k t qu thu đ
7

c và t ng h p chi phí b ra đ th c hi n


nhi m v s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Hi u qu chi phí b ph n:
Th hi n m i t
đã đ

ng quan gi a k t qu thu đ

c v i chi phí c a t ng y u t c n thi t

c s d ng đ th c hi n nhi m v s n xu t kinh doanh nh : lao đ ng, máy móc,

thi t b , nguyên v t li u... Vi c tính toán hi u qu chi phí t ng h p cho th y hi u qu
chung c a toàn doanh nghi p hay c a n n kinh t qu c dân. Vi c tính toán và phân
tích hi u qu c a nh ng chi phí b ph n cho th y s tác đ ng c a nh ng nhân t b
ph n s n xu t kinh doanh đ n hi u qu kinh t chung, v nguyên t c, hi u qu c a chi

phí t ng h p ph thu c vào chi phí c a các b ph n. Vi c gi m chi phí b ph n, s
giúp cho gi m chi phí t ng h p, t ng hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
Hi u qu kinh t cá bi t:
Là hi u qu thu đ

c t ho t đ ng c a doanh nghi p kinh doanh, bi u hi n tr c ti p

c a hi u qu này là l i nhu n mà m i doanh nghi p thu đ

c và ch t l

ng th c hi n

nh ng yêu c u do xã h i đ t ra cho nó.[3]
Hi u qu kinh t qu c dân:
Là hi u qu đ

c tính toán cho toàn b n n kinh t qu c dân, v c b n đó là giá tr

th ng du, thu nh p qu c dân ho c t ng s n ph m xã h i mà đ t n
trong t ng th i k so v i l

c c n b n thu đ

c

ng v n s n xu t, lao đ ng xã h i và tài nguyên đã hao

phí.[3]
Gi a hi u qu kinh t cá bi t và hi u qu kinh t qu c dân có m i quan h và tác đ ng

qua l i l n nhau. Trong vi c th c hi n c ch th tr
không nh ng c n tính toán và đ t đ

ng có s qu n lý c a Nhà n

c,

c hi u qu trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh

c a t ng doanh nghi p mà còn c n ph i đ t đ

c hi u qu c a n n kinh t qu c dân.

M c hi u qu kinh t qu c dân l i ph thu c vào m c hi u qu cá bi t. Ngh a là ph
thu c vào s c g ng c a ng

i lao đ ng, c a m i doanh nghi p đ ng th i qua ho t

đ ng c a c quan qu n lý Nhà n
ng

c c ng có tác đ ng tr c ti p đ n hi u q a cá bi t,

c l i m t chính sách sai l m c ng d n t i kìm hãm vi c nâng cao hi u qu s n

xu t kinh doanh.
8


1.1.2. Ý ngh a và nhi m v phân tích hi u qu kinh doanh

Hi u qu kinh doanh không nh ng cho bi t trình đ s n xu t mà còn giúp tìm ra các
gi i pháp t ng k t qu và gi m chi phí kinh doanh, nh m nâng cao hi u qu .
Chính vì v y, nâng cao hi u qu kinh doanh t c là đã nâng cao kh n ng s d ng các
ngu n l c khan hi m.
Trong c ch kinh t th tr

ng, vi c nâng cao hi u qu c a ho t đ ng s n xu t kinh

doanh là đi u ki n c n đ doanh nghi p t n t i và phát tri n.
Hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a các Công ty xây d ng quy t đ nh tr c ti p t i v n
đ t n t i và phát tri n c a m i Công ty. N u công ty xây d ng ho t đ ng có hi u qu
kinh doanh thì uy tín c a Công ty đó s đ
t

c t ng lên, nhà đ u t s yên tâm và tin

ng, do đó các nhà đ u t s d dàng ch n các Công ty xây d ng th c hi n các công

trình mà h mong mu n. Trên c s đó Công ty m i có kh n ng m r ng quy mô
ho t đ ng kinh doanh c a mình và t o ra đ
nhi u và có đi u ki n nâng cao ch t l

c l i nhu n ngày càng cao, tích l y đ

c

ng ph c v đ thu hút khách hàng và t o ra

hi u qu ngày càng t ng. Chính vì v y, mà các Công ty xây d ng coi hi u qu ho t
đ ng kinh doanh là m c tiêu quan tr ng hàng đ u c a ho t đ ng kinh doanh.

