Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
CÁC CHỦ ĐỀ ÔN THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN
CHỦ ĐỀ 1: RÚT GỌN BIỂU THỨC
2
Bài 1. Rút gọn biểu thức A
4 3 4 5 2 4 25 4 125
.
Đ/S: A 4 5 1
Bài 2. Rút gọn biểu thức B x y z 2 xz yz x y z 2 xz yz .
2 x y khi x y z
Đ/S: B
khi x y z
2 z
Bài 3. Cho a, b, c là các số hữu tỉ đôi một khác nhau.
Chứng minh rằng C
Đ/S: C
1
a b
2
1
b c
2
1
c a
2
là số hữu tỉ.
1
1
1
.
a b bc c a
1
1
1
1
1
4 4
.
2
2
x y x y
x
y x 2 y 2 2
Bài 4. Rút gọn biểu thức D
Đ/S: D
2
1 1
1
2
.
2
x
y x y 2
Bài 5. Tính tổng E 1
1 1
1 1
1
1
2 1 2 2 ... 1
2
2
2 3
3 4
2016 2017 2
Gợi ý: Phân tích số hạng tổng quát 1
Bài 6. Rút gọn biểu thức F
1
1
1
1
1
2
2
k
k k 1
k 1
1
1
1
1
...
.
4 5
5 6
6 7
99 100
Đ/S: F 8.
Bài 7. Rút gọn biểu thức G
Đ/S: G 1
1
1
1
...
.
2 1 1 2 3 2 2 3
2017 2016 2016 2017
1
.
2017
Theo đuổi đam mê để thành công
1|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
2x x x x x x
x 1
x
.
Bài 8. Cho biểu thức H
.
x 1 2x x 1 2 x 1
x x 1
a) Tìm x để H có nghĩa.
b) Rút gọn H .
c) Xác định x để H có giá trị nhỏ nhất.
1
Đ/S: a) x 0, x 1, x .
4
b) H
x x
.
x x 1
c) H min 0.
Bài 9. Cho biểu thức I
x2 x
2 x x 2 x 1
x x 1
x
x 1
a) Rút gọn I .
b) Tìm x để
2 x
là số nguyên.
C
c) Tìm giá trị nhỏ nhất của I .
Đ/S: a) I x x 1.
b) x
3 5
.
2
3
c) I min .
4
Bài 10. Cho biểu thức K
a
a 2 b2
a 2 b2 a a a 2 b 2
.
với a b 0.
b
a 2 b2
a) Rút gọn K .
b) Tính K nếu
Đ/S: a) K
b) K
a b
a 2 b2
a 3
.
b 2
.
5
5
nếu b 0 còn K
nếu b 0.
5
5
Theo đuổi đam mê để thành công
2|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
TUYỂN CHỌN MỘT SỐ ĐỀ THI HSG
ab cd bc da ca bd
Bài 11. Chứng minh rằng
là số hữu tỉ trong đó a, b, c, d là các số hữu tỉ
thỏa mãn a b c d 0.
(Trích đề thi HSG Tốn 9, quận 9- TP HCM)
1
Bài 12. Chứng minh rằng:
3
2
1
3
1 1
2
3
2
1.
3
1 1
2
(Đề thi vào 10 chuyên Toán-Tin ĐHSP. HN)
1
Bài 13. Tìm giá trị lớn nhất của biểu thức A 2 x 2 5x 2 2 x 3 2 x với x .
2
Bài 14. Giải phương trình
4 3 10 3x x 2.
(Đề thi chọn HSG cấp quốc gia lớp 12 năm 2001-2002)
Bài 15. Giải phương trình x 2 3x 1 x 3 x 2 1.
(Trích đề thi HSG Tỉnh Bắc Giang)
Bài 16. Giải phương trình
2059 x 2053 x 2154 x 24.
(Trích đề thi HSG Tốn 9, quận Tân Bình, TP. HCM)
Bài 17. Tính giá trị biểu thức A 3x 8 x 2
3
2
1998
biết x
52
3
17 5 38
5 14 6 5
.
