Tiểu luận xử lý tình huống trong lĩnh vực cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp – hồ sơ đăng ký doanh nghiệp giả mạo

TRƯỜNG ĐTCB LÊ HỒNG PHONG THÀNH PHỐ HÀ NỘI LỚP BỒI
DƯỠNG NGẠCH CHUYÊN VIÊN K2A-2015 ***

TIỂU LUẬN TỐT NGHIỆP
Tên đề tài
Xử lý tình huống trong lĩnh vực cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
– Hồ sơ đăng ký doanh nghiệp giả mạo

Họ tên học viên: Đinh Thị Hồng Nhung
Chức vụ: Chun viên
Đơn vị cơng tác: Phịng Đăng ký kinh doanh - Sở Kế hoạch và
Đầu tư Hà Nội

Hà Nội , ngày 30 tháng 10 năm 2015

1


MỤC LỤC
Lời mở đầu.
I. Nội dung tình huống.
1.1. Hồn cảnh xuất hiện tình huống.
1.2. Mơ tả tình huống.
II. Phân tích tình huống.
2.1. Mục tiêu, cơ sở lý luận, diễn biến tình huống

2.2. Nguyên nhân xảy ra tình huống
2.3. Hậu quả của tình huống
III. Xử lý tình huống
3.1. Mục tiêu xử lý tình huống
3.2. Các phương án xử lý.

a. Phương án thứ nhất:
b. Phương án thứ hai:
c. Phương án thứ ba:
3.3. Lựa chọn phương án.
3.4. Tổ chức thực hiện phương án đã chọn.
a. Các bước tiến hành.
b. Lịch thời gian giải quyết phương án đã chọn.
IV. Một số kiến nghị
V. Kết luận

2


LỜI NÓI ĐẦU
Từ năm 1990, khi Luật Doanh nghiệp tư nhân và Luật Công ty ra đời,
công tác đăng ký kinh doanh (ĐKKD) đã trải qua gần một phần tư thế kỷ, gắn
liền với sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp, nhất là khối doanh nghiệp tư
nhân. Bước sang năm 2006, khi Luật Doanh nghiệp 2005 có hiệu lực, các loại
hình doanh nghiệp, khơng phân biệt thành phần kinh tế đã vào cùng một sân
chơi chung, có cả những thành cơng và những đổ vỡ, thất bại – đó cũng là quy
luật của nền kinh tế thị trường. Luật Doanh nghiệp 2014 cũng nêu: “Giấy chứng
nhận ĐKDN là văn bản hoặc bản điện tử mà cơ quan ĐKKD cấp cho doanh
nghiệp ghi lại những thông tin về ĐKDN”. Như vậy, nhiệm vụ “đăng ký” của cơ
quan ĐKKD chỉ là ghi lại những gì mà người dân, doanh nghiệp cung cấp tại hồ
sơ, và vì thế, nhiều người đã cho rằng, công việc như vậy thật đơn giản, ai mà
chả làm tốt được. Tuy nhiên, thực tế thì khơng phải như vậy!
Công tác đăng ký kinh doanh không đơn giản là chỉ khai sinh ra một pháp
nhân mà luôn song hành cùng cả vòng đời của doanh nghiệp. Mỗi pháp nhân có
đời sống riêng. Pháp nhân (con người pháp luật) ấy có thay đổi, bổ sung, có
mua, có bán, có lúc tăng trưởng, có lúc lụi bại, giải thể, xóa tên thậm chí là phá

sản...Đó cũng là quy luật của sự chọn lọc và phát triển.
Không chỉ vậy, mỗi khi doanh nghiệp “có vấn đề” về kinh doanh hay kể
cả nội bộ doanh nghiệp có mâu thuẫn v.v... thì từ các cơ quan nhà nước, tổ chức,
cá nhân liên quan đến doanh nghiệp đều muốn “lôi” cơ quan đăng ký, “cán bộ
đăng ký” vào để tham gia xử lý, giải quyết. Tất cả những thử thách ấy, ngay cả
người làm lâu trong ngành nếu không tự tổng kết, đúc rút kinh nghiệm, không
thường xuyên nghiên cứu, cập nhật, nâng cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ
v.v. thì vẫn có thể mắc sai lầm.
Việc ĐKKD, nhiều khi chỉ là phần nổi của tảng băng, phải có con mắt
nhìn thấu cả tảng băng chìm bên dưới để hướng dẫn doanh nghiệp làm đúng,
3


làm tốt, cũng chính là hồn thành chức năng hướng dẫn của người làm đăng ký.
Trong khơng ít trường hợp, người làm đăng ký không chỉ xem xét hồ sơ hợp lệ
là đăng ký mà phải có nghiệp vụ của một “trọng tài”, giúp “cầm cân nảy mực”
cho cuộc chơi; hay là một “điều tra viên” bất đắc dĩ hoặc một nhà “thương
thuyết”, “hịa giải viên”; có lúc cần khúc triết, chắc chắn, mỗi câu, mỗi chữ đều
có trích dẫn điều khoản tương ứng của pháp luật liên quan không khác gì một
luật sư hay một cán bộ làm trong ngành tịa án,... Khi đó, cơ quan ĐKKD lại
phải kiên trì báo cáo, giải thích để xử lý theo nghiệp vụ pháp lý đã quy định, lúc
ấy thực sự cần phải có bản lĩnh và cái tâm của nghề nghiệp để đứng ra giải
quyết, xử lý một cách thống nhất, phù hợp với quy định pháp luật.
Với mong muốn đề cập đến một trong những thực trạng trên đây, tôi chọn
đề tài tình huống “Xử lý tình huống trong lĩnh vực cấp giấy chứng nhận đăng
ký doanh nghiệp – Hồ sơ đăng ký doanh nghiệp giả mạo” làm tiểu luận cuối
khoá lớp bồi dưỡng ngạch chuyên viên K2A-2015.
Đây là một tình huống có thật đã xảy ra tại đơn vị tơi, tại thời điểm đó
phương án xử lý của Phịng đăng ký kinh doanh là giữ nguyên quyết định của
mình khiến đương sự phải khởi kiện ra tòa án hành chính, điều này gây ảnh

