HƯỚNG DẪN CÁCH LÀM
MĨN NGON NGÀY TẾT CỔ TRUYỀN MIỀN BẮC
Tết đến gia đình nào cũng vậy, dù sang hay khó cũng đêu tât bât chu
̀ ́ ̣
ẩn bị mâm cơm thịnh soạn,
đây đu nhât đ
̀ ̉
́ ể cúng tổ tiên, ơng bà mong tổ tiên sẽ phù hộ cho con cháu một năm mới ấm no,
hạnh phúc va đ
̀ ể cả gia đình vui vầy sum họp ngay đâu năm. Các món ăn c
̀ ̀
ổ truyền ngày Tết
khơng chỉ đa dạng về món mà cịn chú trọng về hình thức trình bày và màu sắc của món ăn.
Hãy cùng tìm hiểu nhưng mon ăn khơng thê thiêu trên mâm c
̃
́
̉
́
ơm ngay Têt c
̀ ́ ủa người miền Bắc
được giới thiệu sau đây để có những món ăn hấp dẫn vào nhưng ngày s
̃
ắp tới nhé!
1.
Bánh chưng
Bánh chưng là một món ăn truyền thống, quen thuộc, gắn liền với chúng ta từ khi cịn bé. Cùng
vào bếp để gói những chiếc bánh thơm ngon, vẹn trịn cho ngày Tết thêm ấm cúng nhé!
1.1 Ngun liệu
Ngun liệu cần có để làm bánh chưng gồm:
Nếp 650 gr
Đậu xanh khơng vỏ 400 gr
Thịt ba chỉ heo 300 gr
Lá dong (có thể thêm lá riềng hoặc lá chuối tùy ý) để gói bánh.
1.2 Cách chế biến bánh chưng
Bước 1: Chuẩn bị
Trước khi làm bánh chưng, bạn sẽ phải tiến hành ngâm nếp trước. Tốt nhất bạn nên ngâm
nếp qua đêm, hoặc chí ít cũng phải được 4 tiếng.
Bạn cũng nên ngâm nếp chung với lá riềng hoặc lá dứa để nếp có màu xanh, đồng thời cũng
giúp nếp thơm hơn. Đậu xanh khơng vỏ cũng nên ngâm trong 4 tiếng hoặc để qua đêm.
Bước 2: Sơ chế
Sau khi đã ngâm nếp xong, bạn đổ nếp ra rổ và để cho ráo nước. Rắc 1 đến 2 muỗng muối
vào và dùng tay trộn đều nếp.
Đậu xanh cũng tiến hành tương tự, bạn đổ đậu ra cho ráo nước rồi trộn với muối và tiêu.
Tiếp đến, bạn ướp thịt với muối, tiêu và đường.
Bước 3: Gói bánh
Để bánh vng và đẹp hơn, bạn nên chuẩn bị cho mình một chiếc khung hình vng để làm
khn.
Tiếp theo, bạn xếp 4 lá dong. Xếp lá bằng cách gấp mép dưới lên, gấp mép bên trái qua để
tạo đường nếp cho lá. Tiến hành thao tác tương tự cho 3 miếng lá cịn lại. Sau đó đặt 4 lá
xuống dưới khn rồi đổ nếp lên.
Bạn rải đều nếp ở 4 góc khn và để lõm ở giữa. Cho đậu xanh vào đó rồi để thịt lên rồi lại
đến đậu xanh. Tiếp theo, bạn rải nếp lên phủ lại, cố gắng làm sao để lượng nếp và đậu xanh
ở trên và dưới đồng đều nhau.
Cuối cùng, bạn gói bánh và dùng dây buộc lại. Bạn cũng nên nhớ khơng buộc q chặt vì trong
q trình nấu trong nồi bánh sẽ cịn nở ra nữa.
Bước 4: Luộc bánh
Đặt bánh vào nồi lớn và đổ nước ngập bánh. Thời gian để luộc một chiếc bánh cỡ nhỏ là
khoảng 5 tiếng, với chiếc bánh lớn thì sẽ cần nhiều thời gian hơn.
Cịn nếu dùng nồi áp suất, thời gian luộc của bạn sẽ rút ngắn xuống bớt, chỉ cịn 1 tiếng. Bạn
cũng cần chuẩn bị thêm một nồi nước sơi để khi nước trong nồi luộc cạn thì châm thêm nước
vào kịp thời. Khi luộc bánh được nửa thời gian thì trở bánh lại, thay nước mới. Nếu khơng
bánh sẽ bị sống, khơng chín đều.
