Việt Nam sau chiến tranh thế giới thứ nhất

KIỂM TRA BÀI CŨ

?

Chương trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất
của thực dân Pháp ở Đông Dương thực hiện
vào thời gian nào?


PHẦN II: LỊCH SỬ VIỆT NAM TỪ NĂM 1919 ĐẾN NAY.
CHƯƠNG I: VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1919 -1930
BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ
NHẤT.
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC
? Đểbiết
bù đắp
LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN
? Cho
tình
lạihình
những
thiệt
PHÁP:
nước
? Tại sao
thực
hại
trênsau
thực
Pháp

1.Nguyên nhân:
dân Pháp lại
dân
Pháp
đã
chiến
tranh
đẩy mạnh
- Thực dân Pháp bị thiệt hại
làm
- Việt
Nam
là
vùng đất
thế
giớigì?
lần
chương
trình
nặng nề sau chiến tranh.
đơngkhai
dân,
tài
thứ
nhất?
thác
Việtngun
=> đẩy mạnh chương trình khai
phong
phú,

trình
Nam
ngay
sauđộ dân
thác thuộc địa lần thứ 2 tại Việt
trí thấp.
chiến tranh?
Nam.


? Chương trình
khai thác lần 2
của thực dân
Pháp tập trung
vào các nguồn
lợi nào?
- Nông nghiệp.
- Công nghiệp.
- Thương nghiệp.
- Ngân hàng.
- Giao thông vận
tải, thuế…
H.27.Nguồn lợi của tư bản Pháp ở Việt
Nam trong cuộc khai thác lần thứ hai


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC
Thiếc, chì kẽm,
vonphơram

LẦN THỨ HAI CỦA THỰC DÂN
Cao bằng
PHÁP:
Ca fê
Hịa bình Đơng triều

1.Ngun nhân:
2.Chính sách khai thác của
Pháp:
? Tại sao Pháp
* Nông nghiệp:
- Tăng cường đầu tư vốn, chủ lại chú ý đầu tư
khai thác cao su
yếu vào đồn điền cao su.
? Trong nông
và than?
* Cơng nghiệp:
nghiệp thực dân
Cà fê
- Chú trọng
khai
Pháp
đãthác
làm mỏ
gì để(đặc
Cao su
?
Trong
cơng
biệt là than),

vốnnhân
tăng,dân
nhiều
bócsốlột
nghiệp
Pháp
cơng ti mới
ra
đời.
ta?
dùng
chính
Rạch giá
sách nào?
Lúa gạo

than

vàng
Đắc lắc
Phú riềng
Bạc Liêu


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
+ Hà Nội (diêm, rượu, gạch
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
ngói, văn phịng phẩm)

1.Ngun nhân:
2.Chính sách khai thác của
Pháp:
* Nơng nghiệp:
* Cơng nghiệp:

- Đầu tư phát triển cơng nghiệp
nhẹ.

+ Hải Phịng (dệt, thủy
tinh, xi măng)

+ Nam Định
(dệt, rượu)
+ Huế (Voi
Long Thọ)

+ Sài Gòn( văn phịng phẩm,
thuốc lá, gạch ngói


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN THỨ
HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:

1.Ngun nhân:
2.Chính sách khai thác của Pháp:
* Nơng nghiệp:
* Công nghiệp:
* Thương nghiệp:

- Pháp độc quyền,đánh thuế nặng vào
hàng hóa nhập vào nước ta

?Trong
giaolợi
?
Nguồn
? Thương
thơng
vận
tảithiếu
khơng
thể
nghiệp,
chúng
thực
dân
Pháp
của
thực
dân
sử
dụng
thủ
đãPháp
làm gì
?
là
đoạn nào?gì?

* Giao

thơng vận tải:
- Xây dựng đường sắt, mở hải cảng.
* Ngân hàng:
- Nắm độc quyền chỉ huy nền kinh tế
Đông Dương.
Thẻ thuế thân của nhân dân Việt
Nam.


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:

1.Ngun nhân:
2.Chính sách khai thác của Pháp:
* Nơng nghiệp:
* Công

nghiệp:
* Thương nghiệp:
* Giao thông vận tải:
* Ngân hàng:
=> Quy mô rộng lớn, nền kinh tế
nước ta bị phụ thuộc vào nền kinh tế
của thực dân Pháp.

