Tải Phân tích Đàn ghi ta của Lorca Hay Chọn Lọc - 12 mẫu Phân tích Đàn ghi ta của Lorca

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Phân tích Đàn ghita của Lorca Ngữ văn 12</b>

<b>I. Tìm hiểu chung</b>

<b>1. Nhà thơ Thanh Thảo:</b>

Một trí thức nhiều suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại.

Muốn cuộc sống được cảm nhận và thể hiện ở chiều sâu nên luôn khước từ lối
biểu đạt dễ dãi; đào sâu vào cái tôi nội cảm, tìm kiếm những cách biểu đạt mới
qua hình thức câu thơ tự do, giải phóng mọi ràng buộc nhằm mở đường cho
một cơ chế liên tưởng phóng khống, xố những khuôn sáo bằng những nhịp
điệu bất thường, đem đến cho thơ một mĩ cảm hiện đại bằng hệ thống hình ảnh
và ngơn từ mới mẻ.

<b>Kiểu tư duy: giàu suy tư, mãnh liệt, phóng túng trong xúc cảm và nhuốm</b>

màu sắc tượng trưng siêu thực.

 <b>Tượng trưng: tìm vào trạng thái tâm hồn với những linh cảm được khơi</b>
dậy từ vô thức, cho rằng hiện tượng trong vũ trụ tồn tại như những dấu
hiệu tượng trưng cho bản chất huyền bí của tạo vật mà chỉ riêng nhà thơ
mới có những thiên bẩm kì diệu để thâm nhập và biểu đạt được những
hình ảnh tượng trưng ấy. Thơ là một thứ “siêu cảm giác”, khơng thể giải
thích được. Khơng cần có hình tượng rõ nét, thơ được quan niệm như
một bản hồ âm hồn hảo. Dường như có nét tương đồng giữa sinh sơi
của tạo hố với sự sáng tạo thơ ca.

 <b>Siêu thực: Hướng tới một hiện thực cao hơn thực tại. Thế giới siêu thực</b>
chỉ có thể cảm thấy trong giấc mơ, trong tiềm thức, lúc đãng trí, thần
kinh suy nhược, rối loạn. Khám phá thế giới ấy, nghệ sĩ sẽ phát hiện ra
những điều sâu kín mà thiêng liêng, bí ẩn mà chính xác trong cuộc sống

con người. Đề cao yếu tố tâm linh và sự ngẫu hứng, sáng tác thường
được cấu thành bởi những dòng liên tưởng tiềm thức rời rạc, không thể
khắc hoạ được những bức tranh thực tại tồn vẹn.

<b>2. Phêđêricơ Gaxia Lorca (1898-1936)</b>

 Là một trong những tài năng sáng chói của văn học hiện đại Tây Ban
Nha.

 Trước một Tây Ban Nha - dưới sự cai trị của chế độ độc tài- đã trở nên
phản động về chính trị và già cỗi về nghệ thuật, Lorca đã nồng nhiệt cổ
vũ nhân dân đấu tranh với mọi thế lực áp chế, đòi quyền sống chính
đáng đồng thời cũng khởi xướng và thúc đẩy mạnh mẽ những cách tân
trong lĩnh vực nghệ thuật. Lorca đã tự nguyện làm người du ca đi lang
thang với cây đàn ghita hát lên những bài ca lãng tử, dùng tiếng đàn giãi
bày nỗi đau buồn và niềm khát vọng yêu thương của nhân dân.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

hết sức mạnh mẽ trên thế giới với bè lũ Phrăngcô. Tên tuổi của Lorca trở
thành biểu tượng chống chủ nghĩa phát xít, bảo vệ văn hố dân tộc và
văn minh nhân loại.

<b>3. Hồn cảnh ra đời và mục đích sáng tác bài thơ “Đàn ghita của</b>
<b>Lorca”</b>

<b>a. Hoàn cảnh:</b>

Được viết liền mạch trong khoảng thời gian rất ngắn, sau khi ngồi chơi và đàn
đạo về thơ Lorca với những người bạn tâm đắc -> kết quả của ấn tượng và nhận
thức sâu sắc của Lorca.

LORCA là nhà thơ mà Thanh Thảo rất ngưỡng mộ. Cả thơ ca, cuộc đời và cái
chết của Lorca đã gây cho tác giả những xúc cảm và ấn tượng. Chính những
hình ảnh và nhạc điệu trong nhiều bài thơ của Lorca đã dẫn dắt Thanh Thảo khi
viết “Đàn ghita của Lorca”

=> Kết quả của cuộc gặp gỡ về cảm xúc, giọng điệu và hình ảnh (sự gặp gỡ của
hồn thơ)

Từng được biết đến Tây Ban Nha qua những tác phẩm của Hêminguê - một
nhà văn Mĩ, lại đọc thơ Lorca từ khi cịn trẻ, hình ảnh Tây Ban Nha và hình ảnh
trong những câu thơ Lorca đã lặn sâu vào tâm trí và trở thành một ám ảnh để
khi viết bài thơ, nó bật ra một cách hoàn toàn tự nhiên.

=> Kết quả sự thăng hoa của vô thức và ám ảnh về con người, cuộc đời và thơ
Lorca- một con hoạ mi Tây Ban Nha.

<b>b. Mục đích:</b>

Bài thơ được viết như một khúc tưởng niệm Lorca, làm sống dậy hình ảnh
Lorca và thể hiện sự tri âm, đồng cảm và ngưỡng vọng một người nghệ sĩ tài
hoa có cốt cách anh hùng và số phận bi thương.

<b>II. Đọc- hiểu văn bản:</b>
<b>1. Nhan đề và đề từ:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

 <b>“Đàn ghita của Lorca”: tiếng nói nghệ thuật của riêng LORCA- không</b>
thuần tuý chỉ là âm thanh, giai điệu mà còn là toàn bộ con người
LORCA với tinh thần đấu tranh và khát vọng đổi mới nghệ thuật. Trong
trường hợp này, cây đàn ghita đã gắn bó và biểu hiện tâm hồn nghệ
sĩ của LORCA- tình u cuộc sống và khí phách kiên cường của người

chiến sĩ yêu tự do, hoà nhập trái tim mình với quần chúng nhân dân.
 <b>Câu thơ của LORCA “Nếu tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”: ước</b>

nguyện của LORCA gắn với cây đàn. Trong cuộc sống, LORCA đã
dùng cây đàn ghita cất lên lời ca tranh đấu thì khi đi vào cõi chết, ơng
vẫn muốn mang theo cây đàn để tiếp tục hát lên những lời ca tranh đấu
thì khi đi vào cõi chết, ông vẫn muốn mang theo cây đàn để tiếp tục hát
lên những bài ca của tình yêu và khát vọng tự do. Tiếng đàn ghita sẽ là
sự sống, là niềm tin, là hi vọng, là sức mạnh đấu tranh vượt lên cái chết.
Sử dụng câu thơ này làm đề từ, Thanh Thảo có lẽ muốn khẳng định
rằng LORCA sẽ bất tử cùng với tiếng đàn, cây đàn sẽ kéo dài sự sống,
nỗi dài khát vọng của LORCA.

<b>2. Hình tượng tiếng đàn:</b>
<i>những tiếng đàn bọt nước</i>
<i>li - la li - la li - la</i>

<i>tiếng ghita nâu</i>
<i>bầu trời cô gái ấy</i>

<i>tiếng ghita lá xanh biết mấy</i>
<i>tiếng ghita tròn bọt nước vỡ tan</i>
<i>tiếng ghita rịng rịng máu chảy</i>
<i>khơng ai chơn cất tiếng đàn</i>
<i>tiếng đàn như cỏ mọc hoang</i>
<i>li - la li - la li - la</i>

<b>a. Trong văn chương:</b>

 Được gợi ra qua cách so sánh với những âm thanh khác (tiếng hạc, tiếng

suối, tiếng gió thoảng ngồi, tiếng trời đổ mưa, tiếng ngọc gieo trên
mâm vàng, tiếng gươm đao xô sát...)

 Được liên tưởng với các hiện tượng thiên nhiên như ánh sáng, nước mắt
(“mỗi giọt rơi tàn như lệ ngân”- Nguyệt cầm)

<b>b. Trong bài “Đàn ghita của Lorca”:</b>

Không trực tiếp miêu tả âm thanh tiếng đàn mà tập trung miêu tả một thế giới
của tưởng tượng và cảm xúc mà tiếng đàn ấy gợi lên. Dường như trong quan
niệm của Thanh Thảo, tiếng đàn là âm thanh tiếng lòng của LORCA, phản
chiếu cuộc sống và tâm hồn của LORCA.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

nhau “bọt nước”, “bầu trời cô gái ấy”, “lá xanh biết mấy”, “bọt nước vỡ tan”,
“ròng ròng máu chảy”, “cỏ mọc hoang” tạo nên sự giao thoa lạ lùng mà đầy gợi
cảm giữa âm thanh và hình ảnh.

<b>Nghe Audio Phân tích Đàn ghita của Lorca</b>
<b>Xem Video Phân tích Đàn ghita của Lorca</b>
<b>Phân tích Đàn ghita của Lorca - Mẫu 1</b>

<i>Đề bài: Anh chị hãy viết bài văn Phân tích Bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca</i>
<i>của Thanh Thảo trong chương trình văn học lớp 12.</i>

Nhà thơ Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công, sinh năm 1946, quê ở huyện
Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Tài năng thờ ca của Thanh Thảo phát triển và
trưởng thành trong những năm cuối của cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước.
Thanh Thảo đem đến cho thơ ca thời đó tiếng nói trung thực của một thế hệ
tình nguyện cầm súng bảo vệ Tổ quốc, vẫn là cái tôi công dân đầy nhiệt huyết
nhưng thơ Thanh Thảo nghiêng về phản ánh tiếng nói của người trí thức nhiều

suy tư, trăn trở trước các vấn đề nóng bỏng của xã hội và thời đại. Thanh Thảo
muốn cuộc sống phải được cảm nhận và thể hiện ở chiều sâu bản chất của nó
nên ơng khơng chấp nhận lối biểu đạt ồn ào, dễ dãi. Những tập thơ viết về con
người trong chiến tranh và hịa bình của Thanh Thảo đã được đánh giá cao:
Những người đi tới biển, Dấu chân qua trảng cỏ, Những ngọn sóng mặt trời,
Khối vuông ru-bich, Từ một đến một trăm... Bài thơ Đàn ghi ta của Lorca in
trong tập Khối vuông ru-bich, xuất bản năm 1985 được dư luận đánh giá là
thành công về nhiều mặt của Thanh Thảo:

<i>"Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn".</i>

<i>(Ph. G. Lorca)</i>

<i>những tiếng đàn bọt nước</i>
<i>Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt</i>

<i>li-la li-la ti-la</i>

<i>đi lang thang về miền đơn độc</i>
<i>với vầng trăng chếnh choáng</i>

<i>trên yên ngựa mỏi mịn</i>
<i>Tây Ban Nha hát nghêu ngao</i>

<i>bỗng kinh hồng áo choàng bê bết đỏ</i>
<i>Lorca bị điệu về bãi bắn</i>

<i>chàng đi như người mộng du</i>
<i>tiếng ghi ta nâu</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i>tiếng ghi ta rịng rịng</i>
<i>máu chảy</i>

<i>khơng ai chơn cất tiếng đàn</i>

<i>tiếng đàn như cỏ mọc hoang giọt nước mắt</i>
<i>vầng trăng long lanh trong đáy giếng</i>

<i>đường chỉ tay đã đứt</i>
<i>dịng sơng rộng vô cùng</i>

<i>Lorca bơi sang ngang</i>
<i>trên chiếc ghi tar màu bạc</i>
<i>chàng ném lá bùa cơ gái Di-gan</i>

<i>vào xốy nước</i>
<i>chàng ném trái tim mình</i>

<i>vào lặng yên bất chợt</i>
<i>li-la li-la li-la...</i>

Bài thơ viết về cái chết của Fê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lorca (1898 -1936), thi sĩ,
nhạc sĩ, nhà biên kịch thiên tài người Tây Ban Nha. Dịng máu nóng bỏng nhiệt
tình thơi thúc nhà thơ cất cao tiếng đàn, tiếng hát, lời thơ để ca ngợi tự do bất
diệt, phản đối bản chất tàn bạo, xấu xa của bè lũ phát xít Phơ-răng-cơ. Ơng đã
bị chúng sát hại ngày 19-8-1936, khi ông mới 38 tuổi. Cả đất nước Tây Ban
Nha khóc thương ơng, một nhà thơ – chiến sĩ của tự do.

Cái chết của Lorca là sự kiện gây chấn động dư luận không những ở Tây Ban
Nha mà cịn trên tồn thế giới, khơng chỉ lúc bấy giờ mà cịn âm vang tới nhiều

năm sau. Thanh Thảo vô cùng khâm phục và yêu mến khí phách cũng như tài
năng của Lorca nên đã dành tâm huyết để viết nên bài thơ giống như dựng một
tượng đài sừng sững về Lorca trong tâm tưởng những người mến mộ ơng qua
một hình ảnh quen thuộc mà độc đáo: cây đàn ghi ta.

Qua bài thơ, người đọc cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng Lorca và biểu
tượng nghệ thuật Lorca trong mạch cảm xúc và suy tư đa chiều, vừa sâu sắc,
vừa mãnh liệt của tác giả. Hình tượng Gar-xi-a Lorca trong bài thơ có thể được
cảm nhận ở nhiều cấp độ, nhiều khía cạnh khác nhau nhưng khái quát lại có thể
thấy một số nét chính: Đó là một nghệ sĩ tự do và cơ đơn. Tuy bị giết chết bởi
thế lực phát xít tàn ác nhưng tâm hồn Lorca bất diệt. Bài thơ làm sống lại
huyền thoại về một con người, một nghệ sĩ, một chiến sĩ của đất nước có truyền
thơng âm nhạc, thi ca và những vũ điệu rực lửa.

Câu nói nổi tiếng: Khi tôi chết, hãy chôn tôi với cây đàn của Lorca được lấy
làm đề từ của bài thơ giống như một "chìa khóa" ngầm hướng người đọc tới sự
hiểu biết đúng đắn thông điệp của bài thơ. Trong nhận thức của một người đọc
bình thường, câu nói này hiển nhiên bộc lộ tình yêu say đắm của Lorca với
nghệ thuật. Nhưng khơng chỉ có vậy, nó cịn là tình yêu tha thiết của người
nghệ sĩ với xứ sở của mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

chung. Hình ảnh Lorca - một nghệ sĩ tự do và đơn độc - được giới thiệu bằng
những nét chấm phá gây ấn tượng mạnh mẽ:

<i>những tiếng đàn bọt nước</i>
<i>Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt</i>

<i>li-la li-la li-la</i>

<i>đi lang thang về miền đơn độc</i>

<i>với vầng trăng chếnh chống</i>

<i>trên n ngựa mỏi mịn</i>

Màu áo chồng đỏ gắt nhắc tới một nét độc đáo trong đời sống văn hóa của
người dân Tây Ban Nha vừa giúp chúng ta hình dung khá cụ thể về Lorca, vừa
gợi hồi tưởng đến trị chơi đấu bị tót mạo hiểm, dũng mãnh có sức cuốn hút rất
lớn với đơng đảo dân chúng Tây Ban Nha và du khách quốc tế. Các chàng đấu
sĩ nổi bật giữa đấu trường với chiếc áo choàng đỏ thắm trên vai và mảnh vải đỏ
trong tay. Đơn độc với thanh kiếm hoặc mũi lao, chàng đấu sĩ bằng sự sáng
suốt, khéo léo và lòng dũng cảm sẽ hạ gục chú bị tót to lớn, hung dữ trong một
hiệp đấu ngắn ngủi trước sự chứng kiến của hàng vạn khán giả trên sân.

Nhưng ở đây không, phải là đấu trường với cuộc đấu giữa võ sĩ với bò tót mà là
một đấu trường đặc biệt với cuộc đấu dai dẳng, bền bỉ mà không kém phần ác
liệt giữa khát vọng dân chủ của công dân Lorca với nền chính trị độc tài phát
xít Phơ-răng-cơ.