1.1.3. Các nhân t

nh h

ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p

1.1.3.1.Các nhân t bên trong doanh nghi p
-

i ng cán b , công nhân viên trong doanh nghi p
i v i quá trình s n xu t, ch v i trang thi t b , máy móc v i k thu t s n xu t tiên

ti n thôi ch a đ , n u đ i ng lao đ ng không đ m b o v trình đ đ đ v n hành, s
d ng m t cách thành th o các trang thi t b đó thì s không th phát huy tác d ng c a
máy móc thi t b . Máy móc thi t b dù có hi n đ i đ n đâu c ng ph i phù h p v i trình
đ t ch c, trình đ k thu t, trình đ s d ng l c l
m i phát huy đ

ng lao đ ng c a doanh nghi p thì

c tác d ng, tránh lãng phí.

Nhân t quan tr ng nh t tác đ ng đ n hi u qu s n xu t kinh doanh c a m i m t
doanh nghi p chính là y u t con ng

i.

i ng cán b , công nhân trong doanh

nghi p chính là đ i ng s th c hi n các quy t đ nh c a nhà qu n lý, v n hành các máy

9


móc thi t b đ tr c ti p s n xu t ra s n ph m. L c l

ng lao đ ng c a doanh nghi p

tác đ ng tr c ti p t i vi c nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p vì:
B ng lao đ ng và s sáng t o c a mình, l c l

ng lao đ ng c i ti n trong vi c v n

hành trang thi t b , máy móc, nâng cao hi u qu s d ng chúng, nâng cao công su t,
t n d ng nguyên v t li u, làm t ng n ng su t. Vì v y, trình đ chuyên môn nghi p v ,
trình đ tay ngh c a đ i ng lao đ ng có ý ngh a quy t đ nh t i hi u qu s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p.
L cl

ng lao đ ng có k lu t, ch p hành đúng các quy đ nh v th i gian, quy trình

s n xu t, quy trình b o d

ng máy móc thi t b s t ng n ng su t lao đ ng, t ng đ

b n c a thi t b , gi m chi phí s a ch a và nâng cao ch t l
Vì v y, đ i v i m i doanh nghi p, công tác b i d
môn c a đ i ng lao đ ng đ

ng s n ph m.

ng và nâng cao trình đ chuyên

c coi là nhi m v hàng đ u và th c t đã cho th y, ch

khi có m t đ i ng lao đ ng có trình đ chuyên môn cao, có tác phong làm vi c khoa
h c, có t ch c, k lu t thì doanh nghi p m i có th thành công.
- C c u t ch c, qu n lý c a doanh nghi p
M t nhân t không kém ph n quan tr ng trong vi c nh hu ng t i hi u qu s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p là c c u t ch c c a h th ng qu n lý trong doanh
nghi p. M t c c u t ch c h p lý s phát huy đ

c n ng l c c a t t c các b ph n

trong doanh nghi p, gi m chi phí qu n lý, t ng n ng su t lao đ ng, h

ng t i m c tiêu

phát tri n chung c a doanh nghi p.
M i m t doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n ph i chi n th ng trong c nh tranh
v i các l i th v ch t l

ng và s khác bi t hoá s n ph m, giá c và t c đ cung ng.

