Lịch sử thế giới cổ trung phần 16

Lịch sử thế giới cổ trung


3.Vương quốc Babylone và thời đại Hammourabi.

Lúc đế quốc Ua của người Sumer đang trên đà suy yếu, thì
một bộ tộc Sê-mit sống ở miền Xi-ri, gọi là người Amorites
thừa cơ xâm nhập lưu vực Lưỡng-hà, lật đổ đế quốc Ua.

Khoảng năm 1894 trước công nguyên, người Amorites
chọn thành Babylone ở trên bờ sông Euphrate làm thủ đô,
thành lập lên ở đấy một vương quốc chiếm hữu nô lệ.

Vương quốc Babylone hưng thịnh nhất và mở mang lãnh
thổ rộng lớn nhất là thời vua Hammourabi.Dưới thời ông ta
trị vì (1792-1750 trước công nguyên).

Ðể cũng cố nền thống trị của giai cấp quí tộc chủ nô,
Hammourabi đật một bộ luật gọi là một luật Hammourabi
gồm có 282 điều khoản.

Nhìn chung, xã hội chiếm hữu nô lệ Babylone có những
đặc điểm nổi bật dưới đây.Sự phát triển của chế độ tư hữu
về ruộng đất và của quan hệ chiếm hữu nô lệ. Tuy nhiên sự
phát triển của chế độ tư hữu vẫn còn bị nhiều hạn chế và
chế độ nô lệ cũng còn mang nặng tính chất gia trưởng.

Nền kinh tế về cơ bản vẫn là nền kinh tế tự nhiên. Chế độ
chính trị chuyên chế trung ương tập quyền. Nhà vua
Babylone tập trung trong tay vương quyền lẫn thần quyền.
Vua là kẻ chỉ huy tối cao về các mặt quân sự, chính trị,

kinh tế, đồng thời cũng là tăng lữ tối cao, thay mặt thần, để
trị dân.

4. Ðế quốc Assyrie.

Thành bang Assyrie nằm ở phía bắc Mesopotamie, ở đây
đất đai không được tốt lắm, khí hậu khô khan, nhưng
Assyrie có mục trường rộng lớn, có đá vôi, có gỗ quý dùng
làm vật liệu xây dựng rất tốt và nhất là có một vùng khoáng
sản tiếp liền với khu vực mỏ đồng và mỏ sắc ở miền Ðông
bắc Tiểu Á. Họ sống chủ yếu về nghề chăn nuôi và săn bắn,
nghề nông không phát đạt lắm.

Về mặt văn hóa, người Assyrie chịu ảnh hưởng nhiều nhất
của người Sumer, Akkad, sau định cư ở phía bắc lưu vực
Lưỡng Hà, họ học liền ở người Sumer lịch pháp, kỹ thuật
sản xuất nông nghiệp và thủ công nghiệp. Người Assyrie là
một bộ tộc phát triển sau, nên lúc này sự phân hóa giai cấp
trong nội bộ chưa kịch liệt lắm, trong khi đó thì các nước
láng giềng đang ngày càng suy yếu vì mâu thuẫn gây gắt
trong nội bộ xã hội chiếm hữu nô lệ, đó là những nguyên
nhân chính đã giúp cho người Assyrie tự cường lên nhanh
chống.

Ðế quốc Assyrie là đế quốc đầu tiên có lãnh thổ rộng lớn
nhất, cũng là đế quốc đầu tiên đã thâu tốn nhiều trung tâm
văn hóa cổ đại như: Lưỡng Hà, I-ran, xi-ri, Tiểu Á, Pa-le-
xtin, Ai cập dưới một chính quyền thống nhất. Ðế quốc
Assyrie là một đế quốc rộng lớn, nhưng nó chỉ là một tổ
chức liên minh quân sự và hành chính to lớn, nó không có

một cơ sở kinh tế thống nhất vững chắc. Chiến tranh xâm
lược liên miên đã làm cho nông dân công xã và dân chăn
nuôi giảm sút nhanh chống. Mâu thuẫn trong nội bộ xã hội
chiếm hữu nô lệ luôn luôn tiêu hao lực lượng kinh tế và lực
lượng quân sự của đế quốc Assyrie. Chính lúc này lại có rất
nhiều bộ lạc du mục chung quanh xâm nhập vào Lưỡng Hà.
Năm 612, liên quân của người Can-đê và người Me-đơ
đánh chiếm kinh đô Ni-ni-vơ: đế quốc Assyrie, xây dựng
bằng vũ lực, bị diệt vong từ đó.