Ở khổ thơ thứ hai và thứ ba, tác giả diễn tả cái chết đột ngột của Lorca bằng
các chỉ tiết đặc biệt gây ám ảnh sâu sắc trong lòng người đọc. Từ sự sống bừng
bừng đột ngột chuyển sang cái chết bi thảm chỉ trong khoảnh khắc, một khoảnh
khắc nghiệt ngã, kinh hoàng:

<i>Tây Ban Nha hát nghêu ngao</i>
<i>bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ</i>

<i>Lorca bị điệu về bãi bắn</i>
<i>chàng đi như người mộng du</i>

<i>tiếng ghi ta nâu</i>

<i>bầu trời cô gái ấy</i>
<i>tiếng ghi ta lá xanh biết mấy</i>
<i>tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan</i>

<i>tiếng ghi ta ròng ròng</i>
<i>máu chảy</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Cái chết đến với Lorca hoàn toàn bất ngờ. Người nghệ sĩ ấy tuy luôn bị ám ảnh
bởi cái chết nhưng không hề nghĩ là nó lại đến sớm như thế và đến vào lúc
không ngờ nhất. Tiếng hát tượng trưng cho sự sống bỗng nhiên tắt lịm trước cái
chết khủng khiếp hiện diện qua hình ảnh gây ấn tượng rùng rợn: áo chồng bê
bết đỏ. Dịng máu sơi sục khát vọng tự do của Lorca đã tuôn đổ trên mảnh đất
mà ông yêu quý. Hình ảnh này chứa đựng ý nghĩa tố cáo tội ác dã man của bè
lũ phát xít Phơ-răng-cô đối với nhân dân Tây Ban Nha yêu chuộng tự do, hịa
bình, cơng lí. Sự kiện thảm khốc ấy tạo ra những cú sốc dây chuyền được tác
giả diễn tả theo lối ẩn dụ tượng trưng với sự chuyển đổi cảm giác liên tục khá
mới mẻ, táo bạo, qua những âm thanh vỡ ra thành màu sắc, hình khối, thành
dịng máu chảy, góp phần nêu bật ý nghĩa tiếng đàn ghi ta ở những cung bậc
khác nhau, hoàn cảnh khác nhau. Mỗi so sánh là một ẩn dụ về cái đẹp, về tình
yêu, về nỗi đau, về cái chết: tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh biết mấy,
tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta rịng rịng - máu chảy.

Hình ảnh tiếng ghi ta rịng rịng - máu chảy khơng đơn thuần chỉ là nghệ thuật
nhân hóa mà cao hơn thế, nó là con người, là số phận, là linh hồn của Lorca.
Đây là một hình ảnh gây ấn tượng và ám ảnh sâu đậm, day dứt khôn nguôi
trong tâm hồn người đọc.

Niềm tin vào sự bất tử của tiếng đàn Lorca còn biểu hiện tập trung ở những khổ
thơ cuối. Sự khâm phục chân thành và lịng tiếc thương vơ hạn của nhà thơ
Thanh Thảo đối với Lorca là cơ sở vững chắc của niềm tin mãnh liệt ấy. Tình

cảm đau xót thể hiện qua những câu thơ có âm điệu ngắt quãng giống như tiếng
khóc nghẹn ngào, thổn thức:

<i>khơng ai chơn cất tiếng đàn</i>
<i>tiếng đàn như cỏ mọc hoang</i>

<i>giọt nước mắt</i>

<i>vầng trăng long lanh trong đáy giếng</i>
<i>đường chỉ tay đã đứt</i>

<i>dịng sơng rộng vô cùng</i>
<i>Lorca bơi sang ngang</i>
<i>trên chiếc ghi ta màu bạc</i>
<i>chàng ném lá bùa cơ gái Di-gan</i>

<i>vào xốy nước</i>

<i>chàng ném trái tim mình vào lặng yên bất chợt</i>
<i>li-la li-la li-la...</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

ném trái tim mình cũng có ý nghĩa tượng trưng cho sự giã từ vĩnh viễn, một sự
lựa chọn của Lorca.

Câu thơ: không ai chôn cất tiếng đàn – tiếng đàn như cỏ mọc hoang... chứa
đựng nhiều tầng nghĩa. Tiếng đàn tượng trưng cho nghệ thuật của Lorca, cho
tình u tự do và u con người mà ơng suốt đời theo đuổi. Đấy là cái đẹp
không bạo lực nào có thể hủy diệt nổi. Nó sẽ sống mãi, truyền lan mãi, giản dị
mà kiên cường như cỏ dại. Đây cũng là nỗi xót thương trước cái chết bi thảm
của một thiên tài; trước hành trình cách tân nghệ thuật dang dở khơng chỉ với

bản thân Lorca mà cịn với nền văn chương Tây Ban Nha. Nghệ thuật bỗng
thành thứ cỏ mọc hoang? Nhưng ý thơ đâu chỉ dừng lại ở đó. Dường như cịn
có cả tâm trạng của người nghệ sĩ đọng lại thành những hình ảnh đẹp và buồn:
giọt nước mắt vầng trăng – long lanh trong đáy giếng,... như giọt nước mắt
khóc thương người nghệ sĩ chân chính của nhân dân. Câu thơ gợi những suy tư,
liên tưởng đa chiều trong lịng người đọc.

Nói về cái chết và để cái chết của Lorca bớt phần bỉ thảm, nhà thơ Thanh Thảo
đã kết hợp những hình ảnh dân gian với những hình ảnh hiện đại để thể hiện
sáng tạo nghệ thuật của riêng mình: đường chỉ tay đã đứt, dịng sơng rộng vơ
cùng; phận người thì ngắn ngủi mà thế giới thì mênh mang. Lorca đã đi vào cõi
bất tử với hình ảnh: Lorca bơi sang ngang – trên chiếc ghi ta màu bạc.

Các hành động ném lá bùa vào xốy nước, ném trái tim mình vào cõi lặng yên
bất chợt đều mang nghĩa tượng trưng cho sự giã từ và giải thoát, chia tay thực
sự với những ràng buộc và hệ lụy trần gian... Cây đàn ghi ta quen thuộc gắn bó
với Lorca như hình với bóng giờ đây đã trở thành con thuyền đưa linh hồn ông
sang thế giới bên kia, một thế giới an lạc vĩnh hằng khơng có chiến tranh,
khơng cịn đổ máu. Cuộc đời, số phận của Lorca đã kết thúc nhưng tiếng đàn
của ông vẫn ngân nga, vang vọng mãi: li-la li-la li-la.

Đàn ghi ta của Lorca là bài thơ dồi dào nhạc tính, được sáng tạo với chủ ý tơ
đậm hình tượng Gar-xi-a Lorca - nghệ sĩ hát rong vĩ đại – người đã dùng tiếng
đàn ghi ta để giãi bày nỗi đau buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân
mình. Có thể nhận ra nhạc tính của bài thơ từ vần và nhịp, các thủ pháp láy từ,
điệp từ, sự kết hợp ngẫu hứng giữa các từ ngữ tạo nên những giai điệu mang
tính chất âm nhạc. Những từ mô phỏng âm thanh qua các nốt đàn ghi ta. Giai
điệu bài thơ mang dáng dấp một bản nhạc không lời.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Nhắc tới Lorca, những người yêu mến ơng nhớ ngay đến câu nói nổi tiếng bộc

lộ tính cách của một nghệ sĩ chân chính: Khi tơi chết hãy chôn tôi với cây đàn.
Nhà thơ Thanh Thảo đã viết về Lorca bằng rung động mãnh liệt của cảm xúc,
bằng tấm lòng "liên tài" rất đáng trân trọng. Những sáng tạo nghệ thuật trong
bài thơ chứng tỏ tâm huyết và khát vọng đổi mới thơ ca của tác giả, góp phần
làm cho khả năng thể hiện của ngơn ngữ tiếng Việt thêm tinh tế, phong phú và
đa dạng.

<b>Phân tích Đàn ghita của Lorca - Mẫu 2</b>

Thanh Thảo là nhà thơ có tiếng nói riêng, phong cách nghệ thuật riêng thể hiện
cái tôi cá nhân ấn tượng trong nền văn học Việt Nam. Những sáng tác của ông
đem đến cái nhìn mới mẻ cho thơ ca hiện đại. Bài thơ “Đàn ghi-tar của Lorca”
trích “Khối vng rubich” đã để lại sức chứa lớn trong lịng người đọc về hình
tượng nhân vật Lorca - người nghệ sĩ vĩ đại của xứ sở Tây Ban Nha.

Lorca là cái tên quen thuộc đối với đất nước Tây Ban Nha, vì anh là biểu tượng
của tự do, cho sự đấu tranh đòi hòa bình, địi một cuộc sống bình n cho nhân
dân. Mặc dù bị sát hại nhưng Lorca mãi là biểu tượng mà nhân dân Tây Ban
Nha tôn thờ.

Thanh Thảo đã mượn lời của người nghệ sĩ này làm lời đề từ cho bài thơ của
mình có ẩn ý muốn gợi mở ra chiều dài thời gian và chiều sâu của không gian
về người nghệ sĩ tài hoa này. Cả cuộc đời cống hiến, chiến đấu nhưng cuối
cùng Lorca lại chết thảm dưới chế độ phát xít tàn bạo.

Với thể thơ tự do, khơng viết hoa đầu dịng, Thanh Thảo đã khiến người đọc tò
mò về cách viết giàu sức gợi như thế này.

<i>Những tiếng đàn bọt nước</i>

<i>Táy Ban Nha áo choàng đỏ gắt</i>

<i>Li la li la li la li la</i>

<i>Đi lang thang về miền đơn độc</i>

<i>Với vầng trăng chuếnh choáng</i>

<i>Trên yên ngựa mỏi mòn</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Tây Ban Nha là mảnh đất của những trận đấu bị tót độc đáo, đầy ấn tượng
nhưng trong thơ Thanh Thảo, nó có cịn giữ ngun ý nghĩa đó nữa khơng.
Chiến trường đấu bị tót có lẽ đã trở thành chiến trường chính trị ác liệt, nhiều
đấu tranh, nhiều bon chen. Màu đỏ của áo chồng đã biến thành ‘đỏ gắt” phải
chăng chính là chế độ độc quyền của chủ nghĩa phát xít đang hồnh hành trên
đất nước này. Hình ảnh Lorca trở nên nhỏ nhoi, mệt mỏi trong cuộc chiến
nhiều bấp bênh này. Tiếng đàn vẫn cứ cất lên “li la li la li la li la” và người
nghệ sĩ đó

“lang thang”, “chuếnh chống”, “mỏi mịn” với những gì đang diễn ra. Cuộc
chiến giữa nghệ sĩ chân chính với chế độ độc tài trở nên căng thẳng hơn. Người
chiến sĩ đơn độc ấy trở nên lẻ loi, cơ độc, khơng một ai có thể biên cạnh.

<i>Tây Ban Nha</i>

<i>Hát nghêu ngao</i>

<i>Bỗng kinh hoàng</i>

<i>Áo choàng bê bết đỏ</i>

<i>Lorca bị điệu về bãi bắn</i>

<i>Chàng đi như người mộng du</i>

Những hình ảnh thơ gây ấn tượng mạnh, cứa sâu vào lịng người sự chua xót
trước hình ảnh người nghệ sĩ tài ba nhưng bất hạnh. Dân tộc Tây Ban Nha
“kinh hồng” sững sốt khi hình ảnh Lorca bị điệu về bãi bắn một cách trắng
trợn, đầy man rợ như vậy. Sự thật phũ phàng do chế độ phát xít mang lại đã
khiến cho mọi người thất bất an. Từ “bỗng” ở đầu khổ thơ thứ hai chính là sự
ngạc nhiên trước hình ảnh bi thương của nghệ sĩ Lorca.

Mặc dù bị “điệu” về bãi bắn một cách đầy đau đớn như vậy nhưng Lorca vẫn
giữ được sự bình thản, dám chấp nhận của bản thân bằng phong thái “chàng đi
như người mộng du”. Đây là trạng thái tâm hồn không nhận thức được, tâm
hồn và thể xác dường như tách lìa khỏi nhau. Đó là một phong thái rất đáng
trân trọng, rất đáng nâng niu và ngưỡng mộ.

Ở những khổ thơ tiếp, nỗi tiếc thương cho cuộc đời nhiều chua xót ấy;

Tiếng ghi tar nâu

Bầu trời cơ gái ấy

Tiếng ghi tar lá xanh biết mấy

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Tiếng ghi tar ròng ròng máu chảy

“tiếng ghi tar” được lặp đi lặp lại như dồn nén cảm xúc trong lòng người, hay là
tiếng căm phẫn đầy xót xa. Tiếng đàn ghi tar gắn liền với những thứ bình dị,

với thiên nhiên ấm áp, với một cô gái, với bầu trời màu xanh tươi mới. Có lẽ đó
là những thứ mà con người Tây Ban Nha muốn vươn tới, muốn giành dược.
Nhưng tiếng ghi tar rơi “vỡ” thành “bọt nước” đã như khẳng định thêm hiện
thực đau lòng ấy. Những đường khối, đường nét hiện rõ lên trang viết, cứa
thêm vào lòng người cảm xúc nghẹn ngào, đau đớn. Một tiếng “Vỡ” cất lên đã
tố cáo chế độ độc tài của phát xít, sự căm phẫn và muốn bóp nghẹt của những
người đang chịu sự áp bức. Nỗi đau ấy tạo thành dòng máu chảy âm ỉ trong tim
nghe tê tái.

Thanh Thảo với sự tài hoa của mình đã làm sống dậy một không gian sống đầy
bất tử:

<i>Không ai chôn cất tiếng đàn</i>

<i>Tiếng đàn như cỏ mọc hoang</i>

<i>Giọt nước mắt vầng trăng</i>

<i>Long lanh trong đáy giếng</i>

Người đọc nên hiểu ý nghĩa của câu thơ thứ nhất như thế nào, có lẽ khơng một
cai có thể “chơn cất tiếng đàn” của Lorca được, bởi vì nó như “cỏ mọc hoang”
tràn lan, khiến cho người ta mê mải và đắm say, không thể buông lơi ra được.
Cái Lorca để lại cho người đời chính là âm nhạc, chính là sự cao quý của tâm
hồn, của những hi sinh và cống hiến. Phép so sánh trong câu thơ đã khiến cho
Lorca trở thành một biểu tượng vĩ đại nhất.

Tiếng đàn của Lorca trở nên bất tử, một vẻ đẹp còn ý nghĩa cho đến những
ngày sau. Ở khổ thơ cuối, xuất hiện thêm chiêm nghiệm, suy nghĩ của Thanh
Thảo về nghệ thuật và cuộc đời cũng như sự giải thốt

<i>Đường chỉ tay đã đứt</i>

<i>Dịng sông rộng vô cùng</i>

<i>Lorca bơi sang ngang</i>

<i>Trên chiếc ghita màu bạc</i>

<i>Chàng ném lá bùa cô gái Digan</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Chàng ném trái tim mình vào lặng yên bất chợt.

Khi ‘đường chỉ tay đã hết” thì coi như sinh mệnh của mình đã chấm dứt. Lorca
đã lường trước được cái chết, ý thức được những điều mà mình làm rũ bỏ hiện
thực, rũ bỏ cuộc sống nhiều đau thương để rơi vào “lặng n bất chợt”. Có lẽ
đây chính là sự giải thốt mà Lorca đã chọn cho mình, cũng như sự giải thốt
khỏi chế độ phát xít độc tài.

Như vậy “Đàn ghi tar của Lorca” thực sự là bài thơ giàu sức ám ảnh khi tái
hiện lại cuộc đời bi tráng của người nghệ sĩ Tây Ban Nha dành cho nghệ thuật,
cho cuộc đời, cho sự bình yên của đất nước.

<b>Phân tích Đàn ghita của Lorca - Mẫu 3</b>

Khi tâm hồn nghệ sĩ đồng cảm với một tâm hồn nghệ sĩ thì khoảng cách và văn
hóa sẽ khơng cịn là dào cản. Nhà thơ Thanh Thảo đã dành một tình cảm, sự
chân trọng như thế với người nghệ sĩ tài hoa Fê-đê-ri-cô Gar-xi-a Lorca (1898
– 1936), một nghệ sĩ tài hoa của đất nước Tây Ban Nha. Bài thơ “Đàn ghi ta
của Lorca” in trong tập “Khối vng ru bích” (1985) chính là thể hiện điều đó.

Bài thơ như gẩy lên tiếng đàn thánh thót tiễn đưa người nghệ sĩ đa tài nhưng
khơng thốt khỏi sự éo le của số phận, cũng như thể hiện một cây bút xuất sắc
trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam – tác giả đầy nhiệt huyết, phản ánh tiếng
nói của người tri thức đầy suy tư, trăn trở trước các vấn đề nóng bỏng của xã
hội và thời đại. Nhà thơ muốn cuộc sống phải được cảm nhận và thể hiện ở
chiều sâu bản chất của nó nên ơng khơng chấp nhận lỗi biểu đạt ồn ào, dễ dãi.
Bài thơ “Đàn ghi ta của Lorca” đã thể hiện được đầy đủ phong cách nghệ thuật
Thanh Thảo, cũng đã để lại những ấn tượng sâu đậm trong lòng bạn đọc.