đ m b o doanh nghi p giành chi n th ng trong c nh tranh, kh n ng qu n lý c a
các nhà qu n lý doanh nghi p đ c bi t quan tr ng. Qu n tr kinh doanh th hi n s k t
h p gi a ki n th c khoa h c và ngh thu t kinh doanh c a các nhà qu n lý, v i ph m
ch t và tài n ng c a mình có vai trò quan tr ng, có ý ngh a quy t đ nh đ i v i vi c duy
trì, phát tri n c a doanh nghi p.

10

- Trình đ công ngh c a doanh nghi p
i v i các doanh nghi p, trình đ công ngh c a máy móc, thi t b mang tính ch t
quy t đ nh đ i v i quá trình s n xu t c a doanh nghi p đó. Thi t b , máy móc có công
ngh , k thu t hi n đ i s có nh ng tác d ng sau t i quá trình s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p:
Ti t ki m chi phí nguyên v t li u đ u vào, gi m chi phí tiêu hao cho m t đ n v s n
ph m.
Gi m c

ng đ làm vi c c a ng

i lao đ ng, t ng n ng su t lao đ ng c a công nhân,

làm gi m hao phí nhân công trên m t đ n v s n ph m.
H n ch vi c th i các ch t đ c h i ra môi tr

ng, đ m b o s c kho cho ng

i lao

đ ng, gi m thi u chi phí x lý ch t th i.
Quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p b tác đ ng m nh m
b i tính hi n đ i, đ ng b , tình hình b o d

ng, duy trì kh n ng làm vi c c a máy

móc thi t b . Tuy nhiên, vi c đ u t nâng c p máy móc thi t b luôn luôn đi kèm v i
vi c ph i b ra m t l

ng v n đ u t l n, thi t b càng hi n đ i, s ti n đ u t càng

l n. Vì v y, doanh nghi p c n cân nh c k càng gi a l i ích do vi c nâng c p trang
thi t b mang l i và chi phí đ nâng c p trang thi t b đ đ m b o t ng n ng su t, nâng
cao ch t l

ng đ ng th i h giá thành s n ph m.

Trong th i đ i t c đ phát tri n c a khoa h c công ngh nh v bão hi n nay, công
ngh phát tri n nhanh chóng, chu k s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p ngày càng
ng n. Do v y, s đ i m i trang thi t b và công ngh ngày càng đóng vai trò quy t
đ nh t i s thành công trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
- H th ng v trao đ i và x l thông tin
Thông tin ngày nay đ
kinh t th tr

c coi là đ i t

ng lao đ ng c a các nhà kinh doanh và n n

ng g i đó là n n kinh t hàng hoá thông tin.

kinh doanh thành công

trong đi u ki n c nh tranh ngày càng t ng nh hi n nay, các doanh nghi p c n có
thông tin chính xác v th tr

ng Cung - c u, đ i th c nh tranh, giá c hàng hoá, các

y u t đ u vào. Không nh ng v y mà doanh nghi p r t c n s hi u bi t v thành công
11


hay th t b i c a doanh nghi p trong n
n

c khác có liên quan đ n th tr

c và qu c t , các chính sách kinh t c a nhà

ng c a doanh nghi p.

Ngu n thông tin ph i đ m b o nhanh chóng kip th i, chính xác là c s cho các doanh
nghi p xác đ nh ph

ng h

c ng nh ho ch đ nh ch
quan tâm th
i, n m đ

c kinh doanh dài h n

ng trình kinh doanh ng n h n. N u doanh nghi p không

ng xuyên đ n thông tin, n m b t thông tin k p th i thì doanh nghi p s

đi đ n th t b i.
ng

ng kinh doanh, xây d ng chi n l

ây c ng là ph

ng châm c a các nhà qu n tr , đó là bi t mình bi t

c thông tin v đ i th c nh tranh thì doanh nghi p có đ

c nh ng bi n

pháp thích h p đ giành th ng l i.
1.1.3.2. Các nhân t bên ngoài doanh nghi p
- Môi tr
Môi tr

