Bài giảng Chẩn đoán siêu âm bệnh đường mật

CHẨN ĐOÁN SIÊU ÂM
BỆNH ĐƯỜNG MẬT


Nội dung
Mục tiêu
⚫ Cách khám
⚫ Hình ảnh bình thường
⚫ Hình ảnh bệnh lý
⚫

– Các thay đổi
– Bệnh lý sỏi
– Bệnh lyù u

hinhanhykhoa.com


MỤC TIÊU
⚫

BIẾT CÁCH KHÁM ĐƯỜNG MẬT
– TRONG GAN
– TÚI MẬT
– ỐNG MẬT CHỦ

⚫

BIẾT TRIỆU CHỨNG BỆNH LÝ
– SỎI
– CÁC KHỐI U

– GIUN CHUI ỐNG MẬT


VAI TRÒ CỦA SIÊU ÂM
⚫

PHÁT HIỆN

⚫

THEO DÕI TRƯỚC ĐIỀU TRỊ

⚫

THEO DÕI SAU ĐIỀU TRỊ

⚫

ERCP/PTC CẦN THIẾT KHI MỔ


ĐẶC ĐIỂM
KHÔNG THƯƠNG TỔN
⚫ CHẨN ĐOÁN DÃN ĐƯỜNG MẬT TỐT
⚫ CHẨN ĐOÁN NGUYÊN NHÂN KÉM
⚫ PHỤ THUỘC NGƯỜI ĐỌC
⚫

⚫

CÓ THỂ KIỂM TRA NHIỀU LẦN



CÁCH KHÁM
⚫

KHÁM ĐƯỜNG MẬT TRONG GAN
– DƯỚI SƯỜN,QUA GAN TRÁI

⚫

KHÁM TÚI MẬT
– CẮT DƯỚI SƯỜN,LIÊN SƯỜN
– NGHIÊNG TRÁI

⚫

KHÁM ỐNG MẬT CHỦ
– LIÊN SƯỜN
– DÒ THEO TRỤC


Những điểm cần chú ý
⚫

Khi đánh giá túi mật , tốt nhất nên nhịn ăn

⚫

Cần phân biệt polyp/ sỏi : đổi tư thế

⚫

Xem OMC sau tá tràng : đè , uống nước

⚫

Kỹ thuật siêu âm tốt nhất : qua nội soi


Cách khám
⚫

Cách 1 : Thay đổi tư thế
– OMC doạn xa : nằm ngửa + đè+ nước
– OMC gần + NG+TM : nghiêng T

⚫

Cách 2 : Nằm ngửa
– Giữa ức :Nhánh gan trái
– Dưới sườn :Túi mật và OMC xa
– Liên sườn :Túi mật –NG P-OMC gần


Nhánh gan bình thường
⚫

Nhánh gan :

– Phân bố đều
– Chỉ thấy khi chú ý quan sát
– Luôn đi theo hệ thống TM cữa
– Nhánh mật bên T dễ thấy hơn
– Kích thước 1-3mm

hinhanhykhoa.com



Túi mật bình thường
⚫

Túi mật :
– Kích thước thay đổi theo bửa ăn
– Có thể đến 10cm vẫn bình thường
– Sự co nhỏ sau ăn quan trọng hơn
– Vách mỏng < 3mm
– Dịch trong lòng đồng nhất

hinhanhykhoa.com



hinhanhykhoa.com


OMC bình thường
⚫ Kích

thước < 10mm
⚫ Vách phẳng
⚫ Dịch đồng nhất
⚫ Không bất thường trong lòng


hinhanhykhoa.com



hinhanhykhoa.com


Hình ảnh bệnh lý
⚫

Túi mật
– Dị dạng
– Bệnh lý

⚫

Nhánh gan
– Dãn và không dãn
– Bệnh sỏi và u

⚫

OMC
– Sỏi

–U
– Các vấn đề khác


CÁC DỊ DẠNG TÚI MẬT
Vị trí túi mật :
Túi mật lệch sang trái
Túi mật ở bề mặt gan
Túi mật ở HCP ( do mạc treo dài )
Túi mật có vách

Tạo hai ngăn , 3 ngăn
Túi mật đôi

Hình ảnh hai túi mật
Túi mật hình nón có gù (Phrygian cap)
hinhanhykhoa.com




Túi mật có vách , hai ngăn , có sỏi ôû ngaên xa


TÚI MẬT TO
⚫

KÍCH THƯỚC :
– To , căng , đau khi ấn
– Không giảm sau ăn

– Thường kèm bùn mật và dày vách

⚫

ĐAU :
– Do sỏi và không do sỏi

⚫

SAU ĂN :
– Chú ý không thử nếu quá rõ


Viêm túi mật cấp :
Dày vách
To
Bùn mật