Bài giảng Tài chính quốc tế 1 - Bài 5: Thị trường vốn quốc tế (ThS. Phan Thị Thanh Hương)

BÀI 5
THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ

ThS. Phan Thị Thanh Hương
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

v1.0015105205

1


TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG
Năm 2013 Vincom phát hành thành cơng 200 triệu trái phiếu quốc tế với thời hạn 4,5 năm
và lãi suất 11,625%/năm.

Tại sao Vincom khơng tìm kiếm nguồn tài chính trong nước mà phải ra thị
trường nước ngồi cho dù lãi suất không cạnh tranh?

v1.0015105205

2


MỤC TIÊU
Sau khi học xong bài này, sinh viên cần nắm được các nội dung sau:
•

Hiểu về thị trường vốn quốc tế: vai trò, đặc điểm, cấu trúc và hoạt động.

•

Các cơng cụ và ngun tắc hoạt động trên thị trường trái phiếu quốc tế.

•

Nguyên tắc hoạt động của thị trường cổ phiếu quốc tế.

v1.0015105205

3


NỘI DUNG
Khái quát về thị trường vốn quốc tế

Thị trường trái phiếu quốc tế

Thị trường cổ phiếu quốc tế

v1.0015105205

4


1. KHÁI QUÁT VỀ THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
•

Khái niệm: Thị trường vốn quốc tế là nơi thực hiện
chuyển giao hay mua bán vốn với thời hạn trên một
năm giữa những chủ thể cư trú và khơng cư trú.

•

Đặc điểm
 Chủ thể: Chính phủ, cơng ty đa quốc gia, ngân
hàng thương mại lớn và tổ chức quốc tế.
 Mục đích: đầu tư phát triển dài hạn.

v1.0015105205

5


VÍ DỤ SỰ THAM GIA CỦA CHÍNH PHỦ HY LẠP VÀO THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
Các chủ nợ của Hy Lạp (tỷ EUR)
Các ngân hàng thương mại Hy Lạp

56

Các ngân hàng Chân Âu khác

50

ECB (direct holdings, nominal value)

50

Ngân hàng trung ương Hy Lạp

10

Quỹ hưu trí Hy Lạp/Chính phủ các nước khác

30

Các nhà đầu tư khác

120

Tổng trái phiếu chính phủ

260

+ Vay nợ EU/IMF
Tổng nợ

v1.0015105205

53
310

6


SỰ THAM GIA CỦA KHỐI TƯ NHÂN VÀO THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ –
BARCLAYS GROUP

Barclays Bank là một trong những trung gian
tài chính lớn nhất trên thị trường trái phiếu
quốc tế.

v1.0015105205

7


1. THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
•

Cấu trúc và hoạt động – Theo cách thức giao dịch

GD tập trung

Các trung tâm
tài chính quốc tế

GD phi tập trung

v1.0015105205

8


1. THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
•

Cấu trúc và hoạt động – Theo loại hàng hóa

Sàn giao dịch NYSE nơi giao dịch chủ yếu được thực hiện trên hệ thống online tuy nhiên
vẫn có giao dịch trực tiếp.

v1.0015105205

9


1. THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ

Thị trường
trái phiếu

Các trung tâm
tài chính quốc tế

Thị trường
cổ phiếu

v1.0015105205

10


1. THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
•

Thị trường vốn quốc tế – Khối lượng phát hành

Nguồn: Bloomberg 2014

v1.0015105205

11


1. THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
•

Thị trường vốn quốc tế – Giá trị phát hành theo ngành

Nguồn: Bloomberg 2014
v1.0015105205

12


1. THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
•

Thị trường vốn quốc tế – Tỷ trọng theo ngành

Nguồn: Bloomberg 2014

v1.0015105205

13


1. THỊ TRƯỜNG VỐN QUỐC TẾ
•

Các phương án huy động vốn

Nguồn: Bloomberg 2014

v1.0015105205

14


2. THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
2.1. Khái niệm và vai trò của thị trường trái phiếu quốc tế
2.2. Các công cụ trên thị trường trái phiếu quốc tế
2.3. Sự tham gia vào thị trường trái phiếu của các nước

v1.0015105205

15


2.1. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
•

Khái niệm
 Là nơi mua bán trái phiếu giữa các chủ thể cư trú và
không cư trú.
 Thị trường trái phiếu quốc tế trong nước và ở nước ngồi.

•

Vai trị
 Góp phần bổ sung nguồn lực tài chính trung và dài hạn,

góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng và ổn định kinh tế của
các nước.
 Đáp ứng khả năng thanh toán của các chủ thể khác nhau
khi tham gia vào các hoat động tài chính quốc tế.
 Góp phần hình thành và phát triển hệ thống thị trường tài
chính quốc tế.

v1.0015105205

16


CÁC CHỦ THỂ PHÁT HÀNH TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
•

Chính phủ các nước
 Chính phủ và các cơ quan chức năng được uỷ quyền.
 Chính quyền các địa phương hay tiểu bang.

