Bài giảng Chương 6: Chứng từ, kiểm kê, sổ sách, hình thức kế toán

Logo

CHƯƠNG 6

CHỨNG TỪ, KIỂM KÊ, SỔ SÁCH, 
HÌNH THỨC KẾ TOÁN


Nội dung
1. Chứng từ kế toán;
2. Kiểm kê;
3. Sổ sách kế toán,
4. Hình thức kế toán.

2


Chứng từ kế toán
1. Khái niệm;

Chứng từ kế toán

2. Ý nghĩa và tác dụng;
3. Tính chất pháp lý;
4. Phân loại;
5. Trình tự luân chuyển.

3


Chứng từ kế toán

Khái niệm

Chứng từ kế toán là những giấy tờ và vật mang
tin phản ảnh nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát
sinh và đã hoàn thành, làm căn cứ ghi sổ kế toán.

4


Ý nghĩa và tác dụng
 Là khởi điểm của công tác kế toán → ảnh hưởng
trực tiếp đến chất lượng của công tác kế toán;
Chứng từ kế toán

 Truyền đạt mệnh lệnh giữa cấp trên với cấp dưới.

5


Chứng từ kế toán

Tính chất pháp lý

 Thông tin trên chứng từ kế toán là căn cứ
để ghi sổ;
 Chứng từ kế toán phải do người có thẩm
quyền ký duyệt.

6

Phân loại chứng từ

Chứng từ kế toán

Chỉ tiêu

Hình thức
biểu hiện

Y/c qlý
& ktra
TT xử lý
& c/dụng

Phân loại

CT bằng giấy

CT điện tử

CT KT bắt buộc

CT KT hướng dẫn

CT gốc

CT ghi sổ
7

Phân loại chứng từ
Hình thức biểu hiện

Chứng từ kế toán

CT bằng giấy
Khi có các nội dung qui
định của pháp luật về
kế toán và được thể
hiện dưới dạng giấy tờ
theo những mẫu biểu
qui định.

CT điện tử
Khi có các n/dung qui định
của p/luật về kế toán được thể
hiện dưới dạng dư liệu điện tử
được mã hóa mà ko bị thay đổi
trong quá trình chuyển qua
mạng hoặc trên các vật mang
thông tin.

8


Phân loại chứng từ

Chứng từ kế toán

Yêu cầu quản lý và kiểm tra
CT bắt buộc

Là những CT nhà nước
đã tiêu chuẩn hóa về
quy cách mẫu biểu,chỉ
tiêu phản ánh, phương
pháp lập.

CT hướng dẫn

Là những CT Nhà
nước hướng dẫn các chỉ
tiêu đặc trưng, đơn vị có
thể thêm hoặc bớt theo
đặc thù quản lý của mình

9


Phân loại chứng từ

Chứng từ kế toán

Trình tự xử lý và công dụng
Chứng từ gốc

Là những CT được lập
ngay khi nghiệp k/tế ps

hoặc vừa hoàn thành

Chứng từ ghi sổ

Là những chứng từ riêng
lẻ hoặc những chứng
từ tổng hợp từ nhiều
chứng từ gốc

Chứng từ mệnh lệnh
Chứng từ chấp hành

10


Trình tự luân chuyển chứng từ

Chứng từ kế toán

Lập

• QĐ vê lập CT
• CTKT đảm
bảo ND gì?

Ktra

Ktra
những
gì?

Ghi sổ

Căn cứ và
nguyên
tắc
ghi sổ

Lưu trữ

QĐ về
Thời
hạn
lưu trữ

11


Trình tự luân chuyển của chứng từ

Lập chứng từ
 Chứng từ kế toán phải có các nội dung chủ yếu :
a. Tên và số hiệu của chứng từ kế toán;
b. Ngày, tháng, năm lập chứng từ kế toán;
c. Tên, địa chỉ của đơn vị hoặc cá nhân lập chứng
từ kế toán;
d. Tên, địa chỉ của đơn vị hoặc cá nhân nhận
chứng từ kế toán;
e. Nội dung nghiệp vụ kinh tế phát sinh;

12


Trình tự luân chuyển của chứng từ

Lập chứng từ
 Chứng từ kế toán phải có các nội dung chủ yếu :
f.

