Bản luận cứ hành chính

Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
Công ty Luật:
Địa chỉ liên hệ:
Điện thoại:
Email:
Kính thưa Hội đồng xét xử Tòa án hành chính Tòa án nhân dân TP.HCM.
Tôi là Luật sư … thuộc Công ty Luật … Đoàn Luật sư TP.HCM.
Tham gia phiên tòa này với vai trò là người bảo vệ quyền lợi hợp pháp (đại diện theo ủy
quyền) cho khách hàng của chúng tôi là ông … Địa chỉ: … là người khởi kiện (người bị
kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) trong vụ án hành chính này.
Do: khách hàng yêu cầu.
Thưa quý Tòa,
Tóm tắt diễn biến vụ án hành chính.
Đi từ tình tiết chính của vụ án, tức là tình tiết gắn với QĐHC, HVHC bị kiện. Từ tình tiết
chính đó, lựa chọn thêm tình tiết có liên quan khác để trình bày trong phần tóm tắt nội
dung vụ án.
Mặc dù phải đảm bảo tính khách quan nhưng cần tránh những tình tiết bất lợi cho khách
hàng khi tóm tắt nội dung vụ án.
Nếu khách hàng trình bày đầy đủ thì Luật sư không cần trình bày nội dung này.
Phân tích tính hợp pháp hoặc bất hợp pháp của việc Tòa án thụ lý vụ án hành chính.
Trong bản luận cứ bảo vệ cho người khởi kiện, chú ý đánh giá nhận định về tính hợp
pháp của việc Tòa án thụ lý vụ án.
- Nêu và phân tích, đánh giá ngắn gọn nhưng đầy đủ thông tin về việc đảm bảo tư cách
chủ thể khởi kiện và quyền khởi kiện của người khởi kiện, thời hiệu khởi kiện, khởi kiện
đúng TA có thẩm quyền giải quyết vụ án, thủ tục khởi kiện và các thủ tục tố tụng hợp
pháp mà Tòa án đã thực hiện để thụ lý vụ án.
- Trên cơ sở kết luận tư cách chủ thể khởi kiện của người khởi kiện bảo đảm, thời hiệu
khởi kiện mà pháp luật quy định và vụ việc thuộc thẩm quyền của TA, không thuộc các
trường hợp TA trả lại đơn khởi kiện, các thủ tục tố tụng mà những người tham gia tố
tụng, người tiến hành tố tụng đã thực hiện đầy đủ, hợp pháp thì Luật sư khẳng định Tòa
án thụ lý là đúng và đề nghị Tòa án tiếp tục tiến hành xét xử vụ án.

Trong bản luận cứ bảo vệ cho người bị kiện, chú ý đánh giá, nhận định về tính bất hợp
pháp của việc Tòa án thụ lý vụ án. Nếu có những bằng chứng cho thấy việc thụ lý vụ án
hành chính là thiếu căn cứ như vụ việc không thuộc thẩm quyền của Tòa án (đối tượng
khởi kiện không thuộc loại việc quy định tại Điều 30 Luật TTHC hoặc không đúng cấp


Tòa án), vi phạm thời hiệu khởi kiện, chưa đảm bảo thủ tục khởi kiện…, Luật sư phải nêu
rõ và đưa ra đề xuất đình chỉ việc giải quyết vụ án để TA quyết định, căn cứ các quy định
tại Khoản 1 Điều 143 Luật TTHC, dẫn chiếu sang các trường hợp quy định tại khoản 1
Điều 123 Luật TTHC.
Tránh đề cập đến những điểm bất lợi của khách hàng vì phía đối phương có lẽ sẽ khai
thác những thông tin đó để chống lại khách hàng của mình.
Xác định quan hệ pháp luật có tranh chấp
Trình bày một cách ngắn gọn để khẳng định vụ án thuộc loại việc nào trong số các loại
việc các loại việc trong số các loại việc được quy định tại Điều 30 luật TTHC, các bên
đương sự nào. Các bên thường đề cập nội dung này trong trường hợp không thống nhất
quan điểm xác định loại việc này có thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án theo thủ tục
TTHC hay không.
Các vấn đề cần làm sáng tỏ trong vụ án
Thứ nhất, về tính hợp pháp của yêu cầu khởi kiện.
Yêu cầu khởi kiện chỉ hợp pháp khi phù hợp với thẩm quyền của Tòa án khi giải quyết vụ
án hành chính.
Những yêu cầu mà người khởi kiện đưa ra (hủy một phần/ toàn bộ QĐHC, chấm dứt
HVHC hoặc tuyên bố HVHC là trái pháp luật, yêu cầu bồi thường thiệt hại, yêu cầu
CQHC hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính thực hiện trách nhiệm công
vụ theo quy định của pháp luật có những trường hợp không hợp pháp, hợp lý, không có
căn cứ để Tòa án bảo vệ. Luật sư của người khởi kiện cần tập trung vào luận cứ để
chứng minh rằng yêu cầu của thân chủ là hợp pháp và có căn cứ. Còn luật sư của người
bị kiện sẽ làm theo hướng ngược lại, nghĩa là phải tìm ra những điểm bất hợp pháp, thiếu
căn cứ của yêu cầu khởi kiện.