•

Các tổ chức quốc tế
 Ngân hàng thế giới (WB).
 Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF).
 Ngân hàng Châu Âu (EIB).

•

Các doanh nghiệp lớn
 IBM

 Deutsche bank,…

v1.0015105205

17


CÁC CHỦ THỂ PHÁT HÀNH TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
•

Đầu tư trái phiếu quốc tế chủ yếu là khu vực tư nhân.
 Các cá nhân.
 Các doanh nghiệp.
 Các định chế tài chính.

•

Ngân hàng trung ương hay chính phủ các nước cũng
tham gia đầu tư vào trái phiếu chính phủ của các
nước khác.

v1.0015105205

18


2.2. CÁC CÔNG CỤ TRÊN THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
•

Căn cứ vào đặc điểm của trái phiếu

 Trái phiếu được đảm bảo.
 Trái phiếu chuyển đổi.
 Trái phiếu thả nổi,…

•

Căn cứ vào thị trường (đồng tiền ghi trên trái phiếu)
 Trái phiếu nước ngoài (Global bond).
 Trái phiếu Châu Âu (Euro bond).

•

Căn cứ vào thu nhập
 Các cơng cụ nợ thu nhập cố định.
 Các công cụ nợ với thu nhập biến đổi (lãi suất thả nổi).

v1.0015105205

19


THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU NƯỚC NGỒI
•

Khái niệm
Thị trường trái phiếu nước ngoài là thị trường mua bán trái phiếu do người khơng cư
trú (chính phủ, các cơng ty nước ngồi) phát hành tại một nước ghi bằng đồng tiền
nước đó để thu hút vốn từ các nhà đầu tư nội địa.

•

Thị trường chào bán cơng khai
 Trái phiếu được đăng ký và giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán – phải thỏa
mãn các điều kiện nhất định (chất lượng hay tín nhiệm, bảo lãnh,…).
 Là kênh rất quan trọng để cung cấp vốn trung – dài hạn cho các chủ thể khơng cư
trú có nhu cầu sử dụng vốn.

•

Thị trường chào bán không công khai
 Nhà phát hành trái phiếu không cần phải đăng ký với sở giao dịch và có thể được
bán trực tiếp cho nhà đầu tư.
 Quy mô nhỏ và số lượng các nhà đầu tư tham gia cũng ít hơn.

v1.0015105205

20


THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU CHÂU ÂU
•

Khái niệm
 Là thị trường mua bán trái phiếu do người không cư trú (công ty, ngân hàng, chính
phủ và các tổ chức quốc tế) phát hành nằm ngoài nước phát hành đồng tiển được
ghi trên trái phiếu.
 Được ghi bằng USD khi bán cho các nhà đầu tư ở châu Âu, châu Á,…, (ngoài Mỹ)
và được ghi bằng EUR khi bán cho các nhà đầu tư ở Mỹ,…, (ngồi EU).

•

Đặc điểm
 Đây là thị trường trái phiếu quốc tế lớn nhất và phổ biến nhất trên thế giới và được
phát hành ở nhiều trung tâm tài chính quốc tế và chủ yếu được ghi bằng USD.
 Chủ thể phát hành phải có hệ số tín nhiệm cao.
 Thời hạn dài, do vậy là kênh rất quan trọng cung cấp vốn dài hạn cho các chủ thể
phát hành.

•

Các cơng cụ

v1.0015105205



Trái phiếu gắn với cổ phiếu.



Trái phiếu lưỡng tệ.



Trái phiếu tiền tệ đa quốc gia.
21


2.3. SỰ THAM GIA VÀO THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ
•

Đối với chính phủ các nước phát triển, các tổ chức quốc tế, các ngân hàng và các công
ty đa quốc gia lớn:
 Chủ thể phát hành phải có hệ số tín nhiệm cao.
 Có khả năng quản lý và sử dụng vốn hiệu quả.
 Có khả năng trả nợ.
 Chi phí phát hành và sử dụng vốn thấp, đồng thời phát huy được những lợi thể của
việc huy động vốn bằng phát hành trái phiếu.

•

Đối với chính phủ của các nước đang phát triển và các chủ thể phát hành chưa có uy
tín lớn:
 Chi phí phát hành lớn.
 Ghi danh bằng ngoại tệ mạnh.
 khả năng quản lý sử dụng kém.
 Không thể tận dụng ưu thế nợ luận chuyển.

 Gánh nặng nợ nước ngoài

v1.0015105205

22


THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ

Nguồn: Bloomberg 2014
v1.0015105205

23


THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU TOÀN CẦU THEO KHU VỰC

Nguồn: Bloomberg 2014

v1.0015105205

24


KHỐI LƯỢNG PHÁT HÀNH TRÁI PHIẾU CÔNG TY THEO KHU VỰC

Nguồn: Bloomberg 2014

v1.0015105205

25