Tải Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 bài 15 - Tây Tiến

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>TÂY TIẾN</b>
<b>(Quang Dũng)</b>
<b>A. MỤC TIÊU:</b>

Giúp học sinh:

-Cảm nhận được vẻ đẹp hùng vĩ, mĩ lệ của núi rừng miền Tây Bắc Tổ
quốc và hình ảnh người lính TâyTiến hào hoa, dũng cảm trong bài thơ.
-Nắm những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ: bút pháp lãng mạn,
những sáng tạo về hình ảnh, ngơn ngữ, giọng điệu.

<b>B. PHƯƠNG PHÁP. </b>

-Đọc diễn cảm - Nêu vấn đề.
<b>C. CHUẨN BỊ.</b>

-Giáo viên: Soạn giáo án.
-Học sinh: Soạn bài.

<b>D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:</b>
<b>1. Ổn định. </b>

<b>2. Kiểm tra bài cũ. </b>
<b>3. Bài mới:</b>

<b>Hoạt động thầy và trò</b> <b>Nội dung</b>

-Nhớ về Quang Dũng, chúng ta
ghi nhận những nét cơ bản nào?

-Hồn cảnh và mục đích sáng tác

bài thơ?

-Chủ đề của bài thơ?

Bài thơ miêu tả nổi nhớ da diết
của tác giả về đồng đội trong
những chặng đường hành quân
chiến đấu gian khổ, đầy thử thách,
hi sinh trên cái nền của thiên nhiên
miền Tây Bắc Bắc Bộ vừa hùng
vĩ, dữ dội. Đồng thời thể hiện
những kỉ niệm đẹp về tình quân
dân và khắc sâu lí tưởng chiến đấu
của người lính Tây Tiến.

<b>I. Tìm hiểu chung. </b>
<b>1. Tiểu dẫn. </b>

<i><b>a. Tác giả:</b></i>

-Tên khai sinh: Bùi Đình Diệm.
-Bút danh: Quang Dũng.

-Sinh năm 1921và mất năm 1988.

-Quê: Phượng Trì, Đan Phượng, Hà Tây.
-Xuất thân trong một gia đình nho học.

-Là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ
tranh soạn nhạc.

Một hồn thơ phóng khống, lãng mạn và tài
hoa. Đặc biệt là khi ông viết về lính.

<i><b>b. Tác phẩm:</b></i>

-Năm 1948: Quang Dũng chuyển sang đơn vị
khác  nhớ đồng đội cũTại Phù Lưu Chanh
ơng viết bài thơ này.

-Mục đích sáng tác: ghi lại những kỉ niệm một
thời của những người lính Tây Tiến.

*Bố cục: chia làm ba đoạn:

-Cảm hứng chính của bài thơ là cảm hứng lãng
mạn và tinh thần bi tráng gắn bó với nhau để làm
nên linh hồn, sắc điệu của bài thơ.

<b>II. Đọc hiểu văn bản.</b>
<b>1. Đọc.</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

-Mạch cảm xúc của bài thơ bắt
đầu từ nổi nhớ. Đó là nỗi nhớ
đồng đội.

-Tìm bố cục của bài thơ?

-Cảm hứng chính của bài thơ là
gì?

-Em hiểu gì về tinh thần bi tráng
và cảm hứng lãng mạn trong bài
thơ?

-Theo em trọng tâm cần xác định
của bài thơ là gì?

-Mạch cảm xúc của bài thơ bắt
đầu bằng chi tiết nào? Hãy phân
tích mạch cảm xúc ấy?

Câu thơ 3.4 gợi cho em nhận thức
gì?

<i><b>a. Nỗi nhớ Tây Tiến:</b></i>

<i> "Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi !</i>
<i> Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi" </i>

-Hai câu thơ mở đầu đã cụ thể cho cảm xúc của
toàn bài thơ Sông Mã đại diện cho vùng đất
miền Tây. Hai hình tượng song song kết động
nỗi nhớ. Đó là miền Tây Bắc Bắc Bộ và người
lính Tây Tiến.

<i>-"Nhớ chơi vơi" tái hiện những kí ức trong nhân</i>
vật trữ tình những kỉ niệm đẹp đẽ, hào hùng của
tuổi trẻ. Nỗi nhớ đã tạo nên cảm xúc mãnh liệt.
<i><b>b. Hình ảnh người lính Tây Tiến:</b></i>

*Giữa khung cảnh hùng vĩ, dữ dội.