<i>Những tiếng đàn bọt nước </i>
<i>Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt </i>

<i>Lilalilalila </i>

<i>đi lang thang về miền đơn độc </i>
<i>với vầng trăng chếnh choáng </i>

<i>trên yên ngựa mỏi mòn</i>

<i>Tây Ban Nha </i>
<i>hát nghêu ngao </i>
<i>bỗng kinh hoàng </i>
<i>áo choàng bê bết đỏ </i>
<i>Lorca bị điệu về bãi bắn </i>
<i>chàng đi như người mộng du</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<i>tiếng ghi ta rịng rịng </i>
<i>máu chảy</i>

<i>khơng ai chôn cất tiếng đàn </i>

<i>tiếng đàn như cỏ mọc hoang </i>

<i>giọt nước mắt vầng trăng </i>
<i>long lanh trong đáy giếng</i>

<i>đường chỉ tay đã đứt </i>
<i>dịng sơng rộng vơ cùng </i>

<i>Lorca bơi sang ngang </i>
<i>trên chiếc ghi ta màu bạc</i>

<i>chàng ném lá bùa cơ gái Digan </i>
<i>vào xốy nước </i>

<i>chàng ném trái tim mình </i>
<i>vào lặng yên bất chợt</i>

<i>lilalilalila…</i>

“Đàn ghi ta của Lorca” ngay nhan đề thôi cũng đã gợi mở cho ta thấy được một
bầu trời nghệ thuật mở ra. Đàn ghi ta cây đàn gắn với sự nghiệp của Lorca, gắn
với những tác phẩm nổi tiếng của ông, hay đàn ghi ta chính là người bạn đồng
hành đi cùng người nghệ sĩ du ca, đi khắp đất nước Tây Ban Nha mang lại
những tác phẩm du dương làm phong phú thêm cuộc sống mn màu. Bài thơ
chính là nói đến vẻ đẹp của nghệ thuật, vẻ đẹp của người nghệ sĩ đơn độc, vẻ
đẹp của tiếng đàn thanh sắc, vẻ đẹp của cái chết cho tự do. Hình ảnh đất nước
Tây Ban Nha một thời chống chế độ độc tài Phát xít Ph- răng - cơ cũng hiện lên
rõ nét như thế. Người nghệ sĩ tài hoa ra đi nhưng những gì Lorca để lại hồn
tồn là bất diệt. Bài thơ cũng như nói lên nỗi lịng của nhà thơ Thanh Thảo,
tiếng tương một nhân tài, nuối tiếc một tài năng thiên bẩm mà phải ra ở tuổi 38,

từng câu thơ đều nói lên nỗi luyến thương như vậy.

Câu thơ đề từ cũng lại một lần nữa đánh sâu vào tâm trí bạn đọc, hằn sâu đến
nỗi ám ảnh, mang một ý nghĩa sâu xa:

<i>“Khi tôi chết hãy chôn tơi với cây đàn”</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

theo bên mình, thể hiện tình u bất diệt với tiếng đàn và chính quê hương, xử
sở.

Khổ thơ đầu của bài thơ vẽ nên hình tượng Lorca đẹp đẽ với khoảng trời nghệ
thuật, nhưng bên cạnh đó cũng chính là bầu trời chính trị u ám dưới chế độ độc
tài phát xít, cái đẹp bị vùi dập đến cô đơn.

<i>“Những tiếng đàn bọt nước </i>

<i>Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt </i>
<i>Lilalilalila </i>

<i>đi lang thang về miền đơn độc </i>
<i>với vầng trăng chếnh choáng </i>

<i>trên n ngựa mỏi mịn</i>

Tiếng đàn đã trở thành hình khối, nhà thơ Thanh Thảo thật sự đã đưa con người
ta đến những tưởng tượng khó nói nên lời, âm thanh lại biết thành những khối
vật lý hình trịn, hình tròn bọt nước. bọt nước ấy tinh khiết, thanh cao, đẹp đẽ.
Hình ảnh ngay sau đó là “Tây Ban Nha áo chồng đỏ gắt”, cả một nền văn hóa
đã hiện ra chỉ một vài từ nhẹ nhàng đơn giản, Tây Ban Nha, xử sở đấu bị tót,
với những kị sĩ mặc áo chồng đỏ, hình ảnh ấn tượng vơ cùng. Nhưng màu đỏ

ấy lại là “đỏ gắt” như đã nói lên một sự chẳng lành, một đất nước đang sống
trong những ngày tháng căng thẳng, sục sôi, bất mãn và đau khổ.

<i>Lilalialila…</i>

Chuỗi âm thanh của tiếng đàn ghi ta hiện lên như một lời giải cứu, nghệ thuật
vẫn tồn tại, cái đẹp không thể bị chôn vùi. Lila cũng là tên một loài hoa rất đặc
biệt ở đất nước Tây Ban Nha, hoa tử linh hương, tác giả như đã ngầm gửi đến
ngàn đóa hoa tươi đẹp nhất dành cho Lorca.

<i>“Đi lang thang về miền cô độc”</i>

Người nghệ sĩ du ca một mình một ngựa đi khắp đất nước thân yêu của mình,
hát tặng nhân dân của mình những bản tình ca sâu đậm. Tác giả khéo léo sự
dụng hai từ láy đặc biệt tạo hình “chếnh choảng”, “mỏi mịn” đã làm cho người
đọc như nhìn thấy bức tranh tuyệt đẹp có thiên nhiên, hoa cỏ, nhưng sao buồn
quá, con người trong tranh ấy hồn tồn cơ đơn, một mình mang nghệ thuật
đến một chân trời xa xa.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<i>tiếng ghi ta nâu </i>
<i>bầu trời cô gái ấy </i>
<i>tiếng ghi ta lá xanh biết mấy </i>
<i>tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan </i>

<i>tiếng ghi ta ròng ròng </i>
<i>máu chảy</i>

Hai khổ thơ nói về cái chết của Lorca, thực sự đến quá nhanh, nhanh đến kinh
hoàng. Hai câu khổ thơ như nói lên nỗi lịng của tác giả, ơng xót thương cho
một người nghệ sĩ phải hi sinh bằng ngịi bút như rướm máu, ơng đã thể hiện

điều đó bằng ngôn ngữ của trái tim. Thủ pháp nghệ thuật chủ đạo trong đoạn
thơ này là cách sử dụng điệp từ, điệp ngữ, nhân hóa, ẩn dụ, tượng trưng đa
nghĩa và đối lập được tác giả khai thác triệt để nhằm thể hiện bi kịch của Lorca.
Đoạn thơ đã làm nổi bật sự đối lập giữa khát vọng tự do của người nghệ sĩ với
bạo lực tàn ác của bọn phát xít, giữa tiếng hát yêu đời với hiện thực phũ phàng
đẫm máu.

Hình ảnh “áo chồng bê bết đỏ” như vừa nói lên cái chết đầy oan ức của Lorca
cũng như tố cáo chế độ độc tài phát xít Ph-răng cô tước đi mang sống của một
người nghệ sĩ tài hoa. Hình ảnh ấy nói lên sự khát khao cuộc sống tự do, bình
yên, một sự đấu tranh khốc liệt cho cái đẹp mà người tài hoa yêu quý. Trạng
thái của Lorca đã như người mộng du, trạng thái ấy trước khi đối diện với cái
chết đó khơng phải là sự sợ hãi mà đó là nỗi tiếc thương. Sự kiện thảm khốc ấy
tạo ra những cú sốc cho chính Lorca, cho người dân Tây Ban Nha hay chính
đối với tác giả. Nhà thơ đã diễn tả theo lối ẩn dụ tượng trưng với sự chuyển đổi
cảm giác liên tục khá mới mẻ, táo bạo, qua những âm thanh vỡ ra thành màu
sắc, hình khối, thành dịng máu chảy, góp phần làm nên tiếng đàn ghi ta ở
những cung bậc cảm xúc khác nhau. Sự so sánh tài tình của tác giả khi nói về
tiếng đàn ghi ta thực sự đều để lại ẩn tượng cho những ai đọc tác phẩm này.
Tiếng ghi ta nâu làm hiện ra một bầu trời tương đẹp, tiếng ghi ta như màu lá
xanh tươi mới, tiếng ghi ta lại thành hình khối như bọt nước trịn vo, hình ảnh
rất đẹp nhưng lại diễn ta một cái chết bi thương “tiếng ghi ta ròng ròng - máu
chảy”.

Tiếng ghi ta đã được nhân hóa thành con người, thành số phận, tiếng ghi ta ấy
chính là linh hồn của Lorca. Một hình ảnh gây ám ảnh, day dứt đối với tâm hồn
người đọc.

Người nghệ sĩ ra đi, nhưng để lại một kho tàng nghệ thuật phong phú, những
tác phẩm của ơng sẽ cịn sống mãi. Đó là một niềm tin về sự bất diệt của nghệ

thuật, của cái đẹp, sự khát khao tự do, công bằng, công lý. Khổ thơ cuối bài thể
hiện sự tiếc thương vô hạn của nhà thơ Thanh Thảo đối với Lorca là cơ sở
vững chắc cho niềm tin mãnh liệt ấy.

<i>“không ai chôn cất tiếng đàn </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<i>giọt nước mắt vầng trăng </i>
<i>long lanh trong đáy giếng</i>

<i>đường chỉ tay đã đứt </i>
<i>dịng sơng rộng vơ cùng </i>

<i>Lorca bơi sang ngang </i>
<i>trên chiếc ghi ta màu bạc</i>

<i>chàng ném lá bùa cô gái Digan </i>
<i>vào xốy nước </i>

<i>chàng ném trái tim mình </i>
<i>vào lặng yên bất chợt</i>

<i>lilalilalila…”</i>

Không ai chôn cất tiếng đàn, câu thơ này thể hiện hai ý nghĩa, thứ nhất có thể
thấy rằng khơng ai dám chơn cất tiếng đàn, tại sao vậy? Ý nguyện của Lorca là
“Khi tôi chết hãy chơn tơi với cây đàn” vì sao khơng ai làm điều đó. Vì khơng
ai muốn chơn vùi, khơng ai muốn phải chôn vùi đi một nghệ thuật đỉnh cao. Ý
nghĩa thứ hai đó là khơng thể chơn vùi nổi một cái đẹp đã đến độ hồn hảo, dù
Lorca có chết những nghệ thuật của ơng cịn mãi, thế hệ mai sau sẽ noi theo mà
sáng tạo mà cố gắng. “Giọt nước mắt vầng trăng/ long lanh nơi đáy giếng” đây

là một hình ảnh ấn dụ xâu sắc, sau khi Lorca chết, ơng đã bị bọn phát xít ném
xác xuống giếng. Một loạt hình ảnh ẩn dụ hiện lên sâu đậm “đường chỉ tay đã
đứt” hình ảnh ẩn dụ cho số phận ngắn ngủ, người nghệ sĩ tài hoa phải hi sinh
khi tuổi còn quá trẻ. “Lorca bơi sang ngang/trên chiếc ghi ta màu bạc” hình ảnh
ấy như cho ta cảm giác Lorca khi về đến thế giới bên kia cũng được nâng đỡ
bởi nghệ thuật, bởi tiếng đàn. Chiếc ghi ta màu bạc, thể hiện sự trang nghiêm,
thanh thoát, trở thành con thuyền đưa ông nhẹ nhàng về thế giới bên kia. Hai
khổ thơ này tác giả như sử dụng triệt để lối thơ tượng trưng đầy ám ảnh.

<i>“chàng ném lá bùa cơ gái Digan </i>
<i>vào xốy nước </i>

<i>chàng ném trái tim mình </i>
<i>vào lặng yên bất chợt”</i>

Hình ảnh ấy phải chăng là sự giải thoát, Lorca đã đi về với về giới bên kia, để
cho xoáy nước cuốn đi những oan ức, những khát khao, khơng cịn vướng bận
đến cõi trần. Trái tim ấy đã ngừng đập, một lặng yên bất chợt đến bàng hoàng,
hụt hẫng. Âm điệu như lắng xuống, đầy xót xa, nhà thơ Thanh Thảo đã thể hiện
sâu sắc tình cảm của mình đối với Lorca trong những câu thơ cuối bài này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<i>Lilalilalila….</i>

Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ lấy nguồn cảm hứng từ tiếng đàn. Tác giả đã rất
khéo léo dùng những hình ảnh ẩn dụ tượng trưng độc đáo gây ấn tượng mạnh
đối với bạn đọc. Thể thơ tự do, khá thoải mái để bộc lộ cảm xúc. Hơn thế nữa
điểm đặc biệt của bài thơ chính là khơng hề có dấu chấm câu khi kết thúc câu,
hay đoạn. Đó cũng chính là dụng ý của tác giả, làm cho mạch thơ khơng dứt,
làm cho tình cảm được trải dài trong cả bài thơ. Thực sự phong cách thơ Thanh
Thảo rất độc đáo, không trộn lẫn, đặc trưng cho người tri thức ln mê mải đi

tìm vẻ đẹp hồn hảo, thanh cao.

Qua bài thơ “Đàn ghi ta của Lorca” Cho ta thấy Nhà thơ Thanh Thảo đã viết về
Lorca bằng rung động mãnh liệt của cảm xúc, bằng tấm lòng “liên tài” rất đáng
trân trọng. Những sáng tạo nghệ thuật trong bài thơ chứng tỏ tâm huyết và khát
vọng đổi mới thơ ca của tác giả, góp phần làm cho khả năng thể hiện của ngôn
ngữ tiếng Việt thêm tinh tế, phong phú và đa dạng. Bài thơ đã để lại những ấn
tượng khó phải đối với những ai đã từng đọc, có thể thấy rằng nghệ thuật sẽ
mãi mãi sống cùng nhân loại.

<b>Phân tích Đàn ghita của Lorca - Mẫu 4</b>

Thanh Thảo là một trong những thi sĩ thuộc thế hệ thơ trẻ, thời kì chống Mỹ
cứu nước. Sau năm 1975, ông vẫn miệt mài trên con đường sáng tạo nghệ
thuật. Thanh Thảo luôn trăn trở để mang đến cho thơ những cách diễn đạt mới
mẻ và độc đáo.” Đàn ghi-ta của Lorca là một trong những thi phẩm tiêu biểu
của ông. Tác phẩm được viết theo lối thơ tượng trưng pha lẫn màu sắc siêu
thực.

Gar-xia- Lorca là một thiên tài sáng chói trên nền trời nghệ thuật Tây Ban Nha
nửa đầu thế kỉ XX. Ông vừa là nhà thơ, vừa là nhạc sĩ và là nhà sạn kịch nổi
tiếng. Lorca còn là một chiến sĩ nêu cao tinh thần đấu tranh vì tự do dân chủ,
chống chế độ độc tài thân phát xít lúc bấy giờ. Cuộc đời của ơng tài hoa nhưng
bạc mệnh, Ơng đã bị phe phát xít Phrang-cơ thủ tiêu khi mới 38 tuổi.

Trở lại với đoạn thơ đầu trong thi phẩm “Đàn ghi-ta của Lorca” là niềm
ngưỡng mộ và tiếc thương của Thanh Thảo người nghệ sĩ xứ sở bị tót được
khắc họa lại rõ nét. Ở những câu thơ đầu, Lorca không hiện lên trực tiếp mà
hiện lên gián tiếp qua những chi tiết mang đậm màu sắc văn hóa Tây Ban Nha.

<i>“những tiếng đàn bọt nước</i>

<i>Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt”</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

đàn là đối tượng thính giác cịn hình ảnh bọt nước là ấn tượng thị giác. “Bọt
nước” gợi sự mong manh dễ tan biến vào hư không. Tiếng đàn ấy dường như
đã chứa đựng một dự báo về một kiếp người ngắn ngủi, bạc phận của Lorca.

Lorca hiện lên như một người nghệ sĩ lãng du và cũng giống như một đấu sĩ
trong chiếc áo chòng đỏ gắt. Chúng ta đều biết đây là một màu sắc đặc trưng
trong những trận chiến đấu bị tót ở Tây Ban Nha.

