CHƯƠNG 4 QUẢN TRỊ HỌC VĂN HÓA

QUẢN TRỊ HỌC

CHƯƠNG 4

VĂN HÓA VỚI QUẢN TRỊ CỦA TỔ CHỨC

11/17/20

1


NỘI DUNG CHƯƠNG 4
4.1. VĂN HÓA DÂN TỘC VÀ CÁC LOẠI HÌNH VĂN HÓA
4.2. VĂN HÓA CỦA TỔ CHỨC
4.2.1. KHÁI NIỆM VÀ THÀNH TỐ CỦA VĂN HÓA TỔ CHỨC
4.2.2. CÁC LOẠI HÌNH VĂN HÓA CỦA TỔ CHỨC
4.2.3. SỰ HÌNH THÀNH VÀ DUY TRÌ VĂN HÓA TỔ CHỨC
4.2.4. VẤN ĐỀ THAY ĐỔI VĂN HÓA

4.3. VĂN HÓA TỔ CHỨC TÁC ĐỘNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ
4.3.1. VĂN HÓA VÀ HOẠCH ĐỊNH
4.3.2. VĂN HÓA VÀ TỔ CHỨC
4.3.3. VĂN HÓA VÀ ĐIỀU KHIỂN
4.3.4. VĂN HÓA VÀ KIỂM TRA

11/17/20

2


4.1. VĂN HÓA DÂN TỘC VÀ CÁC LOẠI HÌNH VĂN

HÓA
4.1.1. KHÁI NIỆM
Văn hóa là biểu hiện cơ bản của con người trong quá trình
sinh tồn và phát triển, là những hoạt động nhận thức thực tiễn nhằm
tạo ra những biến đổi của xã hội, của môi trường xung quanh và của
bản thân.

11/17/20

3


Tính chất của văn hóa:

-Văn hóa có tính cộng đồng.
-Có tính hệ thống.
-Có tính giá trị.
-Được tích lũy qua nhiều thế hệ.

11/17/20

4


11/17/20

5


11/17/20

6


11/17/20

7


4.1.2. CÁC LOẠI HÌNH VĂN HÓA TIÊU BIỂU
Có 3 quan điểm về loại hình văn hóa:

–
–
–

11/17/20

Khuếch tán văn hóa.
Vùng văn hóa.
Loại hình kinh tế.

8


11/17/20

9

VĂN HÓA NÔNG NGHIỆP

•
•
•
•
•
•
•

Khí hậu nhiệt đới có nhiều đồng bằng.
Hướng ổn định, có tính tập thể.
Tôn trọng các mối quan hệ cộng đồng.
Không khuyến khích cạnh tranh.
Triết lý sống ôn hòa.
Tư duy tổng hợp và biện chứng.

VĂN HÓA DU MỤC

•
•
•

Khí hậu ôn đới nhiều thảo nguyên.
Lối sống du cư ưa mạo hiểm, táo bạo.
Coi trọng vai trò cá nhân, trọng tài, sức
mạnh.

•
•

•

Chủ quan, cảm tính, kỷ luật thấp.

Có truyền thống cạnh tranh.
Tham vọng chinh phục thiên nhiên.
Tư duy phân tích khách quan lý tính và thực
nghiệm.

•

Ứng xử theo nguyên tắc, tôn trọng pháp
luật.

11/17/20

10


4.2. VĂN HÓA CỦA TỔ CHỨC
4.2.1. KHÁI NIỆM VÀ THÀNH TỐ CỦA VĂN HÓA TỔ CHỨC
“Văn hóa tổ chức là tính cách, cách thức suy nghĩ và hành động
trong tổ chức và được chia sẻ bởi hầu hết các thành viên. Nó được các
thành viên mới học tập nếu họ muốn tồn tại và tiến bộ trong tổ chức
đó”

11/17/20

11

Các thành tố của văn hóa tổ chức
GIÁ TRỊ CỐT
LÕI

ĐIỀU CẤM KỴ

CHUẨN MỰC

VĂN HÓA TỔ
CHỨC

NGHI THỨC

NIỀM TIN

TẬP THỂ

HUYỀN THOẠI
11/17/20

12


4.2.2. CÁC LOẠI HÌNH VĂN HÓA CỦA TỔ CHỨC
CĂN CỨ VÀO YẾU TỐ HÌNH THÀNH:

(1) Hướng vào cá tính của lãnh đạo hoặc tập thể các nhà lãnh
đạo.
(2) Hướng vào một hoạt động hay một nghề nghiệp.

