HÌNH ẢNH CT
TAI BIẾN MẠCH MÁU NÃO
Bs. Phạm Ngọc Hoa
Bs. Lê Văn Phƣớc
Khoa Chẩn đốn hình ảnh
Bệnh viện Chợ Rẫy
ĐẠI CƢƠNG TẠO HÌNH CT
Đầu dị
(Detectors)
Ngun lý tạo hình
-Đầu đèn
-Detectors
-Máy tính
-Hình ảnh
Máy tính
Nguyên lý tạo hình
Tuỳ mức độ cản tia X,
các vùng khác nhau
có đậm độ sáng tối
khác nhau
ĐẠI CƢƠNG
-Tử vong đứng hàng thứ 3 .
-Biểu hiện lâm sàng, hình ảnh học
khác biệt .
-Vai trị quan trọng của hình ảnh học
BỆNH NGUYÊN
Nhồi máu/ thiếu máu não
80%
Tắt mạch máu lớn
40-50%
Tắt mạch máu nhỏ
15%
Huyết khối từ tim
15%
Rối loạn máu
5%
Tắt mạch không do xơ vữa mạch
viêm mạch
5%
BỆNH NGUYÊN
Xuất huyết não
15%
Cao huyết áp
40-60%
Bệnh lý mạch máu nhiễm bột
15-25%
Dị dạng mạch máu
10-15%
Thuốc (chống đông)
1-2%
SAH (XH KDN) không do chấn thƣơng
4%
Phình mạch
75-80%
Dị dạng mạch máu não
10-15%
SAH khơng do phình mạch
5-15%
Loại khác
1%
Thuyên tắc tĩnh mạch/ xoang tĩnh mạch não
KHẢO SÁT HÌNH ẢNH
TRONG ĐỘT QUỴ
- Phát hiện chảy máu
- Xác định các nguyên nhân
- Chọn phƣơng pháp điều trị
GIẢI PHẪU MẠCH MÁU NÃO
VÙNG TƢỚI MÁU
Vùng phân bố động mạch não trƣớc
Vùng phân bố động mạch não giữa
Vùng phân bố động mạch não sau
NHŨN NÃO
ĐỘ NHẠY PHÁT HIỆN
NHŨN NÃO TRÊN CT
Ngày đầu
Ngày 1 - 2
Ngày 7 - 10
Ngày 10 - 11
48%
59%
66%
74%
VỊ TRÍ NHŨN NÃO
Đại não / Tiểu não
:9/1
Trên lều
Nhu mơ đại não
(MCA: 50%, PCA: 10%,
giáp biên MCA-PCA: 7%, ACA: 3%)
Nhân nền-bao trong
90%
70%
Dƣới lều
Tiểu não trên
Tiểu não dƣới
Hành-cầu não
10%
5%
3%
2%
20%
HÌNH ẢNH CT NHŨN NÃO
Giai đoạn tối cấp (<0 - 6 giờ)
- Bình thƣờng (50-60%)
- Dấu tăng đậm độ động mạch 25-50 %
( Hyperdense artery sign, Dense MCA sign )
- Giảm đậm độ nhân bèo
Giai đoạn cấp
Giai đoạn cấp sớm (6 - 24 giờ)
NCCT
-Giảm đậm độ ở nhân nền
-Mất ranh giới chất trắng – xám
-Dấu dải băng thuỳ đảo (insular ribbon sign)
-Xố rãnh não
CECT
-Khơng thấy bất thƣờng
Nhũn não giai
đoạn sớmDấu ‘tăng
đậm độ động
mạch não
giữa’
Nhũn não giai
đoạn sớm-Dấu
‘dải băng thuỳ
đảo’
Giai đoạn cấp muộn (1-3 ngày)
NCCT
- Giảm đậm độ hình chêm với nền rộng ở
vỏ não, theo vùng phân bố mạch máu (do
phù độc tế bào và phù mạch máu)
- Hiệu ứng choán chổ (23-75%) do phù nề
CECT
- Tăng quang cuộn vỏ não
Giai đoạn bán cấp sớm ( 4-7 ngày)
NCCT
- Vùng giảm đậm độ ít rõ hơn ( hiện tƣợng
sƣơng mờ ‘fogging phenomenon)
- Hiệu ứng chốn chổ , phù nề cịn tiếp tục
CECT
- Tăng quang cuộn vỏ não
Giai đoạn bán cấp muộn ( 1-8 tuần)
- Hiệu ứng chốn chổ giảm
- Tăng quang nhu mơ tiếp tục
- Tăng quang viền, mạnh ở các cuộn vỏ
não gặp ở tuần 2- 8 do vỡ hàng rào
mạch máu não và tăng tƣới máu xa xỉ
(luxury perfusion).
Nhũn não