ng kinh doanh và s c nh tranh
ng kinh doanh và s c nh tranh có nh h

ng r t l n đ n hi u qu s n xu t

kinh doanh c a doanh nghi p.
Các doanh nghi p mu n ho t đ ng có hi u qu đ

c thì đòi h i tình hình Kinh t -

Chính tr - Xã h i trong nó ph i n đ nh, th ng nh t phát tri n v i nhau, đây là y u t
hàng đ u giúp cho n n kinh t phát tri n, và khi đó các doanh nghi p chính là nhân t
bên trong giúp cho n n kinh t có đ

c nh ng b

c ti n cao nh t. Nh ng y u t đó

bao g m: s bi n đ ng c a quan h cung c u, th và l c c a khách hàng, nhà cung
ng, s thay đ i c a các chính sách kinh t , chính sách đ u t , chính sách ti n t ...c a
Nhà n

c. Nh ng doanh nghi p nào thích ng đ

c s thay đ i c a th tr

ng thì

doanh nghi p đó s ho t đ ng kinh doanh có hi u qu và t n t i phát tri n b n v ng
còn l i s ph i ch p nh n thua l ho c phá s n.
Y u t c nh tranh luôn là m t v n đ ch đ o trong n n kinh t th tr

ng m c a và

h i nh p nh hi n nay, nó có kh n ng kích thích kh n ng kinh doanh c a doanh
nghi p, t o ra các th thách nh m thúc đ y luôn ph i ti n v phía tr

c, t đó làm cho

s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p luôn đ u t phát tri n nh v y mà hi u qu s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p c ng phát tri n theo.
Tuy nhiên c nh tranh gay g t c ng s đào th i nh ng thành viên còn non y u ch a có
12

kinh nghi m hay không phát huy m t m nh c a mình, không t n d ng đ

c các y u t

th i c t bên ngoài v i n i l c bên trong.
- Môi tr

ng pháp lý

Bao g m lu t, các v n b n d

i lu t, quy đ nh... T t c nh ng quy đ nh pháp lu t v

ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ u tác đ ng tr c ti p đ n hi u qu và k t qu s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p.
Môi tr

ng pháp lý lành m nh v a t o đi u ki n cho các doanh nghi p ti n hành các

ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a mình v a đi u ch nh các ho t đ ng kinh doanh v
mô theo h
- Môi tr

ng đ m b o l i ích c doanh nghi p và xã h i.
ng v n hoá xã h i

M i y u t v n hoá xã h i đ u có tác đ ng tr c ti p ho c gián ti p đ n hi u qu s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p theo c hai h

ng tích c c và tiêu c c. Các y u t

v v n hoá nh : đi u ki n xã h i, trình đ giáo d c, phong cách l i s ng, tôn giáo, tín
ng
h

ng, sinh ho t c ng đ ng,... đ u nh h

ng r t l n. Y u t trình đ giáo d c s

nh

ng t i doanh nghi p đào t o đ i ng lao đ ng chuyên môn cao và kh n ng ti p

thu các ki n th c khoa h c k thu t, tác đ ng t i vi c nâng cao hi u qu kinh doanh
c a doanh nghi p và ng
- Môi tr

c l i.

ng sinh thái và c s h t ng

ó là tình tr ng môi tr

ng, x lý ph th i, các ràng bu c xã h i v môi tr

ng...có tác

đ ng m t cách ch ng m c t i hi u qu s n xu t kinh doanh. Các doanh nghi p khi s n
xu t kinh doanh c n ph i th c hi n các ngh a v v i môi tr

ng nh đ m b o x lý

ch t th i, s d ng các ngu n l c t nhiên m t cách hi u qu và ti t ki m, nh m đ m
b o m t môi tr