Sau khi bánh chín thì vớt ra rồi cho ngay vào nồi nước lạnh ngâm trong 20 phút. Sau đó để
bánh ráo nước rồi dùng vật hơi nặng đè lên bánh để ép nước ra, giúp bánh chưng khơng bị
nhão và bảo quản được lâu hơn. Ép trong vịng 5 8 tiếng là được.
Bước 5: Thành phẩm
Khi cơng đoạn làm bánh hồn tất, bạn có thể bảo quản bánh trong ngăn lạnh của tủ lạnh. Lúc
có khách đến chỉ cần cho bánh vào lị vi sóng hăm lại là dùng được nhé!
Lưu ý:
Trong suốt thời gian luộc bánh, bạn cần phải chú ý đến các điều sau thì bánh mới ngon
và khơng bị biến dạng, bục nát.
Trước khi xếp bánh chưng vào nồi, bạn cần xếp một lớp cuống lá dong bên dưới để
bánh khơng bị cháy và dính đáy nồi.
Xếp bánh thành các tầng chồng lên nhau ngay ngắn và chặt để bánh được giữ cố định,
phịng khi nước sơi có lực đẩy khiến bánh bị xơ đẩy sẽ bị vỡ.
Sau khi nồi bánh chưng đã sơi, bạn giảm lửa (đối với nồi luộc bếp than, bếp củi) hoặc
giảm nhiệt độ (đối với nồi luộc bánh chưng bằng điện). Chỉ để lửa liu riu trong suốt
q trình luộc bánh chưng.
2.
Thịt đơng lạnh
Thịt đơng là một trong những món ăn thường có trong mâm cỗ mỗi nhà ở miền Bắc, hãy bắt
tay vào bếp để thực hiện món ăn này đồng thời tìm hiểu cách bảo quản thịt đơng để có thể
phục vụ cả gia đình ngày Tết nhé!
2.1 Ngun liệu
Thành phần cho món thịt đơng ngày Tết của gia đình bạn gồm:
Thịt chân giị 1 kg (loại có da màu trắng và được làm sạch)
Mộc nhĩ 30 gr
Nấm hương 20 gr
Hành khơ 1 củ
Hạt tiêu 10 gr
2.2 Cách chế biến thịt đơng
Bước 1: Sơ chế ngun liệu và hầm thịt
Làm sạch thịt chân giị, cạo bỏ lơng và làm sạch bì, thái thịt thành miếng vừa ăn và ướt gia vị
cho ngấm. Để món ăn được ngon bạn nên chọn loại chân giị có thịt tươi, màu hồng, cầm lên
nghe chắc tay.
Nấm hương, mộc nhĩ sau khi ngâm thì tiến hành rửa sạch, bỏ cuống, thái sợi hoặc thái nhỏ
cho vừa ăn.
Phi hành khơ cho thơm rồi bỏ thịt vào xào cho thịt ngấm gia vị. Sau đó cho nước vào, lượng
nước vừa ngập mặt thịt là vừa. Hầm với lửa nhỏ cho thịt nhừ.
Lưu ý: Bạn nên thường xun vớt bọt để nước thịt được trong, giúp món ăn thêm đẹp mắt.
Bước 2: Làm thịt đơng
Khi thịt nhừ, nước trong nồi cạn khoảng một nửa so với ban đầu thì cho nấm hương, mộc nhĩ
vào nấu chín, tắt lửa và cho thêm hạt tiêu vào để tạo hương thơm cho món ăn.
Múc thịt ra dụng cụ đựng và phơi sương 1 đêm. Tuy nhiên, nếu bạn khơng có điều kiện để
phơi sương bạn có thể cho thịt vào tủ lạnh để làm đơng.
Mách nhỏ:
Độ cứng của món thịt đơng tùy thuộc vào lượng bì bạn sử dụng, tuy nhiên khơng nên
cho bì q nhiều món ăn sẽ bị cứng mất ngon.
Bạn cũng khơng nên cho nấm hương và mộc nhĩ vào q sớm sẽ làm mất hương thơm
và độ giịn của nấm. Tốt nhất bạn nên xào nấm trước và cho vào trước khi tắt lửa
khoảng 10 phút để có hương vị ngon nhất.
Bước 3: Thành phẩm
Thịt đơng mềm ngon, béo bùi cực ngon. Món thịt đơng sẽ ngon hơn khi ăn kèm với dưa hành
đấy nhé!