<i>“li-la li-la li-la”</i>

Cụm từ trên mô phỏng âm thanh tiếng đàn ghi ta gióng như khúc dạo đầu của
màn giao hưởng. Nó cịn gợi cho người đọc nhớ đến một lồi hoa tên đinh
hương- một loài hoa tiêu biểu cho vẻ đẹp của xứ sở bị tót. Với những giai điệu
này, Lorca hiện lên:

<i>“đi lang thang về miền đơn độc”</i>

“Đi lang thang” có nghĩa là đi khơng có chủ đích, những bước chân phiêu lãng
trong vô định. “Miền đơn độc” là cụm từ mang ý nghĩa biểu tượng để nói lên
sự cơ đơn lẻ loi của Lorca. Dù có cất bước về nơi nào thì cũng đều là “miền
đơn độc” đối với Lorca. Và trên con đường vơ định ấy, chỉ có vầng trăng là
người đòng hành, người bạn của Lorca:

<i>“với vầng trăng chếnh chống</i>

<i>Trên n ngực mỏi mịn”</i>

Vầng trăng được thổi vào một linh hồn qua phép nhân hóa. Nó khơng cịn là
một sự vật vơ tri nữa mà trở thành một sinh thể. Phải chăng tiếng đàn của Lorca
có men say, chếnh chống vầng trăng? Câu thơ này cịn hàm chứa một cách
hiểu khác đó là chính Lorca đang đăm say, ngây ngất, nên nhìn vầng trăng
“chếnh chống”. Người nghệ sĩ cô đơn rong ruổi trên yên ngựa đã mỏi mệt
trong suốt một hành trình vẫn chư có điểm kết thúc.

Trong khổ thơ thứ hai, tác giả khắc họa lại hình ảnh bi phẫn nhất cuộc đời của
Lorca. Đó là khi ơng bị bom phát xít sát hại. Người nghệ sĩ yêu cuộc sống, yêu
đất nước và con người tây Ban Nha ấy đang “hát nghêu ngao”, tiếng hát vô tư,
hơng nhiên thì bị cắt đứt sự sống. Từ ”bỗng diễn tả sự bất ngờ, đột ngột, tai họa
ập tới có lẽ chính lorca cũng khơng ngờ tới.

<i>“bỗng kinh hồng</i>

<i>Áo choàng bê bết đỏ”</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

máu. Một cái chết đẫm máu, bi thảm. Trong khoảnh khắc bị đưa đi xử tử, Lorca
đi như “người mộng du”.

Trong khổ thơ thứ ba, tác giả mượn hình tượng của tiếng đàn để nói về cái chết
của Lorca. Tiếng đàn khơng mang ý nghĩa thực mà mang ý nghĩa biểu tượng.
Phép tương giao một lần nữa được Thanh thảo sử dụng: tiếng đàn ghi-ta vừa có
màu sắc, vừa có hình khối. Trước khi Lorca bị sát hại, tiếng đàn thật đẹp và
tràn đầy sức sống như nguồn sinh lực của tâm hồn. Các chi tiết “chiếc ghi-ta
nâu”,”tiếng ghi-ta xanh”, “bầu trờ cô gái ấy” tượng trung cho vẻ đẹp cuộc sống,
vẻ đẹp tình yêu mà tiếng đàn Lorca thể hiện.

<i>“tiếng ghi-ta ròng ròng</i>

<i>máu chảy”</i>

hai câu thơ trên được viết theo lối vắt dòng khi mà “máu cháy” được đặt riêng
thành một câu thơ làm nổi bật tính chất bi thương đau đớn của cái chết Lorca.
Các câu thơ cứ ngắn dần về số chữ cũng như số phận của lorca đang tắt dần.

Bằng những câu thơ độc đáo và sử dụng nhiều hình ảnh biểu tượng, Thanh
Thảo đã tạc nên bức chân dung đầy ấn tượng về Lorca. Đó là một người nghe
sĩ lãng du, tự do phóng khống và mang một số phậ tài hoa bạc mệnh.

<b>Phân tích Đàn ghita của Lorca - Mẫu 5</b>

Thanh thảo xuất hiện với chùm thơ Dấu chân qua trảng cỏ in trên tạp chí Tác
phẩm mới do nhà thơ Chế Lan Viên giới thiệu. Sau đó ông được dư luận chú ý
với hàng loạt các tập thơ và trường ca: Những người đi tới biển (1977). Dấu
chân quang trảng cỏ (1978), Những ngọn sóng mặt trời (1981), Khối vng
ru-bích (1985), Từ một đến một trăm (1988)…

Thơ Thanh Thảo phản ánh tâm trạng của người trí thức nhiều suy tư, trăn trở về
các vấn đề của xã hội và thời đại. Ơng ln nỗ lực tìm kiếm sự đổi mới trong tư
duy và hình thức câu thơ, được coi là một trong số không nhiều các cây bút nỗ
lực cách tân và có thành tựu đáng ghi nhận.

Bài thơ Đàn ghi ta của Lorca in trong tập Khối vng ru-bích là một bài thơ
tiêu biểu cho phong cách và kiểu tư duy của thơ Thanh Thảo. Đàn ghi ta của
Lorca là một trong những sáng tác tiêu biểu cho lối viết giàu suy tư, mãnh liệt,
phóng túng và có màu sắc tượng trưng của Thanh Thảo.

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Các hình ảnh đều có giá trị tượng trưng cho âm nhạc, cho đất nước Tây Ban

Nha, quê hương của đàn ghi ta, quê hương của môn đấu bị tót. Hình ảnh ấy gợi
lên một Tây Ban Nha, nhưng đây là đấu trường giữa con người cách tân nghệ
thuật với nền nghệ thuật già nua, đấu trường giữa khát vọng tự do dân chủ của
công dân, nghệ sĩ Lorca với nền chính trị độc tài.

Hình tượng Lorca là hình tượng trung tâm của cảm xúc thơ. Tác giả muốn phục
hiện cái chết bi tráng, oan nghiệt của Lorca, đồng thời ca ngợi sức mạnh bất tử
của người nghệ sĩ qua tiếng đàn ghi ta mà sinh thời Lorca đã ước nguyện: “Khi
tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”.

Trong bài thơ, tác giả dùng nhiều hình ảnh tượng trưng: áo choàng đỏ gắt, tiếng
ghi ta, giọt nước mắt, đường chỉ tay… để diễn tả cuộc đời bi tráng của Lorca.

Nhà thơ kết hợp giữa tự sự và trữ tình, giữa thơ và nhạc, giữa lãng mạn trữ tình
và bi tráng, giữa âm thanh và màu sắc, giữa liền mạch và đứt quãng,.. để thể
hiện cảm xúc của mình.

Bài thơ là một tác phẩm trữ tình nhưng có cấu trúc tựa như một tác phẩm âm
nhạc. Dòng thơ “li-la li-la li-la” là sự kết hợp trực tiếp âm nhạc với thơ. Nhất là
khi dòng thơ ấy đặt vào chỗ kết thúc bài thơ, như là một sự ngân vang.

Nghệ thuật tượng trưng được sử dụng với tần số cao. Tác giả sử dụng những
hình ảnh tượng trưng của đất nước Tây Ban Nha làm bối cảnh cho hình ảnh
Lorca (áo chồng đỏ gắt, đàn ghi ta), những hình ảnh tượng trưng về khát vọng
tự do và cách tân nghệ thuật của Lorca: bầu trời, cô gái, tiếng ghi ta nâu, xanh,
trịn bọt nước vỡ tan, rịng rịng máu chảy…

Khơng một lời nào nói đến cái chết, kể cả cái chết của Lorca và cái chết của
đàn ghi ta. Âm thanh tiếng đàn “li-la li-la li-la” ngân nga mãi như là sự bất tử
của cuộc đời Lorca.

Qua hình tượng Lorca và tiếng đàn ghi ta, tác giả diễn tả cái chết bi tráng đột
ngột của người nghệ sĩ đấu tranh cho tự do và cách tân nghệ thuật, đồng thời
bày tỏ nỗi đau xót xa sâu sắc và niềm tin mãnh liệt vào sự bất tử của tên tuổi và
sự nghiệp Lorca.

<b>Bài văn mẫu 6</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

Thanh Thảo mở đầu bài thơ bằng chính di nguyện của Lor-ca "Khi tôi chết hãy
chôn tôi với cây đàn". Đây là một di nguyện vừa thiêng liêng vừa cao thượng.
Anh không muốn suốt đời là cái bóng ngăn cản sự phát triển của những tài
năng trẻ của đất nước mình. Đây chính là cái tâm của người nghệ sĩ lớn suốt
đời hi sinh cho nghệ thuật và đấu tranh chống phát xít bạo tàn. Về một ý nghĩa
khác, đàn ghi ta đã gắn với giây phút cuối cùng của cuộc đời Lor-ca. Cái chết
của người nghệ sĩ ấy và những phẩm chất tài năng của anh đã bắt gặp hồn thơ
Thanh Thảo làm nên thi phẩm tuyệt bút này.

Bài thơ có lối diễn đạt khơng viết hoa đầu dịng tạo nên một sự liền mạch như
một dịng chảy của cảm xúc khơng có điểm dừng. Sự tài hoa của Thanh Thảo
cịn làm ta liên tưởng bài thơ như một bản đàn ngân vang với âm thanh "li-la"
mênh mang dìu dặt vút cao chắp cánh đưa người nghệ sĩ bay vút lên trên tất cả
bạo tàn và chết chóc.

những tiếng đàn bọt nước

Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

li-la li-la li-la

đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chuếnh choáng

trên yên ngựa mỏi mòn

Những câu thơ mở đầu giàu sức gợi mang đến một trường liên tưởng về một
đất nước đẹp tươi với tiếng ghi ta làm mê say lòng người những vũ nữ Digan
với làn da rám nắng và vũ khúc Flamenco cháy bỏng những trận đấu bò rực lửa
và danh dự của người kiếm sĩ và không thể thiếu những miền thảo nguyên bao
la xanh bóng nắng. Giữa nắng và gió giữa bao la thiên địa Lorca hiện lên ngời
sáng trong thơ.

Sự chuyển đổi cảm giác từ thính giác sang thị giác tạo nên "tiếng đàn bọt nước"
đầy biến ảo khi tròn to khi phập phồng thổn thức khi vỡ ra tức tưởi như một
"thiên bạc mệnh" có tính dự báo về những chông gai trắc trở mà số phận người
nghệ sỹ sẽ phải đón nhận ở phía trước. Và màu "áo choàng đỏ gắt" tiếp theo
sau tiếng đàn bọt nước ấy chính là những trận đấu bị sinh tử.

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

Đây là một trận chiến lớn giữa một bên là khát vọng dân chủ của nhân dân nói
chung của Lor-ca nói riêng với nền chính trị độc tài. Xét trong lĩnh vực nghệ
thuật đó là cuộc xung đột giữa khát vọng cách tân của nhà thơ với nền nghệ
thuật già nua. Xét ở phương diện nào thì Lorca cũng là một chiến sĩ đơn độc
đáng thương.

Giữa lúc trận đấu đang căng thẳng thì bỗng vang lên âm thanh du dương bổng
trầm của tiếng đàn: li-la li-la li-la một thanh âm trong trẻo thanh tao quyện hòa
mùi hương hoa Lila dìu dịu lan tỏa với những cánh hoa màu tím nồng nàn đầy
sức sống giữa khung cảnh bạo tàn và chết chóc. Đấu trường khốc liệt nhường
chỗ cho sự thăng hoa của nghệ thuật. Ai nói nghệ thuật khơng có sức mạnh.

Khơng! Nghệ thuật chính là sức mạnh vơ địch có thể hóa giải mọi hận thù. Và
chàng nghệ sỹ của chúng ta đang thăng hoa trong bản hòa tấu ghi ta đầy lãng
mạn. Người đọc như đang dõi mắt theo từng bước chân lãng tử của người nghệ
sỹ trên hành trình "lang thang về miền đơn độc" cùng với "vầng trăng – yên
ngựa". Đây là một hệ thống thi ảnh thường bắt gặp trong thơ Lorca chàng kị sỹ
một mình trên lưng «con ngựa đen/ vầng trăng đỏ" với những bản đàn ghita
phiêu bồng cùng giấc mơ tranh đấu.

Trong thơ Thanh Thảo Lorca hiện lên với dáng điệu "chuếnh chống". Đây là
một hình ảnh mang cái hồn say của người nghệ sỹ không phải cái say tầm
thường của những cốc rượu vang đỏ mà là say trong tranh đấu say trong sáng
tạo nghệ thuật. Nếu như chàng Đôn-ki-hô-tê trong trang văn của Xec-van-tec
mải miết với giấc mơ hiệp sĩ thì Lorca mãi "mỏi mịn" trong hành trình chống
lại tộc ác của bè lũ Phờ-răng-cô.

Nhưng đáng thương thay trong hành trình khát vọng ấy Lorca là một nghệ sĩ cô
đơn trong sáng tạo nghệ thuật và cô độc trong chiến đấu. Nhưng khơng vì thế
"con họa mi của xứ Granada lại ngừng hót". Chàng vẫn "Mãnh liệt như trăm
ngàn sư tử/ Vững chắc như cẩm thạch" (Thơ Lorca).

Càng chiến đấu Lorca càng say mê càng "hát nghêu ngao". Nhưng phũ phàng
thay "đường chỉ tay đã đứt" định mệnh đã khiến chàng nghệ sĩ du ca của chúng
ta phải dở dang hành trình khát vọng. Phát súng của bọn phát xít đã đánh hạ
Lorca đáng thương. Thanh Thảo thốt lên sững sờ «bỗng kinh hồng". Như
khơng tin vào mắt mình nữa. Cả dân tộc Tây Ban Nha bàng hoàng cả thế giới
nín lặng bản giao hưởng chùng xuống rồi lại vút cao lên theo "máu anh phun
như lửa đạn cầu vồng".

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

Anh đã từng thốt lên "Tôi không muốn nhìn thấy máu !". Nhưng máu đã đổ.
Người kiếm sĩ muốn một cái chết vinh quang giữa đấu trường cùng với đôi

kiếm sắc nhưng lại bị kẻ thù hành hình một cách lén lút bất minh. Nhưng Lorca
chấp nhận như người cách mạng đã chấp nhận "Dấn thân vô là phải chịu tù
đày/ Gươm kề cổ súng kề tai/ Là thân sống chỉ coi cịn một nửa". Và vì chấp
nhận người anh hùng đã ung dung bình thản ra giữa pháp trường "chàng đi như
người mộng du". Mộng du là trạng thái của tâm hồn đã rời thể xác nhưng
khơng có nghĩa là biến mất khỏi thể xác.

Tâm hồn và tinh thần của Lorca đã gửi tất cả vào cuộc tranh đấu và vì thế bước
chân mộng du đã hóa thành những bước chân anh hùng. Càng tiếc thương
chàng nghệ sĩ bao nhiêu chúng ta lại càng căm phẫn tội ác bấy nhiêu. Và Lorca
đã hi sinh nhưng những kẻ thất bại lại chính là bè lũ phát xít. Bởi chúng chỉ có
thể hủy diệt được thân xác của Lorca nhưng không thể hủy diệt được sức sống
của anh đang bung nở giữa bản hòa tấu trầm hùng mang âm hưởng của những
tiếng ghi ta nồng nàn vi diệu:

tiếng ghi-ta nâu

bầu trời cô gái ấy

tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy

tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan

tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy

Điệp khúc dồn dập qua nhịp thơ Thanh Thảo như đã lột tả được cái bàng hoàng
căm phẫn trong bản ghi ta bi tráng! Tôi gọi đây là khúc biến tấu của tiếng đàn
nó thay màu chuyển gam rất lẹ biến ảo không ngừng và đặc biệt luôn sinh sôi
nảy nở giọt này vỡ đi giọt kia lại trào ra khơng dứt. Đó chính là sức sống!
Thanh Thảo sử dụng ẩn dụ chuyển đổi cảm giác mang đến sự linh hoạt khi

miêu tả tiếng đàn.

Màu nâu xuất hiện suy tư trầm tĩnh đến lạ thường. Đó là màu nâu của cây đàn
màu nâu của đất đai màu nâu của làn da rám nắng trên thân hình những vũ nữ
Digan bốc lửa. Trước giây phút từ li chàng đã ngước nhìn lên bầu trời xanh tha
thiết "bầu trời cơ gái ấy". Đó là bầu trời của khát vọng bầu trời u thương nơi
có bóng hình nàng Maria thủy chung. Đối lập với màu nâu trầm tĩnh là màu
xanh của "tiếng ghita lá xanh biết mấy".