THẢO LUẬN NHÓM ( 3’)

? Qua tìm hiểu ở trên
có nhận xét gì về mục
đích, quy mơ chương
trình khai thác lần 2 ?
So với là thứ nhất có
gì khác?


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
VĂN HĨA, GIÁO DỤC:
* Về chính trị:
- Chia để trị, thâu tóm mọi quyền
hành, cấm đốn mọi quyền tự do
dân chủ, thẳng tay đàn áp...
* Về văn hóa, giáo dục:
- Khuyến khích các hoạt động mê
tín dị đoan, các tệ nạn xã hội, hạn
chế mở trường học.
=> Củng cố bộ máy cai trị, phục vụ
cho cuộc khai thác.

? Thực dân Pháp
Thựcđích
dân Pháp
?đã?Mục
của

thi hành
đã thi
hành
những
thủ
đoạn
chính sách cai
chínhthực
sách dân
văn,
mà
trị như thế nào?
hóa thigiáo
Pháp
hànhdục
ở
nào?Nam là gì?
Việt


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
VĂN HĨA, GIÁO DỤC:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA:
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
- Câu kết chặt chẽ với thực dân
Pháp, làm tay sai, áp bức bóc lột

nhân dân.
- Bộ phận địa chủ nhỏ và vừa có
tinh thần u nước.

? Khi Pháp tiến
hành
thác
- Địa?chủ
>Nơngđịa
dân
Giai
cấp
lần
thứ hai
chủ
kiếnxã
? phong
Trong
xã
hội
Việt
Nam
cócó
cóhội
thay
đổi
phong
kiến
- Giai

cấp
cũ:
địanhư
chủ,
những
thế
nào? tầng
những
giailớp,
cấp
nơng
dân.
giai
cấp nào?
cơ bản
nào?
- Giai cấp, tầng lớp mới:
cơng nhân, tư sản, tiểu tư
sản.


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
? Giai cấp tư
II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
sản ra đời từ
VĂN HÓA, GIÁO DỤC:
bao giờ? Phân

III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HĨA:
hóa thành mấy
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
bộ phận? Nêu
2.Giai cấp tư sản:
đặc điểm của
- Ra đời sau chiến tranh
từng bộ phận?
- Phân hóa thành 2 bộ phận:
+ Tư sản mại bản: làm tay sai cho
Pháp.
+ Tư sản dân tộc: có tinh thần dân
tộc, dân chủ chống đế quốc, phong
kiến.


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
? Tầng lớp tiểu
II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
tư sản thành thị
VĂN HĨA, GIÁO DỤC:
có thay đổi như
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA:
thế nào về số
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
lượng? Đời sống
2.Giai cấp tư sản:

như thế nào?
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
Thái độ chính trị
- Số lượng tăng nhanh, đời sống bấp
ra sao?
bênh.
- Bộ phận trí thức có tinh thần hăng
hái cách mạng.


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
VĂN HĨA, GIÁO DỤC:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA:
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
2.Giai cấp tư sản:
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
4.Giai cấp nông dân:


Theo dõi đoạn sử liệu sau:
“ ...Trong một miếng đất rộng rào kín bốn bề, có 3.000, 4.000
người mặc quần áo nâu rách rưới: họ chen chúc chật ních đến nỗi
nhìn chung chỉ thấy một đống gì rung rinh,có những cánh tay giơ
lên gầy như que sậy, khúc khuỷu, khô queo. Trong mỗi người
bệnh gì cũng có: mặt phù ra hay khơng cịn chút thịt, răng rụng,
mắt mờ hay lem nhem, mình đầy ghẻ chốc. Đàn ơng chăng?

Đàn bà chăng? Hai mươi tuổi? Hay sáu mươi tuổi?
Không phân biệt được! Khơng cịn phân biệt được trai, gái,
già trẻ nữa, chỉ thấy một cái tình cảnh khốn khổ tột bậc mà hàng
nghìn miệng đen kêu lên như những tiếng kêu của súc vật.”
( Trích Tư liệu Lịch sử 9)

? Qua đoạn sử liệu trên, em có nhận xét gì về tình cảnh người
nông dân Việt Nam?