(3) Hướng vào cách ứng xử mang tính chất
cộng đồng, gia đình.

11/17/20

13


CĂN CỨ VÀO CƠ SỞ XÁC LẬP CÁC MỐI QUAN HỆ VÀ LIÊN HỆ

VĂN HÓA THỊ TRƯỜNG

VĂN HÓA CỘNG ĐỒNG

•
•

Các thành viên là một nhóm hành xử tốt với nhau.
Những đòi hỏi về đóng góp vượt khỏi những thỏa thuận

•
•

Có sự cam kết lâu dài. Các giá trị và chuẩn mực được duy

•

Các thành viên có chung một hình ảnh về kiểu cách của tổ

•

Thăng chức thường từ dưới lên.

11/17/20

Các thành viên không bị sức ép, áp lực về các chuẩn
mực của tổ chức.

chức, niềm tự hào.

•

Không cam kết lâu dài, khuyến khích sự độc lập, chủ
nghĩa cá nhân.

trì qua các thế hệ.

•

Không có quyền yêu cầu cao hơn thỏa thuận được xác
định ban đầu.

trên hợp đồng.

•

Mang tính trao đổi về nghĩa vụ và quyền lợi.

•

Thăng chức theo năng lực.

14


4.2.3. SỰ HÌNH THÀNH VÀ DUY TRÌ VĂN HÓA TỔ CHỨC

TIẾP NHẬN THÀNH VIÊN MỚI
VỚI VĂN HÓA DÂN TỘC, CỘNG
ĐỒNG CỦA HỌ

GHI NHẬN XÁC LẬP TIÊU CHUẨN

11/17/20

HỘI NHẬP TIẾP NHẬN GIÁ TRỊ

ĐƯỢC HUẤN LUYỆN GIÁ TRỊ

CHUẨN MỰC CỦA TỔ CHỨC

CỐT LÕI ĐỂ ỨNG XỬ PHÙ HỢP

CỦNG CỐ CỘI RỄ CỦA VĂN HÓA

HỘI NHẬP VÀO CÁC GIÁ TRỊ
CHUNG CỦA TỔ CHỨC

15

CÁCH THỨC NHÀ QUẢN TRỊ TẠO DỰNG VĂN HÓA TỔ
CHỨC
(1) Chỉ chọn lựa và tiếp nhận vào tổ chức những người mà cảm nhận được cách thức

của người đứng đầu làm.
(2) Người lãnh đạo thực hiện quá trình xã hội hóa cấp dưới theo cách mà họ cảm nhận.
(3) Hành vi nhà quản trị đóng vai trò kiểu mẫu.

11/17/20

16


4.2.4. VẤN ĐỀ THAY ĐỔI VĂN HÓA
•
(1)

(2)

(3)

(4)
11/17/20

ĐỊNH NGHĨA LẠI NGỮ NGHĨA MỘT CÁCH CHÍNH THỨC CỦA VẤN ĐỀ CẦN
THAY ĐỔI.

•

MỞ RỘNG NHẬN THỨC ĐỐI VỚI VẤN ĐỀ CẦN THAY ĐỔI.

•

PHÁT TRIỂN CHUẨN MỰC MỚI ĐỂ ĐÁNH GIÁ VÀ XEM XÉT.

•

XÂY DỰNG MÔ THỨC TINH THẦN MỚI CHO VIỆC PHÁT TRIỂN VĂN HÓA
MỚI.
17


CÁC GIAI ĐOẠN PHẢN ỨNG ĐỐI VỚI QUÁ TRÌNH THAY
ĐỔI VĂN HÓA

(1) BỊ SỐC, TÂM LÝ NGỠ NGÀNG.

