Bài giảng Thị trường chứng khoán: Chương 2 ThS. Phan Thị Mỹ Hạnh

1

CHƯƠNG 2
CH NG KHOÁN
Ths. Phan Th M H nh


I. T ng quan v ch ng khoán
II. Ch ng khoán n - trái phi u
III. Ch ng khoán v n – c phi u

2


1. Khái ni m ch ng khoán:

Là ch ng ch ho c bút toán ghi s , xác
nh n các quy n và l i ích h p pháp c a
ngư i s h u ch ng khốn đ i v i tài
s n ho c v n c a t
g m: trái phi u, c

ch c phát hành
phi u, ch ng ch

qu đ u tư và ch ng khốn phái sinh.
3


2. Phân lo i ch ng khoán
2.1. Căn c vào n i dung:

CK n
CK v n

2.2. Căn c vào hình th c
CK vô danh
CK ký danh

2.3. Căn c vào l i t c ch ng khốn
CK có l i t c n đ nh
CK có l i t c khơng n ñ nh
4


II. Ch ng khoán n - trái phi u (Bonds)
1. Khái ni m
2. Nh ng ñ c trưng c a trái phi u
3. ð c ñi m trái phi u
4. Các lo i trái phi u
5. L i t c và r i ro trái phi u
6. Các nhân t

nh hư ng giá trái phi u

5


II. Ch ng khoán n - trái phi u (Bonds)
1. Khái ni m:
Trái phi u là m t lo i CK quy ñ nh nghĩa v

c a

ngư i phát hành (ngư i vay ti n) ph i tr cho ngư i
n m gi CK (ngư i cho vay) m t kho n ti n xác ñ nh,
thư ng là trong nh ng kho ng th i gian c th , và
ph i hoàn tr kho n lãi và v n g c (v n cho vay ban
đ u) khi nó ñáo h n.
6


2. Nh ng ñ c trưng c a trái phi u
M nh giá
T su t lãi trái phi u
Giá mua
Kỳ h n
Quy n mua l i

7


M nh giá (Parvalue)
Là giá tr danh nghĩa c a trái phi u ñư c in
ngay trên t phi u, ñ i di n cho s v n g c ñư c
hoàn tr cho trái ch t i th i ñi m ñáo h n.

M nh giá =

V n huy ñ ng
S trái phi u phát hành
8

T su t lãi trái phi u
Là lãi su t danh nghĩa (Coupon interest Rates) c a trái
phi u quy ñ nh m c lãi mà nhà ñ u tư đư c hư ng
hàng năm. Thơng thư ng có 2 phương th c tr : 6
tháng/l n và 1 năm/l n.

T su t lãi
trái phi u

=

M c lãi hàng năm
M nh giá

x 100%

9


3. ð c ñi m trái phi u
+ Là m t lo i gi y n do Chính ph hay DN phát hành ñ
huy ñ ng v n dài h n, cịn g i là CK n , có kỳ h n nh t
ñ nh, cu i kỳ ñáo h n ph i tr l i v n g c cho trái ch .
+ T su t lãi trái phi u đư c xác đ nh trư c và tính lãi trên
m nh giá.
+ Khi công ty b gi i th thanh lý tài s n, trái ch ñư c ưu
tiên tr n trư c c đơng.
10

4. Các lo i trái phi u
4.1. Trái phi u chính ph
(Government Bonds)
Là CK n

do Chính Ph

ho c chính quy n đ a

phương phát hành, nh m m c đích bù ñ p s
thi u h t ngân sách và tài tr cho nh ng d

án

xây d ng cơ s h t ng, xây d ng các cơng trình
phúc l i cơng c ng c a trung ương và đ a phương.
11


ð c đi m

- Khơng có r i ro thanh tốn
- Có tính thanh kho n cao.
Lãi su t c a TPCP ñư c xem là lãi su t
chu n ñ làm căn c

n ñ nh lãi su t c a các

cơng c n khác có cùng kỳ h n.
12


4.2. Trái phi u doanh nghi p
(Corporate Bonds)

Do các DN phát hành (có đ đi u ki n c a
UBCK) nh m m c đích đ u tư dài h n cho
DN, m

r ng quy mô phát tri n s n xu t

kinh doanh.