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Tiếng đàn không chỉ mang sắc màu biến tấu mà cịn mang hình khối đường nét
như hình hài của sinh mệnh. Nó cũng tức tưởi vỡ ịa cũng biết nói tiếng nói của
sự căm phẫn bạo tàn. Hay nói đúng hơn đó là tiếng kêu cứu của nghệ thuật khi
bị đẩy đến bờ vực của sự tuyệt diệt.

tiếng ghi-ta tròn

bọt nước vỡ tan

tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy

Hai tiếng vỡ tan vừa là sự vỡ ra của bọt nước vừa là sự phập phồng thổn thức
của tiếng đàn. Nó đã cất lên lời ca tranh đấu lên án bè lũ phát xít đã hủy diệt cái
tài hủy diệt cái đẹp. Và vì thế bản ghita bi tráng đẩy đến độ cao trào của sự bi
phẫn nó rịng rịng máu chảy nó uất nghẹn tức tưởi đến bật máu thành từng
dòng đau thương trong một bản đàn giao hưởng hào sảng. Nỗi đau của tiếng
đàn cũng là nỗi đau của người nghệ sĩ khi khát vọng chưa thành.

Ta cũng đã từng bắt gặp nỗi đau của người nghệ sĩ trong Truyện Kiều của
Nguyễn Du "Một cung gió thảm mây sầu/ Bốn dây nhỏ máu năm đầu ngón
tay". Nỗi đau của Kiều khi hầu đàn Hồ Tơn Hiến khiến cho dây đàn cũng nhỏ

máu. Đó chính là sự đồng cảm giữa nghệ thuật và tâm hồn của người sinh ra
nó. Thì ra nghệ thuật trong bản thể của nó cũng là một sinh mệnh. Với thủ pháp
nghệ thuật so sánh và liên tưởng Thanh Thảo đã làm sống dậy một không gian
sinh tồn đầy sức sống mãnh liệt.

không ai chôn cất tiếng đàn

tiếng đàn như cỏ mọc hoang

giọt nước mắt vầng trăng

long lanh trong đáy giếng

Khơng ai chơn cất tiếng đàn hay khơng ai có thể chơn cất được tiếng đàn ? Có
lẽ nên hiểu theo cách thứ hai. Thứ nhất bởi nó là di sản văn hóa phi vật thể là
sản phẩm của tinh thần được kết tinh từ hương sắc cuộc đời của người nghệ sĩ
nhân dân. Thứ hai bởi sức sống mãnh liệt và hoang dại của nó như lồi cỏ mọc
hoang khơng gì có thể ngăn nổi chúng. Đây chính là sự bất tử sự vĩnh hằng của
nghệ thuật.

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

Không chỉ bất tử tiếng đàn của chàng ca sĩ hát rong còn mang vẻ đẹp của giọt
nước mắt vầng trăng. Một hình ảnh mang nhiều liên tưởng gợi nhiều thi vị.
Phải chăng đó chính là vẻ đẹp của nghệ thuật được kết tinh từ những giọt mồ
hôi từ máu và nước mắt của sự lao động nghệ thuật chân chính qua bao thời
gian cơng sức đã nhào nặn thành viên ngọc lấp lánh mang hình hài của giọt
nước mắt vầng trăng tinh khiết.

Hay đó chính là vẻ đẹp của cuộc đời Lorca đã hóa thân thành viên ngọc quý
lung linh tỏa sáng giữa đời. Bất ngờ thay nơi đáy giếng tối tăm và lạnh lẽo nơi
mà bọn phát xít ngỡ tưởng đã vùi lấp được linh hồn và thể xác của người công

dân Lorca lại là nơi tỏa sáng tâm hồn anh. Ở khổ cuối của bài thơ Thanh Thảo
đưa người đọc vào thế giới suy tư về sự giải thốt của Lorca

đường chỉ tay đã đứt

dịng sơng rộng vô cùng

Lorca bơi sang ngang

trên chiếc ghita màu bạc

chàng ném lá bùa cơ gái Digan

vào xốy nước

chàng ném trái tim mình

vào lặng yên bất chợt

li-la li-la li-la

Và cuối cùng chàng nghệ sĩ của chúng ta đã dừng bước giang hồ trước dịng
sơng của định mệnh khi đường chỉ tay đã đứt. Sinh mệnh chấm dứt. Chàng rũ
bỏ mọi hệ lụy trần gian để trở về cõi vĩnh hằng. Dịng sơng vơ hình dung là
dịng sơng cuộc đời dịng sơng của số phận và cũng là đường ranh giới ngăn
cách giữa sự sống và cõi chết. Trên dịng sơng ấy Lorca đang bơi sang ngang
cùng di vật đàn ghita. Màu bạc của cây đàn là sự biến ảo từ màu nâu trầm tĩnh
sang xanh thiết tha hi vọng và cuối cùng là màu của sự hư ảo trong cõi siêu
sinh.

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>

Cõi lặng yên phải chăng là phút giây mà trái tim người nghệ sĩ ngừng đập? Có
lẽ ta khơng cần phải lí giải về nó. Bởi Lorca đã về nơi an nghỉ cuối cùng. Chỉ
còn vang vọng nơi đây âm vọng của tiếng đàn li-la li-la li-la như bản nhạc thiết
tha thấm đẫm hương thơm của loài hoa Lila đưa người nghệ sĩ – chiến sĩ về với
cõi vĩnh hằng với bao niềm tiếc thương vô hạn. Tôi chợt nhớ tới bài thơ Ghi
nhớ của anh:

Khi nào tôi chết

hãy vùi thây tôi

cùng với cây đàn dưới lớp cát hàng bạch dương

Khi nào tôi chết

hãy vùi thây tôi giữa rặng cây cam

và đám bạc hà.

Khi nào tôi chết

hãy vùi thây tơi tơi xin các người đó

nơi một chiếc chong chóng gió.

Có lẽ ở một nơi nào đó chàng nghệ sĩ nhân dân đang được sống giữa những sự
yên vui và đầy ánh nắng của tự do nơi đó khơng có bạo tàn và chết chóc.

Bài thơ đã rất thành cơng khi tạo dựng một tượng đài Lorca bằng ngôn ngữ của
thơ và âm nhạc. Với lối thơ không viết hoa đầu dòng cảm xúc liền mạch Thanh

Thảo đã mang đến cho người đọc một mĩ cảm hiện đại giàu tính sáng tạo. Sự
trộn lẫn giữa trường phái tượng trưng siêu thực và sức sáng tạo của Thanh
Thảo đã cho ra đời một tuyệt bút đầy ngẫu hứng giàu chất nhạc.

Trên hết là nhà thơ đã mang đến cho người đọc một tình u vơ bờ bến đối với
nhà thơ nhân dân chống phát xít bạo tàn. Bất kỳ một cuộc chiến nào cũng có
người chiến thắng và kẻ bại trận nhưng những người biết hi sinh vì mọi người
ln ln là người anh hùng với chiến thắng vĩ đại nhất. Gacxia Lorca là một
người như thế.

<b>Bài văn mẫu 7</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

bài thơ "Đàn ghi - ta của Lorca" trích trong tập "Khối vuông rubik". Bài thơ đã
ghi lại trong lòng người đọc nhiều ấn tượng sâu sắc.

Lorca là cái tên rất đỗi thân quen với đất nước Tây Ban Nha. Ông gắn liền với
biểu tượng của tự do, biểu tượng của sự đấu tranh vì hịa bình, vì cuộc sống
bình yên cho mọi nhà. Lorca đồng thời cũng là người nghệ sĩ vơ cùng tài hoa.
Chính vì thế, ngay cả khi đã ra đi, Lorca vẫn mãi mãi là cái tên người dân Tây
Ban Nha tôn thờ.

Thanh Thảo đã mượn di nguyện của Lorca để làm lời đề từ cho bài thơ của
mình: "Khi tơi chết hãy chôn tôi với cây đàn". Di nguyện thiêng liêng của một
người nghệ sĩ sẵn sàng hi sinh vì nghệ thuật và cuộc đời đã gợi mở ra chiều dài
và chiều sâu của khơng gian lẫn thời gian. Từ đó ngợi ca sự cống hiến, chiến
đấu của Lorca. Đồng thời tạo ra cuộc hội ngộ kỳ ba với giữa Lorca và hồn thơ
Thanh Thảo, khơi nguồn cảm xúc cho bài thơ này.

Bài thơ mở đầu với những âm tiết ngân vang như một khúc nhạc.

"những tiếng đàn bọt nước

Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

li-la li-la li-la

đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chuếnh choáng

trên yên ngựa mỏi mòn"

Thể thơ tự do với nhịp thơ nhẹ nhàng, dàn trải, giàu sức gợi tả. Kết hợp cùng
cách diễn đạt khơng viết hoa chữ cái đầu dịng tạo nên dịng cảm xúc liền mạch
dường như khơng có điểm dừng. Để rồi từ đó, tác giả vẽ lên trước mắt người
đọc khung cảnh về đất nước Tây Ban Nha xinh đẹp. Nơi ngân nga những tiếng
đàn ghi ta say đắm. Nơi diễn ra những trận đấu bị tót rực lửa. Nơi có những
những thảo ngun mênh mơng, lãng mạn.

Tuy nhiên, nghệ thuật chuyển đổi cảm giác từ thính giác sang thị giác qua
"tiếng đàn bọt nước" đã gợi nên sự biến ảo khó lường. Phập phồng thổn thức,
có thể vỡ tan bất cứ lúc nào. Nó như một dự báo về điều chẳng lành, ngập tràn
bất an. Màu áo choàng "đỏ gắt" ngay sau tiếng đàn ấy chính là câu trả lời.

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

Tiếng đàn "li-la li-la li-la" bỗng vang lên đầy trong trẻo, mang theo hương
thơm dìu dịu của hoa li la tràn ngập sức sống giữa khung cảnh chết chóc. Đấu
trường khốc liệt cũng khơng thể vùi lấp sự thăng hoa của nghệ thuật. Người
nghệ sĩ đang bước đi trong hành trình "lang thang về miền đơn độc" cùng với
"vầng trăng – yên ngựa". Lorca hiện lên với dáng điệu "chuếnh choáng", trong
cơn say của sự sáng tạo nghệ thuật. Đồng thời cũng "mỏi mòn" chống lại tộc ác

của bè lũ Phờ-răng-cơ. Nhưng trong hành trình ấy, người nghệ sĩ phải đối mặt
với sự cô đơn, cô độc, không ai bên cạnh.

"Tây Ban Nha

hát nghêu ngao

bỗng kinh hoàng

áo choàng bê bết đỏ

Lorca bị điệu về bãi bắn

chàng đi như người mộng du"

Những hình ảnh thơ gây ấn tượng mạnh như cứa sâu vào lòng người sự đau
đớn, xót xa cho người nghệ sĩ tài hoa mà bất hạnh. Thanh Thảo thốt lên trong
sững sờ. Cả dân tộc Tây Ban Nha “bỗng kinh hoàng” sửng sốt khi Lorca bị
điệu về bãi bắn. Phát súng của bọn phát xít man rợ đã giết hại Lorca. Hành
trình của Lorca còn dang dở. Sự đối lập giữa niềm tin lạc quan "hát nghêu
ngao" với sự thật phũ phàng "áo choàng bê bết đỏ" càng nhấn mạnh hình ảnh
đầy bi thương của Lorca.

Tuy nhiên, đối mặt với cái chết, Lorca vẫn bình thản và chấp nhận. “chàng đi
như người mộng du”, bước đi trong phong thái tự nhiên, đáng ngưỡng mộ. Tâm
hồn và tinh thần của Lorca đã hòa vào cả cuộc tranh đấu. Bước chân mộng du
đã hóa thành bước chân của người anh hùng, không sợ hãi, không bàng hồng.

Bè lũ phát xít có thể hủy diệt thân xác người nghệ sĩ nhưng mãi mãi không thể
dập tắt sức mạnh tâm hồn Lorca hòa trong những tiếng Ghita nồng nàn:

"tiếng ghi -ta nâu

bầu trời cô gái ấy

tiếng ghi -ta lá xanh biết mấy"

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

gái ấy" rồi "tiếng ghita lá xanh biết mấy". Từ sự thủy chung hóa thân sang thiên
nhiên cỏ cây ngập tràn sự sống. Những thứ bình dị, giản đơn, thiên nhiên tươi
đẹp, bầu trời tự do. Có lẽ chính là những thứ con người Tây Ban Nha muốn
vươn tới, muốn giành lại. Nhưng:

"tiếng ghi -ta tròn

bọt nước vỡ tan

tiếng ghi -ta ròng ròng máu chảy"

Hiện thực đau lòng, tiếng ghi ta “vỡ tan" thành “bọt nước”. Âm thanh "vỡ tan”
cất lên đầy đau đớn. Tiếng ghi ta ấy đã vang lên để tố cáo tội ác của chế độ độc
tài phát xít, chứa đựng nỗi căm phẫn và bóp nghẹt của những con người đang
chịu áp bức. Nhưng, tội ác một lần nữa nghiền nát nó. Nghệ thuật tan vỡ nghìn
mảnh nhỏ tạo thành dòng máu chảy ròng ròng, đau đớn đến tê dại.

Với ngòi bút tài hoa nghệ thuật, Thanh Thảo đã làm sống dậy một không gian
bất tử, tràn đầy sức sống mãnh liệt:

"không ai chôn cất tiếng đàn

tiếng đàn như cỏ mọc hoang

giọt nước mắt vầng trăng

long lanh trong đáy giếng"

Không phải "không ai chôn cất tiếng đàn" mà khơng ai có thể chơn cất được
tiếng đàn. Bởi lẽ tiếng đàn ấy là sản phẩm tinh thần, là nghệ thuật kết tinh từ
tâm hồn người nghệ sĩ. Nó tràn lan, khiến người ta đắm say và mê mỏi. Nó
mãnh liệt và hoang dại như cỏ mọc hoang, khơng gì có thể ngăn nổi. Đó là sự
bất tử của nghệ thuật. Dù Lorca hi sinh nhưng âm nhạc mà ông tạo ra, sản
phẩm mà ông để lại vẫn không bao giờ biến mất. Khơng ai có thể hủy diệt.
Những bài ca tranh đấu của Lorca sẽ mãi mãi ngân vang trong trái tim của nhân
dân u chuộng hịa bình trên tồn thế giới.

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

Hiểu được điều đó, khổ thơ khép lại bài thơ, Thanh Thảo gửi gắm những suy tư
và chiêm nghiệm về cuộc đời và sự giải thốt của Lorca:

"đường chỉ tay đã đứt

dịng sơng rộng vơ cùng

Lorca bơi sang ngang

trên chiếc ghita màu bạc

chàng ném lá bùa cơ gái Digan

vào xốy nước

chàng ném trái tim mình

vào lặng yên bất chợt

li-la li-la li-la"

Thời điểm "đường chỉ tay đã đứt", sinh mệnh cũng chấm dứt. Lorca dường như
đã lường trước được cái chết. Chàng quyết định rũ bỏ mọi vướng bận để trở về
cõi vĩnh hằng, rũ bỏ mọi đau thương để trở về với "lặng yên bất chợt". Dịng
sơng vơ hình kia có lẽ là dịng chảy của cuộc đời, của số phận, là ranh giới
mong manh giữa sự sống và cõi chết. Lorca mang theo cây đàn ghi ta màu bạc,
màu của sự hư ảo trong cõi vĩnh hằng. Đó là sự giải thốt mà Lorca lựa chọn.
Chàng ra đi, để lại âm thanh li-la li-la li-la vang vọng, như ngân lên khúc nhạc
tiễn đưa với nỗi tiếc thương vơ hạn.

Có thể nói, với lối thơ khơng viết hoa đầu dịng đặc biệt cùng nhiều biện pháp
nghệ thuật độc đáo, linh hoạt. Thanh Thảo đã mang đến cho bài thơ mĩ cảm
hiện đại vô cùng sáng tạo. Sự hòa quyện của yếu tố siêu thực và phong cách
Thanh Thảo đã làm nên thành công của một bài thơ giàu chất nhạc. Để rồi từ
đó xây dựng thành cơng hình tượng Lorca tuyệt đẹp. Đó là tượng đài một nghệ
sĩ tài hoa nhưng bất hạnh. Cả cuộc đời cống hiến hi sinh vì nghệ thuật và tự do,
trở thành người anh hùng với chiến thắng vĩ đại nhất.

"Đàn ghi ta của Lorca" thực sự là một bài thơ độc đáo đầy ám ảnh. Qua việc tái
hiện cuộc đời bi tráng của Lorca và những giá trị nghệ thuật được gửi gắm, dù
cho thời gian trôi đi, bài thơ vẫn mãi là viên ngọc sáng của nền văn học Việt
Nam.

