Tiểu luận xử lý tình huống trong công tác thẩm định đấu thầu công trình sửa chữa, cải tạo trường mầm non xã tri trung

TRƯỜNG ĐÀO TẠO CÁN BỘ LÊ HỒNG PHONG - TP HÀ NỘI
LỚP BỒI DƯỠNG NGHIỆP VỤ NGẠCH CHUYÊN VIÊN K2A-2015

TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI: XỬ LÝ TÌNH HUỐNG
TRONG CƠNG TÁC THẨM ĐỊNH ĐẤU THẦU CƠNG TRÌNH:
SỬA CHỮA, CẢI TẠO TRƯỜNG MẦM NON XÃ TRI TRUNG.

Họ và tên học viên: Nguyễn Thị Huyền.
Chức vụ: Chun viên.
Đơn vị cơng tác: Phịng Tài chính - Kế hoạch huyện Phú Xuyên.

Hà Nội, tháng 11/2015.


PHẦN 1. LỜI MỞ ĐẦU
Trong những năm qua, việc tăng cường đầu tư xây dựng cơ bản đã góp
phần phát triển nhanh kết cấu hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội, thúc đẩy tăng
trưởng kinh tế. Kết cấu hạ tầng kỹ thuật và kinh tế - xã hội ngày càng được phát
triển, hoàn thiện làm thay đổi diện mạo cả nước nói chung và của huyện nhà nói
riêng. Tốc độ và quy mơ tăng đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) đã góp phần
quan trọng vào tốc độ tăng GDP hàng năm, tăng cường tiềm lực nền kinh tế, cải
thiện và nâng cao đời sống vật chất tinh thần của nhân dân, đã góp phần quan
trọng trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại
hóa, tăng đáng kể năng lực nhiều ngành sản xuất, kinh doanh... góp phần tạo
thêm sức cạnh tranh của nền kinh tế trong xu hướng hội nhập.
Tuy nhiên, nhìn nhận và đánh giá về lĩnh vực đầu tư XDCB trong những
năm qua vẫn còn những “mảng tối” như tình trạng thất thốt, lãng phí, tiêu cực,
đầu tư dàn trải, hiệu quả đồng vốn đầu tư đạt thấp đã trở nên khá phổ biến. Có
thể khẳng định việc thất thốt, lãng phí thể hiện ở tất cả các giai đoạn, các khâu
trong lĩnh vực đầu tư. Trong đó thất thoát qua đấu thầu, chỉ định thầu các dự án,

cũng làm mất đi khơng ít những đồng vốn của Nhà nước đang phải “thắt lưng
buộc bụng” dành cho đầu tư; tạo dư luận không tốt trong nhân dân về các cơ
quản lý Nhà nước.
Đấu thầu được coi là một phương tiện bảo đảm việc chi tiêu bằng các nguồn
tiền của nhà nước có hiệu quả. Tuy nhiên, hiệu quả thơng qua một cuộc đấu thầu
phải dựa trên nguyên tắc đảm bảo sự công bằng trong cách xem xét, đánh giá các
hồ sơ dự thầu của các nhà thầu tham gia đấu thầu. Khái niệm công bằng trong đấu
thầu là khá rộng, liên quan và phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng chắc chắn không
thể bỏ qua chất lượng của hồ sơ mời thầu. Hồ sơ mời thầu luôn được coi là “đầu bài
thi” mà mọi nhà thầu có nhiệm vụ phải coi trọng và tuân thủ. Nó cũng là cơ sở để
lựa chọn nhà thầu trúng thầu. Việc lựa chọn này tưởng chừng như đơn giản, song
thực tế thường không như vậy. Nếu cho phép lựa chọn theo ý chủ quan, theo ý thích
thì có lẽ dễ. Song lựa chọn trên cơ sở hồ sơ mời thầu cùng

1


với tiêu chuẩn đánh giá tương ứng để đảm bảo sự cơng bằng thì thường có
những tình huống phức tạp, đáng suy ngẫm, đòi hỏi người thẩm định và cơ quan
thẩm định phải có sự vận dụng một cách linh hoạt, khơn khéo và áp dụng chính
xác các qui phạm pháp luật của nhà nước về đấu thầu, có kiến thức chuyên sâu
về công tác đấu thầu để đảm bảo tính trung thực, khách quan, cơng bằng trong
cơng tác thẩm định đấu thầu.
Từ những lý do nêu trên, với những kiến thức đã được học tập, nghiên cứu
tại lớp bồi dưỡng nghiệp vụ ngạch chuyên viên K2A - 2015 – Trường đào tạo
cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà Nội. Đồng thời trên cương vị cơng tác của
mình từ thực tiễn có liên quan tới việc thực hiện giải quyết tình huống tại Phịng
Tài chính – Kế hoạch huyện Phú Xuyên thành phố Hà Nội nơi mà tôi đang cơng
tác. Tình huống mà tơi đưa ra dưới đây nhằm làm rõ những vấn đề mang tính lý
luận thực tiễn, cụ thể là tình huống về thực hiện cơng tác “Xử lý tình huống

trong cơng tác thẩm định đấu thầu cơng trình: Sửa chữa, cải tạo trường mầm
non xã Tri Trung”.
Từ tình huống nêu trên bài tiểu luận của tơi được trình bày thành 03 phần
với sự phân tích, tổng hợp và đánh giá. Nội dung của từng phần, như sau:
PHẦN 1. LỜI NĨI ĐẦU
PHẦN 2. NỘI DUNG
Mục 2.1. Mơ tả tình huống.
Mục 2.2. Xác định mục tiêu xử lý tình huống.
Mục 2.3. Phân tích ngun nhân, hậu quả.
Mục 2.4. Xây dựng phân tích và lựa chọn phương án giải quyết
(03 phương án).
Mục 2.5. Lập kế hoạch tổ chức phương án lựa chọn.
PHẦN 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Mục 3.1. Kết luận.
Mục 3.2. Kiến nghị.

