Bài 9: Hệ tiêu hóa

Bài 9: HỆ TIÊU HÓA

• MỤC TIÊU

– NÊU CÁC KHÁI NIỆM VÀ NGUYÊN TẮC PHÂN ĐỊNH CÁC
ĐOẠN CỦA ỐNG RUỘT
NG
– TRÌNH BÀY SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT TRƯỚC, RUỘT
C,
GIỮA VÀ RUỘT SAU
– TRÌNH BÀY SỰ TẠO CÁC CẤU TRÚC TRONG Ổ BỤNG
NG
– KỂ TÊN CÁC NHÓM DỊ TẬT CHÍNH CỦA ỐNG TIÊU HÓA
NG


I. CÁC KHÁI NIỆM NGUYÊN TẮC PHÂN ĐỊNH
CÁC ĐOẠN CỦA ỐNG RUỘT
NG

A. ỐNG RUỘT: NỘI BÌ
NG
A.
B.

MẠC TREO RUỘT SAU CHUNG
MẠC TREO RUỘT TRƯỚC

A.
B.

RUỘT TRƯỚC TRÊN CƠ HOÀNH: NHÁNH ĐM CHỦ
NH
NH
RUỘT TRƯỚC DƯỚI CƠ HOÀNH: ĐM THÂN TẠNG
NH
NG

B. RUỘT TRƯỚC

C. RUỘT GIỮA: ĐM MẠC TREO TRÀNG TRÊN
NG
D. RUỘT SAU: ĐM MẠC TREO TRÀNG DƯỚI
NG




II. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT TRƯỚC

• A. SỰ TẠO THỰC QUẢN

– BIỂU MÔ VÀ TUYẾN: NỘI BÌ
– TẦNG NIÊM MẠC, DƯỚI NIÊM MẠC, CƠ,
NG
C,
C,
VỎ NGOÀI, THANH MẠC: TRUNG BÌ
I,

• B. SỰ TẠO DẠ DÀY

– BIỂU MÔ VÀ TUYẾN: NỘI BÌ
– SỰ XOAY DẠ DÀY
• TRỤC ĐẦU-ĐUÔI: 900
• TRỤC NGANG: BỜ CONG LỚN HẠ THẤP, BỜ
P,
CONG NHỎ NHÔ LÊN

– THÀNH DẠ DÀY
NH
• BỜ CONG NHỎ: BÊN PHẢI
• BỜ CONG LỚN: BÊN TRÁI




• C. SỰ TẠO GAN VÀ TÚI MẬT

– NỘI BÌ ỐNG RUỘT → NỤ GAN → TÚI THỪA
NG
GAN → DÂY GAN → BÈ REMAK, XOANG
GAN (MAO MẠCH NAN HOA), ỐNG DẪN MẬT
CH
NG
– NỘI BÌ ỐNG RUỘT → NỤ TÚI MẬT (BÊN
NG
DƯỚI NỤ GAN) → TÚI MẬT, ỐNG TÚI MẬT
T, NG

• D. SỰ TẠO TỤY

– NỘI BÌ ỐNG RUỘT → NỤ TỤY SAU (ĐỐI DIỆN
NG
NỤ GAN), NỤ TỤY TRƯỚC NGAY DƯỚI NỤ TÚI
MẬT
– NỤ TỤY TRƯỚC (2 THÙY) DI CHUYỂN RA SAU,
SÁP NHẬP VÀO NỤ TỤY SAU (1 THÙY) → TỤY
– NỤ TỤY TRƯỚC → MỎM MÓC CÂU, 1 PHẦN
ĐẦU TỤY
– NỤ TỤY SAU → ĐẦU, THÂN, ĐUÔI TỤY
U,



III. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT GIỮA
• A. SỰ TẠO QUAI RỐN: QUAI RUỘT BÊN TRONG RỐN
–
–
–

CÀNH TRÊN: HỖNG TRÀNG
NH
NG
CÀNH DƯỚI: ĐẠI TRÀNG LÊN
NH
I:
NG
TRỤC: ĐM MẠC TREO TRÀNG TRÊN

C:
NG

• B. SỰ QUAY QUAI RỐN

– LẦN 1: 900 NGƯC CHIỀU KIM ĐỒNG HỒ, ĐƯA ỐNG RUỘT VÀO RỐN
NG
NG
– LẦN 2: 1800 NGƯC CHIỀU KIM ĐỒNG HỒ, ĐƯA QUAI RỐN TRỞ VỀ Ổ BỤNG
NG
NG