(2) HOÀI NGHI, HOÀI TƯỞNG QUÁ KHỨ.

(3) PHẢN ỨNG MỘT CÁCH THỤ ĐỘNG, TUY NHIÊN BẮT ĐẦU CÓ HƯỞNG ỨNG.

(4) ĐÂY LÀ GIAI ĐOẠN TIẾP NHẬN.
11/17/20

18


4.3. VĂN HÓA CỦA TỔ CHỨC TÁC ĐỘNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG CỦA QUẢN
TRỊ

HOẠCH ĐỊNH

KIỂM TRA

VĂN HÓA TỔ
CHỨC

TỔ CHỨC

ĐIỀU KHIỂN
11/17/20

19


4.3.1. VĂN HÓA VÀ HOẠCH ĐỊNH
LOẠI HÌNH VĂN HÓA

ĐẶC ĐIỂM CÔNG TÁC HOẠCH ĐỊNH

TẬP TRUNG VÀO CÁ TÍNH CỦA NHÀ QUẢN

- KẾT QUẢ CỦA CHIẾN LƯỢC TRƯỚC HẾT PHỤ THUỘC VÀO KHẢ NĂNG

TRỊ

HƯỚNG VÀO HOẠT ĐỘNG HAY NGHỀ
NGHIỆP

HƯỚNG VÀO ỨNG XỬ MANG TÍNH CỘNG

ĐỒNG

CỦA NHÀ QUẢN TRỊ.

- CÓ NHIỀU THÀNH VIÊN XUẤT PHÁT TỪ NGHỀ NGHIỆP CỦA HỌ. KHI
HOẠCH ĐỊNH DỄ GẶP PHẢN KHÁNG.

-CÓ NHIỀU QUY TẮC.
-CẦN CÓ CÁC HOẠT ĐỘNG CẦN THIẾT THAY ĐỔI BẢN SẮC CHO PHÙ HỢP.
-XEM

NÔNG NGHIỆP

TRỌNG KINH NGHIỆM, HOẠCH ĐỊNH DỰA VÀO KINH NGHIỆM

TRONG QUÁ KHỨ.

- THƯỜNG TÍNH ĐẾN DÀI HẠN , ÍT RỦI RO, NHIỀU THÀNH VIÊN THAM GIA.

DU MỤC
11/17/20

-THƯỜNG TÁO BẠO, NGẮN HẠN.
- HẠN CHẾ CÁC THÀNH VIÊN THAM GIA .

20


4.3.2. VĂN HÓA VÀ CÔNG TÁC TỔ CHỨC
LOẠI HÌNH VĂN

ĐẶC ĐIỂM CÔNG TÁC TỔ CHỨC

HÓA

- DO TÍNH CỘNG ĐỒNG CAO => TỔ CHỨC CÔNG VIỆC MANG TÍNH TẬP THỂ.
- CÁC THÀNH VIÊN DỄ XÁC LẬP MỐI QUAN HỆ NGANG VÀ CHÉO => PHÙ HỢP MỘ HÌNH TỔ
CHỨC MA TRẬN.
NÔNG NGHIỆP

- ĐA DẠNG HÓA CÔNG VIỆC.
- PHÁT SINH TÍNH CỤC BỘ => LUÂN PHIÊN CÔNG VIỆC.

- CHỦ NGHĨA CÁ NHÂN PHÂN CHIA THEO CHỨC NĂNG RÕ RÀNG. PHÙ HỢP VỚI MÔ HÌNH TRỰC
TUYẾN.