Đ/S: A 31998.
Bài 18. Đặt x 3 a
1
a 1 8a 1 3
a 1 8a 1
. Chứng minh a thì x là số nguyên dương.
a
8
3
3
3
3
(Đề thi vào 10 chuyên Toán, Lê Hồng Phong, TP. HCM 1982-1983).
Bài 19. Cho x, y là các số thực thỏa mãn x x 2 2106
Bài 20. Cho biểu thức P
Bài 21. Tính
y
y 2 2016 2016. Tính A x y.
3
3
x xx
. Tìm tất cả các giá trị của x để P 2.
x 3 x
x 3 x
x 1
x
biết x 1, y 0 và
y
Theo đuổi đam mê để thành công
x y x3 y 3
1
1
4x 1
2
4 x 1 x 2 y 2 xy 3 y 4
6.
3|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Bài 22. Cho a
Luyện thi HSG và THPTQG
3 1 3 10 6 3
21 4 5 3
a) Xác định đa thức với hệ số nguyên nhỏ nhất nhận a làm nghiệm.
b) Tính giá trị của biểu thức a 2 4a 2
2016
.
Bài 23. Tính giá trị biểu thức A x y 3 x y xy 1 , biết rằng
3
x 3 2 3 3 2 3; y 3 5 2 3 5 2.
3
Bài 24. Cho x, y thỏa mãn x 2 3
2017
6 3 10
. Tính A x 4 x3 x 2 2 x 1 .
3 1
Bài 25. Cho các số thực dương a, b với a b. Chứng minh đẳng thức
a b
3
a b
3
b b 2a a
a a b b
3a 3 ab
0.
ba
CHỦ ĐỀ 2: PT,BPT, HPT VÔ TỶ
SỬ DỤNG KĨ THUẬT NHÂN LIÊN HỢP TRONG GIẢI PT, BPT, HPT
Bài 1 (THTT số 485). Giải phương trình:
4 x 1 34 x 3 33x 2 3x 4
Bài 2 (THTT số 485). Giải phương trình:
3x 2 5x 1 x 2 2 3 x 2 x 1 x 2 3x 4
Bài 3 (THTT số 485). Giải phương trình:
Bài 4 (THTT số 485) Giải phương trình:
3
3
x 2 x 1 5.
x 8 x 7 x3 8x 2 8x 14 0.
x2 12 5 3x x 2 5.
Bài 5 (THTT số 485) Giải phương trình:
Bài 6 (THTT số 485). Giải phương trình: x2 8 4 x 2 22 3x .
x 3 x 8 x 2 3x 9 0.
Bài 7 (THTT số 485). Giải phương trình:
Bài 8 (THTT số 485). Giải phương trình:
3
2 x 2 3 2 x 1 3 2 x 2 3 2 x 2 1.
x 3 10 y 5
Bài 9. Giải hệ phương trình:
y 3 10 x 5.
Theo đuổi đam mê để thành công
4|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
2 x 2 5 2 y 1 y 2
Bài 10. Giải hệ phương trình:
2 y 2 5 2 x 1 x 2 .
8 xy
2
x y2
16
x y
Bài 11. Giải hệ phương trình:
x 2 12 5 x y 3x x 2 5.
2
x 2 3x 5 2 x 3.
Bài 12. Giải bất phương trình:
Bài 13. Giải bất phương trình: 9 x 1 3x 7 1 3x 4 .
2
2
x 2 3x 5 2 x 3.
Bài 14. Giải bất phương trình:
NÂNG LŨY THỪA
x 3 3x 1 2 x 2 x 2.