Thứ hai, về tính hợp pháp hoặc bất hợp pháp của đối tượng khởi kiện.
Luật sư của người khởi kiện tập trung vào các luận cứ để chứng minh rằng QĐHC,
HVHC bị kiện là bất hợp pháp. Luật sư của người bị kiện chuẩn bị chứng cứ ngược lại,
khẳng định tính hợp pháp của QĐHC, HVHC bị kiện.
1. Tính hợp pháp và có căn cứ về hình thức, nội dung của QĐHC hoặc việc thực hiện
HVHC bị khởi kiện.
Tính hợp pháp về hình thức: Thể thức văn bản – Việc áp dụng sai thể thức văn bản có thể
dẫn đến hậu quả là QĐHC vô hiệu. VD: Ra quyết định xử phạt VPHC số tiền 0 đồng.
Cần đánh giá QĐHC có tuân theo mẫu văn bản mà pháp luật quy định riêng đối với loại
QĐHC đó hay không?
Tính hợp pháp về nội dung:


(i) Căn cứ pháp lý ban hành QĐHC hoặc thực hiện HVHC: gồm có các VBPL – có phù
hợp với quan hệ pháp luật cần điều chỉnh bởi QĐHC, còn hiệu lực đối với vụ việc đó hay
không và các căn cứ pháp lý khác – có đúng quy định của pháp luật không?
(ii) Đối tượng áp dụng
Khẳng định việc ban hành QĐHC, thực hiện hành vi hành chính đối với cá nhân, cơ
quan, tổ chức trong trường hợp cụ thể này đúng hay sai.
(iii) Tình tiết khách quan là mức độ tương ứng, phù hợp giữa nội dung QĐHC, HVHC
đối với tính chất, mức độ, nội dung vụ việc. Tiêu chí này có ý nghĩa quyết định đến tính
hợp pháp hoặc bất hợp pháp của đối tượng khởi kiện về mặt nội dung, dẫn đến việc Tòa
án chấp nhận yêu cầu hủy QĐHC hoặc tuyên bố HVHC là bất hợp pháp của người khởi
kiện hay không.
VD: Đối tượng khởi kiện là quyết định xử phạt VPHC, Luật sư bảo vệ cho người khởi
kiện trình bày luận cứ này theo hướng đánh giá không có hành vi vi phạm, nếu có thì
mức độ ít Nghiêm trọng, có tình tiết giảm nhẹ, hình thức xử lý được áp dụng trong quyết
định đó không tương xứng với hành vi vi phạm, không phù hợp với thẩm quyền của
người ra QĐHC… từ đó đề xuất TA chấp nhận yêu cầu của người khởi kiện, hủy QĐHC.
Luật sư bảo vệ cho người bị kiện sẽ trình bày theo hướng có hành vi vi phạm, mức độ

nghiêm trọng, hậu quả…, có tình tiết tăng nặng, hình thức xử lý được áp dụng trong
quyết định tương xứng với hành vi vi phạm, phù hợp với thẩm quyền của người ra
QĐHC… để kết luận rằng nội dung của QĐHC là phù hợp với tình tiết khách quan, từ đó
đề xuất yêu cầu bác yêu cầu khởi kiện, giữ nguyên QĐHC bị kiện.
(iv) Khi xem xét các điều khoản cụ thể trong QĐHC, Luật sư cần đánh giá nôi dung của
các điều khoản đó là đúng hay sai theo quy định của pháp luật. Nếu trong các văn bản
pháp luật đã quy định mẫu cho từng loại QĐHC thì cần dựa vào các mẫu đó để đánh giá
cả về nội dung từng điều khoản cũng như thể thức văn bản.
2. Tính hợp pháp về thẩm quyền, trình tự, thủ tục ban hành QĐHC hoặc việc thực hiện
HVHC.
Nguyên tắc chung, mọi QĐHC được ban hành hoặc HVHC được thực hiện không đúng
thẩm quyền đều là bất hợp pháp. Nếu đủ căn cứ khẳng định đây là tiêu chí quan trọng
nhất để TA hủy QĐHC hoặc yêu cầu chấm dứt HVHC thì luận cứ này cần phải được ưu
tiên trình bày trước tiên trong số các luận cứ của LS bên khởi kiện.
Riêng với QĐHC, sai sót về thẩm quyền thường biểu hiện ở việc chủ thể ban hành quyết
định không đúng thẩm quyền hoặc người ký quyết định không đúng thẩm quyền. Nếu
người ký tên trong QĐHC không phải là người có thẩm quyền ban hành theo quy định
của pháp luật, LS cần xem xét lý do, có việc ủy quyền hoặc giao quyền ban hành QĐHC
không? Nếu có chứng cứ, LS bên khởi kiện lập luận theo hướng không đúng thẩm quyền,
không có ủy quyền, giao quyền hoặc có ủy quyền, giao quyền nhưng ủy quyền, giao
quyền không hợp pháp. Luật sư bên bị kiện phải tìm chứng cứ và lập luận theo hướng
ngược lại.