hưởng xấu tới chính Cơ quan tôi và khiến mâu thuẫn nội bộ doanh nghiệp và
mâu thuẫn gia đình khơng thể giải quyết êm đẹp. Xử lý tình huống cụ thể này,
tơi đã tham khảo ý kiến của những đồng nghiệp có kinh nghiệm, kết hợp với
phương pháp nghiên cứu tổng hợp, so sánh với các vụ việc tương tự đã xảy ra ở
địa phương khác cùng với lý luận thực tiễn và kinh nghiệm cá nhân ít ỏi của
mình, tơi hy vọng nêu lên được phần nào nguyên nhân, hậu quả và phương
hướng giải quyết có hiệu quả vụ việc hồ sơ đăng ký doanh nghiệp bị giả mạo,
khơng phản ánh đúng ý chí của người đại diện doanh nghiệp bắt đầu từ việc
tranh chấp quyền quản lý doanh nghiệp, xuất phát từ lối sống thực dụng, suy
thoái đạo đức, ý thức chấp hành Pháp luật của công dân, sự thiếu trách nhiệm
của cán bộ, công chức khi thi hành công vụ trong việc cấp Giấy chứng nhận
đăng ký doanh nghiệp hiện nay trên địa bàn TP Hà Nội.
4


I. NỘI DUNG TÌNH HUỐNG

1.1. Hồn cảnh xuất hiện tình huống
Năm 2007, nhận thấy nhu cầu về nhà ở và cập nhật thông tin đất đai của
người dân thủ đô tăng cao, Ông Vũ Văn T và vợ là bà Phạm Thị H đứng ra thành
lập công ty TNHH kinh doanh bất động sản TH và đã được Phòng đăng ký kinh
doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư của TP Hà Nội cấp Giấy chứng nhận đăng
ký kinh doanh số 0102506710, đăng ký lần đầu ngày 02/10/2007, trụ sở của
công ty đặt tại nhà ông T: Tổ 1, phường Cống Vị, quận Ba Đình, Hà Nội. Vốn
điều lệ của cơng ty đăng ký là 6 tỷ đồng, trong đó ông T góp 5 tỷ đồng chiếm
83.3% vốn điều lệ, bà H góp 1 tỷ đồng chiếm 16.7% vốn điều lệ. Bà Phạm Thị H
là người vợ thứ 2 của ông T, do vợ trước của ông đã mất nên ông đi bước nữa
với bà H. Ông T là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp với chức
danh Giám đốc, bà H làm phó giám đốc cơng ty. Do đã có kinh nghiệm trong
lĩnh vực này, lại có thâm niên về quản lý tại một công ty nhà nước trước khi về

hưu nên công việc làm ăn của công ty do ông T quản lý tương đối phát đạt. Ơng
T có một người con trai với người vợ trước tên là Vũ Hoàng Q đang học đại học
và bà H cũng có 1 người con riêng đang học cấp 2.
1.2. Mơ tả tình huống
Năm 2010, ơng T đã 70 tuổi, do thường xuyên đau ốm và bệnh tật, không
thể điều hành Công ty một cách thường xuyên như trước đây nên ông muốn giao
quyền điều hành công ty cho bà H vì ơng rất tin tưởng bà và chuyển nhượng 1
phần vốn sở hữu cho bà H, 1 phần cho con trai với người vợ cả của ông là anh
Vũ Hồng Q. Ơng đã giao cho bà H làm thủ tục thay đổi nội dung Giấy chứng
nhận đăng ký kinh doanh lần thứ nhất với cơ quan đăng ký kinh doanh. Bà H
làm hồ sơ để thay đổi đăng ký kinh doanh với nội dung:
-

Bổ sung thành viên Vũ Hồng Q do nhận chuyển nhượng (do ơng Vũ

Văn T chuyển nhượng 1 tỷ trong phần vốn góp của mình trong Cơng ty).

5


-

Ông Vũ Văn T chuyển nhượng cho bà Phạm Thị H 1 tỷ trong phần vốn

góp của mình.
Tuy nhiên, sau khi ơng T ký vào tồn bộ hồ sơ, giấy tờ cho việc thay đổi
nội dung đăng ký kinh doanh, bà H đã tẩy xoá và sửa lại dung hợp đồng chuyển
nhượng, trong đó giá trị chuyển nhượng 1 tỷ, ông T chuyển cho bà H đã được
sửa lại thành 3 tỷ. Do đó tỷ lệ góp vốn điều lệ mới của Cơng ty sau khi chuyển
nhượng là:

Ơng Vũ Văn T: 1 tỷ đồng chiếm 16.67% vốn điều lệ
Bà Phạm Thị H: 4 tỷ đồng chiếm 66.66% vốn điều lệ;
Anh Vũ Hoàng Q: 1 tỷ đồng chiếm 16.67% vốn điều lệ;
-