Cách bảo quản thịt đơng:
Để bảo quản tốt món thịt đơng bạn nên chia thịt đơng vào từng hộp nhỏ vừa đủ ăn cho mỗi
bữa và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh. Cách này khơng chỉ giữ ngun hương vị món ăn mà
cịn giúp bạn kéo dài thời gian sử dụng của món ăn nữa đấy.
3.
Xơi gấc
Xơi gấc từ lâu đã trở thành món ăn q quen thuộc với mỗi chúng ta. Nếp đồ thành xơi dẻo
dẻo, thơm thơm thấm vị thơm và nhất là sắc đỏ tự nhiên của gấc khiến món ăn càng trở nên
hấp dẫn hơn. Cách nấu xơi gấc cũng khơng khó, hãy vào bếp cùng cơng thức được chia sẻ sau
đây để làm ngay một mẻ xơi thơm lừng, để dành ăn cả ngày vẫn khơng chán nhé!
3.1 Ngun liệu
Thành phần cho món xơi gấc gồm có:
1 trái gấc đã chín đỏ
4 chén con gạo nếp
200ml nước cốt dừa
Muối, đường
Rượu trắng.
3.2 Các bước làm xơi gấc
Bước 1: Sơ chế gạo nếp
Gạo nếp bạn vo nhẹ nhàng qua nước sạch khoảng 2 – 3 lần, sau đó đem ngâm. Khi ngâm gạo
nếp, bạn có thể thực hiện theo 2 cách:
+ Nếu ngâm với nước ấm, bạn chỉ cần ngâm khoảng 4 tiếng là được.
+ Nếu ngâm với nước lạnh, bạn ngâm qua đêm.
Bước 2: Tách thịt gấc
Trái gấc bạn bổ đơi, sau đó lấy nhân cho vào chén sạch.
Tiếp theo, bạn cho 2 muỗng canh rượu trắng vào chén gấc, dùng tay sạch bóp nhẹ nhàng để
tách thịt ra khỏi hột. Lúc này, bạn loại bỏ phần hạt đen đi và giữ lại thịt gấc đỏ để nấu cùng
với nếp thành món xơi gấc.
Bước 3: Trộn gạo cùng với gấc
Gạo nếp đã ngâm xong, gấc cũng đã tách thịt xong thì bạn trộn nếp và gấc vào với nhau, thêm
khoảng 1 muỗng cà phê muối. Bạn cứ trộn nhẹ nhàng và đều tay như thế cho đến khi nếp đã
phủ một màu đỏ au bóng bẩy của gấc.
Sau khi đã trộn xong, bạn cho thêm nước cốt dừa vào và trộn nhẹ thêm một lần nữa. Định
lượng nước cốt dừa bài viết đưa ra là 250ml, tuy nhiên, tùy vào độ ngọt u thích mà bạn điều
chỉnh lại cho hợp lý. Cũng có một số người khi đồ xơi khơng thích cho nước cốt dừa cũng
khơng sao.
Bước 4: Đồ chín thành xơi gấc
Tất cả mọi ngun liệu đã chuẩn bị xong, lúc này bạn cho gạo vào chõ hoặc xửng hấp và hấp
cách thủy. Với 4 chén nếp như trên thì chỉ cần hấp trong khoảng 40 – 60 phút là xơi đã chín.
Bí quyết để xơi dẻo thơm và cách chữa nếu xơi bị khơ:
Để xơi được chín đều, bạn khơng nên đổ tồn bộ nếp vào chõ cùng một lúc. Thay vào
đó, bạn nắm từng nắm nhỏ cho vào chõ. Bạn chú ý để trống khoảng 4 – 6 lỗ nhỏ ở
giữa chõ khơng đổ nếp vào để hơi được lan tỏa đều, khi đó xơi sẽ chín đều và khơng bị
nhão ở lớp dưới mà khơ ở lớp trên.
Khi cho nước vào nồi hấp, bạn khơng nên cho q ít cũng khơng nên cho q đầy. Bạn
cho nước khoảng 1/3 nồi để hơi bốc lên vừa đủ, xơi khi chín sẽ rất ngon. Nếu nước đã
cạn mà xơi chưa chín hẳn, bạn có thể châm thêm nước nữa.
Trong trường hợp nếu xơi bị khơ, bạn vẩy một ít nước ấm lên bề mặt xơi, sau đó dùng
khăn sạch (mỏng) thấm nước và thấm lên mặt xơi, sau đó đậy nắp và hấp thêm khoảng
5 phút nữa là được.