2


Thơng qua đề tài “Xử lý tình huống trong cơng tác thẩm định đấu thầu
cơng trình: Sửa chữa, cải tạo trường mầm non xã Tri Trung” bản thân tôi muốn
nghiên cứu tìm hiểu thêm về nội dung này vì đây là một lĩnh vực nhạy cảm hiện
nay và là nỗi bức xúc của các cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu, các cơ
quan chủ đầu tư, các doanh nghiệp và của toàn xã hội.
Trong thời gian theo học lớp Bồi dưỡng nghiệp vụ ngạch chuyên viên tại
Trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà Nội, tuy thời gian có hạn
nhưng với tấm lịng nhiệt huyết và sự tận tình của các thầy, cơ đã truyền đạt những
kiến thức quý báu của mình cho lớp học. Với những kiến thức quý báu đã tiếp thu
được từ các thầy, cô giáo sẽ giúp tôi rất nhiều trong việc thực hiện nhiệm vụ chun
mơn của mình, nhất là trong việc xử lý công việc một cách hiệu quả nhất, đúng

pháp luật và các quy định của Nhà nước để có thể hồn thành tốt nhiệm vụ được
giao, qua đó bản thân tơi ngày càng được hồn thiện hơn.

Với đề tài “Xử lý tình huống trong cơng tác thẩm định đấu thầu cơng trình:
Sửa chữa, cải tạo trường mầm non xã Tri Trung”, tôi đã học hỏi thêm được
nhiều điều bổ ích và tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm, có cách nhìn nhận đánh
giá sự việc trong lĩnh vực này một cách chính xác, hiệu quả và qua đó nâng cao
hơn kiến thức chuyên môn phục vụ cho công tác ở cơ quan, đơn vị mình. Tuy
nhiên, trong quá trình thực hiện đề tài, do thời gian nghiên cứu có hạn và với
kinh nghiệm, kiến thức cịn hạn chế nên chắc chắn khơng thể tránh khỏi những
thiếu sót, kính mong nhận được sự quan tâm và góp ý của các thầy, cô giáo để đề
tài tiểu luận của tôi được hoàn chỉnh hơn.

3


PHẦN 2. NỘI DUNG
2.1. Mơ tả tình huống.
Ngày 16 tháng 08 năm 2015, Phịng Tài chính – Kế hoạch huyện Phú
Xuyên thành phố Hà Nội nhận hồ sơ xin phê duyệt kết quả đấu thầu gói thầu
“Sửa chữa, cải tạo trường mầm non xã Tri Trung” của Ban Quản lý dự án đầu tư
xây dựng huyện (là đơn vị sự nghiệp trực thuộc UBND huyện Phú Xuyên với
chức năng quản lý các dự án đầu tư XDCB trong tất cả các lĩnh vực trên địa bàn
huyện) với giá trị gói thầu là 3.017.453.120 đồng, bằng nguồn vốn hỗ trợ có mục
tiêu từ ngân sách Huyện, thời gian thực hiện 90 ngày, trong đó đơn vị được đề
nghị trúng thầu là Công ty Cổ phần xây dựng Thanh Mạnh với giá đề nghị trúng
thầu là 2.983.842.000 đồng; thấp hơn giá gói thầu được duyệt là 33.611.120
đồng. Trong khi đó có 02 nhà thầu khác có giá dự thầu thấp hơn giá dự thầu của
Công ty Cổ phần xây dựng Thanh Mạnh bị loại.
Sau khi xem xét các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu và hồ sơ trình duyệt

kết quả đấu thầu, nảy sinh tình huống như sau:
Sau khi được Ban Quản lý dự đầu tư xây dựng huyện thông báo mời thầu
rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng trong tồn quốc để mời các nhà
thầu có đủ tư cách pháp nhân và năng lực tham gia đấu thầu gói thầu nêu trên, có
tất cả 05 nhà thầu tham gia mua hồ sơ dự thầu, đến thời điểm đóng thầu có 04
nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu tham gia đấu thầu.
Nội dung hồ sơ mời thầu của gói thầu trên đã được Phịng Tài chính – Kế
hoạch huyện Phú Xuyên ra quyết định phê duyệt, xin trích một số nội dung chủ
yếu liên quan đến cơng tác thẩm định đấu thầu cơng trình: Sửa chữa, cải tạo
trường mầm non xã Tri Trung để xét chọn thầu của gói thầu này như sau:
-

Về tư cách pháp lý nhà thầu:

+

Nhà thầu phải có đủ năng lực, có ngành nghề kinh doanh xây dựng cơng

trình dân dụng.
4


-

Về tiêu chuẩn đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu (phương

pháp đánh giá đạt hay không đạt):
+

Chỉ huy cơng trình phải có trình độ đại học hoặc trên đại học thuộc

chuyên ngành xây dựng dân dụng (có bản sao bằng tốt nghiệp được cơng
chứng); có thời gian cơng tác ít nhất là 5 năm; đã chỉ huy trưởng thi cơng của 01
cơng trình cùng loại, có tính chất tương tự gói thầu này.
+

Giám sát cơng trình phải tốt nghiệp đại học chuyên ngành xây dựng dân

dụng, kỹ sư cơng trình có kinh nghiệm từ 02 năm trở lên và đã thi cơng ít nhất
01 cơng trình tương tự.
Trong báo cáo kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu của các nhà thầu có
những vấn đề cần phải xem xét lại, nhất là phần đánh giá năng lực và kinh
nghiệm của các hồ sơ dự thầu, cụ thể như sau:
2.1.1. Đánh giá sơ bộ hồ sơ dự thầu.
-