- CÁC THÀNH VIÊN CÓ KHUYNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CHUYÊN SÂU.
- PHÙ HỢP VỚI MÔ HÌNH TỔ CHỨC ĐƠN GIẢN, THEO CHỨC NĂNG.
DU MỤC

11/17/20

21


4.3.3. VĂN HÓA VÀ ĐIỀU KHIỂN
CÔNG TÁC ĐIỀU

VĂN HÓA

VĂN HÓA

KHIỂN

NÔNG NGHIỆP

DU MỤC

(1)

VẤN ĐỀ TUYỂN DỤNG

(2)

HỆ THỐNG ĐỘNG VIÊN

(3)
ĐÀO TẠO, PHÁT TRIỂN NGHỀ
NGHIỆP
11/17/20

- Tập trung nhiều ở phương Đông.
- Cam kết dài hạn /suốt đời.
- Tuyển người theo trình độ học vấn.
- Tầm cỡ cty tương ứng với chất lượng lao động.

- Tập trung nhiều khu vực Tây Âu và Bắc Mỹ.
- Mang tính ngắn hạn.
- Tuyển người cho chuyên môn cụ thể.
- Chất lượng lao động không phụ thuộc nhiều vào quy mô

- Hệ thống lương dựa vào thâm niên là chủ yếu.
- Tự kiểm điểm, áp lực nhóm.
- Trong đề bạt thâm niên được ưu tiên.
- Phúc lợi toàn cục, lâu dài.

- Lương dựa vào năng suất, thành tích cá nhân.
- Công cụ đánh giá định lượng chính xác.
- Đề bạt theo thành tích cá nhân.
- Phúc lợi ngoài công việc ít được quan tâm.

- Quan tâm đến đào tạo. Nơi làm được xem là trường - Ít quan tâm đến công tác đào tạo. Tự vận động, vươn lên.
- Nơi làm việc được xem là nơi thi thố, cạnh tranh.
học
- Đào tạo mở rộng giúp phát triển toàn diện.
22


4.3.3. VĂN HÓA VÀ ĐIỀU KHIỂN
CÔNG TÁC ĐIỀU

VĂN HÓA

VĂN HÓA

KHIỂN

NÔNG NGHIỆP

DU MỤC

(4)
TRUYỀN ĐẠT VÀ QUAN HỆ
TỔ CHỨC

(5)
GIẢI QUYẾT CÁC MỐI BẤT
ĐỒNG

- Trọng kinh nghiệm, tôn ti theo tuổi tác.
- Quan hệ trong tổ chức thân tình, giúp đỡ nhau.
-Tôn trọng các quan hệ không chính thức.
-Truyền đạt được thực hiện theo đa chiều

- Mối quan hệ “trọng lý”, tôn ti dựa vào địa vị xã hội.
-Mối quan hệ cấp bậc, dựa vào quyền hạn trách nhiệm.
-Chỉ tôn trọng các quan hệ chính thức.
- Truyền đạt chính thức và theo quyền hành.

-Giải quyết một cách tế nhị.
- Giải quyết một cách triệt để qua “thủ tục tòa án”.
-Xử dụng lý phân tích đúng sai.
- Giải quyết theo tư duy chính xác, theo luật.
-Giải quyết có tình có lý, sử dụng các mối quan hệ phi - Dựa vào hệ thống chính thức.
chính thức.

11/17/20

23

4.3.4. VĂN HÓA VÀ CÔNG TÁC KIỂM TRA
LOẠI HÌNH VĂN HÓA

NÔNG NGHIỆP

DU MỤC

11/17/20

ĐẶC ĐIỂM CÔNG TÁC KIỂM TRA

1.
2.
3.
4.

1.
2.
3.

Hệ thống mặc nhiên.
Đề cao hình thức tự kiểm tra, sửa chữa.
Thiên về giúp đỡ hoàn thành tốt công việc hơn là đánh giá thành tích cá nhân.
Hướng vào đánh giá công việc hơn là con người cụ thể.

Theo cơ chế hiển nhiên.
Hệ thống kiểm tra khoa học, được lượng hóa chính xác.
Mục đích là đánh giá thành tích cá nhân.

24

TÓM TẮT CHƯƠNG 4
Khái niệm và các thành tố của văn hóa.
Đặc điểm của văn hóa du mục và nông nghiệp.
Ảnh hưởng của văn hóa tổ chức đến chức năng quản trị.

11/17/20

25