* Nam châm cố định
* Vòng dây dẫn di chuyển
S
N
Đa vòng dây dẫn lại gần nam châm
S
N
Đa vòng dây dẫn ra xa nam châm
CHƯƠNG III: DỊNG
ĐIỆN XOAY CHIỀU
Đ
S
N
r
n
Em hãy dự
đốn xem hiện
tượng gì sẽ xẩy
ra khi nam
châm quay ?
Đây chính là nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều
Tiết 22: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN
XOAY CHIỀU
I. KHÁI NIỆM VỀ DỊNG ĐIỆN XOAY CHIỀU:
Là dịng điện có cường độ biến thiên tuần hoàn với thời
gian theo quy luật của hàm số sin hay côsin, với dạng tổng
quát.
0
i = I cos(t )
*
*
*
Dòng điện xoay
i l�c�
�
ng �
�t�
c th�
i.
chiều là gì ?
I 0 0 l�c�
�
ng �
�c�
c Em
�
�
i.hãy cho biết ý
nghĩa các đại lượng
2trong
phương
>0 l�t�
n s�g�
c, T =
vtrình
�f =
.
?
2
* t + l�pha c�
a i v� l�pha ban �
�
u.
C2
Xác định giá trị cực đại, tần số góc, chu kỳ, tần số,
pha ban đầu của các dòng điện xoay chiều có
cường độ tức thời (tính ra ampe) cho bởi:
a)
i 5 cos 100t A
4
b)
i 2 2 cos 100t A
3
c)
i 5 cos 100t A
a)
i 5 cos 100t
A
4
I0 = 5 (A); f = 50 (Hz); T = 0,02 (s)
ω = 100 Л (rad/s); φ = Л/4 (rad)
b)
i 2 2 cos 100t
A
3
I0 = 2 2(A);
T = 0,02
f = 50 (Hz)
ω = 100 Л (rad/s);(s); φ = -Л/3 (rad)
c)
i 5 cos 100t A
i 5 cos(100t ) A
I0
= 5 (A)
ω = 100 Л (rad/s)
T = 0,02 (s)
f = 50 (Hz)
φ = Л (rad)
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
ĐỒ THỊ CỦA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
I0
i
3T
2
T
2
0
i I 0 cos t
t
T
- I0
i
I0
3T
2
T
2
0
- I0
T
i I 0 cos(t )
t
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DỊNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
C3: Trên hình vẽ đồ thị nhình sin cắt trục tọa độ tại những
điểm có tọa độ bằng bao nhiêu?
i
I0
i0
t
0 T/8
Cắt trục hồnh
T
T T
3T
i1 = 0 khi t1
8 4
8
3T
T
in = 0 khi t n
( n 1)
8
2
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DỊNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
C3: Trên hình vẽ đồ thị nhình sin cắt trục tọa độ tại những
điểm có tọa độ bằng bao nhiêu?
i
I0
Cắt trục tung i = i0
i0
ứng với t = 0
t
2
i I 0 cos( t )
T
0 T/8
T
2 T
Khi t = T/8 thì I = I0 I 0 I 0 cos(
) I 0 cos( )
T 8
4
cos( ) 1
4
4
i0 =I0 cos(-/4) = I0 / 2 =I
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
Cho một cuộn dây dẫn dẹt hình trịn hai đầu khép kín,
quay xung quanh một trục cố định
phẳng
Em đồng
hãy cho
biếtvới
cuộn dây đặt trong một từ trường ngun
đều B cótắc
phương
vng góc với trục quay.
chung tạo ra
dịng điện xoay
chiều ?
ur
B
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
Giả sử t = 0, góc 0
0
Giả
0, góc
Tại sử
thờit =
điểm
t>0từthơng
qua cuộn dây có biểu thức
Tại thời điểm t>0 từ thông
như thế nào ?
qua cuộn dây có biểu thức:
NBS cos NBS cos t
Trong
Trong cuộn
cuộn dây
dây xuất
xuất
hiện
hiện suất
suất điện
điện động
động
cảm
cảm ứng
ứng đ
đợc
ợc tính
tính theo
theo
công
công thức.
thức
dnào?
e
dt
NBS sin t
ur
Br
n
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DỊNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
Nếu cuộn dây khép kín có điện trở R thì
cường độ dịng điện
ứng
cho bởi
Nếucảm
cuộn dây
khép
kín có điện trở R thì
NBS cường độ dịng
i =
sin t
điện cm ng ti
R
thi im t tớnh nh
dòng điện xoay chiều th
trong
no cuộn
dây
NBS
I
tần số góc và cờng độ cực đại
0
R
Vy nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều dựa trên
hiện tượng cảm ứng điện từ: khi từ thơng qua một
vịng dây kín biến thiên điều hồ.
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DỊNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
Các em tham khảo mơ hình đơn giản của máy phát điện
xoay chiều
)
B
n
12 ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU
III. GIÁ TRỊ HIỆU DỤNG
Cường độ hiệu dụng của cường độ
xoay chiều là đại lượng có giá trị bằng
cường độ của một dịng điện không đổi, sao
cho khi đi qua cùng
một
điện trở R thì cơng
2 lại
Nhắc
Q = I Rt
suất tiêu thụbiểu
trong
R
bởi
dịng
điện
khơng
Q là lượng điện thức
năngđịnh
tiêuluật
thụ trên R
đổi ấy bằng cơng
trung bình tiêu thụ
Jun suất
– Lenxơ?
trong R bởi dòng điện xoayI
chiều
I 0 / nói
2 trên.
Giá trị hiệu
dụng
=
Hiệu điện thế hiệu
dụng:
Giá trị cực
đại
2
U U 0 / 2
XD
TĨM TẮT NỘI DUNG
Dịng điện xoay chiều được hiểu là dịng điện có
cường độ là hàm số sin hay cơsin của thời gian
Những đại lượng đặc trưng cho dòng điện xoay
chiều (CĐDĐ, điện áp, …)
- Các giá trị tức thời, cực đại, hiệu dụng
- Tần số góc, chu kỳ, tần số
- Pha ban đầu
Khi tính tốn, đo lường,… các mạch điện xoay
chiều, chủ yếu sử dụng các giá trị hiệu dụng
Tạo ra dòng điện xoay chiều bằng máy phát điện
xoay chiều dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ
Vận
Điệndụng
áp tức
Câu 1 :
thời giữa 2 đầu
của một đoạn mạch xoay
chiều
là
:t V
u 80
cos100
Tần số góc của dịng điện bằng bao
nhiêu?
A. 50 (Hz)
B. 100Л (Hz)
C. 100 (Hz)
D. 100Л (rad/s)
Câu 2 : Điện áp tức thời giữa 2 đầu của một đoạn
mạch xoay chiều là:
u 80 cos100t V
Điện áp hiệu dụng giữa 2 đầu đoạn mạch là bao
nhiêu?
A. 80V
B. 40V
C. 80
2V
D. 40
2V
Dặn dò
Trả
lời câu hỏi 1, 2 trang 66 SGK
Làm bài tập 3,4,5,6,7 và 10 trang 66
Đọc trước bài 13 :
CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU
Cảm ơn các thÇy cơ đã về dự giờ
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT
HẾT