Cuối cùng, nếu muốn xơi mềm hơn, bạn sẽ đồ xơi thành 2 lần. Lần thứ nhất khi xơi
chín, bạn lấy xơi ra đĩa và chờ nguội. Khi xơi đã nguội, bạn cho xơi vào hấp tiếp lần 2.
Như vậy xơi sẽ ngon hơn đấy.
4.
Giị
Giị lụa là món ăn truyền thống của người Việt, thường xun xuất hiện trên mâm cỗ ngày
Tết hay giỗ đám. Hiện nay, giị lụa được bày bán rất nhiều trên thị trường. Tuy nhiên, đứng
trước tình trạng một số cơ sở sản xuất chả lụa kém chất lượng, chứa hàn the ảnh hưởng sức
khỏe đã khiến nhiều người có tâm lý hoang mang, lo lắng. Chính vì vậy, nhiều người đã chủ
động tìm hiểu phương pháp làm giị lụa (chả lụa) để có thể tự làm tại nhà. Chỉ với các thao tác
đơn giản dưới đây, bạn đã có thể thu được thành phẩm món Giị lụa thơm ngon chiêu đãi cả
nhà.
4.1 Ngun liệu
Ngun liệu cần thiết để làm giị lụa bao gồm:
Thịt heo xay 900 gr (nhiều nạc ít mỡ)
Đường 90 gr
Nước mắm 60 ml
Dầu 90 ml
Nước lạnh 90 ml
Tiêu xay 1 muỗng canh
Muối 1 muỗng cà phê
Bột nổi 1 muỗng cà phê
Bột năng 3 muỗng canh
Lá chuối sạch 1 lá
Dụng cụ thực hiện: Xưởng hấp, máy xay sinh tố (máy xay thịt)...
Mẹo chọn thịt heo làm chả lụa ngon:
Nên chon những thịt heo tươi, ít mỡ. Khơng chọn những thịt q nạc vì nó sẽ làm chả
của bạn bị khơ. Màu sắc thì phải cịn màu đỏ hồng, khơng nên chọn những thịt có màu
sẫm và có mùi ơi thiu.
Nên làm chả lụa ngay khi thịt cịn ấm để chả già lụa của chúng ta mềm, mịn và có màu
hồng tươi tắn.
4.2 Cách chế biên giị lụa
Bước 1: Trộn thịt với gia vị
Thịt xay bạn cho vào tơ đựng của máy đánh trứng (dùng que trộn), thêm đường, muối, dầu,
nước mắm và vài viên đá lạnh vào, bật máy đánh trứng ở tốc độ thấp trộn đều hỗn hợp trên
trong 10 phút.
Nếu khơng có máy đánh trứng, bạn có thể trộn bằng tay, tuy nhiên rất lâu và dễ mỏi.
Bước 2: Ủ thịt
Trộn đều hỗn hợp xong, bạn dùng vợt vét các thịt dính trên thành tơ xuống, sau đó lấy miếng
bọc nilon dùng để bọc thực phẩm bọc kín miệng tơ, cho tơ vào ngăn đá tủ lạnh, ướp lạnh thịt
trong 3 tiếng hoặc hơn.
Bước 3: Xay thịt
Sau đó, lấy thịt ra ngồi, cho thịt vào máy xay để xay nhuyễn, tiếp đó, bạn lại bọc miệng tơ
thịt kín với miếng bọc thực phẩm và đặt tơ thịt vào tủ lạnh và ướp lạnh thêm 2 tiếng nữa. Sau
2 tiếng, bạn lấy thịt ra và xay thịt lần nữa.
Bước 4: Trộn thịt với bột
Khi thấy thịt đã trắng và mịn hơn và cịn lạnh thì bạn sẽ chuyển qua bước quết thịt, nếu thịt
hết lạnh, bạn cần ướp lạnh thêm lần nữa. Cho thêm hạt tiêu, bột nổi vào và trộn đều thịt. Sau
đó, bạn trộn bột năng với 2 muỗng canh nước đá lạnh và cho vào tơ thịt, trộn đều, lúc này thịt
đã thành giị sống.
Lưu ý: Sau khi quết là bên ngồi tơ thịt vẫn cịn hơi lạnh thì thịt của bạn sẽ rất ngon khi làm
giị lụa đấy.