Thay đổi người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp (người đại diện

theo pháp luật mới là bà Phạm Thị H thay cho ông Vũ Văn T).
Khi nhận hồ sơ xin thay đổi đăng ký kinh doanh, cán bộ thụ lý kiểm tra hồ
sơ thấy có đầy đủ theo quy định tại Nghị định 43/2010/NĐ-CP của Chính phủ.
Do sơ suất không đối chiếu, xem xét kỹ nội dung hợp đồng chuyển nhượng nên
khơng phát hiện ra việc tẩy xố, sửa chữa số tiền chuyển nhượng từ 1 tỷ thành 3
tỷ đồng trong nội dung chuyển nhượng của ông T cho bà H, cán bộ thụ lý đã thụ
lý hồ sơ hợp lệ, trình Trưởng phịng đăng ký kinh doanh ký và cấp Giấy chứng
nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất ngày 23/8/2010 cho Công ty
TNHH kinh doanh bất động sản TH trong đó số vốn ơng T sở hữu chiếm 16.67%
vốn điều lệ, số vốn bà H sở hữu chiếm 66.66% vốn điều lệ, anh Q sở hữu 16.67
% vốn điều lệ. Bà H là giám đốc và là người đại diện theo pháp luật của doanh
nghiệp.
Sau khi nhận Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (cấp thay đổi lần 1
ngày 23/08/2010), Công ty tiếp tục hoạt động bình thường, ơng T cũng khơng
xem lại giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đã được cấp thay đổi lần thứ nhất.
Tháng 05/2015, khi anh Q đã tốt nghiệp đại học và bắt đầu đi làm, ông T
tuyên bố sẽ chuyển nhượng nốt phần vốn góp cịn lại của ông trong công ty là 3
6


tỷ đồng cho anh Q nâng tổng số vốn góp của anh Q trong Công ty là 4 tỷ đồng
và chuyển chức danh chủ tịch hội đồng thành viên sang cho anh Q. Tuy nhiên bà
H tuyên bố ông T chỉ cịn lại 1 tỷ để chuyển nhượng. Ơng T xem lại hồ sơ thì

mới biết số tiền chuyển nhượng của ông cho bà H từ 1 tỷ đồng đã được sửa
thành 3 tỷ đồng, nên ơng chỉ cịn 1 tỷ và đã được phòng đăng ký kinh doanh cấp
giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất. Ơng T u cầu giải
thích rõ sự việc trên thì ban đầu bà H nói rằng khơng biết, hồ sơ lập như thế nào
thì bà chỉ có trách nhiệm đi nộp như thế, và hồ sơ có hợp lệ thì Phịng Đăng ký
kinh doanh mới cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi cho Công ty.
Qua điều tra và tìm hiểu, ơng T đã biết được hành vi trên của bà H, lúc này bà H
chỉ nói quanh co, sau khi tranh cãi bà H cũng lộ rõ ý định rằng bà làm như thế để
ông không thể giao công ty và tài sản lớn cho anh Q vì bà sợ bà và con trai riêng
của bà sẽ khơng được hưởng gì nhiều. Ơng T khơng đồng ý đối với việc làm của
bà H nên mâu thuẫn giữa hai vợ chồng nảy sinh và ngày càng căng thẳng đến
mức hai vợ chồng khơng thèm nói chuyện với nhau, bà H và con riêng ra ngồi
sống riêng.
Trước tình hình đó, để đảm bảo quyền lợi của mình và con trai, ông Vũ
Văn T đã làm đơn khiếu nại đến cơ quan đăng ký kinh doanh đề nghị kiểm tra,
xác minh làm rõ theo nội dung đơn trình bày của ông T là: Nội dung hồ sơ đề
nghị thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh lần thứ nhất của công ty TNHH kinh
doanh bất động sản TH là giả mạo, hợp đồng chuyển nhượng vốn điều lệ giữa
ông T cho bà H chỉ là 1 tỷ đồng nhưng bà H đã sửa thành 3 tỷ đồng (ông T gửi
kèm theo đơn: 01 bản hợp đồng chuyển nhượng giữa ông T và bà H và các giấy
tờ liên quan đến việc chuyển nhượng). Đề nghị phòng đăng ký kinh doanh thu
hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đã cấp thay đổi lần thứ nhất và khôi
phục lại giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu cho công ty.
Khi nhận được đơn khiếu nại của ông T, theo đúng chức năng, nhiệm vụ
của mình, Phịng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư đã ra Thông
báo thụ lý giải quyết việc khiếu nại nêu trên. Tuy nhiên phòng đăng ký kinh
7


doanh đã giải quyết không triệt để và cho rằng đây là lỗi của doanh nghiệp, theo

quy định của Luật Doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành trong lĩnh
vực đăng ký kinh doanh, thì doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm về tính trung
thực, chính xác của hồ sơ, Phòng đăng ký kinh doanh chỉ chịu trách nhiệm về
tính hợp lệ của hồ sơ (cấp Giấy chứng nhận Đăng ký kinh doanh khi doan h
nghiệp nộp đủ hồ sơ theo quy định) nên không thể thu hồi được đăng ký kinh
doanh thay đổi lần thứ nhất của doanh nghiệp. Mặt khác, theo quy định của Bộ
Luật tố tụng dân sự, mọi khiếu nại, khiếu kiện liên quan đến tranh chấp giữa các
thành viên trong Công ty thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nên Phòng
Đăng ký kinh doanh đã hướng dẫn Công ty giải quyết vụ việc trên tại Tịa theo
quy định pháp luật. Khơng đồng ý với kết quả giải quyết, ông T đã gửi đơn
khiếu nại lần 2 lên Sở Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục yêu cầu việc thu hồi giấy
chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất và cấp lại giấy chứng nhận
đăng ký kinh doanh lần đầu cho cơng ty.
II. PHÂN TÍCH TÌNH HUỐNG