ng trong s ch. Môi tr

đi u ki n thu n l i cho môi tr

ng bên ngoài trong s ch thoáng mát s t o

ng làm vi c bên trong c a doanh nghi p và nâng cao

hi u qu s n xu t kinh doanh.
Y u t c s h t ng đóng vai trò h t s c quan tr ng đ i v i vi c gi m chi phí s n xu t
kinh doanh trong vi c xây d ng c s v t ch t liên quan t i ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p và gi m th i gian v n chuy n hàng hoá c a doanh nghi p, do
đó tác đ ng tr c ti p đ n hi u qu kinh doanh. Trong nhi u tr
13

ng h p, khi đi u ki n


c s h t ng còn th p kém còn nh h

ng tr c ti p đ n chi phí đ u t ho c gây c n

tr đ i v i các ho t đ ng cung ng v t t , k thu t mua bán hàng hoá và khi đó tác
đ ng x u t i hi u q a s n xu t kinh doanh.

- Các chính sách kinh t Nhà n

c

ây là y u t đi u ti t mang t m v mô các ho t đ ng s n xu t kinh doanh trong toàn
b n n kinh t . S đi u ti t đ

c th hi n thông qua pháp lu t, các ngh đ nh d

và các quy đ nh... nh m đi u ch nh n n kinh t theo m t đ nh h

i lu t

ng chung, kh c ph c

nh ng m t trái c a n n kinh t nh kh ng ho ng, th t nghi p, l m phát c nh tranh
không lành m nh... Vì v y đây là s can thi p m t cách tích c c c a Nhà nu c.
1.2. M t s ph
1.2.1. Ph
Ph

ng pháp phân tích k t qu kinh doanh

ng pháp chi ti t

ng pháp chi ti t dùng trong phân tích hi u qu kinh doanh đ

nh ng h

c th c hi n theo

ng sau:

1.2.1.1. Chi ti t theo các b ph n c u thành ch tiêu
Chi ti t ch tiêu theo các b ph n c u thành cùng v i s bi u hi n v l

ng c a các b

ph n đó s giúp ích r t nhi u trong vi c đánh giá chính xác k t qu đ t đ
ph

ng pháp chi ti t theo b ph n c u thành đ

c. Do đó

c s d ng r ng rãi trong phân tích

m i m t v k t q a s n xu t kinh doanh. Ví d : Giá tr s n xu t công nghi p c n đ

c

chi ti t thành các b ph n: Giá tr thành ph m làm b ng nguyên v t li u c a DN, giá tr
thành ph m làm b ng nguyên v t li u c a ng

i đ t hàng, giá tr c a d ng c t ch ,

giá tr c a s n ph m d dang... Trong xây d ng, tr

c h t c n chi ti t thành giá tr xây

và l p đ t c u ki n, sau đó trong ph n xây c n ph i chi ti t đ n các ph n đ bê tông,
xây t

ng, móng.... Trong phân tích giá thành th

ng đ

c phân thành các b ph n

nh : Chi phí nguyên v t li u chính, nguyên v t li u ph , đ ng l c, chi phí ti n l
kh u hao máy móc thi t b , chi phí qu n lý phân x

ng,

ng... Các b ph n l i chi ti t bao

g m nhi u y u t c th khác nhau, ví d nh chi phí s n xu t chung trong ch tiêu giá
thành l i bao g m: l

ng chính, l

mòn TSC chung cho phân x

ng ph , c a nhân viên qu n lý phân x

ng, chi phí ph c v và qu n lý phân x

14

ng...