Tuy nhiên không phải mọi biểu hiện sai sót về thẩm quyền đều có thể dẫn đến việc Tòa
án hủy QĐHC. Ví dụ: nội dung QĐHC phù hợp với pháp luật và thực tế, chỉ có sai sót lỗi
kỹ thuật, có căn cứ của người bị kiện cho thấy sai do người lỗi nhầm lẫn của người soạn
thảo văn bản chứ không do nhận thức sai về thẩm quyền.
Về trình tự, thủ tục ban hành QĐHC căn cứ vào tình tiết của vu án để đánh giá trình tự
thủ tục đó đúng hay sai.

3. Tính hợp pháp về thời hiệu, thời hạn ban hành QĐHC hoặc thực hiện HVHC.
Trong một số trường hợp, việc vi phạm thời hiệu sẽ dẫn đến hậu quả là cơ quan hành
chính không được phép ban hành một số QĐHC hoặc thực hiện một số HVHC nào đó.
Theo đó, nếu vi phạm thời hiệu mà cơ quan hành chính vẫn ban hành QĐHC hoặc thực
hiện HVHC đó thì chúng đương nhiên là bất hợp pháp.
Luật sư của người bị kiện tìm chứng cứ hợp pháp để chứng minh rằng có lý do chính
đáng để không bị coi là vi phạm về thời hạn, thời hiệu.ư
Sắp xếp luận cứ nào có y nghĩa quyết định, thuyết phục cao trước, giá trị bổ sung, củng
cố thêm thì trình bày sau.
Áp dụng nguyên tắc cái đinh để viết luận cứ, trong từng luận cứ phải có nhận định, mỗi
nhận định có căn cứ thực tế, căn cứ pháp lý và kết luận.
VD: Quyết định thu hồi đất là trái pháp luật vì sai thẩm quyền. Căn cứ thực tế là thông tin
trong hồ sơ vụ án cho thấy người ký quyết định không đúng thẩm quyền, nêu CSPL theo
Luật đất đai và vb hướng dẫn thi hành và nhận định việc ban hành quyết định là hoàn
toàn không đúng thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
Thứ ba, lập luận về yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Bảo vệ người khởi kiện: nêu rõ các khoản bồi thường, mức bồi thường, mức bồi thường
cùng chứng cứ, căn cứ cụ thể, hợp pháp để chứng minh cho yêu cầu bồi thường đó. Nếu
chưa đủ cơ sở nên chủ động đề xuất hướng sẽ tiến hành khởi kiện vụ án dân sự khác.
Bảo vệ người bị kiện: đưa ra căn cứ để không chấp nhận hoặc chỉ chấp nhận một phần
yêu cầu bồi thường: Do QĐHC hợp pháp nên không bồi thường, khoản tiền người khởi
kiện yêu cầu bồi thường không là thiệt hại theo quy định của pháp luật để được bồi
thường, mức độ thiệt hại thực tế không như mức mà người khởi kiện đã nêu ra…
Phần kết luận và đề xuất
Từ những lập luận trên, khẳng định QĐHC là đúng (trái) pháp luật.
Căn cứ Điều … Luật TTHC, Điều… Luật XLVPHC, Điều … Nghị định về XPVPHC
trong lĩnh vực…, Điều… Luật trách nhiệm bồi thường Nhà nước (nếu có yêu cầu bồi
thường), đề nghị Tòa án (HĐXX):
- Chấp nhận (bác) yêu cầu khởi kiện của … về việc hủy quyết định xử phạt số…
- Chấp nhận (bác) yêu cầu bồi thường thiệt hại của…, số tiền là….