<b>Bài văn mẫu 8</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

trường chống Mỹ ác liệt. Thanh Thảo được công chúng yêu văn học biết đến

qua các tác phẩm mang diện mạo độc đáo về chiến tranh và thời kì hậu chiến
như: “Những người đi tới biển” (1977), “Dấu chân qua trảng cỏ” (1958), “Khối
vng ru-bích” (1985), “Từ 1 đến 100” (1988)…

Thanh Thảo là nhà thơ đi tiên phong trong nỗ lực đổi mới thơ Việt. Ơng ln
có ý thức tìm tịi, cách tân cho nền thơ Việt đương đại. Bài thơ: ”Đàn ghi-ta của
Lorca” được ông viết ở trại sáng tác Quân khu 5 – Đà Nẵng năm 1979, được
công chúng biết đến lần đầu vào 1985 khi tập thơ “Khối vng ru-bích” ra đời.
Đây là bài thơ tiêu biểu cho kiểu tư duy Thanh Thảo.

Bài thơ đã tái hiện được vẻ đẹp hình tượng Garcia Lorca, nhà thơ vĩ đại nhất
Tây Ban Nha thế kỉ 20. Federico Garcia Lorca sinh ngày 5/6/1898ở tỉnh
Granada, miền Nam Tây Ban Nha. Không chỉ là một nhà thơ nổi tiếng, ơng cịn
có tài năng về âm nhạc và hội hoạ. Là con chim hoạ mi xứ Espagna, ông sáng
tác rất nhiều khúc ngẫu hứng cho ghi-ta. Như một nghệ sĩ du ca lãng tử, Lorca
đi lang thang cất lên tiếng hát ca ngợi tự do và cái đẹp cùng cây đàn duyên
dáng này.

Lorca không chỉ vĩ đại với đất nước TBN, ơng cịn là nhà thơ vĩ đại đối với
tồn thế giới. Người TBN gọi ông là con chim hoạ mi TBN, cịn người Mỹ thì
coi Lorca như nhà thơ vĩ đại của chính nước Mỹ. Chính những câu thơ mạnh
mẽ,hùng hồn thấm đậm tư tưởng lớn lao, phi thường của Lorca đã khiến cho
bọn thể chế độc tài Franco lo sợ. Ngày 19/8/1936, chúng điệu Lorca ra bãi bắn
để phi tang 1 con người với những tư tưởng tiến bộ. Là nạn nhân đầu tiên của
chủ nghĩa phát xít, thi thể Lorca được tìm thấy trong đống xác 1500 người trên
1 miệng sâu gần Granada, nơi khởi đầu và cũng là nơi kết thúc sự sống của một
con người kiệt xuất, một nhà thơ vĩ đại.

Bài thơ “đàn ghi ta của Lorca” thể hiện chân dung đẹp đẽ của nghệ sĩ Lorca
trong sự ngưỡng mộ, lòng đồng cảm và sự tiếc thương sâu sắc của tác giả TT.

Xuyên suốt bài thơ, song hành với hình tượng Lorca là hình tượng cây đàn.
Tiếng đàn cất lên tiếng lòng của Lorca trước cuộc sống, trước thời đại. Nó là
linh hồn, là tinh thần của Lorca, và hơn hết là số phận của nhà thơ vĩ đại này:
“Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”_PH.G.LORCA_

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

Mở đầu bài thơ, ta hình dung ra một khơng gian Tây Ban Nha đặc thủ, một đất
nước của những làn điệu ghita du dương- Tây Ban cầm, cả tấm áo chồng
matador khốc trên mình các đấu sĩ:

“những tiếng đàn bọt nước

Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

lila lila lila

đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chếnh chống

trên n ngựa mỏi mịn”

Thanh Thảo đã gợi vẻ đẹp của tiếng đàn dựa trên những liên tưởng ngoài thơ:
”tiếng đàn bọt nước”, ta chợt thấy hình ảnh có những nét tương đồng trong ca
dao: “Trời mưa bong bóng phập phồng”. Bọt nước dường như là hiện thân của
số phận tiếng đànm thật mong manh, ngắn ngủi và dễ vỡ. Câu thơ tuy giản dị
nhưng khắc hoạ rõ nét định mệnh phũ phàng, chông gai đang đón chờ người
nghệ sĩ tài hoa phía trước.

Nếu như “tiếng đàn” khiến ta nghe được âm thanh, “bọt nước” gợi ta thấy được
hình ảnh, thì câu thơ trên là kết quả của sự kết hợp tài tình giữa cơ quan thính

giác với thị giác để ta có thể cảm nhận tiếng đàn một cách rõ nét và sâu sắc.
Thanh Thảo đã rất thành cơng khi cấu tạo nên hình ảnh bằng sự ánh chiếu của
nhiều kênh cảm giác, gây ấn tượng cho người đọc.

“Tấm áo choàng đỏ gắt” nhắc ta nhớ tới những đấu trường bị tót truyền thống
ở Tây Ban Nha. Thế nhưng, trong bối cảnh chính trị ngột ngạt và căng thẳng
lúc bấy giờ, thì đây lại là một đấu trường xã hội bạo lực và đẫm máu giữa nền
chính trị độc tài và khát vọng dân chủ tự do, cũng như nền nghệ thuật già nua
với khát vọng cách tân, đổi mới nghệ thuật. Dù trong đấu trường chính trị, nghệ
thuật hay số phận thì Lorca mãi là người đấu sĩ đơn độc và cô đơn.

Giữa bầu khơng khí sơi sục của bạo lực, của máu, tiếng đàn ghi-ta vẫn cất lên
du dương và êm đềm: ”lila lila lila” như muốn xoa dịu, trấn an con người, góp
phần xua đi sự hiện diện của bạo tàn, tội ác nơi đây. Đặc biệt, câu thơ còn vẽ ra
1 bức tranh đầy ý nghĩa: Giữa cánh đồng xơ xác đầy gai nhọn, sự chết chóc bao
trùm, ta chợt nhận ra sự xuấ hiện của lồi hoa màu tím: lila-lồi hoa đặc trưng
cho xứ sở Tây ban Nha, cịn có cái tên khác thật đẹp: tử đinh hương.

</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

mác, dìu dịu của người nghệ sĩ lãng du, yêu tự do khi đứng trước tỉnh cảnh rối
ren của nước nhà.

Như vậy, dù ở góc độ nào, ta cũng nhần ra đây là cuộc đấu không cân sức,
Lorca đang rất đơn đọc trên hành trình lí tưởng đầy gian nan, soi bóng lẻ loi
giữa con đường đầy nguy hiểm mà chỉ có cây đàn, tiếng hát hộ thân. Với tiếng
đàn, người nghệ sĩ du ca lãng tử Lorca đi lang thang, chếnh choáng trong men
hơi say của đất trời nghệ thuật. Chàng là người cất tiếng hát ca ngợi tự do và
cái đẹp trong một thế giới bạo tàn và tăm tối:

"đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chếnh chống

trên n ngựa mỏi mịn”

Lấy trăng làm bầu bạn, lang thang trên yên ngựa tiến về 1 nơi vô định, Lorca
gợi cho ta nhớ về chàng hiệp sĩ Đôn Kihote nổi tiếng của nhà văn Xécvantec.
Nhưng nếu Đôn Kihote bước tới phía trước với niềm hứng khởi trên con đường
làm hệp sĩ, thì Lorca lại cất bước lang thang với nỗi buồn vô hạn trên con
đường nghệ thuật cịn bế tắc. Nếu Đơn Kihote có người giám mã trung thành
Xancho Panxa kề cận, thì Lorca chỉ có mảnh trăng cô đơn làm tri kỉ. Như vậy,
dù ở phương diện nào, Lorca mãi là một thi sĩ, một chiến sĩ cơ độc, lẻ loi với lí
tưởng, mục đích nghệ thuật riêng.

Qua khổ thơ đầu bài, hình tượng Lorca được cảm nhận ở nhiều khía cạnh, ở
nhiều góc độ khác nhau, thông qua những nét chấm phá, những mảng màu
dường như không đồng chất, đồng tông, Thanh Thảo đã dựng lên một khối toàn
vẹn về một nghệ sĩ tài năng và chân chính nhưng có một sản phẩm oan khốc
trong mơi trường chính trị bạo tàn.

”Tây Ban Nha

hát nghêu ngao

bỗng kinh hoàng

áo choàng bê bết đỏ

Lorca bị điệu về bãi bắn

Chàng đi như người mộng du”

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

nhà thơ tài năng vĩ đại Lorca. Có thể nói đây là cái chết gây chấn động, ảnh
hưởng đến toàn thể nhân loại.

Nếu như màu “đỏ gắt” ở đầu bài thơ là tượng trưng cho chiến trường xã hội, thì
hình ảnh “bê bết đỏ” ở sau là màu của máu, là dấu hiệu của sự chết chóc, tang
thương. Và Lorca như một đấu sĩ bị hành hình trên đấu trường chính trị Tây
Ban Nha trong bầu khơng khí tai ương bao phủ:”Lorca bị điệu về bãi bắn:
chàng đi như người mộng du.

”Tôi khơng muốn nhìn thấy máu!” (Que no quiero Verla!) Lorca đã thảng thốt
kêu lên trong một bài thơ định mệnh của mình, bài ” Bica cho Igracio Sanchez
Meijas”. Nhưng “máu đã chảy tràn” chỉ 1 năm sau khi bài thơ tuyệt tác này ra
đời, và máu đó là của Lorca.

Ngay ở câu đề từ bài thơ: "Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn”, ta dễ dàng
nhận ra Lorca luôn dự cảm và ám ảnh bởi cái chết, thế nhưng ông cũng không
ngờ cái chết phũ phàng nhất đã ập xuống thân phận mình quá sớm, ở cái tuổi
38, tuổi con người đang vào độ phát tiết tinh hoa và bao nhiêu hồi bão, khát
vọng cịn dang dở. Vậy nên “chàng đi như người mộng du”, đầy bàng hoàng và
đau đớn, khi con đường nghệ thuật biết bao công sức gây dựng, như một toà
lâu đài nguy nga tráng lệ, giờ đành bỏ hoang.

Lorca từng suy nghĩ về cái chết, từng tự trả lời câu hỏi:”Mình sẽ chết như thế
nào? Ở đâu?” Và Lorca muốn được chết ” tử tế trên giường mình”, muốn được
nằm trong đất cùng với cây đàn thơ của mình. Nhưng sự Bạo Tàn nào chịu
bng tha cho ai. Bọn Phát xít là giống ruồi nhặng, là mầm mống cái chết
mang hình con nhặng, “cái chết đẻ trứng vào vết thương” như một câu thơ của
Lorca đã chỉ chính xác.

Đau đớn thay, trong thơ của Lorca lại mang nặng những vết thương, những nỗi
đau, trăn trở trở về con người và sự tự do. Lorca trở thành nạn nhân của bọn
phát xít Franco là điều ko thể tránh khỏi. Nhưng nghiệt ngã thay, chúng ko
những là kẻ sát nhân, à còn là những tên tội đồ dám ra tay sát hại cái đẹp, thủ
tiêu cái tài, huỷ diệt nghệ thuật chân chính.

Khi đứng trước họng súng tử thần, ai cũng có những hồi tưởng về quá khứ, về
những kỉ niệm gắn bó, thân thương nhất. Lorca cũng không phải là ngoại lệ,
tâm tưởng chàng hiện lên như 1 thước phim quay chậm về những gì chàng đã
trải qua: có ngọt ngào và đắng cay, có đau khổ và hạnh phúc:

"tiếng ghita nâu

bầu trời cô gái ấy

tiếng ghita lá xanh biết mấy

</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

tiếng ghita rịng rịng

máu chảy”

Tiếng đàn của Lorca vửa có đầy đủ các cung bậc, vừa tái hiện những màu sắc
hình khối đầy tính tượng trưng và biểu cảm. Màu nâu là màu sắc có sự biến ảo
nhiều nét nghĩa. Có khi là màu nâu của chất liệu cây đàn, có khi là màu nước
da của những cô gái Di gan cuồng nhiệt, sơi nổi. Và đặc biệt đó cũng là màu
của đất mẹ Tây Ban Nha thân yêu.

Trên phông nền của màu nâu, Lorca nhớ về bầu trời tượng trưng cho sự tự do,
nhớ về cơ gái Digan, hình ảnh tiêu biểu cho xứ sở Tây Ban Nha. Như vậy, chỉ
thông qua 2 câu thơ, ta nhận ra cảm xúc chủ đạo của Lorca khi cận kề cái chết

là nỗi niềm hướng tới quê hương, tổ quốc. Chuyển sang màu xanh của lá, màu
xanh của hy vọng, của khát vọng sống, tuổi trẻ, niềm tha thiết của Lorca với
cuộc sống trỗi dậy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

Thông qua những hình ảnh thị giác (“tròn”,”vỡ tan”),âm thanh thính giác
(“rịng ròng”,”máu chảy”), Thanh Thảo đã thốt lên sự nuối tiếc, ngậm ngùi cho
1 vẻ đẹp nghệ thuật đang bị phá huỷ. Tiếng vỡ oà, tức tưởi cất lên đau đớn đến
xót xa.

Phép điệp “tiếng ghita” chạy trước bài thơ vừa dẫn dắt mạch thơ vừa liên kết
khổ thơ, tạo nên độ luyến láy của 1 bản nhạc. Tiếng đàn đã tạo nên hình sắc,
hố thân thành số phận, linh hồn, nghệ thuật của người nghệ sĩ Lorca.

Như vậy, cái chết bất ngờ của Lorca đã được diễn tả bảng hình ảnh thực, tạo cú
sốc dây truyền theo lối tượng trưng, liên tục chuyển đổi cảm giác qua hệ thống
âm thanh vỡ ra thành màu sắcm hình khối (“dịng máu chảy”). Chỉ qua âm
thanh mà ta có thể cảm nhận đủ mọi dáng vẻ, sắc màu, linh hồn của con người
và thần thái của vạn vật. Có thể nói nếu Lorca là 1 nghệ sĩ tài hoa, kiệt xuất thì
Thanh Thảo cũng thực sự là một nghệ sĩ ngôn từ bậc thầy.

“Không ai chôn cất tiếng đàn

tiếng đàn như cỏ mọc hoang

giọt nước mắt vầng trăng

long lanh trong đáy giếng”

</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>

Thơ ca cũng như văn chương, luôn cần hơi thở mới. Như nhân vật Hộ trong tác
phẩm của NC từng nhận xét: “Văn chương chỉ dung nạp những người biết đào

sâu, biết tìm tịi, khơi những nguồn chưa ai khơi và sáng tạo ra những cái gì
chưa có”. Hay Đại thi hào M.Gorki cũng từng thốt lên: “Cái bình thường là cái
chết của nghệ thuật”

Thế nhưng, trái ngược với tâm nguyện của Lỏca: ”không ai chôn cất tiếng đàn”
và thực tế dù có muốn chơn vùi cũng khơng được. Đây là một tiếng đàn, một
giá trị tinh thần chứ không phải là một cây đàn vâth thể. Tiếng đàn ấy trường
cửu cùng tự nhiên và hơn thế, bản thân nó chính là tự nhiên. Nó vẫn ko ngừng
vươn lên, lan toả ngay cả khi người nghệ sĩ đã sáng tạo ra nó đã ra đi.

Đau đớn thay, cái chết thực sự của một nhà cách tân là khi khát vọng, sự
nghiệp của anh ta ko có ai kế tục, nhưng cái chết đau đớn hơn của một nhà cách
tân còn là khi tên tuổi và sự sáng tạo của anh ta được đem lên bệ thờ và trở
thành 1 bức tường kiên cố, cản trở sự cách tân văn chương của những người
đến sau.

Bằng biện pháp so sánh “cỏ mọc hoang”, nhà thơ TT đã thể hiện sức sống
mãnh liệt, sự bất tử, sự lan toả của nền nghệ thuật chân chính. Câu thơ “Giọt
nước mắt vầng trăng” gợi cho ta sự ngưng đọng của buồn đau, thương xót. Giọt
nước mắt sáng đẹp và vĩnh cửu như vầng trăng đó cũng là những giọt nước mắt
của anh hùng: “Nước mắt anh hùng lau chẳng ráo” (Nguyện Đình Chiểu)

Tại giếng nước, nơi kẻ thù vứt xác Lỏca lại là nơi toả sáng tâm hồn chàng như
có ánh trăng soi vào: “tấm lịng son gửi lại bóng trăng rằm…tủi phận bạc trơi
theo dịng nước đổ…” Thơng qua đoạn thơ, tác giả đã gửi gắm nỗi đau xót,
thương tiếc cho hành trình nghệ thuật còn dang dở của Lorca, đồng thời thể
hiện niềm tin sâu sắc vào sự bất tử của nghệ thuật chân chính.