-Câu thơ 3. 4 gợi tên đất, tên làng. Đó là Sài
Khao, Mường Lát:

<i> "Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi </i>
<i> Mường Lát hoa về trong đêm hơi" </i>

=> Mang vẻ hấp dẫn của xứ lạ huyền ảo. Người
lính Tây Tiến hiện lên giữa thiên nhiên hùng vĩ.
- Hành quân chiến đấu đầy gian khổ, thử thách
và hi sinh:

<i> "Dốc lên khúc khuỷ, dốc thăm thẳm </i>
<i> Heo hút cồn mây súng ngửi trời </i>
<i> ……… mũ bỏ quên đời !</i>

<i> Chiều chiều oai linh thác gầm thét </i>
<i> Đêm……… cọp trêu người </i>

<i> Nhớ ôi ! Tây Tiến cơm lên khói </i>
<i> Mai Châu mùa em thơm nếp xôi"</i>

-Cuộc hành quân đi qua núi cao, vực thẳm =>
giữa khó nhọc, gian khổ vẫn ln thấy niềm vui
<i>tinh nghịch của người lính "Súng ngửi trời".</i>

*Người lính Tây Tiến giữa khung cảnh núi rừng
thơ mộng:

<i>"Doanh trại… bừng …hội đuốc hoa </i>
<i>Kìa em xiêm áo tự bao giờ </i>

<i>Khèn lên man điệu nàng e ấp </i>
<i>Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ"</i>

Bút pháp lãng mạn tìm đến những liên tưởng
giúp người đọc nhận ra niềm vui tràn ngập, tình
tứ qua từ ngữ (đuốc hoa, em, nàng e ấp).

*Tâm hồn lãng mạn:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<i>+”Đoàn binh”chứ không phải là</i>
đoàn quân. Đoàn binh tạo ra âm
vang mạnh mẽ hơn ba tiếng
<i>“khơng mọc tóc" gợi nét ngang</i>
tàng, độc đáo. Cả câu thơ tạo hình
ảnh hiên ngang, dữ dội, lẫm liệt
của người lính Tây Tiến.

- Giáo viên bình:

<i>Nhà thơ nhớ về "Tây Tiến" là nhớ về</i>
tuổi trẻ của một thời say mê, hào
hùng. Đến lúc này (1948), mặc dù
đã xa đơn vị, xa những người đồng
đội thân yêu, xa miền Tây Bắc của
Tổ quốc, Quang Dũng đã bộc lộ
nỗi nhớ bằng sự khẳng định khơng

bao giờ qn.

-Em có nhận xét gì về bút pháp
nghệ thuật của đoạn thơ này và tác
dụng của nó. Hai câu thơ cuối
đoạn gợi cho em suy nghĩ gì?

<i>"Rải rác biên cương mồ viễn xứ </i>
<i>Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh</i>
<i>…………anh về đất</i>

<i>Sông Mã gầm lên khúc độc hành" </i>
*Hình ảnh:

<i>+"Quân xanh màu lá dữ oai hùm" tơ đậm thêm nét</i>
kiêu hùng của người lính. Cảm hứng lãng mạn
đầy chất tráng ca  Khắc hoạ được bức chân
dung người lính Tây Tiến bằng những nét vẽ phi
thường, độc đáo vượt lên mọi khổ ải, thiếu thốn.
-Đó là nét vẻ hào hoa, lãng mạn đầy thơ mộng
của những chàng trai Hà Nội.

<b>3. Khẳng định lí tưởng chiến đấu và tinh thần</b>
<b>đồng đội.</b>

<i>"Tây Tiến người đi không hẹn ước </i>
<i>Đường lên thăm thẳm một chia phôi </i>
<i>Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy </i>

<i>Hồn về Sầm Nứa chẳng về xi"</i>

Khẳng định tình cảm của tác giả với đồng đội
-Mặt khác, đoạn thơ kết bài thể hiện lí tưởng
<i>chiến đấu "một đi khơng về" của người lính. Họ ra</i>
đi chiến đấu khơng hẹn ngày về.

<b>III. Tổng kết:</b>

- Xem phần ghi nhớ Sgk.

<b>4. Củng cố: Nắm nội dung, nghệ thuật tác phẩm.</b>

</div>

<!--links-->