Tiet 37 hai dua tre

Tiết 37-38

Hai đứa trẻ
Thạch Lam


I. Tiểu dẫn
1.Tác giả:


Cuộc đời:
- Tên khai sinh: Nguyễn Tờng
Vinh (sau đổi thành Nguyễn T
ờng Lân)(1910-1942).
- Sinh và mất tại Hà Nội nhng
có thời gian sống ở phố huyện
Cẩm Giàng- Hải Dơng
->không gian nghệ thuật
trong phần lớn sáng tác của
Thạch Lam.
- Là ngời đôn hậu, điềm
đạm, tinh tế



*Sự nghiệp:
- Có biệt tài về truyện ngắn không có
cốt truyện đặc biệt.Mỗi truyện là một
bài thơ trữ tình đợm buồn.
-Văn Thạch Lam trong sáng giản dị mà
thâm trầm sâu sắc.

-Đối tợng phản ánh: ngời nghèo, cơ cực
đặt trong khung cảnh một phố huyện
tiêu điều xơ xác hoặc một xóm nghèo ở
ngoại ô Hà Nội.
- Tác phẩm chính:
+truyện ngắn: gió đầu mùa(1937),
Nắng trong vờn(1938), Sợi tóc(1942).
+Truyện dài: Ngày mới(1939).
+Tiểu luận: Theo dòng(1941).
+Bút kí: Hà Nội băm sáu phố ph
ờng(1943)


2. Văn bản:
Hai đứa trẻ.
-Rút từ tập truyện ngắn Nắng trong
vên


Bối cảnh : Phố huyện Cẩm Giàng- HảI Dơng.
-Đặc điểm:
Truyện không có cốt truyện
đặc biệt
Hoà quyện giữa yếu tố
hiện thực và lÃng mạn.
Gửi gắm t tởng nhân đạo một cách kín
đáo nhẹ nhàng

II. Đọc hiểu văn bản

1.Phố huyện lúc chiều tàn:
a.Bức tranh thiên nhiên:

Bức tranh thiên
nhiên ở phố
huyện lúc chiều
tàn đợc nhà văn
khắc hoạ qua các
chi tiết nào?

*Ngày tàn
-Âm thanh:
Tiếng trống( thời gian)
Tiếng ếch, nhái, muỗi( không gian).
Âm thanh có sự vận ®éng tõ xa ®Õn gÇn, tõ to tíi nhá>phè hun yên tĩnh.
-Màu sắc:
Phơng tây đỏ rực
Mây ánh hồng
DÃy tre đen lại
Màu sắc có sự vận động từ ánh sáng đến bóng tối.
*Chợ tàn:
-Âm thanh: ngời về hết,tiếng ồn ào cũng mất.->yên lặng
-Hình ảnh:chỉ còn rác rởi, vỏ bởi, vỏ thị, b· mÝa…
-Mïi vÞ: mïi Èm mèc
Bøc tranh phè hun ë một vùng quê nghèo tiêu điều, xơ
xác

1.Phố huyện lúc chiều tàn
b.Bức tranh đời sống:

Những cảnh đời tàn
-Những đứa trẻ: nhặt nhạnh, bới rác để kiếm sống>thơng tâm.
-Chị em Liên: hiện ra với gian hàng ế ẩm lèo tèo, xơ
Phía sau bức tranh thiên nhiên
xác.
ấy cuộc sống con ngời hiện
-Mẹ con chị Tý: ghánh hàng
ít nào?
ỏi-toàn bộ cơ đồ sản
Ra nh thế
nghiệp.
-Cụ Thi điên: tiếng cời, dáng đI xiêu vẹo
Gợi lên sự tàn lụi, sự nghèo đói khó khăn và tiêu
điều đến thảm hại của phố huyện.
Những âm thanh, ánh sáng, con ngời nơi phố
huyện tởng nh rời rạc nhng lại hoà quyện, cộng h
ởng trong một hệ thống u buồn trầm mặc.Cuộc
đời nào cũng tàn tạ, cảnh đời nào cũng héo hắt.