Hồ sơ dự thầu của 04 nhà thầu sau tham gia dự thầu đạt yêu cầu đánh giá

sơ bộ theo quy định của hồ sơ mời thầu, có giá dự thầu như sau:
STT

TÊN NH

01

Công ty TNHH Đại T

02

Công ty TNHH Minh

03

Công ty cổ phần xây d

04

Công ty TNHH Đầu t

2.1.2. Đánh giá chi tiết hồ sơ dự thầu.
a. Đánh giá về mặt kỹ thuật và tài chính: Hồ sơ dự thầu của các nhà thầu
nêu trên đều đáp ứng yêu cầu về mặt kỹ thuật và tài chính, được quy định trong
hồ sơ mời thầu.
5


b. Đánh giá về năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu:
Căn cứ vào các yêu cầu và tiêu chuẩn đánh giá được quy định trong hồ sơ
mời thầu, Tổ chấm thầu (do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện thành
lập) đánh giá năng lực và kinh nghiệm của Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh và
Công ty TNHH Đầu tư và xây dựng Mạnh Thắng đều đạt. Riêng Công ty TNHH
Đại Thành và Công ty TNHH Minh Tiến không đạt nên bị loại, không được đưa
vào danh sách ngắn để xác định giá đánh giá, cụ thể:
*

Công ty TNHH Đại Thành.

Trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu Công ty TNHH Đại Thành:
Chức danh
Chỉ huy trưởng thi cơng cơng

trình
Người thay thế khi Chỉ huy
trưởng đi vắng

Giám sát cơng trình

Qua bảng nêu trên, Tổ chấm thầu đánh giá: ông Phan Xuân E đã từng làm
chỉ huy trưởng thi cơng cơng trình tương tự mà nhà thầu đã thực hiện hồn thành
(có xác nhận của Chủ đầu tư); có thời gian cơng tác trên 5 năm, nhưng có trình
độ chun ngành khơng phải là ngành Xây dựng dân dụng. Như vậy, theo yêu
cầu của hồ sơ mời thầu thì ơng Phan Xn E chưa đạt u cầu để đảm nhận chức
danh chỉ huy trưởng thi cơng cơng trình, nên bị loại. Điều đáng quan tâm ở đây
là Tổ chấm thầu chưa xem xét đến khả năng của ông Phan Thế F có đủ điều kiện
thay thế ơng Phan Xn E làm chỉ huy trưởng cơng trình hay khơng và vẫn đảm
bảo có ơng Dương Đức K làm phụ trách kỹ thuật thi công.


6


* Công ty TNHH Minh Tiến.
Tổ chấm thầu đánh giá Công ty TNHH Minh Tiến không đủ năng lực và
kinh nghiệm, nên bị loại là do Tổ chấm thầu được biết Công ty này đã bị Trưởng
ban - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện ra quyết định xử phạt vi phạm về
hoạt động xây dựng ở một cơng trình do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện
làm chủ đầu tư, với số tiền là 10 triệu đồng. Ngồi ra Cơng ty này cịn thi cơng một
số cơng trình khác (do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện làm chủ đầu tư)
khơng đạt tiến độ, làm cho các cơng trình này chậm phát huy hiệu quả. Điều đáng
lưu ý là sự việc này không thể hiện trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu.

Theo đó, Tổ chấm thầu đánh giá có hai nhà thầu: Công ty TNHH Đại
Thành, Công ty TNHH Minh Tiến không đạt yêu cầu về năng lực và kinh
nghiệm, nên bị loại; cịn lại 02 nhà thầu: Cơng ty cổ phần XD Thanh Mạnh,
Công ty TNHH Đầu tư và xây dựng Mạnh Thắng được đưa vào danh sách ngắn
để xác định giá đánh giá.
STT

01

02

TÊN NHÀ THẦ

Công ty cổ phần XD Thanh

Công ty TNHH Đầu tư và x
Mạnh Thắng

Theo kết quả đánh giá trong bảng nêu trên của Tổ chấm thầu thì Cơng ty
cổ phần XD Thanh Mạnh là đơn vị được đề nghị trúng thầu với giá đề nghị trúng
thầu là 2.983.842.000 đồng; thấp hơn giá gói thầu được duyệt là 33.611.120
đồng.
Qua thẩm định kết quả xét chọn thầu nêu trên của Tổ chấm thầu, chuyên
viên thẩm định xét thấy có thể đề nghị đơn vị trúng thầu là:
-

Hoặc Cơng ty TNHH Đại Thành có giá dự thầu thấp nhất, bằng cách

đưa ông Phan Thế F từ phụ trách kỹ thuật thi cơng có đủ điều kiện làm Chỉ huy
7

trưởng thi cơng cơng trình thay thế ơng Phan Xn E như đã được nhà thầu đề
xuất trong hồ sơ dự thầu, mà vẫn đảm bảo có người làm phụ trách kỹ thuật thi
cơng, đó là ơng Dương Đức K;
-

Hoặc Cơng ty TNHH Minh Tiến có giá dự thầu thấp thứ hai nếu Tổ

chấm thầu bỏ qua yếu tố Công ty này bị Trưởng ban - Ban Quản lý dự án đầu tư
xây dựng huyện xử phạt vi phạm về hoạt động xây dựng ở một cơng trình do
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện làm chủ đầu tư; thi cơng một số cơng
trình khác (cũng do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện làm chủ đầu tư)
khơng đạt tiến độ, vì sự việc này không được thể hiện trong hồ sơ dự thầu, nghĩa
là đánh giá trên hồ sơ dự thầu của nhà thầu này thì phần năng lực và kinh
nghiệm của nhà thầu đáp ứng được yêu cầu hồ sơ mời thầu;
-

Hoặc có thể chọn Cơng ty cổ phần XD Thanh Mạnh có giá dự thầu thấp

thứ ba là nhà thầu trúng thầu theo báo cáo kết quả xét chọn thầu nêu trên của
Tổ chấm thầu.
2.2. Xác định mục tiêu xử lý.
Để đảm bảo tính cạnh tranh cơng bằng trong đấu thầu và hướng xử lý tình
huống này theo hướng có lợi nhất cho bên mời thầu nhưng vẫn đảm bảo đúng
quy định nhằm đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án, yêu cầu chuyên viên thẩm
định kết quả lựa chọn nhà thầu làm cơ sở trình Lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu
tư xây dựng huyện phê duyệt phải đảm bảo các mục tiêu sau đây:
-

