Lịch sử phát triển cơng nghệ cracking xúc tác
• Năm 1936, dây chuyền cracking xúc tác đầu tiên được đưa vào công nghệ chế biến dầu, hoạt động theo phương thức
gián đoạn với lớp xúc tác cố định do kỹ sư người Pháp tên là Houdry thiết kế
• Năm 1941, xuất hiện quá trình cracking xúc tác với lớp xúc tác chuyển động thay cho quá trình Houdry. Việc tiến hành
cracking và tái sinh xúc tác đã được thực hiện ở các thiết bị riêng biệt: thiết bị phản ứng(reactor) và thiết bị tái
sinh(regenerator)
• Năm 1942, dây chuyền cracking xúc tác lớp sôi(FCC) đầu tiên đã được đưa vào hoạt động với công suất 12000 thùng
nguyên liệu/ngày. Loại dây chuyền này có tên là Up Flow(model I). Trong dây chuyền này, xúc tác được đưa ra từ đỉnh
của lò phản ứng và lò tái sinh.
• năm 1944 người ta đã tăng đường kính của các thiết bị phản ứng và tái sinh, quá trình tách hơi sản phẩm được thực
hiện ngay trong thiết bị phản ứng, tái sinh xúc tác ở dạng tầng sơi và q trình thổi cũng ngày càng được cải tiến để cho
xúc tác chuyển động từ phía dưới và lấy ra ngoài ở đáy thiết bị
I.Cracking với lớp xúc tác tầng sơi
•
Model I
Tỷ lệ xúc tác/nguyên liệu chỉ đạt tối đa là 3
Sơ đồ FCC Model II
Hãng Standard–Oil (New Jersey) đã thiết kế loại FCC mới (Model II)
từ cải tiến của Model .Tỉ lệ xúc tác?nguyên liệu đa đạt đến 10.
Sơ đồ FCC Model III
•
Sơ đồ cơng nghệ FCC Model IV
1.Khí
2. Hơi nước
3. Lị tái sinh
4.Khí, khói
5.Ngun liệu
6. Lị phản ứng
7. Cột chưng cất phân đoạn
8.Xăng và khí
9.Hồi lưu đỉnh
10.Hồi lưu
11. cột bay hơi phụ
12.Gasoil nhẹ
13. Gasoil nặng
14.Cặn
II. Cơng nghệ FCC ngày nay
1. Q trình của hãng UOP
Qua các bước cải tiến hiên nay công nghệ FCC của UOP cũng áp dụng
cracking nhằm chuyển hóa cặn dầu nặng. Q trình của UPOP đựơc
cơng ty Ashland OilCo phát triển.UOP đã thiết kế 2 loại FCC:
-
Loại lò tái sinh đốt cháy hoàn toàn 1 cấp
-
Loại tái sinh hai cấp.
Sơ đồ RFCC tái sinh 1 cấp của hãng UOP
Sơ đồ RFCC loại tái sinh 2 cấp của hãng UOP
2. Quá trình của Kellog
Sơ đồ RFCC của hãng Kellog
3. Quá trình của hãng SHELL
Sơ đồ RFCC của hãng Sheell
4. Quá trình IFP – Total và Stone & Webster
5. Quá trình RFCC của hãng Exxon
IV.Phân xưởng RFCC của nhà máy lọc dầu Dung Quất
1. Ngun liệu và sản phẩm của RFCC
• Cơng suất thiết kế của phân xưởng là 69.700 thùng ngày
• Dầu Bạch Hổ
• Hỗn hợp dầu Bạch Hổ và dầu Dubai
• LPG, xăng, nguyên liệu Diesel
• là Zeolite loại Y trên nền hoạt tính (silica-alumine)
• Kết hợp 2 tầng tái sinh xúc tác, hệ thống phun nhiên liệu đồng nhất, dòng điều khiển nhiệt , hệ thống tách
cuối riser và các thiết bị phân phối khơng khí, hơi nước
•
Phân xưởng này có các thiết bị chính sau: Thiết bị phản ứng, 2 tầng thiết bị tái sinh, thiết bị phân tách sản
phẩm, cụm xử lý khí, hệ thống gia nhiệt nguyên liệu, cụm economize
•
•
Nguyên liệu của RFCC là cặn của chưng cất khí quyển từ phân xưởng CDU (Crude Distillation Unit).
Nguyên liệu nóng lấy trực tiếp từ CDU có nhiệt độ 115oC, nguyên liệu nguội được lấy từ các bể chứa
trung gian có nhiệt độ 70oC