2.1. Mục tiêu, cơ sở lý luận và diễn biến của tình huống
Mục tiêu việc phân tích tình huống để tìm ra nguồn gốc phát sinh tình
huống, phân tích, dẫn chiếu với các quy định của pháp luật để giải thích sự việc
xảy ra đúng, sai như thế nào, xác định các nguyên nhân và hậu quả có thể xảy ra
nếu như khơng được giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật.
Căn cứ Điều 26 Luật doanh nghiệp 2005, khi doanh nghiệp có nhu cầu
thay đổi nội dung giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thì trong vịng 10 ngày
sau khi có quyết định thay đổi, doanh nghiệp phải thông báo đến cơ quan đăng
ký kinh doanh cấp tỉnh nơi doanh nghiệp có trụ sở chính. Căn cứ Điều 42 Nghị
định 43/2010/NĐ-CP ngày 15/4/2010 của Chính phủ về đăng ký kinh doanh, hồ
sơ thay đổi thành viên công ty TNHH 2TV trở lên: Thông báo về việc tiếp nhận
thành viên mới do chuyển nhượng vốn góp; quyết định bằng văn bản và bản sao
biên bản của hội đồng thành viên về việc tiếp nhận thành viên mới, kèm theo
thơng báo phải có hợp đồng chuyển nhượng và các giấy tờ chứng thực đã hoàn
8

tất việc chuyển nhượng. Doanh nghiệp hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính chính
xác và trung thực của hồ sơ đã gửi. Trong vòng 5 ngày làm việc sau khi nhận
được hồ sơ hợp lệ, phòng đăng ký kinh doanh phải cấp giấy chứng nhận đăng ký
kinh doanh cho doanh nghiệp.
-

Đối với doanh nghiệp: Hồ sơ gửi đề nghị thay đổi đăng ký kinh doanh

phải đảm bảo tính chính xác trung thực, nội dung trong các văn bản phải khớp
với nhau, khơng có tẩy xóa, sửa chữa. Nhưng trong trường hợp của công ty
TNHH kinh doanh bất động sản TH, số tiền trong hợp đồng chuyển nhượng đã
bị bà H tẩy xoá, sửa chữa (1 tỷ thành 3 tỷ đồng) cho phù hợp với các văn bản
khác. Việc làm trên của doanh nghiệp vi phạm điểm a, khoản 2, điều 165 luật
doanh nghiệp 2005 (Tại thời điểm cấp thay đổi đăng ký doanh nghiệp lần thứ 01
Luật doanh nghiệp năm 1005 còn hiệu lực), trường hợp này phải thu hồi giấy
chứng nhận đăng ký kinh doanh đã cấp.
-

Đối với phòng đăng ký kinh doanh khi thụ lý hồ sơ nếu có nghi ngờ thì

có quyền kiểm tra hoặc phối hợp với cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiểm tra
xác minh, trong trường hợp này nếu phát hiện hồ sơ bị tẩy xóa, sửa chữa thì có
thể mời trực tiếp các thành viên của công ty lên cùng họp trao đổi sau đó nếu
cần thiết có thể yêu cầu giám định. Tuy nhiên do trong quá trình thụ lý, cán bộ
thụ lý không xem xét kỹ, không phát hiện được việc tẩy xoá, sửa chữa nên đã
làm thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất cho
doanh nghiệp dẫn đến khiếu nại.
Qua thẩm tra, xác minh, tìm hiểu ban đầu, nguồn gốc sâu xa dẫn đến mâu

thuẫn giữa ông Vũ Văn T và bà Phạm Thị H là do bà H chưa có thức chấp hành
về pháp luật, lợi dụng sự tín nhiệm của người chồng, làm mất tình cảm vợ
chồng. Do ơng T đã nhiều lần có ý định chuyển bớt một phần vốn của mình
trong Cơng ty cho con trai là anh Q quản lý, bà H sợ rằng công ty và tài sản của
gia đình sẽ rơi vào tay anh Q. Khi đó, bà cùng con trai riêng của bà khơng hoặc
chỉ được hưởng phần nhỏ nên bà H đã âm mưu sửa lại giá trị chuyển nhượng để
mình được nhiều hơn sau này cho con.
9


Việc mâu thuẫn, tranh chấp giữa vợ chồng ông Vũ Văn T ngày càng
nghiêm trọng và căng thẳng, dẫn đến việc ông T làm đơn khiếu nại đề nghị cơ
quan đăng ký kinh doanh giải quyết. Tuy nhiên Phòng đăng ký kinh doanh đã
giải quyết không triệt để và cho rằng đây là lỗi của doanh nghiệp nên không thể
thu hồi được đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy, ông T tiếp tục gửi
đơn khiếu nại lần 2 đến Sở Kế hoạch và Đầu tư. Căn cứ Luật khiếu nại năm
2011, Nghị định 75/2012/NĐ-CP ngày 03/10/2012 của Chính phủ hướng dẫn
một số điều của Luật khiếu nại. Lãnh đạo Sở đã yêu cầu Thanh tra Sở chủ trì,
phối hợp với Phòng Đăng ký kinh doanh để thẩm tra xác minh giúp Giám đốc
Sở chỉ đạo giải quyết.
2.2. Nguyên nhân dẫn đến tình huống
Mâu thuẫn giữa vợ chồng ơng T do nhiều nguyên nhân, trong đó có thể
nêu lên một số nguyên nhân chủ yếu sau:
-

Thứ nhất: Do ý thức chấp hành pháp luật của bà Phạm Thị H, lợi dụng

các quy định của Luật doanh nghiệp, lợi dụng sự tín nhiệm của chồng, bà H đã
sửa chữa hồ sơ thay đổi; Do cán bộ thụ lý chưa làm hết trách nhiệm của mình
khơng xem xét hồ sơ đầy đủ, kỹ lưỡng cho nên khi nhận được hồ sơ thay đổi

đăng ký kinh doanh có đầy đủ giấy tờ, nội dung và chữ ký theo quy định pháp
luật thì đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho doanh nghiệp.
Thứ hai: Việc giải quyết khiếu nại lần đầu của Phòng đăng ký kinh doanh
chưa triệt để, quyền lợi của doanh nghiệp chưa được đáp ứng thỏa đáng, dẫn đến
doanh nghiệp không đồng ý và tiếp tục khiếu nại lần hai.
-Thứ ba: Do mâu thuẫn gia đình giữa ơng T và và H ngày càng căng
thẳng, gay gắt không thể tự giải quyết được; cơng tác hịa giải ở địa phương
chưa hiệu quả dẫn tới vụ việc phải được đưa ra giải quyết theo quy định pháp
luật.