Tính khách quan: Đảm bảo tính cạnh tranh, cơng bằng và minh bạch trong

q trình thẩm định để lựa chọn nhà thầu có giá dự thầu hợp lý và mang lại hiệu
quả cao nhất cho dự án, bảo đảm đáp ứng được yêu cầu của Hồ sơ mời thầu;
-

Tuân thủ các quy định theo Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày

18/6/2015 của Chính phủ về Quản lý dự án đầu tư và xây dựng cơng trình; Nghị
định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ về Hướng dẫn thi hành
Luật đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng, nhất là đánh
giá hồ sơ dự thầu của các nhà thầu theo đúng hồ sơ mời thầu và tiêu chuẩn đánh
8


giá trong hồ sơ mời thầu. Yêu cầu thực hiện xét chọn thầu đúng quy trình, thủ
tục và đảm bảo cơ sở pháp lý; tiến hành các bước phải đúng thẩm quyền đã được
nhà nước quy định.
-

Bảo vệ lợi ích chính đáng của các nhà thầu, ưu tiên cho các nhà thầu có giá

dự thầu thấp; có đủ năng lực, kinh nghiệm cùng với các giải pháp kỹ thuật cũng
như biện pháp tổ chức thi công một cách khoa học; cung ứng vật tư thiết bị, lắp
đặt hợp lý và hiệu quả; thời gian thi cơng hồn thành cơng trình vượt kế hoạch,
nhưng vẫn đảm bảo tính khách quan và cạnh tranh công bằng trong đấu thầu.
-

Bảo đảm sự hài hịa giữa tính pháp lý, hiệu quả đem lại cho dự án và tiết

kiệm ngân sách Nhà nước có hiệu quả cao nhất trong đấu thầu.
2.3. Phân tích nguyên nhân và hậu quả.
2.3.1. Nguyên nhân.
Qua phân tích sơ bộ các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu nhận thấy cả 04
nhà thầu tham dự đều đáp ứng được yêu cầu của gói thầu nhưng khi phân tích cụ
thể từng hồ sơ thì xuất hiện một số vấn đề như đã nêu ở cuối phần mơ tả tình
huống. Chun viên thẩm định đã đề xuất lãnh đạo Ban Quản lý dự án đầu tư
xây dựng huyện mời Tổ chấm thầu của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng
huyện và các phịng chun mơn có liên quan để xử lý và chọn đơn vị trúng thầu
sao cho hợp tình, hợp lý nhằm đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án, nhưng phải
đúng quy định và đảm bảo sự cơng bằng trong đấu thầu.
Trong q trình họp lấy ý kiến, có những ý kiến khác nhau và đã có 03
phương án đề xuất cho cả 03 nhà thầu được trúng thầu với những lý do chính
đáng có thể chấp nhận được. Nguyên nhân dẫn đến những ý kiến trái ngược nêu
trên là do nhiều nguyên nhân cả về khách quan lẫn chủ quan là Tổ chấm thầu
chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ dự thầu của các nhà thầu, đồng thời chính nhà thầu có
những chủ quan và chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ mời thầu,…. cụ thể những nguyên
nhân chính như sau:

9


-

Đối với bên mời thầu:

+

Tổ chấm thầu chưa nghiên cứu kỹ hồ sơ dự thầu của nhà thầu là Công ty

TNHH Đại Thành, để có hướng xử lý linh hoạt, đó là chưa xét đến trường hợp
đưa ơng Phan Thế F có đủ điều kiện năng lực và kinh nghiệm làm chỉ huy
trưởng cơng trình thay thế ơng Phan Xn E khơng đủ năng lực do ơng E có
bằng Thạc sỹ kỹ thuật chuyên ngành thủy lợi chứ không phải là chuyên ngành
Xây dựng dân dựng theo như hồ sơ mời thầu.
+

Tổ chấm thầu có thành kiến đối với Cơng ty TNHH Minh Tiến, đó là

mặc dù Cơng ty này có một số sai phạm như đã nêu trên, nhưng không được thể
hiện trong hồ sơ dự thầu, tức là chấm trên hồ sơ dự thầu thì năng lực và kinh
nghiệm của nhà thầu nêu trong hồ sơ dự thầu đáp ứng được yêu cầu hồ sơ mời
thầu. Hơn nữa, bên mời thầu chưa phân tích các sai phạm trên phát xuất từ
những nguyên nhân nào để có đánh giá xác đáng. Sau khi tìm hiểu kỹ thì được
biết, nhà thầu này khi thi cơng một cơng trình có thay thế chủng loại vật tư có
giá trị và chất lượng tương đương được đơn vị tư vấn giám sát chấp nhận, do vật
tư này khơng cịn sản xuất bán trên thị trường, nhưng chưa báo cáo xin ý kiến và
được sự chấp thuận của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện, nên Trưởng
ban - Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện ra quyết định xử phạt vi phạm
về hoạt động xây dựng. Còn việc nhà thầu này thi cơng một số cơng trình khác
chậm tiến độ là do có cơng trình cơng tác đền bù giải phóng mặt bằng của bên
mời thầu chậm, có cơng trình nhà thầu thi cơng trúng vào mùa mưa làm ảnh
hưởng đến tiến độ thi công. Như vậy, việc sai phạm của nhà thầu này khơng có
gì nghiêm trọng, có thể chấp nhận được.
-