• C. KẾT QUẢ QUAY QUAI RỐN
–
–
–
–

QUAI RUỘT XOAY 2700 NGƯC CHIỀU KIM ĐỒNG HỒ
NG
ĐẠI TRÀNG LÊN, ĐẠI TRÀNG XUỐNG GẮN THỨ PHÁT VÀO THÀNH BỤNG
NG
NG
NG
NH
NG
MANH TRÀNG GẮN VÀO THÀNH BỤNG SAU
NG
NH
NG

ĐẠI TRÀNG NGANG ÉP TÁ TRÀNG GẮN THỨ PHÁT VÀO THÀNH BỤNG SAU
NG
NG
NH
NG




IV. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA RUỘT SAU
(SỰ PHÂN CHIA Ổ NHỚP)
P)
• A. VÁCH NIỆU-TRỰC TRÀNG
CH
NG

– 1 NẾP TOURNER Ở PHÍA TRÊN
– 2 NẾP RATHKE Ở 2 BÊN

• B. XOANG NIỆU DỤC NGUYÊN THỦY VÀ MÀNG NIỆU-DỤC
NG
–
–
–

ĐOẠN BÀNG QUANG
NG
ĐOẠN CHẬU
ĐOẠN SINH DỤC

–
–
–
–

NỘI BÌ TẠO 2/3 TRÊN CỦA ỐNG HẬU MÔN-TRỰC TRÀNG
NG
NG
NGOẠI BÌ TẠO 1/3 DƯỚI CỦA ỐNG HẬU MÔN (MÀNG HẬU MÔN)
NG
NG
ĐƯỜNG LƯC: NẾP NHĂN TRÊN MÀNG HẬU MÔN
NG
C:
NG
HỆ MẠCH ỐNG HẬU MÔN-TRỰC TRÀNG (BỆNH TRĨ):
CH NG
NG
NH

• C. ỐNG HẬU MÔN-TRỰC TRÀNG VÀ MÀNG HẬU MÔN
NG
NG
NG

• 2/3 TRÊN: ĐM, TM MẠC TREO TRÀNG DƯỚI
NG
• 1/3 DƯỚI: ĐM, TM CHẬU TRONG
I:

V. SỰ TẠO CÁC CẤU TRÚC VÀ
TẠNG TRONG Ổ BỤNG
NG
NG
• A. SỰ TẠO LÒNG ỐNG TIÊU HÓA CHÍNH THỨC: 2 LẦN
NG N G
• B. SỰ TẠO LÁCH:
CH
– NGUỒN GỐC TRUNG BÌ
– CƠ QUAN TẠO HUYẾT

• C. SỰ TẠO VÙNG KHÔNG CÓ PHÚC MẠC CỦA GAN
NG
• D. SỰ PHÁT TRIỂN CỦA MẠC TREO RUỘT TRƯỚC:
– TRƯỚC GAN: DÂY CHẰNG LIỀM
NG
– SAU GAN: MẠC NỐI NHỎ

• TRÊN: DÂY CHẰNG GAN-VỊ
NG
• DƯỚI: DÂY CHẰNG GAN-TÁ TRÀNG
NG
NG

• E. SỰ TẠO LỖ WINSLOW: TÚI NHỎ PHÚC MẠC (TÚI MẠC NỐI)
I)
THÔNG VỚI TÚI LỚN PHÚC MẠC (Ổ BỤNG)

NG)





VI. DỊ TẬT CỦA HỆ TIÊU HÓA

• 3 NHÓM DỊ TẬT CHÍNH
–
–
–

DỊ TẬT KHÔNG: KHÔNG CÓ CẤU TRÚC MẦM
DỊ TẬT TỊT: BẤT THƯỜNG HỆ MẠCH
NG
CH
DỊ TẬT HẸP, CHẺ ĐÔI: BẤT THƯỜNG TÁI TẠO LÒNG
P,
NG
NG
ỐNG RUỘT
NG

• CÁC LOẠI DỊ TẬT CỤ THỂ

•
•
•
•

•

- DÒ KHÍ QUẢN –THỰC QUẢN VÀ TỊT THỰC QUẢN
- HẸP MÔN VỊ BẨM SINH
- HẸP/TỊT TÁ TRÀNG
P/TỊT
NG
- TỊT ĐƯỜNG DẪN MẬT NGOÀI GAN
NG
- TỤY VÒNG
NG



-

CÓ ỐNG TỤY PHỤ
NG
TỤY LẠC CHỖ
CÒN QUAI RỐN
QUAI RỐN KHÔNG XOAY/ XOAY BẤT TOÀN/XOAY
N/XOAY
NGHỊCH CHIỀU
CÒN TÚI THỪA MECKEL