"đường chỉ tay đã đứt

dịng sơng rộng vơ cùng

Lorca bơi sang ngang

trên chiếc ghi-ta màu bạc”

Nếu như hình ảnh “đường chỉ tay” là hiện thân cho thiên mệnh thì biểu tượng
“dịng sơng” là vạch mốc ngăn cách hai cõi âm dương. “Đường chỉ tay đã đứt”
thể hiện cho cái hữu hạn, cho số phận con người, tượng trưng cho cú giáng phũ
phàng, trái ngang của số mệnh, đối lập với “dịng sơng vơ cùng”, tượng trưng
cho sự vơ hạn, dòng chảy cuộc đời, dòng chảy nghệ thuật và sự siêu thốt về
cõi hư vơ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>

từ thực sang hư, từ cõi dương sang cõi âm. Đặc biệt màu bạc là màu của sự
vĩnh hằng, ánh bạc biêng biếc tạo nên sự hư ảo của 1 màu huyền thoại.

Hãy nhắm mắt và lặng lòng để chiêm ngưỡng một sự siêu thốt, một sự hố
thân. Trên dịng sơng của định mệnh, của thời gian vĩnh cửu, ta thấy bóng
chàng Lorca “bơi sang ngang, trên chiếc ghita màu bạc”. Chàng đang vẫy tay
chào nhân loại để đi vào cõi bất tử. Chiếc ghi-ta chàng gắn bó suốt cuộc đời
nay cũng là con thuyền thơ cùng chàng đi về miền đất hư vô, huyền thoại.

“chàng ném lá bùa cô gái Digan

vào xốy nước

chàng ném trái tim mình

vào lặng n bất chợt”

Lorca đã ném “lá bùa cơ gái Digan” vào xốy nước 1 cách dứt khốt. Chàng
cịn cần lá bùa hộ mệnh làm gì khi nó ko thể giúp chàng níu kéo sự sống? Lá
bùa định mệnh dần dần trơi vào xốy nước, khép lại cuộc đời Lorca, một người
chiến sĩ phát xít kiên cường, vĩ đại.

Trái tim đã dừng nhịp đập, cũng như khát vọng tự do và cách tân nghệ thuật đã
phải ngừng lại mãi mãi. Chàng nghệ sĩ du ca Lorca đã câm lặng, tự nguyện
chôn vùi, hi sinh vì nghệ thuật mà suốt đời chàng theo đuổi. Với hình ảnh đầy
chất mộng, câu thơ đã tái hiện sự giã từ của Lorca, thật thanh thản, nhẹ nhàng,
đậm chất nghệ sĩ. Chàng đã có thể thực sự chia tay với những ràng buộc và hệ
luỵ trần gian để nhắm mắt yên nghỉ trong giấc ngàn thu. “lila lila lila…”

Những âm thanh, nốt nhạc xao xuyến của tiếng đàn sẽ mãi ngân nga, vang
vọng trong lịng độc giả nói chung và người u thơ Lorca nói riêng. Những
đố hoa tử đinh hương tím ngát âm thầm tiễn biệt linh hồn Lorca. Có thể nói sự
vùi dập đã nhường chỗ cho sự thăng hoa, sự đau đớn đã nhường chỗ cho sự tơn
vinh.

Bài thơ có mạch cảm xúc rất đa dạng. Từ sự đồng cảm sâu sắc của tác giả đối
với người nghệ sĩ tự do, cơ đơn đến nỗi xót thương, đau đớn trước cái chết oan
khuất của một con người có tài năng xuất chúng. Cuối cùng, khép lại bài thơ là
tấm lòng ngưỡng mộ, niềm tin vào sự bất tử của Lorca.

</div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38>

Bài thơ “Đàn ghi-ta của Lorca”; là tp tiêu biểu cho tư duy thơ của Thanh Thảo:
với nội dung giàu chất suy tư về các vấn đề xã hội và thời đại, mạch cảm xúc
mãnh liệt và phóng túng, cùng với lối biểu đạt ấn tượng và hiệu quả, bài thơ sẽ
mãi vấn vương, in dấu sâu đậm trong lòng người đọc.

<b>Bài làm văn mẫu 9</b>

Thanh Thảo nhà thơ của những suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội, thơ ông
giàu chất suy tư, triết lí. Đàn ghi-ta của Lor-ca là một trong những bài thơ như
vậy. Đây có thể coi là tác phẩm để đời trong sự nghiệp thơ ca của Thanh Thảo.

Tác phẩm được sáng tác năm 1979, nó là kết tinh từ niềm thương xót vô hạn
cũng như sự cảm phục, trân trọng và ngưỡng mộ của Thanh Thảo dành cho
Lor-ca. Bài thơ nhanh chóng gây được tiếng vang lớn trong văn học Việt Nam
nhờ nội dung đầy tính nhân văn và hình thức nghệ thuật thơ hết sức sáng tạo,
mới mẻ.

Thanh Thảo đã đặt cho tác phẩm của mình một nhan đề giản dị nhưng giàu ý
nghĩa. Đàn ghi-ta không chỉ là nhạc cụ truyền thống của Tây Ban Nha mà còn
được coi là biểu tượng cho nền nghệ thuật ở đất nước này. Còn Lor-ca là nhà
thơ, nhạc sĩ, họa sĩ, nhà viết kịch nổi tiếng người Tây Ban Nha, là người đã
khởi xướng và thúc đẩy mạnh mẽ những cách tân trong các lĩnh vực nghệ
thuật. Với nhan đề này, Thanh Thảo ngầm khẳng định Đàn ghi ta của Lor-ca là
biểu tượng cho những cách tân nghệ thuật của người nghệ sĩ thiên tài Lor-ca.
Nhan đề đã hé mở hình tượng nghệ thuật trung tâm của bài thơ.

Thanh Thảo đã sử dụng một câu thơ đồng thời cũng là tâm nguyện của
Lor-ca trước khi chết để làm lời đề từ cho bài thơ của mình. Lời đề từ đã thể hiện
tình yêu nghệ thuật say đắm của Lorca. Đồng thời cũng khẳng định tình yêu tha
thiết của Lorca với quê hương đất nước. Khơng chỉ có vậy, lời đề từ cịn thể
hiện quan điểm đầy tính nhân văn trong sáng tạo nghệ thuật. Lor-ca hiểu rằng
những cách tân nghệ thuật của mình đến một lúc nào đó là sẽ chướng ngại ngăn
cản những người đến sau sáng tạo. Bởi vậy, ông đã căn dặn thế hệ sau phải biết
chôn vùi nghệ thuật của ông để đi tới và bước tiếp.

Mở đầu tác phẩm Lor-ca xuất hiện cùng với tiếng đàn bọt nước:

những tiếng đàn bọt nước

Tây ban Nha áo choàng đỏ gắt

</div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>

cho thấy số phận mong manh ngắn ngủi, đầy bi kịch của người nghệ sĩ thiên tài
Lor-ca.

Câu thơ thứ hai, nhắc trực tiếp đến quê hương của người nghệ sĩ Lor-ca. Gắn
liền với địa danh Tây Ban Nha với hình ảnh Lor-ca là hình ảnh “áo chồng đỏ
gắt” mang nhiều nét nghĩa: trước hết về nghĩa thực, gợi ra phông nền văn hóa
của đất nước Tây Ban Nha với những trận đấu bị tót nổi tiếng, đẫm máu;
nhưng đồng thời cũng gợi nhắc chúng ta đến tính chất dữ dội của một đấu
trường đặc biệt - đấu trường chính trị và đấu trường nghệ thuật. Nếu như câu
thơ đầu gợi ra vẻ đẹp bi kịch cũng như sinh mệnh ngắn ngủi của người nghệ sĩ,
thì câu thơ sâu đã khắc họa sứ mệnh cao cả của người nghệ sĩ. Âm thanh tiếng
đàn li la li la vang vọng trong không gian để đưa người đọc đến với hành trình
vươn tới lí tưởng của người nghệ sĩ:

đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chếnh chống

trên n ngựa mỏi mịn

Hành trình vươn đến lí tưởng là hành trình hết sức gian nan, chất chứa cả sự
cơ đơn, khơng có điểm dừng. Đây cũng chính là hành trình của Lor-ca trên con
đường sáng tạo nghệ thuật. Hành trình ấy tuy có nhiều khó khăn, nhưng đó là
hành trình đẹp đẽ. Vầng trăng vốn là biểu tượng nghệ thuật, điều đó cho thấy
cái mà Lor-ca hướng đến khơng phải cuộc sống xa hoa hưởng lạc, mà là tình
yêu, niềm đam mê mãnh liệt cho nghệ thuật. Trên hành trình vươn tới lí tưởng

trong một thế giới bạo tàn, hình ảnh Lor-ca hiện lên vừa đáng ngưỡng mộ vừa
khiến người đọc khơng khỏi xót thương.

Khơng đi sâu vào từng tiểu tiết cuộc đời Lor-ca, Thanh Thảo nhấn đậm ngòi
bút vào cái chết bi tráng của chàng. Bốn câu thơ đầu là sự đối lập giữa sống và
chết:

Tây Ban Nha

Hát nghêu ngao

Bỗng kinh hoàng

Áo choàng bê bết đỏ

</div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40>

lực tàn ác của chế độ độc tài. Trước cái chết ấy, Lor-ca như người mộng du:
“Lor-ca bị điệu về bãi bắn/ chàng đi như người mộng du”. Câu 5 là kiểu câu bị
động với những thanh trắc là hai dấu nặng đặt cạnh nhau gợi ấn tượng nặng nề,
trĩu nặng về cái chết. Nhưng câu 6 lại là kiểu câu chủ động với những thanh
bằng liên tiếp đã cho thấy hình ảnh Lor-ca nhanh chóng lấy lại thăng bằng và
thái độ chủ động để đi từ hành trình kết thúc sự sống vật chất đến hành trình
khởi đầu sự sống tinh thần bất tử.

Lorca đã hi sinh nhưng những kẻ thất bại lại chính là bè lũ phát xít. Bởi
chúng chỉ có thể hủy diệt được thân xác của Lorca nhưng không thể hủy diệt
được sức sống của anh. Điệp khúc tiếng ghi ta lần lượt xuất hiện, mỗi âm điệu
vang lên lại mang nhưng ý nghĩa khác nhau: Tiếng ghi ta nâu - bầu trời cô gái
ấy: Tiếng ghi ta tấu lên khúc ca về tình yêu của Lor-ca dành cho quê hương,
nghệ thuật, con người, lí tưởng…; Tiếng ghi ta lá xanh biết mấy/ Tiếng ghi ta
tròn bọt nước vỡ tan: Tiếng ghi ta tấu lên khúc ca về vẻ đẹp cũng như nỗi đau

của Lor-ca; Tiếng ghi ta ròng ròng - máu chảy: Tiếng ghi-ta được đẩy đến độ
cao trào của sự bi phẫn. “tiếng ghi ta” là điệp khúc, đều đặn vang lên 4 lần
trong nhịp thơ dồn dập, gửi gắm những tình cảm, tâm sự, nỗi niềm chất chứa
của Lor-ca còn mãi vang vọng với hậu thế, như khẳng định sức sống bất diệt
của Lor-ca.

Mười ba câu thơ cuối cùng là những suy tư của tác giả về cuộc đời, sự
nghiệp và sự ra đi của Lor-ca. Tiếng đàn là biểu tượng của nghệ thuật, là biểu
tượng cho lí tưởng đấu tranh vì những điều tốt đẹp của Lor-ca bởi vậy không ai
nỡ “chôn cất tiếng đàn”. Bởi vậy, Thanh Thảo đã so sánh tiếng đàn như cỏ mọc
hoang, tức nó có sức sống mạnh mẽ, sức lan tỏa mãnh liệt, bất diệt, khơng gì có
thể ngăn cản nổi. Dù Lorca hi sinh tiếng đàn của ơng cịn mãi với hậu thế.
Cũng chính bởi vậy vầng trăng – cái đẹp, dù bị chôn vùi nơi đáy giếng vẫn tỏa
rạng nơi tối tăm, lạnh lẽo, ánh sáng lí tưởng nghệ thuật khơng bao giờ bị vùi
lấp.

Hình ảnh đường chỉ tay đứt là một ám chỉ về sự sống vật chất đã chất dứt, và
cuộc đời vơ hạn vẫn khơng ngừng chảy trơi: “Dịng sông rộng vô cùng”. Trong
tương quan với câu thơ trên, hình ảnh thơ dễ gợi một cảm giác bi quan. Nhưng
Lor-ca đã vượt lên trên những lẽ thường tình ấy, ông dung cây đàn ghita để
vượt lên mỗi cái hữu hạn, vượt lên cái ngắn ngủi của đời người để vươn đến
cõi vô cùng, bất tử.

“Chàng ném lá bùa cô gái Di-gan

vào xốy nước

chàng ném trái tim mình

vào lặng n bất chợt

</div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41>

Hành động vô cùng mạnh mẽ quyết liệt, ném “lá bùa” vào “xoáy nước” với
tinh thần sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy. Nhưng đồng thời cũng “ném trái tim
mình vào lặng yên” - vào sự lãng quên là hi sinh sự sống của mình để dọn
đường cho hậu thế vươn tới những đỉnh cao mới trong nghệ thuật. Sau sự ra đi
“lặng yên” của Lor-ca, “bất chợt” vang lên chuỗi hợp âm “li-la li-la li-la” lan
tỏa, ngân nga

Bài thơ mang đậm phong cách thơ siêu thực: hình ảnh thơ có tính tượng
trưng cao độ, bài thơ có hình thức âm thanh, câu thơ khơng vần, khơng dấu,
khơng viết hoa đầu dịng,…; những tương phản gay gắt được sử dụng liên
tiếp;... Cho thấy sự cách tân nghệ thuật sâu sắc của Thanh thảo.

Bằng những hình ảnh tượng trưng cao độ, Thanh Thảo đã tái hiện chân
thực và gợi cảm vẻ đẹp của hình tượng Lorca. Đồng thời thể hiện tiếng lòng tri
âm của một người nghệ sĩ với một người nghệ sĩ. Và thể hiện triết lí nghệ thuật
của Thanh Thảo: mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, sức sống của nghệ
thuật làm nên sự bất tử của người nghệ sĩ.

<b>Bài làm văn mẫu 10</b>

Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công, quê ở Quảng Ngãi, là một trong
những nhà thơ trưởng thành từ cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, được
xem là nhà thơ có nhiều nỗ lực trong việc cách tân thơ ca Việt Nam hiện đại.
Nếu như Tố Hữu đem đến cho ta các tác phẩm thơ mang phong cách trữ tình
chính trị trong Từ ấy hay Việt Bắc, Chế Lan Viên, Nguyễn Khoa Điềm đem
đến các tác phẩm mang khuynh hướng trữ tình chính luận trong Tiếng hát con
tàu và Đất Nước. Thì riêng mình Thanh Thảo lại đem đến cho độc giả, đóng
góp vào nền thơ ca Việt Nam những tác phẩm mang khuynh hướng siêu thực,
tượng trưng học hỏi từ các nước phương Tây. Tác phẩm Đàn ghi ta của Lor-ca

chính là một trong những tác phẩm xuất sắc và nổi bật nhất của Thanh Thảo
trong phong cách thơ mới lạ này.

</div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>

bản thân G. Lor-ca. Lời đề từ không chỉ mang nghĩa đen mà nó cịn ẩn chứa
những ý nghĩa sâu xa đó là tình yêu nghệ thuật, tình yêu quê hương Tây Ban
Nha và khát vọng cách tân của Lor-ca, mà đến khi sang thế giới bên kia ông
vẫn hằng tâm niệm, gắn bó, trân trọng.

Trong 6 dịng thơ đầu tiên của tác phẩm Thanh Thảo đã có những phác họa về
hình ảnh của người nghệ sĩ thiên tài Lor-ca trong khung cảnh chính trị và bối
cảnh nghệ thuật Tây Ban Nha lúc bấy giờ.