Đối với các nhà thầu tham dự đấu thấu thầu: Công ty TNHH Đại Thành

chưa nghiên cứu kỹ các nội dung quy định của hồ sơ mời thầu, đó là trong hồ sơ
mời thầu yêu cầu người chỉ huy trưởng cơng trình phải có bằng đại học chuyên

ngành xây dựng dân dụng, nhưng trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu này lại bố trí
ơng Phan Xuân E có bằng thạc sỹ chuyên ngành thủy lợi làm chỉ huy trưởng cơng
trình nên khơng đáp ứng được trình độ chun mơn theo u cầu của hồ sơ mời
10


thầu. Tuy nhiên, trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu có đề xuất ơng Phan Thế F là
người thay thế khi chỉ huy trưởng cơng trình (ơng Phan Xn E) đi vắng. Khi
xem xét trình độ chun mơn, năng lực và kinh nghiệm của chỉ huy trưởng cơng
trình đối với ơng F thì đáp ứng được u cầu của hồ sơ mời thầu. Như vậy, ơng
Phan Thế F có đủ điều kiện về trình độ chun mơn, năng lực công tác và kinh
nghiệm thay thế ông Phan Xuân E làm chỉ huy trưởng cơng trình mà vẫn đảm
bảo có người phụ trách kỹ thuật thi công là ông Dương Đức K.
2.3.2. Hậu quả.
Nếu không thận trọng trong việc xử lý tình huống này, có thể xảy ra
những hậu quả sau:
* Trường hợp để Công ty TNHH Minh Tiến trúng thầu, sẽ gây tổn thất
cho ngân sách Nhà nước là 163.095.315 đồng (giá dự thầu của Công ty TNHH
Minh Tiến so với giá dự thầu của Công ty TNHH Đại Thành);
*

Trường hợp để Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh trúng thầu sẽ gây tổn

thất cho ngân sách Nhà nước là 164.273.342 đồng (giá dự thầu của Công ty Cổ
phần xây dựng Thanh Mạnh so với giá dự thầu của Cơng ty TNHH Đại Thành);
Cơng ty TNHH Minh Tiến có thể khiếu kiện vì bị loại do khơng đủ năng lực và
kinh nghiệm như đã nêu ở phần mô tả tình huống, nhưng phần năng lực và kinh
nghiệm trong hồ sơ dự thầu của nhà thầu đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời
thầu như đã nêu ở phần mơ tả tình huống (đánh giá phần năng lực và kinh
nghiệm).

Để tránh tình trạng mắc phải những sai sót khơng đáng có trong q trình
tổ chức đấu thầu cũng như các khiếu kiện khơng đáng có, gây dư luận khơng tốt.
Vì vậy khi có tình huống khó xử xảy ra địi hỏi cơ quan quản lý Nhà nước về
cơng tác đấu thầu cần tìm giải pháp hữu hiệu, giải quyết cho hợp tình hợp lý,
đảm bảo tính cơng bằng, đúng pháp luật. Vì vậy, trong tình huống này Ban quản
lý dự án đầu tư xây dựng huyện phải tổ chức nhiều cuộc họp để bàn bạc và tìm
hướng giải quyết.
11


2.4. Xây dựng các phương án xử lý và phân tích phương án.
Trong cuộc họp có đủ các thành phần tham gia gồm bên mời thầu và các
phịng chun mơn có liên quan, đã có nhiều ý kiến được đưa ra bàn bạc nhưng
tập trung vào 3 phương án chính:
*

Phương án 1: Công ty TNHH Đại Thành trúng thầu.

-

Trong điều kiện kinh tế huyện nhà cịn nhiều khó khăn, Ngân sách nhà

nước dành cho đầu tư để phát triển cơ sở hạ tầng còn nhiều hạn hẹp. Việc lựa
chọn nhà thầu có giá dự thầu thấp nhất để thực hiện cơng trình là vấn đề cần
được quan tâm nhất. Nhưng cần xem xét về năng lực kinh nghiệm của Công ty
nêu trong hồ sơ dự thầu, thì ơng Phan Xn E đã từng làm chỉ huy trưởng thi
cơng cơng trình tương tự gói thầu này mà nhà thầu đx thực hiện hồn thành; có
thời gian cơng tác trên 5 năm, nhưng trình độ chun mơn khơng phải chun
ngành Xây dựng dân dụng. Như vậy, theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu thì ơng
Phan Xn E chưa đạt u cầu về chức danh chỉ huy trưởng thi cơng cơng trình.

Tuy nhiên, đối chiếu trong hồ sơ dự thầu thì ơng Phan Thế F đã từng làm chỉ huy
trưởng thi công cơng trình tương tự gói thầu này, có thời gian cơng tác >5 năm,
có bằng tốt nghiệp đại học chun ngành Xây dựng dân dụng, đủ điều kiện thay
thế ông Phan Xuân E làm chỉ huy trưởng thi công công trình (đã được nhà thầu
đề xuất trong hồ sơ dự thầu), mà vẫn bảo đảm có người làm phụ trách kỹ thuật
thi cơng, đó là ơng Dương Đức K. Xét về góc độ này thì nhà thầu Cơng ty
TNHH Đại Thành có đủ năng lực và kinh nghiệm theo quy định trong hồ sơ mời
thầu. Vì vậy có thể đề nghị Công ty TNHH Đại Thành trúng thầu mà không trái
với quy định.
* Ưu điểm:
-

Về giá dự thầu: Có giá dự thầu thấp nhất, tiết kiệm được ngân sách nhà

nước ở mức độ cao nhất.
-

Về năng lực tài chính: Có văn bản cam kết chấp nhận tự ứng 100% vốn

để thi cơng hồn thành cơng trình đúng tiến độ.
12


-

Về năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật: Là nhà thầu có uy tín, có nhiều

năm hoạt động chun ngành Xây dựng dân dụng, xây dựng và đã thực hiện
nhiều hợp đồng xây dựng cơng trình tương tự, đảm bảo chất lượng tốt và đúng
tiến độ. Số lượng, trình độ, kinh nghiệm của cán bộ, công nhân kỹ thuật cũng

như phương tiện, máy móc thi cơng hiện đại, được bố trí cho cơng trình này
vượt trội hơn các nhà thầu khác.
-