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
? Đánh giá như

II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
VĂN HĨA, GIÁO DỤC:
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HÓA:
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
2.Giai cấp tư sản:
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
4.Giai cấp nông dân:
- Chiếm hơn 90 % dân số, bị thực
dân, phong kiến áp bức bóc lột nặng
nề, bị bần cùng hóa.
- Là lực lượng hăng hái, đơng đảo
của cách mạng.

thế nào về khả

năng
cách
mạng của giai
cấp này?


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI
THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
? ?GiaiVìcấpsao
cơngsố
II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
nhân
lượngcógiaithay
cấp
VĂN HĨA, GIÁO DỤC:
?đổi
Giai như
cấp cơng
cơng nhânthếlại
III. XÃ HỘI VIỆT NAM PHÂN HĨA:
nhân
Việt Nam
nào?
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
tăng nhanh?
có
đặc điểm
2.Giai cấp tư sản:

riêng nào?
3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
4.Giai cấp nông dân:
5.Giai cấp công nhân:
- Phát triển nhanh về số lượng và chất
lượng.
- Bị ba tầng áp bức, có quan hệ gần gũi với
người nơng dân, có truyền thống u nước.


“Ở các tầng mỏ lúc nhúc công nhân. Những sinh vật
mặc quần áo tả tơi.Họ cuốc than hai cánh tay
gầy còm. Đằng sau những xe goòng nhỏ, những
đứa trẻ chừng 10 tuổi cịng lưng đẩy, thân hình bé
tí, khơ cằn, mặt đầy mệt nhọc như đã kiệt quệ,
thân hình than bám đen mò....
Những bọn người rách rưới, cánh tay khẳng khiu
gầy gộc làm việc dưới ánh mặt trời mà lương rất thấp.
Có cả đàn bà và đi sau các chiếc xe goÒng là các em nhỏ
mới độ 10 tuổi mà mặt mày bơ phờ dưới lớp bụi than nên
trong già đến 40..
Chúng chạy đi chạy lại liên tục để mỗi ngày kiếm được
khoảng 10 đến 15 xu”.
Công nhân khai thác
than.
( Trích
Tư liệu Lịch sử 9)


BÀI 14 TIẾT 16: VIỆT NAM SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI

THỨ NHẤT
I.CHƯƠNG TRÌNH KHAI THÁC LẦN
THỨ HAI CỦA THỰC DÂN PHÁP:
Qua tìm hiểu ở trên,
II.CÁC CHÍNH SÁCH CHÍNH TRỊ,
? Giai
em có nhận
xétcấp
gì về
VĂN HĨA, GIÁO DỤC:
cơngcủa
nhân
sự phân hố
xã hội
1.Giai cấp địa chủ phong kiến:
trị
Việt đóng
Nam vai
trong
nào
chương như
trìnhthế
khai
thác
2.Giai cấp tư sản:
trong
cuộc
lần 2 của
thực
dân

3.Tầng lớp tiểu tư sản thành thị:
đấu
tranh cách
Pháp?
4.Giai cấp nông dân:
mạng của
5.Giai cấp công nhân:
nước ta?
=> Giai cấp lãnh đạo cách mạng nước
ta.
=> Xã hợi Việt Nam có sự phân hoá
sâu sắc, mỗi giai cấp, tầng lớp có
thái đợ chính trị và khả năng cách
mạng riêng.


Bài tập:
Tầng lớp, giai
cấp

Thái độ chính trị, khả năng cách mạng

Địa chủ
phong kiến

- Câu kết chặt chẽ với đế quốc
- Bộ phận địa chủ nhỏ, vừa có tinh thần yêu nước.

Tư sản

- Tư sản dân tộc: yêu nước, không kiên định
- Tư sản mại bản: câu kết với Pháp

Tiểu tư sản

Số lượng tăng, đời sống bấp bênh, bộ phận trí thức
có tinh thần hăng hái cách mạng

Nơng dân

- Đời sống tối tăm, cơ cực, là lực lượng cách mạng
hùng hậu

Công nhân

- Số lượng tăng nhanh, bị ba tầng áp bức..., nắm
quyền lãnh đạo cách mạng.


HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:
- Nắm đựơc nội dung cơ bản của chương trình khai thác
lần 2 của thực dân Pháp tại Việt Nam; sự phân hoá sâu sắc
cả xã hội.
- Xem bài 17.