1.Phố huyện lúc chiều tàn
c.Tâm trạng nhân vật Liên:
- Lòng buồn man mác trớc cái giờ khắc của ngày
tàn.
Trớc cảnh ngày tàn và
- Cảm nhận mùi riêng
của đất, của quê hơng này.

những kiếp ngời tàn tạ
tâm trẻ
trạng
củanhà
Liên nh
thế
- Động lòng thơng bọn
con
nghèo.
nào?
- Xót thơng cho mẹ con chị Tý (thể hiện qua lời
văn, giọng văn).
Một cô bé có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, giàu
lòng trắc ẩn, yêu thơng con ngêi


2.Phố huyện lúc đêm khuya
a.Bức tranh thiên nhiên:

- Ngập chìm trong đêm tối mênh mông: đờng phố và
các ngõ con chứa đầy Cảnh
bóng
tối; tối hết cả, con đờng
phố
thăm thẳm ra sông, con
đờng qua chợ về nhà; các ngõ
huyện về
vào làng lại càng sẫm đêm
đencóhơn
gì nữa

- ánh sáng yếu ớt, nhỏđặc
bébiệt?
: Chỉ
Emhé ra một khe ánh sáng ;
cảm nhận
quầng sáng thân mậtcóquanh
ngọn đèn chị Tý; một
về của
tơng bác Siêu; ngọn đèn của
chấm lửa nhỏ bên bếpgìlửa
quan giữa
Liên tha thớt từng hột sáng
lọt qua phên nứa.
tối và
Đó là thứ ánh sáng nhỏbóng
bé,
le lói nh chính cuộc đời, số
ánh sáng?
phận của những ngời dân ở phố huyện.
-Tơng quan giữa bóng tối - ánh sáng:
+Bóng tối bao trùm dày đặc >< ánh sáng nhỏ nhoi,
mong manh đến tội nghiệp
Biểu tợng cho những kiếp ngời nhỏ bé, vô danh sống
leo lét trong đêm tối mênh m«ng cđa x· héi cị


2.Phố huyện lúc đêm khuya
b.Bức tranh đời sống:

-Nhịp sống của ngời dân lặp đi lặp lại ngày nào cũng

thế một cách đơn điệu, buồn tẻ:
+Vẫn những động tác quen thuộc: chị Tý dọn hàng,
bác phở Siêu thổi lửa, gia đình bác Sẩm xuất hiện với
cáI thau trớc mặt
+Vẫn những suy nghĩ và mong đợi nh mọi ngày: ngời
nhà cụ lục, cụ thừa đI gọi ngời đánh tổ tôm.
+Vẫn tiếng đàn bầu bần bật của bác Xẩm ế khách.
Cuộc sống lay lắt, quẩn quanh, bế tắc.
-Ước mơ: chừng ấy ngời trong bóng tối mong đợi một cáI
gì tơi sáng cho cuộc sống nghèo khổ hàng ngày của
họ->mong manh, mơ hồ.
Tình cảnh tội nghiệp của những ngời sống mà
không biết số phận mình sẽ ra sao->niềm xót thơng
da diết của Thạch Lam.


2.Phố huyện lúc đêm khuya
c.Tâm trạng nhân vật Liên:
-ý thức sâu sắc và đầy đủ cuộc sống buồn tẻ, tù
đọng của mình Đêm tốikhông sợ nữa
-Thể hiện sự cam chịu đến tội nghiệp.Liên đà chấp
nhận và trở thành một phần của bức tranh phố
huyện về đêm.
Tâm trạng của Liên đồng điệu với hình ảnh bóng
đêm và hoạt động con ngời.
Những kiếp ngời lầm than nơi phố huyện đÃ
hiện lên bằng sự hiểu biết sâu sắc về hiện thực
cuộc sống của tác giả