10


2.3. Hậu quả của tình huống
Do cán bộ, cơng chức chưa thực hiện hết trách nhiệm của mình trong việc
thụ lý và cấp thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh làm mất uy tín của
các cơ quan quản lý nhà nước, giảm sút lòng tin của nhân dân đối với các cấp
chính quyền, làm suy giảm tính pháp lý của Pháp luật XHCN, kỷ cương phép
nước không được thực hiện nghiêm túc.
Còn bà H sau vụ việc trên đã thể hiện sự khơng trung thực, cố tình vi
phạm các quy định của luật doanh nghiệp về đăng ký kinh doanh, dẫn đến tranh
chấp trong công ty, cần được giải quyết bằng pháp luật. Nếu sự việc tại công ty
TNHH kinh doanh bất động sản TH không được giải quyết dứt điểm có tình, có
lý và đúng các quy định pháp luật thì sẽ dẫn đến những vụ việc tương tự sẽ xảy
ra. Mặt khác việc làm của bà H là trái với tình nghĩa vợ chồng, đạo lý làm người,
làm ảnh hưởng không tốt đến tâm lý chung của xã hội.
Một khi sự việc tranh chấp giữa vợ chồng ông Vũ Văn T không được giải
quyết dứt điểm thì việc khiếu nại sẽ kéo dài, làm ảnh hưởng đến cuộc sống
chung của những người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, của gia đình ơng T
và của nhân viên trong cơng ty, gây mất ổn định tình hình an ninh – trật tự xã hội

trên địa bàn khu dân cư.
III. XỬ LÝ TÌNH HUỐNG

3.1. Mục tiêu xử lý tình huống
Từ sự việc trên đã đặt ra một số mục tiêu cơ bản cho việc giải quyết ở góc
độ quản lý hành chính Nhà nước như sau:
-

Thứ nhất: Mục tiêu hàng đầu cho việc xử lý tình huống này là việc giải

quyết tranh chấp một cách nhanh chóng, chính xác, đúng pháp luật, khơng gây
mất tình cảm vợ chồng trong gia đình và ảnh hưởng ít nhất đến hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp. Phải khắc phục được tình trạng giả mạo giấy tờ dẫn
đến tranh chấp trong lĩnh vực đăng ký doanh nghiệp hiện nay, nhằm đảm bảo
tăng cường pháp chế XHCN trong lĩnh vực đăng ký doanh nghiệp và quản lý
11


doanh nghiệp sau đăng ký kinh doanh, củng cố niềm tin của nhân dân đối với
chính quyền các cấp.
-

Thứ hai: Phải bảo vệ được quyền và lợi ích chính đáng của công dân,

mà trực tiếp là bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của ơng Vũ Văn T, tạo điều
kiện thuận lợi cho việc thi hành pháp luật được nghiêm minh và đảm bảo.
-

Thứ ba: Phải giữ vững truyền thống đạo đức của dân tộc, xây dựng nếp

sống văn hố mới, nêu cao tinh thần đồn kết, đùm bọc thương yêu lẫn nhau
trong gia đình cũng như đảm bảo kỷ cương trong toàn xã hội.
3.2. Các phương án xử lý:
Từ tình huống trên, để giải quyết vụ việc theo đúng mục tiêu đặt ra, có thể
nêu lên 03 phương án giải quyết sau đây:
a. Phương án thứ nhất: Giữ nguyên giấy chứng nhận đăng ký kinh
doanh thay đổi lần thứ nhất.
Trong thời điểm bà H đi làm thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh, ông T
không biết việc bà H đã tự ý sửa nội dung về giá trị hợp đồng trong hợp đồng
chuyển nhượng giữa ông và bà H.
Từ khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đăng
ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất, công ty do bà H đại diện vẫn phát triển tốt,
Cơng ty ln đóng thuế đầy đủ. Mặt khác bà H dù sao cũng là một thành viên
trong gia đình ơng T nên tài sản trong gia đình ơng T trước hay sau thì cũng có
thể giao cho bà H quản lý, đồng thời cho bà đứng tên trong giấy chứng nhận
đăng ký kinh doanh, mặt khác ông T cũng đã chủ động thể hiện ý chí tự nguyện
khi giao lại chức vụ giám đốc cho bà H.
Theo phương án giữ nguyên Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay
đổi lần thứ nhất có những ưu điểm, nhược điểm sau:

12


Ưu điểm:
-

Giúp công ty tiếp tục hoạt động tốt theo đà phát triển, cho dù công ty do

ông T hay bà H quản lý.
-

Không gây xáo trộn về mặt tổ chức cũng như kế hoạch hoạt động của

công ty, không gây tâm lý hoang mang cho nhân viên trong công ty.
-

Xét về khía cạnh gia đình, nếu hai vợ chồng được hịa giải thành, người

vợ nhận ra lỗi của mình và khắc phục bằng cách làm tròn trách nhiệm với gia
đình, với cơng ty bằng đạo đức, lương tâm của mình, cũng như ý thức rõ được
những hành vi của mình mà pháp luật đã quy định. Trong gia đình không để xảy
ra những mâu thuẫn tương tự đẩy đến giải quyết bằng những quyết định hành
chính hay tại cơ quan tòa án.
- Nhược điểm:
Nếu giữ nguyên Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ
nhất đã cấp, thì số vốn của ơng Vũ Văn T trong cơng ty chỉ còn 16.67%. Trước
đây, mọi vấn đề quan trọng của cơng ty ơng T có thể chủ động quyết được,
nhưng nay, do số vốn của ơng đã khơng cịn đủ để có thể tự quyết định những
vấn đề quan trọng. Theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2005, quyết định của
cơng ty được thơng qua khi có đại diện tối thiểu 65% tổng số vốn điều lệ của
công ty thông qua (số vốn trước đây của ông T là 80%). Đối với việc ông T
muốn chuyển nhượng một phần vốn của mình trong Cơng ty cho anh Q, thì phải
được sự thông qua của Hội đồng thành viên mà chủ yếu ở đây là bà H – người
đã nắm số vốn quyết định (66.66%), gây hạn chế về mặt quyền lợi của ông B
cũng như anh Q, ông T không thể thực hiện được việc chuyển nhượng cho anh Q
như đã định.
Không giải quyết được tận gốc vấn đề hành vi giả mạo giấy tờ của bà H
gây ra, việc thực hiện pháp luật không nghiêm, những công dân cũng như một
bộ phận doanh nghiệp khác sẽ bắt chước sự việc này, tạo nên mâu thuẫn trong
cũng như dư luận không tốt trong xã hội, vợ lợi dụng sự tín nhiệm của chồng, để

13


dành quyền kiểm soát tài sản, buộc chồng phải xin ý kiến của mình, khi quyết
định một vấn đề liên quan đến tài sản mà đáng ra là quyền của chồng.
Như vậy, căn cứ vào tính chất của tình huống, nếu giữ nguyên Giấy chứng
nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất đã cấp, thì khơng có tính khả thi
vì phương án này chưa giải quyết được triệt để mục tiêu đã đặt ra là bảo vệ
quyền và lợi ích hợp pháp của ơng T. Nếu xử lý theo phương án này, dễ dẫn tới
việc nảy sinh những mâu thuẫn sau này, dẫn tới việc khiếu nại, khiếu kiện nhiều
lần.
b. Phương án thứ hai: Thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay
đổi lần thứ nhất, cấp lại giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu cho doanh
nghiệp.
Theo điểm a, khoản 1, điều 211 Luật doanh nghiệp 2014 quy định: Doanh
nghiệp bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong trường hợp nội
dung kê khai trong hồ sơ đăng ký kinh doanh là giả mạo. Điều 41 Luật khiếu
nại, tố cáo quy định khi nhận được đơn khiếu nại lần 2 thuộc thẩm quyền của
mình, trong vịng 10 ngày cán bộ thụ lý phải tham mưu cho Giám đốc Sở ra
Thông báo thụ lý giải quyết, thời hạn giải quyết khiếu nại lần 2 theo quy định
(điều 43 Luật Khiếu nại, tố cáo) không quá 45 ngày (vụ việc phức tạp không quá
60 ngày). Hướng giải quyết như sau:
Yêu cầu phòng đăng ký kinh doanh:
-

Ra Thông báo về hành vi vi phạm, thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký

kinh doanh thay đổi lần thứ nhất đã cấp cho doanh nghiệp;
- Cấp lại Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu cho doanh
nghiệp.

Việc giải quyết tình huống này sẽ trở về như ban đầu, nếu vợ chồng hịa
thuận và ơng T vẫn muốn chuyển quyền điều hành công ty và chuyển nhượng
vốn cho anh Q thì doanh nghiệp có thể tiến hành họp Hội đồng thành viên một
cách công khai, dân chủ để thống nhất ý chí của các bên, sau đó mới tiến hành
thủ tục đề nghị thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh theo quy định pháp luật.
14


Giải quyết theo phương án này có những ưu, nhược điểm sau:
Ưu điểm:
Bảo vệ được quyền lợi cho công dân, cụ thể là ơng T có được quyền sử
dụng, quản lý đối với phần vốn của mình, đảm bảo tính thống nhất của Pháp
luật, tăng cường pháp chế XHCN, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước
trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh và quản lý doanh nghiệp, giải quyết nhanh
chóng, dứt khốt các hậu quả của vụ khiếu nại, khơng làm rắc rối thêm tình hình
khu vực, tạo được niềm tin của nhân dân đối với các cấp chính quyền trong việc
giải quyết khiếu nại, cũng như trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh, qua đó giáo
dục ý thức Pháp luật cho công dân.
Tạo cơ sở thuận lợi về mặt pháp lý, tâm lý xã hội để hạn chế những việc
làm sai trái về đạo đức, lối sống nhằm làm giảm những quan hệ phát sinh gây
rắc rối cho người ra quyết định và người thi hành.
Giải quyết được mâu thuẫn trong gia đình, bảo vệ được quyền lợi chính
đáng của cơng dân, phù hợp với truyền thống đạo đức, phong tục tập quán và
thực tế cuộc sống ở trong khu vực.
Nhược điểm:
-

Có thể bà Phạm Thị H khơng đồng ý với lý do: Ơng T u cầu cấp lại

Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đã cấp lần đầu cho doanh nghiệp và ơng T

có thể sẽ không giao quyền điều hành doanh nghiệp cho bà H và có thể khơng
chuyển nhượng số vốn 1 tỷ đồng cho bà H như trước đây, ơng T có toàn quyền
quyết định việc sử dụng tài sản cũng như phần vốn góp của ơng trong cơng ty.
Tuy nhiên, việc này hoàn toàn do bà H gây nên, bà đã làm mất lịng tin của
chồng thì bà H phải làm thế nào khơi phục được lịng tin của ơng T đối với
mình.
-

Giải quyết theo phương án này thì quan hệ gia đình, vợ chồng bị lơi ra

giải quyết theo pháp luật, có hạn chế hơn trong quan hệ đạo đức truyền thống,
ảnh hưởng đến tình cảm gia đình.
15