ng, hao


1.2.1.2. Chi ti t theo th i gian
K t qu kinh doanh bao gi c ng là k t qu c a m t quá trình. Do nhi u nguyên nhân
ch quan ho c khách quan khác nhau, ti n đ th c hi n quá trình đó trong t ng đ n v
th i gian xác đ nh th
xu t kinh doanh th
th

ng không đ u nhau, ví d : Giá tr s n l

ng s n ph m trong s n

ng ph i th c hi n theo t ng tháng, t ng quý trong n m và thông

ng không gi ng nhau. T

ng t trong th

ng m i, doanh s mua vào, bán ra t ng

th i gian trong n m c ng không đ u nhau. Vi c chi ti t theo th i gian giúp đánh giá
đ

c nh p đi u, t c đ phát tri n c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh qua các th i k

khác nhau, t đó tìm nguyên nhân và gi i pháp có hi u l c đ nâng cao hi u qu s n
xu t kinh doanh. M t khác, phân tích chi ti t theo th i gian c ng giúp ta nghiên c u

nh p đi u c a các ch tiêu có liên quan v i nhau nh : L
v il

ng hàng bán ra; l

thành; l

ng v n đ

c c p (huy đ ng) v i công vi c xây d ng hoàn

ng nguyên v t li u c p phát v i kh i l

hi n nh ng y u t

nh h

ng hàng hoá mua vào, d tr

ng s n ph m s n xu t... T đó phát

ng tr c ti p đ n ti n đ th c hi n các ch tiêu trong quá

trình s n xu t kinh doanh.
1.2.1.3. Chi ti t theo đ a đi m và ph m vi kinh doanh
K t qu s n xu t kinh doanh c a DN đ

c th c hi n b i các b ph n, phân x

ng, đ i,

t s n xu t...hay c a các c a hàng trang tr i, xí nghi p tr c thu c DN. Thông qua các
ch tiêu khoán khác nhau nh : Khoán doanh thu, khoán chi phí, khoán g n...cho các b
ph n mà đánh giá m c khoán đã h p lý hay ch a và v vi c th c hi n đ nh m c khoán
c a các b ph n nh th nào. C ng thông qua đó mà phát hi n các b ph n tiên ti n,
l c h u trong vi c th c hi n các ch tiêu, khai thác kh n ng ti m tàng trong vi c s
d ng các y u t s n xu t kinh doanh. Phân tích chi ti t theo đ a đi m giúp ta đánh giá
k t qu th c hi n ho ch toán kinh t n i b .
1.2.2. Ph
Ph

ng pháp so sánh

ng pháp này đ

c s d ng ph bi n trong phân tích đ xác đ nh xu h

ng, m c

đ bi n đ ng c a các ch tiêu phân tích.
So sánh đ
phân tích đ

c dùng trong phân tích bi n đ ng chung các ch tiêu kinh t gi a hai k
c hi u là s bi n đ ng(hay s thay đ i) c a ch tiêu (ho c nhân t ) gi a

15


th c hi n so v i k ho ch, ho c gi a th c hi n n m nay so v i th c hi n n m tr

c,

ho c gi a k ho ch n m t i so v i th c hi n n m nay…
Có ba nguyên t c c b n đ có th so sánh đ

c:

L a ch n tiêu chu n (ch tiêu) đ so sánh, n u còn thi u ch tiêu hay nhân t nào thì
ng

i phân tích ph i tính toán b sung d a theo công th c đã bi t.

i u ki n đ so sánh đ
ph

c là: các ch tiêu ph i th ng nh t v n i dung phân tích và

ng pháp tính toán, ph i co cùng đ n v đo l

đ i cùng quy mô và đi u ki n kinh doanh t

ng. Các ch tiêu c n ph i đ

c quy

ng t .

K thu t so sánh: quá trình phân tích theo k thu t so sánh có th th c hi n theo 3 hình
th c:

- So sánh theo chi u d c: th

ng ch n m t ch tiêu c b n làm g c, sau đó chia giá tr

c a các ch tiêu còn l i cho ch tiêu g c đ th y đ

c c c u ph n tr m gi a các ch

tiêu.
- So sánh theo chi u ngang: th

ng dùng b ng chia c t bi n đ ng tuy t đ i và t

ng

đ i.
- So sánh xác đ nh xu h
1.2.3. Ph
Ph
đ

ng và tính liên h c a các ch tiêu v i quy mô chung.

ng pháp lo i tr

ng pháp lo i tr (ph

ng pháp thay th liên hoàn) là ph

ng pháp xác đ nh m c

nh h

ng c a t ng nhân t đ n s bi n đ ng c a ch tiêu phân tích qua vi c thay

th l n l

t và liên ti p các nhân t đ xác đ nh tr s c a ch tiêu khi nhân t thay đ i.