Về tiến độ thi cơng: Thời gian thi cơng hồn thành cơng trình sớm hơn

thời gian quy định trong hồ sơ mời thầu. Nhà thầu có tiến độ thi cơng phù hợp,
có các giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức thi công khoa học, cũng như cung
ứng vật tư thiết bị, lắp đặt hợp lý và hiệu quả nhất so với các nhà thầu khác.
-

Về mặt xã hội: Đây là doanh nghiệp Nhà nước, đã nhận phụng dưỡng

nhiều Bà mẹ Việt Nam anh hùng, có nhiều đóng góp trong việc ủng hộ bão lụt,
quỹ vì người nghèo, quỹ khuyến học, tặng nhiều nhà tình nghĩa cho các đối
tượng chính sách và có nhiều hoạt động xã hội khác, đã được các Bộ, ngành
Trung ương và Thành phố tặng nhiều bằng khen.
* Nhược điểm:
Chấp nhận thanh toán vốn theo kế hoạch cấp vốn cho dự án và tính lãi
theo lãi suất ngân hàng nếu thanh toán vốn chậm.
*

Phương án 2: Công ty TNHH Minh Tiến được đề xuất trúng thầu.

Tuy nhà thầu này bị Trưởng ban (Ban QLDA) - ra quyết định xử phạt vi
phạm về hoạt động xây dựng tại một cơng trình (do Ban quản lý dự án đầu tư xây
dựng huyện làm chủ đầu tư), với số tiền là 10 triệu đồng; thi công một số công trình
khác (cũng do Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện làm chủ đầu tư) chậm tiến
độ, làm cho các cơng trình này chậm phát huy hiệu quả. Nhưng trong hồ sơ dự
thầu, nhà thầu không liệt kê những cơng trình này mà chỉ liệt kê những cơng trình

tương tự gói thầu này đã được nhà thầu thi cơng đảm bảo tiến độ, chất lượng cơng
trình (có xác nhận của các chủ đầu tư). Xét về góc độ này thì nhà thầu Cơng ty
TNHH Minh Tiến có đủ năng lực và kinh nghiệm theo hồ sơ
13


mời thầu. Vì vậy có thể đề xuất Cơng ty TNHH Minh Tiến trúng thầu mà không
trái với quy định.
* Ưu điểm:
-

Về năng lực tài chính: Khi mở thầu, hồ sơ dự thầu tuy khơng có văn bản

cam kết chấp nhận tự ứng 100% vốn để thi cơng hồn thành cơng trình đúng tiến
độ, nhưng có văn bản của Ngân hàng bảo lãnh cam kết hỗ trợ vốn cho Công ty
TNHH Minh Tiến thi cơng hồn thành cơng trình đúng tiến độ.
-

Về năng lực, kinh nghiệm và kỹ thuật: Nhiều năm hoạt động chuyên

ngành Xây dựng dân dụng và thực hiện nhiều hợp đồng xây dựng cơng trình
tương tự, phần lớn đảm bảo chất lượng và đúng tiến độ. Số lượng, trình độ cán
bộ và cơng nhân kỹ thuật bố trí cho cơng trình này đáp ứng được u cầu của hồ
sơ mời thầu của gói thầu này.
-

Về tiến độ thi cơng: Thời gian thi cơng hồn thành cơng trình không quá

thời gian quy định trong hồ sơ mời thầu nên đáp ứng được yêu cầu.
* Nhược điểm:

-

Giá dự thầu không phải là thấp nhất trong số 04 nhà thầu tham dự.

-

Văn bản của Ngân hàng bảo lãnh cam kết hỗ trợ vốn cho Công ty TNHH

Minh Tiến không đủ cơ sở để đảm bảo Công ty TNHH Minh Tiến có thể tự ứng
100% vốn để thi cơng hồn thành cơng trình đúng tiến độ. Văn bản này chỉ có
giá trị giữa Ngân hàng với Công ty TNHH Minh Tiến và hồn tồn khơng có giá
trị gì đối với cơ quan quản lý dự án. Như vậy năng lực tài chính khơng bằng các
nhà thầu khác, phải dựa q nhiều vào khả năng vay vốn của Ngân hàng để thi
công gói thầu này.
-

Bên mời thầu có đủ cơ sở pháp lý chứng minh Công ty TNHH Minh

Tiến chưa đủ điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi cơng gói thầu này. Hơn nữa
sự chênh lệch giá dự thầu giữa Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh và Công ty
TNHH Minh Tiến là rất thấp, không đáng kể.
14


*

Phương án 3: Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh được đề nghị trúng thầu.

*

Ưu điểm:

-

Về năng lực, kinh nghiệm: Nhiều năm hoạt động chuyên ngành Xây

dựng dân dụng và đã thi cơng một số cơng trình tương tự, đảm bảo chất lượng
và đúng tiến độ. Số lượng, trình độ cán bộ và cơng nhân kỹ thuật bố trí cho cơng
trình này đáp ứng được u cầu của hồ sơ mời thầu của gói thầu này, nhưng
khơng có nhiều kinh nghiệm bằng đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật của
Cơng ty TNHH Đại Thành.
-

Về năng lực tài chính: Có văn bản cam kết ứng vốn thi cơng hồn thành

cơng trình đúng tiến độ. Chấp nhận thanh tốn theo kế hoạch cấp vốn cho dự án
và khơng tính lãi nếu thanh tốn chậm.
-