-

Gây mất uy tín cho các đối tác làm ăn với công ty, ngay trong nội bộ

công ty cũng phát sinh sự tranh chấp, lừa đảo như vậy thì liệu các đối tác có cịn
đủ lịng tin khi ký kết các hợp đồng làm ăn với công ty trong thời gian tới.
b. Phương án thứ ba: Không thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh
doanh thay đổi lần thứ nhất, phòng đăng ký kinh doanh sẽ triệu tập các đương sự
để thỏa thuận, hòa giải và hướng dẫn đương sự làm thủ tục cấp giấy chứng nhận
đăng ký kinh doanh lần thứ 2 cho doanh nghiệp theo hướng bà H chuyển
nhượng lại phần vốn góp 2 tỷ đồng cho ơng T để tỷ lệ vốn trong Công ty đúng
như ý định ban đầu của ông T.
Giải quyết theo phương án này có những ưu, nhược điểm sau:
Ưu điểm:
Bảo vệ được quyền lợi cho công dân, cụ thể là ông T có lại được quyền sử

dụng, quản lý đối với phần vốn của mình
Về mặt hình thức, cách làm này che đậy, xí xóa vụ việc đã xảy ra, nếu các
bên hợp tác việc thay đổi đăng ký kinh doanh lần thứ 2 này sẽ quay ngược thời
gian, vụ việc coi như chưa xảy ra, phòng đăng ký kinh doanh cũng âm thầm
khắc phục sai sót, thiếu trách nhiệm của mình, những người có quyền và nghĩa
vụ liên quan trong vụ việc cũng đã có được quyền quản lý số vốn đúng như dự
định ban đầu của mình.
-

Giải quyết theo phương án này thì quan hệ gia đình, vợ chồng khơng bị

lôi ra giải quyết theo pháp luật, phù hợp với quan hệ đạo đức truyền thống,
khơng ảnh hưởng đến tình cảm gia đình.
-

Khơng gây mất uy tín cho các đối tác làm ăn với cơng ty vì vụ việc giải

quyết chỉ trong nội bộ Cơng ty với phịng đăng ký kinh doanh.
Nhược điểm:
-

Pháp chế XHCN, quy định pháp luật bị xâm phạm vì hành vi gian dối của

bà H được xí xóa, khơng giáo dục được ý thức pháp luật cho công dân; nghiệp
16


vụ sai sót, thiếu trách nhiệm của cán bộ đăng ký kinh doanh cũng được bao che,
tạo ra tiền lệ xấu cho những vụ việc tương tự, những thiếu sót tương tự sẽ xảy ra
sau này, lâu dài sẽ dẫn đến năng lực hiệu quả quản lý Nhà nước trong lĩnh vực

đăng ký kinh doanh và quản lý doanh nghiệp yếu kém.
-

Phương án này có thể khơng khả thi vì để thực hiện được cần có thiện

chí và sự hợp tác của cả hai bên, nhưng trong khi đó, mâu thuẫn giữa bà Phạm
Thị H và ông T rất căng thẳng, khơng thèm nhìn mặt nhau.
3.3. Lựa chọn phương án
Qua phân tích ba phương án, ta thấy phương án thứ hai là phương án có
tính khả thi cao hơn, có nhiều ưu điểm, giải quyết tốt mục tiêu đã đặt ra, giải
quyết được quyền lợi của công dân; tạo điều kiện thuận lợi trong việc thi hành
pháp luật. Chấm dứt được tranh chấp, khiếu nại kéo dài, đem lại sự đồn kết,
hồ thuận trong gia đình theo pháp luật quy định, hạn chế được những quan hệ
phát sinh cho người Quyết định và người thi hành. Nên cần chọn phương án hai
là phương án để giải quyết tình huống này và lập kế hoạch tổ chức thực hiện
phương án đã chọn.
3.4. Tổ chức thực hiện phương án đã chọn
Căn cứ vào Luật khiếu nại năm 2011 chúng ta tổ chức thực hiện phương
án như sau:
a. Các bước tiến hành.
-

Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội ra Thông báo thụ lý giải quyết

đơn khiếu nại của ông Vũ Văn T và thành lập Đoàn thanh tra giải quyết khiếu
nại: Chánh thanh tra Sở làm Trưởng đoàn, một số thành viên có nghiệp vụ về
đăng ký kinh doanh, nghiệp vụ thanh tra phối hợp với các phòng ban liên quan
thẩm tra, xác minh, kết luận.
-

Chánh Thanh tra Sở – Trưởng đồn lập chương trình, kế hoạch thẩm tra,

xác minh trình Giám đốc Sở phê duyệt và tổ chức họp đồn thanh tra bàn thực
hiện chương trình kế hoạch, thực hiện quyết định của Giám đốc Sở.
17


-

Trưởng đồn thanh tra cơng bố Quyết định thành lập đoàn thanh tra giải

quyết khiếu nại với đối tượng khiếu nại và người bị khiếu nại, các thành phần
liên quan và tiến hành thẩm tra xác minh theo chương trình kế hoạch mà Đoàn
thanh tra đặt ra.
-

Trưởng đoàn thanh tra yêu cầu Phòng đăng ký kinh doanh, cán bộ thụ lý

vụ việc báo cáo và cung cấp tài liệu có liên quan đến cấp giấy chứng nhận đăng
ký kinh doanh và việc giải quyết khiếu nại lần đầu của phòng.
-

Sau khi thẩm tra xác minh, Trưởng đoàn thanh tra báo cáo kết quả thanh

tra cho Giám đốc Sở bằng văn bản (có thể báo cáo trực tiếp trước khi có văn bản
chính thức).
-

Giám đốc Sở xem xét các yếu tố pháp lý như đã nêu ở trên và báo cáo

kết quả của Trưởng đoàn thanh tra, kết luận thanh tra để ban hành Quyết định
giải quyết đơn khiếu nại của ông Vũ Văn T. Trong đó có nội dung giao trách
nhiệm cho phòng đăng ký kinh doanh tiến hành làm các thủ tục cần thiết để thu
hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh thay đổi lần thứ nhất và thực hiện thủ
tục cấp lại giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu cho công ty TNHH kinh
doanh bất động sản TH và các nội dung theo quy định của quyết định giải quyết
khiếu nại lần hai.
-

Giao Chánh Thanh tra Sở theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện

Quyết định giải quyết khiếu nại của Giám đốc Sở, lập báo cáo gửi cấp có thẩm
quyền và yêu cầu phòng đăng ký kinh doanh, cán bộ thụ lý kiểm điểm rút kinh
nghiệm trong việc cấp đăng ký kinh doanh và giải quyết khiếu nại liên quan đến
vụ việc trên.

