Tiết 18 – Bài 15
THỦY QUYỂN. MỘT SỐ NHÂN TỐ
ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN
TRÁI ĐẤT
NỘI DUNG BÀI HỌC
I. THỦY QUYỂN
1. Khái niệm
2. Tuần hoàn của nước trên Trái Đất
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ
ĐỘ NƯỚC SÔNG
1. Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầm
2. Địa thế, thực vật và hồ đầm
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
I. THỦY QUYỂN
1. Khái niệm
Nước ở
dạng băng
Nước trong
sông
Những hình ảnh
sau cho e biết:
Nước ở biển
Nước tồn tại ở đâu?
Nước trong
khí quyển
I. THỦY QUYỂN
1. Khái niệm
Thủy quyển là lớp nước trên Trái Đất bao gồm
nước trong các biển, đại dương, nước trên lục địa và hơi
nước trong khí quyển
I. THỦY QUYỂN
2. Các vòng tuần hoàn của nước
Dựa vào hình 15, hãy trình bày vòng tuần hoàn nhỏ và
vòng tuần hoàn lớn của nước trên Trái Đất?
Hình 15 – Sơ đồ tuần hoàn của nước
VÒNG TUẦN
HOÀN NHỎ
I. THỦY QUYỂN
2. Các vòng tuần hoàn của nước
a. Vòng tuần hoàn nhỏ
mưa
Nước
rơi
mây
Bốc
hơi
Nước biển và đại dương
(hoặc ao hồ, sông, ngòi…)
Gió đưa mây
vào đất liền
Tuyết rơi
Gió
Mưa
Mưa
Bốc hơi
Biển, đại dương
Nước ngầm
Tầng đá thấm nước
Vòng tuần hoàn lớn
Vòng tuần
hoàn nhỏ
I. THỦY QUYỂN
2. Các vòng tuần hoàn của nước
b. Vòng tuần hoàn lớn
-
Nước biển đại dương bốc hơi tạo thành mây, gió đưa
mây vào đất liền.
-
Trong đất liền mây nhận thêm hơi nước và rơi xuống
dưới dạng nước ở vùng núi thấp hoặc vùng khí hậu nóng.
Vùng núi cao hoặc khí hậu lạnh, nước mưa rơi xuống dưới
dạng tuyết.
- Nước mưa, băng tuyết tan theo sông suối hoặc
theo nước ngầm đổ ra biển.
* Vòng tuần hoàn của nước là vòng tuần hoàn khép kín.
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG
1. Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầm
Quan sát
biểu đồ
trên và rút
ra nhận
xét: Mối
quan hệ
giữa lượng
mưa và lưu
lượng nước
sông
Lưu lượng nước sông Hồng
Sông Hồng mùa lũ
Sông Hồng mùa lũ
Sông Hồng mùa cạn
Sông Hồng mùa cạn
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ
NƯỚC SÔNG
1. Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầm
a. Chế độ mưa
- Ảnh hưởng đến sông miền khí hậu nóng, nơi có địa hình
thấp của khu vực ôn đới.
- Chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa trong năm.
b. Băng tuyết
Băng tan khi mùa xuân đến
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ
NƯỚC SÔNG
1. Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầm
a. Chế độ mưa
- Ảnh hưởng đến sông miền khí hậu nóng, nơi có địa hình
thấp của khu vực ôn đới.
- Chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa trong năm.
b. Băng tuyết
Sông ở miền ôn đới lạnh và những sông bắt nguồn từ núi
cao nguồn cung cấp nước chủ yếu là băng tuyết tan. Mùa
xuân, băng tuyết tan, sông được tiếp thêm nhiều nước.
Nước ngầm
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ
NƯỚC SÔNG
1. Chế độ mưa, băng tuyết, nước ngầm
a. Chế độ mưa
- Ảnh hưởng đến sông miền khí hậu nóng, nơi có địa hình thấp
của khu vực ôn đới.
- Chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa trong năm.
b. Băng tuyết
Sông ở miền ôn đới lạnh và những sông bắt nguồn từ núi cao
nguồn cung cấp nước chủ yếu là băng tuyết tan. Mùa xuân,
băng tuyết tan, sông được tiếp thêm nhiều nước.
c. Nước ngầm
Vùng đất, đá dễ thẩm nước, nước ngầm có vai trò trong việc
điều hòa chế độ nước của sông.
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG
2. Địa thế, thực vật, hồ đầm
Tốc độ dòng chảy của sông
a. Địa thế :
ở đồng bằng và miền núi có
Qui định tốc độ dòng chảy của sông. Ở miền núi nước sông
khác nhau không? Vì sao?
chảy nhanh hơn ở đồng bằng do độ dốc của địa hình.
Sông ở đồng bằng
Sông ở miền núi
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG
2. Địa thế, thực vật, hồ đầm
a. Địa thế :
Vì sao mực
nước lũ
ở các sông
ngòi miền
Trung nước ta
thường
lên rất
nhanh?
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG
Quan sát hình sau hãy cho biết thực vật
2. Địa thế, thực vật, hồ đầm có vai trò gì đối với dòng chảy sông ngòi?
b. Thực vật
Tán cây
Mặt đất
Nơi không có thực vật che phủ
Cây bụi
Thảm
mục
Nơi có thực vật che phủ
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG
2. Địa thế, thực vật, hồ đầm
a. Địa thế :
Qui định tốc độ dòng chảy của sông. Ở miền núi nước sông
chảy nhanh hơn ở đồng bằng do độ dốc của địa hình
b. Thực vật
Điều hòa dòng chảy cho sông ngòi, giảm lũ lụt.
c. Hồ, đầm
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG
2. Địa thế, thực vật, hồ đầm
c. Hồ, đầm
Điều hòa chế độ nước sông. Khi nước sông lên, một phần
chảy vào hồ đầm; khi nước sông xuống chảy ngược lại.
Hồ, đầm và chế độ nước sông
II. MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC
SÔNG
2. Địa thế, thực vật, hồ đầm
c. Hồ, đầm
Biển hồ
campchia
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
Câu hỏi : Dựa vào nội dung SGK và những hiểu biết
của mình, hãy hoàn thành phiếu học tập sau:
PHIẾU HỌC TẬP
Tên Thuộc Nơi
sông
đất
bắt
nước nguồn
Cửa
sông
đổ
ra
Chảy qua
khu vực
khí hâu
nào? ở
đâu?
Diện
tích
lưu
vực
N1.
Tìm hiểu sông Nin
N2
Tìm hiểu sông A-ma-dôn
N3
Tìm hiểu sông I–ê-nit-xây
Chiều Nguồn
dài
cung
cấp
nước
chính
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
Sông A-ma-dôn
ĐỊA TRUNG HẢI
i
Đạ
y
Tâ
S.AMAZON
ng
ơ
Dư
Sông Nin
Sông
Nin
Hồ victoria
BI
ỂN
RA
A
C
Sông
i
Thá
t
I-ê-ni
Bình
-xây
ng
dươ
DÃ
Y
XA
IA
N
Sông I-ê-nit-xây
III. MỘT SỐ SÔNG LỚN TRÊN TRÁI ĐẤT
1. Sông Nin
Địa Trung Hải
Hồ victoria