Về tiến độ thi cơng: Thời gian thi cơng hồn thành cơng trình khơng q

thời gian quy định trong hồ sơ mời thầu nên đáp ứng được u cầu.
* Nhược điểm:
Phương tiện, máy móc thi cơng, trình độ cán bộ và công nhân kỹ thuật đủ
điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi cơng gói thầu này, nhưng phương tiện
máy móc thi cơng khơng hiện đại bằng phương tiện máy móc thi cơng của Cơng
ty TNHH Đại Thành, đồng thời đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật khơng có
nhiều kinh nghiệm bằng các nhà thầu khác.
Lựa chọn phương án tối ưu:
Qua phân tích các ưu nhược điểm của 03 phương án nêu trên, có thể đưa

ra kết quả cho từng phương án như sau:
* Phương án 1.
Cơng ty TNHH Đại Thành có giá dự thầu thấp nhất, là nhà thầu có uy tín,
có nhiều đóng góp tích cực cho các hoạt động xã hội, có nhiều kinh nghiệm
trong hoạt động chuyên ngành Xây dựng dân dụng, có đội ngũ cán bộ, cơng
nhân kỹ thuật lành nghề, dày dạn kinh nghiệm cũng như phương tiện, máy móc
15


thi cơng hiện đại được bố trí cho cơng trình này vượt trội hơn các nhà thầu khác;
có tiến độ thi công phù hợp cũng như các giải pháp kỹ thuật, biện pháp tổ chức
thi công khoa học; cung ứng vật tư thiết bị, biện pháp tổ chức thi công, lắp đặt
hợp lý và đem lại hiệu quả cao nhất cho dự án.
* Phương án 2.
Công ty TNHH Minh Tiến, là nhà thầu có giá dự thầu thấp thứ hai, có kinh
nghiệm trong hoạt động chuyên ngành Xây dựng dân dụng, phần lớn đảm bảo
chất lượng và đúng tiến độ, nhưng ở một số cơng trình được nhà thầu thi công
chưa đáp ứng được yêu cầu như đã cam kết trong các hợp đồng thi công xây lắp
ký với Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện. Tuy đội ngũ cán bộ, cơng nhân
kỹ thuật bố trí cho cơng trình này đáp ứng được u cầu của hồ sơ mời thầu của
gói thầu này, nhưng cịn hạn chế so với nhà thầu Công ty TNHH Đại Thành.
* Phương án 3.
Công ty cổ phần XD Thanh Mạnh là nhà thầu có giá dự thầu xếp thứ 3, có
thể xem xét trúng thầu khi hai nhà thầu kia bị loại vì lý do khơng đáp ứng được
năng lực và kinh nghiệm theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu, như đã nêu ở phần
mơ tả tình huống. Đội ngũ cán bộ và công nhân kỹ thuật cũng như phương tiện,
máy móc thi cơng tuy đáp ứng được điều kiện năng lực và kinh nghiệm thi cơng
gói thầu này, nhưng có phần hạn chế hơn so với các nhà thầu khác.
Tóm lại: Với những lý do nêu trên, phương án 1: Công ty TNHH Đại
Thành là phương án được đề nghị trúng thầu là phương án tối ưu nhất, vừa hợp

tình, hợp lý, có giá dự thầu thấp nhất và mang lại hiệu quả cao nhất cho dự án.
2.5. Lập kế hoạch và tổ chức phương án lựa chọn.
Để lập kế hoạch và tổ chức thực hiện phương án được chọn chúng ta cần
căn cứ vào các văn bản sau:
-

Luật đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 29/11/2013;
16


-

Nghị định số 59/2015/NĐ-CP ngày 18/6/2015 của Chính phủ về Quản lý

dự án đầu tư xây dựng cơng trình;
-

Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ về hướng

dẫn thi hành Luật đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng;
-

Quyết định số 1068/2009/QĐ-UBND ngày 12/6/2009 của UBND huyện

Phú Xuyên về Ban hành Quy định phân cấp, ủy quyền và phân giao nhiệm vụ
trong quản lý đầu tư xây dựng đối với các dự án do huyện Phú Xuyên quản lý;
-

Quyết định số 168/2010/QĐ-UBND ngày 01/02/2010 của UBND huyện

Phú Xuyên về sửa đổi, bổ sung một số điều của “Quy định phân cấp, ủy quyền
và phân giao nhiệm vụ trong quản lý đầu tư xây dựng đối với các dự án do
huyện Phú Xuyên” ban hành theo Quyết định số 1068/2009/QĐ-UBND ngày 12
tháng 6 năm 2013 của Ủy ban nhân dân huyện Phú Xuyên.
-

Các Quyết định của UBND huyện về phê duyệt nội dung thực hiện đầu tư

dự án; phê duyệt thiết kế kỹ thuật thi cơng - tổng dự tốn; phê duyệt kế hoạch đấu
thầu, xây lắp cơng trình; phê duyệt hồ sơ mời thầu, thời gian tổ chức đấu thầu gói
thầu xây lắp cơng trình “Sửa chữa, cải tạo trường mầm non xã Tri Trung”.

* Các bước tiến hành:
-

Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện làm đầu mối, chủ trì tổ chức

cuộc họp gồm có bên mời thầu và các cơ quan chức năng liên quan để thảo luận
nhằm xử lý những sai sót trong q trình tổ chức đấu thầu và thống nhất phương
án đề nghị Công ty TNHH Đại Thành là nhà thầu được trúng thầu. Trên cơ sở đó
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện tham mưu trình Phịng Tài chính –
Kế hoạch huyện ra quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu.
-

Sau khi kết quả đấu thầu đã được Phịng Tài chính – Kế hoạch huyện

phê duyệt, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện tiến hành công bố kết quả
đấu thầu bằng việc thông báo bằng văn bản cho các nhà thầu tham dự thầu biết.

17

-

Đối với nhà thầu trúng thầu, bên mời thầu gửi thông báo trúng thầu bằng

văn bản tới nhà thầu trúng thầu kèm theo hợp đồng dự thảo trên cơ sở các tài
liệu nêu trong hồ sơ mời thầu và biên bản xét thầu kèm theo lưu ý những điểm
cần trao đổi khi thương thảo hoàn thiện hợp đồng. Đồng thời thơng báo lịch biểu
nêu rõ thời gian thương thảo hồn thiện hợp đồng.
-

Phịng Tài chính – Kế hoạch huyện giao cho Ban Quản lý dự án đầu tư

xây dựng huyện ký kợp đồng với nhà thầu trúng thầu gồm các nội dung chi tiết,
đòi hỏi nhà thầu cung cấp tiến độ thi công cụ thể và chi tiết. Tăng cường kiểm
tra chức năng các phương tiện thi công theo hợp đồng trước khi đưa vào công
trường. Tổ chức nghiệm thu cơng trình theo từng đợt, từng giai đoạn,
hồn thành cơng trình.
-

Tăng cường cơng tác giám sát của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng

huyện đối với cơng trình, đôn đốc tiến độ thi công, thúc đẩy công tác tư vấn
giám sát. Cơng trình phải có cán bộ kỹ thuật của Ban theo dõi.
-

Tham gia đánh giá chất lượng vật liệu xây dựng trước khi đưa vào công

trường.