18


b. Lịch thời gian giải quyết phương án đã lựa chọn

Thời gian

1
15/7/2015

17/7/2015

19/7/2015

20/7/2015

19


27/7/2015

30/7/2015

03/8/2015

10/8/2015

18/8/2015

20/8/2015
đến
29/8/2015

31/8/2015


IV. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ

Qua việc phân tích nguyên nhân, hậu quả và các phương án xử lý tình
huống cụ thể trên đây, có thể đưa ra một số kiến nghị sau đây:
1.

Trong công tác thành lập và quản lý doanh nghiệp trên địa bàn Thành

phố Hà Nội, cần tăng cường công tác bồi dưỡng cán bộ, công chức nhằm nâng
cao trình độ chun mơn, nghiệp vụ trong xử lý nghiệp vụ chuyên môn, tác
phong giải quyết nhanh nhẹn, đảm bảo quyền và lợi ích của người dân cũng như
doanh nghiệp
2.

Tích cực cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện cho doanh nghiệp

được thuận lợi trong lĩnh vực đăng ký kinh doanh.
3.

Cần tổ chức tập huấn các lớp bồi dưỡng kiến thức về đăng ký doanh

nghiệp, luật doanh nghiệp và các văn bản hướng dẫn thi hành luật doanh nghiệp
cho các doanh nghiệp trên địa bàn để các doanh nghiệp hiểu biết hơn về trình tự
tủ tục đăng ký doanh nghiệp nhằm tránh sai phạm trong việc thực hiện các thủ
tục đó với cơ quan đăng ký kinh doanh.
4.

Tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật cho nhân dân để

mọi người dân hiểu rõ và chấp hành tốt các chủ trương, đường lối của Đảng,
Pháp luật của Nhà nước thực hiện nếp sơng văn minh, gia đình văn hố, giữ
vững truyền thống của dân tộc “kính trên, nhường dưới” mọi người dân đều phải
sống theo Hiến pháp và Pháp luật.
5.

Tăng cường công tác hậu kiểm doanh nghiệp, thanh tra, kiểm tra về

việc thực thi Pháp luật đối với các cấp, các ngành, các doanh nghiệp sau đăng ký

kinh doanh nhằm phát hiện, chấn chỉnh kịp thời các sai phạm trong quản lý nhà
nước về doanh nghiệp và đăng ký kinh doanh, đồng thời qua Thanh tra, kiểm tra,
kiến nghị đề xuất các biện pháp để công tác quản lý ngày càng tốt hơn, giải
quyết khiếu nại, tố cáo đạt hiệu quả cao.

21


V. KẾT LUẬN

Qua tình huống trên ta thấy việc quản lý doanh nghiệp trong lĩnh vực đăng
ký kinh doanh còn chưa chặt chẽ và cịn thiếu sót. Do đó, địi hỏi mỗi cán bộ,
công chức thực thi công vụ quản lý Nhà nước về lĩnh vực này phải có đầy đủ
phẩm chất chính trị, nghiệp vụ, năng lực chun mơn vững vàng đáp ứng được
tình hình thực tế diễn ra trên địa bàn mình phụ trách. Giải quyết tốt mọi cơng
việc phát sinh thấu tình, đạt lý, đảm bảo cơng bằng, dân chủ, được nhân dân
đồng tình ủng hộ và tin tưởng, hạn chế việc khiếu nại kéo dài, tái khiếu và khiếu
nại vượt cấp, góp phần ổn định tình hình chung trên địa bàn thành phố.
Hà Nội, ngày 30 tháng 10 năm 2015
Học viên

Đinh Thị Hồng Nhung

22


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Luật doanh nghiệp năm 2005;

2.

Luật doanh nghiệp năm 2014;

3.

Luật Thanh tra năm 2010;

3.

Luật khiếu nại 2011;

4.

Bộ luật dân sự năm 2005;

5.
Nghị định 43/2010/NĐ-CP của Chính Phủ về đăng ký doanh
nghiệp
6.

Nghị định 86/2011/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng

dẫn thi hành một số điều của Luật Thanh tra;
7.

Nghị định 75/2012/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng

dẫn thi hành Luật khiếu nại 2011;

8.

Tài liệu bồi dưỡng bồi dưỡng ngạch chuyên viên (Bộ nội vụ - Học viện

hành chính quốc gia)
(Vì vụ việc xảy ra tại thời điểm năm 2015, trong thời điểm giao thời giữa một số
luật mới và luật cũ nên những văn bản quy phạm pháp luật mà tiểu luận này
viện dẫn áp dụng đều là những văn bản có hiệu lực tại thời điểm xảy ra sự việc,
khi làm tiểu luận tình huống này, có thể một số văn bản đã bị thay thế - ví dụ:
Luật doanh nghiệp năm 2014 thay thế Luật doanh nghiệp 2005, Nghị định
78/NĐ-CP ngày 15/9/2015 thay thế Nghị định 43/2010/NĐ-CP…).

23