Số lượng, đơn giá và số tiền của nghiệp vụ kinh
tế, tài chính ghi bằng số; tổng số tiền của chứng
từ kế toán dùng để thu, chi tiền ghi bằng số và
bằng chữ;

g. Chữ ký, họ và tên của người lập, người duyệt và
những người có liên quan đến chứng từ kế toán.

13


Trình tự luân chuyển của chứng từ

Kiểm tra chứng từ
 Tính rõ ràng, trung thực, đầy đủ;
 Tính hợp pháp, hợp lệ của nghiệp vụ phát sinh;
 Tính chính xác số liệu, thông tin trên CT;
 Việc chấp hành quy chế quản lý nội bộ;
 Nếu phát hiện có sự sai sót và gian lận phải báo cáo
cho người có trách nhiệm trước khi ghi sổ.

14


Trình tự luân chuyển của chứng từ

Ghi sổ
Căn cứ vào CT đã lập và nguyên tắc ghi sổ, kế toán
tiến hành ghi sổ kế toán.

15


Trình tự luân chuyển của chứng từ

Lưu trữ
Quy định về thời hạn lưu trữ:
Tối thiểu 5 năm: Tài liệu dùng cho quản lý điều hành;
Tối thiểu 10 năm: CT sử dụng trực tiếp để ghi sổ kế
toán và lập BCTC;
Lưu trữ vĩnh viễn: Tư liệu có tính sử liệu, có ý nghĩa
quan trong về kinh tế, an ninh, quốc phòng.

16


Kiểm kê
1. Khái niệm;
2. Phân loại;

Kiểm kê

3. Một số phương pháp kiểm kê;
4. Các bước tiến hành kiểm kê.

17


Khái niệm
PP 
CTỪ

PP 
K/KÊ

Kiểm kê

TS TRÊN 
SỔ SÁCH

TS HIỆN CÓ 

CHÊNH LỆCH
 KK là việc ktra các loại TS hiện có 

nhằm x/định chính thức số thực có của 
TS trên th/tế và s/liệu ghi trên TK KT
18


Phân loại kiểm kê

Kiểm kê

Chỉ tiêu

Phạm
vi KK

Phân loại
KK từng phần

KK toàn phần
Thời
gian KK

KK định kỳ
KK bất thường
19


Phân loại kiểm kê
 Theo phạm vi và đối tượng kiểm kê :

Kiểm kê

 Kiểm kê toàn phần : Tiến hành kiểm kê đối với
tất cả các loại tài sản, vật tư, tiền vốn của doanh
nghiệp;
 Kiểm kê từng phần : Tiến hành kiểm kê trong
phạm vi của một hoặc một số loại tài sản nào đó.

20


Phân loại kiểm kê
 Theo thời gian :
 Kiểm kê định kỳ : có xác định thời gian trước;

Kiểm kê

 Kiểm kê bất thường : không xác định trước thời
hạn.

21


Một số phương pháp kiểm kê

Kiểm kê

KK TS thuộc loại 
vốn bằng tiền
KK hàng tồn kho
KK TS CĐ
22


Kiểm kê TS thuộc loại vốn bằng tiền
Đ ếm
Kiểm kê

Lập biên bản KK
So sánh kquả với Sổ Quỹ TM và 
sổ KT chi tiết

Điều tra NN các sai lệch

23


Kiểm kê hàng tồn kho
 Quan sát kiểm kê :
 Kiểm tra các hướng dẫn về HTK;

Kiểm kê

 Thực hiện kiểm kê toàn bộ, hoặc chọn mẫu HTK;
 Xác định HTK hư hỏng, lỗi thời;
 So sánh kết quả kiểm kê vật chất với sổ chi tiết,
điều tra nguyên nhân các sai sót.

24


Kiểm kê hàng tồn kho
 Xem xét chất lượng hàng tồn kho :
 Hàng mới nhập, hay nhập đã lâu;

Kiểm kê

 Thời gian sử dụng, đặc điểm lý hóa, dễ hư hỏng,
…
 Điều kiện lưu kho, bảo quản, sắp xếp tại kho.

25