Sau đó l y k t qu tr đi ch tiêu khi ch a có bi n đ i c a nhân t nghiên c u s xác
đ nh đ

cm cđ

1.2.4. Ph

nh h

ng c a nhân t này.

ng pháp liên h

M i k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ u có m i liên h m t thi t v i nhau gi a
các m t, các b ph n,…
nêu

l

ng hóa các m i liên h đó, ngoài các ph

ng pháp đã

trên, trong phân tích còn s d ng ph bi n các nghiên c u liên h ph bi n nh :

liên h cân đ i, liên h tuy n tính, liên h phi tuy n tính.
16


Liên h cân đ i: Là ph
các hi n t

ng pháp d a vào các m i liên h cân đ i v n có gi a các m t,

ng, các quá trình đ tìm ra m i liên h gi a chúng. Nh cân đ i gi a tài

s n và ngu n v n, s d đ u k c ng phát sinh t ng b ng s d cu i k c ng phát sinh
gi m, cân đ i gi a thu và chi, cân đ i gi a chi phí và k t qu …
Liên h tr c tuy n: Là m i liên h theo m t h
d nh l i nhu n có quan h thu n v i l

ng xác đ nh gi a ch tiêu phân tích. Ví

ng hàng hóa tiêu th và giá bán nh ng l i có

quan h ngh ch v i giá thành, chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p và
thu . Theo liên h tuy n tính có 2 lo i ch y u:
+ Liên h tr c ti p: Là m i liên h gi a ch tiêu phân tích v i các nhân t đ
đ nh m c đ

nh h

c xác

ng m t cách tr c ti p, không c n thông qua m t ch tiêu trung

gian nào khác, nh : l i nhu n v i giá bán, giá thành, chi phí…
+ Liên h gián ti p: Là m i quan h gi a các ch tiêu trong đó m c đ ph thu c gi a
chúng đ

c xác đ nh b ng m t h s riêng.

Liên h phi tuy n tính: Là m i liên h gi a các ch tiêu trong đó m c liên h không
đ

c xác đ nh theo t l và chi u h

ng liên h luôn bi n đ i nh liên h gi a l

ng

v n s d ng v i s c s n xu t và s c sinh l i c a v n, liên h gi a n ng su t thu ho ch
v i s n m canh tác.
1.3. Các ch tiêu đánh giá k t qu kinh doanh c a doanh nghi p
1.3.1. Yêu c u đ i v i ch tiêu
Hi u qu kinh doanh là m t ch tiêu ch t l

ng t ng h p nó liên quan đ n nhi u y u t

khác nhau, và nó ph n ánh trình đ s d ng các y u t đ u vào c a doanh nghi p. Do
đó, khi xem xét hi u qu kinh doanh c n quán tri t m t s quan đi m sau:

-

m b o th ng nh t gi a nhi m v chính tr và kinh doanh trong vi c nâng cao hi u

qu kinh doanh. Quan đi m này đòi h i vi c nâng cao hi u qu kinh doanh ph i xu t
phát t m c tiêu chi n l
th hi n

c phát tri n kinh t - xã h i c a

ng và Nhà n

c, tr

vi c th c hi n các ch tiêu pháp l nh hay đ n đ t hàng c a nhà n

cho doanh nghi p hay là các h p đ ng kinh t nhà n

ch t
c giao

c đã ký k t v i doanh nghi p, vì

đó là nhu c u và là đi u ki n đ m b o cho s phát tri n cân đ i n n kinh t qu c dân,
17