13


ð c ñi m:
Trái ch ñư c tr lãi ñ nh kỳ và tr v n g c khi
ñáo h n.
Khơng đư c tham d

vào các quy t đ nh c a

công ty.
Khi công ty gi i th ho c thanh lý, trái phi u
đư c ưu tiên thanh tốn trư c các c phi u.
Có nh ng đi u ki n c th kèm theo, ho c nhi u
hình th c ñ m b o cho kho n vay.

14


Các lo i trái phi u doanh nghi p

Trái phi u có đ m b o (Mortgage Bonds)
Trái phi u khơng đ m b o (Debenture)
Trái phi u thu nh p (Income Bonds)
Trái phi u có th chuy n đ i (Convertible Bonds)
Trái phi u có th chu c l i (Callable Bonds)
15


Trái phi u có th bán l i (Putable bonds – Put bonds)
Trái phi u có lãi su t th n i (Floating Rate Bonds)
Trái phi u có lãi su t n ñ nh (Straight Bonds)
Trái phi u chi t kh u (Zero Coupon Bonds)
Trái phi u qu c t (Foreign Bonds)
16


Cách tính giá chuy n đ i và t l chuy n ñ i:

- Giá chuy n ñ i (Conversion Price): là giá c a c phi u
thư ng mà trái phi u chuy n ñ i l y làm căn c trong vi c
chuy n ñ i.

M nh giá c a trái phi u chuy n ñ i
Giá chuy n ñ i =

T l chuy n ñ i
17


- T l chuy n ñ i (Conversion Ratio):

là s c phi u thư ng ñư c chuy n ñ i ra t m t
trái phi u.

M nh giá c a trái phi u chuy n ñ i
T l chuy n ñ i =
Giá chuy n ñ i

18


5. L i t c và r i ro trái phi u
5.1. L i t c
+ Ti n lãi ñ nh kỳ

C = c% x F
Trong đó:

C: Lãi trái phi u
c: Lãi su t cu ng phi u
F: M nh giá trái phi u

+ Chênh l ch giá
+ Lãi c a lãi
19

5.2. R i ro:
+ R i ro lãi su t
+ R i ro tái ñ u tư
+ R i ro thanh toán
+ R i ro l m phát
+ R i ro t giá h i đối
+ R i ro thanh kho n
20


6. Các nhân t

nh hư ng giá trái phi u

Kh năng tài chính c a ngư i cung c p trái phi u
Th i gian ñáo h n
D ki n v l m phát
Bi n ñ ng lãi su t th trư ng
Thay đ i t giá h i đối
21


III. Ch ng khoán v n – c phi u

1. C phi u thư ng

2. C phi u ñãi

3. Ch ng ch qu

22


Khái ni m:
C phi u là lo i ch ng khốn đư c phát hành
dư i d ng ch ng ch ho c bút toán ghi s , xác
nh n quy n s h u ho c l i ích h p pháp c a
ngư i s h u c phi u ñ i v i tài s n ho c v n
c a m t công ty c ph n.

23


1. C phi u thư ng (Common Stock):

a. Khái ni m

e. Các lo i c phi u thư ng

b. ð c ñi m

f. C t c

c. Quy n l i và nghĩa v

g. L i t c và r i ro

c a c đơng

d. Các lo i giá c phi u

h. Nhân t

nh hư ng giá

c phi u

24


a. Khái ni m:

Là gi y ch ng nh n c ph n, xác nh n quy n s h u
c a c đơng đ i v i CTCP. Ngư i mua CPT tr thành
c đơng thư ng hay c ñông ph thông. C ñông n m
gi

CPT là m t trong nh ng ngư i ch

DN nên là

ngư i tr c ti p th hư ng k t qu s n xu t kinh doanh
cũng như lãnh ch u m i r i ro trong kinh doanh.

25