Câu 15. Giải phương trình:
Câu 16. 4 x2 7 x 1 2 x 2
Hướng dẫn : Bình phương 2 vế thu được : 16 x4 56 x3 57 x2 10x 7 0
4 x 2 3x 1 4 x 2 11x 7 0
Cách 2: ẩn phụ khơng hồn tồn t x 2
Câu 17. Giải phương trình: 2 x2 x 2 2 x 2 4 x x 2
Hướng dẫn : PT 2 x2 x 2 x 2 2 x 2 4 x , bình phương hai vế ta giải được x 2
Câu 18. Giải phương trình :
Câu 19. Giải phương trình : 2
1 x 1 3x
1 2x 2 1 4x
2 x 4 2 2 x 9 x 2 16
Đáp số : x 0
Đáp số : x
4 2
3
Câu 20. Giải phương trình : 9 x 2 5x 2 x 3x 2 8 x 3
Hướng dẫn : Bình phương 2 vế biến đổi về dạng 3x 2 x 113x 2 16 x 6 0
Câu 21. Giải phương trình :
Câu 22. Giải phương trình : 2
3 57 32
2 x 2 16 x 18 x 2 1 2 x 2 Đáp số : x 1;
7
2 x 5 x 2 x 10 x x
Hướng dẫn : Chuyển vế bình phương thu gọn được x 1 x 2 15x 25 0
Theo đuổi đam mê để thành công
5|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
ĐƯA VỀ PHƯƠNG TRÌNH TÍCH
Câu 23. Giải phương trình :
x3 1
x 3 x2 x 1 x 1
x3
Đáp số : x 1 3
Câu 24. Giải phương trình :
x3 8
x 2 x2 2 x 4 2 x 1
2x 1
Đáp số : x 1
Câu 25. Giải phương trình :
8 x3 1
1
4x 2x 1 2x 3
2 x 1 Đáp số : x
2x 3
2
2
DÙNG HẰNG ĐẲNG THỨC
Câu 26. Giải phương trình :
3
Đáp số : x 9
x 1 x 7 2 x 8
Câu 27. Giải phương trình : 2 x 2 x 1 2 x 1 2 x 3
Câu 28. Giải phương trình:
3
x 2 3 x 1 1 3 x 2 3x 2
Câu 29. Giải phương trình:
4
x 1 x 1 4 x3 x 2
Đáp số : x 5
Dùng đẳng thức mở rộng
Câu 30. Giải phương trình:
x 3 2 x x 1 2 x x 2 4 x 3.
Câu 31. Giải phương trình:
x3
4x
4 x.
x3
ĐẶT MỘT ẨN PHỤ
Câu 32. Giải phương trình: 2 2 x x 2 4 3
x 2 x .
Câu 33. Giải phương trình: 2 x 6 2 x x 3 4
x x3 .
Câu 34. Giải phương trình: 2 x 1 x 3 x 2 x 2 3x .
Câu 35. Giải phương trình: x2 4 x 1 2 x 3x 1 3x 1.
CHIA RỒI ĐẶT ẨN PHỤ
Câu 36. Giải phương trình: x 2 2 x x
1
3x 1.
x
Câu 37. Giải phương trình: x 2 3 x 4 x 2 2 x 1.
1
Câu 38. Giải phương trình: 4 x 2 x 4 3x x .
x
Theo đuổi đam mê để thành công
6|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
Câu 39. Giải phương trình:
x 2 4 x 3 3x 2 4 x 1 x 2 x .
Câu 40. Giải phương trình:
x2 1 x2 x 2 2 x 2 x 3.
Câu 41. Giải phương trình:
4
x2 x 1 4 x2 x 1 2 4 x .
TUYỂN CHỌN MỘT SỐ ĐỀ THI
Câu 42. Giải phương trình:
x 3x 1 2 x 2 x x 1.
(Vòng 1, THPT Chuyên ĐHQG HN, 2001-2002)
Câu 43. Giải phương trình:
x x 1 x x 2 x x 3.