“những tiếng đàn bọt nước

Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

li-la li-la li-la

đi lang thang về miền đơn độc

với vầng trăng chếnh chống

trên n ngựa mỏi mịn”

</div>
<span class='text_page_counter'>(43)</span><div class='page_container' data-page=43>

người nghệ sĩ, thì tác giả cịn có ngụ ý hốn dụ nâng tầm vóc của Lor-ca lên
làm biểu tượng cho cả một quốc gia một dân tộc. “Áo chồng đỏ gắt” ở đây
khơng chỉ gợi ra hình ảnh về nét đẹp văn hóa Tây Ban Nha, mà chính là hình
ảnh Lor-ca với sức mạnh anh hùng nắm giữ sứ mệnh cao cả vừa đấu tranh với
nghệ thuật già nua vừa đấu tranh với nền phát xít độc tài trên quê hương. Chuỗi
hợp âm “li-la li-la li-la” là dịng thơ mơ phỏng âm thanh, gợi ra hình ảnh tươi

đẹp của lồi hoa li-la, góp phần đẩy cao vẻ đẹp của người nghệ sĩ, cũng như
đưa người nghệ sĩ thăng hoa đến những lý tưởng cao đẹp. Trong ba câu thơ
cuối hình ảnh người nghệ sĩ lại càng hiện ra rõ ràng “đi lang thang về miền đơn
độc/với vầng trăng chếnh chống/trên n ngựa mỏi mịn”, gợi cho chúng ta
thấy sự cô đơn, mệt mỏi, cũng mang phong thái tự do, phóng khống của người
nghệ sĩ trên bước đường thực hiện lý tưởng. Tuy nhiên Lor-ca chưa bao giờ
dừng bước, người vẫn tiến về phía trước dẫu con đường cịn nhiều gập ghềnh
khó khăn đang chờ, và ở trên cao có vầng trăng chứng cho lý tưởng tốt đẹp của
người nghệ sĩ.

Tiếp theo trong 12 dòng thơ tiếp Thanh Thảo đã tái hiện cái chết đầy bi tráng
của người anh hùng Lor-ca.

“Tây Ban Nha

hát nghêu ngao

bỗng kinh hoàng

áo choàng bê bết đỏ

Lor-ca bị điệu về bãi bắn

chàng đi như người mộng du”

</div>
<span class='text_page_counter'>(44)</span><div class='page_container' data-page=44>

Sự bất tử, sự nối dài sự sống tinh thần của Lor-ca được thể hiện ở 6 câu thơ tiếp
theo.

“tiếng ghi-ta nâu

bầu trời cô gái ấy

tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy

tiếng ghi-ta tròn bọt nước vỡ tan

tiếng ghi-ta ròng ròng máu chảy”

Sự sống của người nghệ sĩ được nối dài thơng qua hình ảnh tiếng ghi ta lan tỏa,
tác giả tiếp tục sử dụng biện pháp ẩn dụ chuyển đổi cảm giác từ âm thanh tiếng
đàn vơ hình trở thành có hình dạng, màu sắc thơng qua các hình ảnh “tiếng
ghi-ta lá xanh”, “tiếng ghi-ghi-ta nâu”, “tiếng ghi-ghi-ta tròn”, “tiếng ghi-ghi-ta ròng ròng máu
chảy”. Trong đó đáng chú ý nhất là hình ảnh “tiếng ghi-ta nâu” với nhiều ngụ ý
hay, đó là màu đất - màu của quê hương, là màu của chiếc đàn - biểu trưng
nghệ thuật Tây Ban Nha, và còn là màu da, màu mắt, màu tóc của những con
người trên mảnh đất mà Lor-ca hết lịng tranh đấu. Hình ảnh “bầu trời” lại là
tượng trưng cho khao khát khung trời tự do, là lý tưởng cao đẹp của tác giả,
cịn “cơ gái ấy” lại chính là người tình thủy chung trong trái tim Lor-ca đem
đến cho người nghệ sĩ động lực đấu tranh không mệt mỏi, mà đến khi chết
người vẫn nhớ về. Có thể nói rằng tiếng ghi-ta lặp đi lặp lại là để tấu lên khúc
ca về tình yêu mà người nghệ sĩ dành cho quê hương, nghệ thuật, con người, lý
tưởng và cả cô gái trong lòng Lor-ca. “Tiếng ghi-ta lá xanh biết mấy” là ẩn ý về
cuộc đời tươi trẻ của Lor-ca và sự tiếc nuối của tác giả khi nó đột ngột kết thúc
q sớm. “Tiếng ghi-ta trịn bọt nước vỡ tan”, khơng chỉ nói về vẻ đẹp của hình
tượng của người nghệ sĩ, mà còn nhắc đến sự hủy diệt, vỡ tan của một vẻ đẹp
mong manh, sự kết thúc của một cuộc đời thiên tài. Câu cuối “Tiếng ghi-ta
ròng ròng máu chảy” lại càng có nhiều sắc thái biểu cảm, nó là nỗi đau đớn uất
nghẹn, mang cảm giác tuôn trào không dứt vừa biểu trưng cho vết thương
không thể cầm máu trong lịng người ở lại, mà nó cịn là sức sống bất diệt, rực
rỡ của người nghệ sĩ trong lòng mỗi người dân Tây Ban Nha.

Ở 13 dòng thơ cuối cùng, sau cuộc đời và cái chết tức tưởi của Lor-ca chính là
những suy tư của tác giả về cuộc đời, sự nghiệp và cách ra đi của người nghệ sĩ
thiên tài.

“không ai chôn cất tiếng đàn

tiếng đàn như cỏ mọc hoang

giọt nước mắt vầng trăng

</div>
<span class='text_page_counter'>(45)</span><div class='page_container' data-page=45>

“Tiếng đàn” của Lor-ca chính là biểu tượng nghệ thuật, là lý tưởng tranh đấu
của người nghệ sĩ là bọn phát xít phản động khơng bao giờ có thể chơn vùi, cịn
người dân Tây Ban Nha thì lại khơng nỡ chơn vùi nó mà thay vào đó họ trân
trọng, nâng niu và ln một lịng tưởng nhớ. Trong khi đó tiếng đàn của người
nghệ sĩ lại như “cỏ mọc hoang” bộc lộ sức sống mãnh liệt tiềm tàng, liên tục
lan rộng ra không chỉ trên mảnh đất Tây Ban Nha mà còn là cả thế giới. Thể
hiện sự bất tử vĩnh hằng của người nghệ sĩ - chiến sĩ Lor-ca. Hình ảnh “vầng
trăng” là biểu trưng cho vẻ đẹp lý tưởng vĩnh hằng, “giọt nước mắt” là sự
thương tiếc, đau đớn khơng chỉ của nhân loại, mà nó cịn là của cả vũ trụ dành
cho người nghệ sĩ quá cố. Trong đó hình ảnh “đáy giếng” lại là nơi tối tăm lạnh
lẽo, nơi xác Lor-ca bị phi tang, thể hiện sự độc ác, tàn bạo của chế độ độc tài
khơng phát xít. Sự đối lập trong câu thơ đã làm nổi bật chân lý ánh sáng của
nghệ thuật và lý tưởng không thể bị vùi lấp bởi cái tàn bạo, tối tăm và độc ác.

“đường chỉ tay đã đứt

dòng sông rộng vô cùng

Lorca bơi sang ngang

trên chiếc ghi ta màu bạc”

Ở đoạn thơ tiếp theo tác giả đã nêu lên quy luật về định mệnh, sự chảy trôi, hữu
hạn của đời người qua câu thơ “đường chỉ tay đã đứt”, đồng thời chỉ ra sự vô
hạn của cuộc đời, của vũ trụ thơng qua câu “dịng sơng rộng vơ cùng”. Sau đó
có đột phá khi viết “Lor-ca bơi sang ngang trên chiếc ghi-ta màu bạc” bộc lộ sự
phá vỡ nguyên tắc, vượt qua những sự chảy trôi thông thường nhờ tài năng
nghệ thuật thiên tài rực rỡ của Lor-ca.

“chàng ném lá bùa cơ gái Di-gan

vào xốy nước

chàng ném trái tim mình

vào lặng yên bất chợt”

li-la li-la li-la...”

</div>
<span class='text_page_counter'>(46)</span><div class='page_container' data-page=46>

Đàn ghi-ta của Lor-ca là tác phẩm hay, tái hiện một cách chân thực và gợi cảm
hình tượng người nghệ sĩ thiên tài Lor-ca, thể hiện tiếng nói tri âm của một
người nghệ sĩ với một người nghệ sĩ, người chiến sĩ với người chiến sĩ. Đồng
thời bộc lộ triết lý về nghệ thuật của Thanh Thảo: Mối quan hệ giữa nghệ thuật
và cuộc sống, chính sức sống của nghệ thuật đã làm nên sự bất tử của người
nghệ sĩ.

<b>Bài làm văn mẫu 11</b>

Thanh Thảo là nhà thơ với tài năng thơ ca mà đã đem đến cho thơ ca thời đó

tiếng nói trung thực của một thế hệ tình nguyện cầm súng bảo vệ Tổ quốc. Thơ
Thanh Thảo cũng chứa đựng những nét tài hoa và mang tính liên tưởng cao.
Bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca in trong tập Khối vng rubich, là một trong số
đó, và được dư luận đánh giá là thành công về nhiều mặt.

Cái chết của Lor-ca là sự kiện gây chấn động dư luận khơng những ở Tây Ban
Nha mà cịn trên tồn thế giới, chính vì vậy khi Thanh Thảo u mến khí phách
cũng như tài năng của Lor-ca nên đã dành tâm huyết để viết nên bài thơ giống
như dựng một tượng đài sừng sững về Lor-ca trong tâm tưởng những người
mến mộ.

Đàn ghi ta của Lorca viết về cái chết a Lor-ca một thi sĩ, nhạc sĩ, nhà biên kịch
thiên tài người Tây Ban Nha. Hình tượng Lorca là một hình tượng lẫm liệt và
dịng máu về nhiệt huyết về đam mê vẫn chảy mãi và khắc ghi trong những con
người Tây Ban Nha. Chính vì dịng máu nóng bỏng nhiệt tình thơi thúc ơng cất
cao tiếng đàn, tiếng hát, lời thơ để ca ngợi tự do bất diệt, phản đối bản chất tàn
bạo, xấu xa của bè lũ phát xít Phơ-răng-cơ. Lorca đã bị sát hại khi tuổi chỉ mới
38.

Qua tiếng đàn người đọc cũng cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng Lor-ca và
biểu tượng nghệ thuật Lor-ca trong mạch cảm xúc và suy tư đa chiều, vừa sâu
sắc, vừa mãnh liệt của tác giả. Lorca được cảm nhận từ nhiều góc độ và đa
chiều với hình tượng yêu tự do và ông là một nghệ sĩ cô đơn.

Bài thơ “ Đàn ghi ta của Locar” đã làm sống lại huyền thoại của đất nước Tây
Ban Nha. Mở đầu với sự cất lên tiếng đàn rộn rã đầy hứng khởi, nó tượng trưng
cho tâm hồn sơi nổi, mạnh mẽ, yêu đời của Lor-ca nói riêng và của dân tộc Tây
Ban Nha nói chung:

Những tiếng đàn bọt nước

Tây Ban Nha áo choàng đỏ gắt

li-la li-la li-la

</div>
<span class='text_page_counter'>(47)</span><div class='page_container' data-page=47>

với vầng trăng chếnh chống

trên n ngựa mỏi mịn

Những nét đặc trưng của Tây Ban Nha ngay từ đầu đã được khơi gợi một cách
khéo léo, đó là màu áo chồng đỏ gắt nhắc tới một nét độc đáo trong đời sống
văn hóa của người dân Tây Ban Nha. Những nét chấm phá vẽ ra hình ảnh
Lor-ca – một nghệ sĩ tự do và đơn độc một cách đầy ấn tượng. Áo chồng đỏ khiến
người ta liên tưởng tới mơn đấu bị mơt nét văn hóa ở Tây Ban Nha, vừa giúp
chúng ta hình dung khá cụ thể về Lor-ca.

Áo đỏ của các chàng đấu sĩ nổi bật giữa đấu trường với chiếc áo choàng đỏ
thắm trên vai và mảnh vải đỏ trong tay, bằng sự sáng suốt, khéo léo và lịng
dũng cảm sẽ hạ gục chú bị tót to lớn, hung dữ trong một hiệp đấu ngắn ngủi
trước sự chứng kiến của hàng vạn khán giả. Cảm xúc từ sự sống bừng bừng đột
ngột chuyển sang cái chết bi thảm chỉ trong khoảnh khắc, một khoảnh khắc
nghiệt ngã, kinh hoàng.

Tây Ban Nha

hát nghêu ngao

bỗng kinh hoàng

áo choàng bê bết đỏ

Lor-ca bị điệu về bãi bắn

chàng đi như người mộng du

tiếng ghi ta nâu

bầu trời cô gái ấy

tiếng ghi ta lá xanh biết mấy

tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan

tiếng ghi ta ròng ròng

máu chảy

</div>
<span class='text_page_counter'>(48)</span><div class='page_container' data-page=48>

nghệ sĩ với bạo lực tàn ác của bọn phát xít giữa niềm lạc quan yêu đời với hiện
thực đẫm máu.

Biểu hiện cho sự sống bỗng nhiên tắt trước cái chết khủng khiếp hiện diện qua
hình ảnh gây ấn tượng rùng rợn: áo choàng bê bết đỏ. Lorca đã bị bắn máu
chảy thành dịng và rướm cả vào áo chồng và cây đàn ghita. Tiếng ghi ta rịng
rịng – máu chảy khơng đơn thuần chỉ là nghệ thuật nhân hóa mà cao hơn thế,
nó là linh hồn của Lor-ca, là một hình ảnh gây ấn tượng và ám ảnh sâu đậm,
day dứt khơn ngi.

Những câu chữ trong thơ tạo nên hình khối, thành dịng máu chảy, góp phần
nêu bật ý nghĩa tiếng đàn ghi ta ở những cung bậc khác nhau, hoàn cảnh khác
nhau.

Sự bất tử của tiếng đàn Lor-ca còn biểu hiện tập trung ở những khổ thơ cuối.
Sự khâm phục chân thành và lịng tiếc thương vơ hạn của nhà thơ Thanh Thảo
đối với Lor-ca. Mỗi so sánh là một ẩn dụ về cái đẹp, tình yêu, nỗi đau, cái chết
tương ứng với tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh biết mấy, tiếng ghi ta tròn
bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng – máu chảy. Câu thơ như tiếng nấc có
âm điệu ngắt quãng giống như tiếng khóc nghẹn ngào, thổn thức:

Khơng ai chơn cất tiếng đàn

tiếng đàn như cỏ mọc hoang

giọt nước mắt vầng trăng l

ong lanh trong đáy giếng

đường chỉ tay đã đứt dòng sông rộng vô cùng Lor-ca bơi sang ngang trên chiếc
ghi ta màu bạcchàng ném lá bùa cô gái Di-gan vào xốy nước chàng ném trái
tim mình vào lặng n bất chợt li-la li-la li-la…

Các biện pháp so sánh và ẩn dụ tượng trưng để khắc đậm niềm tin, vì quá
thương tiếc mà nhà thơ dùng những hình ảnh ẩn dụ cho cái chết cảu Lorca
Cùng với ý không ai chôn cất tiếng đàn, hình ảnh đường chỉ tay là ẩn dụ về số
phận, về định mệnh nghiệt ngã.. Và hành động ném lá bùa, ném trái tim mình
cũng có ý nghĩa tượng trưng cho sự giã từ vĩnh viễn, một sự lựa chọn của
Lor-ca.Sự bất tử của Lorca thì tinh thần của ông và nghệ sĩ tài năng như ông đã có
sức lan tỏa tới người đọc, tới những con người u chuộng tự do và hịa bình
u lạc quan.

</div>
<span class='text_page_counter'>(49)</span><div class='page_container' data-page=49>

Nó cịn chứa đựng cả tâm trạng của người nghệ sĩ đọng lại thành những hình

ảnh đẹp và buồn: giọt nước mắt vầng trăng – long lanh trong đáy giếng,… như
giọt nước mắt khóc thương người nghệ sĩ chân chính của nhân dân. Cuộc đời,
số phận của Lor-ca đã kết thúc nhưng tiếng đàn và sự ảnh hưởng của ông vẫn
ngân nga, vang vọng mãi: li-la li-la li-la.

Bài thơ Đàn ghi ta của Lor-ca là bài thơ dồi dào nhạc tính, được sáng tạo với
chủ ý tơ đậm hình Lor-ca – nghệ sĩ hát rong vĩ đại. Bằng chính tiếng đàn ghi ta
để giãi bày nỗi đau buồn và khát vọng yêu thương của nhân dân mình. Nhạc
tính của bài thơ từ vần và nhịp, các thủ pháp láy từ, điệp từ, sự kết hợp ngẫu
hứng giữa các từ ngữ tạo nên những giai điệu mang tính chất âm nhạc khiến
người đọc bị cuốn hút.

</div>

<!--links-->