-

Tăng cường công tác kiểm tra chất lượng vật liệu, cấu kiện các bộ phận

cơng trình trước khi tiến hành nghiệm thu từng giai đoạn.
-

Công tác kết thúc xây dựng và đưa cơng trình vào sử dụng:

+

Nghiệm thu, bàn giao và đưa cơng trình vào sử dụng.

+

Bảo hành cơng trình.

+

Quyết tốn vốn đầu tư.

+

Phê duyệt quyết toán.

-

Sở Kế hoạch & Đầu tư, Sở Tài chính, Kho Bạc Nhà nước và các cơ quan

chức năng có liên quan có nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện

dự án và thanh quyết tốn cơng trình bảo đảm đúng quy định về quản lý đầu tư
và xây dựng theo trách nhiệm và quyền hạn của mình đã được giao.
18


PHẦN 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
3.1. Kết luận.
Thực hiện đường lối phát triển nền kinh tế thị trường theo định hướng xã
hội chủ nghĩa trong xu thế hội nhập kinh tế khu vực và thế giới, việc đẩy mạnh
đầu tư phát triển và nâng cao hiệu quả đầu tư là một yếu tố quyết định tốc độ
tăng trưởng. Trong các lĩnh vực liên quan về việc đầu tư xây dựng cơ bản, nhất
là đối với lĩnh vực đấu thầu thường xảy ra những tình huống mà ở đó địi hỏi cơ
quan thẩm định đấu thầu phải có những biện pháp xử lý đúng đắn, khôn khéo,
linh hoạt nhưng vẫn bảo đảm đúng quy định, nhất là đối với những trường hợp
phức tạp trong quá trình thẩm định xét chọn thầu. Để giải quyết một vấn đề đặt
ra thường có những ý kiến và nhiều quan điểm khác nhau, nhưng với ý kiến chủ
quan và kinh nghiệm bản thân tôi cho rằng phương án đã lựa chọn trong tiểu
luận mang tính khả thi cao nhất, bởi vì:
-

Về giá dự thầu: Nhà thầu trúng thầu có giá dự thầu thấp nhất, tiết kiệm

được ngân sách Nhà nước nhiều hơn các nhà thầu khác.
-

Về năng lực tài chính: Nhà thầu có năng thực tài chính lành mạnh, đảm

bảo thực hiện cơng trình một cách tốt nhất.
-

Về năng lực và kinh nghiệm: Nhà thầu đã có nhiều kinh nghiệm thi cơng

những cơng trình lớn, có đặc tính kỹ thuật phức tạp so với cơng trình này, thỏa
mãn cao u cầu của hồ sơ mời thầu.
-

Về nhân lực và biện pháp tổ chức thi cơng: Có đội ngũ cán bộ và cơng

nhân lành nghề, có nhiều kinh nghiệm, có phương tiện và máy móc thi cơng
hiện đại, có biện pháp tổ chức thi cơng khoa học để thực hiện cơng trình.
- Về thời gian thi cơng: Đảm bảo thời gian thi cơng hồn thành cơng trình sớm

hơn tiến độ quy định nhằm sớm đưa cơng trình vào sử dụng vượt kế hoạch đề ra.

19


3.2. Kiến nghị.
Trong mọi tình huống xử lý, yếu tố cạnh tranh, cơng bằng và minh bạch
trong q trình đấu thầu để lựa chọn nhà thầu phù hợp, bảo đảm hiệu quả kinh tế
của dự án ln có ý nghĩa quyết định. Để thực hiện có hiệu quả cơng tác tổ chức
đấu thầu, cần triển khai và thực hiện tốt một số công tác sau:
-

Tăng cường kiến thức và năng lực quản lý của cán bộ lãnh đạo. Thường

xuyên tổ chức bồi dưỡng kiến thức quản lý Nhà nước về lĩnh vực đấu thầu, tăng
cường năng lực chuyên môn đối với đội ngũ cán bộ công chức trong lĩnh vực
này nhằm nâng cao chất lượng công tác thẩm định kế hoạch đấu thầu, hồ sơ mời
thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu của cơ quan thẩm định.

-

Công tác thẩm định thầu phải chú trọng vào các vấn đề: giá thầu, tiêu

chuẩn đánh giá, sự tuân thủ các thủ tục, các điều kiện của hợp đồng cũng như
tính cơng khai, khách quan và bình đẳng trong quá trình đấu thầu và xét thầu.
-

Các đơn vị tổ chức đấu thầu cần nghiên cứu và đánh giá kỹ hồ sơ dự thầu

của các nhà thầu, sớm chấm dứt những thiếu sót khơng đáng có như trong tình

huống đã nêu trên.
-

Giải quyết tình huống quản lý Nhà nước trong lĩnh vực xây dựng cơ bản,

nhất là trong khâu đấu thầu, là hết sức phức tạp và thường xuyên xảy ra. Các cơ
quan chức năng phải có quan điểm đúng đắn, khách quan vì mục đích và lợi ích
chung là xây dựng dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh.
-

Qua tình huống nêu trên, UBND huyện chỉ đạo tăng cường kiểm tra,

thanh tra công tác đấu thầu để kịp thời ngăn chặn, phát hiện và xử lý các sai
phạm (nếu có) nhằm tránh gây hậu quả nghiêm trọng.

20