(THPT Chuyên ĐHSP HN, 1999-2000)
Câu 44. Giải phương trình: 5 x3 3x 2 3x 2 2 x 2 2 x 3
(HSG Toán 9, TP. Hà Nội, 2010-2011)
Câu 45. Giải phương trình: 2 x 2 2 x 1 x 2 1 6 x 1 0
(HSG Toán 9, TP. Hà Nội, 2003-2004)
Bài 46. Giải phương trình 2 x 1 12 x 2 x 2 1.
2
(Trích đề thi vào 10 PTNK, ĐHQG, TP. HCM 2011-2012)
Bài 47. Giải phương trình:
x 2 3 2x 5 x 2 2x 5 2 2
(Đề thi vào 10 chuyên toán, chuyên Lê Hồng Phong, TP. HCM)
Bài 48. Giải phương trình:
x x2 x x2 x 1
(Đề thi chọn HSG TP. HCM 2009-2010)
Bài 49. Giải phương trình:
2 x 1 17 2 x x4 8x3 17 x2 8x 22.
CHỦ ĐỀ 3: TÍNH GIÁ TRỊ CỦA BIỂU THỨC CĨ ĐIỀU KIỆN
Bài 1. Cho các số dương x, y thỏa mãn: 7 x2 13xy 2 y 2 0. Tính giá trị của biểu thức A
2 x 3y
.
7x 4 y
1
Đ/S: A .
9
Theo đuổi đam mê để thành công
7|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
Bài 2. Cho các số thực dương x, y thỏa mãn:
x 1
2010
2010
và x 2 y 2345. Tính B .
1
y 2
x
y
Đ/S: B 2.
5 x 3 y 2,5 z
Bài 3. Cho các số thực khác 0 là x, y, z, t thỏa mãn t t t 9 Tính giá trị biểu thức
x y z 10 .
C
t2 t2 t2
.
xy yz zx
7
Đ/S: C .
5
x y x y z 2
Bài 4. Cho các số thực x, y, z thỏa mãn
2
2
4 y 5 7 z .
Tính giá trị biểu thức D 2 x 2 10 y 2 23z 2 .
Đ/S: D 15.
t
x 2 y 2 z 1
t
Bài 5. Cho các số thực x, y, z, t thỏa mãn
. Tính giá trị biểu thức E
.
x
8
y
9
z
t
1
z 3x 2
Đ/S: E 1/ 6.
x2 y 2 9
Bài 6. Cho các số thực dương x, y, z thỏa mãn y 2 z 2 16 . Tính giá trị biểu thức G y x z .
y 2 zx
Đ/S: G 12. (chú ý có thể dùng phương pháp hình học)
29
2
x y 4
Bài 7. Cho các số thực x, y, z, t với y 0 thỏa mãn y 2 z 2
2
y x 1 2 z .
Tính giá trị biểu thức H y
x 1 2 z .
Đ/S: H 5. (chú ý có thể dùng phương pháp hình học)
Theo đuổi đam mê để thành công
8|Page
Phạm Như Toàn. ĐT:0988 819 343
Luyện thi HSG và THPTQG
y 2 z 2 50
y2
Bài 8. Cho các số thực dương x, y, z thỏa mãn x 2 xy
169.
2
2
z2
x
xz
144
2
Tính giá trị biểu thức K xy yz zx.
1 1 6
x y z
Bài 9. Cho các số thực dương x, y, z với x y và thỏa mãn
z 4.
x y 3
Tính giá trị biểu thức M
z
.
x y
Đ/S: M 4.
s
1
x y z 4
2s
1
Bài 10. Cho các số thực dương x, y, z, t thỏa mãn
x 2y t 3
s
1.
2x y z t
Tính giá trị biểu thức N
7 x 4z t
s
Đ/S: N 11.
2
y2
x
xy
25
3
y2
Bài 11. Cho các số thực dương x, y, z thỏa mãn z 2 9
3
z 2 xz x 2 16.
Tính giá trị biểu thức P xy 2 yz 3zx
Đ/S: P 24 3.
Theo đuổi đam mê để thành công
9|Page