Bước 5: Làm giị lụa
Xếp lá chuối sạch ra bàn, đặt giị sống lên lá chuối, sau đó gói cho chặt như trong hình.
Bước 6: Hấp giị lụa
Chuẩn bị nồi hấp, bắc nồi lên bếp, khi nước sơi, bạn cho gói giị sống vào nồi và hấp trong
vịng 45 đến 50 phút thì giị sẽ chín ngon, vừa ăn.
Bước 7: Thành phẩm
Giị sau khi hồn thành sẽ có vị ngọt từ thịt, từng miềng bên trong mềm, mịn và thơm.
Mẹo bảo quản giị lụa:
Sau khi luộc xong bạn để ngun lá chuối bên ngồi và để nơi khơ ráo sẽ để được 2
ngày.
Nếu muốn để lâu hơn hãy để trong ngăn mát tủ lạnh nhé.
5.
Nem rán
Nem rán là một món ăn thơm ngon, giịn rụm được rất nhiều người ưa thích. Món ăn cũng
chính là một phần khơng thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết. Dưới đây sẽ là những hướng dẫn
chi tiết giúp bạn chế biến được món nem rán ngon như ý muốn. Cùng vào bếp ngay bạn nhé!
5.1 Ngun liệu
Ngun liệu làm món nem rán gồm có:
Thịt vai heo 400 gr
Hành tây 1 củ
Giá đỗ 150 gr
Miến 100 gr
Cà rốt 1 củ
Trứng gà 2 quả
Bánh tráng mềm 35 cái
Nấm hương 15 gr
Mộc nhĩ 15 gr
Hành lá 15 gr
Gia vị: Hạt tiêu, nước mắm,....
5.2 Cách chế biến nem rán
Bước 1: Làm nhân nem rán
Đem thịt rửa sạch, sau đó băm nhỏ thịt ra. Nhưng nếu có thể, bạn nên xay thịt bằng máy xay
sinh tố có chức năng xay thịt sẽ tốt hơn.
Tiếp đến, bạn xắt nhỏ hành tây và cà rốt.
Lấy miến đem ngâm với nước ấm khoảng 30 độ đến khi mềm thì vớt ra cắt.
Nấm hương và mộc nhĩ đem đi ngâm nước cho nở ra rồi đem thái nhỏ.
Bạn đem rửa sạch giá đỗ, hành hoa và rau mùi. Sau đó cũng xắt nhỏ chúng ra, rồi cho tất cả
các hỗn hợp trên vào tơ lớn hoặc chảo.
Sau đó, bạn bắt đầu nêm các gia vị vào đó như nước mắm, dầu ăn, hạt tiêu, hạt nêm… Nếu
bạn thích ăn nem rán chấm với mắm thì nên nêm gia vị nhạt bớt. Tiếp đến, bạn đập hai quả
trứng vào đó và trộn đều hỗn hợp.
Bước 2: Cuốn nem
Bạn dùng bánh tráng mềm trải đều ra, cho nhân vào và cuốn lại. Chú ý khơng nên cuốn chặt
q vì như vậy khi rán nem dễ bị bục ra.
Bước 3: Chiên nem
Sau khi cuốn xong, bạn cho nem vào rán trong chảo dầu sơi. Nếu bạn khơng ăn nem rán ngay
thì có thể rán sơ qua trước, khi cần ăn thì rán lại một lần nữa là nem được vàng đều, ăn giịn
rụm rất ngon. Trong q trình rán, bạn nên để dầu ăn ngập nem và lửa cháy to thì nem sẽ chín
vàng đều mà khơng ngậm nhiều dầu ăn.
Bước 4: Thành phẩm
Đến lúc này, món nem rán của bạn đã hồn thành. Bạn nên dùng món nem rán ngay sau khi chế
biến để cảm nhận được hương vị thơm ngon và giịn rụm của chúng.
6.
Dưa hành
Trong mâm cơm ngày Tết, dưa hành muối kết hợp với những món ăn như bánh chưng, thịt
đơng, cơm trắng,… khơng những sẽ giúp bạn cảm thấy bớt ngán hơn mà cịn làm cho món ăn
thêm trịn vị, hấp dẫn.
6.1 Ngun liệu
Ngun liệu cho món dưa hành gồm có:
Hành củ 1 kg
Muối 70 gr
Đường 1 muỗng canh
Dấm 2 muỗng canh (hoặc rượu trắng)
Dụng cụ thực hiện: Muỗng, hủ đựng, chén,...