KHÁI NIỆM VỀ MÔ HÌNH QUẢN LÝ THƯ VIỆN

KHÁI NIỆM VỀ MÔ HÌNH QUẢN LÝ THƯ VIỆN
Thư viện được UNESCO định nghĩa khá tổng quát ”Thư viện, không phụ thuộc vào
tên của nó, là bất cứ bộ sưu tập có tổ chức nào của sách, ấn phẩm định kỳ hoặc các tài
liệu khác, kể cả đồ hoạ, nghe nhìn và nhân viên phục vụ có trách nhiệm tổ chức cho bạn
đọc sử dụng các tài nguyên đó nhằm mục đích thông tin, nghiên cứu khoa học, giáo dục
hoặc giải trí.”
Từ định nghĩa trên và qua khảo sát thực tế, phần lớn các thư viện hoạt động theo mô
hình:
Hình 1: Mô hình hoạt động của phần lớn các thư viện
• Quản lý: Phục vụ công tác giám sát, thông tin và quản lý toàn bộ hoạt động
chung của thư viện.
• Quản lý bạn đọc: Quản lý cộng đồng bạn đọc và tiến hành các hoạt động nghiệp
vụ liên quan đến bạn đọc như cấp thẻ, in thẻ, gia hạn thẻ và cắt hiệu lực thẻ. . .
• Bổ sung: thực hiện công tác bổ sung vốn tài liệu của thư viện, quản lý từ khi đặt
mua đến khi tài liệu được xếp trên giá.
• Biên mục: thực hiện công tác biên mục bao gồm nhập mới, sửa chữa, xoá,
duyệt, thao tác xử lý, phân tích tổng hợp tài liệu, nhằm giúp người dùng nắm
được thông tin về mọi mặt của tài liệu – nội dung, công dụng, hình thức để tiến
hành chọn lựa phù hợp với yêu cầu tìm tin. Nói tóm lại, biên mục nhằm mục
đích tổ chức hệ thống thông tin hiện đại cho phép tìm kiếm thông tin tài liệu đơn
giản, nhanh chóng, dễ dàng và nâng cao hiệu quả khai thác thông tin. Ngoài ra,
còn thực hiện việc thu thập thông tin, tư liệu qua Internet, TV, CDROM,... và
biên tập các nguồn thông tin tư liệu này nhằm tạo ra nguồn thông tin số hoá đáp
ứng yêu cầu khai thác của bạn đọc và thống nhất với nguồn thông tin, tư liệu của
thư viện.
• Quản lý mượn trả: thực hiện nghiệp vụ mượn, trả sách và quản lý bạn đọc. Đây
cũng là các tác nghiệp cơ bản của nghiệp vụ quản lý thư viện truyền thống.
• Nhóm tra cứu: Đây là nhóm bạn đọc hoặc khách tham quan, những người cần
tra cứu thông tin tài liệu có trong thư viện để tìm những thông tin cần thiết.
• Ấn phẩm định kỳ: quản lý các ấn phẩm lặp lại mang nhiều đặc thù riêng với các
mức định kỳ xê dịch từ nhật báo hàng ngày đến các ấn phẩm hàng năm như niên

giám hoặc thưa hơn nữa.